Katalog

Cumhuriyel BASIN AÜL4.K ÎASASCIA UYMAY1 TAAHHtJT EDEH Sahib! : NAZÎME NADİ A Genel T»yın ModttrO ECVET GÜREStN Sorumlu Vazı Ijlerl Mııdürü: Oktay KURTBÖKB Baua v« Yayan CUMHURİYET MATBAACILIK ve Gazetedlik T. A. S Cagaluğlu Halkevl sokak No. 3941 GÜN1T? İLLERf: KOçütaart Veydans Edirna Hant AOANA Talafoo 4550 * ANKARA Atttörk Bulvan Tener Ap. • Yenljehir Telefon: 1 3 0 9 2 0 1 3 0 9 6 8 1 2 95 • « 17 57 35 • İZMİR: Fevzipasa Bulvan, AfşaroJIu Işbanı 104105. Tel: 31230 • 24709 BÜROLAR A BO NE a s 8 «MlOc ve TürUy* 75 00 40 00 22.00 İLÂN H»rid 198.00 99.00 49.50 •jrlık •7lık 225 UIB Btfltk (Maktu) S0 » 1 1 4 9 tnel «aMlelerde (tanttaü) 43 • a j o<a nblfeler 83 > Ni«an. Nlkâa. EvlennM, Dojum (Maktu) D Ölüm. McvUL Tcaekkuı v» kajıp arams t eC 100 • 150 t Ölüm. Mevllt. Tesekkıır (23 cül 5 cro SAYIS1 25 KURUŞ (Baştarafı 1 Inci Sahifede) Çek olaylannı izlemek üzere, Prag'a girmenin yolunu bulamayınca, ilk düştüğümüz yer Avusturya'nın bu ufak sırın smır kapısı oldu. Sonra uç gun süre ile Çekoslovakya'ya gırmek içın başka sınır kapıları denemekten arta kalan zamanımızı burada geçırip, bol bol haber aldık. Berg'de, Çekoslovakya'mn öriemli şehirlerinden Bratıslava, nerdeyse elle tutulacak kadar yakındı. Çek sınır muhafızlan, Batınm gazetecüerme her tiirlu kolayhğı gösteriyor, Bratislava' dan, Prag'dan gelen haberlen, dınledik'erı radyoıarda duyduklarıru fîsıldayıverıyorlardı kulaklarırnıza. Sonra, bir araba görünüyordu, Çekoslovakya tarafındakl asfaltta, bir koşuşmadır başlıyor, otomobilin çevresi alınıyordu. Kımısi ingihzce, kimısi fransızca, kımisi almanca, kimisi italyanca soruyordu gazetecUerın. Otcmobıldekiler de, bu dillerden binyle cevap venyorlardı. Hep bu sınır kapısmda öğrendık, Çeklerın nasıl dırendiklerini, Ruslann nasıl genç kızların, çocuklann ustune ateş açtığını, Dubçek'ın bılınmeyen bir yerlere götürüluşünü. Kimin aklına gelirdi, dünya barışmda katettığımızi sandıgımız, bunca aşamadan sonra «Suih içinde birlikte yaşayalım» turkuieri çafıran Puslar, kalkıp Çekoslovakya'yı istılâ edecekler ve de Berg smır kapısının bundan ötüru ün salacagını.. Banş içinde (Baştarafı 1 inci Sahifede) Dün akşam üzeri Halamkl sınır kapısını denedik. Ömrümde unutamayacağım buradaki Çek sınır makamlarının anlayışıru, ılgisini, biz ıstemeden elimızdeki eski vızeyi alıp yerine öğrenci vizesi vermeyi kendileri teklif ettiler. Kendi otobüsleriyle götürdüler Sundol kasabasının istasyonuna kadar. Şoför hiç bir yabancı dil bilmediğl hâlde bize şunlan anlattı, içten gelen işaretlerle: «Tren 19.45'te kalkacak. Tabora kadar gidecek, ancak Siz Veseli'de inin. Tabor Rus asgalinde. Veseli'de tren değıştirin.» Veseli'de trenden aynldık, son Prag trenine binmek üzere. Fa kat iptâl edılmışti son tren. Gece yi ıstasyon şefinin gösterdigi misafirhanede geçirdik. tstasyonun lokantasındakı mutfakta çok güzel agırlandık Sabah 6'da Prag trenineleydik. Trendeki Kızıl Yıldız yağlı boya ile silinmiş, siyah bantlı bir Çek bayrağı çekılmiştl. Yol boyu duvarlada, Çek liderlerlnm resimlen ve «Lenin uvan Brejnev delirdi», ya da «hürriyet, adalet 1918 Çek memurları 193819481968» gibi yazılar görülüyordu. Bır saat sonra kompartamanda bır köşeye buzülmüş uyuşuk, uyuşuk Tabor engelıni geçıp geçmiyeceğımizi duşunuyordum. Oysa Tabor'u geçeli çok olmuştu. tstasyonlann isimleri bulunan lev halar bezlerle örtülmüştü, Ruslan yanıltmak için. Bu yüzden farketmemiştim Tabor tehlikesim atlathğımızı. Prag'dan önce, Rus tanklan ile i r h l ı araçlannı gördüm. Nihayet. adımımı attım ışgal altındaki Prag'a. (Baştarafı 1 inci Sahifede) Prag Buyükelçilığine sığınana kadar. büyük heyecan ve korku içinde iki gün yaşadıklarını söyleyen iki genç. Buyukelçılığın kendilerine çok yardımcı olduğunu da ıfade