Katalog

Tenl çıkan kitaplar A. Sampson AVRÜPA NEREYE GİDİYOR? 608 sayfa 20 lira. Kemal Tahir ESİR ŞEHRİN İKSANLARI (Roman) 430 sayfa 15 lira A. D. Saharov SOVYET RUSYA'DA DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ 10 lira F. Greene VİETNAM! VİETNAM (Resimli ofsct baskıı 15 lira SANDER Ya.nnlan, Istanbul İlâncüık: 2903/7703 CumhuriYet KUKUCTJSU: r U N U S NADÎ [NIVERSITELER Test lıutlhanlarına Hazırlama Kursları ?» HAZİRAN UA BASL1\OR Kayıtlar yapılmaktadır. Broşür isteyinlz. GÜVEN OERSHANESİ Osmanbe.T Halaskârgazt Cad. No: 20fl TELEFON : 47 46 68 İlâncihk: 2774169 46. yıl, sayı: 16130 Telgraf ve mektup adresi: Telefonlar: 22 42 90 Cumhuriyet tstanbul Posta Kutusu: îstanrnıl No 246 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 "" Salı 24 Pı/os'to savaş gemisi için tersane, adalarda havaalanlan yapıldı Yunanlılar adaları silâh ile donatıyor Sait Arif TERZIOĞLU Yunan Cuntası, Egc denizindeki bütün adalan Türkiyeden, gelecek muhtemel bir saldırı bahanesiyle silâhlandırmaya başlamış ve kısa sürede, adalar birer silâh deposu haline gelmiştir. Bir süre önce, Akdenizdeki Amerikan Altıncı Filosuna yaptığım ziyaret sırasında, Yunanistan ın vesayeti altuida bulunan adaların anlaşmalar hiçe sayılarak birer silâh deposu haline getirildiğini, her çeşit uçağın iniş ve kaikışına müsait duruma sokulduğunu, yabancı askeri müşahitler açıkladılar ve •Türkiye'nin elbetteki bu durumdan haberi vardır» demekten de kendilerini alamadılar. Yurt dışında edindiğim bilgileri şöyleee sıralamaya çahjacağım: Türk Iş, miting ve Yürüyüşleri durdurdu | İ I ANKARA. Cumhuriyet Bürosu, Türktş Yönetim Kurulu. bnceki gün geç saatlere kadar devam eden olağanüstü toplantısında kabul edilen kararlan dün bir bildiri halinde kamu oyıuı; açıklamıştır. Türk tş bildirİ5tnde. yönetim kurulu üyelerinin işçi emekliliği kanununun seçimlerden önce çıkması hususunda tam bir görüş birliğinde oldukları ve bu konuda Türk Iş topluluğu tarafından girişilen mücadelenin sonuna kadar sürdürülmesinin oybirliği ile karara bağlandığı belirtilmektedir. Türk Iş yönetim kunılunun bildirifinde özetle şöyle denilmektedir: Işçi Emekliliği Tasarısı için Hükumet ve Parti Başkanlarıyla temasa geçilecek "Sosyaf Sigortalar Kurumu derbeder hale gelmiştir,, ANKARA, (Cumhnrtret Bürosu) Sosyal Sigortalar Kurumu 24. Genel Kurul Toplantısı çalışmalarına dün başlarruş, bu araiia bir konusma yapan Türklş Genel Sekreteri Halıl Tunç, Kurumun gün geçtikçe îonksiyonunu kaybettiğini ve derbeder bır hale geldigini söyiemiştir. Saat ll'de Çahşma Bakanhgının üst katındaki toplantı salonunda kalabalık bir üye topluluguyia çalışmalanna baslayan Kurulun ılk konuşmasını Çalışma Bakanı Turgut Toker yapmıştır. Toker. uzun konuşması sırasmda, çesıth konulara defcinmiş ve 19691970 ögrenim vılı için aynlan 15 milyon liralık bir fonla işçi çocuklanmn ilkokuldan sonraki ögrenimlerinin sağlanacağıru söylemiş, bu fondan 2.5(1(1 çocugun