Katalog

Feldmare.al H. Von MOLTKEnin (1836 1839) (Çeviren: Hayrullah Örs) Bugünün Türkiyesi üzerinde filîir yıirutmeden önce mutlaka okunmssı gereken ilginç bir eser... Türkleri iyi tanjyan yabancı bir afkerin ağz'ndan iyi ve kötü yonterimiz... Bugünümüzu yaratan o gunkü nedenler... Bütün aydınlara; milliyetçilere ve kitapseverlere hararetle tavsiye edilectk olumlu bir kitap... 12.5 TL. B EM Zİ K İ I A B I V İ İlâncılık: 2513 6474 TÜRKİYE MEKTUPLAR1 CumhuriYet KÜRUCUSU: YTJNUS NADÎ IENİ TtRK TİYATROSU (Kısa Oyunlar Antolojisi) Necati Cumalı. Orhan Asena. Cahif Atay, Adalet Ağaoğlu, Sedat Veyis Örnek. Turgut Özakman, Güngör Dilöien. Gulten Akın. Başar Sabuncu ve Ali Püsküllüoğlu'nun en güzel oyuniarı bir arada. yeni çıktı. 10 Lira. L Kitapçılarda araymız. Dagıtım: BATEŞ İstanbul. Y^yımlayan: NOKTA Kitabevi, 4. 3 l a . Yenişehir Ankara. Cumhuriyet 6493 46. yıl, sayı: 16103 Telgraf ve melrtup adresl: Cumhuriyet istanbul Posta Kutusu: îstanbul No 248 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Çarşamba 28 Mayıs 1969 Genel Kurmay Başkanlığındaki törende İnönü, kendisinin «Enterne* edileceğine dair söylentilerin doğru olup olmadığını Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterinden sordu Türk askerî ve sivil uçakları Adana'ya inemedi Sunay, Demirel, İnönü ve Tağmaç; geçit resmini izlerken... (Foto: HA) 27 Mayıs AMİARA'DAKt TÖRE1SDE BU Y1L törenlerle kuUandı ANKARA, Cumhuriyet Bürosu 27 Majns Anayasa ve Hürriyet Ba>ramı, dün başkent Ankara'da ve bütün yurtta törenlerle kutlanmış, Anıt Kabirdeki tören sırasmda, 19 Mayıs'uı aksine Cumhıırbaşkam Sunay ve Genel Kurmay Başkanı Tağmaçın muhalefet lideri Inönü'yü selâmlamaları dikkati çekmiştir. Tören'in bir diğer il^i çekici sahnesi de, Genel Kurmay BaşkanlîtırKteki kutl&ma törerü sırasında olmuş ve buradu lsmet înörui, Cumhurbaşanbğı Gensl Sekreteri Cihat Alpan'a, «Beni cnterne edeceklermiş, senin de haberin varmış» diye sormuş, Genel Sekreter de, güle r ek «Evet ben de duydum» cevabım vermiştir. Amerikalılar, grevi pro&esto için Hava Kontrol Kvlesini kapatınea îrafik durdu Özer ÖZTEP Bildiriyor KO1SUSMA YAPILMAS11SA ÎZllS VERİLMEDÎ ADANA İncirlik Hava Üssünde Harp İs Sendikası taraf ından bir süredenberi devam ettirilen grev, Amerikalıların, «Güvenlik sebebiyle erteleme kararı» almması icap ettiğini Hükümet yetkililerine aksettirrnek amacıyla, yepyeni bir safhaya dökülmüştlir. «Misilleme» Buna. üste görevh ve Adana'r.ın hava trafifini ifade eden Amenkalı teknik personelin, önceki gece 12'den itibaren işlerini tertcederek alamn bütün ışıklarını söndürmeleri ve telsizlerini susturmaları sebep olmuştur llgüiler, Amerikalıların bu boykotunun, bir «MisilİFme» amacını taşıdığını bildirmişlerdirBöylece, THY'nın Adana'ya ine. cek uçaklanyla Türk Hava Kuvvetlerine ait uçakların normal iniş ve kalkışı, lncirlik'teki Aınorikan Hava Kuwetlerinin «Hava Kontrol Kulesi»ne tâbi oldugvndan, Amerikalıların hava kulesini kapatması, trafigi durdurmuş TAZMİNAT TASARISI GEÇMEDEN PARLÂMENTO TATİLE GİRERSE ÜNİVERSİTE SENATOSU