Katalog

rŞAHESER ROMAHTLAR LtLBOvük Yaurlann En GOtml Tazac KENYON ALEV ALEV r çıktı 12 3 Un Çenm: V. GüJtelrin »ngm» ŞoiH Brnm'ım Sonol. Afk. (Mfrat l?ind« Al«v AWv Vanıp Tutoşon Hoytrtı Bu Romando BCtfln Hay^anıyU Anlatılmtfdr. umhuriyet KURÜCTJSTJ: r ü N Ü S NADİ İDEKİ BAK onore de Büyük Fr»n! an bın BAİcae'm en ü slından olan VADtD :sız çevinsi Tmhsin Yücel'in rasında yenıile VARLIK YAYINL. 'tılan bu cilt, den basılmıştır. 6 liraya aynı esenn piyasada mevcut en temiz en güvenilir ve en ucuz çevirisıdir (Üâncıllk: 7957/9262) 1 OOVEN V A V 1 M I V * 45. yf/ sayı T58T2 Telgraf r e mekrrup adresi: Cumhuriyet İstanbul Posta Rutusu: İstanbul No. 24*5 Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 22 42 97 22 42 9 8 2 2 42 99 Salı 6 Ağuttot 1968 Iktidar Partisi, Yüksek Seçim Kurulu için yeni kanun getiriyor AP IÇÎNDEKİ AŞIRI UÇLARIN TEMELDEN TEMİZLENMESİ İSTENDI Cumhurivet Bürosu Hükümet tarafından Parlâmentoya getirilecek olan kanun tasansına göre, Yüksek Seçim Kurulıma seçimleri yenileme yetkisi verilecek ve tstanbul Belediye VB İl Genel Meclisi karannda oldugu gıbı mazbatalar bundan böyle İptal edilemiyecektir. ANKARA AP Merkez Temsilciler Meclisinde rejim ve ekonomik sonınlar, tartışmalara sebep olmuş, AP içindeki «Aşirı uçların temelden temizlenmesi» istenmiştir. Merkez Temsilciler Meclisinde aynca, Yük sek Seçim kurulunun son kararlan üzerinde de önemle durulmuş ve Kurulun seçimleri iptal yetkisini kaldıracak bir kanun getirilmesi kararı alınmıstır. Seçimleri iptal yetkisi kaldırılacak SICAKLIK15 DERECEYE OÜSTÜ Savcılann tâyinini yedi kişilik bir kurul yapacak • HAZIRLANA* TASARI MECLÎS'E SEVKEDİLDİ Bülent DİKMENER ANKARA Anayasa Mahlamesinin, Savcılann nakil ve rtanmaları ile ilgili • kanunu iptal etmesin' den sonra meydana gekn boşluğu doldurmak amaciyle Adalet Bakanlığı tarafından, yeni bir tasan hazırlanmış ve bu tasan, Rakanlar Kurulu tarafınüan kabul edilerek, Millet Meclisine sevkeılHmiştir. 45 sayılı Yüksek Hâkimler Kanununun 77'nci maddesinı yeni , den düzenleyen tasarıya göre, Cumhuriyet savcıları, Cumhurı l yet başsavcı yardımcılan ve Cumhuriyet savcı yardımcılan, Adalet Bakanının başkanlığın cfa toplanacak o'.an, Bakanhk \ müsteşan, teftiş kurulu başkanı I ve genel müdürlerden kurulu 7 kisilik kurulun çoğunluğunun uygun mütalâası alındıktan sonra Adalet Bakanı ve Başbakamn ortak kararnamesi, Cumhurbaskanının onayı ile atanabilecek veva nakledilebileceklerdir. Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği, savcılarm nakil ve atanma lan ile ilgili kanuna göre savcılar, Adalet Bakanı ve Başbakanın ortak karamamesi ile ata nabiliyorlardı. Anayasa Mahkemesinin iptal karanndan sonra iptalin yürürlük süresi olan 15 Haziran 1968 tarihinden itibaren savcılarm nakil ve atanma işlemi yapılamamış ve bunun sonucu olarak A(Arkası Ss. 7. Sü. 1 de) Üniversitede mevkiler şahsî işlerde kullanılmaktadır Prof Schwartz, raporunda 1933 Universite reformunun başansızlıkla sonuçlanmasının nedenlerini ve öğrencilerin durumlannı da anlatmıştı. 