Katalog

SAHJtt DORT 24 Nîsan 1968 COTIHÜRÎTET Yazan: E C V E T G U R E S I N HAREKET ORDUSU ' Sayın Celâl Bayar, cBen de Yazdım» isimlı esennde, Hareket Ordusu adırun Mustafa Kemal ta rafından konulduğunu yazar ve Ataturk'ün anlattığı şu aıuyı nakleder «Irticaı bastırmayı üzerine alacak askerî kuv\etimız için bır isim duşünmuştum öyle bir isim olmasuu ıstedim kı, çarpışan taraflftnn duygularuıa dokunmasın.. Herkes bu istni benımseyebilsin Fransızca «Mouvement» mânasına gelen hareket kelimesi aklıma geldi. Zaten yunıyuş halındeydik. Kuvvetlerünııın adı, Hareket Ordusu oldu» Hareket Ordusu, Istanbul'a gelırken Edırnedekl 2 nci Ordu dan bazı birlıkler de ona katıldı lar Yürüyüş muntazam oldu ve ordu önce Halkahda karargah kurdu. Sonra Yeşılkoye geçtı 22 nlsanda Mahmut Şevket Pa ça, Selârukten gelip kumandayı ele aldj Boylece Hareket Ordusuna bir tümen değil, bir kurtancı Milli Ordu hıhnyeti verildı Mustafa Kemal Bey, yerini daha yüksek rutbell subaylara, Binbaşı Enver Beye bıraktı. O sıralarda hastalanmıştı da. 9 nisan 1325 de îstanoul" dan kaçıp gelen mılletvekıllerlyle Mlllet Meclisi toplantısı yapüdı Ve Meclısle Ordunun meşrutlyet ve ozgürluklerın korunmaaı konusunda fıkır bırlı ğınde oldukları ve kararların Meclıs tarafından ahndığı açıklandı. Daha sonra îstanbul hukumetıyle Meclis adına teraasa geçüdi. Hareket Ordusu şehre glrmege hazırlanıyor, ancak, hem kan ddkülmesını onlemek, hem de müdahaleyi hukuk suurlan içine oturtmak istıjordu Padı BINBAŞI ENVER BEY TAKSIM KIŞLASI ONVNDE şaha venlen teminat, kışlalannda oturan isyancı askerleri yola getirmek ıçın yapılan sondajların sebebı daha çok bunlardan gelır Nıhayet olajdan 11 gun sonra îstanbul üzerine yuruyuş basladı îstanbul tarafmda Babıah harıç onemlı mukavemet olmadı Fakat Beyoğlunda Hareket Ordusu mesela Taksım kışlasından ateş edenîer karşısında haylı sı met Ri«a Bey'in yerine Sait Paşayı Baskanhga getıren Mıllet Meclisi ilk lş olarak Abdulhamld'ln hal'i mes'elesınl ele almıştı. Müzakereler gıttıkçe alevlenlyor. milletvekiUeri 31 Mart isyanının kızgınlığı, yurdun her yanından gelen bağlılık telgraflannın heyecanıyla padışahı tahttan ındırmek ıstıyorlardı Hareket Ordusu Kumandanı Mahmut Şevket Paşa ıse bojle davranışı zamansız ^e gereksız buluyordu Aslında paşanın hakkı da yok degıldı Zıra asker Rumeliden meşrutıyetle beraber padışahı ortadan kaldırmak isteyenleri cezalandırmak ıçın jola çıkmıştı Tersine da^ramş Hareket Ordusunun bır kısmını veya tamamını ısyancılar tarafına geçırebılır ve Osmanlı tmparatorlugu o zaman karanlığa gomülebılırdl. Zaten isyancılarm adamlan Yeşılköy ve çe\resınde dolaşıyor, Rumelıden gelen askerleri kışkırtmaya çalışıyorlardı Nıhayet paşanın mudahalesıyle Meclis