faydalanacagını belirtmiştir. (Arkası Sa. 7. Sü. 4 le) Temaslar YöneliiB kurulu içinden seçiIen bir heyetin, bn»ta sayın Başbakan olmak üzere. diger siyasi pnrti başkanlarım. Cumhuriyet Senntosu ve I\Iillet Merlisi Bajkanlannı ziyaret ederek. isçilerin bn kararlılığinın kcndilerine ul»5tınlm»«ı ve tasannın srcimlerden evvel kanunlaçtırılmııvı husu«unda ciddî ilgilerinin talep edilmeti de ynnetim kurulunca oybirlifiyle kabul edilmijtir. Pilos'ta deniz üssü ve tersane Yunanistan. son Kıbrıs olaylanndaki askeri hezimetinden sonra. Egedeki adaları ağır ve hafif silâhlarla silâhlandıımak. bilhassa Lozan An'.aşması sebehiyle silâhtan aıınmıç halde bulunması icabeden Türkiyeye yakın »dala rı geleoeğin hava üsleri haline sokmaktadır. Bu kısimda. bilhassa deniz savaşları hazırhğt içinde bulunan Yunanistan, Mora'nm güneyinde •Pilos>'ta bir tersane inşa etmiştir. Bu tersane. Egenin en büyük deniz üslerinden biri olma istidadmdadır. Tersanede 10 hücum botunun yapımına başlanmak üzeredir. Yunanistan bir taraftan kendi bünyesi içinde savaş gemileri yapımına hız verirken, başka yollardan da silâh satın alma gayretleri içindedir. Almanlarla yapılan temajlar sonucunda 6 adet hücumbotunun alımı kararlaştınlmıştır. Hücumbotlan kısa bir süre içinde Yunanistana teslim cdilecektir. Yunanistan bu hücumbotlarını peşin para ile almaktadır. Ayrıca, deniz savaj jfemüerinin güdümlü füzelerle donatılması için 800 miljon drahmilik bir fon aynlmışrır. 200 milyon drahmilik bir ikinci fon da ajTilınak üzeredir. Yunan cuntası yine Almanya'dan 3 4 denizaltı almak üzere anlasmaya varnıı;, inşaata başlamışnr. Gerek kendi tersanelerinde inşa edilecek hücum botlan ile gerek Almanya'dan alınmasına çalışılan denizaltılarla Yunan deniz gücü Akdenizde hatırı sayılır bir duruma gelecektir. Papadopulos Kananlaıdaki boşloklardan yaraılanıyorlar Mücadele Bu heyetM em kıu zamsntl* grrrkli görögmeierde bulunma^ı ve bu temaslar süre<inre, herhangi bir miline ve yürüyüş yapılmnma«ı. temaslardan nlumlu sonııc alınmadıği takdirdc, çok tıiclü hir müctıdeleye riri?mp«i. mitingler düzenlenmesi ve mücadelenin yfillarının teshiti için yönetim kurulunun en geç 15 Temmuz 1%9 da tekrar toplanması hımısunda da yönetim kurolu üyeleri lttifaka varmiflardır. (Arkası Sa. 7. Sfl. S te) Odalar Birliği kota yetkisi için Danıştay a başvurdu • Birlik emrindeki 500 bin dolarlık «Acil ihtiyaçlar» kotasını da Ticaret Bakanlığı kullanacak ANKARA, (CumJıurıyet Bürnsu) Turkiye Ticaret ve Sanayi O dalan ile Borsalar Birligi, dün Danıştaya başvurarak Ticaret Bakanügınca, bırhk emrinden alman iki kota ile ilgılı kararuı ıptalinJ istemiştir. Bundan kısa bir süre önce Ticaret Bakinuğı, Odalaı Bırlığinin emrınde bulunan ve «>1uhtelif» adı ile tammlanan 20 milyon dolarlık bota ile ilgılı yetkıyi kaldırmış ve kendi dağıtımına almıştı. Birlik emrindeki 500 bin dolarlık «Âcil ihtiyaçlar» kotası da Resmi Gazetede yajınlanan bır genelge ile