Katalog

(1000 Temel Eser) e Abone Olabilirsiniz• I Mılll Eğıtım Bakanlığınca yayımlanmakta olan ve ılk 9'u çıkmış bu lunan «Bın Temel Eser» ın 60 kitabı ıçın 300 lira bedelle abone kaydına başlanmıştır. îsteklilerın (Devlet Kıtaplan Müdurluğü Sultanahmet Istanbul) adresıne müracaatlan. (Basın: 18<541/8299) umhuriyet KURUCUSU: YTJNTJS NAüt YAYINLARI SANDCK V. L 1 A H 1 R ESİR ŞEHRIN İNSflNLARi Kurtuluş Savaşının başiangıcında ısgal altındafcı Istanbul'un Romanı t30 buvuk sa' fa 15. Lııa S \ NDE R YAIINLAHI Bei otln U 01 t* 46. yıl, sayı: 16143 Telgraf ve nlektup adresi: Telefonlar: 22 42 90 Cunjhurivet istanbul Posta Kutusu: îstanbuJ No 246 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Pazartesi 7 Temıtıuz 1969 JBajar'jn kentinde Demirel gövde gösterisi yaptı Büyük Direniş Toplantısında Hükumete çatıldı "Benim hiç Insanca kimseyle hesabım yo/c, ÜMIT GÜRTUN A BÎLDİRİYOR BURSA Altı günlük bir yurt gezislne çıkan Siileyman Demirel, dun Bursa'ya büyuk bir govde gosterisi içinde girmiş. ışık ve bayraklarU donatılmış Bursa Hükumet j binası balkonundan yaptıpı konuşmada «Benım hıç kımse ile meselem yok. Bıze verdıgınız emanetı şerefle taşıdık. sızden baska hesap verecetc kımsemız yok» demiştir. Son Basın Toplantısı ört jıllık iktidarının son > basın toplantısını yapan ' Basbakan Süleyman Demirel uzun konusmasınd» ekonomik. sosyal ve politik sorunlara çeniş ver versevdi, sanırız daha ivi ederdi. Oysa Sayın Demirel böyle .vapmamıs, 40 sahifeyi assın olduju sövlenen demecinin büjük kısmını de«nokrasi. Anavasa, Atatürkçülük jtibi akademik konulara avırmıştır. Savm Demirel yurdumuıd» demokrasıyi hazmedemiyen, Anayasavı raf» kaldırmak isteyen, Anavasayı kendi kevfiıre gore yorumlayarak Atatürk'ü tahribe çalısan «bir a\uç» bozguncu bulundufu inaııcındadır. Ve uzun konusmasında jurdumuzun demokrasıye inanmıs bütün guclerini bu «bir avuç» bozguncuva karsı uvanık bulunmaya çagırmaktadır. Bize kalırsa. Basbakanın bu nyarmafi versızdir ve bir seçim öncesı konusması olarak da vakısıksızdır. Vatandasın hayat pahalılığından vakındıçı. ekonomik bunalım içinde çırpındı|ı bır sırada ona üretimin nasıl artırılaca&ını, ihracatımııın hangi kogullar altında üstün bir diize^e nla«tınlaca£ını. milli çelirin nc »aman daha adaletli blçülerle dacıtılacatını anlatacak verde, tutup «bir avuç» bozcuncudan Közetmek, bu vesile ile de basın toplantısına bir demokrasi semineri havası vermek, bilemejiz ne dereceve kadar do^ru olur ve kimr ne kazandınr. Her verde bir avuç. iki avuç, fiç avuç hozeuncu bulunabilir. Petnnkratık hukuk kuralları ile >önetilen ülkelerde bozeunculara karsı valnız kanun tüeü kullanılır. Anavasava ve anavasal kuruluslara savgılı olan bir hükumet baskanının bu ufnrda bann toplantısı vapmasına, vatanda<ları nvarmasına, hele onlara demokrasi dersi vermesine jerek voktur. Ama bu gereksiz konuyu Savın Basbakan açtıŞına cöre biz de burada iki çift lâf etmek «ereçini duvu\oruz : Anayasava ve anavasal kuruluslara sayçı iste>rıı Basbakan. arkada hıraktıtımız dört vı] bovunca acaba kendisi veteri kadar saveı töstermiş midır? Bu soruva olnmlu bır ccvap verenmeccgimiz için biz dofcru«u uzeünüz. Basta toprak dâvası. ^na^asanın emrettiSı reformlardan hiçbirinı *.P. iktidarı ele