Katalog

EÜTÜN AYDINLARIN OKUYACAÖI KİTAP: ISMAİL HAKK1 BAJLTACIOĞLU Eğitimin gerçekçi telsefesini y»pan pedagog HAYATT, ESERLERİ, TEZLERİ FELSEFESİ Her aydmın, her dgretmen ve ogretmen adayının, her lise ve ünlversite öğrencisi nın okumaıı gerekli bu eser; ubrın, iradenin, yaratıcı çalışmamn, flklr mücadelednin en canlı bir örneğidir. Onu okuyanlarda olaylan, tosanları. toplumu görü? tarzı bütünleşecek; öıderine lyinin, dogrunun, guzelin engin urukları açılacaktır. 12.5 liredır. Sabri KOLÇAK: Hali) Rifat Pj. Cad. 168'3. Tel: 34910 İzmir. Cumhuriyet 819 umhuriyet KUBUCÜSU: EUNUS NADİ ŞAHiDi Çeviren: Hicr! v m . Y, Mevlevi sair ve SAHTDİ'nln, Tevhid: Vücudı Hutlaka dalr beyitlerden ve bunların mütesekki) tasavvuf!, eser. 15 Uradır. TEVHİD biı 44. yıl sayı 1S618 Telgraf »• mektup adresi: Cumhuriyet Telelonlar : 22 42 90 22 42 98 İstanbul Posta Kutusu: btanbul No 24« 22 42 97 22 42 98 22 42 99 ÎNKILÂP ve AKA Kitabevleri bâncıhk 4382630 Pazar 21 Ocofc 1968 ORTADOGU'DA YENİ BİR PAKT Yunan rejimini KURULUYOR Kıbrıs'ta kalan 5 bin Yıınan askeri tabiyet değiştirdi (Dış Haberler Servisi) ape Town'da Dr. Blaiberg 20 nci gününü de doldnrarak ölüm duvarını aşar ve baskasının kalbi : le en nzun vasıyan adam finvanını alırkcn, Malo Alto'lu Kasperak'n) dalağı da çıkartümıştır. Bir çok doktor, lnsarüarın başkasının kalbiyle 20 gtinden t%t la yaşıyamıyacağını ileri sürmüştür. MALO ALTO Kalb nakli ameliyatının 14. gününde, Mike Kasperak bir ameliyat daba geçirmis, doktorlar hastanın dalagını almışlardır. Böylece 24 saat içinde iki önemli ameliyat geçiren Kasperak'ın durumu «son derece kritiktir.» Hatırlanacajı gibi Kasperak'a son beş gundür bir kaç ameliyat yapılmış. önce safra kesesı çıkarlımış, daha sonra mıdesinde ve bağırsağındaki ülserler alınmış, iç kanamaları durdurmak için bir ameliyat yapılmıştı. Fakat evvelkı gece yapılan ameliyattan sonra sabab kanama yeniden başlamış ve doktorlar öğleden sonra, iki buçuk saat sıiren bir ameliyat la Kasperak'ın dalagını da çıkarmışlardır. Boylece, kanda pıhtılaşmaya sebep olan unsurların a zalması önlenmiş olmaktadır. Bilindifi gibi dalak alvuvarlann deposudur. Alyuvarlar buradan kam karışır, hayatı sona eren alyuvarlar yine burada yok edilir. Oa (Arkasi Sa. 7. Sü. 5 de) Inönü açıklaclı: c ilk tanıyan Türkiye 24 atölye yandı CHP, milli bakiyenin devamına iaraftar ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Önceki gün tstanbul'dan Ankara'ya dönen CHP Genel Başkanı Ismet Inönü dün seçim sistemı ve Parti içi konulara değinen bir demeç venmiş, Partl içinde bir ihtilâf olmadığını» açıklamış ve «Milli bakiye usuiüyle, seçiınlerde bütün vatandaş oy \e eğilimlerinin değerlendirilmesi bizim eserimizdir. Bu usulün devamı \e küçült, partilerin yaşatılması gerektiği kanaatimizi muhafaza etmekteyiz.» demiştir. ^ ^ I n ö n ü ' n ü n demeci şöyledin «Son tstanbul gezimden Ankaraya çok memnun döndüm. Vatandaşlanmız arasında Cumhuriyet Halk Partisinin tutumu genij bu: anlayıs ve takdirle karşılanmaktadır. tki aylık Kıbrıs olaylan, Meclis çalışmaları ve mevsim şartlan dolayısıyla ara verdiğimiz geziler, konpreferle yeniden hızlanmakta teşkilâtımız suurlu bir şekllde seçime hazırlanmaktadır. Dr.Fazıl Kiiçük, Türk toplumunun da aynı gün «seçim» yapacağını ilân etti ATİNA ve ANKARA BÜROLARIMIZ Özcl muhabirimiz Kosta DAPONTE, Türkiyenin Yunan rejimini itanıyan ilk ülke olduğunu bildirirken, Ankara Büromuz Kıbrısta kalan 5,000 Yunan askerinin tâbiyet değiş • tirdiğini haber vermiştir. Bu arada, Dr. Fazıl Kiiçük; Türk toplumunun Makarios'la aynı günde seçim yapacağını ilân etmiştir. Kıbnstakı kontenjan dışı Yunan kuvvetlerınden 1.600 ü subay olmak üzere 50 O kışılık .U bir kuvvetın Adadan (,ekılmedığı v e bunların buvuk b;r çoğunhığunun da tabıvet riegıştırerek Kıbrıs Rum Mılü Muhafız Bırlığıne katıldığı oğrenılmıştır Ankaraya bu konuda ıntıkal eden haberlere göre subay ve erlerın bu kararını su unsurlar etkılemıştır: A Tnnanistandakı iunta yö netimi ve iç karısıklık. A Makariosun sa^ladığı im kân ve kolavlıklar, (Arkası Sa. 7 Sü. 2 de) SUU Dl ARABİ STAN Parti Liderleri ne diyor? Türkiye'den başka tran, Pakistan, Suudî Arabistan ve KuveyVin de pakta katılacağı bildiriliyor Dış Haberler Servisi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Başkanı Inonu'nun Milli Bakiye sıstemının devamı gerektiği yolundakı sozlerı uzerıne goruştuğumuz partl liderleri, şunları soylemıîlçrdır: «Çekişme devri kapandı» CHP de iki yıl sun'l oiarak sürdüriilen iç çekişme devri kapanmıştır Son zamanlarda böyle çekişmeleri yeniden yaratabilmek hevesiyle girişilen bazı tahrikler gorulüyor. Partinin yöneticileri v« yetkili kurullan arasında anlaşmazlık ve çekişmeler olduğu intıbaı uyandırılmak isteniyor. (Arka«ı Sa. 7, Sü. 1 de) ALPASLAN TÜRKEŞ W ASHÎNGTON AmtrUo Dışisleri Bakanlığı Müsteşarı Kugene Rostow, tngJ112 SUâhlı Kuvretlerinin tasarruf amacıyla 1971 yılına kadar çekilmelerinden sonra husule gelecek boşluğu doldurmak için, Basra Körferi mıntıkasının savunması konusunda beş Ortadoğu ülkesinin bölgesel bir güvenlik anlaşması yapmak istediklerini ve çalışmalara baslandığını açıklamıştır. «Amerikanuı S«sl> radyosunda yayınlanrnaJı üzere banda aünan bu konuşmasında Rostow, konuyla ilgill Ortadoğu ülkelerinin Türkiye, îran, Pakistan, Suudi Arabistan ve Küveyt olduğunu söylemiştir. Rostow, adı geçen beş ülkeyl «çok knvvetli, çok faal ve istik(Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) Ağn'da ısı, (58) dereceye Doğu Anadolu'da karakış, dün tekrar şıddetini arttırmış; Ağrıda ısı, (38) dereceye düşmüş, Batman'da sondaj kuyularında çahsmalar durmuştur. Batı Anadolu'da ise ruzgâr Poyraz'a