ÇEKİLECEK Bir sohbet ünün Tatil ama. Meclisin tatile girmesi için A.P.'nin aldığı karara bütün muhalil partiler ateş püsküriiyor. lktidar partisi grupu içinde de kararı begenmeyenier yok değil. A.P. liderleri ne yapsınlai ki, parlâmentoyu tatile sokmağa, yasama çalışrnalarını dardurmağa mecbnrdurlar. Zira Senato biraz daha açık kalırsa Anayasa değişikliginin Komisyonda görüsülmesi istekleri ortaya cıkacak, iktidar, tekrar güç duruma girecek. Komisyon toplansa olmaz, toplanmata muhalefet yaylım ateşıne tutar. lyisi mi durduruyorlar topyekun yasama faaliyetini bitiyor, gidiyor. Kısacası bn defa iktiiar partisi siyasî tarihimizde her zaman anılması mnkadder büyük Vıir engellemeyi başarmaktadır. EngeUeme bilindiği gibi, bir kanunun çıkmaması için yapılır. Dört yıldan beri mnhalefet bu yolu bayli denemiş, çoğunlukla da basan sagjlamıstır. Ancak, mnhalefetin giriştiği engellemeler sadecc Komisyonlarda müzakereleri .uzatmak, ya da Genel Kurul'u eensorularla oyalaroaktan öteye ' gitmemiştir. Simdi ise tüm çalısma kösteklenmekte, hem de bu, pek kısa sürc önce yapılan vaatler bir kenara itilerek uygulanmaktadır. Sayın Demirel, daha önce mnhalefetin giriştigi engeUtyiti çahalardan yakınır, bunları kamuoyu öniinde açıklayacağından, •eçmen vatandasa vaatleri tutamamamn sebeplerini bir bir anlatacağından söz ederdi;... Doğrusu bir ara uzun sürdiirülen engellemelerden bizler de şekvacı idik ve sayın Başbakan'a hak da veriyorduk. Ne var ki, bu defa aynı tuVunvu. hem de işi tatile kadar vardırmak snretiyle. Adalet Partisi eöstermektedir^ ve bizzat yakın günlerde çıkarılacak diye vaadedilen meselâ, Üniversite Tazminatları Kanununu, meselâ isçilerin emeklilikleriyle ilgili kanunu ve nihayet Meclis'e verilmemekle beraber Bakanlar Kurnlu'nda hazır dnran PeTsonel Kanunu Tasarısını askıya alInaktadır. Haydi petroldü. madendi. tarım Teformııydtı ve diger tasarılardı, hepsini geçtik, zaten parlâmento Haziran'ın 15'ine kadar da çalışsa bu kadar tasarıyı müzakere falan edemezdi ve o tarihten ionra da Ankara'da kimseyi tntmaya imkân yoktn. Ama, ünivereite ötretim üyelerinin tarminatlan, isçilerin emekliliği, personel kannnu öyle mi?... Meselâ iki tasarımn çıkması gün meselesi haline eelmis. asi<:tanlar parlâmentoya güvenerek boykotları bıTakmışlar. Türk tş Teskilâtına kannn konusunda tcminat vermiş. Şimdi parlâmentonan tatil karariyle bütnn ümitler, teminatlar hir anda yıkılıyor. Ne diyecek işçi bn davranış karşısında"?. Htrhalde rahmet okumayacak'... Ne yapacak üniversite asistanı?.. Herhalde o da, güvendiji dağlara kar'm yağdıâını görünce, sosup otnrmayacak. Hele hele sayın Basbakamn gözüne bağlanıp ümitle bekleyen ve devlet çarkını çeviren memnr?.. Onnn Tikıntısı daha da fazla olacak. Zira devlet peTsoneli bilmektedir ki. maaslarda kannnla yapılacak arttırmadan o devredeki parlâmento üyeleri faydalanamayacagı için. seçimlerdcn sonra bn tasan kolav kelav çıkamayacak, sallandıkça sallanacaktır. Kısacası birakınız di£erlerini. <;adece şn üç tasannın kadük hale eelmesi aktit kamnoyu içinde buyük çalkantı