ederek, dıplomatlarımızın yardımıyla Çekoslovak ya dışma çıkabıldıklerıni bildırmışlerdır. Bunca heyecan Seken kurşun Olaylar.la ılgilı izlenimlerini anlatan gençler. ozellıkle, «Rna askerlerinin ço£an!ugnnnn. Prag' da ne yaptıklannı bilmez halde olduklarını», ıfade eden Kusefoğlu ve Jessi. «Çek çençleri, (Bize yardım edin) di\e bağınyorlardı. Seken bir kurşun. camımızı kırdı, ama iste \ine sağ salim vatandayız, bunca korku ve he\ecandan sonra» demıslerdır. Mosko\a'da çö/ülmezsc Ordu yüksek (Baştarafı 1. Sayfada) lıye sevkedılmışlerdı. Ve Şüra başkanhgının, münhasıran Başbakan bulunmariığı zaman Mıliî Savunma Bakanı tarafından yurutülmesı teamülünun ortadan kalktığını ılen süren emekli generaller, Danıştay'da açtıklan «tcranın durdurulması» cfâvası • m kazanmışlardı. Bu defakı toplantıda, bu tea mule uygun hareket edılmesi beklenmektedir. Yüksek Askeri Şuramn bugiinden başka Sah ve Çarşamba gunkü toplantısında orgeneral lık sırasında bulunan korgene rallerden Zeki tlter, Faruk Giirler ve Nüıhet Bulca bir üst rütbeye yükseltilecek, Deniz KuvA etleri Komutan vekıü Koramıral Celâl Eyiceoğln Oramiral olacaktır. Hava Kuvvetlerinde ise, orgeneralliğe yükseltilecek korgeneral bulunmamaktadır. Yüksek Askeri Şuranın bu defaki toplantısında bilhassa bir ust rütbeye yükseltilecek general ve amirallerin bir plân ve prensip dahilinde terfi ettiril meierine önem verılecektır. Böylece, ordu yüksek kademeIerındeki mahrut sisteminm cfuzpltılmesi çarelerı aranaeaktır. Bunun ıcın de tumgener»Utkten korgenerallığe, • tuggeneraUlkten tumgenerallığe yükseltılecekle rın miktarlan üzerinde önemle durulacaktır. Verilen bilglye göre, hâlen Kara Kuvvetlerinde 28 tümgeneral korgenerallik sırasında bulunmaktadır. Ancak buntardan 11 kadarımn terfi edeceği, tuğgenerallerden de ancak bu miktann terfi ettirilecefi söylenmektedir. Terfi sırasında bulunmalanna rağmen ve Ust rütbeye terfi edemeyeceklerini önceden tesbit eden general ve amirallerin bu sebeple son derece huzursuz oldukları, Şura toplantısından sonra da terfi etmedikleri takdirde emekliye sevkjerini ve 'ıaklannda 42 sayılı kanunun birinci maddesinln uygulanmasını isteyeoekleri ifade olunmaktadır. Belirtildiğine göre, Kurmay olmayan jtenerallerden hiç hiri bu devre bir üst rütbeye yükseltil«ıeyecek ve yinc Kurmay olmayan hiç bir sınıf albayı tuggeneral olmayacaktır. Terfi edemeyen general ve amlrallerden bir kısmı Askerî Şuraya nakledilecek, büyük bir kısmı da emeküliklerini isteyeceklerdir. Yine 30 Ağustos terfilerinden sonra bir ust rütbeye yükselemeyen albayların da emekhlıklerıni îsteyecekleri, böylelikle önümüzde ki günlerde geniş bir emeklilüc işleminin yapılacagı öne sürülmektedir. Or olacaklar (Baştarafı 1 inci Sahifede) Bu lıderler ile Çek Cumhurbaskanı Ludvik Svoboda ve Sovyet liderleri arasındaki görüşmelerın muhtemelen bır gün süreceği ve Çek hey'etmin, bu sebepten dola yı ancak bugün Moskova'dan Prag'a hareket edebileceği sanılmaktadır. Çekoslovakya'mn işgali, bu tiyelerin ortak kararları üe sağlanmıştı. Batılı istihbarat çevrelerinin tahminlerine göre, Çekoslovakya'daki Rus kuvvetlerinin mevcudu, 12 tümeni yani 200 bin kişiyi bulmaktadır. Polonya, Dogu Almanya, Macaristan ve Bulgaristan'ın istilâ kuvvetine verdiği asker gücü ise 20 bin'dir. Moskova, yedi türnen askeri Doğu Almanya'dan çekerek Çekoslovakya'ya sevketmiştir. Geri kalan tümenleri de Polonya ve Rusya'dan getirildiği anlaşılmaktadır. Bir tümen, Litvanya'dan hava yo luyla getirilmiştir. Çözüm Varşova Gorduğum kadarı ıle Çek halkı, bir bekleyış ıçındeydı. Prag'da. Moskova'da liderlerinm yaptıkları konuşmalaruı sonucunu beklıyor lardı Bu arada, bır sessiz çalışma goze çarpıyordu. Fısıldaşmalar, elden ele geçen kâğıtlar, urkek, Ruslardan gızlenmeye