Katalog

. AZRA ERHAT 3 (Ecce Homo) Adlı denemesinde insan ve ınsancılık sorunlarını Homeros tan bugune inceleyerek çağimızın devrımlenne, bunalımlarma ışik tutar Fıyatı 10 TL. Remzl Kltabevi umhuriye 45. yıl, sayı: 16025 KURLTTSL YUNUS N 1 P I Telgraf »e mektup adresi: Cumhunyet tstanbaJ Posta Kutusu: İstanbuJ No 246 Tdeionlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 ORHAN KEMALın şaheseri Murtaza yazarımızın en güzel ronaaıu. ılık dikişü cilt 15 lira) ağıtım: CEM TATINEVİ ğlu, İstanbul. Cumhunyet 2539 Salı 11 Mart 1969 "Türkiye, bürokratik hilelere son vermelidir,, 'Kamulaştırma'ya karşı Isviçre garanti istedi ANKARA (Cumhunyet Bürosu) tsviçre radyosu. yaptığı bir yayında İsviçre hü kumetinin, Türkiyeye yapmakta olduğu kredi jardımının bes yıl daha ıızatılacağını açıklamıs. ancak «Yardımı alan devletten yatırım yapnnların hakîı taleplerine bunlardan sonra kıılak asmasım ve butün bürokratik hilelerine son vertncsini» istedijjini ifade eimistir. Demirel, "Genel af çıkarılmayacak,, dedi • BAKANLAR KURULU DÜN DE TOPLANDI ANKARA, (Camhnriyet Bürosn) Bakanlar Kurulu, dun saat 17'rfe Basbakan Demırel'ın başkanhğında toplanarak, çeşıth kanun Usarılarını muzakere etmıştır. Bakanlar Kurulu, tarıra reformu ve TRT kanun tasarılarını ele almış ve toplantı, 4 saat 15 dakika surmustür. Cumhurbaşkanının dâvetı uzerıne Demirel. dun sabah Çankayt Krifkune giderek, Sunay ıle 45 dakıka goruşmüstur. Gorüşmenın, çeşith bdlgelerdeki »el olaylariyle ilgıli olduğu büdirümi&tir. Basbalcan Demirel, Bakanlar Kurulu toplantısına gıtmek üzer* cvinden çıkarken, bir gazetecınm sorusu uzenne, «Seçimden (Arkaa Sa. 7, Sü. l de) Pekin, sınır köylerine silâh dağıtıyor Rusya, Varşova Paktını Çin'e karşı kullanacak DIŞ HABERLER SERVİSt VITANA Sovyetler Birliği'ne muhtemel bir Çın saldırısınj karek uzere Varşova Paktı üyesi ülkelerin kaülacakları bir «Uluslararası Sosyalist Askerî KuvveU kurulması yolunda, soz konusu ülkeler arasında temaslar yapıldığı iyi haber alan komunist kaynaklar tarafından beîırtilmiştir. Bu arada Çin'ın. Sovyet sınınna takviye gönderdiği bildiri mektedir. Aynı kaynaktan bildırildığıne göre. Sovyetler Birliği'ne karşı Çin'den gelecek herhangi bir saldırı. ilk olarak Sovyet orduları ta rafmdsn puskürtulecektir. Ancak, Sovyetler jtratejık olmaktan çok, sıyasi ve ideolojık nedenler yüzunden, muhtemel bir karşıkoyma hareketine Bulgar, Doğu Almanya, Polonya, Macarıstan ve Çekoslovak birlıklerının de katılmasını istemektedirler. Bu konuda resmi kaynaklardan herhangi bir doğrulama elde edile memekle birlıkte. bazı godemciler özellikle Ortodoks olan komünlst ülkeler basının son günlerde açık ANKARA, (Cumhuriyet Bürosut sebep gostermeksizın. beş ülkenin Anadolu Ajansının Ankara, isÇekoslovakya'ya yapmış olduğu tanbul, İzrnır e Adana ışyerlennmüdahalenin «uluslararası» niteli de dün gece saat 12den ıtıbaren ği üzerinde durmasına dıkkati çek mektedirler. Aynı gozlemciler, grev başlamıştır. Anadolu Ajansı ışverenıyle ıki Sovyetler Birlığı'nın, gerçek anlamda ihtiyacı bulunnıamakla bir sendıka arasında Aralık 1968 de likte. müttefiklerinden kendi top baslayan uçuncu donem toplu "ş rakları