ve hnznrsnzluk yaratacaktir. Buna karsı sayın Demirel ne düşBnür, hangi hesabı yapar bilmtyit ama. hemen sövleyeiim ki, parlâmento güveninin söz konusu edildiji KQ sıralarda hizzat iktidar partisinin böylesine bir karara titmesi hiç de olnmlu deiildir. yakın günlerde ve sonrannda bn kararın sonnçları görülecektir. Asafısı sakal, ynkarısı bıyık misali, sıkışık dnrnmda bnlnnan İktidar partisi vöneticilerine bir tekiifimiz var: Parlâmentovn tatile sokar, Anayasa değisikligini önlemeie çahşırlarkeu acaba en tiç tasarıyı Meclis'ten geçirmek için bir çare düşünemezler »i?.. Meselâ Anayasa'nın 83 üncü maâdesine gbre, parlâmenta lıükftmet tarafından Temmnr'da toplantiya çnjhrılamar mı?.. Gerfi biraz liomik eörönür bövle bir çaftırı ama, hiç degilse vaatleT fctnlmuş olur ve güvensizlik hissi de azalır. 27 Mayıs 1960 devriminin anılması törenleri, sabah AnıtKabir'de, tıütün devlet büuiklerinin Atatürk'ün manevi huzvırunda saygı duruşunda bulvmmalanyla başlamıştır. Ana muhalefet partisi lideri înönü. buradaki törene. âdet edindiği şekilde erken çelmiş ve diğerlerinin kabre vanşım, bir • «APOLLO10» Astronotları. Pasifik Okyanusunda. kendileiskemlede beklemistir. rini Dünyaya döndüren kapsülün önünde.. (Radyofoto : AP) Bu süre içinde, Inönü ile gazeteciler arasında sajniroi bir konuşma geçmiştir. Gazetecilerin Inönü'ye yönelttiği sorularla, O'nun cevaplan şöyle sıralanmaktadır: S Siyasi hakların geri verilmesi konusundaki g<îlişnıeleri nasıl karşüîyorsunuz? (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Ay'ın fethinde en tehlikeli an, Ûrümceğin Ana Kabinle buluşması olacak DIŞ HABERLER SERVİSt Istanbul'da törenler.. 27 Mayıs Bayramı, Istanbul'un dört yerinde düzenlenen parlak törenlerle kutlanmıştır. Taksim' deki geçit törenini Vali Vela Poyraz'la 1. Ordu Komutam Orgeneral Haydar Sükan izlemişlerdir. Harbiye, Hürrij'et Alanı ve Kadıkoy'deki törenlerde de, ülkedeki birliği belirten göstenler yapılmıştır. VîASHtNGTON Başkan Nixon, uzay uçuşunu başan He bitiren Apollo10 uzay aracmın astronotlannı telefonla ararrnş ve kendileri ile yaptığı üç dakikalık görüşmede, «Bu uçusların birtnc katılacak kadar genç olmak isterdim» demiştir. Albayın fıkrası... TMGT'da. 27 Mayıs Devriminin 9 yıldönümü münasebetiyle d'izenlenen toplantıya katüan Dir kurmay albay, çeşitli konuşmacıları iki saat cünledikten sonra. Hukuk. Fakültesi Dekanı Tarık: Zafer Tunaya"nm konuşması sirasuıda ayağa kalkıp, Profesörün sozlerini öziir dileyerek kesmiş ve bir fıkra anlattıktan sonra >ia, toplantıyı terketmiştir. Adının açıklanmasım isteraeyen albaym fıkrası, şöyledir: «Bir Türk askeri ile bir Alman askeri, Çanakkale cephesinde | uzun süre hirlikte çarpışırlar ve dost ohırlar. Savaş sonunda Alman askeri memieketine dönerken Mehmetçik, Tilrkler hakkindaki kanaatini sorar. Alman y v rım Türkçesi ile cevap verir: Sizde var kilometrelerce lâf, bir arpa boyu i • ş• » (Arkası Sa. 7, Su. 4 de) İlâhiyat Fakültesi, Talebe Gemiyeline göre lâgvedilemei) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) İlâhiyat