gayret edılen bır çaba vardı. Behrsızce bir yeraltı örgütu kuruluyordu Prag'da. Düğum; eğer Moskova'da çozülmezse, Prag'da çözülecekti. çesıtlı yollardan, Ruslann hoşuna hiç gitmeyecek yollardan. Bu arada, suçluluk duygusu ıçme düşmus Rus askerlerı defiştırıliyordu Bellıytii bu gerçek, kamyonlar dolusu gı dıp, kamyonlar dolusu gelıyorlardı. Hâdiseler Arasında (Baştarafı 3. sayfada) mesine bile müsaade ftmiyorlar. Kimse bir sev demiyor, yaptnıyor. Sadece bütün medeni dünya bu facianın resimlerini gazetelere basıp birbirierine: Ah vah!. diyorlar. îste o kadar. N'eden: N'içeria'vı da Olimpivada al mıvalım... Milvonla Afrikalıyı öldürüvor. demivor kimse.. çünkü Günev Afrikadaki hareket samimî değildi. Zencilere acıdıklarından dolayı deiil. Güney Afrika Batı tnedeniyetine mensnp antikomünist bir memleket olduğu için ve beynelmilel komitenin basında da bir Amerikalı bulunduğandan bu menfî propa?anda\a girişmisti. O kadar ki bu Meksika dâvası çıktıjı za man Rus hükumeti kendi haber ajanlan vasıtasiyle Milli Olimpivad Komitelerini ve siyasî temsilcileri vasıtasiyle bısisleri Rakanlıjı çevrelerini tesir altına almaya çalısmıstı. Bu tesir dairesi içine sokulmak istenenlerden biri de bu duacınız ol mustu. Hattâ bir de resmî bevanat vermevp nazikâne icbar edilmistik. Bunlar heo bujrün Çe kosloıakyavı issal etmis olan Ri'slarm marifetidir. Simdi hiçbir beynemaz özrüne dahi davanmaksızın Çekoslovakva'yı zırhlı kıt'alarla isjcal ettiler. Kendilerini protesto eden halkı \e çençleri öldürdüler. Hükumet adamlarını yakaladı lar, eötürdüler. Dünya, ba hareketi nefretle reddediyor. Eh simdi bu adamlar Olimpiyatlara çirecek, olnr nın?.. Günev Afrikanın suçn ne idi?. Kendi tebeasından olan siyah renklileri takiraa almamaıı.. adamlar onu da kabul etmis ve takımlarını övle teskil ptmislerdi. Bizzat Günev Afrikalı sivahiler bundan dolayı bevnelmilel komiteve a> rımjnj. ortadaa kaldırtnava muvaffak oldunuz» diye gazeteleriyle tesekkür ettiler, ve sosyalist denilen komünist ve ihtilâlci devletler ştrupunun Meksika'yı bovkot edecekleri tehdidi üzerine Günev Afrika tekrar Olimpivatlardan çıkanlınca bizzat Güney Afrikalı ve diger Afrikalı sivahiler bundan, bu karardan âlenen sikâvette bnlnndnlar, ve «bizim tekrar beynelmilel sahada esit muameleye tâbi tutulmamıza verilen bu fırsatı neden elimizden alıyorsnnuz» dive gazetelerde yanıp yakıldılardı. Simdi buyurun cenaze namazına.. Ruslar. Çekoslovakvavı isjral etti. Bir devletin Utiklâlini elinden aldı. Daha kötâsü olor mu?.. Diyeceksiniz ki. sporun politika ile alâkası yok.. dogmdnr. Ama bu politika dejil artık., bn istilâ, bn sebepsiz bir askerî hareket.. bir memleketi yok e t mek. Rnslann ve prvkierinin Meksika'va alınmamaları tneselesini ortava atmanın artık favdası yok. Buna karar verme|e ne zaman müsait. ne de durum.. ne var ki şimdiden Isveç. Noneç gibi sporda söz ve mevki üahibi memleketlerin Meksika'va ıritnıiyeceklerine dair haherler cıkmava basladı.. bn olabilir ve Meksika Olimpivatiarında Çekoslovakya'yı isgal eden memleketlerin sporenlarma karsı düşmanca gösteriler yapılabilir.. müsaba kalarda hâdiseler olabilir. Bunlar Rnslann dünvada yaratmak istedikleri ve kısmen de varattıkları sempatiyi kökünden silip atar ve yerini antipatiye bırakır. Nitekim 1956 Melbourn Olimpivatlarında, ondan az evvel \ukubulmus olan Macaristan faciası yüzünden Isviçreliler vola çıktıklan halde Melbourn Olimpivatlanna istirak etmediler ve vine bu ovnnlar sırasında galiba sutopu müiabakalarında kavgalar olmustu. Bn sibi nahos hâdiselerin daha eenis çapta Meksika'da da vnkuhulmıyacafını kimse kestiremez. Hele su günlerde Atina'da vapılacak olan Atletizm Balkan Sampivonasına Rulsarlar katılırsa. orada da tatsız olavların vnkuu beklenehilir. Bilhassa