üzerinde kendisine yar sozleşmesi goruşmelerı, Ocak ta dımda bulunmasını istemesini, Çin anlaşmazlıkla sonuçlanmış, Başaleyhtan bir cephe yaratma ve Çe bakan Demirel tarafından arabukoslovkya buhranındaki davranı lucu olarak gorevlendırılen Dev»mı haklı gösterme amacıyla giri let Bakanı Öztürk'ün de gayretlerının sonuç vermemesi uzenn», şılmi; bir manevra olarak kabul grev karan alınmıştı. efmektedirler. Grevi yüniten TUrkiye Fıkir tşçıleri Sendıkası ile İstanbul'dakl Haber, Moskova'da uygulayıcı Turkıye Gazetecıler Sendıkası ilgılıleri, greve Ajansın ihtiyatla karşılandı bütun ışyerlerınde çalışanların taMOSKOVA Muhtemel bir mamının katıldığım açıklamıştır. Çın saldırıstna karşı koymak aDemirel, bilgi aldı macıyla Sovyetler tarafından, Varşova Paktı ülkelerınin iştlraBasbakan Demire1. dün gece saki ıle bir «Uluslararası sosyaüst at 10'da, Başbakanlıkta, Devlet askerl kuvvet» kurulacağı yolunBakanı Öztürk, Anadolu Ajansı da Viyana mahrecı ile verüen haYonetim Kurulu Baskanı Yakup berler Moskovada ihtiyatla karKadri Karaosmanoğlu ve Anasılanmıştır. dolu Ajansı Genel Müduni AttıBir Çin • Sovyet çatışmasının 1 Onuk'u kabul ederek. (aa)& uluslararası mesele haline getinın grevi konusunda bılgı almışrilmesi fikrl, gözlemciler tarafıntır. dan mantığa aykın bulunmamak tadır. Savunma konusunda, Sovyetler Birligi, sosyaüst blokun kalkanı gbrevınl oynıyacak, saldın hususunda ise, ayni gerek(Arkası Sa, 7, Sü. 4 de) •• "Apollo9,, •• «• yonunu Jüpiter Yıldızı ile düzeltti (HOLSTONl ApolloS. pilotları, oncekı gun uzay uçuşu ala nında ılk defa gırişılen bir deneraeyı başararak, uzayda yön tâyinı konusunda güneş sısteminin en büyük gezegenı olan ve gün ışıeında dahı görülebılen «Jüpiter» den yararlanmışlardır. Apollo9 astronotlarından önce uzaya çıkan kozmonotlar ise, yon tâyini konusunda yıldızlardan veya yer yüzünde tesbıt edılen renklı noktalarından yararlanmakta idiler. NASA yetkılileri bu denemenin (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) "Anadolu Ajansı,, nda dün gece grev başladı Hâtiften Birses \ rnpa Konseyı tnsan Hak ları Komisyonuna bajlı bir hpyet bngün Atina'da çalısmalarına başlıyor. Aralarında Profesör Tabsin Bekir Balta'nın da bulundnju bu herct, Yunanistan'daki cnnta ydnctimi tarafından siyasal inançları hosa çitraediÇi için cetaevlerinde tutuklu olarak bulnndnrulan Ynnan vatandaslarına hukuk dısı isleroler ve işkenceler >apılıp yapılmadıginı arastırmakla çbrevlendirilmiştir. Aslına bakarsanız, kurulu«u hukuk dısı olan bir rejimin bu rejime direnmekten snçlu saydığı kimsciere karsı huknk kurallarına uyeun bir islem yürütmeri zaten havsalaya sığar bir davranıs olmamak çerekirdi. Adaralar tntmuslar, seçimlere birkaç hafta kaia <M Papandreu kazanır«a !» korapleksine kapılarak tank tiifek ronı ile rejimi devirmisler. hütün partileri kapatraıslar, bpğenmedıkleri ınsanları hapse atmıslar. «Yunanistan bıriz !» dije orta\a çıkmıslardı. Kendileri hukuk dısı olan bu euntacılardan bukuka uygnn bir yol tulmaları nasıl beklenebilirdi" >vrupa Koıısevi üyelerini. özellikle Knzey devletlerini Yunan cuntasına karsı harekete geçiren nedenler arasında bu çeliski baslıca