dönmuş, hafıf ısı düşmeleri görülmuştur. Orta Anadolu'd'a bâzı kesimlerde ısı yükselmeleri olmakla beraber, dağlardaki karların erimedıgi bildirilmektedir. «Böyle bir beyanatı. bız de tasviple karsılarız. Seçim Kanunun da sık sık deüsiklik yapılmasını. rejim için havırlı saymavız. Millî Bakive sistemı. her çcsit fikir ve temayülün demokratik bir sekilde temsiline ımkân vermektedir. Hıç bir mahzurlu tarafı da mevdana cıkmıs değitdir.» Asa': « Kitnseden fütuıumuz yok» BLRSA Yenişehir üçe toplantısmda bir konuşma yapan AP Genel Baskan Yardımcısı Talât Asal, iktidann iki yühk icraatından bahsetmlş, «Demokrasi hürriyet içinde kalkınmamn tek yoludur» demiştir. Konuşmasmda özellikie Seçim Kanununu ele alan Asal, «Bugün mer'i bulunan Seçim Kanunonun bir benzerine dünyanın biçbir rerinde tcsadüf etmek mümiriin değiidir» dediktcn sonra söyie konuşmuştur: «Bu nevi seçim sistemleri Batı memleketlerini diktatörlenn eline düşürmüştür. Bunun ıçindir ki, Seçim Kanununu rejimin istikran için istiyoruz. Hakkımıza ve kendimize inanıyornz. Siyasi rekâbeti rejimin temell sayıyoruz. Bu itibarla kimseden füturumuz yoktur.» M. ALİ AYBAR «TtP, ötedenberi en âdil sistem oiarak milli bakive sistemini savunmustur. Cünkü. milli ba kiye sistemi alınan oy sayısına tam orantıh bir temsil saglamak tadır. Rununla beraber. AP'nin tek basına veva baska bir partiyle ittifak ederek millî bakiveyi kaldırmasından TİP, endise duymaz. Zira, seçim sistemindeki ovunlarla sandalva savısını arttırmak, Parlâmento ile seçmen kitlesi arasında varatacağı intibaksızlık vüzünden, bu gibi oyunları tezgâhlamıs olanlan büs bütün 'ikmaza süriikler.» unün notıorı Amerikanın ödemeler dengesini düzeltmek için yeni tedbirler alması, lngiltere'nin imparatorlugu tasfiye ederek Avropa ülkesi haline gelmesi bu ülkelerin iç işleriyle ilgili gibi gosteriliyor ban çevrelerce. Oysa, son biriki »y içinde verilen kararlarU dünyada birtakıra ölçüler, yargılar, denge stratejileri degismekte ve degismenin devam edeceği de anlasılmaktadır. NATO'daki reorganizasyonn bir yana bırakırsak, en önemli degisikligin, tngilterenin. fislerin bosaltılması, knvvetlerin geri çekilmesi kararından sonra alınan pakt tedbirlerinde düğümlendifcini görürüz. Uzakdoğuda Endonezya, Filipinler, Malezya, Singapur ve Tayland arasında knrolacak yeni pakt tngilizleTİn boş bıraktığı yeri dolduracaktır. Dean Rnsk'ın yardımcısı Rostow ise, dün Süveys'in doğusunda meydana gelecek bosluğun yeni bir güvrnlik sistemiyle kapatiIacaÇinı söylemiştir. Bn sisteme, «bölgesel güvenliğin sornmlnlugumı özerine alacak güclü, faal ve müstakar ülkeler», düzenlemenin nüvesini teskil etmek üzere katılacaklardır. Rostow'a göre, Türkiye, tran, Pakistan, Koveyt ve Snndi Arabistan pakta gireceklerdir. tlerde Irak'ın da çafealara katılması tcmenni edilmektedir. Amerika Dısisleri