Katalog

r SAHESER ROMANLA*» YmrUfflfON ALEV ALEV « Çavirat ı. fifl^tia İ M i Aak. !•*•§ mt lçind« AW* Alw Yc P ToMfBn no^olı Bu Romondo BOtfl* H«VMomyU AnkıMİnn0ıı. çıktı ^ OUVEN umhuriyel KURUCUSU: YUNUS NADÎ kları 800 sayfa, Tazan: Dr. R 45. yıl soyı I58T6 Telgraf r e methıp adresi: Cumburlyet İstanbul Posta Kutusu: Istanbul No. 24« Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4296 2 2 4 2 9 7 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 99 f • • «A AJ6 • V.UmOfieSI IU AgUSfOS «OZO ITÖÖ Zeynepkâmil Hast. Çı G«ıel dağıüm TEKİN Ya; (Cumhuri; Milyonluk kazanca göre vergi verenler azalıyor 1968e devıolan vergi borçları: 2,1 milyar lira kinci Enternasyonal'in 1913 yıluıda Stockholm'da toplanan büyük kongresine bir Türkün de katıldığını bilir miydiniz? İttihat ve Terakkî fırkaıı o kongrede Türkiyc'yi temsil etnıek üzere rahmetli Salâh Çimcoz'u Körevlendirmişti. Daha sonra. 1930larda Moskova'da toplanan Yazarlar Kongresinde de iki yazarnnız, Yakup Kadrj Karaosmanoğlu lle Falih Rıfkı Atay, Türkiye adına bulunmuşlardır. Bunlar Rnsya'ya kendiliklerinden gitmemisler, CHP tarafından resraen gönderilmislerdir. Diinya'nm her ülkesinden Moskova Kongresine katılanlann tümıi solcu yazarlardı. Memleket kaderlne tek partlnin hâkim olduğu devirlerde sol akımlara karsı göze çarpan resmî llgi üzerinde hiç durulmazdı. Gldiş gelişler kamu oyunun dlkkatini bile çekmezdi. Rahmetli Cimcoz'u rahmetle analun. fakat devletin resmî yazarlan sayılan sayın Karaosmanoğlu ile sayın Atay'ın o zamanlar snl eğilimin «avunucusn olduklannı hilmeyen yoktur. Gerçl ortanm «olu deyimi henüz icad edilmis deftil idi ise de genel tutuma lle CHP nin devrimcl ve llerici bir parti olduğuna şüphe yoktu. Yazarlanmızın, milletvekillerimizin, öğretmenlerimizin Moskova'ya resmen Rİdip jreldikleri sıralarda o zamanki CHP Genel Sekreterl rahmetli Peker «bizim devletçiliğimizin bir adım btesinln Sovyet devietçiliğinlduğunu söylüyor Te CHP yazarlan bu görüsü yürekten paylasıyorlardı. 4 ÖLÜ, 2 AGIR YARALI VAR NATCYA AİT TAŞITTA TERCÜMAN TEĞMEN ŞEHİT OLDU. ÖLENLER: BELEDİYE BAŞKANI İLE AMERİKALI İKİ PİLOT Vurulon AP'li Belediye Reisini loşıyon hekikopter düştü İZMÎR, (Anadolu Ajansı) • Onada Fatiha Okunur Ü HALKIH EKMEĞİNDEN ÇALINIYOR Bülent Dikmener ANKARA: Maüye Bakanlığı, her yıl ortalama olarak tahakkuk etmiş devlet gelirlerinin 500 700 milyon liralık kısmını zaraanında tahsil edememektedir. Maliye Bakanlığı ilgüilerinden alınan bügilere göre, 1967 yılı ile daha önceki yıllarda tahsil edilemeyip, 1968 yüına devredilen vergi alacaklan 2 milyar 100 milyon üra civarındadır. Öte yandan, Maliye Bakanlığınca hazırlanan «Devlet gelirleri bülteni» nde, yıllara göre bir milyonun üzerinde gelir beyan eden mükeUeflerin sayılannda belirll bir azalma