etken rolü oynuyordu. Knruluşu itibariyle düsünce özgürlütü, insan bakları, hukuk devleti gıbi demokrasi ilkelerini benimsemis bir milletler toplulutundan baska bir sey değildi A\rupa Konsoi. Bu topluluğun ileride ekonomık ve politik bir hütun halinde gelisip çüclenmesı ancak bu temel ilkelere sımeıki sarılmakla eerccklescbilirdı. \e var ki, Uashinçton yöneticilerı bdvle diisünmnvorlardı. Onlara fiire, ınsan bakları. demokrasi. hukuk devleti v.b. deyımler eüzel seylerdi araa kuruInsun esas amacını teskil etmıyordn. \>ashinston gözönde esas amaç, Avrupa'nın potansivel gücünü elde tntmak, gerektigi zaman bn süciin bir silâh olarak knllanılmasında söz sahibi olmaktan ibaretti. Avrnpa nlnslarının teker teker su va da bn rejim altında \asamaları Amerika'vı vakından ileilendirmivor, bu durum ise demokrasi ilkelerine değer veren Avrupalılarııı, özellikle Kuzevlilerin haysiyetitıp doknnuvordu. Isveç, Norveç ve Danimarka temsilciletınin önderlikleriyle Av> rnpa Konsevinde daha ilk jjünden baslıvarak Ynnan cnntasına kar$ı açılan ve hâlâ inatla vürütüldiitünn lördütümiiz kampanya simdi veni bir asamaya varnus bnlnnnyor. lnsan Hakları Alt Komisvon üyeleri Atina'da henüz toplanraak üzere bulundnİV bir ^ırada, eizli bir el banlara teçen vıl Papadopnlos'n öldiirmp teüebbüsüne ririsroekten filiımp mahköm PanaenHs adındaki soçla»nnn bir mesajını olastırmıstır. SimdiTe kadar nerede bulundnfn bile acıklanmayan Panaçulis bn mesajında hera Bu konuda kendısıyle konuştuğumuz Malıye Bakanhğından bir yetkili, «îsviçreliler, bnndan beş yıl önce, Türkiye'de yatınm yapaeak kendi firmalanna kamulastırmaya karşı garaoti anlasraası imzalanrnasını istemisler, ancak bn istek reddedllmistir. Anlaşılan, simdi »ynı i#tefci tekrarlıyorlar» demıştır. Isviçre Radyosunun bu hafta içinde yaptığı bir haber yayınında, Isviçre Hükumetimn, Turkiye'ye yapılan malî yardımı bes yıllık bir sureyle uzatmaya karar verdığıni açıklamıştır. Turkiye'ye Yardıra Konsorsiyumu çerçevesınde Isviçre bir kanunla beş yıllık yardımda bulunmaktadır. Yüzde 3.75 faız, 22 yıl vâde ve 7 yıl ödemesız devre\i kapsayan bu yardımlann yıllara göre dağılı;ı şdyledir : (Arfcam S». 7, Sfl. 1 de) APOLLO9 TABAFINDAN GÜNDERILEN BL FOTOGRAF LZ\Y PLANDA DÜNTATI TESBtT ETMEKTEDIR \RACl VE ARKA TÎP, SUÇLTJYOR: Pakistan'da iktidar muhalefet zirvesi dün açıldı KARAŞt Rawalpindi'de hükümet ile mnhalefet aranndaki sörnsıneler yeniden başlarken, dün Do£n Pakistan'm Baskenti Dakka yakınlannda Jamalpur böl$eANKARA, (Cumhuriyet Bnrosn) sinde, Eyüp Han'a mnhalif TIP Merkez Yönetım Kurulu' olan nnsnrlar, hükümeti sanun Genel Yonetim Kuruluna vunmaya çalısan bir Pakissunduğu raporda, AP'nın içinde tanlıyı diri diri aiefe vcrbulunduğu çıkmazdan kurtulmişlerdir. Hükümet taramaJc ıçın Anayasa duzenini işlefından dofrnlanmamakla bemea hale getırmeğe çalıştığı, araber bir sahıs da, çarmıha narşık bir ortam yaratmakta ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) gerilmiştir. fayda gordüğü, Konya ve istanSmav evTakj uzerınde değışıkProtesto gosterıleri "sırasında bul olaylanndan sorumlu oldulık yapılarak 117 oğrencının hakLahor'da kuçuk bir gjrup Ameğu Ifade