Romenler ve Yuçoslavların tepkileri baskalarından daha da «ert niur. zannındavım.. Hülâsa edersek. simdive kadar Rus politikasında çörülmemis şekilde övlesine kaba ve münasebetsiz bir sivasî hata islendi ki. Ruslar bunn nzun zaman tamire muvaffak olamıvacaklar ve bn vüzden diinvadaki prestijleri ivice sarsılaraktır: ama zavatll Çeklere bnnnn acaba bir favdası olarak mıdır? Bn eösterilen tepkinin siddetine ve RuMarın akıllannı baslanna alıp alamı\acaklarına bağlıdır B. FELEK U#UW spt Kkbasında ırk Ve ne Prag caddelerinde.. Yazmak gerçekten guçtü, tanklann top namlulan altında kafası karışıyor, helıkopter gurultüleri sınırlennı bozuyordu. msanın . Ara sıra makinelı tufek sesleri çalımyordu kulaklara, Vces Ley Platz, İstanbul'un ve de Ankara' nın Cumhuriyet, Ataturk Bulvarlarmı andınyordu. Kahveler. savaşuı otesınde mini eteklı kızlar, ışgâl bır yana, Prag yine de Avrupa'mn taa kendısiydı.. Ancak, mıni eteklere rağmen, savaşı unut muyordu kızlar. Hırçın hırçın ba kıyorlardı, sırıtarak dolaşan Rus askerlerine.. TATİL CENNETİ HOLLANDAYI TANIYALIM Çıçekler. sanat eserlerı. sevımlı plajlar, yüzlerce göl ve bınlerce kanal ıle bezenmıs. tıpık bır folkloru. hareketlı bır tıcaret ve sanayı hayatı olan kuçucuk bır memleket. H o 11 a n d a ! Hollanda'da hayat gayet ucuzdur. Bır tatil hiç de pahalıya malolmaz Binlerce otel vardır ve fıatları 3 Dolar ıle 15 Dolar arasında degısır. Bu fıata sahane bır kahvaltı da dahildır! (Daha etraflı bilgı almak ıstersenız KLM'in Gunde 5 Dolara tatıl kıtaplarından faydalanınız. KLM ofislerine müracaat). Hele ahsverış! Kesilmis ve işlenmiş elmas başka yerlerdekinden daha ucuzdur, çunku Hollandalıların elmas endüstrisinde asırlık şohretlerı vardır. Dahası var! Meselâ bütün dunyaca tanınmış'modaevlerınin model giyeceklerı esas memleketlerinden daha ucuza satılır. Zıra Hollandalılar hayatın pahalılaşmaması için butun fıatları sınırlamışlardır. Eğlence mi istiyorsunuz? •Amsterdam Konser Or» kestrası dunyaca meshurdur. Amsterdam muzeleri Rembrandt. Van Gogh gıbı Hollanda ressamlarınırı eserlerı ıle doludur. Daha hareketlı bır eğlence anyorsanız Amsterdamda bınnci smıf gece kulupleri .mevcuttur ve sinemalarda her film oriiırtal lısanında çosterılır. . . . . Hollandalılan daha yakmdan tanımak istıyorsanız KLMe bu arzunuzu onceden bıldırınız. Hollandalı aılelen evlermde zıyaret etmemzı sağlar Arzu edersemz yine KLM vasıtasiyle Hollandalı ıs adamlan ıle is temasları kurabılırsımz kı bu temaslar cok defa gayet verimlı olmuştur Hollanda seyahatınıze Istanbul dan KLM m DC9 Fan Jetlerıyle hareket etmekle baslayın KLM sızı Uçan Hollandalı» la&ndan bırınde agırlamaktan nıemnun Boş duvar yok.. Duvarlar, oylesine doluydu ki, bır an kendimi birkaç yıl oncesinde olduğu gıbı, Pekin'de sandım. Duvarların hepsı sırt sırta yazılarla doluydu. Kültur ihtilâlı içındekı Pekın'de de duvarlar böylesine yazı doluydu.. Küfürden şiıre kadar.. Anlaşma ne? Kor'lar Tâyinler 30 Ağustosta bir üst rütbeye terfi eden subaylann kararnamesinin açıklanmasından sonra, Ordu Yüksek Knmuta Heyetinde önemli deçişikliklerin vapılması beklenmektedir. Orgeneralliğe terfi edecek olan Kolordu Komutanı Zekı tlter Kara Kuvvetlerı Komutanhğı Kurmav Başkanı Faruk Gürler ve Kolordu Komutanı Nüzhet Bulca, başka görevlere atanacak. yerlerine yeniden terfi eden korgeneraller getirilecektır. Hâlen, Brüksel'de görevlı bulunan Orgeneral Refik Tulga ıse, YUksek Askeri Sura'va atanacaktır. Tulga'nm yerıne muntemelen Korseneral Hamza Güleüç getirilecektır. Kara Harp Okulu Komutanı Na mık Kemâl Zrsu'nun da korge nerallige terfi ettirüdikten sonra başka bir eö>eve atanacaSı verine de 38 Tumen Komutanı Tümgeneral Fahri Atabek'in getırıieceğı b.ldirılmektedir. Bu arada bazı K. Komutanlıklannda Komutan vardımcılıklan ihdas olunacak. bu eörevlere veni terfi eden orgeneraller getfrileceklerdir. lenis (Baştarafı Syor Sayfasında) CUMHURİYET KUPASI Gazetemızin Muhtelıt bırincilerıne vereceği gümüş kupa ıçın bugün ıki mücadele seyredeceğız Önce Bovvrey'ler Mandarirıo'larla karsılasacaklar, bu maçın gaiıbı de Da\ idson Sheriff çıftı ıle fınah oynayacak. ÇİFT ERKEKLER: (3owrev Ruffels) çifti (Mandarıno RodrıguezVi 6/3, 7'5 yenerek fınale kalmışlardır. Bu arada Svoboda, Dubçek ve Cernik'in, Sovyet Uçlüsüyle (Brej Diistnan gibi hakıyorlar.. nef, Kosigin, Podgorni) vardıklan Ruslar, sınirleri bozuk. yorgun, ve altılı zirvede yeniden ele alatadsız bir başka âlemdi.. Onlar da caklan çözüm volu henüz belirkızgındı.. Yıllarca dost olarak talenmemiştir. dını çıkardıkları Prag. bu deta Çeşitli kaynaklar, Çek Cumhurdüşmandı hepsine; kimisi haberli, başkanı Svoboda'nın Sovyet tekkimisi habersiz, yadırgıyorlardı. liflerine boyun eğmediğinl ve şu Tanklar oylesine çekiciydi ki, iki şartı kesinlikle geri çevfrdiğifotoğraflannı cekmeye hazırlan ni ileri sürmektedirler. dım.. Birden önüme bir genç laz O BUyük bir işgal ordusu Ceatıldı, uzun saçlı, ipek saçlı, «Dur! koslovakya'da kalsm. Dur, yapma!» diye haykırdı.. Q Çek Hükumeti, basını sanSonra, mavı gozlerını gözlerime sür alhna alsın. çevirdı, «Tünelin önünde bir jjenci Ancak yine aynı kaynaklar, Mos vurdular. Fotoçraf çekmek istedi fcovsfclaki"0$ıvş01ftlwri& gayesinmıtiy*» dedı. Dondu vurudu ve gıt«işgali sona erdlrmek» olduğuna tlÂ? işaret etmekte ve buna karşılık Çeklerin de mutlaka bazı şeyleri Şiddetli direniş kabul zorunda olduğuna inanmak tadırlar. Kremlin'de siyasi pazarhk deBu arada Tass AJansı, geceki vam ederken, Çek halkının işgal bır açıklamasmda, Varşova Paktı kuvvetlerine karşı direnişi şidde^ kuvvetlerinin «görevlerini tamamle devam etmektedir. Prag sokaklarlıklan gün Çrtostovakya'dan lannda, özellikle, gençlerin, Rus çekileceklerini» bildirmiştir. A askerlerini çileden çıkanşı, «her jansa göre, bu birliklenn görevi türlü sürtüsmeden kaçınmak» em şunlardır: ri almış bu askerlerin sinirlerini Karşı ihttlâl tehlikesim btrtabozmaktadır. raf etmek, sosvalizmi kornınak, Halkın ve gençlerin pasif direÇekoslovakya'mn bu bütün sosnişleri karşısında, işgal kuvvetteyalist cemaatin e.eemenlik, barınin tutumu da gün geçttkçe sert ğımsızlık ve jrüvenliğine vâki tehleşmektedir. Prag'm tarih» alanı didi ortadan kaldırmak. Wenceslas çevresinde. pazar gaDaha önceki «Tass» bildirilerinzetelerinı dağıtmakta olan pek çok de ise, «İşgal Kuvvetlerinin meşru genç, işgalci askerler tarafından Çek makamlarınm isteği üzerine dün sabah tutuklanmıştır. Çekoslovakya'dan çekilecekleıiŞehirde dolaşan haberlere göbelirtilmekteydi. Geceki Tass açık re, Ruslar, Prag'a 200 Rus gizli lamasında, bu hususa değinilmepolisi getirmişlerdir. Bildırildiği miştir. kadanyla. bu oolisler, kendilerini Moskova dışmdaki dıplomatik Çek polisi olarak tanıtıp, ışgalciçevrelerde hftkim ol»n kanaate gölere karşı direnmeyi yönetenleri re, Sovyet silâhlarınm gölgesinde ele seçirmeye çalışacaklardır. müzakere masası başına oturan Çek Komünist Partisinin başına Çekler, uzîaşmaya varabilmek için açıkladığı bir haberde, işgalci kuv «bazı tâvizler» vermeye razı olmuş vetlerle işbirliği yapan 30 kişlnin lardır. Fakat, koparacaklan tâvizlerın çok daha büyük olacağına i adlarmın, gizli servislerce tesbit edüdiği bildirilmiştir. nanılmaktadır. Çekoslovakva'da vavın yapan Kayıplar gizli hür radvolan susturmak amacıyla Rusva'dan yola çıkanlan Rusya'nın kaybı, gerek manevi, elektronlk araçlan setiren trengerekse siyasi ve gerekse ideolojik ler Prag'a ulaşmayınca. Ruslar bakımdan çok büyük olmuştur. bu defa, bu cihazlan uçakla geHer şeyden önce; Kremlin «Troy tirmişlerdir. kası. 24 saat önce «hain» ilân ettiği Çek liderlerini, bu kez müzakere Ruslarla Bulgarlar masası başına kabul etmekle, önem li bir şekilde gerilemiştir. karşthklı ateş açmış Moskova'da varılacak anlaşma, Merkezî Slovakya Radyosu. tarafların ne gibi tâvizler verdiği j Trenciarzke Teplice'de, Sovyet ve ni ortaya çıkaracaktır. Fakat Çek Buigar askerlerinin dün saat 12.45 liderleri, ne gibi fedakârlıklarda de klrrsılıkh o'.arak ates açtıklarıbulunmaya zorlannlarsa zorlansın nı bildirmıştır. Radyo olayda ölar. Çek ulıısu. Rusva'nın muazzam len ve yaralanan olup olmadığmı askeri gücüne meydan okuyup müs söylememiştir. tevliye karşı tek bir vücut halinde ayağa kalkmakla, daha şimdiden Prag'da iki Sovyet tarihe geçecek bir zafer kazanmış pazetecisi öldnrüldü tır. Çekler, her hâl ve kârda. liberalMoskova'daki Sovyet kaynaklaleşme hareketini frenlemeye mecnndan açıklandığına göre, Prag bur bırakılacaklardır. Fakat bu üzerinde uçan bir helikopterden frenlemenin ölçüsünü ancak zabeyannameler atmakta olan iki man gösterecektir. Rus gazetecisi, yerden açılan ateş Rusya. birliklerini o kadar kolay sonucunda, ölmüşlerdir. Bunlar, ca geri çekmiveceği için, Çek ulu «Novotsy» Basın Ajansının Dış su. başında «daima bir bekçinin Yayınlar Müdürü Caro Neporrrâbulundııçunıı hissedecektir.» chny ile ajansın Prag muhabiri Kremlin Troykası» yeni parti şe Svokine'dır. fı Brejnef. Başbakan Kosigin ve Emniyet Genel Devlet Başkanı Podgorni, Çekoslo ^ akya'daki liberalleme akunını Müdürlüğü \şga\ edildi f'eniemekle «basarıya ulaştıkJanHür Prag Radyosunun bildirdiğinı» farzedebilirler. ne göre. Prag'da işgalci kuvvetler, Gerçekten, Çekoslovakya'nm isEmniyet Genel Müdürlüğü binasıt.lâsı, dieer komünist bloku ülkele nı dün saat 13 (GMT)'de işgal e t ıine kesin bir ikaz mahiyetindemişlerdir. dir: «Hizaya «elemediğinlz takdirde. aynı seyler sizin de başınıza Binada bulunanların hepsi dışagelebilir.» rı atılmıştır. Vöbetçiler, büıayı içerden korumaktadır. Kremlin, ne kadar başarıya ulaş mış olursa olsun, Çekoslovakya'mn Fotoğrafçı avı! istilâsı, kendisine ileride çok şey Amatör veya profesyonel, fotoğler kaybettirecektir Bir kere Krem rafçı avı, Prag'da çok sıkı şekilde lin bundan böyle komünist dünyayürütülmektedir. Bir Fransız fosının tek lideri olduğunu ileri süre toSrafçısı, Philippe Letellier, fomiyecektir Kremlin. siiâhlı miidatoğraf makinesinı gomlegının altıhale volunıı seçmekle. kendisinin ortaya attığı su ilkevi avaklar al i na sakladıfı için, Rus askerlerı ta rafından anadan dogma soyulmuş tına almıstır Her oarti, kendi metur «e'elerini kendisi viirühnelidir.» Polis makamlan tarafından yaUtttk. hiç şüchesiz Kremlin'in ipılan açıklamaya gore, işgal kuvçinde de bazı kaynaşmalara vol avetleri dune kadar yalnız Prag'da çacaktır Bu kavrtaşmaların ölçüsü 200 fotoğraf makınesıne el koy n'i dnümüzdeki gunleı gosterecekmuşlardır. tır. kalacaktır.» ^ \ KLM :fr HOLLANOA KRALIYET ' HAVA Moran: 1932 9974 Demirel (Baştarafı 1. sayfada) bir bâdireye »ürüklenmesin. Yine ümit etmek hakkımızdır ki, kuvvet knllanarak devietlerin birbirierine arzularını aikte ettirmesi gibi bir yol açılnıasın. Bu hidlseler bütün dün\a üzerinde derin tesirler bırakacak mâhiyettedir» demıştır. Başbakan, Çek olaylan konusunda şunlan ekiemiştir: «Çek olaylarının son durumu üzerinde söylenecek çok şey vardır.. Biz, hiç bir zaman, devietlerin birbirinin içişlerine müdahalesi. toprak bütüniügü ihlâlini, istiklâllerinin ihlâlleriıv tasvip etmeyiz.» Demirel, «Rusya ve VVarşova Paktı uyelerinın ba tntnma karşısında Türkiyenin komşuları ile ilişkilerinde olumsuı vönden gelismeler görülıir mü? yolundakı bır soruya «üösterir, seklinde ce\aplandırmaya ımkân vok. Hâdiselerin ıııkişafını beklemek lâzımdır» cevabını