Ticaret Bakaniıgı emrine aünmıştır. Her iki yetkinın alınmaşı konusu ile ilgili olarak bırlikçe Danıştay'a ıptâl dâvâsı aç,ılmıştır. Birlik yetkılılpn, âcil ıhtiyaçlar kotasının 115 bin dolannın îstanbul Sanayı CMası emrınde bulunduğunu, bugüne kadar 295 bin dolarlık dağıtım yapıldığım re 90 bm dolarlık bir Kısmın kaldığım açıklamışlardır. Buna karşıhk 20 milyon dolarlık fcotanın 12 milyon dolannın Birliğın emrinden alınmasmın Ticaret Bakanlıcjnı daâıtım bakımmdar güç durumda bırakacağıru da ay> nı yetkiüler sözlerine eklemişlerdir. (Arkası Sa. 7. Sü 8 de) m Gecekondu sahası ve yapımı genişletiliyor Bazı arsa spekülâtörleri, B o ğaz'a bakan yamaçlarda hisseli büyük arazileri ucuz fiyatlarta kapatıp ımar durumu almaksızın biret evlik arsalar üaline getirciıkten sonra, gecekondu yapıtıak istiyenlere satarak büyük paralar vurmaktadırlar. Vilâyet yetküilerinin dikkatini de çeken ou durum karşısında dün Vilâyette bir toplantı yapümışsa da Kanundaki boşluklar doldurulmadan bunu önlemenin imkânsız olduğu belirtilmiştir. Vilâyet'teki toplantı Istanbul Valisi Vefa Poyraz, dün Vüâyette Kaymakamlar, Be(Arkası Sa. 7. Sü. 8 de) YENI BAŞKAN ve EŞİ 20 Haziran'da görevine rpsmen başlayan Fransa'nın yeni Cumhurbaşkanı Pompidou, Elysee Sarayının balkonunda eşi ile corıılü.vor. Bu arada. yeni Başbakan C'haban Delmas'ın açıkladığı kabinede. 28 Nisan referandumunda De Gaulle e «hayır» denilmesi için çalışan üç politikacıya da yer verilmesi dikkati çekmiştir. (Yeni Fransız Kabinesi ile llgili haber ve yorumumuz 3 uncü sayfadadır.) istanbul Universitesi açıldı ÜNİVERSİTELERE GİRİŞ SINAVINA BU YIL 65.169 KİŞİ KATILIYOR Senato tarafından kapatıltnıs olan îstanbul Üniversitesinin açılmasiyle Ugüi Danıştay kararı kesinleşmiş ve dün sabah Rek törlüge bildirilmiştir. Bunun iize rine Üniversite. açılmıştır. Rektör Ord. Prof. Ekrem Ssrif Egeli, Danıştay karannı, Ün1 rersüenin bütün fakültelerine yazı ve telefonla bildirerek, uygulanmasım istemiştir. îstanbul Teknik Üniversiteslnde ise ögrenriler. Senato karanna uyarak. dün sabahtan itir>3 ren sınavlara girmeğe başlamiçlardjr. Buna karşılık. Maçka TeK (Arkası Sa. 7. Sü. 4 te) ünün Gecekondu sömürüsO Reçjnler yaklaştıkça gecekondu yapımının het zaman olduğu gibi hızlanacagı, artı) bilinen bir husnstnr. lüüO'den bu yana endüstrüeşme, karayollarının gelişmesi ve onun yamnda koyıin rski mutsuzluğunu sürdürmesi, Anadoluyu büyük şehirlete doğru itmiş ve şehir nüfusu yüzde 90 gibi görülmetni; bir hızla (.oğalmiştır. Bugün. İstanbul nüfusunan yiizde 30'ye yakını gecekonduludur. Ankara'da bu oran yiizde 60'ı geçiyor. Adana'da. Izmir'de ise yüzde 3 3 4 9 arasında dolaşıvor. Gecekonduların böylesine hızlı üremesi. endüstrileşmenin belirtlsi olduğu için gerçekten seviııilecek bir aşama mıdır? Yoksa bu hızlı KÖÇ tarım kesimi bakımmdan srittikçe kötülediğimizi mi ortaya koymaktadır? Haleıı üzerinde bilimse4 tartışmaların yapıldığı bir konudur bu. Kimine