edilmekte «AP Iktidan lan olmadıgı halde sınıflannı nkan Kültur Merkezının kapıadım adım Anayasayı ilga etgeçmesı sağlanan, Izınir Iktısadî sını ve onunde park etmiş bir raek için kurduğn piânlan uyve Tıcarî Ilımler Yüksek Okuotomobili yakmış, yangın çafulamaya koymuştur» denıbneklu ıdarecı, müdurü ve muavinın buk sondurulmuştur Eyup Han tedır. durumu İzmir tl îdare Heyeti taraftarları da vaptıkları lehtaratından gorıişülmektedır. Mıl Eaporda, devamla şu konula(Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) lî Eğıtım Bakanı Ilhami Ertem' ra değınılmektedır: ln verdığı bilgıye gbre bu yöne«AP iktidarının demokratik tıciler memur olduklan içın tzhakların kullanılmasına engel mır ll Idare Heyeti lüzumlu olmak için sistemli bir şekilde mahakeme karan verirse mahve polis himayesinde yürüttüğü kemeye sevkedileceklerdır. bu plânlı saldırı ve tertiplerin amacı, AP'nin temsil ettiği hâ(Arkası Sa. 7. Sü. 2 de) kim sınıflann menfaatlerine ters düşen ve onlardan yana yürütülen icraatma ayakbağı teskil e(Dış Halıtrler Servisi) den, Anayasa düzeninden knr(Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) NEVV ÎORK Ortadoğu'dakı B. M. gozlemciler heyetının başkanı General Odd Bull, Suveyş Kanalı boyundakı 16 ncı B. M. gözetleme kulesinden aldığı raporlara dayanârak, Cumartesı Kiankü çarpışmaya baslayan tarafm Mısır olduğunu Genel Sekreterlığe bıldirmıştır. Generalin raporunda, Mısır'ın Israıl raevzilerine ateş açmasırun çok sert bir tepkiye yol açtığını kaydedilmektedir. îsraıl birlikleri, bu atese aynı şıddetle karşılık vermişlerdir. İMTİHAN SKANDALI TAHKİKATI SONUÇLANDI Anayasayı ılga için plân uyguluyor,, Eyüp Han'ı öven biri yakıldı (Dış Haberler Servisi) bir kişi de çarmıha gerildi Ashîanlann göreve devamı isteniyor • tstanbul Eczacılık Fakultesi öğrencileri de dayımışrra boykotu kararı aldılar BM'e göre, ilk ateşi Mısır açtı tstanbul Universitesi Yonetim Kurulu, dünkü toplantısında, asistanlann görevlerine devamı• nı istemistir. Yonetim Kurulu kararında, asistan tazminatları konusunda Bakanlıklardan söz alındıği, Mart sonuna »adar beklen(Arkası Sa. 7, Sü. 3 te) Bölükbaşı, Romanya Külliir Anlaşması için AP'ye çattı YAZISIZ Mor.deres'ın oglu YTP Genel Başkanı cluyor. Gaz*teler CESEDİ. NAPOLİ AÇIKLAKINDAKI BİR ADANIN YÖRESINDE BLLUNAN FERİŞTE A Y TEN BELT1MUR... ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Kütahya'ya bağlı Domaniç ve Tavşanlı ılçelerınde dun bırer Konuşma yapan MP Genel Başfeanı Osman Bölükbaşı, ıktidarı «Samımıyetsizlık» ve «Basıret j ^ızlık» le suçlamıstır. I Bölükbaşı konuşmalannda da j tıa çok hükumetın Romanya ıle I ımzaladığı kültür anlaşmasını e J leştirmis, «Bu anlaçmaya göre, i (Arkası Sa. 7. Sö. 1 de) f Mısır Genel Kıırmay Baskanı defncdildi KAHİRE Kanal boyunca Mısırlılar ıle Israıllıleı arasındakı şıddetlı topçu ateşi sırasında ölen Mısır Genel Kurmay Başkanı. dün sabah askeri bir törenle topraga venlmiştir. Baskan Nâsır, General Riyad' ın ölıim haberinı alır almaz Mısır kabinesınl olaganüstü bir toplantıya çağırraıştır. Kabme 50 yasındakl şehit generale. Mısır'ın en büyuk askeri madalyası olan «Askeri seref nişanı»nın verilmesini