vermıştır, Demirel «Bu ola\lar, Türkiyenin NATC içinde kalmasının yararlarının bir kanıtı mıdır» şekhndeki dığer bır soruyu da «Bu sorunuzu bizden başka şekilde diişünenlere sorun, ne diyecekler bakalım?» dıyerek cevaplandırmıştır. Doğu Alman (BasUrafı 1 inci Sahifede) Çekoslovak BUyükelçlsi, Büyükelçiliğe girerken bina etrafına toplanmış olan 30 kadar genç tarafından alkışlanmıştır. Doğu Alman polısleri gençlere dağümalaruıı ihtar etmişler, fakat şiddete başvur marmşlardır. D. Berlin'deld Çek BUyükelçiliglne Ulkenin dört bir tarafından sempati mesajlan ve çiçekler gönderilmektedir. Yine Doğu Almanya'dan gelenlerin anlattıklanna nazaran, Doğu Almanya'nm bir cok şehrinde Çekoslovakya'mn işgalini protesto eden gösteriler yapılmaktadır. büyük saygım eldngn için kendim de hiç bir suretle komünist aleyhtarı olmadiKiradandır bJ Çekoslovakya'mn istilâsını kayıtsız şartgıı kınamsyı görev savıyornm.» Bir mühendis (Baştarafı 1. sayfada) durd"ükten sonra, intihar etmiştir Önceki akşam kız tarafının evınde meydana gelen olayda mühendis, Gonul'ün kızkardeş' Sevil'i de ağır yaralamıştır. Olayları öğrenince.. Butün bu olayları öğrenen Okufkos llkokulu oğretmeni 20 yaşmdaki Gonül Atıllâ da. dun sabah evınin ıkinci katından ken dısıni aşağıya atarak, ıntıhar etmek istemiştir. Gonül Atillâ'nın berberhk yapan babası Akif Atillâ ıse, sinir knzlerı geçirmış, yaralı kızıyla beraber, tedavi altına ahnmıştır. işgali protesto (Baştarafı 1. saytada) Olay sırasında çocuklu bır kadın da yakalanarak karakola götürülroüştür. 15 kadar Sovyet aydınının Kızıl Meydanda oturma grevı yapacağı haberı üzerine yabancı muhabırler alana koşmuşlarsa da, sıvil polism dört luşıyı tutuklamasmdan başka bir şey gorememişlerdir. Olay sırasında birkaç metre ö'tede Kremlin'de Sovyet ve Çekoslovak liderleri görüşmelerine devam etmekteydiler. Fransa PARtS, Pransız HUkumetl, Çekoslovakya'mn Sovyet kuvveV lerinee istilasmı takbih ederken, bu silahlı mUdahaleyı, Amerikanm. bundan üç yıl önce. Dominik Cumhuriyetîne nüdahalesi İle mukayese etmiştir. De Gaulle'ün başkanlığında yapılan kabine toplantısından sonra yayımlanan blldiride, «Sovyet müdahalesinin, egemen bir filketrln içişlerine kanşmaına llkesine aykın düştüğü» belirtıldikten sonra şöyle denmektedir: Saklanmak istemişti Soruşturmadan anlaşıldığına göre. Gönül Atıllâ'nın aynı okulda öğretmen'ik yapan Kemal adlı gençle evlendırilmek istenmesi, zaten sinirlı bir kişi olan muhendıs Cemal Taşkın'ı şuursuz hareketlere sevketmıştir. Gonulün karcfesi Sevil, sozlu olup, Dev rek hukurnet binasında memurluk yapmaktadır. Olaylar sırasında, karyolanın altına safclanmaya çalısırken öldürülen 22 yaşındaki Bedia Karaçebi ise, tstanbul Üniversitesi Edebivat Fakultesı son sınıf oğrencısiydı. Gençler, Çek Elçiliği önünde meşale yaktı (Yart Haberieri Servisi) • 6. Filo Demirel, 29 Ağustosta Izmır'e gelecek olan Altıncı Fıloya ıren sup eemıler hakkındakı vavınlar konusunda ıse, Türkiyenin Amerika ıle dost olduğunu. bu gibi ziyaretlerin öteden beri yapılmakta oiduğunn belırtmış. İstanbulda 6. Fıloya karşı yapılan hareketlerı ımâ ederek «Dostlarımıza hasım nınamelesi yapmak ayıp bir iştir. Türkiye, bütün dünya ile alâkasını kesip tek başına oturamaz ki?» demistır. Başbakan, şoyle devam etmiştir: «Maksat, halkı tedirgin etmek, devletin emniyet kuvvetleriyle çatışmak. dostlukları soğuk hale getirmenin sebebi olmak ve durup dururken bir bardak suda fırtına yaratmaktan başka birsey değildir. Bu hâdiseleri tahrik etmekten birşey çıkmaz. Hükumet, bunlarrian hiç bir şekilde yılmaz. Türkiye. millî menfaatlarının hangi devletlerle dost oiduğunn gdrüyorsa, o devletlerle dost olacaktır.» Gezi izlenimleri Demirel konusmasının başında doğu ve güneydoğu ıllerıne yaptıŞı