Fakültesi Talebe Cemiyeti. dün bir büdiri yayınlamış, fakiiltelerinüı lâğvmın ya da bir başka fakülteye bağlanmasının mümkün olmadığını, kimsenin bunu başararaayacağını iâdia etrniçtir. Beyaz Saraya bu başarı ile ilgili olarak her taraltan. tebriK telgra'ı yagarken, Stuttgart'ra çıkan «Kosmos» dergisinde de Teramuz ajında aya inecek olan Apollo 11 uzay aracına değ^in gayet ilginç bir yazı çıkmıştır. Amerikan Havacılık ve Uzay Daıresi (NA3A) Başkaru ünlü profesör Wernher von Brovn'un kaleme aldığı bu yazıda, Brown, «Apollo11 in aya yapacağı m(Arkası S». 7, Sü. 4 de) THY'nın dün akşam Adana'ja inmesi gereken uçagı, «incirik Havaalanıyla temas sağlanamadıjfr ve bunda hayati mahzur buANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) lunduğu* bildirilerek, derhal \çttal edilmiştir. Bu yuzden, THY'gS ^ P W . İ% s»a.t 15.00 de »op nın Istanbul'dan saat 1,8'de kalkıp 20.50'de Adana'ya inmesi geİ ve muhtemelen tatile girme kararı aiacalüardır. Ancak, reken uçak seferi, kaldırılmışîır. muhalefet partilerinin ve AP den bazı parlamenterlerin Meclisler.n Aynca, Türk Hava Kuvvetleri de. tatile girmesine karşı olduklan, bu sebepten tatil için verilecek bir Basbakamn «Tesis diye öne sürönergenin tartışmalara yol açacağı belirtilmektedir. düğü ve Türk Hava üssü old'iAnayasanin *3 üncü maddesifunda ısrar ettiği» İncirlik üssiinin ikinci fıkrasında. «Metlisler ne iniş ve kalkış yapamamıştır PROF. ERBAKAN aynı tamanda tatile gircTİer» denilmektedir. Bu âmir hüküm geHarp İş'in tepkisi ISRAR EDİYOR : reğince geçen yıllarda MeclisleOlay, Harp Iş Sendikası y'<rin tatile girmesi konusu genelneticileri taralından. «t'zerinde likle Meclis ve Senato Başkanlık önemle durulması ve düşünülmeDivanlarmın ortak bir toplantısi ReTekli bir hâdise» olarak ni smda kararlaştmhp Meclislerin telendirilmiştironayı alımrdı. Bu defa böyle bir yol tutulmamıştır. Daha 23 Mayıs tarihinde Meclis Başkanvekilleri ve parti temsilcileriyle yapılan bir toplantıda AP nin ve hükumetin Meclislerin bugün tatile girmesinde k&rarh olduklan anlaşılmıştı Bu toplanANKARA. I M . ) Türkiye Ti tıda muhalefet partileri temsilcaret Odaları, Sanayi OdaUn cilerl tatile girme istegine kar?ı ve Ticaret Borsaları Birliği Ge çıkmışlar, tercihli oy sistemini nel Başkanı makamında bir ba getiren seçim kanunu teklifi, Hsm toplantısı yapan Prof. Nec çi emeklilik yaşını 55 e Indiren mettin Erbakan: «Birliğin Vi. kanun tasarısı gibi tesanlann Genel Kongresinde secilen biz görüşülüp çıkarılrnasuu Istemişdokuz kardeş iş başmdayız» de lerdir. miştir. (Arkası Sa. 7, Sü. 4 te) ANKARA, (THA) Yönetim Kurulu seçimlerinin Orta Doğu Teknik Üniversitehükumetçe ertelenme kararına değinen Erbakan. şunları söylesinde öğrenciler taraîından yamiştir: kılan Amerikan Büyükelçisi Ko«Genel Kurulda üyelerin teklimer'in makam arabası Türk Hüfi ile gündemde değişiklik yapıkümeti tarafmdan tazmin edilelarak yeni yönetim kurulu seçilmiştir. Çünkü Ticaret Bakanlığuım rek 1969 model bir «Cadıllac» sa Rorev uzatma yetkisi yoktur. OrtaFikret OTYAM tın alınmıştır. lar