Katalog

PEKTEV NAtLt BORATAV Şımdıye kadar hiçbır yerde basılmanuş bırbırınden güzel 67 Türk masalı ile genış açıklamalar ve «Turk Masalı Üzerıne» yazılmıs önemlı bır mceleme, 8 resım. 432 sayfa, 15 lira. BİLGt YATINEVt * Yeniçehir, Ankara * • AZ GİTTÎK, UZ GİTTİK umhuriyel KURUCUSU: FUNUS NADJ zerıne Düşünceler Suut Kemai Yetkm edebıyatımızın sorunlan üzenne en yetkıiı deneme cüenmızden bırıdır İBu konuda bırçok kıtabı bulunan Yetkın'ın «şur Üzenne Düşünceler» ını bır araya setıren yenı kıtabı Varlık Yayınlan arasında 2 lıra fıyatla çıktı. îlâncıllk 3306/8096 46. yıl, sayı: 16138 • Telgraf ve mektup adresı: TelefonJar 22 42 90 0 Cumrmriyet tstanbul Posta Rutusu tstanbul No 246 22 42 96 22 42 97 22 42 P3 22 42 9 » < a Ortakpazar geçış döncmine girişimiz gecikecek ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Turkıye'nın, Ortalc Pazara geçış donemıne gorişının gecıkeceğı oğrenılmıstır. Geçış donemiyle ilgıli mtizakerelenn uzaması ve bazı onemlı noktalarda anlaşmazlıklar çıkması sebebıyle Turkıye daha onceden tesbıt edılen 1 Arahk 1969 tanhınde geçış donemıne giremiyecek, dolayısıyla bu donemde yapüması gereken yardımlar ertelenecektır. Muzakerelerin uzaması, yapılacak protokolun Ortak Pazar Konseyı ve Ortak Pazar ülkelerl Parlâmentolanndan da geçmesı içın yeterll zaman kaJmaması yuzunden Turkıye içın 1 Aralıkta başlaması gereken geçış ertelenecektır. Brukselde. Ortak Pazar nezdın dekı Turk yetkılıler, muzakerelerın ne zaman bıteceğının ve j*eçış donemımn ne zaman başlayacagının henuz bellı olmadıgı(Arkası Sa. 7. Su. 3 de) Amerika, Fransa, Italya, Japonya, Ingiltere ve Avrupa Yatırjmlar Bankası 75,9 milyon dolar veriyor Samsun Fuarı açıldı Bu yıl da on iki bin öğrencı açıkta kalacak Mlllî Eğıtım Bakanının vermış oldugu çeşıtlı demeçlerde, geçen yıl çok az sajıda oğrencının açıkta kalacağının açıklanmış olmasına rağmen. Ünı» versıtelerarası gırış sınavı ıçm yapılan muracaatlardan 12 bin lıse mezunu oğrencı^ının geçen vıldan bu yıla devredıldığı anlaşılmıştır Yapılan hesaplamalar bu yll lise mezunu sayısının daha fazla olacaâım, buna karfilık. Üniversite ve yuksek okullarda, (ozel \uksek okullar dahıl) kontenjan artışı olmadığınrian, açıkta kalacak ogrencı mıktannın daha da artacağını gostermektedır. (Arka<a Sa. 7, Su. 6 da) Boğaz Köprüsü için dış kredi sağlandı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Boğaz Koprusu konusunda bır suredır pro:e ıle ügılenen hukümetler ve Avrupa Yatınmlar Bankast ıle Turk Hukumeü arasında devam eden goruşmeler dun sonuca bağlanmış ve anlaşma Ankara ıle Bruksel'de aynı anria açıklanmıştır Bu duruma gore, fınansmana katüacak ülkeler Turkıye'ye 75 9 milyon doîar kredı açacaklardır. En büyük bölümun Japonya tarafmdan karşılanacağı fınansmana