değışık bir karar aldı, îstanbul hukuraetıne bır tezkere yazıldı Bu tezkerede padışah, Anajasaya sadık kaldıgı müddetçe hayatının ve haklannın korunacağmdan soz eaıhyordu. Ayrıca. Mahmut Şe\ket Paşa, 10 nısan 1325 gunu Sultana çektığı telgrafla, «Ikınci Ordunun gelışi dolajısıyle bır takım kotu nıyetlının padişahın hailedıleceği haberlennı çıkarttıklannı, ancak bunların aslı olmadığını» bıldırıyordıı 3 üncü Ordu kumandanı, aynca, Sadrazama gonderdığı telgrafta da bır yandan Osmanlı donanmasının da kumandasını yüklendigıne ışaret ederken, ote yandan Abdulhamıd e dokuriulmayacağının temınatını verı> ordu Yukarda ışaret ettığımız gıbi Sultan Abdulhamıdı, ışte bu teml nat telgraflan, aksıne karar almamava joneltmıştır Padışah, haledılse bıle, hıç değılse canını kurtarmayı da Hareket Ordusunun gelışi sırasında duşunmuştür Kan dökülmesini önlemek, ve mudahaleyi hukuk 8inırları içine oturtmak amacıyla Padişaha teminat veriliyor, isyancı askerleri yola getirmek için çabalar gösteriliyordu. HAREKET ORDUSUNUN TOPÇU E B L L R I OVLATA KOFRLhUNDE kıntı çektl, hattâ kayıp yerdi. Fakat Yıldız'da padişaha bagU kuvvetler de Abdülhamidın emnvle mukavemet etmeğe kalkmayınca mesele halledıldı Meclis, Abdülhamidin hal'i meselesini ele almıştı edenlenn tekliflerinl reddetmesl şuphesız Sultarun lehınde bır puvandır Gerçekten Sultan Hamıd Yıldızdakı 2 nci fırkaya mu kavemet emrını verse, hele sa ray muhafızlan da onlara karişmış olsalardı, savaş uzun surecek Yıldızdan kuvvet alan isyancı askerler cur'etlennı artıracaklardı Şu var kı, Hareket Ordusunun ezılmesı veya uzun sure mukavemetle karşılasması Osmanlı împaratorluğu ıçınde belki, belkı değıl muhakkak bir iç savsşı ortaya çıkaracak, hatta Rumeli busbutun kopabılecekti Üstelık catışma kızıştıgı zaman Duvelı Muazzama mudahalesi de beklenebılırdı. Abdülhamıd'ın karan bir yandan gelecegin gorülmesıyle olduğu kadar ote yandan venlen temınatlarla ilgılidır Padışah, 31 Mart olaylarında da bır tarafsız havaya bürünmuş, ısyanm ozellıkle Mıllet Mechsmı Ittıhat Terakkı Cemıyetın; yola getirecegı nı ummuştu Nıtekım Mabeyın Başkatıbı Alı Cevat Bey fezlekesınde, Sultanın ısyan patlak ver dıgı gun odasında bır ımzasız mektup bulduğunu, bu mektupta asken avaklanmanın kendı alej hinde olmadıgmın yazıldıgım bıldırmektedır Abdulhamıd, bu yüzden isyanı pasıf hareketlerıyle ızlemış, Hareket Ordusu geidigı zaman da aynı pa&ıf davranışı surdürmek ıstemıştır. Maamafın hemen soylemek gerekır kı, eğer Mahmut Şevket Paşa ve berabenndekıler gunun heyacanına ka pılsalar ve Abdülhamid'ı derhal devırmeğe kararlı olduklarını bıldırselerdı, evhamlı padışah mukavemete karar verebıhrdı. Padişahın tutumu Padışahın, Hareket Ordusuna mukavemet etmek