1933'deki reform neden başarısız geçti? Tıp öğrencüerinin sayısını tahdit etmek memlekete karşı haksız bir hareket olur Î8 sene, Türk milletinin her tabakasile yaptığım sıkı temaslardan edindiğim intibalar neticesinde, Üniversite refomıunun muvaffakiyetsizliğinde iki r.ıühım ve Türkiye tarihile izah edilebilen âmilin en büyük rolü ovnadığmı sanıyorum: «İstanbul seçimleri yenilenmeli» Hükümet, Parlamentoya sunaeağı bu seçim kanunu tasansma ek bir madde koyarak Yüksek Se» çim Kurulunun iptal ettiği seçimlerin yenilenmesini istiyebilecektir. (ArfcBSi Sa. 7, Sü. 1 de) (Dış Haberler Servisi) HELSİNKİ Sovyetler Birliği, ilk defa bir Batılı ülkeye topraklarını kiralamakta ve bu toprakların mülkî hizmetlerini terketmektedir. Toproğın miktan 120 bin döniinı. kiralâran' ülke ise Finlândiya'dır Sovyetler Birliği, dünden itibaren Leningrad civarında Salma gölü'ne baglı bir kanalı, yıllığı 240,000 dolar kira ile ve 50 yıl süre ile Finlândiya'ya devretmektedir. Kanalın tamamı eskiden Finlândiya'ya ait iken 34 kilometrelik kısmı 1939 savasında Rusların eline geçmişti Bugün uygulanmasına bnşlnnacak olan «kira «özliîşmesi»ne gore, (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) it Demirel: CHP gaflet içindedir,, £E.K GENÇLÎĞİNİN " OR<ÎÂNÎ «MLADA FROKTA» SORUYOR Biri, Türk münevverlerinir. bh çofunda derin kökleri olan kifavd sizlik hissidir. tkincisi de gerek mfl nevverlerde, gerekse halkuı birçok unsurlarında Türk milletinin mnkadderatını idare edenlere kaifl mevcut olan itimatsızlıktu*. Önce kifayetsizlik hissini ele alalım. Bu. ilk görünüşte kolaylıkll tesbit edilemez. Hattâ üniversitenin kaderini ele almıs şahsiyetlerin bazılan kendilerini çok üstün gör mektedirler. Fakat hakikati biraı araştırırsak, kifayetsizlik hissinin hayret edilecek ifadelerile karşılaşınz. Kaç defa Türk arkadaşlarundan şu tarzda hitaplara mâruz kal dım: Slz Türkiveyf tanımıyorsunuz. Burada hiç bir şey yapılamaz.» Burada Türk dostlarımın bana an lattıkları çok karakteristik bir hlkâyeyi de anlatmaktan kendimi a)a mıyacağım: (Arkası Sa. 7. SQ. 4 de) ANKARA, (Cumhuriyet Büro8U) AP Genel Başkanı ve Başbakan Demirel, Parti Temsilciler Meclisinin dünkü kapanış oturumunda oir konuşma daha yapmış ve «Türkiye'de sokak muvaffak olamayacaktır. hürriyet ve hukuk düzeainln var olduçu Türkiyemizde hiçbir meselenin sokakta halli mümkün değildir amma su da bilinmelidir ki, Türkiye'de sokak. muvaffak olursa komünizm Iflir, bunun için berkesi nyanık olmaja davct ediyorum» demiştir. Memleketın gerçeklerıni en iyı kendilerınm bildiğini, bu bakımdan halka ca i;.