Katalog

Bugünün Diliyle TEVFİK FİKRET A. KADÜTİn bu aon kltabl d* Oç myd» tukemdl. Yalnız 13 llnüık lük» bMkıdan çok «a kaldı. (74 llnlüc bukıdan irtenmemeıl rlea olunur.) 1938 Harb Okulu Olayı Ve NÂZlM HİKMET Blr yıldır elden ele, köy köy doU#an kitap. Büyük bir adll hatanın y»»anmi| htkâyesl. A. KADİRln diliyle. ÜÜNCİ BASKI 10 llı». P.K. 58 HEYAZTT İSTANBUL umhuriyet KURUCUSTJ: rüNTJS NADt YILA Edebiyatımızda Yabana dillere ç yapıldı. Yankilan h Ananıa ve Karataşlı ç: ad romaru. Derine inen Fiaü: 7,5 Lira. REMZİ KİTABEVİy. İlâncıîık: 44. yıl toyı T5702 Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet tstanbul Posta Kutusu: lstanbul No. 246 Telefonlar: 22 42 9 0 2 2 42 96 2 2 4 2 9 7 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 99 rartnmhfl V*"?«""ö« 17 MfCfVn " •*.»»« r 19AA 7 W Türkİş Genel Kurulunda yöneticiler suçlandı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Denktaş, Çek silâhlarıyla Bumların kuvvet göslerisi yaptığını söylerken, Dışişleri Çek silâhları üzerinde konfrol karaldu» dedi YAZISIZ Savcılık, Kuas ve Aren hakkında taklbata geçti Adada genij blr Us verilirse Klbrıs'» müdahaleden vazgeçecefU. Gazetelerden ANKARA, (Anadolu Ajansı) Türkiye îşçi Sendikalan Konfederasyonu 7. Genel Kurulunun dün Standartlar Enstitüsünde devam eden ikinci oturumunda sağsol çatışmalan belirmiş ve Hüseyin Ekşi adında bir delege, Türk Iş üst ka demelerindeki yoneticılerin AP. iktidanna karşı tutumunu, Hitler'in sendikalarla olan ilişkilerine benzetmiştir. Aynı delege aynı yöneticileri «iflâs etmiş bir tüccar» a benzetmiş ve işçi meselelerine ihanetle suçlamıştır. Hüseyin Ekşi konuşurken salondaki bazı delegeler kendisine müdahale etmiş ve delegenin Vietnam savaşından bahsettiği sırada, «Türkistandan da bahset.. Ma caristandan ne haber?» djye bağırmışlardır. Bunun üzerine Dlvan Başkanı Vahap Güvenç, HUseyin Ekşi'yi sadede dfivet etmek zorunda kalmıştır. Konuşmalardan sonra, tüzükte yapılacak değişiklik için kurulmaok partili hayata yeni geşsı gereken komisyon konusuna getiğimiz yıllarda idi. O sıra çilmiş ve bu konuda daha önce çaUNESCO MUlî Komisyonu lışmış bir komisyon yerine her senYönetim Kurolunda üye dika ve federasyondan birer temsilolarak görevli bulunuyordum. Bir cinin bulunacağı yeni bir komisyon gün Başkanımız rahmetli Tevfik kurulmasma karar verümiştir. Sağlam bizi Paristeki merkezdrn gelen üç beş kişilik bir heyetle Anayasa ve sosyalizm tamştırdı. Burada eğitim konuBundan sonra, rapor üzerinde suyla ilgili incelemelerde bulunkonuşmalar yapılmış ve ilk sömuşlar, Genel Kurula rapor vezu alan Ges İş Federasyonunreceklermiş. Hiç unutmam, her dan Hüseyin Ekşi, yönetim ve biri bilim alanında ün salmış yürütme kurullarmı cfikri ve zikJrişiier olan heyet üyeleri, Türkiyeri» birbirine uymamakla suçlamıj. de gördükleri arasında en fazta yoneticılerin «Anayasa sosyalizme köy enstitülerine hayran olmuşlarkapnhdır»' diyenlere "karşı çıkmadı. Dünyada bir benzeri daha bulunmadığını söyledikleri bu eği masmı kmamıştır. Türk Iş'in aldığı dış yardımları işçi aleyhine kultim yöntemini öve öve