almamıs. üstelik Savın Demirel «Kimın toprasmı kime dafıtaca^i7?» diverek dupedüz Anayasava karsı çıkmıstır. Avnca temel haklar, fikir özçürlutü, lâiklik konularında A.P. hükumeti sık sık Anavasayr zedelemekten çekinmemistir. Danıstay kararlarını uvgulamamak, Tüksek Hâkimler Kurulunn tarat tutmakla snçlamak. hattâ Anayasa Mahkemesine dıl uzatmak gibi davranıslar da hu iktidarın Anajasa kuruluslarına karsı ne denİi savfilı oldnfunu ebstermeye I jeter. Atatürk hakkındaki düsüncelerine selince, Savın Demirel hu konuva hiç dokunmamalı idi. Çok partili havata geçtifimiz eündenberı o vana bn vana çekile çekile Atatürk adı, Basbakanın devimini kullanalım, ;ercekten «tahrip» edilmek tehlikesivle karsı karsıva bırakılmıstır. Bİ7im anladıfımız Atatürk, corahurivetin. halkcılıSın. ulusal baJımsızlıiın. vicdan ve düsünce özçürlüiünün ve devrimciliğin yurdumu7da kurucusu. gerçeklestiricisi ve vüriitücüsü olmuşAtatürk sae o'lsavdı bugün sövle vapardı. bovle vapardı sibi N A D Î F NADÎ (Arkası Ss. 7, Sü. 3 te) Eskısehır Kutahva uzerınden Bursa'ya gelırken Ba«bakan'dan yeryer verilen dılekçelerle ış, su ve elektnk ıstenmıştır. Bursa'ya 6 kilometrevi buian bir araç konvoj'uyla gıren Demirel, 6 aydanben faaiıyette bulunan Bursa Çımento Fabrıka«ını hızmete sokmuş, 1950 > ılında üretılen toplam çimentonun yenı açılan çımento fabrıka^ının uretımine e«ıt olduğunu soylemıştır Akşam kalabalığında Bur^alılara hıtap eden Demirel, mılietten aldıkları emanetı serefle bugune kadar tasıdıklarını ve mılletın umıdını bosa çıkarmacfıkJarını, AP'nın hakem olarak mil ietı kabul ettığım soylemıs \e «Sizi hakem olarak kabul etnifitn zihniyetler var Turkiye'de. Biz, sizi hakem vapmak istiyoruz. Onun müeadelesini >apı?oru7» demı«tır Başhakan. beraberınrtp 'ı B^(Arkam Sa. 7, Sfi. 1 de) Türkiye Kamu Personeli Sendikalan Konfederasyonu ve Belediye Zabıtası Sendikalan Federasyonuna mcnsup 20 sendikanın düzenlediği. «Büyük Direniş Toplar tısı» dün Spor ve Sergi Sarayında yapılmış, üç binden fazla dinleyici topluluğu, «Hak ve menfaatlerini elde edinceye ve insanlık haysiyetine yaraşır bir yaşama dü zeyine erişinceye kadar Anayasanın tanıdığı öz gürlüklerin tümünü ku" lanarak direneceğine* and içmiştir. yaşamak için ii direneceğiz BAKANLIK ZAMMI NIHAYET KABUL ı/ 1 Ozel Okul ücretlerine 20 zom vopıldı Şükran SONER Orta ve yüksek dereceli özel okulların öğrenim ücretlerine yüzde 1020 oranında zam yapılrnıştır. Bakanlığın tasdik ettiği yeni ücretler 1969 • 70 ders yılmdan itibaren uygulanacaktır. Özel okulların birkaç yıldanberi devam eden zam istekleri Bakanlık ta. rafından görüşüldükten sonra her okul için ayn ayn yüzde tesbit edil miştir. Özel yuksek okulların gevtığimız vıl ıçın aldıklaıı ücretler ile önümüzdeki ders vılında alacakları ücretlenn karşılaştınlması şöyledir : (Arkası Sa. 7. Sö. 5 te) CHP Genel Sekreteri BulenEcevit ve 15 ten fazla sendıkacı ile pam temsılcılerının katıldığı toplantı, butun gun devam et mış, tertıp komıtesı adına yayın Ianan bıldınde, «Ttirk memur ve hizmetlileri olarak Anayasa' nın tam uyrulamast, faldr, ezilen, sömürüJen halk vığınlannııı insanca yasama olanaklarına kavuşturulması. emekçilerin emeklerinin karşıliffinı absası ve Türkiye'nin tam bağımsızlığına ulaştırılması için parlâmenterle(Arkası Sa. 7, Sü. 4 te) TDK'dan ihraç edilen Leventoğlu, mahkemeden Kurultaya katılma kararı a!dı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) «Atatürk'ün vasiveti» ariiı kıtabıvle CHP ile Tıırk Dıl K'irumu ara'sinria anlajmazh^a sebep olan ve riaha once Kıınım uvelıgmden fhraç eriılen Ms/har Leventoglu'nun mahkeme kararıvle Turk Dil Kurultavı» na kstılma kararı aldijı oâr«nilmıstır. Belırtılriıgtne göre Levfnto?lu, bugün Turk Dıl Kuruitavına gelerek kenriı goruslerını anlatmaya çalısacaktır. Levertoglu'nun Kurultava katılma^ırıın ve konusmasının olavlara *phep olabileceğı one sürulmektedır Leventoîlu. bundan onceki Kurultavda Kurumun gelırlerinı arttırmak ıçın kurulan komisyonun başkanlıŞına getırılmi^, daha sonra Kurum için hır rapor hajırlıvacağı verde «Atatürk'ün vasiveti» adlı bır kıtap vazarak. N Bankasınriakı Atatürk hıs«elerının kârınrla CHP' nin de hakkı "Mn s n •">" ^'inu (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) HAVA RALL1SINDE DİİŞEN UgAKTfl 2ALMAN ÖLDÜ TRABZON Karadeniz uçak rallysı'nın Adana Trabzon etabıncfa mecburi ini"; yapan uçakları aramak uzere havaUnan ıki Aiman'ın kullandiKi uçak, Gumu^hane cıvarında dus mu=tur. Kazada. Huber Schnabel ile Karl Vondrust adlı amator havacılar olmuştur. Üç gun once yapılan Adana Traozon etabında, ha\ a muhalefetınden dustuğu anlaşılan uçağın enkazı Gumushane ıhnın Dumanlı koyundekı Lenda yaylasında bulunmustur. Bılındığı gıbı bu etap sırasında kotu hava sartlan vuzunden 8 uçak Trab?on. Rıze ve Artvın çevre«ıne ınmek zorıında kalmışlard1!. arkada^larınm kaiboiduğunu duyan Hubert ı e Karl da havadan aramaı a gırışmisler ancak Gumushane dolaylarında du^erek olmuçlerdır. Muhaletet Demirel'e sert cevap verdi [TCRT HABERLERt SERVISI] Ege bolgesı koylenndekı gerılenne devam eden TIP Genel Başkanı Mehmet AIi Aybar, dun yaptığı konuşmalarda Başbakanm onceki gun basın toplantı<;ındaki sozlenni ce%aplandırmış, Demırel'ı kavram karışıklığı ıçm de olmak ve demokrasıyı yanhş ve ters anlamakla suçlamıştır. (Arkası Sa. 7, Sü. X de) IlkSen Kurultayında Bursa ve Avdın ili sendikalan frilikiııı ihraç edildi TRABZON, <a.a.) Turkne llkokul Öârçtmenlerı Sendikalan Federa«vonu'nun (tlksen) riunku oturuntunda 15 Subat'fa Ankara'da japılan buvuk eâıtim vurüvüsünde Federasyonun aldıgı kararın karşısma çıkan ve evlem kırıcı davranısta bulunan Bursa ve Avdın il sendikalan üvelikten çıkanlmi'tır. Bursa ve Aydın ıl sendıkası temsılcilen hu kararın alınmasına karşı çıkmıslar^a da Genel Kurulca tasvıp gormemiflerrfır. Itırazlar üzerıne Genel Baskan Kenan Ktles. «Bir sevabat özlemi içinde olanları, basörtülü bayan ö|retmenleri destekleyenleri içimizde bınndıramaTIZ. Devrimlere karsı çıkanlsrı, isverenle ortaklık kurup hizi irimizden \urmak istevenleri aramızda saklamak «endikal anlavışınma ters dıi«er» demıs. adı geçen ıkı «pndıkanın ıhracının zorunluluğunu savunmuştur. Turk Memur \e Hizmctlilerinin duzenlediği «Büyük Direnis toplantısında konuşmacüar çeşitli dcrt ve dileklerini dile getirmislerdir.. (Fotograf: Ibrahını KÖSEOĞLU) Bir aksaklık olursa 2 astronotun ayda 48 saatlik ömrü var DIŞ HABERLER SERVİSİ l'ZAT MERKEZt, (HOUSTON) Son basın toplantıların, kendılerını her çeşıt bulaşıçı hastahktan koruyan