Katalog

SOfiUK ALGINUGl <6RİP. 8ROMŞİT ftŞffll Formül *<*• Â a 44 Formül ÖKSÜRÜK'ŞURUBÜ umhuriYet KURUCUSTJ: YUNUS NADt 5AT0DAK KAOIN Bronle kııkordtşltrdtn Ann« Bronltnln «n mtroklı, «n aüıtl rom(wu o 44. yı/ soyı 75674 Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusu: İstanbul No. 246 Telefonlar: 22 4 2 9 0 22 42 96 22 42 97 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 99 Çarşamba 20 Mart 1968 ftrf ktplı II Lıre Altın düşüyor Şimdi de Dolar'a ISTANBUL'DAKİ DÜŞÜŞ: 6,5 LİRA Düşüş 18 Mart 19 Mart farki Cumhuriyet 120.00 113.50 650 Kulçe (gr.) 18.00 17.25 0.75 Yeni Seçim Kanunu Tasarısını kabul eden i Senato toplantı hilinde... SENATO'DAKİ GÖRÜŞMELER, SABAHA KARŞI SONA E R D Î , MUHALEFET OYLAMAYA KATILMADI " İktisadî Devlet hücum başladı (Dış Haberler Servisi) ONDRA Uluslararası AUm Birliğinin aldığı âcil tedbirlerden sonra, şündi de dolara hücum başlamıştır. Spekülâtörler, altnı îivatının hızla düşeceği endişesiyle ellerindcki stoktı dolar karşılığında buşaltmağa başlamışlardır I kanunlaşlı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Milli Bakiyeyi kaldıran ve yerine barajlı D'Hont sistcmini getiren Seçim Kanunu Tasansı. Cumhuriyet Senatosunda. bu sabah saat 03.30'da kabul edilerek. kanunlasmıştır. 9.5 saat süren müzakereler sonunda kanun tasarısının maddelerine geçildiği sırada CHP Grupu. salonu terketmiştir. Difer muhalefet grupları da salonda bulunmadıkları için oylamaya katılmamışlardır. Tasarı, sadccc AP'Iilerin oylanyla kabul edilip. kanunlasmıştır. Senato gundemınde Seçim Ka nunu yer aldığı için, özellikle AP Grupunun tam kadro hazır bulunduğu ve bazı meraklı milletvekillerının de. dâvetlilerın localarını doldurduğu gorıilmüştür Muhalefet sozculerı, bu arada Ekrem Özden (CHP). «Bu kanunu çıkanrsanız, haksızlık ve kanunsuzluk lekesini asla silemiyeceksiniz» demış, yıne CHP'den Fikret Gündoğan, konuşmasını şöyie bağlamıştır: «Bu, münasebetsiz bir kanundur». GP grupu adına Fehmı Alpaslan. «Kanunu, dün>ada cşi olmı\an bir kanun» olarak nıtelemış, Mılli Bırhk Grupundan Ahmet Yıldız da «iktidar, sandalya hastahğına yakalanmıs görülmektedir» demiştir. AP'lı Sırrı Uzunhasanoğlu ıse. «Biz halkın temsilcisi değiliz. Siyaset agalarımn ve delegelerln temsilcisiyiı.» Adalet Bakanı da şoyle konuşmuştur: «Milli Bakiye sistemi, seçmenin oyuyla istihzs eden bir sistemdir.» (Arkası Sa. 7. Sü. 2 de) AYDIN, (Hikmet Çetinkaya bildiriyot) Onccki geceyı Pamukkalede geçjren Genel Sekreter Bulent Ecevit. dün Aydın ıl kongresinde yaptığı konuşmada, koylüniın larımsal ürunlerden elde ettiğı gelirın, her geçen gun duştuğunü ve durumun kuçuk bır zümreyi gıtgıde zengınleştırdığini, sınıflar arası uçurumların büyuduğunü belirtmis: «Zaten bozuk \e adaletsiz olan ekonomik düzenimize. Demirel düzeninin adaletsizliği de eklenince Türkiyenin en varlıklı bolgesi olan toprakları bereketli Batı Anadoluda bilc ko>lu \e dar gclirli ziımrcler, iki buçuk yılda büsbütün yoksullaşmiilarclır» dcmişür. Tasorısı Teşekkülleri, Devlet Holding'i haline getirilmeli „ ANKARA, (Cumhuriyet BürosuJ Ekonomik ve Sosyal Etüdl«r Konferans Heyetı tarafından düzenlenen «İktisadî Devlet Teşekkülleri» konulu semuıerde bir konuşma yapan Ord. Prof. Sıddık Sami Onar, iktisadi devlet teşekküllerinm amaçlanna uygun çalışmalarını sağlamak ıçm bu kurumları siyasi müdahalelerden, iktidar