Birliği Ticaret Bakanlığına Büyükelçinin otomobilinden bağlı bir kuruluş değildir. Genel Kurul şayet yönetim kurulnnu ANKARA Son güıüerde daha yeni model olan araba seçnıeseydi, ancak hükumet göbüyüklertmizin isteklerine uy Türk Hükümetine 11 bin dolara revi uzatabüirdi.» gun olarak, kendi kendime durmadan «önce huzur.. önce hu mâlolmuştur. Dokuz kardeş zur.. Huzur gelsin.. Huzur RelTürk Hükümeti yetkilileri tasin» diyorum. tstegim yanlış raîından Amerikan BüyükelçiiiProf. Erbakan, Sırrı Enver Ba anlaşılmış olacak ki, huzur yeğine teslim edüen araba Büyüktur'un başkanlığının devamının rine 39.9 ateşle grip g«ldi. tepe nasıl olacağını bilmediğini ve Oda üstü dikti yatağa.. elçilik garajında muhafaza edilMeclislerinin feshinin Anayasa Grip de bir nevi huzur sayı mektedir. İlgililer bu otomobilin Mahkemesinin bir karanna göre hr. Zira gazeteden uzak kalıryeni Büyükelçi Hanley'in Türkimümkün olmadığını söylemiş ve smız. Yani sayın büyüklorimisözlerine şöyle devam etmiştin zin demeçlerini önce okumak, ye'ye gelişine kadar kullanılma(Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) <Arkası Sa. 7, Sü. 3 te) yacağını söylemişlerdir. MUlet Meclisi tatil kararını bugün görüşüyor tur «Hayatî mahzur» kmdeşleı i$ boşındayız» UBİZ Komer'in yakılan otosu yerine Türk HükOmetince 11 bin dolara yenisi ahndı "Yalan, yalancı ve yalancılık..,, AÇL1K VE SEFALET ÇEKE1S BÖLGEYE DOĞRL... ıc Kızlar için İmam Hatip Okulu açıhyor , ISPARTA, (HA) Î1K mustakil kız İmam Hatip Okuîa 196970 ders yılında Ispana da " öğretime açılacaktır. Isparta'daki erkek îmam Ha tip Okulunda üç yıl önce ıtm< takil bir şube halinde 11 k,z r>g renciyle öfretime baslayan kız* bölümünde bu yıl ögrenci ssyısı • 84'e yükselmiştir. de vatandaşız Hükumet neden bize bakmıyor?,, Röportaj: Mehmet MERCAN Türkıyede bir şeyler oluyor bugünlerde. Herkes bir seyler söylüyor sandalya kavgasıyla ilgili.. Hepsi de sözde bir noktada birleşiyor sonunda: «Türkiyej'e huzur gelecek...» Oysa, Hakkârinin Beytüşşebap ilçesine bağlı Bişin köyünde Ferhan Yüce ve çevremizi saran öteki köylüler bizden ekmek istediler. llâç istediler. Sigara istediler huzur yerine... Kış, kıyamet, kar, sel, yağmur... Kayan ve kapanan yolların yarattığı yiyecek sıkıntısı, açhk, kıtlık. sefalet haberleri üzerine Diyarbakırdan Hakkiriye doğru yola çıktım. Geçit vermez yollarda güç belâ yayan yapüdak i'.erlerken gördüm ki, açlık içind» kıvranan Drahni. Pirosan, Hemgön. Hamam köylülerinin perişanlığı anlatılacak gibi değil. (Arkssı Sa. 7, Sü. 3 te) Mayısçılar,, dün anlayışsızlıktan yakındı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) 21 Mayısçılar dün siyasi hakların iadesi ile tlgili bir büdiri yayınlamışlar, Anayasa de;;şikliginin milleUn ihtiyaçlanna cevap verir mahiyett* olması gerektigini belirtmislerdır. ECVET GÜRESÎN Politikacıların 1962 yılmdanberi yeni bir savunma silâhı icat ettiklerini, politikada bir buna? lım veya ekonomik darlık görülünce, Anayasa dışı hareketler i, den suçlamalara ugrarulıoca he •% lAk S». 7, Sü. 8 da) 4 DERT O KADAR ÇOK Ki: