Katalog

SAHJFE DÖRT vlül 1968 CUIVIHI'RİVET *£<£ Organları kesme Amputasyon «Ayaklarla birlikte toprağın altına gitmektense ayaksız olarak toprağın üzerinde kal» değıl, ruh yapılannm da ıağhğını kazamyorlar. Buna Davut baba da inanmıştı. Amolıyat gunü bir tek derdı vardı: Yalnız kendisıni inım ınım ınleten ağrıları... Belki de hayatmı tehdit eden kotu tabıatlı hastalıktan şıkâyet etmıyecektı ağrüarı olmasa. Ölmekten bıle korkmuyordu. Ameliyat ha zırlıkları, tenturdiyotlanması %,\bı ışlen hep ayakta durarak yaptırdı. Yalnız bır tek curnleyı ağzından kaçırır gıbı ıstemıyerek mınldanmıştı: «Cenaıemi oğluma verin.» Ameliyattan sonra vücudünün mâbâdını oğluna verdiler, yaşamayı kendısıne bıraktılar. Dr. thsan ÜIVLÜER ler yüzunden meydana gelen bu çürümeye GANGREN diycruz. ışte tedavinın kâr etmedişi gangrenlerde bu çürüme daha yukar lara ilerleyeceğinden burada da amputasyon şarttır. îç organlarda amputasyon Kol bacak gibi dış orgenlanmızdan başka iç organlarımızın da gerektiginde ampute edildiğini gördük. tç organlanmızın çıkanlması, duçar olduklan hastalıklara ve yaşamak için o orga • nın önem derecesine grire uygulanmaktadır. Meselâ «Beyin yıkanması» ameliyesi bol bol uygulandığı halde bir beyin amputasyonu imkânsızdır. Yemek borusu, barsaklar istenildigl vakit çıkanhp yerlerıne kolayca başka organlardan aiınan yedek parçalar konabiliyor. Karacığerin ha'rtalandığı vakit hastanuı «Ctğeri beş para etmeı hale gelince» luzumlu kısmı yerinde bırakılmak şartı ile büyük bir parçası çıkanlabilmektedır. Büyiik damarlar ve özellıkle bugün kalb de çıkarılıp yerine yenisi takılabıliyor. Adamın midesl bozuldu mu derhal vekâlet emrine alıp yerine kırkbayır mı olur, börkenek mi, şirden mi takıveriyoruı. Dalak fazla politikaya kanştı mı, derhal merkezo alınabiliyor. Bbbrekler çift olduklan içın bir tanesi teklemeye başlayınca kendi aralannda anlaşıp uvuşabilmelerl şartıyla HasAnın böbreği Hüseyininki ile becayiş edilebiliyor. îdrar yollan Ve istendiğinde kesilip kann dıvan nın bir üst derece yükseğine terfi ettirilerek dışan ağızlanılabiliyor. Erkeklerde 8090 yaşîannda, kadınlarda ( ! ) tse 43 inde do tnsanla» kendı vücudune aıt bir parçamh ,kesüip çıkarılma«mdan riiçrn' korkunç duygulara kapıhyor? Organ eksiklığinUen ptürvf niçin psikolojık çokuntujre düçar oluyor? culduğumuzda ilk defa riu' dişlerimızi gorunce bu .jyuya kapjlmış hatta o dişl ,'pamuğa koyarak saklam'siziır. , Kesilen uzun saçlannı bile kız çocukları kendi vücudünden can lı bir parç'a gibi sayarlar. «Et tırnaktan" ayrılır mı?> denir ya insan tırnaMarım bıle kescrken kendismden. bir parça kaybetme duyusu ıçindedir. Bu beden ,|»el yapımızın, vücut tamamiyeti : mizin ruhsal yapımızla olan ınkâr edilmez,bir bağlantısını gos termiyor mu? Tıp öğrenımi esnasında bir amputasyon atcelıyatım dehşetle seyrettikten son organlarına göz dikmiş, onlan ra pansumancı Husnü'ye ürpere çılıt çarşısı gıbı gostermışlerrek sormuştum: dır. Şair ise bedeninin her organını ayn a y n nasıl sevgilısi Acaba bu kesip ayak parnın peşıne takmış: çasmı mezara mı koyacaksmız? Göılerim vardı Bedensel ve ruhsal bütünlük o kadar birbirine bağlı ki ruh Giden bir geminin ardında bütünlüğümüzü benlığımizi (ego kaldı mu/u) zedeleyen şizofrenı denıEllerim vardı len ruh hastahğına tutulmuş Sevditim kadın aldı rötiirdü bazı haştalarm yaptığı tablolarSaçlannı okşar durur. da el, ayak, gövde gibi organların birbirlerinden a y n ajrı res Ayaklanm vardı t medildiğini görüyoruz. Bu duıslak bir kaldmmda rum parçalanmış bir ruhun par Onun ayaklan yanında. çalanmış bir beden resmi ile ıfaFakat ne olursa olsun organ desıdir. Resim sanatçıları da oeksikliğinin maddî ve manevî zellikle sürrealistlerden Salvayönünden telâfi edılecek inıkântor Dalı gibi ressamlar insan ları ne kadar çok. Hğndan kurtarmak veyaşatmakiçin ele ahnan bıçak Acıkh bir Japon hikâyesinde elınde bıçak, harakiri yaparak intıhara hazırlanırken Butterily inleyerek mınldanıyordu: «Şerefsiz yasamsktansa, şereiınle öl!> Hastayı kurtarmak lçin eline bıçağı alan operatör ha«=taya: «Hasta. hasta bir bacakla ölmek tense bacağın kesilmis olarak jaşa» diyordu. Bugun tekniğin ilerlemesıyle yapılan suni organlar tabıi oryede ameliyat yapılarak ».unî ola rak madeni ıki el »akılmıştı. Şoforun uzun sure çalıştıktan sonra bu takma ellerle yazı yazroa yı bıle başarmıştı. Hattâ şayanı hayret olarak takma elle yazdığı «Über Alles Doyçlant» cümlesi evvelce kendi ellerı ile yazdığının üslup bakımından aynısıydı. Bugün rehabihtasyon dediğımiz uğraşılarla tdm hastalar yalnız beden yapılarını ganların eksıksız olarak yerierıni almaktadır. Her ıki eli bir suıkastçınin attığı bomban:n pat laması ıle her ıki elıni büeğınden kaybeden Hıtler Alraanyası Turkiye sefareti şoförüne Turki Amputasyonu gerektiren hastalıklar Şlmdi işin psikolojık tarafından hayli bahsettikten sonra, tekmk yönüne gelelim. Sağlam yapıda fakat sekıl bozukluğu gosteren organlardan başka gorduk ki, bir organm habis bir hastahğa yakalanması. o organın ödevini yapamaz hâle gelmesi ve hastaUğm yayılma istidadmı göstermesi hâllerinde o organı çıkanyorduk. Kanser gibi amansız hastalıklar yanında iltıhabi hastahklarda da tedavi basan sağlamadığı vakit amputasyon yapıhyor. Bır organa kan gönderen damarların sıkısması, dara'.ması, kopması hâllerinde o organın beslenmesı bozulacağından organın dokulan yavas yavaş çürümeye başlıvor, mikrobik sebepler yanında asabî damar daralması yüzunden, soğuk, sıcak ve kimyasal etken RMEÜYRTLR BÎR. / ^ BÖLÜNDÜ onlan 1 1 de vüaıtlanna ortak 1e edıyorlar. Halbukı bu yazımızda insanm asgari organ sayısı ile de mükemmelen yaşayabüeceğini gördük. İnsan gözü çıkmış , kulağı tıkanmış, dilı bağlanmış elsiz ayaksız ve de vücudünün yansı kopanlmış böylece ideal bir muhalefet baline gelmiş olsalar dahi yıne de yaşamakta öevam edıyorlar. tnsanlar midesız, kalın bağırsaksız kor bağırsaksız ve de idrar kesesız yaşayabiliyorlar. Hattâ insanları yaşatan sadece beyin ve yürek de değildır. Yaşamanın gerçek anlarmm düşünecek olursak öyle görünmeyen şeyler var ki yaşamamı» için, yürek kadar gereklidırler. SO N kunulmaziıklan kalkan (gerutal) cınsıyet organlarına gelınce Davut Baba'nm alt yarım porsıyonu çıkarılırken genital organlarının feda edilmesıne kimse uzülmemıştı. Çünkü Davudun oğullarınm karesı kadar yenı 16 tane torunu vardı. Artık ödevini yapmış olan organlann operatör tarafından karekökünün alınmasında sakınca yoktu. Bu yazımızda Cerrahpaşa Tıp Fakultesınde yapılan