partılerimn âletleri olma durumundan kurtarmak gerektığını soylemiştır. Ord. Profesör Sıddık Sami Onar tarafından yayuılanan tebUğde ozetle şoyle denılmektedir : «Devletin iktisadi hayata müdahalesi ve iktisadi devlet teşekküllerinin doğuşu ve gelişmesi sadece belli bir gorüşün, doktrin' ın, örneğin sosyalist doktrinlerin bir sonucu değUdir. Bu teşekküller, toplum hayatındaki zorunlulukların, gelişmelerin, demokrasi kavramında hasıl olan değişmelerin ortaya çıkardığı bir olaydır.» (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) üma ckonomik bir bunalıına doğru koşar adım ilerliyor. Washington'dakı Guvernörler toplantısı doların uğradığı infarctus hastalığına karşı ancak palliatif bir reçete sunabilmiştir. İki fiyat üzerindeu islem görecek olan altının serbest piyasada dolan bir hayli hırpalıyacağına şüphe yoktur. Bu hırpaİanışı mümkün mertebe hafif atlatmak için Johnson yönetiminin alacağı savunma tedbirleri dünya ekonomisi üzerinde aynca sarsuv tılara yol açabilecektir. Bu hengâmede bizim durumumuz ne olacak? Büyük ölçiide dı> kredilere dayanan kalkınma pro;ramımızı bu koşullar altında na5iI ve ne dereceye kadar yürütebileceğiz? Onüjnüzdeki bunalnn genel bir durgunluğa yol açtığı takdirde bunun doğuracağı sıkıntıları önlemek, hiç değilse azaltmak için hükümet ne yapacaktir? Yazık ki, Myın yöncticüerimu bu konuları umursamaz göruıimektedirler. Onlara bakarsanu, biz sanki bu dünyanın üzerinde değil de uzaklarda, bir başka geıegende kendi halimizce yaşamakta.MZ. Bunalımın ilk günü gazetecilere verdiği demeçte Sayın Basbakan bizim hesabtmıza kaygılanacak hiç bir şey olmadığuu «resmen» açıklanuştır. E\et, resmen açıklamıştır ama bu sözier sayın hükümetin her 3landa tüm kaygısıznk içinde bulunduğu anlamına alınmamalıdır. Dünya ekonomik konjonktürü yan n Türk milletinin başına şu va da bu ölçüde büyüklü küçüklü sorunlar açabilirmiş, Demirel'in umursamadığı husus budur. Yoksa, yönetimini elindc tuttuğu «meşru otorite» yi korumak hususunda o günden güne yüreğini burkan bir kaygının içinde çırpınır görünmektedir. Düşününüz bir kez, Sayın Demirel «meşru jtorite» nin övgüsunü yapalı şunun şıırasında kaç gün oldu? Arkasından ne gördük? O «meşru otorite» nin temsilcisi durumunda bulunan Sayın Ankara Valisi bir «"mirle Başkent tiyatrolarmda oynanan bir piyesi. eski deyimi ile «ceffelkalem» yasakladı ve tiyatroyu da kapısını mühürliyerek kapattı. Oldu mu şimdi bu? «Meşru otorite» yi korumak gerekçesi ile meşru olmıyan usullere başvurmakla «meşru otorite» nin meşruluk dışma kayacağııu Sayın Başbakan nasü düşünmez, hayrettir doğrusu. Anayasamran 21. maddesi hükmü açıktır. Vatandaşlar düşüncelerini söz, yazı, resim, karikatüı ve benzeri yollarla ifade özgürtüğüne sahiptirler. Meşru otorite Anayasa hükümlerine bağlılıktan aynlıtuyan otoritedir. Ortada bir suç varsa bumı önlemenin ya d\ cezalandırmamn hukukî yolları ıla vardır. O yollan bıralcıp keyfî kararlarla piyes yasaklamaya kalkışmak, «meşru otorite» ye yakışır ve onu güçlendirir bir yöntem deçiMir. Adı geçen piyes daha önce tstanbulda günlerce oynanmıştır. Piyes neden burada yasaklanmamıştır? İstanbul ayn kanunlarln ynnetilen bir başka ülkenin kenti midir? «Meşru otorite» nin bütün ?etkili organları burada da göre» başmda bulunduğuna göre piyesin yalnız Ankarada yasaklanması. bu kararın keyfîliğini daha da göze