Katalog

CTTMHURİYET 20 Mayıs 1969 SAHIFE UÇ DI AB ERLER DÜNYflDA BUGÜN Yolumuz çok uzun nsanoğlunun sonn celmes macerası, artık rakamlarla ölçülemeyecek kadar hızlanrruştır. Meselâ Venüs'e inen Sovyet aracının astığı yol 219 milyon mildlr. Evet, 130 gfinün sonunda Venüs5 aracı dünyadao 219 milyon mil nzaklaşmıştır. Amerikalüann Apollo10 u da buna yakın blr acele içindedir. Içinde üç astronot bulunan araç Cape Kennedy tis•ünden fırlatıldıktan 5 saat sonra. gg bin kilometrelik yolu asmı; bulımuyordu... Insan aklınm ve teknifin içinde bulunduğu hu acele, bazan anlaşılmaz gibi görünmektedir bizlere.. Kaderlerini yıllarca «üren kurtulus savaşlanna bağlamış insanlar için, 130 günde alınan 219 milyon millik yol gülünçtür... înanmazlık ve anlamazlık, uzay gerileriııi yonımlamaktadır bu ülkelerde. Bizi düşünün... Izmir'in işçaIinden ve büyük Atatürk'ün savaşı haşlattığı günden bu yana tam 50 >T1 geçmişür... îani. 50 Une 365 gün... Bu kadar yılda aldığunız yohı hesaplarsak, evrenin sonuna kadar uzanan sonsuzlukta hangi noktayı işaret ederiz?. Bağımsızlık, Cumhuriyet ve yeni kuşaklar gelmiş. gelişmiştir. tnsanın insanı istismarından, eşit insanlann tabiatı istismanna yönelmiştir anlayısımız. Tarihi yapmak görevini yüklenen milletler araanut jirmisizdir.. Fakat aldıtnnıs yol ne kadardırî Apollo1» aatronotları, dünyadan 23 bin mil nzaktayken, dünyayı dünyaulara seyrettiriyordu. Renkli televizyon yayınındao kendilerlnl gören dünyahların tepkisi şoyledir: «Dfinya, koyu siyah bir kadife vatünde parlayan blr mncerher gibi...» Kurtulnş aavasımn 50 nci yüdönümtinde dünyayı seyreden Türkler olarak ne düsünüyorsunuz? Bn siyah kadife üstündeld mücevberin parlamasında payımız nedir? Sadece boşlukta dönmenin yttmediğini anlatan deneylerdir uzay yolculuklan. Dünyada açlar çoktur, kanser hâlâ insanlan öldürmekte, savaşlar hâlâ kırmaktadır saadeti... Doğrudur nzay deneylerinin lüks olduğu ... ..^ Ama asılsn vcdlar da fa^ladır. Tüzyı 1larla yanşan haftaların sürati, 50 yıldır emekleyen uloslara hu vermektedir. Kurtuluş savaşımran 50 ncl yıldönümünü yasarken, 51 inci yılın geçmistekilerden değişik olacağmı fimit ediyornz. Belki «huzur», anlanılan biçünde gelmeyecektir. Ama Türkiye deniHnce, dünyaular bir önemli olaydan bahsedildiğini duyacaklardır... Bu olay, Uerleyen Türkiye hareketidir. Aya değilse bile, 21 inci yuzyüa ilerleyen bir Türkiye.. Irak'ta gericiler ve ağalar, rejimi devirmek istedi [DIŞ HABERLER SERVİSİ] 9AM Irak Devlet v« Hükumet Baskam Hasan ElBekr'in rejimini devirmey« çalışan bazı kimselerm tevkifinden «onra dün, Irak'ta kütle halinde tevkifler» başlanmışt». Eejlml devlrmeya teşebbUs edenlere, «Iraklı gericDerin öndertik eltikleri» ve bunlara <Amerikan, Ingiliz, Iran ve Israil giıü ıcrTİslerinin yardımeı olduğiı» llerl sürülmektedlr. Suriye Haber Ajansı (Sana), tevkil edllenlerin bir tasmının, devrik Cumhurbaşkanı Abdülrahman Arif'e yakın şahsiyetler olduğunu açıklamıştır. Bunların, SAYGON