göklere çılandığını da iddia eden delege, «Par karıyorlar, bütün az gelişmiş ülKİNU'E VEDA tiler üstü politika» sloganiyle de kelerin bu yöntemden esinlenebiisçilerin uyutulmak Istendiğml ileceğini ileri sürüyorlar, eğitim leri sünnüştür. dâvasını en rasyonel bir biçimde (Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) çözebilmenin yolnnu bulduğumuz için bizi kutluyorlardı. üNESCO Yönetim Kurulu üyeIerini pek sevindiren bu olaydan bir kaç gün sonra T.B.M.M. nıle kürsüye çıkan bir milletvekilinia, hem de Halk Partili bir milletvekilinin, enstitüler aleyhine şiddetli bir saldınya geçtiğini hatırlarım. Aman efendim neler söyleEMPHİS Pis bir otelin miyordu adam? Köy enstitüleri biayni derecede pis banyo orer fesat yuvası haline gelmişti. dasınm penceresi hâlâ açık. Buralardan diploma abp yurdun Pencereden dışarı bakıldığı vadört bir yanına dağılan öğretmenkit dlkkati çeken Uk şey, karşı ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) ler, gittikleri yerlerde dirlik dütaraftaki Lorraine Otelinin ilk Türkiye Öğretmen Dernekleri zenlik diye bir şey bırakmıyorlar, kat balkonunda bulunan çelenkMillî Federasyonunun önderliğin köylüyü birbirine katıyorlardı. ler oluyor. Yerli turistlerin son de, çeşitli öğrenci ve fikir kuruDünün yalınayak başıkabak çoculuşlan, 1 Nisan Köy Enstitüle günlerde akın ettiği bu otel, Ra7 hip Martin Luther King Jr.'in ğu, enslitüyü bitinniş olmakla rüîin 28. kuruluş yüı için bir katledildiği yer, balkonda dikkaşımarıyor, kendini bir Atatürk program düzenlemiş ve ortak bir ti çeken şeyler arasında derhal saymaya başbyor ve çevresini basbildiri yayınlamışlardır. Bildirigöze çarpan şöyle bir pankart kı altına almaya kalkışıyordu. de, «Çıkarcı zümreler tarafından var: «Ben de insanım.» Batılı kalbur üstii eğitimcilerin halkın bilinçlenmesini önlemefe Göz yaşları artık kurudu, şidyargılarına yüzde yüz ters diişen amaciyle kapatıldığı ifade edilen det olayları yatışmak üzere ve bu sözleri ben o zamanlar Halk Köy Enstitülerinin yeniden açılbalkondaki çiçekler yavaş yavaş Partili milletvekiliıin cahilliğine fnası için Türk kamu oyuna çağsoluyor. Fakat Martin Luther vermek istemiştim. Meğer o ca ' n» yapılmaktadır. King'i öldüren hâlâ elini, koluhil değil, çok bilmişin biri imiş. TÖS de dün bir bildiri yayınnu sallayarak dolaşmakta. Orta Anadoluda büyük çiftliklerl layarak, «Köy Enstitülerinin 1961 olan bu toprak ağası bir süre son«Bulun, fakat Anayasasının plânladığı sosyal ra C.H.P. den aynbp D.P. ye devletin kuruluşunda ve yeni Tür yakalamayın...» transfer olunca her şey bütün kiye'nin yaratılmasında öncülük çıplakhğı ile gün ışığuıa çıktı. Gerettiği» belirtilmiştir. Federal Soruşturma Bürosu çi o sırada Mecliste topu topu (F.B.I), Klng'in katlinden birkaç Bugün, Ankara Hukuk Fakültedört D.P. li vardı. İlk bakışta, kossaat sonra giriştiği büyük insan sinde yapılacak törende îlhan koca C.H.P. ye sırt çevirmek bir avında önemli bir yol katetmisSelçuk, Sencer Güneşsoy, Mümnevi kahramanlık sayılabilirdi. \tir. Her şeyden önce kaatilin eştaz Soysal, Fikret Otyam, Nebi ma bizim kurnaz