batıcı bir biçimde ortaya koymaktadır. Dünkü Ulus gazetesi bu piyesi tefrika halinde yayınlıyacağını ilân ediyor. Bir eserde suç varsa onun oynanması kadar elbette basılması da suç saydmak gerekir. Bakalım Sayın Ankara Valisi bu durum karşısmda Ulus'a ne gibi bir işlem uygnlayacak? Bu «ahval ve şerait» altında bizi asıl üzen nokta, memleketin binbir derdine çare bulması gereken «meşru otorite» nin ber »eyi, hattâ kendi meşruluğunu du bir yana bırakıp gittikçe artan bîr hırsla iktidar hastahğına kapılır görünmesidir. Fazlaca ilerledi rai, bu bastalığın kısa zamanda şifa bulmaz b;r hal alabileceğini «meşru otorite» nin sayın yöneticisine hatırlatm <U Tepen Hastalık Butun borsalarda altın fıyau duşerken, dolar ve sterlının durumu kuvvetlenraeğe başlannştır. Kuçuk spekulâtorler, dun Tan s borsasmda tazla iş yapmak imkânı bulamamış, buna karşıük «cepleri altın dolu yatmmcüar» bunu istediklen dövıze tahvil ederek onemli mıktarda kâr elde etmışlerdir. Ikilı fıyat sistemının tesbit edilmesınden üç gün once, geçen cuma gunü altın borsasmda ons'u 44.36 dolardan satılan altın, dün 4.35 dolarlık bir düşuş kaydederek 40.01 dolara ınmiştır. Arz ve talep kurallanna gore, kurulan serbest altın pıyasası dun olduğu gibi, bugun de normal zamanmda açılacaktır. Sonuç olarak şu soylenebılır : (Arkası Sa. 7. Sü. 5 de) Har»b Sanayii için 15 yıllık plân BM'DE IYIMSER HAVA ESERKEN... Tural: «Sosyalist iilkelerden silâh alış verişine girmeğe şimdilik niyelli değiliz ERZURLM, (Said A. Terzioğlu BUdiriyor) Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Cemal Tural, Erzurum Orduevinde duzenlediği basın toplantısmda bu yıldan itibaren uygulanmak üzere, «Harp sanayiünizin kurulması ve geliştirilmesi için S'er yıllık plânlar hazırladığım» söylemiş, «Sosyalist iilkelerden silâh alış verişine şimdilik ginne niyetinde değiliz» demiştir. Tural, Sankamış'ta yapılan «Gürsel 68» tatbikatını izleyea gazetecilerin, «Askeri teçhizat dışında ağır sanayi olarak neler y v pıldığı» sorusuna, şu cevabı vermiştir: «tmkânlar dahüinde, 15 yıllık plânın birinci yılında hafif silâlılarımızı kendimiz yapacağız. İkinci beş yıllık plânda, daha ağır olanlan; uçağa kadar yapmavı düşünüyoruz. Üçüncü beş yılda, bunun hepsinin tamamını tahakkıık ettirmek uzere plânlamış b:ılunuyoruz. Şimdi, bir taraftan da (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) Aracılar ve tefeciler Ege gezısının son etabı olan Aydın'da kalabaiık bır grup tarafından karşılanan Ecevit, «Devletin ve halkm şırtından asırı kazançlar sağlayan büyük aracılar ve tefeciler, Türk ekonomisine, hatta Türkiye'de gerçek özel sektörün çelismesine hiçbir katkıda bulunamavacaklannı» soylemiştır. (Arkası Sa. 7. Sü. 6 da) ÇağlayangiFe göre, RIBR1S sorunu, en nazik devrini yaşıyor (Dıs Haberler Servisi) Kıbrıs Barış Gucü'nün görev süresini 3 ay uzatan B M Güvenlik Konseyinde bir iyimserlik havası eserken; Dışişleri Bakanı Çalayangil, dün Senato'da bir soruya verdiği cevapta. .Kıbrıs meselesi, bugün en nazik devrini yaşamaktadır» demiştir. Bulgar Başbakam bugün geiiyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Beraberinde 24 kişilık resmi heyet ve 10 kişilik basın heyetı olmak üzere bugün Turkiyeye gelecek olan Bulgar Başbakanı Todor Jivkov'un bu ziyareti ile ılgili olarak Dışişleri Bakanı İhsan Sabrı Çağlayangil, verdiği bir demeçt?, «iki