Katalog

SAHÎFE 0 Temmiiz 1M9 CUItfTTURh'ET POUTIKA GflLERISI • • • • (mn: BÜSTLERve PORTRELER C1HAD BABAN 1 Sinsf çafışmalar, serl demecler Aynl tarihlerde ÎS'Uu» Brün, Ultu'ta, Demokrat P r m> tiye ılddetle çatıyorda. Ratf Meto lle Erlm arannda ail*. vi blr karabet Tardı. Bn Mbepten doUyı da B*. ff Meto, Erim'e atef pttaktren Menderes re Bayar'ın karşısında zor dnromda kalıyordu; uk nk, Barartn ve Menderes'ln «Seninki yta* neler y&rmıs?» fekllndeU •özleriyle karsılagiYor, blr U raftan flkrlnln ve gönlflnfin lstikamrtinde Demokrat Far tivj deateklerken, difer t*raftan Nihad Erlm lle oUn münasebetlerinl medent Mr •nlsyış içinde korumara çabsıyor, aynl kanaat ve akrmbauk arasında medenl k8prüler kunnanın nuhsretinl gSsteriyordn. Zaman Herledl, 1860 nöı 14 Mayuuıda Menderes lktidara geldi. Meto, eskl •amimlvetle, tıpla muhalefet devrlnde oldu6u gibi, Menderes'a açılıyor, o» nun hatâ yapmasını lçi titrlyerek Istemediği içln, Basbakanm etrafıaı saran dalkavuklar kalabalıgı lle mUcadele e<U7or, Menderes'l eski Menderea rannederek onu lçtenllkle uysnnak ijtlyordu. I 1950 den tonrs Menderea, Ba'yar'a nğmea Me+o'yu çok hırBay*r bu yafan ve f edatftr dottu, Bay&r'ın vefalı oldufunu çok tekrar etmis olan blr lnsaaı, Menderes'ln lnsan ftgüten dlslllerlnden çetlp çıkarmak otaaretini göatennedl. ÇUnkU Meto'nun nusum ve hayırhab. müdahalelerl artık Baflbakaru rahatsız edlyordu. Partl arkadaaı tken t&oammUl edllen tartifnuüAr, Menderet fcuyruklu yıldua blnerek BaabaScan olduktan toara Usüntü vericl, »1nlrlendlrici olrmıçtu. Kanfm dedlgl glbl, poUHkmda ahlâkın durduju yerde, «hHVr» poUUksaı yapılmaya ^yi«ir»^yb. Parayı veren kovtıldv vermeyen kaldı 1M8 yılının baçlannda Deatok rat Partide blr gün müthl» blr bunalua patlkk verdl. Uend«r«a T» ark»d*jlanna gön bu bubranın lebebi, mlUetrtkül 0deneklerlne yapüan Hundj. Partinln kamu oyu önünde Itibaruu duaUzuniyen çıkarolar, ratand* aın bu «amrru lyl nlyetle kufilamadığuu dlijünerek, bu parayı ^îtTniTnaii idlk. Gerçekten de böyle blr tartıyma olmuatu. Kampanya Onun Menderes üe yakınhgına tahammUl edemiyen diğer Menderea yakmlan da araya gl rlyorlar, çejltll teıvirlerle, milletveklll olmadıgı h&lde, MeclU kodirorlannda Menderea namına kulis yapan Meto'yu kötülUyorlardı. Blr gün geldl, Ralf Meto lktldann besledigl ftntaj guetelerlnd* en afır aekild* hırpftiandı, r» Oostfn gelea bu •111a Meto'yu liyasetten ljraadinneye kâfl feldl, nefret duyfulan lçlnda B«ssl«ce kb>e«lrj« çekiîdl, seneler aeneal Meto'nun kendinl göatermedao re hlç blr karsılık latameden yaptıfı hi> met blr çürük Mkus glbl yar« atıldı ve naniör topuklar altmd çlgnendl. Bayar, bu l?kenc« m yapıürken, esiyetl eörmnnek Için başuu öt« tarala çevlnnekla yeüadlBu fenm blr flyeliglnrten s!y«set« g« len som hukukçu Istanbul mllletveklll Osman Nurl Könl, kanun lle rerilen blr ödeneğln, ş&hs! tasarrufa geçtijlni, partlnin bu ödenek Uzerinde hlg blr iddlaaı olamıyscagım iddla edlyordu. BelM bu İddla faıla par» •!