Katalog

METtN AND Geleneksel Türk Tiyatrosu (Kukla Karagöz Ortaoyunu) 17 ve 18 yüzyıllann renkli mınyatürlerıyle büyük boy 350 sayfa 25 lıra BİLGİ YAYINEVİ Cumhuri 45. yıl, sayı: 16080 VİCTORİA Pazartesi 5 Mayıs NOBEL ÖDÜLÜnü de almıç olan NORVEÇ'ın ünlü yazan Knut Hanuun'un en güzcl aşk romanlarından birı olan ve viUardan berı Turk okurları »a rafından ılgı ıle, zevkle okunan VtO TORIA, şaır Behçet Necatigil'm ui'a ılemıyle dılımıze çevnlmıştır Bu de Varlık Yavınlan arasında 4 baskısı bu nefıs roman 4 lıra fıyatla naktadır. (tlfincılık 2510 5329) Tenlşehir Ankara (Cumhunvet 5367) KÜBUCUSTJ: TUNUS NADt Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet îstanbul Posta Kutusu: îstanbul No 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Inönü, Parlâmentoyu göreve çağırdı Bukeşjnbir 31 Mart vakasıdr AP'Lİ SENATÖR d^îrW~DT?T ffl/^T Ljl£I\t!jLjltJ\jLjU ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Yargıtay Başkanı İmran Öktcmin cenaze törenindeki olaylar büyuk tepkiler doğurmuş, bir demeç veTT r e n ^ ^ ^ Genel Başkanı Ismet İnönu, olayı «Kesin olçude bir 31 Mart vak'ası» olarak nitelemiş, olaya Parlâmentonun el koymasını istcmiştir. ınonu nun dunku demecı şoyledır: «Olay, her mânası île, kesin ölçüde bir 31 Mart vak'asıdır. Her meseleden ev\el bu olaya Parlâmentonun el koyması lâzımdır. Parlâmento, Devlete ve Anayasaya sahip çıkmalıdır. Bunun için, derhal teşebbüste bulunacağız » * n ö n ü BAŞBAKAN'DAN HUKÛMETTE DEĞİŞİKLİK Istanbul'da «Kanlı Pazam sahneye kovan Rerıciler, bu kcz veni bır denemeye giriştiler. Kendilerini ftuçlu, ulke uzerinde soz sahibl ve şcriat akımının temsiloileri goruyorla.rdı. Kubilay'ı oldurcn zihniyetin azgın tenısilclleri, dcvrimci TC Ataturkçu Tarpıtay Başkanının renazesinden intikam almaya kadar gotürdüler lşi. Sakallı bir yobaz olaylar sırasında boyle kendinden geçmiştl. (Fotoğraf: HA) ' " ü n d e m e c ' Luınhurı>et tarıhuıde devrımcılece saldıııldıgı, he>kel ve busllc.ıı kınldığı sık sık gorulmuştur. Ancak cenazeden intikam aluımak istendiğine rastlanmamıştır. Ve Turkiye Cumhuriyetinin polisi, Tar* gıtay Başkanının kabrmi koruvacak hale gelmiştir. ' YAPILMASim İSTEDİLER '*"'" Hükumet değişikliği Ote yandan, AP'li Senator Turgut Cebe ile Selâhattin Cızrelıoğlu. Başbakan'a bır telgraf çekerek illllll son olaylarla ılgıli olarak Hukumette değişiklik yapılmasmı ıstemışlerdır. CHP Meclıs ve Senato Yonetım Kurulları da Hukumet hakkında gensoru açılmasına karar vermiştir. Adalet Partısı Ankara Senatorü Cebe ıle Dıyarbakır Senatorü Cızrelıoğlu'nun Başbakana çe>ctıklerı telgrafta ozetle şoyle derulmektedır « Muhtelif vesilelerle çok kere isarct ettiğimiz gibi, son hâriıseler artık hukumette defişiklik vapılmasım ve birçok mescleler uzerıne ciddiyetle eğilinmesınde kat*i zanıret olduğu aşikâr hale gelmiştir. Kevfivet bir kere daha arzolunur.» OKTEM NE DEMİŞTİ Başbakan, "Hadise gayet üzücüdür,, dedi ANKARA (Cumhurivet Burosu) Başbakan Sulevman Demırel, Yargıtay I. Başkanı Imran Öktem ın cenaze toreninde mevrfana gelen olajlarla ılgılı bır soruya «Hâdıse gavet üıücödür» demıştır. Öğleden sonra Başbakanhktakı makamına gelen Sulejman Demırel, once, Avrupa'da Boğaz Köprusu üe ılgılı temaslarda bulunduktan sonra yurda donen Devlet Plânlama Musteşarı Turgut özal'ı kabul etmış ve kendısıyle bır saat kadar goriıs(Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) VARGiTAV l. &AŞKANİ ADÜ YtU AÇiŞ iAMâHM GERİCİ VE SAGCIAKII MTEHUKELİBİRHAL jhnsoaıa! ("Cevabı CHP gensoru isteyecek #!!&!