görülmektedir. Yine ayni bültende belirtüdiğine göre, 1966 yılında Maliyeye gelir vergisi beyannamesi veren mükelleflerden 128.123'ü yılda 1 lira ile 2.500 lira arasında gelir sağladıklannı bildirmişlerdir. t ç sıin önce. rakibinin karde*l tarafından vurtr lan Fethiye'nin Günlükbaşı Bucağmın AP'li Belediyı Başkanı Selim Giinday'ı, Fethiye'den İzmir'e getirmekte olan NATO'ya mensup bir helikopter, dün akşam üzeri havada yanarak düşmüş. bir Türk Teğmet şehit olmu?, Belediye Başkanı ile iki Amerikalı pllo ölmüştür. Birl binbaşı, diğeri albay Amerikalı ik doktor da. afır yaralı olarak, hastaneye kaldırılmışlardır. Şehit dnşen teğmenin adının Zafer Şenber ol duğu, tercümanlıkla görevli bolunduğu bildirilmek tedir (Arkası Sa. 7. Sü. 1 de I nümımelerin 12'si 50 70 gratn noksan çıktı KONTROLSIZLUK YÜZÜNDEN İSTANBULDA EKSİK SATILAN EKMEKLER Beher ekmekte 57 kuruş fazla kazanç sağlanıyor lstanbul'daki bazı fırınların ekmeği «5070 gram arasında noksan satarak» baksız kazanç sağUdlklan dün yaptığımız inceleme sonunda ortaya çıkmıştır. . Yıllardan beri «Fırıncüar eksik gramajlı ekmek satar. sözünün doğruluk derecesini öfrenmek için fırınlardan gelişi güzel birer ekmek satın alaralj yaptırdığımız tarttırmada, ancak biri Belediyenin narhına uygun çıkmıştır. Diger 12 nümuneden 8 i 550, 4 U de 540 gram gelmiştir. Bu duruma göre, ekmek aldığımız fınncılar, ekmek başına 57 kurus. fazla kazanç sağlamaktadırlar. Ödenmeyen vergi borçlan Maliye Bakanlığı yetkilileri 1967 yılında tahakkuk etmiş bulunan devlet gebrlerinden 700 milyQn lirasmm tshsil edilemediğini açıklamışlardır. önoeki yıllarda tahsil edilemeyip 1967'ye devredilen vergi alacakları, 1 milyar 400 milyon lira ve 1968 yılına devredilen Maliyenin vergi alacaklan 2 milyar 100 milyon lira civarındadır. Tahsil edilemeyen vergi alacaklan 5 yıl süre ile izlenebilmekte, bu süre içinde icra taklbine uğramayan alacaklar için takipsizlik karan verümektedir. Ancak, 5 yıllık süre içinde icra takibine girişilen vergi alacaklarınm tahsil süresi 6 yıl daha uzatılabihnektedir. (Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) Düşen ingiliz yolcu uçağındc 50 kişi öldü MİNİ ETEKLI PROTESTOCU Bütün düny» başkentleri fibi, son tünlfrde Londra da çeşitli gösterilerc sahne oluvor. Bunlardan birinde; lkrayn»'Iı mültcciler, Sovyet elçilifi önüııde toplanacaklar ve Rosva'daki bazı edebiyatçıların eserlerine nygulanan sansürü protesto edeceklerdir. Ancak, sonradan polis işe karışacak ve resimde sörüldüğü çibi, göstericileri nrasında kucakUyıp sötürecektir. (Dış Haberler Servisi) • Soz uzamasın; çok parfili hayata geçtikten sonra tâviz üstüne tâviz vere vere CHP'nin ne duruma düstüğünü hep gördük. Devletçiliği bir yana bırakalım, çağdas uygarlığa yaklaşmanın temel şartı bildlğimiz