ı şekılrie kendilennin hızmpt edebileceğinı, ıddia eden Pemirel, Türkiyenın çağdaş problem'ıerinin ancak AP feisefesıyle çözümlenebıleceğını .lerı sürmüş, hıçbır problemin hallini başkasına bırakamayacağını sövlemiştir. Bugüne kadar kaısUaşılan meselelerın ıçınd?n, kolayca ç:ktık lannı da ıddia eden Demirel, <Biz zalim bir idare detiliz. olmayız, olamavız» demıs ve devamla şöyie konuşmuştur: (Arkası Sa. 7, Sü 2 de) «Ne tâviz verildiğini öğrenmeliyiz» (DIŞ HABERLER SbRVlSİ) Cumhuriyetçi partinin 29. Kurultayı. dün akşam Amerika'nın ünlü plâj şehri Miami'de çalışmalarına başlamıstır. Kasım ayında yapılacak Amerika Başkanlık seçinılerinde Cumhuriyetçileri temsil edecek Başkan adayı ile yardımcısını seçecek olan Kurultayda, eskl Başkan Yardımcısı Nixon şanslı görülmektedir. New York Valisi Rockefeller ise, 48 eyalettekj seçmenler arasında yapılan kamu oyu yoklamasmda en kuvvetli aday seçilmiştir. Resimde, Kurultaym havasından bir ara kurtulan Rockefeller. Miami'deki bir gece kulübünde <Go go» dansı yapan mini etekli bir kıza eşlik ederken görülüyor... Cumhuriyetçiler kongresi ve Amerikan seçimleriyle ilgili haberimiz. 3'üncü sayfada... (Radyofoto: AP) PRAG Prag gazetesı «MLADA FRONTA»nın dünkü yazısına gore, Bratislava Bildirisi, bir uzlaşma olup, Çekoslovakya'nın ne tavızlerde bulunduğu bılınmemektedır. Fakat, konferans süresıne Çekoslovakya'daki Rus Bırlıklen konusunda hıç bırşey konuşulmadığı kesindır. Komünıst gençlığinın gazetesı olan cMLADA FRONTA» «Lzlaşma bizim için tabii bir siyasettir; fakat mesele, ne tavizlerde bulunmus oldafnmuzn ögrenmektir» demektedır. Çekoslovak gazetesı Bratıslava'da toplanan ülkelerin basının özgürlüğu ve rolu hakkında çeşıtlı görüşlerde olduklarını ı'âve etmıştir. CiNA YET İŞLBYEN 2 "BiBERî,, FEDAiSi ARANIYOR • BİBER'E TAPAN <BİBERλLER, HEM DİL, HEM DE EL ORUCU TUTUYORLAR ADANA, (Cumhuriyet Bürosu) Şâkirpaşa semtindeki bir sokak içinde üç gün önce, Biberi. târikatı fedailerinin fdriçtikleri saldın sonnnda öldüriilen iki kisinin katil sanıklarından Mevlut Eke ile Mustafa Çakır, hâlen yakalanamamıs«ır. Emniyet Müdürlüğü «Biberi. ti rikatmın merkezlerinden biri olarak belirtilen Elâzığ'a ve Bor ilçesine ekipler göndererek. iki sanığı sıkı şekilde aratmaktadır. Aliye Emrecan adındaki tarikat başı kadm da sanıklann yerlerini göstermesi için polis nezaretinde Elâzığ'a götürülmüştür. Olay hakkında şehrimizde sıkı şekilde inceleme ve soruşturma yapılmaktadır. Rockefeüer, «Gogo» yapıyor Dün vine çatıştılar Şehitöe Sonbahar Aralıklı olarak devam eden yağmur yüzünden tstanbullular dün Ağustos ayında serin bîr sonbahar tünü yaşamışlardır. Sıcaklık 26 dereceden 15 dereceye kadar düşmiiş ve birçok kimse pardesülcrini giymek zornnda kalmışlardır. Saganak yağışla başlayan hava de|işiklifinin bn şekilde devam edece£i, ısının ise yükselecefi belirtilmektedir. Metrekareye düsen yajış miktarı 29 kilograma ulasmıştır. (Fotoğraf: İbrahim KÖSEOĞLU) israil saldınsındo S'i osker. 