bir ameliyatla ilgili bazı bılgilere deginmış olurduk. Maamafih insanlar aşırı nankörlükle kendi organ bütünlüklertne sağlıklanna şükretmiyecek kendi organlannın tamhğı ıle yetınmıyorlar da bir karşı cinsten olanına; «Senaız yaşayamam» diyerek Bond MODESTY BLAISE İ ST ANB13L Acılıs ve rroerım Gunavdın IIı Kove haberler Guna%âın (21 Haberler ve hav» durumu Türkuler Istanbulda busun Kucuk llânlar CPsltlı tmi7ik Turk mu/;&ı Batı duziei Cocuk saati Ara haberler Yurdun sesi kadınlar korotu Bizi dlnier mismiz'î Solıstler cecıdi Paz?r sohbetı P&zar konseri Ara haberler Türkuler R Etder'den »srkılar Carll Rahci orkestrMi Haberler .„ . A Reklim Droeramlan Ar» haberler Hafif sarkılar Bulent Oral'dan svkılar Koncerto saati Baclama takımı Dans muziii Saz eserierı Ar a haberler I Fevman Orkestrası CesıtU Turk muziii Reklâm orogramları Haberler ve hava durumu Kucuk ilânlar Süor Derırisl Bır varmış: bir vokrous Türkuler «ecidı V DoiSu ve arkadaslan Beraber ve solo sarkılar 24 saatin olavları Pazarrtan oaıara Saıkılar Reklâm pro«ramlan Haberler PlAklnr arannda Öz«Uer: oroeram ve kaoanu HAFTANtN ^ B J j J J BULMACASI 1 AB.B. Devletleri Cumhurbaşkanhğı seçimleri için Demokrat Partinin aday adayı (iki isim Ingilizce yazıldığı gibi), 2 Uzlaştırıcı Bildirme Fakat 3 Muhtarhkla idare edilen topluluk Bir şeyin çizgi veya boya ile yapılan şekli Yaymak. * Dünya Başına bir harf gelirse sadece anlamına gelir. 5 Tersinden okunursa ses anlamma gelir Doğru yolu gösterme Ticaretle ilgili. 6 Dinle ilgili inanma Bır cıns baston Eksiksiz. 7 Öıel Küıtle kapatılmış Bır harfin okunuşu. 8 Bulmaya çalışma Bılint adamı At üzerinde bir cins değnek atılarak oynanan oyun. 9 Radyomun simgesl Rey Gfimüş be yazhğında yumujak bix raaden, 10 Kendine bir şeyi temin eden Işlenmeye hazır kesilmıç her türlü ağaç. 11 Boş yere harcanan Kuvvet veya hüner yarışması Isa nın doğum yıh. 12 Kontrol et an lammda bir emir Genel Almanyada bir nehir adı. 13 Bir hayli Dürtükle anlanunda bir emir Iki şeyi birbirinden ayıran mesafe. 14 Bır cins pamuk Hayvan ölüsü Toplama. 15 Sayı Birbirinden ayır anlamma bir emir. 16 Beraber Bir cins geyik Ge lir getiren mulk Adale. 1 Genel Kurmay Soru takısı. 2 Yajamıyan Iki şeyi birbirinden ayıran mesafe Değnek. 3 Maksat Bir peygamber Mertçe. 4 Asker Bir tane yak derdine yan Savaşta veya bir işte başan gösterenlere verilir. 5 Çarşı GartH yneSUM ATEŞuc ANKAR A 06 25 0S30 07 eo 07 05 07 ?0 07 4." 08.00 08 05 06 10 08 25 C8 40 09 00 0S30 10.00 10 05 10 S5 10 40 10 55 11 05 11Î0 Acılıs Gunavdm fl) ICbv* haberler Gunavdın (II) Haberler Sabah mıziâi ^nkarada bucrun Kucük ilânlar T'irküler Hafıf Batı muıiM Ovun havaları Halk müziei Pazarın oliklan Ara haberler Turk müziii Bul dinler mmisirüz? Sabah konseri Maeazin Avnur Gurkan'dan tdrkuİM Pazar sohbeti Hafif Batı müzlB Ara haberler K Pavaslı'dan rurküler Kücuk llânlar Yurttan sesler Haberler Bir reklâm orosramı A Melllc v« G It>ek'ten sarkılar Z Bozdaâdan türküler Rcklâm crogramları Ar» haberler M Aksun'den türkuler haf" Batı müzi« Semra Ersovlu'dan »arkıl»! Cesitl: müzik A. Akkıhc'tan rürküler Ara haberier Ince saz Ocak bası Keklâm Droeramları Kaberler ve hava durumu Kucuk llânlar N Akol'dan türküler Eıki kosesi Fransadan müzik Atatutk ve Kurtulus S?VM1 G. Tecer'den iarkılar Hafıf Bntı müzi&i 24 saatin claviarı S Can'dan rurkMİer Scor Dcrsısi F Kozmoplundan sarkıl»r Kuzık dunvası Salıh Uveun'dan türkuler Haberler Geıe konseri Gece muziîi Öretler. Drotram kananu dan aldım bir tane eve geldun bin tane Giysilerin boyuo kısmı Yapma Çoğul takısı. 