Atatürk ilkeleri üzerinde yap heı budamalarla CHP devrimci niteliicini öylesine yitirdi ki. zamanla âdeta tanınmaz hâle geldi. Bu partinin kendi kendini bulması, yeniden toparlanıp yaşama trücüne kavuşabilmesi Için. her şeyi eöze alarak esaslı bir elektroşok tedavisine başvurması gerekiyordu. Zira ne 27 Mayıs devrim enleksiyonu, ne de 1961 Anayasa rad»oaktif ışınları umulan sonucu vermemişti. «Zararımızı nerden çıkaralım?» Kendileriyle görüştüğümüz fırıncılar, 1961 yılında tesbit edilen maliyet esaslannm, aradan geçen süre içinde büyük değişikliğe uğradığını, zam isteklerinin Belediyece «Ekmeği ucuza >edirmek politikası» ile kabul edilmediğini belirterek. «Bugün her ekmekten 2 kuruş zarar etmekteviz. Bu zarar nereden çıkar?» demişler, eksik gramajlı ekmek satmalarının suçunu «Bclediyeye yüklemeye» çahşmışlardır. (Arkası Sa. 1. Sü. 2 de) General De Gaulle'ün Türkiye'yi ziyareti çok tantanalı olacak ÖZGEN ACAR MtNtH tngiliz EAGLE Hava YoUannır Viscount tipi bir yolcu uçağı, dün ögleden sonrs Münih Nürenberg otomobil yolunun Langen brück kesimine düşmüştür. Bavyera polisi, uçağın enkazından şimdiye kadar 50 ceset çıkanldı gın: açıklamıştır. Olaydan bir saat sonra da Polis Sczcüsü, kazadan sağ kurtulanm olmadığını söylemıştır. 48 yolcu ve 4 kişilik mürettebatı bulunan uçağın sabote edilerek dü$ü rüldüğü de iddia edilmektedir. üçagın yakıt deoosunun tutuj ması, lcaz» yerinl bir ateş denizi ne çevirmiştir. Yine Polis Sözcü süne göre, uçagın »cburi inişı hazırlanırken düştüğU, sanılmak tadır. Tıfo'yu Prag'da binlerce kişi çılgtnca alktşladı PRAG, (a.a.) Başkan Titoyu Prag'a getiren uçak, dün Türkiye saatiyle 18'de PragueRuzyne havaalanına inmiştir. Alana toplanan binlerce kişinin çılgınca alkışlactığı Yugoslav Devlet Başkanını, Dubçek başkanlığındakı Çekoslovak Komünist Partısı Merkez Komitesinden bir heyet ile Devlet Başkanı Ludvik Svoboda'nın yönettiği bir parlâmento heyeti karşılamıştır. Parlâmento heyetinde; Ulusa.1 Meclıs Başkanı Smirnovsky ve Başbakan Ldrich Cernik de bulunmaktaydı. Londra'dan havalanan ve înnı bruck'a gitmekte olan Viscountur yardım istemeden, durup duruı ken sinyallerini kestiği ve mecbu ri inişe hazırlanırken düştügü bi dirümektedir. ANKARA Paris'teki «Ankara caddesi» nde ve Ankaradaki «Paris ıddesi» nde, bugünlerde yoğun bir çalışma var.. Ankara caddesinde Türlt Büyükelçisi Hasan Işık, Paris caddesinde Baron de Juniac otururlar.. Yoğun çahşmanın nedeni, tarihsel bir olayın protokol hazırlıkla» n ile ilgili.. Fransa Cumhurbaşkanı General Charles De Gaulle'ün üç ay sonra yani 25 Ekimde Türkiye'ye yapacağı resmi ziyaretin proğramı bu iki caddede en ince ayrıntıları ile hazırlanmakta.. di Sabotaj ihtimali Düşen «Viscount» uçağının, bi sabotaja kurban gitmiş olmas ihtimali, gittikçe