saydam ve plâstık bır çadır a'.tında duzenleyen Apolloll'ın murettebatı, Ayda, «Çok ince taneli bir kum, ya da toz tabakası ve degisik boy ve şekilde çakıllar, j a da kayalarla» karfilaçacaklarını soylemışlerdır. PANDOMIMCİ RESSAM AKADEMINİN ÇATISINDAN ATLAYIP İNTİHAR ETTİ Tanınmış pandomımcı ve re^sam Ergın Kolbek. dun Guze] Sanatlar Akademısı bınasının çatı katından kend15.nl atarak .hayaîına son vermı«tir. Bılecıklı olan 28 \a5indakı Kolbek' ın mtıhar seoebı henuz anlaşılamamı^tır Olaya şahıt olan Akademınm Elektnkçısı Burhan Uluturlc, «Bahçede oturuyordum. Bu sira da küt di\e yanıma bir şey düş tü. Paket zanoettim. Bir de baktım ki cenç bir adam. Hemen bir araba tutarak kendisini tam yanlarla İlkysrdım hastanesine götürdük» demiştır. 1957 yılında Güzel Sanatlar Akademısi resım bölümunu bıti ren Ergın Kolbek için Akademı öğretim uj'elennden Bedn Rahmi Eyüpoğlu, «Benim için büyük bir sürpriz oldu. Hayat dolu, yasama gücii çok fazla olan Erjin en iyi talebelerimden biri idi. Çok yazık oldu. Hayatını sanatına venniş bir ressamdı» demiştır Ressamlığmdan başka ıyı bir «Pandomimci» olan Ergın Kolbek 4 yüdır çeşitli sahnelerde gostenler yapmıştı. Ergin, Bile(Arkası Sa. 7. Sü. 3 te) Ince Memed romanının film çekimi için jazılan senaryo5u, San^ur tarafından reddedilince, Park Otelde bir ba«ın toplantısı laparak Demirel demokrasisini jeren Yaşar Kemal EskiGar Müdürü, DDY Genel Müdürünii marafon kosusuna) dâvef etli ANKARA (Cnmhurivet Bnrovu) Ankara'nın eski Gar Mudurlermden Mehmet Ertugav dun bır basın toplantısı tfuzenlnerek Ulaştırma Bakanı Sadetün Bılgıç ve DDY Genel Müriuni Vedat önsaî'm partızan tutumlan nedemyle usulsuz olarak emekhye ayrıldıgını one surmuş ve ıdarecılen suçlamıştır. Sağlık durumunun gorevıne devam etmesıne elverışlı olmadıâı gerekçesıvle emeklıye sevk edılen eıkı Gar MuHum Ertugay, Genel Mudur Onsal'ı bır sağlık heyetı ve ba<ın mensupları onunde «maraton kosusn»' na davet etrmstır Şımdıkı DDY Genel Mudurunun bu mevkıe AP taraftan olduğu ıçın getırıltfıginı one suren emeklı Gar Muduru Ertugay Ö7etle şunları sovlemıştır : «DDî kurnlusu içinde partizanlık nedeni ile siddetli bir kıyım hüküm sürmektedir. MPmnr sendikalan Genel Müdürü n bır uvduvn halinp zetiril(Arkası Sa. 7, Sü. Z de) Makfulün yakınları, kaatili linç ederek öldürdü TOSTA, (HA) Merkeze bağlı Sopaca koyunde, zıncirleme ık ctnayet işlenmıs, maktulün ya tanlan, pırinç tarlasında yaralı olarak yakaladıkları katılı linç ederek öldürmüşlerdır. Bır dâvâda aleyhmde şahıtlık yaptığı için husumet besledıği Mehmet Tasdıbek'e, köy yakınmda pusu kuran Mustafa Can. Tabanca ile Mehmet Taşdibek'i ayağından ve kasıklanndan yaralamıştır. Yaralı olduğy halde, yanında taşıdıfı kama ile Mustafa Can'ı bıçaklıvarak öldüren Mehmet Taşdibek. daha sonra olay yerinden sürüne siirüne uzaklaşmıs ve bır nınnç tarlasında saklanmıştır. Olayı kısa zamanda öğrenen Mustafa Can'm babası Hasan Can, yakınlan. Ali Atak, Hasan Atak, Şazive Atak katüi saklanmakta oldugu yerde kıstırmışlar, taş sopa ve orakla linç ederelc öldürmüşlerdir Apolloll'ın komutanı Neıl Armstrong, «Ay'a, Aldrin'den önce ayak basma konusunda ne fikrim soruldu, ne de bir istekde bulondum» demıs, tehlıkeler ıçın şunları soylemıştır: «Ana kabinden