28 Urdünlü öldü (DIŞ HABERLER SERVISt) TEL AVİV Önceki gün İsrail uçaklarının bombaladığı Ürdün topraklarında 5'i asker olmak üze re 28 kişinin öldüğii açıklanırken. dün İsrail'le Ürdün yeniden çatışmışlardır. tsrail ordu sözcüsü. dün sabah düzenlediği basın toplantısında Ürdün askerlerinin erken saatlerde İsrail topraklarına ateş açmış olduklannı sövlemiştir. Sözcü sabahın erken saatlerinde Beysan vâdisinde BeytYusui ve Yardana Kooperatif çiftliklerine Ürdün askerlerinin havan topu ve makineli tüfek ateşi açmış olduk larını, bunun üzerine Israil toDçusunun müdahalede bulunduğunu bildirmiştir. Önceki günkü çatışmayla ilgili olarak ise, İsrail Hükumeti, L'rdün topraklarına yapılan hava akınlarını «mesru savunma hareketU sek linde ileri »ünnüstür (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) universite giriş sınavı sonuçları belli oldu PUAM DURUMLARININ AD4YLARA POSTA İLE BİLDİRİLMESİNE DİJN BASLAMD1 (tSTANBlJL HABER SERVİSİ) Universite ve Yüksek Oku iar giriş ?ınavına girenlerin puan durumları. dünden itibaren kendilerine bildirilmej'e başlanmıştır. Çekoslovak yöneticileri, yetkililere bilgi verdi Çekoslovak Komünist Partisi Prag Teşkilâti ile çeşitli bölge teşkılâtlarına mensup 6 bin kişi, dün saat 14 (GMT) den itibaren başkentteki Kongre Sarayında toplanmış ve Hükümet Başkanı Oldrich Carnik, Ulusal Mec::s Başkanı Smirnovsky ve partinin Prag Komitesi Genel Sekreteri Bohumil Simon'dan, Cierna Nad Tısou V9 Bratislava Konferanslan hakkında bilgi almışlardır. AP, bütün yurtta «Esnaf Komiteleri» kurmaya karar verdi ANADOLU AJANSI ANKARA AP, bütün yurtta, partili esnaflardan müteşekkil «Esnaf Komiteleri» kurulmasını kararlaştırmıştır. 67 il ı ] e 567 iJcede bir ay içinde kurulması öngörülen komitelerin illerde 5, ilçelerde 3 uveîi o'a caktır «Biberî Târikatı» Yurdumuza uzun yıllar önce Hin distan'dan geldiği anlaşılan .Biberi. târikatı hâlen Diyarbakır ve Adana çevrelerinde yavgın haldedir. Bu târikatın şimdiki merkezinm Suriye olduğu ve eski Suriye Cumburb»'='"'i!anndan H.nnavi'(Arfcası Sa. 7, Sü. 2 de) • Kızıloy Genel Yönetim Kurulundan istifalar ANKARA, (Cumhurivet BurobU) Kızılay Teşkilâti Genel lönetira Kurninnda bazı konularda beliren görüs ayrılıkları yüzünden Dr. Ergun Ertem ve Dr. Bülent Sevjen buradaki görevlerinden istifa etmişlerdir. Bır tatam volsuzluk ıddialannı incelemek üzere kurulan komısyo nun teşkili sırisında çıkan anlaşmazlık yüzünden Genel Kurulun önceki gün yapılan son toplantısında uzun bir tartışma olmuş ve teşkılât yöneticilerinın tutumunu beğenmıyen Ertem "e Sevgen ıstıfa etmışlerdır 8u arada nalen tzmırde bulundugu bıldinlen Kızılay Genei Sek reten Nermın \rpacıoğlu da Baş kan Rıza Çerçel'in toplantıya Katılma çağnsma olumsuz cevap vertnış ve Genel Sekreterlik görtvınden tstıfa ettığinı bildırmiştır. lArka" Sa î Sü. » <Jel