Katalog

SAHİFE ALTT 30 Temmuı 1989 CUMHLKlüEJ Cumhuriyef 30 Temmuz 1930 tarihli Cumhuriyet'ten beklenmedik bir anda Hıç ROGER CH4FFEE uzav a çıkamacUn oldu VlRGtL GRİSSOM Uzav kurbanlarmdan birı EDWARD WHİTE Den«me sırasmda vanarak oldu Apollo 1 Uıay bürosunun Apollo'nun flk nçufunun 1966 Kasımında rapılması için bütün ısrar \e tazyiklerine rağmen aksılikler birbirini kovalamıs ve atılış tarihi evvelâ Arahk ayına, sonra dm 1967 Ocafına ertelenmişti. Grissom ve Apollo mürettebatmuı diğer iki astronotu Ed White ve Roger Chaffe eğitim programlarının ajprlığından ve hazırlıklann sur'atımten şikâret etmekteydiler. Cape Kennedy'de herkes 4pollo projesi uzerindeki ağır tazyiki omuzlannda hissediyordu. Bu tazyiki meydana getiren •ebep nevdi? Gemini projesındeki başan mı? Yoksa. Sovyetlerin ne yapmakta olduklanmn bilinmemesi mi? Bn arada hemen her şev Apollo'mın alevhine gelişmektevdî. Halkın ılgisınin azalışı, masraflan kismava çalışan Konrre, uıav gemisinin ve dev roketin maliyetinin vuksekliçi \e yeni âletlerin ve sistemlerın giırenlik derecesi hakkında kesin bir bilgıve sahip olnnamanıası Apollo projesinde çalışan herkesin *inirlerini germiş bulunmaktaydı. "Gemide yangın var Apollo hazırlıklannda memnuniyet verici fazla trir şey yoktu ve aracm ilk pilotu olarak seçilmiş bulunan Gus Grissom bunu herkesten fazla bilivordu. Bunlann yanında insanoğlunu Ay'a 543 Jet uçağının toplam gucü ile fırlatacak olan Saturn5 roketinde de bazı hatalar bulunmakiaydı. aracının içinden korhunç çığlıklar duyuldu Tımes gazetesının lstanbul muhabırı, gazetesme verdığı bılgı, Ararat dagı üzerinde bınlerce Kurt âsının mustahkem mevlcılerde tutunduğu, İran Kurtlennm de bunlara yardım ettığını, Türk Erkânı Harbıyesının (Kurmay) uzun mucadele içın hazırladjgı, 66 bın kışılık asker ve jandarma ile 100 tayyareyi Van ve Beyazıt taraflanna gonderdıfımızi kaydederek dıyor kı «Bu buyuk kuvvet isyanı bastırmaya kâfıdır. Hukumet hıç bır şeyi tesadüfe bırakmamaktadır. Lftkın Türkıyenin mall müzayaka içinde iken bu kadar masraflı harekât ile meşgul olması teessüni mucip olacaktır » İran hükumetının ıkı yuzlu bır siyaset takıp etmekte olmasını hukumetımiz onemle dikkate alarak 4 5 gun içinde trana son soz olmak üzere bır nota tevdı ermıştir. Bır tavsıye ve tenbihı ifade eden nota, çok şıddetlıdır. Iranın birinci notasında müşterek münasebatta çok samıml olduğundan ve kardeşçe hareket ettığınden bahısle hükume Iranason sözümüz tımızm tytasındaki tânzlerds haklı olmadığını ve bu ayaklanma olaymda bır suçlan olmadıgı büdırilıyordu. Vekıller Heyeti, muspet ba# ve durust hareketlere dayanan vak'aları ornek gostermekten zıyade duygu avlamaya çalışan bu notayı bılfııl tekzap eden (ya lanlayan) eksenya yardım ve onlan sılâhlandırmaya halen de vam etmekte olduklannı gozonune alarak ıkıncı bır notayı tesbıt etmiştır. Notamızda, dost luk munasebatı, muşterek huduttaki ıhtımam gostereceği, aksı takdırde kendi topraklarından karşı tarafa ruku bulacak tecavuzlere yardım mânası verıleceği işaret edıldıkten sonra eşkıya ile açıkça bırlık olan Mr devletın dostluk iddıasmın kıvraetsız ve ehemmıyetsız olacafı bıldınlmektedır. Eğer Iran eşkıyaya muzaherette ve ayaklanmaya imkân vermekte devam ederse meşru müdafaa sılâhlanmızla İran eşkıyalannı ızale zarureti hasıl olacagı kaydedılmıştır. ÇEŞİTLİ HATALAR Denemelerden birisinde musluklardan birinın açılması unutulduğundan roket ikinci kademede infılâk etmışti Başka bir denemede de bir kaynak hatası vuzunden uçuncu kademe sırasında bir infilâk meydana gelmişti. Her jeve rağmen Grissom'un Apollo • 1 aracı 6 Aralıkta atış rampasına getırılmiş ve Saturn . 