Katalog

SAHİFE ÎKİ 17 Temnuı 1969 CUMHURÎYET • • •»•• •»• • • » • • • • • • »» » • »» • • •• • • • « AS6ARI UCRETIER Prof. Dr. Gülten K A Z G A N AHAYASA'nın 8. yılmda ŞÖSY AL OEVLET İLKESİ ant yayınları sunar ZBKERlYA SBRİLL Ü tnt, Ikl ySnlll btr jeBr rtrfldnr. Btr yandan, ksfa v e kol emekçilerl olarak fenis bir toplnm katımn jeçim kaynağidır. Bn yönflyle toplnmsal bir nitelik U fir. Bir yandan da, üretim lçindeki gider ksleralerinden blridir. Bn ySnfiyle de, j e lişmesi plyasa kâr hesaplarına dayanan ı i ı temlerde, lktisadi hesaplann konnrann teşkil eder. Ücretin, bazan ıalt toplnmsal nitelifi, baıan da salt gider niteligi fözönflnd« tntnldngu içlndir kl, ficret hadleri, reel fieret degişmeleri, çok çelislk 5nerilerin ortaya konnlmasına yol açabllmektedir. Nitekim, asgart ücretlerin Tflrkiye'yi altı bSlgeye »yırarak bir miktar ytikseltilmesi, Iş•eren T « lsçj kesimJerinden, öcretin b« İH ySnlu nlteliğine uygun bir tepklyle karfiUstı. Bn yanmızda, TOrk Imalftt sansylinin glder yapısı üzerinde dnrarak, flcret artifIsnnın bn açıdan ne denli 5nemi oldağuna; gsman lçinde, ficretin diger gelir kategoriIerine nazaran nisbî deginmelerinin dogroltnsnnn arsştırarak da, toplnmsal açıdan fleretlHfrln relişmeden ne denll yararlanabildijhni belirtmek isliyomz. Ancak, yazıda, Mdece, sayımiar r e arketler yoliyle hakkinda geniş bilçi sahibi olabilditimis Imalftt (anayii uıerinde dnrnlacaktır. Oysa, sacsrt üeretler, bnnnn dışında, hizmetler v e < ı n m kesimlnde çalışanlan da kapsamaktadır. Elde veter veri v e bilei olmadıgı Için, Imalit sanayit için yapılabilen tfirde bir »rastırnıayı, bn dijter kesimler için yapmjkb mflmkOn olmarnaktadır. Toplam Imalftt sanaylinde flcretle l a n n •'• 30'n 1 9 işçl çahştıran küçük fir* malarda toplanmiftır. Ancak, bn firmalard» da, 1963 Sanayi Sayımı rakamlanna före, lf aabibl ve ortaklar, ücretsiı çalışan aile fertleri toplam çalışanlann çoğnnlağnnn teskil etmektedir. Şöyle k i : Küçük sanayide toplam çahşanlar 354 bln kişidir; bnnnn 177^651 iş sahibi ve ortaklan, 40.574'fl ttcretıiz çalıaan aUe fertleri ve ladeee, 13558z'ıi flcretlllerdir. Çok emek ve az kapitalle ealiftıklan hal•e, Ocretlilerln toplam çahfanlann küçük bir kıımını teşkil etmesl dolayısiyle, küçük sanayiin toplam giderleri tçinde, girdiler •• 751, ücretler •'• 2'yi, iş sahibi v e ortaklann, aile fertlerinin emek karşılıgını da kapsıyan g*ynsafî kârlar da •• 23'ü teşkil etmektedir. Bn bakımdan, giderlerde Snemli artış olacatı, bnnnn flretimi olnımnz yönde etkileyip mamulleri pahahlastıracağı önerisi, küçük tanayl için de varit gSzfikraemektedlr. Ord. Prof. Dr. H. V. VELIDEDEOĞLU meydana geldl. îhtilâlden Onc*ki eski rejünde büyük arazl sahibi teodal derebeyler ya.rarına isleyen bu milli servet dagılımı, OıtlHlinden sonr» Fran