Vietnam'da çarBekr rejiminin yilrürluğe sokpışmalar yeniden siddetlenmiç, mak istediği yeni toprak reforKuzey Vietnam birliklerine 45 mu kanunlannı engellemeye çametre kadar sokulan Amerikan lıştıklan haber verilmektedir. paraşütçü birlikleri, karsı taTevkif edilenler arasında, büyük raftan açılan kesif havan ve toprak sahiplerl de vaıdırmakineli tüfek ateşi sonunda Irak Hükumetl, istimlâk edlgeri çekilmeye mecbur kalmıçlen topraklann sahiplerine taztır. 12 paraşütçü ölmü?, 79'u minat verilraesinl öngören kayaralanmıştır. Amerikan kaynunlan Iptal etmiştir. nakları, kayıplannın bir önceki haftaya oranla iki katına çıktığını söylemişlerdir. ABD Dışişleri Bakanı Rogers, Saygon'dan hareketinden önce verdiği demeçte, «Amerika'nın, Güney Vietnam halkına, dıs ANKARA (Cumhuriyet Bürosn) müdahale olmadan kendi kadeÇekoslovakya Federal Meclirini tâyin hakkı vermekten» si Birinci Başkan Yardımcısı ibaret olan prensibini değiştirJoseı Smrkovski, Türkiye'ye raeyeceğini belirtmiştir. Savunbugün yapacağl ziyaretten önce Pragopress Ajansı aracılığı ile ı ma Bakanı Melvin Laırd de, gazetemize vercfiği bir demeçte i Kuzey Vietnam esir kampların«Türkiye'nin ekonamik sornnlada bulunan Amerikan askerlerına ilgi duyuyor ve ekonoraik rinin «Derhal serbest bırakılalanda daha ileri, gelişmiş bir ması» için Hanoi'ye çağrıda buişbirliğinin temelini atmak istilunmuş; esirlere insanca muayoruz» demiştir. i mele yapılmasını i«temiştir. Dünyanın ilk Anayasası 700 yıl sonra tâdil ediliyor DIŞ HABERLER SERVİSİ LONDRA Dünya Anayasalannın başlangıcı olarak kabul edilen Magna Carta, 700 yıl sonra hükmünü kaybetmek ihtimaliyle 8 karşı karşıyadır. f? Californla Berkeley Üniversitesindeki gösteri sırasında, polis İle 2.000 den fazla öğrrenci çarpışmış ve 40 kişi yaralanmıştır. Resimde, gaz maskesi takmı; pollsler 4 göstericlnln ellerinl bağlamaktadır. İ YÎETNflM'Dfl Ç1RPIŞMALAR ŞİDDETLENDİ Kısaca. BONN KAYBOLDU Savnnma Bakanlığı, Deniz Yarbayı Robert Kaendnger'in 11 Mayıstan beri oıialıkta görülmedi^ini bildirmiştir. Bn olayla birlikte Batı Almanya'da, son 6 taafta içinde kaybolan snbay sayısı, 3 olmnftnr. LONDRA TEKLtF Almanya Maliye Bakanı Franz Josef, dün Başbakan Wilson ile, «Avmpa'mn Gelecegi» konusundaki toplantıda, bir Avrupa Savunma Teşkilâtı kurulmasını teklif etmiştir. ATÎNA BOMBA Atina'da dün gece iki bomba patlamıstır. £1 yapısı bombalar, Anayasa Mfydanı ile Karau Düzeni Bakanlığı c<varında atılmıştır. Can kaybı olmamıştır. israil Jet/erî br. Ingiliz Hükumeti eski k a r a m a | | meleri ihtiva eden kitabın sararii mi3 sayfalarını koparmaya karar vermiştir. lngiltere"nin en ü n u l tarihî belgesi olan Magna Carta, tasfiye edilecek ilk vesikadır. Parlâmento, yarın Lordlar Kamarasına bir k a n u n tasarısı halinde gelecek olan. •Kanun ku\ve meriltan Yüksek Mahkemesi üyelerinden Abe Fort&s, daha tini haiz kararnamelerin ta^fhe^ı önce hüküm giymiş bir iş adamından para aldığı ortaya çıkanca, ni» kabul ettiği taktirde, îngı