Katalog

SAHÎFE DÖRT 18 Temmuz 1969 CUMHURIYET P0LIT1KÛ GJUERISI Yazan: C1HAD 1 BÜSTLERvePORTRELER BABAN "işle bu kol, bu devlelin koh) o devlefi onun boşına geçirir,, Bfts dftndfl dolaşta, Hfl yin CaHt Yalçm» intlkjJ ettl. RabmetU Yalçın 24 Eylöl 1954 de mahJrurn olmu», 1 Kralıkta ds hapUhaneye, blr «üre sonr» da hastaugı TO yaslılıfcı dolayısiyle Şisll Çocok Haatahanesine nakledilmiştl. Cnmhurbaskanına, Ca hlt Beyin mahkumiyetinİB halk üıerinde çok fena bir te *ir yarattığını söyledlm. «80 yaçındakl bir lnsan hapse atüırsa mafdur olnr, onu h»p •edenler halkın (özflnden dtt ser» dedlm. Gerçekten de onun mahkfimiyeti büyük taflrin yaratmistı. Rahat etsln dire Safa Kıhçlıogln ona hastahanede alafranfa tuvalct yaptumıştı* O benim »özüme dogrudan doğruya eevap vermedl. « Neden hapls yatıyor? N«den mahkum oldu blliyor muaun?» « Bümlyorum, blr seyler yaı Bua, vaasında «uç görulmtta...» H&kikaten de bllmlyordum. •Bu yas •n söı düellolan oldufu taman ben vaslie 11* msmleket dıçınd» ldlm. Cahlt Beytn ma>ıl^\yn oldu£unu yalnız gaMtelerda görmüs va okumustum. « Bir makalede «K önemll degü.. Onun IUÇU çok daha büjruk..» Sesl birden sertleştl vs k» rarlı olduğu zamanlardaki katiy«t belirten haM De: • Onun IUÇU, Balkan komltodUftinl, BabıAliye getinnek oldu» dedl. tBlz demokrasl yerleasin dlye ugrasjyon», o kavga •tmeyi kendlne amaç blllyor. Bu laler lnat lle, her feye slymta demekle olmaa ki...» « Slz 1?1 bu açıdan göreblHr v» bu dOfttno* 11* Yalçjn'm mahkumiyetinln deramı fikrinde olabillrsiniz... Fakat Menderes konuyu, yalnu polltlk açıdan eördügü Içln, Huseyln Cahldln martir, yahut mağdur oldugunu hlssettlgl anda... kl zamanla bu hissedllecektir, belkl de edllmektedir... Onu derhal tahliya ettirecekttr. 80 yaşındaId blr adamın mahkum olması bir bakıma DP. yl hallc nazannda mahlcum ettlrmektedir. Menderea onu on bes gtine varreaı blr kua gibl kafesten uçuruTerlrj man, l«te o a m u , bu devletin kolu...» Ttne ellnl havay» kaldırdı. t O derleü onun başına geçlrlr...» Cumb.urbask&nı bu konuda çok terttl. Fakat, bla memleket» döndUkten kısa blr süre sonra, Hüseyin Cahlt Yalçın merhumun kararnameal çüttı Derletln heybetU kolu, Menderwin baaıaa geçireceğl karar nameyl kuzu lcuzu lmza ettl. HUseyln Cahit Yalçın aüedüdl. Arüaşıldı kl Bayar mukavemet edemenüş, blr kere daha Mendereain yüzüne duramamıştı. Deniz Kuvretlerl Kumandanı Sayın Sadık Albncan merhum da Paklstam ziyaret eden heyetln lçlnd» ldl. Bayar sozü degl* tirmek ve Menderestn kaypaklıgına karşı bana dddl blr lnsan (östermek lotemls olscak kl: c Bakı dedl, «almdl Altancan'ı neden çok sevdlglml iana göstoreyim... Onu davet «dlp bir kadeh de beraber içmemlzl tekllf edeceğim, o kabul etanlyecek...» Garsona: Amlrall buldurur musunuz? dedl. ÖNCE VAZİFE Bir dakika sonra Altmcan gel dl. Masanın yanında ayakta selâm durdu. B8}r « Amirallm» dedl, «buyurun bir kadeh rakı lçelim!» Sadık Altıncan, beklemedlğl bir teklif ile karjılaşmış gibl durakladı. t Sayın Cumhurbaşkanım» dedl, «ben vazifedeyim, müsaade ederseniz içmiyeyim.» Canırn bir kadehten ne çıkar? « Emrlnlz büyük efendim, fakat vazife rntisaade etmez.» Bayar: « Israr edersem ..» Amiral gülümsedi: « Israr etmezsiniz