5 roketinin babası olan Saturn 1 roketinin tepesine jerleştırılmişti. Hedef Şubatta uzav» fırlamaktı. tapılan birçok denemelerden sonra niba>et avın 27'sinde Grissom ve iki arkadaşt son bir atılış provası için Apollo sracına girmişleru.. Astronotlar yerlerine yerleştıklennden bemen sonra havanın bozuk kavun koktuğundan şıkâvet etmişlerdi. Koku biraz sonra kavbolmuş, fakat, bir saat geçmeden tekrar başlamıştı. Fakat, astronotlann karşılaştıklan guçlukler sadece bu değıldi. Radyo irtibatı çok zayıt ve yetersizdi. Grissom merkeze: «On kilomrtre uzaklıkla irtibat boyle kötü olursa Ay'a gidenler merkezle nasıl konuşacaklar?» dive alaylı bir sesle sormuştu. Gerive doğru sayım birçok defa durduruldnktan sonra nıhayet son 10 dakikaya ulaşılmıştı. O anda uzmanlardan birisi denemenin son kısmını ertelemevi öne sürmuşse de zaman darlığından bu tekhf dikkate alınmamıştı. YAPILACAK BİR ŞEY YOK MtDE TANGIN VAR» diren sesi duyulmnştn. Radyoda gftrültnler arasında astronotlann «TAN'ITOKIZ» dıye bsğıran sesleri duyulmus ve birkaç sanive sonra her şey bıtmişti Roketin etrafmda gorevli bnlunan 27 kişi hemen uzav aracının kapısını açmak için koşmuş fakat, maskelerine rağmen zehirli gazlann tesirinden korunamamışlar ve havatlarını tehlıkeve sokarak giriştikleri çabanın sonunda ancak 5 dakika sonra aracm kapısını açabilmışlerdi. Olavdan bir buçuk dakika sonra atış rampasımn tepesine tırmanan doktor, astronotlar için vapılacak bir şev olmadığını görerek ancak kapağı açarken yaralananlara yardım edebilmişti. Astronot îoung ve Gnssom, Gemini ııçuşu içiu Cape Kennedy'de yaptıklan bir yer deneyinden sonra Tltan roketinin bulunduğn rampadan aynlırlarken. umursamazlık, plân batalan ve jeterli emnivet tedbirlerinin aIınmamasından sornmlu bulmustu. Facianın Cape Kennedy ve Houston'da çalışan bınlerce insan uzerindeki etkisi ölçulerin çok dışında ounnştu. Cape Kennedv'nin üzerinde toplanan karamsarlık bulutlan aylarca dağılamamıştı. normal geçtiği bildiriliyordu. ~ Fakat, fırlatılıştan 27 ssat sonra uços bfiltenleri yayınlanmaz olmustu. 11 saat süren bir sessizlikten sonra inis sırasmda parasutlerde meydana gelen bir ânza vüzünden Soyuz • l'in parçalandığı ve Komarov'nn öldüğu açıklanmıştı Olaylann etkisi milliyetleri ne " r olursa olsun insanlar üzerinde bırbirine çok yatan oluyordu. Apollo 1 fâciasından sonra Amerıkalıların özerine çöken kara bulntlar, Sovyet may adamlan ^ nın etrafmda da çöreklenmiş ve = = Sovuı ile veni bir kozmonotun uzav a fırlatılması ancak 16 ay sonra gerçekleştirilebilmifti. ^^ 123456789 den lplık. TUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Turk koylusünun eski zamanlarda zıraat ışlennde kullandığı iptıdai araç (karma soz). 2 Aldatılmalan kolay o'.an ahmak kışüer (çoğul) 3 Tersi eski bır Vıyana operetlen bestecısının adıdır, hay. vanları daha hızlı yurutmek ıçm suruculerın ara sıra soyledıklen sozlerden 4 Gramerde bır bahıs, esasa degıl de teferuata aıt durumda (eskı tenm). 5 «Efsane» mânasma ona aıt bılım bolumunun başmda kullanılan soz, kâğıt saplı kıbrıt. 6 Panltılar saçarak janmava başlıyan (ıkı soz). 7 Sevdıklerının vefasızlıgmdan şıkâvet etme işı, denızlerde sulann vukselme ha 111AJ67 8 9 r e k e t ı 8 Kıtaplarda kı onsoz mâ sıîionfa nasına bır raıaa ra ı a eskı tenm 9 3Dair& «Hararet ele geçır!» mânasına bır emır, OSnKfl DDUnacantB Fransada bft MkU şehır. BİR FACİA DAHA Astronotlar 5 saatten fazla bir sureden beri uzav aracının içındevdıler ve gerive doğru savış radvo donanımının son bir defa kontrolu için durdurulmuştu. Tam o sırada Apollo 1 aracının içındrn çığlık sesleri gelmeve baslamış ve Grissom"un «GE Uzav yarısmda «Dikkatsizlik» ve «Facia» onemli birer aşamavmı; gibi Amerikalılar» yetişmek istercesıne Sovjetler 23 Nisan 1967 tarihinde uzaya SoFaoiavı izlevrn aylarda yuzler yuz • 1 adını verdıkleri yeni ce uzman, Apollo 1 aracının tip bir araç fırlatmışlardı. «Birenkazının başına üşiişmiış, veni leşme» demek olan Sovuz adınbir araçta aynı kaza tekrarla dan da kozmonot Vladimir Kotılmış ve sonunda inceleme ko marov'un idaresindeki uzav amısvonu hem ımalâtçı finna o racının ne maksatla fırlatılmıs I»n North Amerıkan şirketini, olduğu anlaşılıvordu. \ayınlanan hem de uzav araştırma merke ilk uçuş bültenlerınde Konıazıni kotu idare, dikkatsızlık. rov'un ıvi olduğu ve volculuğua ŞİDDETLI TENKITLER H = İKİMİLYON PARÇA Plinlan 1 *ğustos 1966 tarlhinde kabul edilen Apollo uzav jtemİRİnin vapılması iki yıla ıakın bir zaman sürmuştu. Plânlarda durmadan değişiklikler yapıldığı gibı radyo, ısı, oksijen ve sn donanımlan uzay bürosunun istcdiği mukemmellığe hennz erişememiş \e bu yüzden atılı? taribi tekrar ertelenerek 2S Şubat 1967'ye kavmıştı. Apollo projesi insanoğlunun jimdiye kadar başarmava kalktftlğı en karışık bilimsel ve tekaik programlan içine almaktavdı. Sadece uzay gemisinın içinde iki milvon parça bulunmaktsvdı. Apollo'ya nazaran Gemini ve Mercury araçlan ilkel arabalan andırmaktaydı. Tapılan ilk iki Apollo denemesinde birçok imalât hatalan kendini göstermış ve düzeltilmiçti. Fakat, mesele bu akıl almaz derecede karışık donanımlardan hangisinde yeni ârızalann pzli olduğu ve bunlann ne zaman kendini gostereceğiidi. Atina'ds Amerikalı astronot ' larla kucaklaşıp gelecekteki uzav başarılan için kadeh kaldıran Komarov'un adı Av yanşma nzsy çalışmalanads can veren ilk insan olarak geçmişti. Hem Amerikan, hem de Sovyet uzay programları kendi memleketlerinde şiddetli tenkitlerle karşı karşıya kalmı? bulunuyorlardı Amerikada birçoklan, insanlı uzav nçuşlannın gereksizliğinden bahsediyor, bunun sadece bir gösterişten ibaret olduğunu ileri süriiyorlardı. l'zay programma karşı olanların tumü güç birliği yapmıştı sanki ve uzmanlan «Ne yaptıklarını bilmeven budalalar» olarak tanıtmaya çahşıyorlardı kamu oyuna. Fakat. ber şeye rağmen, uzay yanşına bütün giıçleri ile devam etmeyi politikacılarla söz yarısına girişmekten daha olumlo gören Czay Araştırma Bürosunun nzmanlsrı 36 katlı dev Saturn • S roketfoin son taazırhklarmı hırla tamamIamaya çahşıyorlardı. SOUHN SAĞA: 1 Destanı her zaman ellerde gezen eskı bır âşık ve onun sevgılısı olan kız (bır erkek ve bır kadın adj). 