teistifa etmiştlr Gerçi bu beklenlyordu Fakat Washington ancak re'de yıllarca h a k ve hürriyetle» Abe Fortas'ın istifasından sonra, Fortas'ın, Amerikan Yüksek Mahrin sembolü olarak kabul edı'en kemesinin ve hükümetteki kuvvetler dengesinln yedlgi darbeyi ldMagna Carta'nm 37. maddesinden rftk edebilmiştirsadece ikisi yürürlükte kalacakGeçen çarşamba günü, Başkent hâlâ «Ayıp» diye bağınyordu. Hâkim Fortas'ın ardından A öte yanda Kongre Uyeleri de kan istiyenlerl güçlükle zaptediyorlar dı. Sonra Washington'da ftniden llginç bir gelişim göze çarpmaya başladı. Kongre üyeleri bile, önemli resml mevkilerde bulunan yetkililerin mall durumlannı ve kaynaklannı incelemek ltizumundan söz etmeye başladılarAslında Washington'da geçmişte de böyle tepkiler olmuş ve ahlâk reformu konusunda heyecanlı nutuklar çekilmiş, sonunda da hiç bir şey yapılmamıştır. Fakat şimdillk, Başkentte türlü çevreler, Fortas olayının da diğerlerine benzememesl ve üzerinde daha çok önemle dunılması gerektiğini fleri sürmektedirler. Ashnda yargıçlar ve politikacılar bu ülkede blr bakıma bUyük sermayeye bağlıdırlar. örneğin. politikacılann seçim kampanyalarında mücadeleye devam edebilmek için milyonlarca dolara ihtiyaçlan vardır, ve kendilerine bu yüksek malî desteklerl sağlıyan Mşi ve şirketlerin arzularına lster istemez ön plânda yer verirler. f ürdün'ü bombaladı AMMAN tsrail jetleri. dün Güney Şeria Vâdisindeki 2 köyü bombalamıştır. Sivil hedefleri 40 dakika makineli tülek ve roket ateşine tutan Israilliler, 1 sivilin ölümüne, 5'inin de yaralarımasına sebep ölmuşlardır. Ürd'ün ordu birlikleri, uzun bir süreden sonra ilk kez dün, fedailerin yanında harekâta katılmıştır. Israillilerin, Tülkerim yöresınde ırmağı asmasiyle başlayan çatışma, 1,5 saat sürmüştür. İsrail'in, insan ve malzeme kaybı verdiği ileri sürülmektedir. TOPRAK VERMETİZ» İsrail Başbakanı Golda Meir, «Time» dergisine verdiği mülâkatta. «tsraü'in, 6 gün savaşı'nda ele geçirdiği toprakları Ürdün'e iade etmiyeceğini» söylenıistir. MEtR: «t'RDCN'E Smrkovski bugiin geliyor Muhafaz» edilecek olan bj iki madde, Magna Carta'da te« bit edilen temel hakların tarihi 7 deklârasyonuyla illere ve ka?a lara tanınan hak ve imtiyazların korunması maddeleridir Geriye kalan 35 maddeden 27' si zaten 100 yılhk bir dönem içinde teker teker tasfiye edılu mistir. Şimdi sekiz madde J' g rürlükten kaldınlacaktır. Bu r sekir maddenin kapsamına, dul * kalma r e drahoma, kıralhk ile *borçlulan arasındaki ilişkiler ". yabancı tüccarların »av»ş ve' barış lamanında korunması, tngiltere'ye ithal edilen sarabın bir kısmı üzerind» kıralın hakj kı olması gibi hükümler gir; mektedir. ^ Magna Carta maddeleri, y e n i " kanunun tasfiye etmek istecTi > Ji, 13. yüzyü ortalarından kal, ma 200 kadar kanun kuvvetiniŞ| haiz kararnamenin sadece birj.; ildiini teskil etmektedir. y Hayat mücadelesi . Şt AKBANK T.A.