katılan ulkeleruı katkıları şoyledır: A.B.D.: 10 milyon, Fransa: 5 milyon, İtalya: 2,5 milyon, Japonya: 30 milyon, îngıltere" 8 4 mıl>on ve Avrupa Yatınmlar Bankası 20 mJyon dolar. Sozkonusu proje uç büyuk kısou ayrılmaktadır: 1 lstanbul Boğazınm A<?a ve Avrupa yakalarını bırbırıne bağlavacak 1560 metre toplam uzunlukta, orta açıklığı 1074 metre ve denız sathmdan 64 metre yukseklıkte oian asma bır kopru, (Arkası Sa. 7, Su. 3 te) Karaborsa için tedbir alınacak 8AMSUN «7. Samgan Fuarı» dun yapılan bır torenl» ve Tıcaret Bakanı Ahmet Turkel'ın konuşmasıyla açılmıştır Bakan Turkel konuşmasında, plâniı kankınmayı savunarak, lkıncı 5 Yılhk Kalkınma Planı tfonemınde sanayı mamullerı ıhracatının onemlı »urette artmasının gerektığını ve ?art oldugunu, karaborsaya karşı tedbır ahnacağını belirtmış, «Sanayideki gelisme, ihracat artısmdaki geîısme ıle kendi Undine gfiç kazanacaktır. Bu hakımdan vnrt dısında pazar bulmada daha gavretli ve daha azimli bir atıUanlıgin içinde olmamız gerekiyor» demıstır Bakan, daha sonra, Turk ekonomısının geleceğı bakımından kasten karanlık ufuklar çızıldığını belırtmıs, ozetle şoyle demıştır: cGerçek şndur ki, Türk ekonomisinde istikrar vardır ve bn istikrar daima koranscaktır. Fiat endekslerı bnnu eosteriyor. Bn istikrarın kornnması, Türk mılletının de favdasınadır. Bir takım arızî meseleleri devam edecek. problemler olarak görmek ve eostermek hâta olur. Anzî meielelrri halletraek için hükuraet olarak en kısa voidan tedMrler çetirivornz. Bn ferçeği bir kenara itip bir karaborsa varatma anusu her zsman hüsrana ufrayıcak«ır.» Bu Mİ 700 bın lıralık vatıri'n yapılan Samsun Fuarına, 1 7 8 pavyonla 360 fırma katılmaktadır. Ecevit, seçimden çok umutluyum dedi (Yurt Haberleri Servisi) Sıyasi partılerın lıder, sozcu ve yonetıcılen yurdun çeşıtU jerlerınde dun de konuşmalar yapmışlar, demeçler vermışler, ıktıdann. ıktısadı ve sıyasî tutumunu tenkıt etmıslerdır. CHP Gene! Sekreten Bulent Ecevıt, Gurun de yaptıgı kor.uşmada, «12 Ekim seçimlerinde CHP nin basarılı sonuçlar alabilmesi için ortam hazırdır» demıştır. Son zamanlarda yaptığı penlerde ve temaslarda CHP nın en guçlu donemıne gırdığı kanısına vardığını belırten ücevıt, son Dogu gezısınde de bu kanıyı edındığını sojlemış ve ozetle şoyJe devam etmıştır: «Halk yoloralluktan. ezilmekten ve her türlü adalctsizlikten kurtuluş umudunu ortamn solunda bir duzen değişikliğine baslamıştır. Dolaştığım, konuştuğum her verde bövle bir duzen defifikliğini sağlayabilmek için geçmişin artık anlamsız kalan avrılıklarını, kırpınlıklarını unutarak el ele vermeje, o> larını ve güçlerini birleştirmeve hazır ve kararlı bir halk goniyorum.» KURDAŞ, REKTÖRLÜKTEN AYRILIYOR ANKARA (Cumhurivet Bürosu) Ortadoğu Teknık Ünıversıtesl Rektoru Kemal Kurdaş, dun, 