toprak ağası kokali iyiden iyiye bilinmektedir. Dadaloglu ve Cemal Yıldınm k o kuyu almıştı, statükoyu korumaKaatilin kullandığı ad ise bulunnuşacaklardır. Bunu, 21 ve 25 Ninın en kestirme yolu her türhi muştur. Bu şahıs Eric Stavro san'da yapılacak konferans ve pareform hareketlerine karşı açık^a Galt adında işsiz bir denizcidir. neller izleyecektir. cephe almaktı. Halk Partisinin i(F.B.I.), Galt'ı ararken büyük m çinde bu iş başarılamazdı. Statiibir giziilik içinde hareket etmiş, koya ne denli bağlı görünse de çeşitli polis merkezlerine gön«Devri Süleyman» C.H.P. nin gerici güçleri memnun derdiği direktifte, «Galt'ın sadeetmesi olabilir bir şey değildi. ce yerinin tesbit edilmesini, kenoyvnunu seyreden disine asla dokunulmamasım» • hakkında Bugün kuruluşunun yıldönümüsubaylar hakkında emretmiştir. Bu Galt müzekkereşimdiye kadar tevkif nü andığunız köy enstitüleri bilsi de kesilmemiştir. gisizliğin değil, demokrasinin de tahkikat açıldı FBI'a sorarsanız, Eric Stavdeğil, ama düpedüz çıkarcılığın ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) ro Galt diye birinden haberi dakurbanı olmuştur. Yüzyıllar bo• Devri Süleyman> adh oyu hi ohnadığını söyleyecektır. Bu yunca somürülmüş. eğemen sınıfad, FBI'ın, bu şahıs hakkında nu topluca seyreden subaylar SON NCMAY1ŞLERDEN BIR lar elinde beli büküle büküle <• bir «Arama emri» çıkarmasmhakkında bır soruşturma açılzilmiş olan köylümüzü kısa zadan ve bunu, hemen arkasından dığı öğrenilmiştir. Soruşturma manda uyandıracak, ona efendilialelacele iptâl etmesinden sonsırasında subaylara «Hükumet ğinin bilincini aşılayacak olan pir ra öğrenilmiştir. aleyhinde olan böyle bir oyuna eğitim sistemi el çabukluğu ile niçin gittiniz ve takdirlerinizi Kısaca, Eric Stavro Galt «Meç rafa kaldınlmıştır. belirttiniz?» şeklınde sorular hulden gelen biridir.» Bazı çevKöy enstitüleri müessesesi in sorulduğu belirtilmiştir. (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) safsız çıkarcılaruı gayreti ile balGerici basın bir «başörtü olayı» lantr, iş o hâle gelir ki «hâhiyat talanmasa ıdi, eğitim dâvası şimyarattı, gunlerden beri kıyamet Fakültesi solcuların elindedir, di çoktan çözüm yoluna girmiş, kopuyor. kâfirlerin yönetfanindedir, ve hattâ çözümlenmiş bulunacaktı. öğrencilerin Kur'anm emrettiği Olay şu: Oysa bugün Türkiyede hâlâ 16 bin İlâhiyat Fakültesinden bir kız şekilde giyinmemeleri için dolaplar çevrilmektedir» denir. okulsuz köy vardır. Bir çok ülkeöğrenci, önceleri fakülteye diğerlerde parasız ilk öğretim sekiz yıleri gibi başı açık gelirken birBaşörtulü kız öğrencinin la çıkarüdığı halde Türkiyede 1.5 denbire değişir, başını sıkı sıkı tarafını tutan bazı öğrenciörtmeğe başlar. Bu değişiklik milyon çocuk hâlâ beş yıllık doğler de yine gazetelerde faküldiğer öğrenciler arasında da ilgi te aleyhine veryansın ederru dürüst öğrenim görmenin özuyandırır, tartışmalar çıkar. Bu ler. Aynca bir erkek öğrenci de lemi içinde çırpmmaktadır. Kur'arada yöneticiler kız öğrenciye sınıfta bir Doçente hakarette buan kursları, imam hatip okulları Vücudünde yabancı dokuyu reddetme