Üniversitelerarası Sınav Komisyonu Başkanı Prof. Haydar Furgaç, Trabzon ve Erzurum'da sınavlara girenlerin aldıklan puan durumlarının dün kendilerine postayia bildirildiğini, izmir'de smavlara girenlerin bugünden, Ankara'da girenlerin de Perşembe gününden sonra durumlarının bildirilmeye başlanacağını belirtmiştir. (Ark«. Sa. 7. Sü. C dc' Benzerlikler Cumhuriyetten önceki dönemi bir yana bırakıp son 4045 yıl içindeki olaylara bakarsak devrira karsıtı bareketlerin ortaya çıkısında veya tertiplenişinde önemli benzerlikler ,öriirüz. Bu benzerliği »österebilmek için önce 1925 yılına, sapka devrini ve sonrasına dünelim: Şapka Kanunu ZS Kas:m 192b de çıktı. Fakat daha kanun çıkmadan Anadolu'da propagandalar almıs yürümüs ev tnplantılarında. câmi vaazlarıııda müslümanların ^âvurlaştınlacagı söylentileri cabil vaUndasın kulaklarını doldurmuştu. Süphesız o /aınuıılar. burünkü gibi. açık açık din propaçandası vapılamıyor, bazı gaz.eteler devrimler karsısında aııcak dolaylı ve ürkek tavırlar alıyorlardı. Kanunun kabulünden evvel memurların şapka giy meleri bakkında çıkan Bakanlar Kurulu kararı devritn karşıtlarını büsbütün harekete geı,irmiş ti. Nibayet 25 Kasım 1925 de ilk olav Rize'dp patlak verdi. flncr câmide başlayan ayaklanma kısa sürede sehre vavıldı lirmen ar kasından Nakşibendı'lrrin tah rik ettikleri «Of» köylülrri silâh lı bir isyan leşebbüsfine firiştiler. İsyan tabii bastırıldı ve suçlular cezalannı jordiiltr. Rize olayının câmiden baslaması ilk bakışta bir anlam ifade etmeyebilir. Amı öteki olayların da ayni şekilde «zuhur»u birbirine bağlanınca bugünkü hareketlerle aralannda paralellik kurulabilir. Nitekim 1925 Ocak ayında Erzurum'da Pazar günü tertiplenen mevlitten sonra ho calar yürüyüse gecmişler. balk' da harekete geçirmislerdir. Ma raş olayı keza, namazdan sonra baslamış, sür'atle büyiimüştür Çerkes'de sapka aleyhtarlığı için yine câmi kapıları kullanılmıs tır. Gizli tslâm Tealî Cemiye tivle. Muhafazai Mukaddesat Cemiyetlerinin tertipledikleri bu ayaklanmaların hepsi bastırıldı elebasılan asıldı. Anıa cezaların siddetine rafcmen tcrtipler dur madı. Işte Menemen olayı: Nakşibendi tarikatına mensup Derviş Mebmet'le arkadaşlan 22 Aralık 1930 da Kese köyünü ayaklandırarak Menemen'e gel diler. Ayaklandırma için ortava attıkları yalan, Istatıbııl'nn TiV bin kişi tarafından «arıldı^ı ve Abdülhamidin oftn Selim'in OLAYLARIN ARDINDAKİ «Yelki beîgeleri» AP Genel Başkan Yardımcısı îsraaıl Hakkı Tekinel; Aydın, Gaziantep, Hatay ve Bursa'da kurulan komitelerden dün de Ankara ve 9 ilçesmd'e kurulduğunu, komite üyelerine «Tetki belgeleri» verildiğini bildirmiş, «Komitelerin; isçi, esnaf ve küçük sanatkârların senel sorunlarını icraya aktarılması için kurulduğunu» söylemistir. Gerekçe: Savunma /sviçre'de 100 kilo altınını çaldırdı CENEVRE, (aa) Bir Fransız, İsviçre'de para transferi yapan bir