efendim» diye cevap verdl. Bayar güldü: « Nasıl isterseniz, ama oturup konuşabiliriz» dedi. « Biraa sonra geltrim efendim» Amiral ylne çevüc bir selâm çaktı ve yammızdan uzaklaştı.. Bayar bu sefer bana döndü: « Gördün mü, som asker ve gom vazife adamı .. Ben lşte onun bu ciddiyetine meftunum..» • U ETLt'L 1954te mahkfkm edilen Hüseyin Cahit YALÇIN konnsunda Bayar ıdyle demişti: «Mendereı onn serbeıt bırakmak hevegine kapılsbilir. Fakst kararnamenin altına imzayı bu el stacaktır. BD eUn ve bn israln şerefi vardır.j. Fo tutraf. Hüseyin Cahit YALÇ1N, tntnklandıktan fonra ceıaevine götflrülflrken çekilmiştir. yerleşmlş îstanbul'lu hanlmefendiler, yazlarıru Boğaz'da ge çirmeyi itiyat etmiş, Bağdat topiumunun üste yüzen çahsiyetleri, Türkiye ile akrabalık lan olanlar... Münir Nurettin, Safiye Aylâ, Me'ut Cemil hayranlan, midye dolmasırun hasretini çekenler.. Türkiye ile İrak arasındaki tarihî rabıtaların yeniden karşılıklı bağımsız lık esası içinde ele alınması gerektiğinl söy'.iyenler, hep bir aradaydık. Bayar da bu ziyaretin memlekete prestij kazandır dıgı inancı ile memnutidu. Bayar, Kasrezzühur'da. Majes te Faysal'ın şerefine ziyafet veriyordu. Saat 19 a dogru odala rımıza çekildik. itina ile fraklarımızı giydik ve sekize doğru Majesteyi beklemek üzere sarayın btlyük antresinde toplandık. Masa o gece Irai'm bütün büyük şahsiyetlerlni etrafında topluyordu. tan kulağa dolaştı. Bayar rahatsızlanmıştı, yolculukta kendisi ne refakat eden özel doktoru Recai Ergüder telâşlıydı, Bağdatta Tıp Fakültesinde okuyan bir Türk gencini hastahanelere yollayaraJu numarasıru söylediği bir sondayı aratıyordu, Bayar sonradan GUlhanede ameliyat olduğu prostatın ilk cilveleri ile karşıkarşıya gelmiş, bir ldrar tutulmasıyla karşılaşmıştı. Sekiz buçuk oldu, Majeste Faysal geldi, fakat Bayar kendisini kanşlayamadı, rahatsızlığı dolayısıyla dairesinden inememişti.. Majesteye keyfiyet usulca anlatıldı.veliaht Abdülilâh, yakınük ve dostluk havası için de, bu üzücü olayın dâvetlilerin asabına sirayet etmemesi için gayret sarfediyor, Sdeta bir ev sahibi gibl hareket ediyordu. Türk heyetine menaup olanlar da meraklanmıslardı, ama hiç klmse yukan kata çıkarak Recal Ergüder'l rahatsız etmek lstemlyordu. Saat 9 oldu, halâ ses seda yok.. Dokuzu on geçe Recal ErgUder goründü, terliydi: «Ne ise» dedi «Bâdireyl atlattık, Bayar blraz gonra aşağıy» inecek!» On dakika sonra Bayar, sapsan, acı çektiği yüzünden belli aşağıya indl, özür diledi, neşell olmaya çalıştı, derhâl sofray» oturduk, fakat iştahsızdı, yemek yiyemiyorda, nitekim ziyafetin sonuna doğru evvelce ha» zırlanan nutku da çok zorlusla, sesi titreyerek güç halle okudu. Buna ragmen ziyafet in sonrası, gecenin ileri saatlerine kadar neşe ile devam etti. Abdülilâh bir yâverinin iki omuzün da biri Galatasarayh, dijerı Fenerll. yant birl parlak sarı kır. mızı, diğeri de yine parlak sarı lâcivert iki Papağan getirttl. Bunlarm kuyruklan, subayın b« line kadar iniyordu. Izmir Milletvekili Nuriye Pınar, papağan lan okşamak isteyince gagalan İMZANIN ŞEREFÎ Bu aon eOmlem Bayar*ı kı» dırdı. < Ona kalsa yapar. Dedlm y* .. Oynakür. Ama Adnan Men deresln karan onu pkarmaj» yetmer...» Sağ ellnl havaya doğru kaldırdı: « Kararnameyl bu el imzalı yacak» dedl. Sertleşen çizgilerlyle... « Bu elin, bu imzanın çerefl Tardır.» Tekrar acı aa juldU: t Böyle blr 1? yapmak lst» • BATAB, Paklttan (13nüsfl Irak'a da oframış, Faysal, Nurl Sali ve AbdüHllih lle görfltınftı, «erefine Yerilen slyafetlere katıbnıa, «rada hasialanrassına r*fmen yaphgı temaslardan çok msmnrnn kalnuttı. Fotofrratta FayMl, Bayar T« Abdttllllâh jörulmektedir. Yarın C t D Dî B UHR A N Diçl Bond MOOESTY' ÂNİ RAHATSlZLIK Birden sarayın antresinde rüzgâr gibi bir havadis kulak AMİRALİN KADERİ Türk donanmasmda iyl blr lsim bırakmış olan Altıncan, bir yıl sonra emekliye ayrılacak 195T seçimlerinde D.P. den milletvekili seçilecek, askerlikten sivil hayata geçmiş olmamn bunahmı içinde ne yapacagını bilmeden, 27 Mayıstan sonra tevkif edilecek, Türk donanması için bizzat kurdugn Yassıadada henüz içine nüfuz etmediği meselelerin sorumlusu olaralc muhakeme edilecektir. Mahkum olmadan vefat etti. Hiç şüphe yok böyle bir son ona lâyık de uc 75 Yoksa o zaman da Ankara'dan mı seıleri gelir? öyle yahut böyle. Hadi bize gidelim... Göz kırptı. Arnca kızı bunun « îkişer kadeh atarız> anlamına geldiğini biliyordu. Yanyana yürüdüler. Hizmetçi Gülten, beyefentlî geceyi çiftlikt» geçirecek diye ma?ayı olanca şirinliğiyle hazırlarr.ıştı ama, adam çekip gitmişti. Hamfendiyle amca kızını karşısında görünce bayağı canı sıkıldı. Hamfendi harfi neyseydi ama, su amca kmna illet oluyordu. Zaman zamsn, hamfendi gibi emirler vermeğe kalkıyordu kl, elinde değil, içten içe kızıyordu, zorla mı? Afferin sana Gülten. Viskilerimizi de çıkar dolaptan! Üzerinde yabancı bir marka tasıyan burdolabından içki jişeleriyle, zarif bardaklan alıp geldi büfeden. Hamfendiye kızmıyortfu, hakkı yoktu kızmağa ama, ötekine.. eskiden kızmazdı oysa. Eskiden çalımma bile dikkat etmezdi. Ne zamanki beyefendi bir sabah tuvalete giderken koridorda Gültenle karşıiaşmış, hamfendinin uykuda oluşundan faydalanarak öpüvermisti, o günden sonra amıca kızma illet olmağa ba?lamıştı işte! Gülteen! EfencTim hamfendi? Sen bu masayı rakı İçin hazırlamışsın. Biz Viski istedik. Al götür Viskileri, rakı getir daha iyi. Bu kadar meze ziyan olmasın... Peki efendim. Viski şişeieri. zarif bardaklar kalktı, yarm Içilmiş Kulüp şişesiyle kadehler geldi, ba;landu îkisi de kocalarının yanlarında olmayışına üzülüyor, ikisi de onları düşünüyordu. Ama amıca kızmın kaç vakittir içini kemiren sey, gene içten içe başlamıştr. Ne diye tekmil maluu mülkünü kocasının üstüne yapmıştı sanki? Hadi şerefe Hatice'ciğim Şerefe abla! îçtiler, meze «ldılar. Nefîse: Benimkl mutlaka lngilizce Bğrenmeml !»tiyor, dedi. Haksız mı? Haklı şekerim ama, bu yaştan sonra.. Hiç olmaza gel, git, otur, kalk, nasılsınız, teşekür ederim gibi bir şeyler ögrenmeliyiz! teşekkür ederim gibi bir seyler ögrenmeliyiz! Bizimki de tıpkı Kudret eniftem gibi. En iyisi bir ingilizce hocası bulup.. Nefîse çapkm çapkm güldü: Hoca kadın mı olacak, erkek miT A., dedi Hatice, kadın tabll Nefiw bir kahkaha attı: Erkek olsa insan daha kolay Sgrenlr |ekerim.. jekerim dedim de aklıma teldi, b«nimki pek içerliyor bu jekerim sözüne! KAGITCI I K M L E A Niye? Kenar mahalle ağzıymıs.. Hatice