• mak Istiyen blr bürokratın hukuka dayanan jerekçesl ldl, bu ferekçe lle de ödenek lamlannln partlye reya başka hayır mUeaseselerine Terllmesl yolundakl istefte karat slddeUe dlrenlyordu. Bu darranı$t» yalnıı deglldl. Paralar alınmamahdUr, dly» açık açık bagıranlans kar^uında cbu paralar kanun yoluyla ana lüdü glbl blze nelaldln dlyenler re aaünda oeıaretslı olduklan için, paralann alınm&K yolunda lessizc* n m r edertfer de T»rdı. Dlger taraftan Oenel îdare KurulundA vazlle aahibl olan merhum Yusuf Kemal Tenglraek, Ahmet Tahtakılıç, gibl kirnaelerle kurucular araaında da 0denek meselesinln diîindakl bu meselelerden dolayı fikir çatı»malan oluyordu. Hasan Dlnçer, Ahmet Oguz. ınerhum Emln Sa•ak, Hftzım Bozo», Suphl Batur glbl arkadaçlar bilhassa Mer.deres'in kendl üz«rlerinde, Köprülünun de destegl lle lüzrımsua blr hâkimiyet kurma serdasında olmasından şikayetçl ldiler. Tahtakılif T» arkadaslan ec»IÜl bakımlardaa DeoMknt rartl knmculanna karyt kırrmlık içladeydüec SebepUrin baauıda ödenek mecelefi v* Köpriilü'nfln h«rked hor gvreo «ftn rotnmu gellyorda Partlyl parçalamaznak içln Tahtakıiıç ve arkadaslannın blr banş zemlnl bulmak Uzere Men deres ve KöprUlü serefine Karpiçte vermek istedıkleri ziyafete, KöprülU ve Menderes gelmediler. daslan aleyhlne Mrt demecler verdiklerini yazdılar. Binblr emek lle büyütülen, blnbir fedakârhk ile geüştirilen Demokrat Partl çatır çatır çatırdiyordu. Bu demecin çıktığı akşam, hâtırasmı her zaman de ğer vererek muhafaza ettiğimiz çok luymetll gazeteci arkadaslar dan, Konya mületvekili merhum Sabahattın Sönmez ile Bayar'ın Alevok apartımanındakl daireslne glttik Tasalı zamanlannda olduğu gibl Bayar çok dilşünee11 ldi. Ben de, Sabahattin Sönmez de Menderes, KöprülU ve Pevzl Lutfi Karaosmanoflu üçlüsünün ya hep, ya hlç şekllnde ortaya çıkan tutumlannı tasvip •tmedlgimlzl kendislne »ÖTlemiştik. Partl: i parçalamantn «amanı degildi. Menderea ve ar. kadaşları anlasmazlıkta haklı olduklan farzedilse dahl bu kavgayı sokaklara dökmenin hiç bir anlamı yoktu. Demek kl onlar bir kısım arkadaşlan taa fiye edersek ddden partide bir hegemonya kurmanın heveslisl ldiler. Bu tehlikeU blr çıgır ki>tü bîr başlangıçtı. Stnsl çatışmalar Buna karşıük Menderes ve ar kadaçlan da politikaya yenl girmlş olan bu gençlerln vaktinden ervel açıldıklarmdan, alkıjlan hazmedememjş olmalanndan. görev yapmak Jçin değıl, aahsiyet kazanmalc lçin baş kaldırdıklanndan yalnnıyorlardı. Bu sürtünmelerin, sinsl sinsl çatışmalann ntifuz yarışmalannın bugün patlak vermesi gerekiyordu. Bu lhtilafa ödenegln knılcımı sebep oldu ve bir gıin Grupta yBpüan tartışmalardan Bonra Eaşkanveklll Köprtlluye çogunluk güvensizlik beymn ettl. Yanl Koprülü, Grup Başkanvekillijinden paldır güldür iskat edildi. Böyle olunca G«nel Başkan Bayar, Grup Başkanı olarak göreve sahip çıktı. Bu güvensiz liğin altmda Koprülüniin geng milletvekillerlne karçı sert ve küçük gbrücü tutumunun tepklleri de rardı. Güvensfzlik karan, Demokrat Partide kızılca kıyametin kopmasına sebep oldu. Tahtakıiıç ve arkadaşlan, Koprülüniin ken dUermi haklr gördütünü, Demokrat Partl sayesinde adam ol duklarını söyledıgini duymuşlardı. Kdprülü Ue Menderes de bunlara kırgmdılar. Menderes ise, kendisl lle boy ölçüşmek niyetınde o!an bu insanların artık partide yeri olmarnası kanaatine varmıştı. Ödenekler meselesı boyle bir zamar.da Menderes ve arkadaşlan iç:n güzel bır bahîne. ele geçmez bir kafa kol kapması oldu, oküzü boynuzlarından tutup sırtını yere getırmenm sırası ldi. Bu deiikanlılar daîıa muhalefetin ilk yıllarında, gemı azıya böylesins alacak oiurlarsa yann kimbilir ne yapmıyacak'ardı? Doştoyevskl nin dedıği gibı, tatlı günlenn aşkı bır kin haline gelmişti. Tahtakıiıç ve arkadaşlan ise «Parti iktidarı onlarda ama zafer bizim olacaktır» diyorlardı. Yine ümitleri ve lhtiraslarınuı bütün hın Ue siyasete atılan bu gençler için pohtika yapmak ha yatlarının esasını teşkil edlyordu. Lakin ortada hesaba katamadıklan bir başka unsur vardı. Vatandas ve teşkllât, ödenek i$inde kurucuların tarafıru tutuyordu. Seçmen, partlnin zedelenmesinl isterniyor. Yusuf Kemal Tengirşek, Emin Sazalc gibi, bazı yaşlılann da kışkırttıkları gençlere bır türlü güvenemiyordu. Menderes ve arkadaşları ihtilâfa meşru bjr sebep aramak icabedince partilılerin de eğılımini hesaba katarak ödenek meselesinı ortaya attılar. «Kopriilüyü Grup Baskanvekillığınden düşurmeye kalkanlar, ayda 300 lıralık bir fazlalığın temaı içınde idiler» sözü sürat İe etrafa yayıhverdi. Bu arada Bayarın Grup Başkanı olaralc ortada göziıkmesi Menderes, Köpruiü takımını çileden çıkar mıştı. Başkan, kendl arkadaşlarına ihanet ediyordu. Halbuki, kavga bitip de sisler dagaldıktan sonra gördük kl, partiden aynlanlar arasında ödeneklerl. kurucuların arzusuna uyarak almıyan ve başka yerlere hibe edenler olduğu glbl, ödenekleri benlmsiyenler arasında da Menderesl destekliyenler, Bonradan Meclis Beisvekill veya Bakan olanlar da vardı. îhtilâf halledllmez blr sekilde »ürüp glderken Bayar'm uzlastıraıa çabalan da boşa gidlyordu. Sert detneçler Buna karsılık o günlerde gareteler, Menderes'in, Koprülü ve Pevzi Lutfi Karaosmanoğlu lle birlıkte Ankaradan Izmlre hareket ettiklerinl, ertesi gün de Manisadan gelen haberlerden yola çıkanlann, Partl içindekı anlaşmazhgı, her şeyl göze alarak açıga vurduklarım ve anlaa tnazlık halinde olduklan arka Yann : Ta onlar, ya biı Dekrrt rartl r ı w > kur»14mirt» Mara Nlhat Erim, Ulos fazete•İBde knraealara T» knatlanna fMdetle catmata ba»l«mı»tı. Kendlttjl» allevt yakmlıiı bplunan Baif Meto bu jrüıden fok sor darumUra düjüyordn. 66 Selâmı alan Devet Bujursana Mıstık efend!. dedî. Ç»y îçeHrnt Avantaya bayılan Kel Mıstık bedavadaa çay içme lırsaünı kaçırmamak için, hemen sokuldu: Selamünaleyküm. Aleykflmselâaam.. buyrun. Ve seslendi: Kahveci, blr çay alsanıza! Kel Mıstık bu adamı tanımıyordu «mı. g5« zü de ısırmıyor değıldi. Bir yerlerde gdrmüstü Beni nerden tanıyorsunuz? Deve güldü: Dün, istasyondan |ehre getirmlştin ya! Hâtırlar gibi oldu: Haa.. hel» gozüm ısırıyor diyorum. Ner< den geldiniz? Istanbul'dan. lstanbul'dan hıı? Daldı. Mustafa Kemal Paşa'nın lzmir"de Yu j nanı denize dökt . ü£ü yıllar.. Askerlik yılları» ;• O yıllarda işte, yolu tstanbula, Gümuşsuyu has \ tahanesine upramıst!. Yaralı bir er gofürmüştil hastahaneye. Tabi o sıralar îstanbul işgal altın» daydı. Ke! Mı?tık da padisa' askeriydi ama, ka* rışf.rıp, altmdan Çapanoğlu çıkarmağa lüzum yoktu. îstanbul'da da partl çekifmeleri oluyor de» gl! mi? Soruyor musun? dedi Deve. Burdakinis E, tabt. Büyük s.ehir, güzel jehir, kaîaba. lık tehir. Okumusu yazmışı çok jehir. Bizim bur» da bile millet nerdeyse birbirine girecek. Sea hangi partidensin? Attı: Yenl parti'den tabî. Olmıyan mı var? Babana rahmet. Olmıyan çok amm», ol« mak lâzım. îstanbul'da mı ksvıtlısın? Îstanbul'da, Fâtih ilçesine... Buraya niye ge'.din? Bir miras meseiesi.. tlgilendi: Miras meselesl mi? Kimlerden olursun burda? Tanınmış bir âüeier deâi'im. Vaktiyle, peder merhum burda askerlik vapmıs. Yer'.i bir kızla evlenmis. yâni anamîa. Tapu kayıı'arına bak'ıracaâım. Bana kalsa adımımı hıl» atmaz1 dım ya, anam, yg' ! ksrîın . tutturdu, ülâ git, bale tapuya, benim ords babadan. dedec* ı kplma bir «eylerım \ar mı dive. Ben de hem tiraret, hem ziys'"^. Ben kenıiim e=a<! pa7eteciyim! Kel Mıs*ık büsbütün dikkst kesildi: G??ete ml satarsm? Güldü: Hayır. gazoteve vazı yazarım... O . d»=en<> ki İ'tEnhııl'dpn ge'.en gazetelerin j'azdarını tüm sen yazıyorsun? O kadar değil canım. Esnafın se?i diye bij gazetemiz var, oraya yazarım. Şu sıra seçimleT yaklaştı ya? Arkadaslar sen de git Anadolu'ya, gez doîaş. dönüşte gördüklerini yaz dedilpr. Dü" »ündüm, hem anamm gön'.ü olsıın, hem de bura, da, daha çok da buranın ilçelerinde gorduklerimi yazayım dedim, geldim... Çaycı tâze çayı getirdi, Mıstık'ın önüne kor. ken, Deve'ye: Bu deyyusa söylediğini bllsem getirme*» dlm, dedü (Devamı var) MODESTY BUUSE ,aj7, Tiffatıy Jones İTIFFANY • • • • • • • • • • • • • • • • Ufaktefek adam duydu bunlan, üıerind» durmadı. Idriı kimdi? Neden «Man îdri»..