Başbakan arasında yapılacak görüşmelerin verimli ve yapıcı olacağına inanıyoruz» demiştir. Çağlayangil, bu konuda ozetle şunları soylemiştır: «Bulgaristan Halk Cumhuriyeti Başbakammn. Başbakanımızın dâ veti üzerine memleketimize yapacağı resmî ziyareti son yıllarda olumlu bir şekilde gelisen Türk • (Arkası Sa. 7. Sıi. 6 da) KİTABELİ VITRIN İstanbul'un bir garipiikler beldesi olduğunu iddia edenler yeni bir belgeye Haha kavuştular. Ilangi ilgililerin ileisiziiği sonucu olduğu tesbit edilemeyen bir inşaat sonunda «dünyanın çeşme kitabeli ilk vitrini» de İstanbul'un gariplikleri arastna katılıverdi ve Galatasaray Lisesi civarındaki Başağa Çeşmesi sokağında gunlerden beri durup duruyor. 1732 yılında Kethüda Aü Ağa tarafından yaptırüan ve üzerindeki tarih beyti <le Seyyit Vehbi'ye ait olan <esme son zaıuanlarda harap olmuştu. Fakat kitabesi duruvordu. Bir süre imce yoldan geçenler, çeşmenin yerine bir vitrin yapıldığını. kitabenin de vitrinin alt kısmına göraıildugüııü gördülcr. Şimdi ilgililerin de aynı yoldan geçmeleri ve tedbir almalsrı bekleniyor. (Fotograf: Selâhattm GİZ) Servet Beyannamesinm iadesine ait tasanyı, bir Komisyon ınce/eyecek ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Servet beyannamelerinin iadesi ve bunlar yerine bir otokontrol sıstemı kurulması hakkındaki kanun tasavısı AP Millet Meclisı Grupunda dün goruşulmüş ve tasarının Grup içinde kurulacak beş kişilik bir komısyona sevkedilmesi kararlaştırılmışür. Maliye Bakanı Cıhat Bılgehan bu konuda ozetle şunları söylemiştir: «Servet beyannamelerinin iade edümesi ve bunlar yerine yine mü kelleften özel bilgi ahnmasma dair tasarı daha önce Meclise sevkedilmiş ve komisyonda kabul edilmişti. Ancak Odalar Birliği özel bilgi alma keyfiyetine itiraz etmiş ve bunun yerine yeni tekliflerde bulun muştur. Bu teklifler bazı milletvekillerince benimsenmiştir. Bu durumda Gruptan yeni bir karar almak mec buriyeti hâsıl olmuştur. Servet be>anuamelerinin iadesi kabul edilse bile mutlak surette bunlar yerine I Arkası Sa. 7. Su. 3 de) B.M.'de iyimserlik «ZARİF, ince ve dinç olmak için az yiyin ve gunde 12 dakika terleyüı...» Banş Gücü'nun görev süresini Pazartesi akşamı uzatan Güvenlik Konseyi müzakerelerine dair (Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) i< Güzellik de para gibi Zeynep AVCI alın teri ile kazanıhr • GeiK, zarif, sıhhatli \c mutlu olmak için az yiyin ve günde 12 dakika terlemeyi göze alın hanımlar!..» (Çikolatalı pastadan bir buçuk lokma).... «Gümic 12 dakika egzersiz yapıp, fazla kilolarınızı atmak için birkaç ufak hareket yeter hanımlar....» (Çikolatalı pastadan birbuçuk lokma daha).. •GüzLİlik dc. para gibi alın teri ile kazanılır. hanımlar. Siz ise güzelliğinizi 'Boğaz Köprüsü, için Senato araştırması ısfendî ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Kontenjan senatöru Sadi Koçaş, İstanbul Boğaz koprüsıi hai:kında bir Senato araştırması yapılmasını istemiştir. Sadi Koçaş, Senato Başkanlığına verdiği önergede, İstanbul köp rusu konusunun son derece önemlı olduğunu ancak, bu konuda alınan kararlar hakkında Parlâmentonun bilgi sahibi bulunmadığını belirtmiş ve şu hususlara değinmıştir: «Iktidarın siyasi tercih hakları mubakkak olmakla beraber bovlesine önemli bir konuda bu hak, teknik ve stratejik çok esaslı bir etüde istinat ettiği takdirde hatasız ve isabetli