} Hodri Gerici akımlann tehlikeli yanı kitlelerdeki inançları somurmek yoiuvla bir otorite kurmaları ve devlet otontesini acze duşurmeleridir. \nkaradaki olavda kışkırtılmış ve orgutlenmiş yobazlann harekrtıni ikı bakımdan bnemli goruyoruz: Birincisi; korkmazhk, \a da korkudan ırak vaşama özgtirlıığtınn sağlavan ıp devletın temeii olan lâıkhğe açıkç», guvenlik kuvvetlerini hiçe savarak karsı çıkmıslardır. Ikincisi ve en önemlisi ise. kısa surede fiilî din otoritesini devlet otorıtesının ve hukukun önune geçırmiş olmalandır. Gerçekten Maltepe Ca.niindeki hareket sivasi sorumu olmavan urametçi fakımının gırıştigi bir iktıdar denemesidir. Bu bakımdan meseleve vicdan o/gurluğu, va da dinî inançlar vüzünden bakılamaz ve hele basit bir zâhıta olavıdır seklinde küçümsenemez. Küeum^enemez cunku: bu adamlar arkalanndaki iç ve dıs ka<!alarla Dervis Vahdetinin 60 vıl bnce beoeremedivm. bu defa kuvveden fiile çıkarmakta kararlıdırlar. Bu adamlar dini iktidarın. devlet otoritesini baskı altma alabileceğine. hattâ terekirse iktidan bile ele çeçirebıleceklerine inanmıslardır. Bu adamlar, iktidar ve bazı çevreler tarafından tum avdınlan ve muhalefeti bir potava doldnrmak suretivle raratılan sol fobi<îinin Turkive'de yeter derecede yerleştiçi ve bir kıvılcımın ortalığı ateşe verebileceği kanısındadırlar. Kısacası kuvTetli oldukları ve kuvvetlerini artık göstermeleri gerektiği inancındadırlar Onlara bu inancı veren, onlan bu cür'ete iten ise bizzat sivasî iktidardır. Birkaç vılııı muhasebesini vaparsak görurnz ki. siyasi^ iktidar kendi içinde vuvalanmıs \urcn, Sulevmancı. Naksibendi gibi Dervi? VahdPti takipcilerinın baskısı vüzünden dinî iktidarla ortaklığa çirışmistir. Çok partıli demokratik duzen içinde bu ortakhğın uıun süre dengeli devam edebilmesı imkânsızdı. Nitekün 1953lerde görduğünu7 eıbi oldu. Hattâ ondan da oteve geçtı. Bir vandan dinî kanaat ve kurallar hukukun üstüne çıkarken. vani hokuk devleti niteliği farkuıda olmadan «ıtirılirken. öte yandan milvonlann inancmı somuren gerici akımların vürutüculeri dinî iktidann devleti yutabilmesi için tertipler yaptılar, örgütlenmelere gittiler. Sivasî iktidar büthn bunlara sevirci kaldı ve ipleri daima elinde tnttufunn, tutabileceğini zannetti. 1953te de Hukumet Baskanı ovle zannediTordu. Fakat olavlar aksini göîiermiş. çıkanlan kannnlara rağmen vf DP içinde vuvalananlann temizlenmesine rağmen ipm ucn tekrar ele geçirilememiştir. Bugun ipin ucu öylesine kaçmıştır ki, hıç hır rnesru vetkisi bulunmavan dinî iktidar, siyasî otoriteye rakıp hale gelebilmiş ve hu iktidarın her dediğini sivasi iktidar ya. par olmustur. Ve vine dünkü olaylar sırasında şu da gbrülmüştürki, din partızanları sivasi iktidarın yetkililerine bUe açıkça meydan okuvabılmektedirler. Eu durum nereve kadar gidebilir?.. Hesapları bütıin geriri akımlardaki gibi devleti zorla ele gecinnek, istibdadı, otokrasivi kurmaktır Yalnız hesaplavaraadıklan Uraf sudur; Türkiye'nin parlâmentosu vardır. %navasava davanan temel müesseseleri vardır. tstelik Turkıve'de 4tatürk nesilleri dımdik ve imanlı olarak bu mernleketı sahipsiı bırakmamanm kararlılıgi içindedirler. \e herhalde Turkıvenın karlen yobaz surfilerınin ve onlan ov • " * " • " " •••"«"»•«'•""• E C V E 1 G m E S m eıtaıatına Ote vandan, CHP Meclıs ve Senato Grup Yonehm KuruUarı, dun japtıkları ortak toplantıda, İmran Oktem'm cenaze torerundekı olajlar dola>ısıyle «Parlâmentonun Devlete ve Anavasava sahip çıkması eereğinden hareketle hukumet hakkında gensoru açılmasına» karar vermiştir 6 • Eylül 1966 Yobazlann cenazesınden bıle ıntıkam almak ıstedıklerı merhum Yargıtav Baskanı İmran Oktem Adlı Yıl'ın açıhşında >aptığı konusmalarda ozellıkle gerici hareketlerın tehhkelerınden