canını dişine takarcasına: Ablaa! dedi. Hı? Son zamanlarda eniştem çok değişti değil ml? Hatice açmasa o açacaktı ama, gene de çekiniyordu. Tekmil malını mülkünü adamın üzerin» çevirtti diye başta Hocânım, annesi, ablası aı verişürmemiçlerdi. Deli miydi bu kadm? Çıldır» mı? mıydı? Erkek milletine bu kadar bağlanmıya gelir miydi? Istediği kadar yakışıkh. dilediğince ağzından yağ ba! aksm, güvenilmezdi Ya günün birinde, Nefîse'nin tutulduğu gihi, Kudret bey de bir başkasma tutulur. ardından sürüklenir, Nefise'ye de tekmeyi atarsa? Hatice'nin. « Son zamanlarda eniştem çok değişti değil mi?» sini cevapladı: Çok. Hocanım da artık pek gelmiyor, fsrkmda mısın? Farkındaydı, her şeyin farkmda. îş olacağına varmıştı. Şimdi. şu anda deliler. çıleınlar gibi sevlyordu ya! Sonrasını Allah kerimdi. Farkındayım. Anemin de. ablamın da«, Farkmdayım. Annemin de. ablamın da.» yaydan çıktı. 1 olacağtna varacak! $ Hatice kızdırdifhnı sanarak ci?man oldu. açtığına. Nitekim genç kadın, öfke'endişi zamanlarda yaDt'.gme*. kadehini silme doldtıı^un. V i >r seferde dikti. Çarpılmışcasma sendeledi oturdueu yerde. sonra düzeldi. Gözleri dolu dolu, bakrı •mıca kızına: Ne olur? Başkayını sever, bana atar mı tekmeyi? Atsm. Sürünür müvüm? Sürüneyim. Bunca mı! mülk benim mivdi? Öteki kncamdan kalmadı mı? Ne demisler: Mal sahibi. mülk sahibi, hani bunun ilk sahibi? Boşveeer.. 1$ oiacağırm varacak'. Yeniden rakı 'koydu. ksdph! eline aldı: Ben de başkaları gibi düşünmüyorum deJi! zaman zaman. Bak sen yabancım dcŞilsin. su : namaz isi me^elS. An'.ıyonım ki adam d n>ne pek bağh degil. Neden dersen. herkesin BördüSü yer. de namazını kılıyor. eÖTnedisi yerde van çiziyor. Asîina bakarsan. ibâdet de gizH, kabahat da. Böyle öğrendik biz bunu. Sonra. şu reçmi niVâh meselesi.. annem üzerinde çok dunıvor. Haklı. Daha ha^irteyken karısı boşar.ma dSvası açmıştı. Ne oid',]? Kapaeını hiiç kaldırmıvor. Ben de araya tadsızhk girmesin div e üzerinde durmnyorum. Dırsam. terslenecek. Durmasam. ya kötüpi cikarsa? Istemiyorum aramıza soğukluk girmesini. Hatice: îyi olur inşallah, diye kısa kestl. Kadehlerini toku'rıırup ypniden ietüpr. ~ Benimki büvük bir mâcera. Elimde neSl. Mıknatise tutulmus demir parçacıklan ıribiyim. Ne derse o oluyor. Itiraz edecek olsam, parlayıve. riyor. Kızmıyorum, tam tersi hoşuma gidiyor, (Devamı var) ORHAN GortK GÖND TÛCMA fcOJE 'de? SlEİSİMİ ^ Titöl BAĞDAT ZİYARETİ Paki^tan dönüşü Bağdat'a geldiğımiz zaman, Türk Irak dostlugu en yoğun devreıerini yasıyordu. Hava alanından misafir edıldiğimiz Kasrezguhur'a doğru caddelerden otomobillerle geçerken, binlerce Iraklı, Türkiye lehine canlı ve içten gösteriler yapıyordu. Hava güneşli ve ılıktı. Türk Irak dost luğunun gelişmesini yalnız iki memleketin idarecileri değil, halk âa istiyor görünüyordu. Bu istege âdeta iklim de yardım ediyordu. Genç Kral Faysal mesuttu. Dayısı Veliaht Abdülilah Irak'ta Kral kadar nüfıu sahibiydi. Her ikisi de Şoven bir Arap dünyasının sonu gelmeyen iç kavgalanndan bık mış görünüyorlar. Türkiye yoluyla Batıya yönelmenin çare«ini arıyorlardı. Aslında bir sii re sonra, Bağdat'ta kopacak fırtınaya dair en ufak bir emare hissedilmiyordu. Gerçi eski Başvekillerden Süleyman Hikmet hey toplanttlard'a blzim heyet mensuplarından, İtimat ederek açılabildiği kimselere Başvekil Nuri Said'i çekiştiriyor, bu zatın Ingilizlerm adamı olduğunu, Irak milletinin Nuri Said'i bu sebepten sevmediğini. onun atacağı adımlann ne Bağdat Paktına, ne Irak'a, ne de Türkiye'ye faydalı olamayacağını anlatıyor, hattâ sokaktaki lehte tezahürlerin samimi olmadığını da söy lüyordu. Doğru idi nitekim kıbir süre sonra onun dediklerinin ioğruluğu da Abdülkerim Kasım darbesi ile meydana çıkacaktı. Bağdatta büyük riyafetler blrblrtnl takip ediyor, at yanşlarında, Golf KHip'te Bağdat'ın yüksek sosyetasi ile karşı kar ş gellyorduk. TevlUs FlkreU bütUn yonleri lle tanıyan esld TUrk vat&ndaçlan, Bağdat'ta içi f ti r M | 3ECM6l> BİLMİ OMOu •••••••••••••a» «•••••*••••••••y » • «««•••••••••••••A Tıf f an y EEKHCEkl. TIFFANY JONES konu veresim: A Y H A N B A ? O Ğ L U i i N T i K A M YEMiNi Aralık Ayı Kömür dağıtım listesi B I I O G L D 72719 72129 70999 70429 69299 68589 68199 66199 64729 62899 61999 60999 60529 59799 59179 • 72130 TENtKAPI 82029 80899 77189 76699 74649 74199 73019 71549 69169 S9019 66859 66669 65979 65549 65349 65179 64289 60189 57189 54249 52659 51359 50949 80900 77190 76700 74650 74200 73020 71550 69170 69020 66860 66670 65980 65550 65350 65180 64290 6019C 57190 54250 52660 51360 50950 38000 İSTANBUL, 79549 79409 77479 77259 76969 75489 75229 75039 74029 73039 70939 68269 64139 62669 62149 53849 58649 56989 54579 52669 51469 51369 51149 T9410 77480 77280 76970 75490 75230 75040 74030 73040 70940 68270 64140 62570 62150 58850 58650 56990 54680 52670 51470 51370 51150 38918 MALTEPB HAYDARPAŞA 105S85 102899 100139 97487 94759 91805 9H89 88064 84804 81699 79343 75525 72859 70221 66955 63839 59441 102900 100140 97468 94780 918M 91690 8«065 84805 81700 79344 75526 72860 70222 66956 63840 59442 55960 54575 55959 • 54490 54574 • 54350 54489 . 51770 54349 51530 51769 M738 51829 7583« 72899 69779 69648 69534 67795 «7682 67561 65762 63381 63239 61712 61017 58914 57441 57333 56068 55926 53198 53003 52841 • BAKIRKÖI 85139 82619 80349 78149 78019 75949 74979 74819 73959 73849 71689 69939 69809 67889 66809 65289 62439 60089 58449 57649 5S589 55149 52619 82620 80350 78150 78020 75950 74980 74820 73960 73850 71690 69940 69810 67900 66810 65290 62440 60090 58450 57650 56590 55150 52620 50030 KAD1KÖÎ 82560 80050 77330 75500 73270 71480 69400 69399 • 67440 67439 . 67040 67039 • 63360 63359 • 62930 62929 • 61450 61449 . 58970 58969 • 57490 57489 • 57140 57139 • 55730 55729 54710 54709 • 52840 52839 • 51450 51449 . 50570 50569 • 50230 50229 • 50130 50129 38750 83000 82559 80049 77329 75549 73269 71479 . • 71000 • 70430 69300 68590 68200 66200 • 64730 • 72900 • 69780 • 69649 • 69535 • 67798 • 67663 • 67562 • 63900 • 62000 • 61000 • 60530 • 65763 • 63382 • 63240 • 61713 • 61018 59800 59180 58130 56630 58129 • 56629 • 55410 55409 • 55000 54499 • 53800 53799 • 53320 52420 53319 52000 52419 38000 61999 • 58915 • 57442 • 57334 56069 • 55927 53199 53094 52842 51823 51822 • 50567 50566 • 38985 S N POIİGON. OAZİOSMAKPA3A. ErtP. SAÖMALCILAH ve BEYKO2 •*! BüroUrında b«7aıtfwın« sıruı fteetllmeden Rttıj yapılmaktadır.