istememesı, hatta karsı durmak ıçın ısrar Mahmu! Sevkei Pasanın telgrafı Yeşılkoyde toplanan ve Ab YARIN: HAREKET ORDUSU GELİYOR Dişf Botıd MODESTY BLAISE ÇOfe EV/&L. Ş OLCUĞU ÖEU7IN KlZlM ıMQ ILE BıEUCTE DÛNULECEK BULMACA ÎSTANBUL Acıl s ororram Gunavdın I Kove haberler Gıınavdın II Haberler ve hava dunıznu Istanbulda butun ilânlar ve hafif müzlk Hafıf Batı muzlffı Beraber ve soto sarkılar F Eee orkestrası T Karabuluttan turkuler Vivolopsel soloları Ovun havaları Fv ıçın Ara haberler Haflf Bntı muzi« OGmentıden urkılâr Arkası varın Sabah RonsefT " ~**•> *** T Eraslandan sarkılır Ara haberler ilânlar A Cubjkoîludan türkul«r Kucuk orkestra S Ersozden «arkılar Haberler ve H G de Vucün Saz eserleri Reklam Droframları O Av*ar orkestrası F Konıardan sarkılır F Akrl ork»str»sı S Ya*;tınandfln rurkuler Ara haberler H Peksenden «rkıl»r P'dvo vatlı C toDİulufcı »'•nvatur muzik Okul radvo*u Ara hab»rler Mevdan faslı oda«ı TJeklâm Droeramları Haherler ve h»va durumu A Ustunden sarkılar Aile sohbeti Vurdun sesı Orneklerle tıvıtro 24 santın olavları ilânlar muzıçl Erkckler korosu m oroeramları Pl^klsr arasında Hab<>rler O?etler oroffram kaoanıs ISTANBUL IL RADYOSU Açılıs ve program Dıskotefımieden Kuçuk konser Gencl»re muıık nık muzık Fransızca sarkılar Akşam kon^erı Gençlerle beraber OpTalardan seçmeler Hafıf muzık Tece konserı Ca7 muzığı Hafıf Batı muzıgl Program \e kapanış belirir, ney çalan sanatçılara eskl den boyle denilırdı 8 Son 1 Almanyada bır şehır 2 derece çabuk ve 8 9 atık hareketler Kepazelıkler (eskı usul çogul), 1 2 3 bır hayvan 3 Askerî araçlar yapma kudreti toplantı yerı, kaba ve şerefi kıra ne sahıp, bır «ıcak gıbı yapılmamalıdır 4 «înfat takısının ter ce \e zarıf olmıyarak yapılmış ka sı 9 «Haydi jak» karşılığı ıki soz 5 «At hemen pazarda canbazhanesını ınşa et'» anlamına para karşılıgı el ıkı sozlu bır emır 6 Tersi bir den çıkarahm» edattır ıllenmızden bıri 7 Dunku buimacanjo manasma bır ÇJ Çevnlınce ilkel sılahlardan bırı taalledılınlj ıekU kını GortK Tifffony Jones TIFFANY JONES SOLDAN S\C\. 1 Nısan ayının uçuncü gunıl bır kaza sonucu gotık uslubun dakı degerlı bır kılısesı yanıp kul olmus olan bır Avrupa ülkesı baş kentı (soylendığı gıbı yazılmı> tır) 2 Risaleler ve kuçuk kı taplar (eskı usul çoğul), bır çeşıt keskınm dortte ıkısı 3 Bır c mır, duvar yapmakta kullanılan bır çeşıt tuğla gıbı bır şey 4 Bır çeşit aptal, düzluk arazı 5 Çevnlınce bır Musluman efsano sıne gore peygamberlere Tanndaıı kutsal kıtapları getıren meles olur, ıdare bolumlerımızden 6 «Yarım duzme sayıda vucude gel mış akıs» manasına ıkı söz 7 «Yerleşıp kalmış tesırı bulmava çalış1» karşılığı ıkı sozlu bır emır 8 Herhangı bır ışı ıcra karşılı^ı verilen hısse» anlamına