kuvvet kazan maktadır. Gerçekten de, uçağ ait bir parça, köylüler tarafın dan kaza mahalline 3 km. uzak lıkta bulunmuştur. Bu araştır malar, uçağın düıjmeden öncı havada infilâk ettiğini söyliyeı bazı köylülerin ifadeleri üzerinyapılmaktadır. • le kolay, tarihte ilk kez bir Fraı*. sız Cumhurbaşkanı, hem de General De Gaulle Türkiyeye gelecek... Ortanın solu politikası ile CHP, varlığını kurtarabileceği. toplum hayatımizda yeniden dinamik, olumlu ve etken bir rol oynayabileceği umutlarını doğurdu. Slogan nrtaya atılır atılmaz parti bünyeli derinden sarsılmış. şoka derhal cevap vermişti. Bu. ilerisi için bavırlı bir işaretti. Büyük bir bölünme oldu. Gidenler eittî. kalanlar kaldı ve biz CHP artık kendini buldu» demeye başladık. 2 haziran Feeimleri de yarçımızda aldanmadiffimızı çösterdi. Kampanyasını Bülent Ecevit'in yönettiği bu seçimler sonunda CHP. sarsıntiyı başarı ile atlatmış. bundan böyle her eeçen frün daha da RÜçlenememesi için nıtada hiç bir sebep bulunma dığinı ortaya koymuştu. BİR ÎŞCİ. ALIN TERİ\XE KAZANDIĞI PARAYLA ALDIĞI NOKSAN* EKMEGİ GÖSTERİYOR.. (Fotoğraf: Selçuk \YBATAR) Bazı büyiikelçiler Merkeze alınıyor AN'KARA, (Cumhuriyet Büro«n) Önümüzdeki günlerde bazı Büyük Elçiler arasında bazı değişikliklerin yapılacağı öğrenilmiştir. Bu değisikliklere göre Dakar Bü yük Elçisi Şadi Kavur Lizbon'a, Lizbon Büyük Elçisi Fikret Belbez emekliye. Stockholm Büyük Elçisi Talât Benler merkeze, merkezde Yüksek Müşavir M. Osman Dostel Stockholm'e. Buenos Aires Bü yük Elçisi Fuat Kepenek Merkeze, Merkezde Yüksek Müşavir Talât Miras Buenos Aires'e, Belgrad Büyük Elçisi Dâniş Tunahgil merkeze, merkezden Gündoğdu Üstün Belgrad'a atanmaları kesinlemiştir. Bu arada Cidde Büyük Elçisi Necdet Özmen'in merkeze. Merkez den Zübeyir Aker'in Cidde'ye atan maları da söz konusudur. Özel Elçi'nin «Özel görevi» Türk diplomasisi bu ziyarete çok, ama çok öneıa veriyor. Bu amaçla, geçenlerde Pışişleri Bakan lığı İdarl tşler Genel Müdürü Ha luk Sayınsoy, «tam vetkili özel elçi» olarak Ankara caddesine gön derilmişti. Görevi, De Gaulle'ü Türkiyede ağırlıyabilmek ve rahat ettirebllmek için nelerin yapılması gerektiğini öğrenmekti De Gaulle'ün tıoşlandığı yemet leri, çalışma ve oturma odalarındaki çiçeklerin cinsini boyunun ölçüsüne uygun hazırlanacak yataklann ıçine doldurulacak nesne' 4rkası Sa ! Sü 6 da) 'AP Iktidarı, Vatan Cephesi tertibi içinde' Patrik de doğum ko ntrol una karşı KONYA CHP Genel Sekreteri Bülent Ecevit, önceki akşam Konya İl Merkezinde, dün de Mut İlçesinde yaptığı konuşmalarda son Konya o'aylannı bir komünist ayaklanmasına benzetmiş, AP'nin hazırlıklarını yaptığı esnaf komiteleri konusunu da eleştirerek iktidarı «Vatan Cepheleri tertibi içinde bulunmak» la suçlamıştır. Rum Ortodoks Patriği Athenagoras