kararlaştırmıştır. Mısır'ın «tki numaralı asker! yetkilisi> olan ve tsmaıliye cephesindekı birlıklerı denetlerken bir havan mermisıyle çehit edılen Rıyat, 1967 Savasmdan sonra Genel Kurmay Bsşkanlıgına atanmıştı. Askerl eğıtımını Ingiltere ve Rusya'da vapan Rıyat'ı.n cenaze töreninde Mısırhla' oc almak ıçın ant içmişlerdır. (Arkası Sa. 7, Sn. S te) AP Grupu içindeki göriişler Adalet Partisi Urupunun, Anayasa Nizamını Koruma Kanunu Tasansı üzerinde nasıl bir karara gideceği meraka değer. Urup Başkan Vekili tthem Kılıçoğlu'nun ifadesine göre, «Grup öoüne gelen her tasarıyı körü körüne kabul edecek değildir» ve «tasarı ancak Anayasa nizamını konıma ile ilgili olduğu takdirde» Grup kanunlaşmasına karar verebilecektir. AP Gnıpunun Sayın Baskan Vekili, bu konuda milletveküleriyle. senatörlerin çeşitll KSrüsler ileri sürdüklermi söylttyor ve herkesin fikrini ifade edeceğini bildiriyor. Sayın Bşk.Vekilinin AP Grupu finüne gelen her tasanyı körükörüne kabul edecek değildir, şeklindcki söziinden, metin üzerinde değisikUk yapılabüecpji anlamını çıkarmak dofru mudur bilmevir. Yalnnt gerek alınan haberlerden, gerekse bizsat demec'in «ÇesUU bölümünden anlaşılmaktadır ki, AP Grupunda tasarıya karsı bir direnme mevcuttur. Direnmenin büyüğü aşın sağ kanattan geliyor. Bu kanat özellikle T. C. K. nun 163 üncü maddesini şiddetlendiren bükümle re karşıdır ve sağcı basının fö rüşlerini savunmaktadır. Onlara göre, Anayasa nizamım korumak için sol fikirleri snstur mak, Üniversite cençliğinin sola açık hareketlerini önlemek yeter. Toplu namazlar, kooıiinizmle mücadele adı altındakı toplantılar ve yayınlar baskı »Itında olmamaü, sınırsız din ve vicdan özrürlüğünün sömürnlmesi önlemnemelidir. Yine frupta ortacı denilen bir kısım rnillet\eldli ve senatörler tasanva muhaliftirler. Ortacılann kanısı şudnr; Türk Cexa Kanununun toplantı ve rSsteri vürüvüsleri ile cemiyetler kanunlarında vapılacak ban degisiklikler iyi uygulandığı takdirde buçünkü Kanşıklık önlenebilir. Aynca, «A> nayasayı koruraak» ismiyle bir kanun çıkarmaya ihtiyaç yoktur. Kaldı ki, böyle bir kanuna karşı tepki genişleyecck ve hele Anayasa Mahkemesı iptil roluna giderse iktidar partisi seçim öncesinde bir fena puran almış olacaktır. üstelik ıptâl seçim kampanyaları sırasında karışıklığı da artıracak, belkJ düzeni büsbütün tehlikeve sokacaktır. AP Grupundaki bn zörSşlere karşılık tasarının olduğu çibi kabul edilmesi eJHHml vine de ağır basıyor ve şimdiki halde çoğunluk bunun biran önce (H kanlmasını istiyor. R»ir«imı eğer toplanırlaraa karar a » ! sü çıkacak? Yoıon İSTANBULLU BİR KADIN NAPOLİ'OE ÖLÜ BDLUNDU Ferışte Ayten Beltımur adında Istanbullu bir kadının ccsedı. geçtığımız Cuma gunu, Napolı yakınlarındakı Ischıa Adası açıklarında, balıkçılar tarafından bulunmuştur. Ayten Beltımur'un, 28 Şu'ıat'.a «Nenebar» ısımlı Bulgar gemısıne tstdnbul'dan yolcu olarak bmdıgı anla?''.mı<'. kapt iın Napoh'den hareketten sonra lımana, yolcusunun kayboldugunu bıldırdığı oğrenılmıştır. (Arkası Sa. 7, S3. 2 de) ELISABETH S. HOLDING Çeviren: N1HAL YEĞİN0BAL1 Perşembe günü CUMHURİYET'TE NADtR NADİ (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) *••