Ş. Tasarruf sahiplerinin istifadelerine arz eder: YÜZDE YÜZ TÜRK SERMAYELİ SENEVİ Yüksek kademedeki resml yetkililerin de, eğer korkusuzca fikirlerini savunacaklarsa, gereğinde geri dönebilecekleri bir özel mesleğe ihtiyaçlan vardırDevlet memurlan ve hattâ ordu subaylan bile, emekliye aynldıktan sonra çalışmak ve para kazanmak için büyük kumpanyalara başvurmaktadtrlar. ödünç, hibe, vakıf, ücret, yatırım yapma fırsatı, faydalı llişki ve arkadaslıklar. . tüm bunlar Amerikan politikacılarının başvurduklan ve genellikle kanunl olan yollardır. Bu ülkede yargıçların davranışı, politikacılann sağladıklan mall destekier, mebusların iş adamlan ile olan ilişkileri konusunda, tomar tomar reform t e t lifleri yapümıştırMeslekten yetişme bir haıiciyeci yaptığı bir konuşma veya Terdiği bir konferans için 10 dolarlık ücret bile kabul edemez. öte yanda Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonunun 35 Uyeslnden 19 unun, Kongre üyeliklerinin dışında özel hukuülikleri vardır ve bu mesleklerinden para kazamrlar. Gerçi geçmişte bu gibi âdetler türlü eleştirilere hedef olrnuş, fakat bu eleştiriler sadece sözde kalmıştı Fortas olayı ile ise, Amerikada Federal Hükumetin çeşitli kollannda önemli bir değişiklik yapma zamanının geldiği kanısı çok güçlenmiştir. İNTERNATIONAL HERALD TRİBUNE EGE BİRACILIK ve MALT SANAYİİ A.Ş. nin a a pIUB.rtw.. 'HRAÇEDECEGI, ^ Resülmal ve faiılerinin vadelerinde ödenmesi Bankamızca garanti edilen 10.000.000 TL TUTARINDA 7 YIL VADEÜ tahvillerin satışına Izmir Şubemizde BUGÜNDEN İTİBAREN başlanacaktır. • * FAİZLİ MEHMET BARLAS KAY1P 502 No. lu German Roval rr.arka transistörlü radyom kaybolmuştur. Hükümsüzdür. İZZET EŞ Cumhuriyet 6128 Bütün Akbank Şubelerine müracaat edilebilir. ONÇ 488/6119 Her orabanın motoro 'kendi ihtiyacı olan oktandoki benzinle en iyi şekilde çalışır ve uzun ömiirlü olur. Daha düşük oktanlı benzin kullanıldığındo motor zarar görür. Motorun ihtiyacından fazla oktan ise motora ilâve giiç ve yakıt ekonomisi kazandırmaz: jşte bu sebeple arabanıza göre benzin kullanmolısıntz. Radar Reklâm: 600/6127 i RÖPKE, KEYNES'e KARŞI Yazan: VEHBİ BELDA Ziraat Bankası Kambiyo Müşaviri RÖPKE, meşhur iktisatçı KEYNES için: «Tarihin en büyük manevî tahripçisi» diyor • Aydınların ekonomi münakaşalannda kaynak olacak eser. • • îktisat öğrencilerinin KEYNES'i anlamalarına ve tenkit etmelerine yarayacak kitap. Dağıtım Merkezi: REKTUR Kitap Servisi, Nuruosmaniye Caddesi, No: 81 Cumhuriyet 611Ö her arabanın oktan ihtiyacı Organizasyon: 89.103/6094). ELEMAN ARANIYOR Fransızca veya Ingüizce dillerinden birini iyi diğerini anlıyacak kadar btlen kütüphanede çalışacak, lise mezunu elemana ihtiyaç vardır. Müracaat: Telefon: 44 06 76 Kurdoğlu Reklâm: 270/6095 Daktilo Aranıyor tyi TUrkçe va Fransızca bilmesi, lngillzce lisanını da anlaması ve yazması şarttır. 35 yasıru geçmemlş taliplerin 28 Mayıs aksarnına kadar Karsköyde Bankalar caddesi Ankara Haan kat 1 de Güveo TUrk Anonlm Slgorta ŞLrketi Fersonel MüdUrlUeUne mOMeaat «tmaleri rioa olunur. ( B u ı u : 15888 5113)