a.irılarak Ay'a konacak örümcek'in motorları Ay'dan ayrılmalarını sailavamazsa ben ile Aldrin ölume mahkum olacağız. Çünkü yedek oksıjenler ancak 48 saate >eterek kadardır. Ama bu düsünülmesi hoş olmayan bir sey, biz de bunu aklımıza bile geiirmivoruzj NASA'nın ay uzerındekı gejıntilerıni sınırlamadığını belırten Armstrons «Fakat, demir kartal (Örumcek)dan 152» metreden fazla uzaklasacagımızı «anmıyorum. N'e var ki, görevimiı için gerekli fördüğüm en çok uzaklasmakta tereddüt etmem» seklinde konusmus, Ay'a Devlet Baskanlarının demeçlerını hâvı bır mikrofılm bıraka^ağını. mumkun olur^a koj'a(Arkası Sa. 7, Sfi. 2 de) Amerikan Konsolosu yankesicileri affetti tZMİR Amerikan Başk«nsolosu Guv A. Lee dun Guzelyah Pazarında eşıyle bırlıkte alısveriş ederken ıkı yankesıcı kadına 600 lırası ile 50 dolannı çarptırmıştîr. Baskonsolos. pazarda yaptığı ahşveriş sırasında parasının cebınde olmacîığını gorunce şaşırmıs, durumu Guzelyalı KaraKoluna bıldırerek kendisini basortulu iki kadın^n takıp ettiğını soylemıştır Eskal üzerıne yapılan arastırmada Dudu Atçı ile Kadire Çelikdağ adlı yankesıci kadınlar iki saat sonra \akalannr.slar ve Ba^konsolo'sun paralarını ıade etmi'lerdır. Burun uzerine Lee, yankesıcı kadınları affetmistır. Yazar Yaşar Kemal sansürden yakındı «lııce Memed» romamnın IS/H .ı Yaşar Kemal, dün bu roman, aıt senaryonun çevrilmesmın Fılm Sansür Kuruiunca yasaklauması uzerine, bir basın toplantısı düzenliyerek. .Sansür NIzamnemesinin her satırınm AnaJJOJTI aykırı olduğunu» bildirmıstir. San.<oır Kumlunun fılmlerden anlamıvfln kışılrr tarafından teşkıl edıldıgını de one suren Ya 9 aya mahkuti Kargılı lutuklandı Avukaflık Kanunu bugün yüriirlüçe giriyor AVKARA, (HA) Buyük gürultulere yol açan Avukathk Kanunu, bugün yımirluğe gırmelcte, kanun savesınde avukatlar mesleki yonden yenı bırçok haklara kavusmalcta ve bılhassa Sosval Sıgortalar Kurumuna bağlı olarak Topluluk Sıgortası adı altmda sosyal guvenlık hafckını elde etmektedırler Kanun geregınce. avukatlann sısortaya tâbı tutulması ışlemi, ilgıhler tarafından en geç 3 ay ıçerisinde karara bağlanacaktır TBMM tarafından kısa zamani a görüşülen ve Curnhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın ds onaytndan geçtıkten sonra, 7 Nısan 1969 tarihınde Resmi Gazetede vavınla nan kanun, ılgıl; maddesıne 30 re, bug m yururluğe gırmektedr ANKARA. (Cumhurivet Bürosn) Geçen yılkı öğrencı olaylan sırasmda Millet Meclisi öniinde oturma gösterisinde bulunan ve Dil ve Tanh • Cografya Fakülsaı Kemal. «Ince Memed» fılmitesi eski öğrenci demeği başkanm senaryosuna müsaade edılnı Cemal Kargıh onceki gece samemesi ile ilgilı olarak özetle J baha karsı tutuklanarak cezaevişunları soylemiştir: ne gönderilmiştir. Sömürge sansürü Hakkında gıyab! tuttıklama ka«Ince Memed'in basına gelen ı ran bulunan 9 aya mahkum Kar gılı, «İşte Türkiye ve Kurtuluş butun belâ. sadece millî olmasındadır. 25 dile çevrilmiş, 3» ülkede • Yolu» adlı kıtabm; sabaha karsı matbaadan alıp evıne goturürkerı ^aymlanmış bir kitshın filmi pohsler tarafmdan vakalanmışTÜrkiye'Hp ^»«aklamnıaz Frantır. "(Arkası Sa. 7, Sü. 3 te) Sugunp k«dar ABLJ b kellerı Turkıye'ye 7 milyon doıar sermaye getırıp, 10 milyon dolar fc»r goturduler. Gazeteler ALTIN TÜMURTLAYAN TAVUK...