2 Her mılletın dogup buyume kullandıgı lısan (ıkı soz) 3 «Hıç bır ış yapmadan dmlen'» anlamına karma bır emır. 4 Muslumanlann dıni kıtaplarındakı cumlelere bovle denıhr, bır dosttan aynlırken yapılan ış. 5 Bır emır, bır erkek adı. 6 Bır renk, tersi Kâbedeki eski bır puttur. 7 «Para verümeden ele geçınlen eşya» karşüığı iki soz. 8 Asyada bu gol, tersi «sulu bu* maddeyi mıdeye goçuren» demektır. 9 Duygu, maden ÎSTANBUL 06 25 07 00 07 30 07 45 08 00 08 05 08 10 08 25 08 40 09 00 09 00 09 20 OiMG 10 00 10 05 10 25 10 40 1100 1140 12 00 12 10 12 25 12 40 13 00 13 15 13 30 14 00 A c ı l ı ş , prograra Kove haberler Haberler Hafıf m u ı l k Istarbulda bugün Kuçuk ilânlar Turkuler geçıdi Vıvolonsel s o l o h ı n Solıstler geçıdl Ev i ç m Ev ıçın Escn Altandan jarkllar Arkası y a r ı n Hafıf B a t ı m u z ı j i Oyun havaları Hafıf B a t ı muzıği N Ç a m l ı d a i d ı m turkuler Sabah konserl Beraber sarkılar Arahaberler Can Etılıden turkuler Kuçuk orkestra T Uvgundan sarkılar Haberler D a n s müzıği Reklâm p r o g m m l a n Arraağan Şenol v e •rkadaşları 14 İS Handan Karadan farkllar 14 30 14 45 35 00 15 05 ı 5 45 16 05 16 20 19 05 16 45 17 00 17 05 17 25 17 50 19 00 19 30 19 40 19 55 20 00 20 25 20 40 21 00 21 10 21 30 21 45 22 00 22 45 23 00 24 00 Klavsen «oloları Dıvan Bağlama Cura Ara haberler Yaz okulu Sevım Derandan çarkılar Hasan Tunçtan Karadenlı turkulerı Seçtıler sundular Yaz okulu Saz eserlerı Ara haberler Çocuklar ıçın kuçuk konser ErkekJer faslı Reklâm programlan Haberler Kuçuk ilânlar Vural Doğu ve arkadaşlan Bır varmıs bır yokmus Yurdun sesı kadınlar korosu Spor dergısı Mınvatur muzık 24 saatın olavlarl Tulun Kormandan sarkılar Ekonomı dergısı Hafıf Batı muzıgı Reklâm programları Haberler Opera konserı Kapanış Yarın Sovvetler Birlıgi'nin onemli uzay adamlan bir arada göruluyor. Kazada olen kozmonot V. Komarov, ust sırada sagdan bırincı AY'A ÇIKAN MERDİVEN 17= ıFrançoise Hardy Amerika'da dilediği £İbi yaşadı AN K A R A 07 00 07 30 07 45 08 00 OS05 08 10 08 40 09 00 09 20 09 40 10 0U 10 05 1025 10 55 11 10 1130 12 00 12 05 12 20 12 25 12 30 13 00 13 15 13 30 14 00 14 15 H35 150C Kove haberler Haberler Sabah muzıgı Ankarada bugun Kuçuk ilânlar Sarkılar ve O. havaları Çeşıtlı muzık Ev ıçın Sabah konserl Arkası j a r ı n Ara haberler Sarkılar Hafıf Batlmuzığl H Ovlumdan turkuler N. Guyerden sarkılar Konser saatı Ara haberler Sahh Uvgundan türkuler Kıbrıs saatı Kuçuk ilânlar Yuksel Kıp ve Mustafa Seyrandan sarkılar Haberler Hafıf muzik Reklâm programlan Pıyano sololan B Akarturkten turkuler Plâklar arasında Ar» haberler 15 15 15 16 16 16 17 17 17 17 19 19 19 19 20 20 20 20 21 21 21 21 22 22 22 23 23 24 05 25 50 05 25 40 00 05 30 50 00 30 35 50 20 25 40 55 00 10 25 45 05 30 45 00 45 00 Saz eserleri Hafıf Batı muziH Bağlama T dan O havalan Kutlu Pavaslıdan sarkılar Oda muzıgı Albumlerden seçmeler Ara haberler Yurttan sesler Kov odası Reklâm programlan Haberler Kuçuk ilânlar Sanıve Candan turkuler Turk M D ısteklen Hafıf muzık Spor dergısi Kuçuk konser Bır varmış, bır