emareleri beliren Türkiye'nın böylesine örtünmenin nedenini lunur. Kısacası «başörtü yüzünve cahil hocalann vaazlariyle ge ilk takma böbrekli adamı Yusuf Özer'in sağlık durumu dün biraz daha sorarlar. Soru tahmin edilmiycden fakültede disiplin diye bir ri kalanların çağdaş uygarUğa yakağırlaşmış, kanındaki lokosit sayısı bir günde 7 bin 700 artmıştır. cek kadar tepki yapar. Gerici başey kalmaz. Bunun üzerine Delaşması olanaklan aynca baltalanÖzer'in doktoru Atıf Taykurt, «Hastada böbrek reddine doğru bir sın «dindarlara baskı» diye gükanlık soruşturma açar, öğrencimaktadır. Bugün 32 milyonuz. ?3 . gidiş vardır. Bu konuda kesin karara vardığımız an, transplântasyonrültüyü basar. Başörtulü öğrenci lerden özür dilemelerini ister. yıl sonra 80 milyona yaklaşacağıla taktığımız böbreği alma yoluna gideceğiz» demiştır. de: <Bu baş, bu bedenden aynlBir kısmı bu isteğe uyduklan için mızı hemen hemen matematik bir madıkça örtüyü çıkarmıyacağun» haklannda işlem yapılmaz. FaHastanın morali de bozuldu kesinlikle biliyoruz. MiUî gelir arşeklinde büyük büyük demeçler kat «başörtulü» kızla 2 nci sınıftışımız nüfus artışımıza uygun bir Yusuf Özer, saglık durumunun iyiye doğru gitmediği yolundaki ha verir. A\nı zamanda Dekan, ve tan blr erkek öğrenci özür dileftiçimde gelişse bile, bugünkü sisberleri steril odasındaki sterilize edilmiş radyosundan duyunca, dünp öğretim üyeleri suçlandıkea foçme& reddederler. Hattâ erkek öğNADÎR NADt kadar düzgün giden morali, biraı sarsüır gibi olmuştur. (Arkası Sa. 7. Sü. 2 de) (Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) 17 Nisan Türk Rum cemaat görüşmesi ertelendi Büyük insan avı «Kıbrıs, her iki cemaate yeter büyüklühtediry> Sait Arrff Terzioğlu KIBRISTAN BİLOİRİYOR LEFKOŞE Cumartesi ffünü Lefkoşe'ye dönen Kıbns Türk Cemaati Lideri Rauf Denktaş, dün yaptığı basın toplantısında, Kıbns Türk ve Rıun yöneticileri arasında bu hafta burada başlıyacak görüşmelerin ertelendiğini açıklamıştır. Bu konudakl t hkikat dosyasını tamamlıyan Savcılık, Kuas ile A ren hakkında dâva açmak üzere yasama dokunulmazlıklarının kaldınlması için Adalet Bakanlığınn başvurmuştur. Adalet Bakarüı*ının Başbakanuğa sevkettiği dosya yakında Parlâmentoya intlkal edecektir. Ankara TİP Mıüetvekilı Rıza Kuas ile îstanbul TÎP Milletvekili Sadun Aren'in dokunulmazlıklarının kaldırılmasına Parlâmento'da karar verildiği takdirde, adı geçen TİP yöneticileri aleyhine, Türk Ceza Kanunu'nun 140. Maddesine istinaden dâva açılacaktır. 140'ıncı madde, aynen şöyledır: «Devletin hsriçteki ilibar veya nüfuzunu kıracak şekilde dev letin dahilî vaziyeti hakkında yabancı bir memlekette asılsız, mübalâfalı veya maksadı mabsusa müstenid havadis veya haberler neşreden veya millî menfastlere zarar verecek herhangi bir fsaliyette bulunan vatandaş, 5 seneden aşağı olmamak üzere, agır hapse konulur.» Ankara Savcılığı, bir süre once Romadaki «Akdeniz ülkeleri ilerici partiler konferansı> na T.t.P"i temsilen katılan Genel Sekrete Rıza Kuas ile Genel İdare Kurulu üyesi Prof. Sadıın Aren hakkında, «millî menfaatlere aykırı faaliyetlerde bulunmak» suçu işledikleri gerekçesiyle takibata geçmiştir. « Yunanistan'da siyasî tutuklulara sistemli işkence yapılıyor» Papandreu ile Kaneilepulos, ikinci def a ev hapsine alındı (Dıs Haberler Servisi) ATİNA Ynnanistan'ı y5neten askerî cunta, iki sâbık Başbakan Papandreu ile Kanellepulos'u, ikinci defa ev hapsine almıştır. 80 yaşındaki Papandreu Merkez Birliği, 67 yasındaki Kaneilepulos da Radikal Millî Birlik Partisinin lideridir. Her iki parti de kapatılmıştır. Cunta. her 2 eski başbakanın da, «Yürürlükteki kanunların yasakladığı aşırı siyasî faaliyetlerinden dolayı» Pazirtesi gecesi ev hapsine konulduklarını bildirmiştir. Papandreu ile Kannelopulos'un, Cunta'yı yeren Ju ayn bildiri nazırladıkları sanılmaktadır. Bu bildirilerin, hükümet darbesinin illc yıldönümü olan 21 Nisan'da yayınlanacağı yolunda söylentiler dolaşmaktaydı. İki sabık başbakandan başka, bir hayli sayıda eski milletvekili, ve bunlar arasında Merkez Bırliği Partisinin eski üyelerinden Yani Zigdis ve Angeîos Angelusis'in tutuklandıkları söylenilmek tedir. Papandreunun oğlu Andrea, Paris'te yaptığı konuşmada, olayı •Cuntanın kapıldığı huzursuzluk ve güvensizliğin delili» olarak nitelemiş. kendisinı örnek göstererek, «Yunanistan'da siyasî tutuklulara sistemli işkence yapıldığım» söylemiştir. Enstitüleri tekrar açılmalıdır » King suikasti, tek bir kişinin eserı değil Başörîülü kız öğrenctlerin sayısı arttı N ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Denktaş, basın toplantısında tlahiyat Fakültesindeki boyko görüşmelerin giziilik içinde yütun ikinci günündo, Fakültenin 6 rütülmesine mecbur olduklannı nünde toplanan başörtulü kız ög söylemiş, ancak böyle bir toplaa rencilerin sayısı, 6'ya yükselmistı sonucunda tam bir çözüm yolu tir. Tardedilen kız öğrenci Hatibulunabileceğini belirtmiştlr. Kıb ce Balaban da, dün Fakülte önürıs'm, her 2 cemaate yetecek kadar ne gelmiştir. 470 öğrenciden bübüyük olduğunu, 1960 yılında elde yük bir kısmı, öğleden sonra edilen haklann devam etmesinin derslere girmek istemişlerse de. yerinde olacağını, süper milliyetçilik bayrağının açılması İle me boykotu yöneten grup tarafından sınıflara sokulmamışlardır. Boyselelere hal çaresinin bulunamıkotçular, bu arada Dekanı, «ögyacağını bildirmiş, «Cemaatlerin renci Düşmanı» ilân etmişlerdir. bir arada yaşıyacaklan formülü AP'li Milletvekülerinden Hasan bulmak lâzımdır. Eğer bu formüAksay üe Mevlüt Yümaz ve CKMP lü bulamıyacaksak geçmişteki be li Ismail Hakkı Yılanlıoğlu, Falâlar tekrarlanabilir. O takdirde külte öğretim üyelerinden MehTürkiye ile Yunanistan da ayın met Kaptanoğlu, Tayyip Okiş, şekilde zarar görecektir. Bizler, Mehmet Kaplanoğlu; boykotçu görüşmelerde elde edeceğimiz olumlu neticelerle Türkiye ve Yu öğrencileri destekled'klerini söylemişlerdir. ' \rkası Sa. 7. Sü. 2 de) \M.SEÇ/M. SEÇİM.SEÇİM. SEÇ/M. SEÇİM. SEÇİM. SEÇİM. SEÇİM. YDksek Seçim Kurulunun blr açıklamasına MP, NATO'da YIP iliraz elll revizyon ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Yeni Türkiye Partisi, Yüksek Seçim Kuruluna bir yazı göndermis, YTP'nin seçimlere