kısaca anlattığım bu gelişmeden sa'da ve daha sonral» •onra burjuva kapitalistler yaran bütlln Avrupa'da çck lyimser bir hava esti. Topııımn n a işlemeye başladı. Böylec* dakl siyasl, iktisadi ve vicdanî mlll! gelir çok sayılı ellerde topsınırlama ve kısıtlamalardan landı. Büyük çogunluk, İktisadi kurtulmuş olan birey. kendisinl bakımdan, çaresiz durumda ldl. havat savaşında bağımsız ve yal Devlet bunun karşısında uzun nız bulunca onun düsünme RÜsüre ilgisiz kaldı. cü harekete geçti. Eski mUtevek1T89 ihtllâli insanlar arasında kil insan tipi, yerini hareketli, hukuki eşitligi ve kişilerin ekodlnamik, ekmegini t««tan çıkarnomik özgürlüğünU llân etmişti. mağa çahşan, hatti bir atılımda Fakat liberal kapitalist ekonomi«engin olmak isteyen maceracı nin «gücü gücü yetene ve kıran insan tipine bıraktı. O devrin kirana» uygulanraası, daha doğhukukçulanna ve düşünürlerine nısu kendi öz sartlannın bu göre, her Ulkenin hukuk düzeni yönde olması, çok geçmeden hukişinin özgür faaliyetlerini va kuki eşitlik yerine fiili eşitsizikitsadî liberalizmi korumaJıydı. lik; iktisadî özgürlük ve bagımBireylerin gelişmesi, yükselmesi, sızlık yerine iktisadi bağımlıhk varljğa kavuşması, topluma da dogurdu. Liberal kapitalist eko huzur ve mutluluk getirecekti. nomi, umuldugu ve beklendigi Şu halde devlet sadece bireyin gibi, denge sağlayacak yerde bü öîgürlütünü ve güveninl aağlayük bir dengesizlik meydana gemakla yetinmeli, onun iktisadi tirdl. alandaki çalışma ve ugraşmalarına karışmatnalı, serbest rekabet alanmda ve patron Işçi İ1İ9kiierinde taraisız kalmalıydı. 511 • M A VI GÖZLÜDEV (Nazun Hikmet'in hayatı ve sanaö) • Yıllarc» NSzım HİKMET'le beraber bulunmu», yurt içinde ve yurt dısında onunla düsünce, «evinç ve tas» ortaklıgı etmis tanınraı? yazarımız Zekeriya Sertel, bu eserind'e büyük Türk ozanının hayatını va lanatını bir »rada. şiirlerinden de örnekler vererek' işlemekte, Nâzıra HÎKMET'i anUmak isteyenler için degerll bir rehber tunmaktadır. Of«et baskılı kapak i;ind« 33S sayfa, 10 lirn. I iiii• • • • •••• • ••• • ••• iiii Gelir olarak Gider olarak O ÎDER OLARAK TCRET: Bayfl* fmalat sansvilnln (örel kesim r e devlet kesiml bir arada) toplam üretim dejteri lçlnde jrirdllerin, fieretin v e caynsafl kSnn nlsbt payı, 1958 ve 1966 yıllan arannda, asafcıda görfildügü sekllde degismistir. Gerçekte, 1958 ve 196» yılı, Rirasıyla, «ayım ve anketl, 19 ve daha fazla işçl veya 10 HP ve daha fazla mnharrik früç kniianan flrmalan ; oysa. 1963 ve 1W5 mrasıyla, »ayım ve anketl, tadeee 10 r e daha fazla isçl ealiftırsn firmalan kspsamaktadır. Bflyflk lmalft »snsyllnln msllvet yapın ( H ) Gaynsaff Toplam Tıl Glrdller CereMer kftr 1958 61.8 11 * zfi.9 100 1960 «0.0 11.3 Î8.7 » » 66.3 10.9 22.8 1963 » 1M« 61.6 10.6 ViX Kaynak: Devlet tstatistik