ıki soz 9 Gıttıkçe mınıleşenler, Gunay CÜNKÜ BULMACANfN HA1X£DILMI§ SEKLİ NAStL HALLEDİLECEK Yuk»nd«kl rakamlı bulmacada M • dece 4 tane anantar (ipucu) ve S Uae sonuç r>rdır B05 kaian V karenuı içine 1 den 9 a kadar uygun birer ral^ara koyarak ve toplama, çaıpma, çıkurtma, bolme işaretierine dıkkat ederek soldao s«ga \e \ukandan aşağıya bıılınaıada gosterüen sonuçlan bulunuz Bııa^ vaktııuzı alır ama, boş vaktuuzi hosça yeçirmiş olursunu? DUNDEN BUGÜNE 43 Benım yuz karam vok, ama fıkırlerden kor karım Hele, getıreceklen sonuçlar hesaba kat 1 maksızın, cahıl halkı peşınden koşturmak ıç.n bayrak yapılıp ortaya atılan fıkırlerden, ışler.nde olanlara bunları bıraktırıp, onlan ozunü b1medıklen davalara suruklıyen tehlıkelı ve mace racı fıkırlerden, memleketı ıkı duşman kampa ayıran fıkırlerden, yıkıcı fıkırlerden Yapmak ıçm, once yıkmak gerekır B'zi voneten bu korkunç rejırnı once başımızdan s 1 kıp atmalıyız kı, yerme ortak refahın ıdaresım, sosyalızmı koyabılehm' Ötekıler susmuşlar, ikısı konuşuyorlardı Sungur Yalnız, her sosvalıst kışmın zıhnınde ver alan sosyalızm başka başkadır, dedı, sızle benım sosyalıst ılkelerımız de avrı olabılır Ilkuı bu JÎO nuda anlaşmaya varalım Yılmaz atıldı Herkes ıçın refah ozguriuk, herkese has talığında bakım, ogrenım olanagı, herkesın geç. mının garantı altına alınraası. Kısaca, sosydl adalet' Evet, mılletın butun fertlerme iş okul, doktor, çalışanın geleceğe guvenle bakabılmesı Burava kadar beraberız Aynldığımız nokta, bıın lann hangı voldan sağlanacagıdır Benim için sos yalızm, bır rejım meselesı değıl, bır ekonomi meselesıdır 1yı b u ekonomıvle, her duzende kurj labılır Isveçte, Ingılterede krallık varken ger çekleşmiş Almanya da, Amerıka da, demokra sıyle Yılmaz, ona dık dık baktı* Anlıyorum Batı ulkeler tipi bir ekonomık sistemle, yukandan aşagıya dofru tedrıci bır kal kınma formulunu benimsemışsmız sız1 Gene sı nıf farklan ortada kalacak, gene üst tabaka ait tabajîayı horlayacak, ve millet gene aç! Bunuvalann, kapıtalıstlerm sosyalızmi, sızinkısi Bun lar, çıkarlarıyla, zaten bugunku duzene bağlı kı şilerdir Oysa sız, oyle degılsınız Ama kuçuk yaştanberi, şartlanmışsımz bu duruma; karan İıkta bırakılmışsımz ba*h kalmışsınız dondunıl muş kurallara Ben fıkır degıştırmeyen budalalardan değihml Yılmaz onu dınlemıvordu bıle Sener iıanımın gelımnm hayranlıkla dolu bakışlarının oa etkısıyle, gıttıkçe coşuyordu Çogunluk boyle karanlıktadır Bır takım voğun kuvvetlerın baskısı altından kurtulamıyorsunuz. Ve bunları delmek, yoketmek ıstıyenlere karşı duruyorsunuz, eskl ilışkanlıklannızla B r çıkmazın ıçınde çıpınır, gene de ışığa kavuşmrk ıstemezsınız Pakat bız, aydınlanmış bır azınh'îla da toplumun gıdışıne olumlu etkıler yapacagız Ta.