Bakan Yardımcısı, graplaşmanın bir siyasi ve ekonomik pakt mı, yoksa savnnma paktı mı olduğunu henüz açıklamıyor. Ne var ki, Ingilterenin bos bırakacağı yerlerin doldurulmasından sözedildigine göre, bunların CENTO gibi, SEATO gibi bölgesel savnnma paktları olduğn anlasılıyor. Yeni kararlar gösteriyor ki Amerika, Batı kesimindeki bölgesel ülkeleri birleştirmek snretiyle Dogu Batı dengesini devam ettirmek, Batının muhafızlığı rolünü ise eskiye oranla biraz daha hafifletmek niyetindedir. Denge ve bölgesel paktlar konnsunda en önemli tesebbüs, bi«i pek yakından ilgilendirdiği için, süphesiz Ortadoğndakidir. Bilindigi gibi Ortadogu, tran'iyle, Snndi Arahistan'iyle. Knveyfiyle. Bahreyn'iyle ve Irak'iyle zengin bir petrol bölgesidir. Aynı zamanda Örtadoğuda sempatik olan milliyetçilik akımları genislemek istidadındadır. Nâsır'ın Israil karsısındaki yenilgisine ragmen, railliyetçi hareketler gittikçe etkili olmakta, tamamen Amerikaya dönük yönetimleri işbasında tntmak gün geçtikçe giiçlesmektedir. Son karara nyarak tngilterenin Avrnpalılasması ye kabnğana çekilmesinin ise güçlüğii daha çok artıracagı bellidir. İJstelik Arap îsrail harbi Ortadoğnya yerlesmek için can atan Sovyetlerin pek isine yaramıs; Roslar, bir yandan kendisine knrtanoı arayan Mısır'a yerleştikleri gibi, öte yandan Akdenizin doğo hölçesinde harb gemileriyle cirit atmaÇa baslamıslardır. Gerek Akdeniz'in 6 ncı Filonnn havnzn balinden çıkıp veni bir denge istikametine dofrn gitmesi, gerekse Sovvet nüfnznnun Arap milliyetçiligini daba fazla etkilemesi ihtimaline karsı Amerika, birtakım tedbirlere basvurmak gereğini dnvdn. Tedbirlerden biri askeri mahiyetteydi ve dogrndan dogrnya 6 ncı Filonnn knvvetini artırmaktı. Bnnnn verine getirilmesi ise halen süpheli, zira ödemeler açıgı, knvvetlerin artmlmasına imkan vermiyor. Bir baska tedbir, Mısır'a karsı olan Suudî Arabistan, Knveyt, Bahreyn gibi petrollere sahip devletleri birlestirip bir Islâm Paktı meydana getirilmesi, buna Türkiye, tran ve Pakıstan'ın da istiraki idi. Daba sonra bn pakt, Uzakdo&Dda kurnlacak bir tslâm gruplasmasiyle bağlanacak, tföylece tslâm Devletleri Toplulngo ortaya çıkacaktı. Toplulnğa dahil tslâm devletlerinin amaci Sovyet nüfuznyla asın sola kaçan milliyetçilik cereyanlannı önlemek, statükoyn muhafaza etmekti. Şn var ki, Arap • tsrail savası ve onnn sonucn, tslâm Paktı çalısmalarını hayli köstekledi. Ancak, Amerika'nın Araplara karsı yumuşak ve tsrail'i körüköriine desteklemez görünen tutumn belirlendikten sonradır ki, bn çalısmalar veniden basladı. tste In^iltere'nin kararını takiben VVashington'un yaptıgı açıklama, bir süre önce Türkiyede de tartısma konusu olan tslâm Paktı fikrinin devanudır. İsim belki İslâm Paktı olmayacaktır ama, aslında bn pakt, CENTO'nnn verinı alacak ve Yakındognda statükonnn, daha doğrusn, petrol