Katalog

19 Mayıs'm 50. nci Yıldönümünıîe herkesin istifade edebileceği 4 esetini Ak Yaymları bir kere daha duyurur. • TDRK KA.HRAMANUK §İİRLERÎ , ANT0L0IİSİ • ATATORK DENIZINDEN DAMLALAR • BATTAL GAZİ DESTANI ÇANAKKALE 1915 | Kitapçılardan v» AKBANK Şubalerlndan arrfimz Cumhuri 46. yıl, sayı: 16089 KOŞKTE HASBİHAL EDEBKEN'.. (Telefoto: THA) GÜRCÜSTAN K.tXTUR EÜEB1YAT SANAT TARİH FOLKLOR fiHMET ÖZKAN Bilimsel ve kültürel amaçla hazırlanan bu eser tamamen renklı ofset baskılıdır. Toplatma kararı kaldırıltmş, kıtap serbest bı•akılmıştır. 15 lira. ^ Genel Dağıtını: ÖNCÜ KİTABEVİ Babıâli Cad. No: 8 Cağaloğlu tstanbul (Rcklâmcılık 1760) 5816 Dağıttm: BATEŞ KURUCUSU: YUNUS NADÎ Telgraf ve mektup adresı: Cumhuriyet istanbul Fosta Kutusu: İstanbul No 246 Telefonlar. 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Çarşamba 14 Mayıs Madanoğlu, "Cumhurbaşkam ! endişemizi paylaştı,, dedi Ecevit, kaygılann y e rs i z olduğunu söyledi SLNAY, DEM1REL VE INONL, DIN AKŞAM BEKLENMEDİK BİR GELİŞME OLMAZSA.. inönii ve Bayar, bugün "Pembe Köşk..te Sunay, Demirel I ve Inönü, son olayları goruştu | I ' "Kararımız, demokrasi için ı barışı kurmaktır,, ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) s*\ r r T j Genel Sekreten Bulent Ecevit, dıin I , r*l \~ sıyasi hakların ıadesı konusunda bir demeç vererek. kendısının de bassndan ben siyasi hakların ıadesi konusunda Înonu ıle birlikte olduğunu ve son kararı bemmsedlğını behrtmiş, «Kaygılann yersiı» olduğunu soylemıştır. (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) I Anayasa ? Padişah buyruğundan SİYASİ AFTA AMAŞMA VAR, İRTİCADA YOK.. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) •gı Komisyonda kabul buluşacak ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Eskı DP lılere sıyasi hakların ıadesı konusunda beklenen înonu Bayar gorufrmesı, olağanustu bir gelışme oimadıgı 1akd:rde, bugun aksam uzerı Ironu'nun Çankaya'daki e\ınae ^ apılacaktır umhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın dâveti üzerine, Başbakan ve AP Genel Başkanı Süleyman De* mirel ile CHP Genel Başkam İsmet İnhnü, dün Çankaya Köşkünde birlikte akşam yemeği yemişler ve son günlerin yoğun siyasi olayları ile bunlarm gelişmr'erini gözden geçirmişlerdir. C Bir akşam çayı.. lnamlır kaynaklardan alınan hahere gore; Înonu. dun Celâl Bayar'a haber gondererek. kendısıni «Pembe Köşk»te bir akşam çayına davet etmıstır Aynı kaynaklara gore Bayar bu dâvetı kabul etmiş ve durumu. lnonu'\e bıldırmıstır. t\ saat kadar surrn bn görusmeden sonra CHP Genel Başkanı Inönü, Cumhnrbaskanının kendılerini ikaz ettiğini açıkladıktan sonra «Af konusunda Demirrl ile arasında mutabakat oldu|anu>, Sunav'ın buna «Taraftar «örüud&ğunü» söMemis, irtiea konusunda mutabakat olmadıtını ima ttmi«>. buna kar<;ılık Başbakan Demirel, af konusunda mutabakatın bulnnduğunu sö>lemis, ancak irtica konusunda yöneltilen bir soruja, «Fikir teatUinin maksadı mntabakat değildir» ce\abuıı vermiştir. Saat 19.30'da Çankava Kosküne önce Inönü. 