Enstitüsfl Sanayi Sayım v e Anketleri. Bn bakıradan, 1958 ile 1960 yıllannı kendl arasında; 1963 ile 66 yıllannı da kendi ara»ında karsılaştınnakla yetinmek, fakat bn ikifer yıl takımı srasında fcarşilsstırnnya gitmemek yerinde olacaktır. Bu açıklama çtrçevesinde yukardaki tablodan çnnlar gözlenebilir. Toplam üretim değeri içinde ücretin payı, her iki dönemde de azalmış; bütün »atın alınan aramal jfiderlerini kapsıyan «yirdi» kaieminin üretim değerine oranındakl azalıj, yanl verimlilik artısı, gayrısafi k i r artısına Sitmlftir. üretim defteri içinde payı artan tek kalem faynsafî kârlar olmaştnr. Gayrısafî kârlar amortisman ve faizi, mfiteşebbislerin riziko v e belirsizlik primini, istihlâk vergilerinl kapsamaktadır. Bn dönemde, gümrfik vergilerinde ve itbâl yatınm mallan fiyatlannda bir miktar artı? olmnssa da, bnnnn, amortismanlann payını yükselterek gayrısafî k t n n nisbî payındakl artıçı haklı föstereceğf her halde sdylenemez. Çünkö. aynı etkilere tâbi olan girdilerin payı azalmıstır. Bn artışı, büyfik bir ihtimaıle, ySksek gflmrük davarlan v e kotalar jrerisinde kornnan imalât sanayiinin, talep artısına paralel olarak, •agladığı monopnl rantlan açıklamaktadır. Topln sözlesme düzenine eeçlldiifi 1963 yılından 1966 yılına kadar dahl, maliyet jfiderlerindeki artısın nedeni, bn monopol rantlan olarak fözükmektedir. ynca, Â içinde, büyük imalât 0sanayii fiderleri ücretler • 1 1 1 ıibi çok kü« • çük bir pay kapsamaktadır. Gerçekte, bn düşük pay dahi, üretim dışında çalışan personelin ücretlerini de kapsadıjı için, mübalâğahdır. Asçari ücretlerin nyfulanması söz konnşn olan üretim içinde çalışan işçilerin payı. •• 10 • 11 olraayıp, takriben ''• 8 kadardır. Büyük Imalât sanayiinde. giyim, matbaa, toprak mamfilleri çibi ücret payı nisbeten yüksek olan alt kesimlerde dahi, *. 24'ü aşmamaktadır. Tani, çenel olarak, büyük imal i t sanayiinde ücretler toplam |iderlerin o kadar küçük bir kısmını kapsamaktadır ki, asrarî Ocretlerin bir miktar artırılmasının triderleri büvük ölçüde kabartıp, üretimi olnmsnz y5nde etkilevip. sinaî mamnlleri pahalılaştıracağı varit görülmeraektedir. •ktisadî liberalizm. O zarnan* • kadar görülmemiş olan gös •kamaştıncı sonuçlar dojurdu. Ekonoml hayatı gelişti. Avrupa devletleri bu liberal ekonomi düzeni içinde büyük kudret kazandılar. Buhar gücünün karada ve deni2de bütün taşıtlara uygulanması sayeainde, ulaştırma araçları birden bire gelişti. Avrupa"nın ve dünyanın dört bucağı birbirine baglandı. Bunun sonucu olarak iktisadî alanda, gitükçe büyüyen değişme ve gelismeler oldu. Köylerde büe eski ev ekonomisinden şehir ve ülke eionomisine ve ondan da ülkeler ve kıt'alararası ekonomiye geçildl. Bütün dünya ekonomi hayatmı egemenlijl altına alan ve almaga uğraşan çok büyük ticaret şirketlerl ve sirket birlikleri (tröstler) kuruidu. Bir yandan da Asya ve Afrika halklan Uzerinde uygulanan sömür1 9 tşçi çahştıran küçük sanayide reel £::: gecilik ve senci ticareti çok inBcretlerln nasıl deiiştitini bilmemekteviz. j ] | : ce ve lcumazca dUşünültnUs, mer Ancak, sanayi layımı. kflçük sanayide Uçl İiH' hametslz düzenlere baglandı. başına JlUlk^crç^jBjJir.inin büyüU,,ss^{j£;'de f>e SH ı her vönUcden, her ulklnin yarısı ctvaririda oldninnn jrösfermeMe ; a . Avrüpa^»" ve daha «on dlr. Aynea, küçük sanayi ribl rekabet sartjijj ra Amerika Birleşik Devletleri 1 ne servet akmaga basladı. Böylan altında ve emek yogun olarak çalışan :Ui lec« Batı Avrupa'da ve Amerimobilya. giyim vs. ?ibi alt sanay) kesimterl ;:U ka Birleşik Devletleri'nde XIX. nln büyflk sanayt olarak sınıflandınlan bîlfl : : ; : yüzyıl sonlanna dofru, akla münde. reel ficretlerin düşmuş olması, aynı ::H durgunluk veren bir servet biriperçeğln küçük sanayl icln de varit oldngnna j : ; ş kimi oldu. Her Ulkede çok azıneösterçe «ayılabillr. Tani. k&çBk «anayide •;:: lıkta bulunan bir kısım halkm ücretler bir mntlak anlamda v e hfivük nana : 5 Î ; yle nazaran esasen çok düsük oldntn ribi. hö :;•• havat standardı olaJ*nustU yükseldl. •fik btr Ihtimalle, reel olarak da zatnan İçin • • •• de artmımutır. y;; Gerek ynkanda vantıtımız açıklama, ce • • •• rek tablo I de, katma deterin ücretler ve eay ;•;; •••• nsaft kâr olarak bölünüsi). 1960'dan hatta top •••• •••• •••• ln ıSziesme dOzeninln vflriirliifp rirdifi 1963 •••• •!•• den bn yana. relir bölüsümünün işciler alev *••• •••• hlne d5ndfiHinı1 röstermektedir. Üeretlerin •••• akat bir de röntgen ışınlatoplnmsal ySnii İle ildlenen »osval slyasetcl1 nyla bakar pbi, bu geüsmelerimlı ve şendikacılann, her halde. bn nokta nin içine bakıhnca, serbest fiıerine dikkatle eMlmeleri gerekecektlr. rekabete, ticaret ve soılesme ö ı gürlügüne dayanan bu liberal • :::: kapitalist iktisadî gidi? ve yük:::: selişin ardında çok acı gerçekk Imalit sanayii konnsnnda yıptıtılerin yattıgı, bu gelişmeye pamız bir arastırmadan naklen verdifiralel fakat ters yönde giden basmiz ynkandakl rakamlar, flcretin bir «ider ka bir gelişmenin meydana gelkalemi ve bir çelir kate^orfsi olarak son yıldigi görüldü: Çünkü makinalı lardaki de^işmesini açıklamaktadır. tmalât sanayi ve seri fabrikasyonun sanayii maliyet artıslarının nedeni, tösterher alanda büyük bir hızla gerelere eöre, topln sözlrsme düzeni içinde dalişraesi el tezgâhlanıu öldürdü. hi. ficretler olmayıp, tayrısafî kârlardır. EFabrikalarla rekabet olanağına «asen, ücretler, toplam eiderlerin o kadar sahip bulunmayan ve bu yüzden küçfik bir kısmını tesktl etmektedir ki. ••510 el tezgâhlarını kapaznak zorunoranındaki fleret artışlan. malivetleri en çok da kalan zenaatkârlar, fabrika*'ı 1 kadar artırabilir. Difer taraftan. topln larda ışçi olmaya başladılar ve «Szleşme düzenine rafmen. reel ücret artışpatronların dikte ettikleri iş lan, kisi başına reel millî relir artıslannı şartlannı kabul etmek zorunda çok geriden Izlemistir: relir bölüşnmS flcretkaldılar; zira aç kalmak tehlikeliler aleyhîne dönmflştflr. si vardı. Iş sartları ağır, is yer• •• • •• Bn açıklama çerçeveıinde. ascarî tleretleri saghga aykuı fdi. XIX ncu «•a ler irln toplnmnn Işveren kesimince kopanyüzyıbn başına kadar kendi atöl !••• lan fırtınanın hlç olmaısa. imalSt sanayil >••• yesinde, işçileriyle birlikte, öz«5z konnsn oldn^nnda bir bardak snda olnn deş iş sartlan içinde çalışan ve sade bir hayat süren (emekçi olmsdıtıns karar vermeyl, oknyuennun sagpatron) tipi, yerini gayet lüks dnynsnna bırakıyornz. hayat süren (kapitalist patron) tipine bırakta. MÜH gelir dağılımında büyuk bir adaletsizlik ELtR OLARAK ÜCRET : Üeretln gelir : : ; : olarak zaman içinde degişmesinln ne •;;; yönde oldu£unn anlıyabilmek için, genel flyat leviyesindeki degişmeler için tashih edilmiş reel ücret degişmelerine bakmak gere • • • • kir. İktisadî Kalkınma Vakft'nın Türkiye v e A E T d e ücretler konnsunda yaptıgı bir aras : : : : tırmada, büyük İmalât sanayiinin alt kesira • • • • •••• *••• leri Itibariyİe 1960 66 dönemindeki reel üc : : : : :::: ret degişmeleri hesaplanmıştır. Bn alt ke : : : : •hnler için hesaplanan reel ücretleri, her bir alt kesimde çalışanların savısiyle tartılamak •nretlyle bnidntnmnz reel ücret endeksi aşa• ••a gıda verilmlştir. • ••• Bfiyiik İmalât «anayiinde reel Bcretler (Tartıh endeks: 1960 100) 1960 100 19«3 »3 196< 114.4 Klnl başına reel millî eellrin • Zi oranın• ' da arttığı bn dönemde. reel ücret artışlan bnnnn çok altında kalraıs; 1960 63 dBnemlnde reel olarak düşmüs. ancak topln gözleşrae düzenine geçtikten sonradır ki, bir miktar artmıştır. Şnnn da belirtelim ki, büyük imaifit •anayii İçin toplam olarak bir artıs söz konnrn olmskla beraber, alt kesimlerin çok emek yofnn olarak çalışan ve rekabet şartlarının geçerll oldntn bir kısmmda reel ncretler artmayıp. azalmıstır. 1960 = 100 sayılırsa, reel fleret endeksi, 1966'da, eivim sanariinde 85.6 ya; mobilya sanayiinde 81'e; deri ve kürk sanayiinde 95.8'e; tnadenî eşya sanayiinde 91.4'e; •S" «dlger imalât sanayii* olarak sınıflandınlan rrnpta da 95^'e inmistir. Genel olarak reel Gcretler artmıs olsa da, knacası. birçok kesimlerde aıalmış; genel artıs da, kişi başına reel millî jelir artışını çok geriden iılemiş •••• •••• tir. Reel ticretlerin flnemli artış eösterdfjf ::|j :!:: lcki. tötün. kâtıt. petrol, kömiir nanavileıinjijj de i»e bn »rtıslar kârdan ödenmemistir. :::: G :::: Sosyal bilinç İlk alıltmlar •oplumdaki bu sosyal adalet[ sizlık, emekçiierde smıf bilincini yarattı. Işçi teşekkülleri kuruldu. Bir takım düşünür ler de toplumdaki dengesizliği ve adaletsizliği ve bunun nedenlerini bilimsel açıdan Braştırmaya ve açıklamaj'a koyuldular. Yeni teoriler ve sosyal akımlar dogdu. Bunlardan bir kısmı toplumun yönetimini proleter smıfın, yani yalnız emekçilerin eline vermek isteyen iktisadi akım2ardı. Joseph Schumpeter'in 1942 de Ikinci Dünya Savaşı sırasmda New York'ta Ingilizce o!arak basılan ve sonra hemen bütün dünya dillerine ve bu arada (Kapitalismus, Sozialismus und Demok'atie) adı altında Almancaya çevrilip savaştan hemen sonra, 1946 da lsviçre'nin merkezi Bern'de basılan UnlU eserinde dedigi gibi, bu Marksçı Yarın:. sosyalist akım, yeni bir din gibi etrafa yayılmağa basiadı. Anajasaımzda Bir takım düşünürler de toplumdaki sosyal adaletsizliğe ve ekonomik dengesizliğe çare bulmak ve herkese insanca bir hayat standardı saglamak için devletin ekonomiye müdaiıalesini sürdüler. Çünkü ortada çözlim bekleyen bir «sosyal sorun» vardı. Bu sosyal sorun özellikle mülkiyet hakkmın ve sözlesme özgürlügünün, iktisatça güçlü olanın yararına ve bu bakımdan zayıf olan yoksul lotlenin taranna islemesinden doguyordu. Bu nedenl» XIX ncu yüzyılın sonlarına dogru bu hakkın yalnız birey yararına mutlak bir hak olmayıp, toplum yaranna hizmet ettiği sürece bireye tanınmı? bir hak oldugu ileri sürülmeye baslandı. Bu, sosyalist defil, «sosyal. bir düsünce idi. nustır, yanl tek vönlüdUr. •Sosyal» düşünceye gelino* bu, •osyalizm gibi bir iktsat alst«mi v* bir dünya görüsU olmayıp, Devletin ekonomiyi plinlaması, toplum bireyleri arasında dayanışma ve yardun kurumlan kurması, gerektiği yerlerda söz • lesme özgürluğüne müdabale «t • mesi, herkese insanlığa yarasır bir yaşama hakkf sağlamak için Devletin iktisadî ve sosyal ba j kımdan zayıf olanlar yaranna ol ma küzere, varlıklı sınjflardan daha yüksek oranda vergi alması gibi esaslan kapsayan bir düşunce tarzıdır. LiberalKspitalizmin sakıncalannı gören, fakat özgürlükleri kaldınoı asın bir sosyal i7.mi de sakmcalı bulan oa zı ülkeler toplumun ılımlı sos# Birinci bölümü dokuz baskı yaparak 100 binin iistünyal bir sistemle yönetilerek verde satan, 25 dile çevrılerek dünyanın çeşitli ülkelerind» gide ve toprak mülkiyetinde s o s yayınlanan bu dev eserin, filme çekimi «ançüree yasakyal adaletin, sağlıkta sosyal gülanan ikinci bölümü de 15 günde tükenmiî ve derhal venligin. Insanlann kafa ve mes ikınci baskısı yapılmıştır. Ofset kapak, iplik diklj, lek eğitiminde sosyal eşitligin. 590 «ayfa, 15 Llra. baska bir deyimle, fırsat esitliğinin saglanması ve böylece aaırıiıkların önune geçilmesi yolunu rutmuslardır. tşte, yannkl yazıda görülecegl gibi. bizim, Genel Dağıtım: ANT YAYINLARI P. K. 701 • tutucu iktidarca sosyal yönleri uygulanmayan Anayasamızİstanbul • Ankara Dağıtııru: AYDIN KİTABda benimsenen ilke ve izlenen EVİ • İstanbul Dağıtımı: GEDA • Ege yol budur ve bunun sogyaltenle Dağıtımı: DATİC bir ilgisi yoktur. ömefcin. bir yasa ile «Bir fabrikatör, işçisi• • • • • • • • •• • • • • • •• • • »» nin bir yıllık ücretini ödemeden • • • • • • • • • » • • • • • • » • • • » • (Cumhuriyet: 8699) onu yasaca haklı görülen bir sebep olmadıkça işinden çıkaramaz> bıçiminde bir kural kabul MEKTUPLA ve PLÂKLA edüse, bu. sosyal bir kuraldır, sosjalist degil; çünkü sosyalist sistemde ne kişisel fabrika, ne fabrikatör ve ne de onun emrin Her ten 1620 sayta ve 1 lin, PlaMı metodlar SO120 lıradır. de çahsan Işçi bulunabilir; bu Ocrslnı bıtırenler LONDRA PARİS vc BERLİN e gSnderiiif. sistemde, yukanda belirtildigi gibi, ürettm araçlan Devletindir. . Broşürumüıu veya 5 lıralık damga pulu gonderereh tlk besdersîmızı isteyınız. Böyle bir kural, sosyal bir ku ^ " * * TABAVICI DILLCR ENSTITOSO raldır, çünkü iktisadî bakımdan zayıf olan işçiyi, güçlü olan fab rikatör karşısında korumakta ve böylece zayıfın ezilmesini önleıReklâmcılık: 2398 8S8«) me amacını gütmektedlr. Filme Çekimi Yasaklanan Roman YAŞAR KEMAL İnce Memet 2 2. Baskı çıkîı İNGİLİZCEALMANCAFRANSIZCA sosyal devlet kavramı VlLLA VEYA ARSA Bagdat Cgddesinde veya yakınınd» pesin para ile aranıyor. Müracaat Tel.: 49 3189 (Cumhuriyet 8681) Madalyonun fors yonı F Sosyallik ve sosyalistlik u iki kavramı birbirine ksnstırmamak gerekir. Sosyaiizm bir teori, bir lnanış, bir iktisat ve yönetim sistemini kabullenen ve benimseyen bir dünya görUsü olup, ekonomik zihniyet ve amaç bakımından liberal kapitalizmiıı tersidir. Çünkü liberal • kapitalizmde bireysel sermaye, sosyalizmde emek hâkimdir. Liberal kapitalizmde, üretim araçlannda bireysel mülkiyet esası uygulanır. Sosyalizmde ise Üretim araçlannda bireysel mülkiyet tanınmaz; bu araçlar toplumun, yani devletindir. Liberal ekonomide geniş miras müessesesi vardır. Sosyalizmde ise, teorik olarak buna olanak yoktur; uygulamada yer verilse bile, bunun sırun , kapitalist Ulkelerd» olduğundan çok daha dardır. Liberal kapitalizmde isçi kullazulması ve işçinin Urettiğl artık değere patronun sahip olması dogal görülür. Sosyalizmde ise böyle sey kabul edılmediğinden, sosyalist Ulkelerde isçi yalruz Derlet hesabına çalışır. UberalKapitalizmde is özgürlügü vardır. Sosyalist ulkelerde İse is ve çalısma Eorunlugu vardır; lssizlik yoktur: İşçl, Devletin göst«rdiği yerde çalısır. LiberalKapitalizın de sözlesme, ticaret ve rekabet özgürlügü vardır. Sosyalizm böy le şey tanımaz. LiberalKapitaliami uygulayan burjuva demokrasilerinde düsünoe öBgürlUğU vardır. Sosyalizml uygulayan «halk demokrasilerinda» dusünce özgürlügü ancak sosyalist ideoloji çerçevesi İçinde tarun Sonuç BI İşten anlayanlar Romanya