ıh boyunca, butun ileri hareketler, hep kuçuk bır azınlıgm onderhğıyle olmuştur. Alt vapısında statu değışıklığı ozlemı içındekı bızm tarımsal ulkemızde, sosyalızm sızın ıstedığnız gıbı uygulanamaz' Bız kalkınmaya yukandan a>a ğıya değıl koyluden, işçıden başlıyacafız doğaca Bıze elvenşh olmıyan bu cemıyetı tepetaklalc edecegız Mıllet yoksullaşıyor, gunden gune Bexlemekten jorulmuştur Ve uyanıyor yavaş yavas. Bır kendısıne gelıp avaklandı tm, açlar kalabajiğı bentlen yıkacak Hıçbır şey durduramıyac s. bu slı Iste o zaman, memleketın gerçek sah plen, efendı olarak konuşacakJar. Getıreceklen hukumetlere kendı ısteklenru dıkte ettırebılecı?'tler Yoksu'lardır çogunlukta olanlar Seslerı ii duyurmak da onların hakkıdır Sız hâla dedp.erınız zamanından kalma utopıaların pesmde'ınız öncu goru^lere, yeni doktnnlere kulaklaıoızı tıkamısaimz' Sungur sofukkanlüıkla konuştu Yeni dedıgınız bu doktnn, gerçekte, ınsan yureğmde çoreklenmiş ve yüzyılların getırd %\ uvgarlığın bır turlü oradan sokup koparamad gı kıskançlık, km hınç, çapulculuk, tembellık çgudulennin, çeşitlı sınsı maskeler altında açıâa vurulmasıdır Ve pek eskidır dünya kunıJalıberı vardır Açgozlü iştahlann, edınümış haklaa goz dıkmesidir bu. Hiçbir şeyl olmıyanlann, vaıhklılan çekememezliğıdır ötelrilerın yerlerıni almak isterler; kanunlu voldan çalışmavla, tutumla, uzun çabalarla değıl de, beklemeden u§rasmadan; kendılenni zora sokmadan, şıddete v« cınayete b«şvurarak' Sız de, bunlann coşkunlu'îlaıının zehınnin, ınsar haklannın kutsal kupası içine kovup bi7e 5imm'»q çalışıyorsunuz yılmaz ın yüzü sertleştı. (Arkası ANKARA 0625 06 30 07 00 07 05 07 30 07 45 08 00 08 10 08 40 09 00 09 20 1 O » "5 09 55 10 00 11 00 11 ns 11 25 11 5o 1° 00 12 lî 12 30 Repertuvarlı Gep Defferi, Plâstik Güzdan ve Ajanda Yapfmlacaktır Bankamızın 1960 yılı için japtııacağı 525 000 adet repertuvarlı cep defterı, 200 000 adet plâstik cuzdan ve 18 000 adet ajanda tekhf almak suıetıjle ıhale edılecektıı 1 Bu ışlere aıt şartnameler Ankara da Genel Mudurluk bınasında Banka Hu netlerı Mudurlugunden IstanbuJ'da Çemberhtas Şubemi7clen parasız olarak temın edılebılır. (Numuneler bu yerıerde gorulebılır ) 2 Repertuvarlı cep deıterlerı ve cuzdanlar ıçın geçıcı teminat 67 500 ve ajandalar ıçın 12 600 lıradır 3 Yukarıda cıns ve niıktarı \azih malzemelerden, plâstik cuzdanJar ve repertuvarh cep defterierı ıle ajandalar ıçm ayrı a>rı teklıf venlecektır Cep defterierı ve cuzdanlar aynı fırmaya ıhale edılecektır 4 Ihaleye gırmek ıste' enler bu cıns ve hacımdekı malzemeyı bundan evvelkı seneleıde en az ıkı muesseseje yapmış olduklarını tevsık edeceklerdır 5 Teklıf mektupları en geç 15 Ma\ıs 1968 çarşamba gunu ış saab sonuna