30 Kasım 1969 tarıhınden itıbaren Rektorlükten ayrüacağını açıklamıştır Kurdaş. açıklamasında, Rektorlükten aynlmaya (kesın kararlı) oldugunu belırtmekte ve şunları sovlemektedır: «Sekiz %ıla yaklaşık bır suredir ıfa ctü^im Ortadoeu Teknltc Üniversitesi Rektorlugıuıden 30 Kasım 1969 gunu itıban^le kesin şekilde ayrılmak kararuıdayım. (Arkası Ss. 7, Stt. 7 de) Demir fiyaflarındaki s«f arfrtfar eideriliyor KARABÜK, ( a s ) Karabuk Demır ve Çelık îşletmelen Genel Muduru Orhan Acarlar, demır fıatlannda görulen sunl artışları onlemek için îstanbul'da stok yapılacağıru, aynca Rusya'dan mamul inşaat demırl ıthal edilmekte oldugunu bıldırmıştır. Acarlar, «Şiddet tedbırlen almadan, bu sunl artışı dıişurmek üzere normal yoldan harekete geçmış bulunmaktayız Bugiin mevzıi depo satışlanmız sayesinde Istanbul ve Ankara'dan başka yerlerde demir fiatlan normale duşmek üîeredır. Bu illerimızde gereklı tedbirîer almmakta olup, en geç 15 gun ıçinde inşaat demirı mevzuu halledılmış olacaktır» demıştir. Balık avına çıkan 6 genç kayıp Kumburgaz'aa oaiık tutmak içın motorsuz bır «andalla denıze açılan 6 gençten dun geç «saatlere kadar bır haber alınamamıştır Bu arada. bu o ^ d a n ikı <;sat nnce de saat 17 30riaMne balık tutmak içın Bu\ukçekmece'dekı 66 Tumen kampından b^lıga çıkrin Kurroav Yarbav Günjor Gümuspala ıle l«*ıhkâm Yuzbaşı«ı Kadir Batnoilu uzun sure gerı donmeynce ha\aflarından endışe edılmı^tır Ancak a^kerî ekıplerm \e bır avcı botunun aramaları sonunda AP e=kı Genel Başkanı merhum Ragıp Gumu?pala'nın oelu olan Gungor Gumuşpala ıle Katfır Batuoğlu Ambarlı açıklarında bulunmuçlardır. Kumburgaz'daki gençlerden ise geç saatlere kadar bır haber alınamamasına ragmen hızı 20 mıh bulan ruzgânn şıddetı ıle sandallarmın akıntıya ka« pıldığı san'lmaktadır. TİP'e göre tutum l zayda uçuncu gecesini geçiren Bonny adındaki uç ya^ındaki kuçuk maymun NASA (Amerlkan Havacılık ve Uzay Dairesi) uzmanlarının bildirdiklerine jrore durmadan ruya gormektedir. Uzmanlar Bonny'nin beynine yerleştirilen elektrodlar rasıtası ile kuçuk maymunun tum reaksiyonlarını izlemektedirler. Resimde. uzayın ilk maymun fatihi Bonny gorufuyor. TtP Genel Başkanı Aybar. Ankara da verdığı demeçte, AP nın 1965 seçımlennde olduğu gıbı, (Arkası Sa. 7 Mi 1 de) İnşaat IMühendisleri Odasının halk yararına bir teşebbusü Eski ve yeni Ocmokrat Partinin 1930 den 1953 e kadar snrdürdüğü liberasyon donemi, 1955 ve sonrasının sıkuıtılarını yaratmıştı. O fünlerde bir kısım politikacılar tarafmdan enflâsyonist defil. büyıime olarak nitelenen uvgulama bir yandan hayat pahalılığını kamçılarken, kuyruklar birer ikişer uza\ıp dururken Ste yandan parti 1950 ve öncesindeki \aadlerinin aksine özel sektörcfllıikten devletçiliğe dofru hızla kayıjor, \e de\Iet