dün verdiği demeçte, Katoliklerin ruhani lideri Papa 6. Paul'ün bazı çevrelerde tepki yaratan doğum kontrolü ile ilgili genelgesıni tasvip ettiğini açıklamış ve «Papa, tncilin gösterdiği yoldan gitmektedir» de(Arkası Sa. 7, Sü. 3 te) ECEVİT, esnaf komitelerini yerdi Ofobüs/e kamyo çarpıştı: 4 ölü, 8 ağır yaralı Sokaklara dökülenler Mareşal Tito'yu alkışlamak üz«re Prag halkı sokaklara dökülmüş, bu arada bir kısım halk, Mareşalin kalmakta olduğu tarihi Hgadcany Şatosunun parmaklıklarına tırmanmıştır. (Arkası S». 7, Sü. 1 de) ADAPAZARI EsUşehir . Ad p«zan yolunda otobüs Kamyo çarpışmasında 4 kişi ölmüş. 8 k şi de ağır yaralanmıştır. tstanbul'dan Eskişehir'e gitmı te olan 26 AT 810 plâkalı «Ozer otobüsü, FAdliye Köyü civanndal demiryolu köprüsv üzerinde ka şı yönden gelen bir kamyonla çs pısmıstır. Kazada koorü demirl rini kırarak de 'rilen yolcu otobi siinün yolculanndan 4'ü ölmü yaralanan 8 kişi Adapazarı Deı let P»«(ıı.«,i v kaldırılmıstır. Ölenler. 26 AT 8'0 nlakalı ot büsün şoförü Fethi Demirel. yc culardan Ali Havdar Karagöz. e Ayten ve 6 yaşındaki oğlu Aydır dır. • Yazık ki. son günlcrde kulağımıra çarpan bir takım sesler, CHP'nin umduğıımuz sağlık düzeyine kavuşmakta hâlâ güçlük cektiüiııi bclirtir ffihidir. Bir zamanlar (Ortanın solu) sloganını kullanmadığı haldc devrimcilik ve devletçilikle bvüııen partinin çatısı altinda busrün devrimcilikten de. devletcilikten de. belki lâiklikten de kaçınır olmus hizinler hâlâ çıruınmaktadırlar. Bunlar ortanın solunu yadırşıyorlardı da neden büyük sarsıntıda CHP'yi bırakıp Güvençilere katılmadilar? Aniaçılan tsmet Paşadan çekiniyor, ya da zamanla İsmet Paşayı Bülent Ecevit'den uzaklaştıracaklannı umuyorlardı. Simdi doğrudan doğruya Bülent Eçevit'i hedef tutan ve sayın Genel Başkanın dizi dibinde kaleme alındı^ı hissini vercn hücnmları gördükre içerde kalan orta göbekçilerin boş yere umuda kapılmadıklarma ealiba inanmak eerekecektir. Acaba son elektroşok tedavioi de CHP'yi kurtarmaya yetmedi mi diveeeğiz? Oyle ise bu emektar partiye biı fatiha okumaya şimdiden hazırlansırı vatandaşlar. Rizi asıl düsündüren. bu gidişlç pek yakında bir eun demokrasiye dp fatilıa okumak ritırumu ile karfılaşmamız ihtimali!.. Ordu piramidi Ordudaki piramid'i bir türlü düzeltemedik. 27 Mayıstan önce bu piramit adeta tersine dönmüştü. Taban çittikçe küçülürken yarbay ve albay rütbeleri, tepeye doğru olan bölümü, şişirdikçe şişiriyordu. Bu acaip şekü düzeltmek için r iieraller, albaylar, yarbaylar, hattâ genç binbaşılar emekliye sevkedildiler. Binlerce subay ve general Ordu dışı bırakıldı. Ne var ki. 39 sayılı kanunun çekiciliğine rağmen. bu kanunun yiirüriükte kaldığı beş yıl içinde emeklilik istemlpri hem artmadı, hem de çeşitli etkenlerle kadrolar çerekcn seviyede tutulamadı. Bugün