malı TAHTA İŞLEME MAKİNELERİ'ni tercih etmektedirler • • • • • • • • • • • • MI5 tip Planya Makinesi MRG8 tip Rende Makinesi SC210 tip, çift süindirli Zımpara Makinesi FP8 tip Şerit Testert Makinesi CTAM tip, mekanik avanslı DÖner Bıçkı Makinesi CUM3 tip, üniversal Döner Bıçkı Makinesi MAA13, MAA18 ve MAA24 tip tutkal sürme makineleri PH6 tip, 6 kademeli Hidrolik Pres MNF10 tip Freze Makinesi MGL tip, Zıvana Açma Makinesi APF tip, otomatik, Testere Bileme Makinesi FRB tip, yuvarlak çubuk Freze Makinesi Ankara Elekfrik, Havagazı ve Otobüs İşletme Müessesesi Umum Miidürlüğünden: P T.T. îşletmesince görülen teknik zaruretten dolayı Müessesemiz santrahna alt: TESEKKÜR | 17 41 60 "° HAT) Telefon numarası 17.7.1969 tarihüıden itibaren: ı SEMİH GÖZONAR'a Sevgill anneınin göz rahat 1 sızlığını hazik elleriyle yap j tığı ameliyatla bertaraf edip ' Sıhhate kavuşturan, karşılıksız yakın alâkalan İle deontolojinin en güzel ömegini veren kıymetll kardeştm Sayın Doç. Dr. MEVLJT 9 Hazlran 1909 gunn vefat eden aile bUyUğUmUs RUHİ DEVHİM'in aziz rnhuna, 19 Temmuı 1969 Cumartesi, ŞişU Camilnde öğle namazından «onra mevlld okunacaktır. Acınun peylaşan, ayrı ayn tesekkür edemedljMrniz, haberdar etmekte kusur işlediğimiz yakınlanmızdan tesrtflerini rica ederia. AİLESÎ Cumhurly«t • 8683 18 31 60 "° HAT) oîarak değişecektir. İlgililere duyurulur. (Basın A 12258 19113) 8683 ! 11 1 • ve Cerrahpaşa Göz Kliniğindeki kıymetll asistan doktorlara, müşflk hemşirelere ve fedakâr personele candan teşekkürlerime gazetenizin deiaietlerini rica ederim. Dis Tabibl O n g i z Eltutar (Cumhurtyet: 8698> TEŞEKKİffi 8 7.969 tarihlnd* •mmızdan •bediyen «^Tlluı «fim v« •*»fill bsbamıı Emekli H»v« TarbaTi !hract!c'»ı î MASINEXPORT Bucarest Roumtnîe Telegramm»» : MAŞEXPORT Bjcarest Çabuk b:lg! ed rTisk için mürccaat ROMANYA TİCARET ATAŞELİĞI ANKARA, Rıza Şah Pehıevi SoKak Nc. 3a Telefon : 12 45 6 0 İSTANBUL, Sıase'vüer Caddesi 143147 ittıiıadı Milli Han Kat 4 Telefon ; 44 82 61 7, rue Müte! Millo Telex 2 6 NAFİZ SARIYER'in Futbol Federasyonu Başkanlığından: Satısın durduruldnğa, Kulühü tarafından 125.000 TL. bedelle satışa çıkan!«n BevVoı Gençlik Ku'übü fulbolcusu Erdoğan Albayrak'ın tatifi durdurul* muştur. Duyurulur. fBasm A 123S4 19209^ S091 Fuibol Federasyonu Başkanlığından: Satışın durdurulduğu, Kulübü tarafmdan 400.000 TL. bedelle s&tifa çıkanlan Vefa Gençlik Kulübü futbolcusu Zeki Temizler'in «aüjı durdurulmu|tur. Duyurulur. fBasın A * 17535 1WWÎ Wtt d«j ve skrübülnnmı» HTIH M cenaze rneraaimlne bljz»t felmek zahmetir.de bulunm: telfrtt v* mektup İle «cımıza I4tlrak eden: çelenk gönderen silâh »rkadaslarırna: Karamür«1 Hav» Alanı Türk v« Amerikan personell llc TUnatoı S*ndlkası m«nstılannm: *rk« »tenlr v«»ıt»»1»1e tlenen t«*<J«rlı. Cumtıuriyat «101