ı demiştı? Dıişünde îdris'i görilyordu Deve. Güya, Kudret Yanardağ'ın arabacıdan duydujruna gÖTe, nutuklar atıp dolaştığı yakın ilçelerdsn birinde onlan yakalamıştı. Idris Deve'yi görmü», Kudret'in kulağına bir şeyler söyl*mi|, sonra da »linden tutup kaçırmağa başlamı?tı. Bütün gece onlarla, dahs çok da ldris'lt u|raşarak, sabahleyin kan ter içinde uyandı. Vay anasını, rüya görmüştU uzun uzun be. Gerçi rüyaya, kulak çınlaması, g'oı seyirmesine falan inanmazdı ama, gene de bir ışler vardı bu Idris'te. Dus'te gördüğünce, bir gün karşılaşsa!ar, mut'aka kaçırmak isterdi Kudret'i ondan. Çabucak giyinip kara el çantannı aldı, ote]in hesabını görerek çıktı. Dün akjam ka/ayı çekerken kavga çıktığı için nvıştığı lokantanın 6' nünden suçlu geçti. Sanki lokantacı onu bekliyordu, kapıdan elinl uzatıp kolundan yakahyacaktı! Erkenci bir kahveye girdl, eay »öyledl. Sonra kahvehane onünden geçmekte olan simitçiden iki sımit aldı. Hâlâ akşamki rüyanm etkisi altında, daha çok da îdns'le rae}guldu. Istanbul'da onca yıl «teftişîer» yapmışlar, paralar kaıanmışlar, Istanbulun en «Kral» eğlence yerlerinde h^p birlikte eğlenmiş, sırasında da hiçbir yerden me1elik sudırmadan kahvelerde günlerce oturup pıneklemışlerdi. O zamanlar hiç böyjt huyu yoktu. Ne Kudret'i onlardan kıskanıp koparmağa çalışır, ne de kazanılan paralann paylaşılmagında su koyuverirdi. Şi^di değişmij rniydi? De" ğijmi» olacaktı; o gece, Degütasyon'da kaçışından »nlıyordu bunu. H»ydi o gece baktın arkadajlann *u koyuveriyor, kıçtın. Olur. Ertesi gün? Ertesi gün insan gelip aramaz mı? Basıp gidecekse bile bir «Allahaısmarladık. demez mi? Yeni demli çayı önüne sıcak sıcak kondu. Sekerleri atu bardağa. Dememişti, bir «Al]ahaısmarladık> bile demem»ş, bunu bile çok gormüştü. Eeeeh, daj dağa kavuşmaz. insan insana kavuşurdu. Kasıl olsa karjılaşacaklardı bir gün. Şâyet rüyada gördügü gibi, Kudret'i ondan kaçırmak isierse bilıyordu yapacağını. Çok değı!, bir yumrak, bir tekme.. Kendine geldi birden: Dün istasyondan sehre inerken bmdıği fayton îakırtjyla, tam kahvenin bnünde durmuştu. Aklmda kaldığına gore, adı Mıstık olan arabacı arabanndan atlayıp kahveden içeri paldırküldür girmış, ocağa doğru tealenmişti: ^fe^desin lan kahvecl güzell, nerdesin N bah sabah? Kahve ocağına doğru sımarık şımarık gitmiş, ocakçıyla şakalaşmaya bağlam:ştı ama, neler konuştuklarını, ya da jakalaşırlarken bırbirlerine ne biçim iltiftlar savurduklarını işitmiyordu. Gözieri arabanın sıska beygirlerinde, beygirlerden birinin kaldınm önüne fakırtıyla