10 dakika sonra da Demirel gelmistir. Suna>. Demirel, tııönü. foto muhabirlerine resim çektirdikten sonra, günün konularını çorüsmüsler \ ı birlikte yemek yemislerdir. DEMİREL, GRUPTA SİYASÎ HAKLAR KONUSUNA DEĞİNDİ Ertelenme ihtimali Ancak, çcsıtlı çevrelerde ^apılan temaslar sonunda. orta>a beklenmeyen bır sonucun çıkması halınde bu goruşmenın ertelenmesı ıhtımalı vardır İnönü'nün sözleri Bu Korusmeden çıkan İnomi ıle gazetecıler arasmda şu konuşma geçmıştır: SORU: «Curnhurbaşfcını af konusunda sızinle aynı göruş te mı?» (Arkası Sa. 1, Sü. 3 de) Bayar'm bir yakını haberi doğruluyor Gece, konu ıle Ugıli olarak görustuğumuz Bavar'ın bır yakını, haberi cfoğrulamıştır. ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) AP Ortak Grupunda dün bir konusma japan Başbakan Sölryman Demirel, Yargıçların vürü.i üsü ile sıyasi hakların iadesi konusuna deginmis, yarçıçların yürüvüsü hakkında yargı organını zedeleyrcek tartısraava girisilmeraesini istemis, siyasî hakların çıkarılması\la. «Parlâmentonun kendi kendini tamir etmiş olaca|ını> söylemistİT. ((Paılfimento, kendisini tamir etmiş oiacaktır» AUfet Miua> tarannuaıı çekilen yılın anııesi kurasuu Bingolden 69 yasmda Zübeydc Akınç kazanmıştır. Anneler Derneçi tarafından kendlsinc bir gümüş kupa Terilen Züb*yde Akınç bir üye tarafından tcbrik edlHrkcn... (THA) Yılın Annesi "Padlşahı görmeye geldim...,, ANKARA, (T.H.A.) Yargıçlann yürüyüşü unün iki partide kıpırtılar Mva.si îıakldi koııubuıaın ıkı partide de tepkileri var. Sjimdiki lıalde gözler daha çok C.H.P. je çevrik olduğu için ve insiyat'tf Inönü'de bulunduğu için Halk Partisindeki çalkalanma daha açtk seçik çörüluyor. Parti Meclisindçn beş üyenin ayrılışım. bir rmllettekilinin C.H.P. den islifası izledi. Bunları başkaları takip edecek midir? Bilinmez ama bir rahatsızlığın başladığı şüphesizdjr. Dün C.H.P. nin Meclis Grupu toplantısı \ardi. Genel Merkezdcki gürültülerden sonra Parlâmento iıyelerinin ne djjecekleri doçrusu ya merak konusuydu. Toplantna 120 kişi katılmış, ov ^erenlerın sajısı 7 si ale\hte olmak üzere 64 ü geçrnemiş. Demek ki geri kalanlar lnönü'\e açıktan açıüa karşı olmavı göze alamamislar, durum belli oluncara dek selâmeti kaçmakta bulmuşlardır. Bu ü>elerin seçim arifesinde nartiden istifa edeceklerini tahmin etmek çüçtür. Zaten o kadar yürekli olabilselerdi fikirlerini acıklarlar ve düşündüklerini ojlarivle de belli ederlerdi. Yalnız hemen söyliyebiliriz ki renklerini göstermekte çekîngen ve ürkek davranan bu gr«?. eeer haklann iadesine karşı tepkiler genişlerse. hiç şüphe etmiyoruz. o \ana dofru yanasacaklar. tersi olursa Ismet PaşaEce\'.t jonetiminin tutumunu canü yürekten alkıslı>acaklardır. Aslına bakılırsa Halk Partisinin ezeli hastalıçıdır bu. Tek parti döneminden. daha do.Erusu devle*. • parti a>niyetinden ç*len bir hastalık. Aksi>ond3 eörürimeden parti kulislerinde, şurada burada aslanlık edebi>atı. liderlerin karşısında ise ya tasvip. ya da kendilerini tehlikeje sokmuacak bir takım manevralar. Mademki tutuma aleyhtarsin. hiç değilse Parti Meclisinde beş, Grupta yedi üyenin vaptığı Ribi açık \azi>et alsaca!.. Daha da karşı isen partiden çekilsene; \ma ha>ır: Yapamazlar, japamıvacaklardır; çfinkü bövle alışmı$Ia< df\Iet partî teknesinde böyle \ oğıınılmuslardır * * * C.H.P. ricki huzursuzluk, idare i maslahat <e kulisçiliğin >a nında Adalet Partisinin de pek rahat olduğu süvlenemez. Yukaıı kademeler şimdiki halde bu durunvu belli etmeme\e çalışıyorlar. Ozellikle Genel Başkan etrafındaki huzursuzluk kıpırtılannı örtır.ek için nlağanustü bir gavret gosteri^or. Aslında huzursuzluğım lıelli pdilmrmesi de gerek. îjira is açığa vurulursa hem eskidenberi sojlediklerijle çelişije düşeceklerdir, hem dc tsmet Paşanın çıkışıvla alabora geçiren parti tabanını bu defa karşılannda bulacaklardır. \dalet Partisinin daha çok milletvekilleriyle. milletveküliçı ni\etlileriııde görülen huzursuzlnk. C.H.P. ninkinden başka. Onları düşündürpn iki tıusus var: Birincisi Bayar vp arkadaşlaruun sivasi haklan elde ettikten sonra \.P. den uzaklaşıp uzaklaşmıyacakları, diçeri, ejer uzaklaşmıvacaklarsa, kaç kişilik bir kadro ile seçime katılacaklarıdır. Yani bir yandan eski D.P. liler neselâ V.T.P den spçime pirerler de AP nin oy oram dü^er dive korkıılujor, otp vsndan \.P. >i tercih cttikleri takdirde liste başlarının da kmberiilecPKİ hesaplanıp ürkülüjor. Görünüşe götc bu huzur su' 1 • " • knkusu şimdi değil ama her halde seçimlere yakın çı • n •" i ki lıhii pskı tanınmıs rtemokratlar snjlendigi fibi 6<l • 10 kı şi'!.' v(ik<imalara srirmrxr kalkarlarsa ve hele Bavar «Millî irade nin tecellısı» tutkusu\U Bursadan adaylığını kmarsa. Başbakan Demirel, gundem dışı konuşmasında yargıçların buyuk \iiruyusu ıle ilgıh olarak dzetle şunları soylemıştır: «Hâdise meydana gelmiştir. Enine boyuna münakaşa edilme sinde fa\da mütalâa etmiyorum. Yalnız bir hususu kajdedecc|im. Bu hâdise Türk vatandaşının gözünde, Türk Adliyesinin zedelenmesi şeklinde mütalâa olunmamalıdır. Yargı organı dev letin üç büyük unsurundan birisidir. Bu üç unsurdan \asam;ı (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) ANK\RÂ, (Cumhuriyet Bürosu), Siyasî hakların ıadesi konusunda Mıllet Meclısı Anayasa Komısyonurıa hazırlık yapan • alt komisyon dun çalışrnalarını; bitirmış Anaj'asanm 68. madde' sinde değışıklık yapılmasına ve geçicı 11. maddesinın de kaldınlmasına karar vermıştır. Alt Komisyonun bu karan, dün oğleden sonra toplanan Anayasa Komısyonunda da aynen kabul edJİmiştir. " Korrtlsyonca benımsenen tekli( fın bugün, ya da yenn Mıllet Meclisinde gorüşülmesı beklenmektedır. Anayasanm 6«. maddesınde agır hapıs cezasını gerektıren bır suçtan dolayı kesin olarak hukum giymiş olanlann (Affa uğramış olsalar da) Mılletvekıli seçilemeyecekleri ve yine yüz kızartıcı suçlardan bmyle kesin olarak hüküm giymiş olanlann l \ffa uğramış olsalar da) Mılletvekıli seçilemeyecekleri hukmü bulunmaktavdı. Alt Komisyon «Affa uğramış olsalar da» ıbare^ını hükumden çıkarmavı kararlaştırmıştır. Boylece Yassıadada mahkıım olanların hepsi daha önce cesıtlı aflara uğradıklarından seçılebıleceklerdır. Öteyandan 3« saplı Tedbırler Kanunu dolayısıyle hüküm «ıyenler. 21 Mavısçılardan affedıl miş olanlar Mılletvekilı seçılebı' lecelderdir. Hattâ Türk C«za Kanununun 141142 ve Ifi3 mad delenne gore huküm Eiymış olup da affedilmış bulunanlar da seçilebileceklerdir. Halk iradesine.. Aralarında. Turki>c'nin kurtuluşuııu 1012 asır geride kalan duzenlerde gorcnlcrdcn, din devleti, Padişah buyrugundan çıkmamayı, Amerikan nıandası isteyene kadar her tip insan vardı... Sadcce vatanpcrverlik konusunda birleşen. hepsi silahlı re en ulak fikir ayrılıklannda kıyasıya' nıücadcle cdcn bu insanlar. duşnıan koTTctlerinc, iç isyaıılara. Padi^alıa ragmcıı !Millı, Bafinısız, Demokratik Türk Dcvletini kıırnıayı nasıl başardılar.... Hazırlayan : Şükran SONER Cuma günü CUMHURıVEVte Seçim Kanunu Komisyonu kabul etti: Tercihli oy Değişiklik Anayasanm 68. Maddesi alt Komısyondaki bu değışıkliMe şu hali almıştır: (\rkasi Sa. 7, Sfl. 3 de) kullanmak mümkün olacak Universite Taıminat Tasansı. dün AP Grupunda kabul edıldî ANKARA (Cumhuriyet Burosa) AP Ortak Grupunda dun, Uruversite Tazminatlaıı Kanun Tasarısı da. AP ıçınde kuıulan komıs. yonun raporuna uygun olarak, kabul edılmıştir. Buna gore, 1000 liıa tazminat almakta olan profesdılere 2000, 600 hra almakta olan doçcnUere 1500, 200 lııa almakta olan asisUnlaıa 1000. 500 lira almakta olan doktor ve uzman asistanlara 1250, 400 lira almakta oîan e>lemsız doçcntleıe 1350. 400 hra almakta olan doktor \eya uzman oğretım üyeleııne 1000. 400 hra, almakta olan aylıklı uzmanlara 800, 40(1 lira almakta olan oğreüm gdrevhienne V O ve O tazm.natı olmayHn okutmanlara da 700 lira unıversııe tazmınatı ve. rılmesi oneorulmektedır Tasarı, sur"atle Bütçe Koıi^vonundan gcçırılerek, Mec.ıs Gcıcl Kuruluna sevkedılecekür. Türk Anneler Derneğı tarafından •Öınek anne. seeilmiş olan Cumhurbaşkanı Sunay'ın eşi bayan Âtıfet Sunay'ın kur'a çekerek tespit eU tıği «Yılın annesi» Bıngol"lu 69 yaşuıdakı Zübeyde Akıncı, beraberınde Bıngol Kız Sanat Enstıtüsü Mudıresi Naima Sungur olduğu halde Başhentın en luks otelı Marmara Otelınde mısafır edılmiştır. 12 yaşındayken 10 çocuklu dul bir şahısla ev'enen Zübe>de Akıncı, bu ilk eşinin ölmed üze r.ne yeniden evlenmış ve bu ıkınci evhliğınden 10 çocuğu o'.mustur. Bu 10 çocuktan 5'i haysttadır. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) «Yılm annesi» Başkentte baMıllet Meclıs.'mn dünkü «ın mensuplarıj'la yaptığı sohbet toplantısında tahsis edüdikleri toplantısında «Ankara'ya yeni gorevlerde kullanılmasına imkân Padışahı gdrrneye geldiğini ve gorulmeyen. savas gemilerinuı ge Anıtkabri ziyaret edeceğini» reğmde yabancı ulkelerden tedasöylemıs ve daha sonra sözunü rik edilecek başka gemilerle dedüzelterek «Biz Cumhurbaskağıstirılebılmesi ve uste para da venma Padişah deriz» demiştir. rilebılmesi konusunda Millî Sa 1 vunma ve Maliye Bakanlıklarına 1. Dün>a Savası sıralsrında 45 II yetki veren tasarı kabı.,1 edilmış ', paraya elbise dıkip çocuklarmı tir. I \ etiştirmeye çalıştığmı söyleyen Zübevde Akıncı, ilk eşinin DiTasarı özellıkle Yavuz zırhlısı Fikret OTYAA1 yarbakırda Atatürk'ü bir defa için hazırlanmış bulunmaktadır. traş ettiğıni. Atatürk'un bu tıaBundan sonrs, Dar\isşafaka"nın «Ankara'da ha\a nasıl0» ,ı beğenerek kendisini Ankarabir bsnkaya olan 6.5 mılyon hŞu günlerde bütün milletın kaya çağırdığını, fakat gitme imkâ ralık borcunun Hazınece karçıfasında bu ^oru. nı olmayınca Atatürk'un hediye lanmasına ilışkın kanun tasarısı, Vaîla, Meteoroloji Genel' Mügorüşiılerek kabul edilmiştır. ler verdiğini söylemiştir. durlüğünün son bultenine gore Ankara'da ha\a az buiutlu, öğîedea sonra parçalı buiutlu ve geç saatlerde sağnak yağış'ı geçecek, en yuksek hava sıcaklığı 19, gece rin en düşuk sıcaklığı ıse 8 derece cıvarında olacak. Milletın sorduğu ikinci soru da şu: « Koca koca adamlar, sdalet oıçaıılarının >bce kişilcrî rühbelerıni fijip neden >ürüdüler? (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Yavuz zırhlısı değtşiirilebilecek DAKİKA " \ Sabırlı dervişler Sivas'ta 63 yaşında bir kadın, üç senedir geliniyle, yaptığı dırdırlardan bıkmış usanmış, ve intihar etmiş. Arkasından, bu hâdiseye çok üzülen, ve a\Tii dırdiTİardan zv ten bitip tükenmiş olan geııç gelin de kendini öldürmüş. Hâdise hazin olmasına ha7İn ama, insanın aklına başka bir şev gctiriyor: Ya politikacıların dırdırından bıkan vatandaşlar intihara kalksalar ne olurdu? Galiba. Büvük Millet Meclisinin içi hariç bütün Türkiye bomboş kalırdı! D. N. Herkes soruyor: Hava nasıi?, ANK4RA (Cumhurhet Bürosu) Seçırn Kanunu teklıflerını gdru^en komısvon. tercihli oy sıstemını benımsemistir. Komisyonda konuşan CHP'li üyeler, Parti Meclisı kararını de yansıtacak, teıcıhli oy sistemınden >ana olduklarını belirtmışleıdir. CHPlıler. aday yoklaması yapıldıktan sonra lıstelerdekı snanm il seçlm kurullarında yapılan kuı a ile tesb.t edılmesinı ve seçmenlerm bunların yarısma teıcih isareti koymasını bngormuşlcrdır. Komısyondaki AP'H uyeler de, a>nı >olda gorüşlenni ıfade etmıSİerdır. Sonuçta komisyon, bu gorusler isisjı altında tercihli ov kullanılmasını ongoren kanun teklıfinı kabul etmıstır. 25, 10 ve 5 kuruşlar tedavülden kalkıyor ANKARA Pınnç alaşımlı 25, 10 ve 5 kuruşluk madcni paralar, 1 hazıran 1969 tanhındcn ıtıbaren tedavülden kaldırılacaktır. Bu paralar. 1 hazıran dan sonra pıyasada geçmıjecek, ancak. bir yıl süreyle, valnız Malsandıklan ve Merkez Bankası, şubesi olmayan jerlerde de Zıraat Bankasmca kabul edılip değıştırilebılecektır TRT Komisyonu f 1 ikinci İNÖNÜ TRT Kanun Tasarısını goruşmekle gorevlı geçici komisyon, dun tasarının maddelerı uzerınde çalışmıs.. ancak verılen onergelerm ıncelenmesi bakımmdan çahşmaları, bır hafta ertelenmıştır. Geçici komisyon çalışmalarına 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramından sonra devam edecektır. DİYANET 1ŞLERİ HANGİ YOLDA?.. Yümaz GÜMÜŞBAŞ x Y T P 'ye yeni kalılanların bildirisî YTP ye yeni katılan A11 Küıç, Cemal Husnu Taray, Dr. Te\fık Rüştu Aras, Servet Serpnkok, Neiat Şaner, Fıruz Kesım, Hadi Okan, Zühtu Urav ve Bulent Uşaklıgıl, vayınladıkian oır bılrlın ıle «AUtıirk ilkeleri(Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) L / ECVE1 GÜKESİN Birinci İNÖNÜ Meseleyi buraya kadar, elımızdekı belgelere dayanarak getırdık. Adı bu kadar olaya kanşnn, hakkıncia geşıtlı çcvrelerın ^e şıtli lddıalar ortaya attıklan Dıyanet Işlerı Başkamekılı Yaşar Tunasrur iıakkında, acaba devlet buyuklprımız ne duşı n(Arkası Sa, 7, Sfi. 4 de)