göre gecekondu. «köylüye tabaka atlamakşehirli pâyesine erişmek, çocuğunu okutahilmek imkânını sağlaItıaktadır. Üstelik koviindcki kerpiç odaya göre. şehir gecekondusu hem daha konforludnr. hem de şehir havatı onu kendiliğinden eğitmekledir. Kimine göre ise, toprak düzensizlifi. erozyon, miras yoluyla toprak parçalanmalan. tarun kesimindekt işgücünü.' sanayileşmeden çok daha hızlı temporia şehirlere ittnekte. gizli işsiz sayısı arttığı gibi. nretiır yerine de tüketim hızlanmakiadır. özetle yukarıya aldığımız iki görüsün de şüphesiz gerçek yarları var ve herhalde akın devam ettiği gürece tartısmalar da sürup sidecpk. Ancak bu tartısmalar sırasında bir önemli mesele bizce gözden kaçırılmaktadır : Gecekonducnluk bngün şehre göç eden köy insanımn kendi emeğiyle, kendi birkaç kuruşnyla rresken yapması niteliğinden çıkraış, âdeta hukuk dısı bir endüstri halini almıstır. Eskiden yapılan gecekondu mahallelerinde evier, birtakım açıkgözler ellerinde toplanmakta, zincirleme gatislarla fiatlar mütemadiyen arttırılmaktadır. Bir zamanların harb zencinleri sribi şimdi de gecekondu zenginleri, kırk anahtarlı eecekondu agalan tüTemişlİT. Dahası var : Geeekondu yapımı için sirketler kuralmakta, Anadftln'dan gelen insanı sömürmek için daîbasları kapatıimaktadır. Nitekim son örnek Tarabya sırtlanndaki parsellerae olayıdır. Seçimlerde siyasi tavizin nasıl olsa. artacağını düsünen açıkgözler, kurdukları bir şirketle Tarabya sırtlannı ncuza satın alarak kendi baslarınca parsellemege baslamışlardır ve yetkili makamlar bu dornm karşısında elleri kolları bağlı sadece dertlesmektedirler. Zira raevıuatın açık bırakılmış kapıları derece derece yetkilileri köstekleraektedir. Bunun üzerine bir de vaklasan seçimler dolavısiyle artan siyasi baskılar, oy tereddütleri eklenince gtcekondu sömürücüleri meydam hüsbütiin bos bnlmaktadırlar. tstanbnl Valisi Sayın Povraz dün tdare âmirleriyle yaptığı toplantıda kanunsoz ve plânsız parsellemelerin önlenmesini istemiştir. Istemiştir ama, âruirler ne kadar iyi niyetle davranırlarsa davransınlar. taaliyet bnsiin belki duracak. fakat seçimlerden biraz önce yeniden baslayacaktır. Hem de yalnız Tarabya »ırtlarında değil. sehrin dört bir yanmda devlete ait arazilerde de baslayacaktır. Nitekim iki yıl 6nce Ankara'da böyle olmnstnr. tntanbnl'isn ban ytrlerinde böyle nlmnstur ve yıktirma kararlan fciçbirinde knrn nki bir tetaditten Bteve geçememistir. Mü^avirleriyle, tntulmnc adamlarivle irr»i faaliytt eden gecekondıı aSalan hnnun Tarkindadırlar ve farkında oldnkları için de bildiklerini okumaktadırlar. Mirage uçaklan ve helikopterler Yunan hükümeti, deniz eücünün arttınlması yanmda Hava Kuvvetlerinin de kuvvetlendirilmesine çahşılmaktadiT Bunun için de son îsrail • Arap savaçında îsraü'in başanlı bir saraş vermesine sebep olan Fransızlann üstün savas sücü/ıe sahip Mirage uçaklanndan ö(Arkasi Sa. 7. Sü. 6 da) 250 lira maaşlı emekll ve dullann intibaklan