sozeder, bunlara kar<=ı tedbırlı olunmasını oğutlerdı Ancak v aptığı her konu«ma«ı gerici çevre ve bazı basın organları tarafından tepkıvle kar'ilanan Öktem, bır ba«ın toplantısmdan <;onra «Bazı çevrelerın sıze karsı giristıkleri hareketi nasıl karşılıyorsunuz?» joiurdakı bır soruva«gülerek> şu cevabı vermıştı : «Bağımsız bır varçı organı baskanına dnsen gorev gerçekleri oldnfu gibi sovlevebılmektır. Bazı çevreler kızacak dıve do|ru bıldijim gbruslerı açıklamaktan omrumnn sonuna kadar kaçınmıj acağım.» (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) Ecevit Olav lar üzerıne CHP Genel Sekreteri Bulent Ecevit, yurt gezisini bırakarak hemen uçakla An. kara'ya ddnmuştur. CHP Merkez (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) BUNLAR DA MI GÖZLERİ AÇMADI Yargılay Başkan VekîliAdah, «Gerekli tedbir alınmamıştır» dedi ANK\R% (Cumhurıvet Burosu) Yargıtay Başkanlığına vekıllık eden Ferruh Adalı, cenaze torenı sırasında bır olayın çıkması ıh tımah one surulerek tedbir alınması ıçın aıt olduğu mercılsre durumun bıldırıldığını açıklamış, «Gereken tedbir lâvnkivle ahn(Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) 6.Eylül 1967 = Merhum imran Öktem'ın 1987 1968 Adlî yıh açılışında yaptıgı = konuşmada «gerici hareketlere» karşı çıkışı daha sert olmuştur = Oktem, bu konuşmasında •Yurtta.şın gerici hareketlere tahatn= mulu kalmadığını» belirtmış. «Meczuplar \e din bezırganları huszz rana uğravacaklardır» demıştı. = (Arkası Sa. 7, Su. 3 de) GEXERAL ALPARTUN: «BETS GÖREVİMt YAPT1M» DEDt ANKARA, (HA) Imran Öktem'ın cenaze torenındekı olaylar sırasında, tabancasmı çekıp CHP Genel Baskanı tsmet Inonu'yu ezılmekten kurtaran Tuğgeneral Nabı Alpartun, dun akşama kadar evınde kendısmı tebnke gelenlerle ve telefcnla tebrık edenlerle konuşmuş, «Ben tarihi bir adama karşı, tarihe karşı vazifemi vaptun» demıştır. NRmık Kemal mahallesmdekı evınde gelen gıden yakmlan ıle sohbette bulunan Kara Kuvvet lerı Komutanhğı Topçuluk Da ıresı tkıncı Başkanı Tu*?eneral Nabı Alpartun, şunlan soylemıştır: «Ben İmran öktem'i yakından tanırdun. Cenazesinde bulunmak istedim ve gittim Orada, biri uren bım hidUpler ce(Arkası Sa. 7, Su. 2 de) I Olayı düzenleyen gerici kuruluşlar tesbit edildi \NKABA, (Cumhurijet Burosu j Yargıtay Başkanı îmran Oktemın cumartesı gunu yapılan cenaze torenı sırasında çıkan o1a> lar uzerıne yetkılı makamlar der hal gerekli ınceleme \e tahkıka ta gırışmış'er, olajlara sebep olat sahıs ve teşekkullerm tesbıtın r e başlamıslardır. nııııııımımmımıııııııııııııım Yeraltı faaliyeti Tahkikatla ilgili olarak verıleı bılgı>e gore. Ankarad* bulunar buvuk camilerdeki imamlann go revlerini vapmamalan icin faali(Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) Komandolar Aziz Nesin'in eserini oynayan bir tiyatroya hücum etti Azız Nesin"ın «Hacıvat Kafagbı» ovununan o\nanmakta oldugu Kadıkoy II Tıvatrosu dun gece komandolar tarafından basılmış ve se\ırcılerden hafıf ;aralananlar olmuştur Anı olarak «aat 23 30 da dı>ardan salona g.ren komand'olar, son perdenın ovnandığı sırada bırden sahneve fırlamışlar, orada bulunan dekorlan parı,alamiflar ve ovuncuları tartaklamışlardır Ajrıca seyırcılere ae saldıran komandolar bazılan* nın hafıfçe \?ralanmasına »ebep olmıı« panığe kapı'an se>ırcıler salonu terketmıs'ır. Gazieğitim'de öğrenciler çatışt ANKARA Gazıeğıtim Ensıtusunde dun gece saat 23 sılaîarında öğrenciler arasınds bazı o ^ lar cere\an etmif, bır ogrencı agır s»kıldp \aralanmis «n" ı iHa bır de Moli(Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) BESLE KARGAYI Yobazlar Ataturkçu bnran Öktem ın cenazesme nldırdı Gazeteler