piramit 1960 dan önceki şeklini hemen hemen almıştır. Son defa çıkarılan Askerî Pcrsoncl Kannnu yeni vönetmetikler sışkinlikleri önleyememektedir. (stelik, ya kanun yapma ve hazırlama tekniğinin hilinmemesi.va da bir takım açık kapıların kasten bırakılması yüzünden Danıştay, emeklilik işlemlerüıden çojunu Iptâl etmektedir. OLAYLARIN ARDINDAKİ «Konya'da olınası, bir tesadüftür» Ecevit, bu arada, 23 Temmuz olaylarında zarar gören işyerlerini ziyaret ederek kendilerine «Geçmi? olsun» demiştir. (Arkası Sa. 7, Sfl. 3 te) Intıhar etti GERMENCİK Karaağaçlı kö yünde oturan 80 yaşmdaki Bayram Güiçelik, kendini incir ağacına asarak intihar etmiştir. Yaşlı ihtiyann, kendisine ait bir incir bahçesinl sattığı, ancak bu satıştan üzülerek intihar ettigi belirtilmektedir. NADİR NADİ ORTAMV GÖBEĞt HEDEF ECEVÎT!... Şimdi duruma bir eöz staüm: Akerî Personel Kanununa göre, silâhb kuvvetlerde general mevcudu tüm kadronun yüzde 1.5 ğunu geçemez. tlk bakışta bu Dünya ve NATO standartlarına duda geaeralın altındaKı subay uygundur. Başka ülkelerde de mevcudu 1000 olsun. Oemek ki general sayısı, yüzde bir'le iki Silâhlı Kuvvetlerin general kadarasında dolaşır. Su var ki, ora rosu 15'i geçmeyecektir. larda generallerin altındakj kadBuna karşılık alt kadro şıştikrolar dondurulmuştur. Albay sa çe oran değil. r^kat sayı artayısı veya oranı bellidir, yarbay, caktır. Alt kadro gereksiz. olabinbaşı. yüzbaşı, üsteğmen mev rak 2000'e çıkmca general sayısı cudu yine belli sayıdadır. Alt 30'a yükselecek. lOOfl'î bulursa rütbelerdeki sayıiar dondurulun yine yüzde 1,5 hesabiyle W kişi) ca elbette ki general oram, ge lik kadro açılacafctır. Rısacası rekli general sayısiyle denk ge görünüşte oran yiizde 1,5 tur, lecektir. ama gerçekte yüzde 34 hattâ Oysa bizde dunım hayli deği yüzde 6 dır. Işte sıkıntı ve pirasik: mid'in bozukluğu buradan eeliSilâhlı RuTTetlerimizde albay yor. Albay ve varhav kadrolarıve yarbay mevcudu gerekli olan nın vükselişi bir yandan general sayının 23 misli artmıştır. Bu sayısını sun'î olarak şişirivor, artış dotayısiyle general oranı öte yandan şisen kadrolar. geneyüzde 1,5 cîvannda dolaşmakla rallik sırası bekleyenlerin nnünü beraber, aslında general sayısı da kapıyor. yükselmiştir. • •• Bir örnek rerettm; meselft Or(Arkan Sa. 7. Sü. i de) YENİ HUKUK FAKÜlTESt, ANADOLU YAKASINDA AÇILACAK Istanbul Üniversıtesı Profı sörler Kurulu, dun yaptığı to| lantı sonunda, îstanbul Cnive sıtesine bağlı olarak ıkıncl b Hukuk Fakültesı lle Siyasal Bı giler Fakültesi kurulmasını ki rarlaştırmıştır. Îstanbul ünıve sitesi Senatosu tarafından ona; landığı takdirde, fakültelerın < nümüzdekı ders yılına yetıştırı mesı için hemen faalıyete geçilı ceği, Hukuk Fakültesi Dekaı Beha Poroy tarafından açıklaı mıştır. (Arkası Sa. 7. Sü. 1 d