yatırımlan oran olarak artnordu. Ne iar ki alınan tedbirlerin hemen hepsi Tıirkirenin jçerçeklerine lers düşmekteydi, ters dıiştüğfi içın de ekonomik çokiış hızlanıvordu. Koylunun rnahsulünü değerlendirmek (terekçesiyle üriın alımlarında >apılan 7amlar, üreticinin cebine değil, aracı \e tefecinin cebine girmektevdi. Tanm âletlerinin. gıibrenin \ukselen fiyatları, yapılmış zamları bir avuç ithalâtçıya aktarıyordu. Takas \e klering; »oluvlr. girişilen dış ticaret ve para oyunlannda sömürulen üretici büyük kitle ile üretici tnketici karışımı tüm Türk halkı idi. Yatırımlarda devletçiliğe kayılması da gerçekte bozuk dıizenin doğal sonucuydu. Mahsul fiyatlarma vapılan zamlardan dolaylı alınan aslan pa\ları sanayie yattrılmıvor, arsj spekülâsyonu, va da bına ^apımı çok daha karh olovordu. tstelik aşın tükelim ve spckulâtif vatınmlardan arta kalan tasarruriar dışarı da kaçınlmakta\dı. Bu tasarrufları sanayie aktarmak için kurulmasına girtşilen deilet örel sektor ortaklıklan. bedelsiz ithalât uyırulamalan v.s. devlet elivle yine bir kücıık azınlığı zenfin etmek, \a da kaçırılan serretleri tekrar yurda getirmek bakımından uyjrun bir mekanizma idi. " 1958 Iğustosuna Türkiye bu uyjulam.ilarla vardı. lluslararası finans kurulu$larının baskısivle alfnan 4 Ağustos kararlarının dolu dızgin giden ekonomivi duzenliveceği sanılnordu. Devalüasyon vapılmış. deflâsvnnist bir politikava ffirilmişti. Şanılıvordu ki kredıler tanrim edilir. iç tüketim sunf tedbirlerle azaltılır. Türk parasının dış değeri çerçek yerine oturtulursa, itıracat artacak, tasarruflar yatırıma yönelecek. yabancı serma>e istikrarlı bir Tıirki\eye koşacak. Oysa höşlî olmadı. Yine kazığı büyük üretici kitle ile değh'ştnez selirliler. bir oranda knçük esnaf ve tüecar >emişti. Hızla donen bir pijasanın birdenbire durulması, para ve kredi darlıgı tefeci faizlerini arttırmış, mal nedreti, dalavereli ithalâta zorunlu olarak yol vermiş, saklanmış ithal mallan daha fazla pnm yapmava baçlamıştı. Ustelik istihdam se\ivesi düşmüş, yatınmlar durmnştu. Bu durumda Demokrat Parti hükümeti hem alınan kararlan bir yana iterek yavaş yavaş 1958 öncesine benzer bir tutuma girrnek zorunluluçunda kalmıştı, hem de yeni dış kav. naklar anyordu. Aslında sonuç böyle olacaktı. Zira Türkiyenin problemi parasal de|il, yapısaldı, temelde idi. Dolavısijle ne devlet teiebbuslerindeki yatırım oramnın yükselmesi, ne devalüasvon, ne kredi musluklarının kısılması, kısacası temele inmeden >apılan polıtika değişikliklerinin hiç biri olumlu sonuç termivecekti. Bu^ün de Türk ekonomisi esasta ayni çıkmazın içindedir. Gerçi aradan Reçen yıllarda bir takım değişiklikler olmamış de^ildir. Ne \ar kı bunlar yapı bozukiuğundan gelen olumsuzluğu, olumluluğa çevırememiştir, çevirememektedir. Turkivede