işemesine bakıyordu. Istanbul'da bu biçim arabalardan hemen hemen kalmamışü. Büyükada'yla Heybeliada'da vardı. o kadar. Birden, c Şununla ahbaplık kursam?. diy» düsündü. Sâhi ha, ahbaplık kursa, lâfı döndürüp dolaştırsa. Kudret'in şu sıra hangi ilçede bulunduğı;nu öğrenseydi! Arabacı Kel Mıstık ocaktan dönerken g3rü Deve'ye ka>"mıs, dün istasyondan sehre getırdigi yolcu değil de, rasgele biri olarak, bir baı aelamı verip geçmek lstemistl. İskenderun Pelrol Ofisi Güney Değa Bölge Müdürfüğünden: Nabemenln einal Beyaz Dyolux Boy» Beyaz Sadolux » Kvik (Astar) Sadosan Plâstik Sadolux Kırmızı No. 13 (Klloluk) Sadolux Sivah (Klloluk) Bezir Yağı (Turan) (20 teneka) Vernik Dyo No. 24 (Klloluk) Skatif Dyo (Klloluk) Has Üstabeç (Litopen Vı 30) Kaba Üstübeç (En iyisl) Ağaç Zımpara Mitan 500 570 4f>0 300 200 360 100 100 400 200 1000 400 GaJoo Sosyal Sigortalar Kurumu İstanbul Satınalma Müdürlüğünden 1 MOdürlflğümüt Göztepe Ziverbey Yolu Mazharbey Durafındaki insaat malzemeieri deposunda mevcut taxrıben; 4251 Kilo 0 8 lik 24899 Kilo 0 18 lik 91528 Kilo 0 22 lık 98260 Kilo 0 24 lük olmak üzere cem'an 218938 kflo Torçelik idari şartnamesi esasları dahilinde açık artttrm» usulü ile satılacaktır. 2 Satıjı 21. Temmuz. 1*69 Pazartesi günü saat 14.00 de Beyoglu Balıkpazan Kalyoncukulluk Caddesi Mallı Handaki Müdürlüğümüz 2 Uo. lu Satınalma Komisyonunda yapılacaktır 3 Satışa ait idarî sartnameler ile satış listesi hergün mesai M > atleri dahilinde Müdürlüğümüz 2 No. iu Satuıalma Koml»yonu Başkanlıfmdan bedelsiz olarak temin edilebilir. 4 Satışa iştirak için satış liste=inde beiirtilen geçıci temlnat idari şartnamede belirtllen esaslar da:resinde engeç satıs gününden bir gün evveline (jaat 16.00 ya) kadar MüdürlüfiU müz veznesine yatırılarak alınacak makbuzlar Komisyon Bajkanlığına verilecektir 5 Postad» vlki glcikmeler kabul edilmez. t Kurufflumuz 2490 «ajilı Arttırma, Eksiltme ve thale JCanununa tâbl olmadığuıdan lhaleyi yapıpyapmamakta veya <!iledifin» yapmakta Mrbottlr. <£asın. 1Sİ8Î8386) R İO t • Adflt Y u k a n d a clni v e m i k t a n yazıh bova ve boya malzemesl kapalı zaı». usul: ile satın alınacaktır. thale 16.7.1969 günü saat 10. d s Bölgemiz merkezinde yapılacaktır. B u işin takribi m u h a m m e n bedeli 120 0C0 T L . s ı olup ihaleye glrebilmek içln 7250. TL. sı temlnatı Bölgemiz veznesine veya Banka teminat mektubunu lhale günü saat 9.00 a kadar teklif m e k t u p l a n lle birlikte vermeleri şarttır. Şartnamesi her gün mesal dahilinde Bölge Merkezinde görülebilinir. Postadakl vakl geclkmelerden dolayj Ofıs mesuliyet kabul etmez. Oflslmlz 2490 rayılı kanuna tâbl 4eğild!r. thaleyl y»pmamaktA v e dllediğlne v a p m a k t s serbesttlr. 7*pıp C. MM&6783SS)