telâkki edilebiln:. Bu konuda yapüacak en ufak bir hata sonradan asla tashihi mürakiin olmıyan büyük mahzurlır tevlid edecektir.» Komandolann "Sokak Mühorebesi Tatbikatı,, heyecan uyandıtdl TOPLAMIDA ERKEKLEK. BIK ARADA O l l R M t S T U . . ÇİKOLATALI PASTADAN BİRBUÇUK LOKÎVIA DAHA... (Fotograf: İbrahim KÖSEOĞLU) berberde. terzidc kazanmaya çalışıyorsunuz, bunun yerine az yiyin, çok hareket edin hanımlar...» (Manıkürlü ellerle, mizanplili saçlar okşanıp, çikoiataiı pastadan bir lokma daha!..) Türk Amerikan Ünıversiteliler Derneği Kadınlar grupunun dün yapılan aylık yemeklı toplantısında, «genç ve dinc» Bingül Gülseven, hanımlara «Kanada Egzersizleri» üzeriw ne bilgi verıp, zârif olma yollarını anlatırken, çikolatalı pastadan (ayıptır sayması ama) tam beş kocaman yuvarlak tepsı, onbeş dakikada ortalıktan yok oldu. İşine devamlı geç kalması yüzünden, şefinin verdiği «Kanadı egzersizleri» kitabını önce kendiTabii unntmamışsınızdır: Sıne, sonra bürodakilere uygulayan vas ile yapüan futbol maçında, seyirciler birbirine girmiş, ve 41 (Arkası Sa. 7. Sü. S de) vatandaş ölmüşttt. Bunun üzerine Beden Terbiyesi bir kararla Kayseride yapılacak maçları yasakladıydı. Hâiâ da, orada top oynanmıyor. Şimdi, sıra karayollanna gelANKARA (Cumhuriyet Bürosu) di galiba. İstanbul Trakya araYTP Gene! Başkanı Dr. Yusuf Azızsuıdaid son otobüs faciasmda öoğlunun «politıka ve tefekkur halenlerin sayısı, maalesef, Kaysejatımızııı mümtaz sıması» dı>e t a ri'dekinden pek aşağı değil. 35 nıttığı eski CHP lı Prof. Tahsin Banguoğlu dun YTP ne gırmiştir. kişi öldü. O halde bir kararla, o yoldaCHP'den Edirn e Senatöru ola ki, otobüs seferlerini de olduğu rak Parlâmentoya gıren Bangugibi yasak etmeli. oğlu, yeni gırdığı partısını öveıı Başka türlü çaresi olmadığı, konuşması sırasında onumuzdekı artık, iyice anlaşılıyor bu işin. seçımlerde Parlâmentoya gıremezse «sıneı mıllete» oToneceği D. N. nı so}lemii.tıı. Bedir'den fCıbrıs'cs,, Spor ve Sergi Sarayı, bir cami havasına bürünmüştü ALÂEDDİN BİLGİ Spor ve Sergi Saraymda ı şimdiye kadar çeşitli «gece I ler» düzenlendi.. Bu gecelerin çoğunluğu, «eğlence geceleri» \e «sportif karşılaşma» geceleri olduğu gibi, nazılan da | «anma» geceleri idi~ Uteriz. NADİR NADİ S.POK \ £ SERGI SARAYINDAKI TOPLANT1YI 12±EXOfi KSD1NLAR. (Arkası Sa. 7. Su. 7 de) i ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başkenttekı Komando Tugıyına bağlı komando birlıklerinin oncekı sabah Bahçelıevler Dörduncu caddede yaptıklan atışlı tatbikat, çevredeki halkın heyecanlanmasına yol açmış, hukumet ılgililerı, tugay üe temasa geçerek tatbıkatm kısa süre içinde bitirilmesini sağlamışlardır. Savaş kıyafetleriyle tam techizatlı olarak «sokak muharebesi» tatbikatını Bahçelievler Dördüncu cadde üzerinde ve ara sokaklarda yapan komando birlıklerı, patlayıcı madde ve manevra mer misi de kullanmışlardır. Cadde üzennde ve ara sokaklarda «hakiki muharebe» şeklinde tatbikat yapan komandolann hareketleri ve kullandıklan patlayıcı maddeler çevredeki halkın heyecanlanmasma yol açmıştır. Bır kısım vatandaşlar da telefonla ılgıli mercilen arayarak komandolann hareketlerının nedenlerinı soruşturmuşlardır. Öncekı gun saat 9 da başlayan komandolann atışlı tatbikatı, hü kümet ılgilılerının uyarması uzenne 15 dakika devam ettıkten sonra bıtınlmıştır. DAKİKA: " Toptan Banguoğlu YTP'ye girdi