6 Kıraliçe Birdenbire Bir sayı Geri verme. T Kışın patlatılmışı yenır Ölümsüz Genişlik. 8 Bir tarafa doğru eğilmi^ BUerek K6tülük'yapan. 9 Beden Eğitimi Kıldan yapılmış kaba kumaş. 10 Yiyecek Kabul etmek Tann ile insanlar arasında aracılık eden ruhani varhk. 11 Gözleme Bir erkek adı. 12 Dıs püskürük küt lelerinden birî Yürürlükte olan Eskiden toprak ürünlerinden ahnan onda bir oranındaki vergi. 13 Es kiden düşman ülkelerine yapüan akmlarda ele geçirüen ve satılan kız veya kadın (çoğul hali), 14 İnsan eti yiyen lstanbulda bir semt. 15 Su tstanbulda bir semt Bir bankamızın kısaltılmış adı Bır göz rengi. 16 Taksilerde müşterinin vereceği para miktarını gosteren saat Çok sert ve kıymetli bir taş. DENIZ GURBETÇILERI HALİKARNAS BALIKÇISI 5 Günej bir mızrak boyu yükselince rüzgâr kaldi. Gece esen kıyı riizgân kesilmis gibiydi. Ege Da nızı ponent (6) rüzgârırun almasını bekliyordu. Teleskop da uzakta, bahk değil ama başka bir şeyin havaya atıldığı ve suya düştüğünü gördü. Her ney se, o şey, boyuna havaya atılıyor, denize düşüyor ve gene havaya atılıyordu. Teleskop dıkkatle baktıktan sonra: « Haaa! Anladım, işte şimdi başuıı da gördüm. Fok yahu, ahtapotu tutmuş, öldürüp yemek için ahtapotu havaya a tıp suya düşürüyor.» (7) dedi. Kayıktakiler hetnen koro halinde Yaşa! bre fok. Eh foku da gördük. O da uğurdur. Deniz Kurbetçisıni de, foku da gördük. Katmerli uğur dedıler. Hasan Bora, «O da deniz kurbetçisidir, bizdendir de» deyince, ötekiler cAtma bre Bora» diye bağırdılar. Hasan hiç istifini bozmadı: « Atmıyorum be! Babam anlattı. Babama da, babamın dedesi anlaumş. Foklar insanmış» dedi. Ötekiler: . Yok deve! Uğurlu olduğunu biliyoruz fokların. Ama insan olduklarını nereden çıkardın'!» Hasan: • Ben çıkarmadım. Babama dedesi anlatmı?. Babam da, dedesi de Fethiyeliydi. Ben de orahyım biliyorsunuz ya! Hani ya Fethiye kbriezine giderken, körfezin iskele yönünde adalar vardır. Babamın dedesi Allah rahmet eylesin, adı Selim dedeydi. akşama dek balık avlayıp yorulunca basmıj kürekleri o adaların mağaralarma. Akşammıî ya. Akşam yıldızı, kıpkızıl batı goğünde kaybolmuş. Adaların kayaları kapkara kesilmis. Çok tuhaf bir akşammış o. Yâni her akşamki gibi defjil. Deniz çüdırasıya fosforluymuş. Ssuıdalın provasında fosfor parlıyormuş. Kürekler, denizde geniş yakamoz daireleri çeviriyormuş. Küreklerden düşen her damla, su değil, ışık damlasıymış. Selim Dede, böylesi fosforu omründe görmemişmiş. Hey! Gecenin böylesi parayla satın almabilir miymiş hiç? Adanm doğu kısmındaki mağaraya ulaşmış, gece se rin olduğu için kayığı demirlemiş, mağaranın ağzındaki kumlara yatıp uykuya varmış. Büyük bır deniz şapırtısıyla uyanmış. Donuk ışıkta birçok fok ların mağaraya girdiğini görmüş. Mağaranın kumla rınm üzerine gelince, foklar gövdelerinden kürk derilerini çıkarmışlar. O kürklerin altında Selim Dede ne görmüş beğenirsiniz? Tıpkı bizim gibi in san değil ler miymiş! Erkekleri