kadır Ankara da Genel Mudurluk Muhaberat Mudurluğunde bulunacak şekılde taahhutlu olarak gondenlecektır Postada vâkı gecıkmeler nazan itıbare alınmıyacaktır 6 Bankamız ıhaleyı yapıp yapmamakta, tekliflerden uygun buldugunu tercıh edıp etmemekte serbesttu. Karayolları Genel Müdürlüğünden Dosya No: 68 2052 FNK Tahmınî bedeh 575 231, TL , geçıcı temınatı 26 7o9 24 hıa olan 78 kalem 8467 adet fren ve debrıvaj balataları ıle bunlara aıt Derçın ve cnataları ımal ettırjecektır thalesı 2490 sajıh Kanunun 31 maddesı gereğınce kapalı zarf usulü ıle 10/5/1968 Cuma gunü saat 16 00 da Ankara'da Karayolları Genel Mudurlugu Malzeme Şubesınde \apılacaktır Şartnamesi dılekçe ıle aynı yerden 10, lira bedelle temın edılır Ahnan, sartnamenın her sahıfesı a>rı av rı ımzalanarak dış zarf ıçeriMne konulacaktır îhaleje ıstırak edecek fırmalar Makıne Muhendıslerı Odasından alacakları Kalıte Belgesını teklıf mektuplarının dış zarfı ıçensıne kovacaklardır Bu belgevı ıhtıva etmejen tekhfler kabul edilmıyecektır Talıpler 1968 vılı vızesı yapılmış olan Tıcaret ve SanaM Odası ve\a £=naf Belgesı ko\mak ^artıjle hazırlnacakları teklıf mektuplarını ek^ıltme saatınden BİR SAAT oncesıne kadar makbuz mukabılmde avnı verdekı Komısjon Başkanhğma vermış olacaklardır Postadakı gecıkmeler kabul edılmez. (Basın A. 364714437/4246) UAHIUYK MÜTkHASSISI TmkKtm ttıraaeinm Uad IM/5 Irl U Uı 14 HM efln IIVIH Alnıan H«KUIH<«I »anıl Acıhs Droeram Gunavdın I Ko\e haberler Gunavdın II Haberler ve hava durumu Sabah muzıeı Ankarada bueun Sarkılar ve O havalan Y Av handan turkuler Beain Beslenme Saoah konserı Arkası varın Ara haberler İlânlar Okul radvosu Hafıf muzık \ Zeneerden sarkılar Konser saatı Ara haberler İlânlar J. Ertastan turkuler Kıbrıs saatı A Melık ve G Sovlerden Haberler v e R G de Buiun Hafıf muzık Reklam proeraTiları M Eıdaldan turkuler S Derandan sarkılar Albumlerden seçmeler ^ • haberler ılanlar •a Okul radv osu N Camlıdasdan turkuler N Erdemhden sarkılar Plaklar arasında Ara haberler. İlânlar Yurttan sesier Kov odası Reklam Droeramları Haberler ve hava durumu N Eroldan turkuler Hafıf muzık Sılahh Kuvvetler *a»ti C Bolvadınden farkılar Soor dergısı Kuçuk konser 24 saatln olayları, İlânlar Bu dılm ustsları Erkekler T jarkılar Cesıtll muzlk Turkuler Haberler Gece konsert Ge<e yırmna do?ru l"i 00 1 İE 11311 14 00 14 İJ 24 35 14 55 15 00 16 00 16 15 16 3o 16 55 17 00 17 30 17 SO 19 00 19 3o 19 50 19 53 20 10 20 30 20 45 2100 21 10 2130 22 00 22 30 22 45 23 00 23 45 21 55 TÜRKİYE EMLÂK KREDİ BANKASI A.O. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (Basın 16558'4235) Dr. Kâmran Şenel ZAYt Bakırkoy Ortaokulundan almış olduğum belgemı kaybettım Hukumsuzcfur fbrahim KAT\ Cumhurıyet 4255