topraktan başlıvan yapı bnzukluyu kendi halinde bırakıldıjn surecp, biıvük üretici kitle, aracıyla, tefecıvle, itbalâtçıyla sömürüldüğü surece ve kövlıi kendi tnprağından elde ettijtf iiriınü deferlendiremedijH surece, çevnlmesi imkinı ds bulunmıvaoatrtır. Bazı maddelerin devlet elivle ithalıvmış, ihracatın kontrolu için yeni kısmtı kararları almakmıv bütiın bunlsrın hepsi gunlük tedbırlerdir, aldatıcı tedbirlerdir, hepsi o kadar . Boş arsalar değerlendirilip satılacak tn'iast Muhendnleri Odası, pecekondu da\asının çozumunde onculuk lapmak amacı ıle, u\elerı ara>!in<îa. «Mesken Siteleri için arsa temıni ve alt \apı insaad anonim sirkefi» adı aitmda bır şırket kurmaya karar \ ermi"stır. Bu konuda bir açıklama vapan Oda Başkanı Orhan Pekin, gecekondu davasının para sıkıntısından çok organızasyon ve onculuk dâvası oldugunu soylemı< ozetle >:o\le demı«tır' «tstanbul'un nüfusu Mlda ortalama 2M bin civarında artmaktadır. Yanı her \ıl 200 bin kisılık \eni ıskân sahası $erekmektedir. Ancak bu bngüne kadar sağlanamadı jından şehrı çepeçe\re gecekondnlar kaplamıstır. Dıin\anın biitiin bu\nven sehirlennde vapıldıeı fibi, tstanbul çevresinde yeni tampon sehirler kurmak çerekmektedir. Yolu, kanalizasvonu, suyu olan ve balkın satın alma rucununfistaneçıkma^acak 'Neni iskân sahaları sağlanmalıdır. (Arkası Sa, 7. Sfi. 2 de) Kabotaj Bayramı kutlandı 1 Temmuz Kabotaj Bayramı torenlerle kutlanmıştır. İstanbnl'daki törenlerde Taksim Anıtına çelenkler konulmuş, Beşiktaş Barbaros Anıtı onunde geçit torenl yapılmıştır. Deniz Harb Okuta, Deniz Assubay Okulu, Tuksek Denizcilik Okulıı. Denizcilik Bankası Erkek Sanat Enstitusu ogreneilerinin katıldıgrı torende Barbaros Anıtına çelenkler konulmuş, çeşitli konuşmalar yapılmıştır. Bayram dolayısiyle 3Ioda korunda deniz go<;terilert yapılnaıştır. Gemiler alay sanraklan ile donatılmış ve ışıklandınlmıştır. (Fotoğraf. Selçuk AYBATAR; Demirel, Denktaş ile görâşlü ANKARA (Cumhuriyet Bürosn) Başbakan Suleyman Demirel ıle Kıbrıs Turk topluluğu lıderı Rauf Denktaş, dun bır saat kadar goruşmuslerdır Goruşmeden sonra bır demeç veren Rauf Denktas, topluluklararası gorüş(Arkası Sa. 7. Su. 3 de) Arjantin'de sıkı yönetim ilân edildi Rockefeller'in gezisi sırasında, en büyük sendikamn lideri öldürüldü (DIŞ HABERLER SERVİSİ) BüENOS AİRES Arjantın hükümeti, artan tedhış hareketleri ve ışçı saflanndakı kaynaşmalar karşısuıda dün bütun ülkede sıkı yonetım ılân etmıştır Bu karar, ulkenın en guçlü sendıka lıderlerınden Vandor'un dun geç vakıtlerde, tedhışçı unsurlar tarafmdan katledılmesı üzenne Bakanlar Kurulu tarafından alınmış ve Içışlen Bakanı General Francıs Coımaz tarafından açıklanmıştır. Resml makamlar, sendıka îiderı Vandor'un kaatilı ıle New York Vahsı Nelson