yapılacak ANKARA (a.a.) Maliye Bakanı Cihat Bilge han. dün Anadolu Ajansma bir demeç vererek, emekli, dul ve yetimlerin maaş farklaruun kısa bir süre sonra kendilerine ödeneceğini açıklamıştır. Bilgehan, bu konuda şunlan söyiemiştir: «1963 yılında. maaşları asgari 230 liraya çıkarılmı; bniunan emekli, dul ve yetimlerin, son çıkan Emekli Sandığı ile ilgili kannna uygun olarak. intibaklarını saglamak için Devlet Personel Daireoinre yapılan çalısmalar, bitmek üzeredir. Verilecek rapor sonunda, Bakanlar Kurulu ZöO lira maas almakta olan emekli. dul ve yetimlerle malul er maaşlauua artırüması yoluna gidecekrtir. Bu maa? farklan, 1 mart 196? tarihinden itibaren hesaplanacaktır.» Yunan heyelî ile Selvi adası kpjıusu gcriişülüyor EDtRNE Dedeağaç Valisi îoannis Sabatakis'in başkanlığında 11 kişilik bir Yunan heyeti dün saat 09'da Edirne'ye gelmiş. Vali özkın taraf:ndan karşılanmıştır. Türk Yunan heyetleri valiler seviyesinde bir toplantı yaparak Meriç üzerindeki cSelvi» Adası konusunu görüşmçye ve bur.a ait anlaşmazhSı bir protokola baglama çahşmalarına başlamisîardır. Yeni ABD Büyükelçisi dün geldi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) A.B.D.'nın yeni Ankara Buyukelçisi dün Ankara'ya gelm:ş ve verdiğı bir demeçte «Türkiye'yi dnJSrrn ve sadıkane bir çekiide Birlesik Amerika'ya Izab etmek için elimden geleni yapruaya çalısacafım» demiştir. (Arkan Sa. 7. Sfl. 3 de) [YTJRT HABERLERÎ SERVİSI] Xağmur ve yıldmm, dün vurdun birçok kesiminde can ve mal kaybına yol açmıştır. Yıldırım isabetiyie 13, sellerden de 3 kişi ölmüş. yüzlerce hayvan telef olmustur. Bu arada, Adapazarı'nda yagıstan telefon görüsmeleri aksamış, fındık iriüğindeki dolu, Alancuma köyünde çok sayıda evin kiremitlerini kırmıştır. Devrimci Genclik Kurultayı salısnalarına başladı Çeşitll gençlik kurulusianmn katıldjğı 1. «Devrimci Milliyetçl Gençlik Kurultayı» dün, çalısmalarına başlamıstır. Kurultayın açış konuşmasını yapan TM G.T. Genel Başkanı Kâzım Kolcuoglu, gençliğin bugünkü bozuk düzenin degiştirilmesi için mücadel» verdigini. ancak bu mücadelenin halktan biraz uzak olarak ^evam ettlrildiSini belirtereîc. «Gençlik eylemleri sadece Tsksimle Hürriyet meydanı arasınriı kalmamalı. Genis halk kitlelerine indirilprpk. onlann htlinçlendirilınp«i"in «a&lanmasmın rams ni geldijiıır inanıvoru7 Bııçiinkö (Arnaaı öa. 7, Sö. 1 de) Yıldınmdan ölenler Yabancı okollann giriş sına?l»nnı ktzaoanlar.. «NOTR»^ DAME DE StON», \yrSTUKXA K1Z LİSESİ» ve «HİGH SCHOOL»la ilgiji listeler. 5. sahifemizde.. ECVET GÜRESİN Adapazan'nın Kızılca köyünde tarlasında çift süren Kihat Çetin ve 2 öküzü ile Maksudıy* köyündeki evine piden Ahmet Sarıkaya yıldırım rîüçmesiyle ölmüş, kızı Nimet yaralanmıştır. Samsnn'da çoban Arif Çalışkan ve îsmail Gazel İle koyunu, yıldırımdan kül olmııştur. Sungurinda Tarım Kred Kooperatifı M'idürii Mecit Gürcü ve Anca krivıi ku h^k (Arkaaı Sa. 7, Sü. 3 de) İÇ POLİTİKA... DIŞ FÜL1T1KA...