gezının izlenımlennı anlatmış, Türkiyenin kalkınmasında olçünun Hakkârı tlının alınma=ı gerektıgım bu Ude de kalkınmanın belırtllerının göruldüğunu belırtmı? ve «Arabanın te kerleri donüyor. tstikameti de doğru» cfemıştır. Sulama işçileri grev kararı aldı ESKİŞEHİR. Yurdumuzda ılk kez sulama kanallarında çalışan ışçılerın Eskişehır'de gre ve gıtmeye karar verdıklerı açık lanmıştır. Sovyetler Birlifi ve dört Varşova Paktı üyesi ordularının Çekoslovakya'yı işgali olayı ile ilgili tepki ve protestolar. dün de «Pransız Hükumetinin görüşöne ynrt çapında devam etmiştir. göre, bloklar lobtrinin silâhlı mü Bu arada, baskent Ankara'da dahale yoluvla veniden teyidi, b * MTTB'den bır grup genç. dun saat 12'den itibaren Çekoslovakya rışa sırt çevirmek demektir.» Dt'ZCE, tld orman bakım Büyükelçiliği önünde nöbet tutSartre, Çekoslovakya'mn maya başlamıştır. Gençlerin, Çek memuru,ile kaçakçılar tarafından tabanca öldünilmüşlerdir gençliğinin yanmda olduklarını Görevlerine yeni atanan Akça işgalini kınadı duyurmak amacıyla giriştikleri bu kocah Atıf Yafhoğlu ve Düzce'lî ROMA Hâlen Horna'da bu harekete Polis, önce engel olmak Osman Kaşık idlı orman bakını istemiş. sonradan izin vermiştir. lunan Fransız yazarı Jean Paul memurları, llçenin dogusuna dü Ellerinde bir de meşale bulunan Sartre, bir Italyan eazetesine şen Aksu bölepsînde, orman lçingençler, nöbetin 24 saat süreceğıverdiği demeçte Çeko^lovakva' deki yol üzerindp önceki aksam ni bildirmişlerdir. üzerı yan yana ölü olarak bulunnın işgalini kayıtsız sartsız kıBu arada, TMTF'na mensup genç muşlardır. Osman'ın vücudunds nadığını sövlemiş ve «Varşova ler de, gece şehrin muhtelif yer4 Atıf'ın ise 7 kurşun yarası gtV Paktı müttefikleıi bir savas lerine «Kahrolsun komünizm ve rülmüştür. . Koğuşturma yapıl »nçn işlediler» demiştir. Rusya» ibaresinı yazmıslardır maktadır. Russel Mahkemesintn üyesi olduğunu hatırlatan Sartre «Nasıl bir karar alacajfımızı bilmiyorum» demekle oeraber bu davranısın gerçek bir tecavüz, (Baştarafı 1. sayfada] devletler hukukuna RÖre bır «Fabrika imalâtına yarayacak savaş suçu olduğu hususundakı yan tesislerin Bursa'da kurul kanaatını ıfade etmiştir. muş ve kurulmakta olduŞu içir ÇORLO, Şehrımize bağlı Volvo fabrikasının kuruluş yeri ttalvan gazetecisınin. AmertMarmara Ereğhsı bucağında 1 ni Bursa olarak seçtik» demiştır kaiılann Vietnam'da daha çok Eylulde yenilenecek olan BeleVerilen bilgiye gore, 70ü bir can kaybına sebep olduklarına diye başkanlık seçımı dolayısıymetrekarelık bir sahada 350 mil ısaret etmesı üzerine Sartre le konuşan CHP Genel Sekreter yon liraya kurulacak tesislerde şunlan söylemıstir: Yardımcısı Dr tbrahım Öktem, bır yıl tek vardıyada «Volvo t «Dofru, Vietnam saldırısı ig«Amerika ve Rusyanın üstü ka144» tıpı otomobil yapılacaktır renç bir kıvımdır. Fakat bn, palı bir anlaşma içinde bulun Fabrikada 4 bin rjersonel çalışa Sovyetlerin vaptıiının vabameduklarını» söy'emıştir caktır. İlk başta yerli ımalât nıs tini azaltmaz. Sovyetlerin bn Bundan ders almamız gerektipeti yüzde 55 olacak, daha son hareketi. müttefikleri olan bir 2mı ifade eden Öktem: «Dünya ra dişli kutusu, difransıyel v« devlete yöneltmeleri ve bütün milletleri, iki emperyaligt ülkemotor aksamlannın yerli yapıl millî bükumranlık kanunlarını nin çarklan arasında dönüp durmasıyla bu oran yükseltilecek çitnemeleri ise dnrumnn vahamaktadır. Can havliyle. siyasal tir. 85 beygir gücünde ve 4 ka metini bütün bütün arttırmakve ekonomik bağımsızlığımızı pılı olacak otomobüin boyu 4.64 tadır. arele geliştirmek zorundayız» enı 1.75, yükseklığı ıse 1.45 san ' «Sovyetler Birlığinin tarihine demiştır timdir Kaçakçılar iki Ormon Bakım memurunu öldürdü /. öktem «Amerika ve Rusya, üstü kapalı bir anlaşma içinde» Vo/vo ofo