yokmus 24 saatın olayları A Gurkandan turkuler Bırhkte duşunelım Şarkılar Hafıf Batı muzıği Hasan Sozerıden turkuler Haberler Gece konserl Gece muzıği Kapanış Sevimlı Pransız şarkıcısı Françoıse Hardy kendısıne bujnık un kazandıran Amenka gezısını bıtırmış bulunuyor. Yenı dunyada da onu tanıyan, onu seven bınlerce genç var artık. Yabancılara kolay kolay açılmayan Amenkalılann kalplerını açmayı bıldı Françoıse Hardy. Yenı dunvah ar onu kesfederken o da Amenkayı gezdı, A merıkalılan tanıdı. Gun oldu ünlü fılm yapuncıları, televızyon şırketi sahıplerı ve plâkçılarla buluştu, yemek yedı Gun oldu hıppılenn ara sına daldı, bir günluğune de ol sa hlppı oldu. Hippi ler araısında dev bir şfthret ne, flut çalan bır hıppının kopeğı Cesar'a serenad yapmasrydı, Sevimlı kopek bu davnuusı yadırgamadı bıle . f Siyah deri elbise En canlı hâtıra Şimdi tutup genç sanatçıya A menka'dan kendısıne kalanları anlat deseniz, mutlaka bır pazar gunıi New York'takı ünlü Central Park'ta alabıldığme yaşanmış hıppi macerasuu anlatır. TTzun saçlı, acayıp kıyafetli kendılerinden geçmış gençler arasında geçınlen koca Tjır gun Françoıse'a yeni yeni dostlar taruttı, bılmedığı bir dunyanm kapılannı açtı. Knshna'ya dınsel bır tutkuyla bağü gençlenn bır ısten nobetıni andıran davramşlan çok etkiledl Hardy*yi. Hattâ Uste para rerip Hippile rın Msı lle bir hâtıra fotofrafı çekönU. Kendlsinl en eğlendiren sah Koca bır gun, bir Hıppi gibı yaşadı Hardy. Aşk ustune şarkılar soyleyen bu gençler gıbı düşundü, dujdu.. Kıyafeti ıse az da olsa andınyordu gençlerı. Uzenndeld slyah deri fayafet Chriatiaa Dior**taıaasını taşıyordu. New York'taü bu alabildıfı ne mutlu hayat uzun surmedı Los Angeles'de beklenıjordu Frank Sınatra ile yemek yıye cektı.. Las Vegas'ın Cesar Tıyat rosu, bır siıru plâkçı ve televızvoncu yolunu gozluyordu onun Sadece Amenka mı?. Sırada Almanya da vardı. Fransız halkının, kendilerın eğlendırmesinden çok, tabıi ol duğu için sevdıkleri Françoıse Hardy tekrar vatanma donme den once daha bır hayli yorula caktı anlaşılan. NÖBETÇİ BAKIRKOY Büge Istasjon (Yesılkov). Emek (Osmamye) Yıldız (Ku Çek ) BEŞIKTAŞ Tashk Gul (Ortakoy). Cem (Arnavutkoy), Akatlar (Etıler) BBTYOĞLU yat Rebul 449354: Ha441653, Dıkmen EMİNCVU lstanbul 22062€, Beyazıt Holk 273737, Akgun 22S025 EYUP Yaprak, Altıntepsı; U mıt (Ramı), Alıbeykoyu rATtH Kutlar; Terhunde; Bılgln $enol, Yeni Gun fCerrahpaf). Çakmak (Ku. Muı. Pafa) ECZANELER GAZIOSMANPAŞA rıjet (K Koy) KADIKOY M ıhurdar, lu Emler; HurGun: Merkez. Yenı Doğu Almanya Anlaşması Hakkında Dofu Almanya Anlaşmasının 130 sıra numarasında kayıth mallar ıçın bakıye kontenjan mevcut olup, Temmuz taleplenıun ay sonuna kadar !~abul «dıleceği ılgılilere duyurulur. fBTANBUL TtCAEBT ODAS1 (Bmı 1M85) 1147 Françoise Hardy'nln Cesar adlı kopeğl, kendisine serenMİ Tapan flntlu Hippi'ji hiç >»dırs«m»mi5» bendyor tyice yaklasrnıj. ÎU ayaiı fiıerlnde yukselmij, flutten çikan nağmeleri dinliyor.. Selâmıçeşme F e n e o o Erenkoy Afı>et, Fıkırtepe KARAKOY Bulent KASIMPAŞA Azım S^RIYER tstıkamet Emırgan SIŞLI Petek. Sevım, Gulgun; Meral (Mec Koj) Ersan IGultepe) Kaptanpaşa (Ok Mev ) USKUDAR Ittıhat Sıfa Zıy» Hekımhan, Saglık (Umranıye) ZEYTİNBURNU Istasyon