Rockefeller'in Arjantini zıyaretı sırasında bır ılişki olmadığını ilen surmuşlerdır. Polıs, komando stilı bu suıkastten sonra bazı sendıka lıderlerın:, bu arada Vandor'un en bıiyük hasımlanndan bin olan Raımurdo Ongaro'yu nezaret altma almıştır. Daha sonra da Ongaro'nun j'akmlarmdan 50 kışı daha tevkıf edılmiştır. Polıs, Vandor'un maMneli tüfekle delık deşık edılmesınden sonra vakalanan Ongaro nun «kendi sövenlir İÇ'n nezaret aJtıns ahndıfını» ılerı surmüştur. Hükümet, bu suıkastm ılımlı ve mılıtan işçıler arasında kanlı bır çabşmaya yol açmasından endıje etmektedir. Ülkedo sıkı yönetim Uftn edi(Arkası Sa. 7, Sfi. 1 de) 5 gemi denize indirildi \ Demirel: Yurdun savunulması ve kalkınma başkasına bırakılamaz Başbakan Sulejman Demırel dun Taşkızak Ter^anesı'nde 5 gemının denize indırılme torenınde hazır bulunmuş, yaptığı konuşmada «Yurdun savunnlması ve kalkınması, başkasına bırakılamaz» demı«tır Yeni Anterikan Elçisî itimatnamesini snndu ANKARA (Cumhuriyet Bürosn) Cumhurbaşkanı Sunay dun, Turkıyeye yem atanan bazı büyukelçılerl kabul ederek kendılerıyle goruşmüştür. İlk olarak Fas BU>rukelçısi Mchammed Ben Bouchaıb Cumhurbaşkanı Sunay tarafmdan kabul edıtenştır. Daha sonra Korner'm yenne gelen A B D. Büvıikelçısi Willıam J. Handley ıle renı Yunan Büyükelçısı Tannıs Tzounis, Curnhurbaşkanına ıtımatnamelenni sunmuşlardır. Bilındığı gıbı, yenı Yunan Buvukelçısi, Turkiye JIJ Yunanıstanda Kıbns içın bır sure once yapılan ikili gorüşmelerde Yunanistanı temsıl etmış ıdî Kabullerde Dişışleıi Bakanı thsan Sabri Çsğlajangıl de hazır bulunmuştur. Atatörk'ün mirası konusunda açıklama yapıldı ANKARA, (Cumhuriyet Börosn) Turk Dıl Kurumu genel >azmanı Omer Asım Aksoy 4 Temmuz 1969 (arıhınde duzenlenen 12 Turk Dıl Kurultayı hakkmda bır basın toplantısı yapmış, bu arada Turk Dıl Kurumu ıle CHP arasındakı anlaşmazlığı anlatarak Ataturk'un vasıyetnamesıni açıklamıştır Böyan Sunay mjnyatür baltayla misinayı kesiyor Bugun ve yarın yapımı tamamlanan bazı tesıslerı açmak ve bır kısım tesısm de temelıni atmak uzere dun beraberınde esı \e bazı Bakanlar olduğu halde Istanbul'a gelen Başbakan Demirel. Turk ısçısının emegı ıle ın^a edıien 4300 tonluk «Binbaşı Saaüettin Gurcan» loıtık rie«tek gemı?ı ıle ıkı adet sahıl muhafaza ve ıkı sdet Ijman savunma botunun denıre ındırı'me tnrenınde yaptıĞı konuşmada, «Zengin olmak, memleketl refaha ka\ustnrmak, basamak baiamak çıkılan bir merdıvendır* demıs s.jnlan sojlemıştır. (Arkası Sa. J, Su. 4 te) Atatürk'ün vasiyeti O A Aksov tarafmdan açıklandıeına gote 28111938 tarıhmde mahkemede açılan Ataturk'un vasıyeti soyledırDotmabshca 5 9.193ü (Arkan Sa. 7. Su. 2 dej 4500 tonluk Loji^tik ıkmal ferr.:si Binbaşı Saadet tın Gürcan Camialtı tersanesinde denize indirildiğı rırada ECVET GÜRESİN