katılmama karannı daha önce bildirmesme rağmen, Kurulun bunu başka şekilde ilân etmesini «YTFnin aleyhine» bir yorum olarak nitelemiştir. YTP, Yüksek Seçim Kuruluna gönderdiği yazıda, Seçim Kanununun iptâli için Anayasa Mahkemesine dâva açtığı, bu sebeple kısmi Senato seçimlerine girmemeyi kararlaştırdığı, bu karannı Kurula daha önce bildirdiği, seçime katılmayacağı için onseçim seçmen kütüklerini tanzim etmediği, buna rağmen Kutulun olayı başka şekilde yorumladığı belirtilmekte ve özetle şöyle denilmektedir: «Hal böyle iken, partimizin kısmi Senato seçimlerine istiyerek katılmama karannı Yüksek Kurulunuz, önseçim kütüklerini hazırlamadığmdan bahisle partimiz seçime ka(Arkası Sa. 7. Sü. 2 de) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Mület Partisi Genel Başkanı Osman Bölükbaşı NATO, Amerika ile ilişkiler ve Amerikan üsleri konusunda bir demeç vermiş ve «Türkiyeyi, 32 milyon luk bir mezar haline getirebilecek bir teblike kaynağı oldnğnnu yıllardan beri belirttiğimis Amerikan üslerinin, bu durumn nu düzeltecek bir anlaşmayı, bütün uyarmalanmıza rağmea yapacak bir davranışı hükumetin bugüne kadar göstermemiş bulunmasını, MiIIet Partisi e»efle karşılar.» demiştir. Türkiye'yi «Bölgesel Nflkleer bir barbin hedefi kılabilecek ve rızası hilâfına bir harp felâketine sürfikliyebilecek sartlann» ortadan kaldınlmasını isteyen Bölükbaşı, bu yapılmadığı takdirde «NATO ve topraklan üıerinde üs verdiği ve bağlandığı Amerika yüzünden Türk milletini yok edebilecek bir durnms rıza göstermiş olunacağını» beUrtmiştir. • istiyor BAŞÜRTU OLAYI OLAYLARIN ARDINDAKİ Yusuf özer'in durumu ağır "Gerekirse taktığımiz böbreği çıkarırız,, "Bölükbaşt öldü,, \ haberi çıkınca, eşine başsağlığına gidildî ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başkentte dün sabah yayılan söy lentiler üzerine, bazı gazeteciler «öldü zannıyla» MP Genel Başkanı Osman Bölükbaşının evine giderek eşine başsağlığı dilemişlerdir. Biraz sonra Osman Bölükbaşıyı karşısında gören gazeteciler, <kötü bir şaka sonucu» yanıltıldıklarmı anlayarak kendisinden özür dilemiş lerdir. Ancak MP Genel Başkanı Bölükbaşı, Üniversiteye devam eden oğlunun trafik kazasına uğra dığı, haberin gazetecilere yanlış ak settirildiğini sanarak telâşa kapı!mıştır. Fakat, Bölükbaşının o£lu nun da herhangi bir kazaya uğramadıgı arüaşılrruştır. renci yazılı ifadesini eski yazıyla kaleme alarak yazı devrimine karşı olduğunu gösterir. Nihaye» yönetim kurulu toplanır, disiplin yönetmeliğine dayanarak iki öğrencinm de fakülteden çıkanbna sına oybirliğiyle karar verir. Aslmda nonnal bir işlem. Ve fakülte içindeki keşmekeşi önlemek için yapılacak başka bir şey de yoktur. Ancak bu işleme karşı M.T.T.B. harekete geçmiş. gerici gazeteler îlâhiyat Fakültesi *•• (Arkası Sa. 7. Sü. 7 de) Delege avında yeni bir usuL. Partiler içi ön seçim mücade* lesi. çok ilgi çekici gelişmeler Söstermektedir. Delege avlamak ta yeni usuller bulunurken, «Orduvu politikaya ftlet eden* trl^vlar olduğu da iddıa edilmek tedır. (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) (Yurt Haberleri Servisi)'