büro aracılığıyla satuı aldığı 100 kilo altını çaldırmıştır. Kimliği açıklanmıyan Fransız, eksik bir muamelesini tamam'.amak üzere, içinde «değerli viik» bulunan otomobilini, birkaç dakika için terketmiş, fakat arkasını döner dönmez otomobile dalan kimliği belirsiz biri, motoru çalıştırarak kaçmıştır. Otomobil, ıki saat sonra bulunmuşsa da, altınlar kayıplara kanşmıştır. Kızını duvara vurarak öldüren baba, müebbet hapis yatacak ERÇİŞ Bundan bir süre önce 6 yaşındaki öz kızını duvara çarpa rak öldürmekten sanık, 36 yaşındaki Hüseyin Avcı, Erciş Ağır Ceza Mahkemesince ölüme mahkum edilmiş ve bazı hafıfletici sebepler dolayısiyle cezası müebbet hapse çevrilmiştir. Daha önce de hâmile kansını öl dürdüğü. fakat delil yeterpzliğinden beraet ettiği iddia edilen Hüse yin Avcı, ikinci evliliğinin sonunda bu cinayeti işlemişti. istanbul'da bu yıl öçlü öğreîime gidilmiyecek Mılli Eğıtım Mudürü All Yal kım, bu yıl İstanbul ılkokulların da uçlü ögretim yapılmayacağını ikıli öğretime de 1978 yılında son venleceğım belırtmış, «Bu öğretim yılı 41 ilkoku) hizmete açıla caktır» demıştır. Ah Yalkım, 1970 yılında 61 ilkokulun açılacağını, bunun için 9 milyon liralık istimlâk yapıldı ğını ıfade etmis ve şunlan söv lemiştir: «İstanbul şetırınin okul ihtira cını karşılamak için her nl 50b milyon lira bütçeye konulma O ' sı gerekir. 1968 vılı bütçesine okul insaatına 3fi milyon lira ayrılmıştır. thaleler zamanında yapıldıfı için okullar ögretim yılı na yetisecektir^ Btigîtte Bardot'nun boşanması kesinleşti PARÎS, (a.a.) Vpkınlann'n açıklamasına göre, ünlü Fransız yıldızı Bngitte Bardot. yakında eşı Alman işadamı Guntber Sachs'tan ayrılacaktır. Bardot'nun. yazı St. Tropez'tJe zenşrın bir ttalyan armatörü olan 24 yaş'ndakı Luigi Rizzi ile geçırmesi, bu yoldaki söylentilerin yayıünasına yolaçmıştı. Halife ılân eoıircSı ıdı. Menemen'deki câmide »abah namazı ; kılındı, elde yesil bayrak Hükümet Konagı önüne gelindi. Bun 1 dan sonrası malum. Genç Kubilây bir avuç askerle çnzii dün ; müş yobazların karsısına çıktı; ve binden fazla kişinin hücumu na ujradı. Tekbir susleri arasın \ da başı testereyle kesildikten sonra Dervis Mehmrt «kâfir>in kanını içti. Menemen kıyamında ortaya çıkan çcrçek sudur: Oerviş Mehmet, aslında bir pivondur. tşi idare edenler ise Şeyb Esat. Seyh Ilalit ve Hocs Saffet efendidir. Borsa olayı: 1933 Şubatının ilk rününde üIU Câmi'deki naraazdan çıkan Cemaate Kozanlı tbrahim ve arkadasları sn çağrıda bulunuyorlardı: «Dinini seven bizhnle ;elsin» tbrahim'in pesine hayli adam ts••* ( A r k a n Sa. 7, Sü. 2 >e) Komitelerin başında bir mületvekili var Esnaf Komiteleri Genel Merkez Başkanlığma getirılen Bursa Mületvekili Kasım Önadamı ile II. Başkan Fehmi Genç de, Komitenin bütün yurtta kurulması ıçm «Gerekli hazırhkların tamamlandığını» bıldırmistir. Uç yılda on yıllık yol alcuk yeni baştan!..