denizin yanına, dişi lerse mağaranın daha içersine uzanıp uykuya varmışlar. Babamm dedesi adının Selim Dede olduğu nu söyledik a hiç seı çıkarmamıs Ta. yanı bssında uvuyan kızın basucuna bıraktıâı kürk derisini yavafça almıj, köjesine getirmig, kumların altın* gizlemiş. Şafağın ağartısıyla beraber foklar uyanıp derilerini giydikten sonra, birer ikişer denize açılmışlar. Yalınız, Selim Dede'nın derisini çaldığl kız yok mu, o işte derisini aramıs taramış, bulamaymca da öteki foklara onu da beraberlerinde alsınlar diye yalvarıp yakarmış, ama foklar kulak asmamışlar. Deniz kızı içli içli ağlamaya koyulmuş. Deniz kızı çok güzelmiş, saçlan ocakta harıl hanl yanan pımal aleviymiş, gözleri iki durgun mavi gbl, bacakları çift akan gür pınarın sularıymış sanki. Selim Dede babama «Apansızm kara sevdaya tutul dum. Hani deniz kızıyçin, cehenneme atla, deseler güle güle atlardım. Çok gençtim, birden bire çocuk luktan erkekliğe sıçradım. Çok ama çok, hoşuma gıdiyordu da bu! Önceleri, çok onemli saydığım ?eyler bir çırpıda hiç oluverdıler» diye anlatmış. Tam böyle değilse anlattıkları, buna çok benziyormuş. Selim Dede kıza tath tatlı konuşmuş, onu avut muş. Selim Dede fok kızı ya da deniz kızını kayığıyla da koyü (Dangır)a götürmüş. Evlenmiş onun la. Kızdan iki nur topu gibi çocuk olmuş. Selim Dede, kızın kürk kaputunu evinin taban tahtalarınuı altma gizlemiş. Ama eski olduğu için tahta kırılrmş. Kadın kaputunu orada görünce, alıp deniz kıyısma koşmuş. Orada deriyi geyince, yallah denize dalmış. Geceymiş. Selim Dede arkasından kosmuş, ama açılmakta olan kızdan kendisine doğru bir yıldız kaymış sanmış. Yıldız değil, Selim D« de'nin kızla evlendiği zaman kızın parmağına taktı ğı gümüş yüzükmüş. Kız hızla uzaklaşmış, uzakta ay ışığında kaybolmuş deniz kızı. Selim Dede onu çok seviyormuş. Ama kız dönmemiş. Yalnız gecele ym iki kez kıyıya gelmiş. Kıyıda oynayan çocukla rını öpmüş. Çocuklar söylemişler. Selim Dede, bab« ma hep Sakm fokları öldürmeyin. Çünkü onlar bizim gibi insandır, deniz yoldaşlari'nızdır dermiş. Babam çocukmuş, Selim Dede buniaıı anlatır ken. Dedesi, babama yemin ettirirmi? foklan öldür meyeceğine. Babam dedesinin söylediklerine hep inanırmış» dedi. Birkaç kişi. Boraya •Amma da masal yahu!», ya da «Bunlar hep uydurma, düzme, saçma» yollu sözler ettiler gülerek Bora Hasan devam etti: « Babam anlatırdı. Selim Dede ölmüı sonra B» bam da büyümüş. Dedesinin karısı varmış, yânı babamın ninesi «Kızıl lr»z» derlermiş ona. çünkü saçlan kıpkızılmış. Babam ninesıne sorarroış. «Nine sen den önce, Selim Dedem deniz kızıyla evlenmişmiş, babam da deniz kızının oğluymuş «lraz Nine. «Altah! Allah! Bir yasıma daha girdim. babam da am canı da ben doğurdum tnsan kendi gövdesinden doğ^ırduğu çocukları bilmez olur mu hiç? Sen bunlan nereden uydurdun?» demi§. Babam da: (Arkası var) Malkoçoğlu ««..»»^^m^şAioşu | B DM K P Ü Ü Uİ ÖR S ii.ro 12 0C 12 05 12.25 12 r,o 13 00 13.15 13 30 kananıı • TEŞEKKÜR Ölümü ile bizleri derin acılar içinde bırakan aile büyüğümüz, Hacı Cemal Sağhkın vefatında bizzat evimize ve cenazesine gelen, telrfon veyahut telgrafla başsağhğı dileyerek acımızı paylaşan dost ve akrabalarımua te|*kkürü bir borç biliriz. Allesi v« Damatlan (Cumhviyet; 10158)