çıkarlarının kornnmasını sa|lama\a çalısacaktır. Tnrkive böyle bir sisteme girecek midir? Mr. Rostovr' nn demeci, katılma kararından yana oldn^nmuz intibaını veriyor. Ancak Bakan Sardımcısı bu intibaı kasten yaratmıs da dlabilir. Bn bakımdan biz, Ankara'nın resmî bir açıklama yapmasını bekliyornz. Zira inanıyornz ki, Türkiye, dünyanın tehlikeli bölgesi haline gelen Ortadogn için dikkatli bir politika izlemek zornnlngnnda oldnğnnn bilmektedir. Hele taraf tntncn anlasmalann allerji varatmaktan başka biçbir ise yaramadıîını da tecrübelerle ö£renmiştir. Yeni bir pokt Emekli, dul ve yetimler için zom ısfeniyor AftKAKA, (Cnmhurıyet lîürosu) Emekli dul ve vetımlere tnemur maaşlannda oldugıbı yuzde 1 5 geçıcı znm ve I U1 rılmesı hakkında CHP'lı Reşıt Ülker bir kanun teklıfı hazırlamış ve Meclıs Başkanlıgına vermışfır Teklıfte bu geçıcı zammın bir mart 19b6 dan itibaren uygulanması ıstenmektedır. Türkıye Kamu Iktisad Teşebbüsien Hersonelı Sendıkaları Fe dera«vunu tarafından dün yavınlanan bir bıldırıde tktısadi Devlet Teşekküllerı mensuplanrıa da yüzrie 1015 oranında avans verılme'im öngören tasannın süratle kanunlasması ıçın ça ba sarfedılmesı ıstenmektedir. İRFAN AKSU «Secim Kanununda yapılacak tadilât esnasında, bütün partilerin mntabakatını almak. elbette(Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) 2 KİŞİ DONDU Doğu'da dün de 2 kişi, soğuktan donarak ölmüştür. Bunlar; Batman'da Narif Boysal, Sivasta şoför Ismail Oğuz'dur. llki, fazla içki alarak ilçe alanında, ıkıncisı ise arızalanan minibüsünü onarırken donmuşlardır. ITFAÎYE, ÇEMBERLİTAŞTAKİ «KASAPHAN.DA ÇIKAN YANGINI SÖNDÜRMEGE ÇALIŞIRKEN . İSTANBUL'DA Dün gece Yıldız Poyrazdan sert esen ruzgâr, Marmara'da buyuk dalgaların doğmasına sebep olmus, şehir hatları seferlerı aksamıştır. Saat 20.30'dan itibaren Beşıktaş'tan Kavaklara ve Üsküdar'dan Beykoz'a kadar bütün vapur eferleri iptal edilmiştir. Ayrıca, Sirkeci • Harem. Kartal Yalova arabalı vapur seferleri de tatü edilmiştir. Ye«ılkoy Meteoroloji tstasyonundan verılen bılgıye gore, bu aksama kadar îstanbul ve çevresınde hava; çok bulutlu. aralıklı yağmurlu, sonraları yağmurla karısık kar yağışlı olacaktır. Rüzgârlar. Kuzey yönlerden orta kuvvette ve zamanla sert esecektir. Hava sıcakhğı ise, en dusuk 2, en yüksek 6 derece olacaktır. İstanbul, dün gece büyük bir tehlike atlattı Çemberütas Atikali Paşa Medresesi Sokağında dün gece çıkan yangında, iki iş hanında en az 24 kundura atölyesi yanmıştır. <Kasaphan>daki bir atölyede bulnnan içinde talâş yakıian sobanın patlamasından çıkan ve saatte hızı 60 kilometreyi bulan fırtınada, lstanbnl için büyük tehlike yaratan yangını itfaiye, güçlükle kontrol altına alabilmiştir. (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) Bildiri Sahte bir ehliyet diploma şebekesi meydana çıkanIdı ÜÇ ÖĞRETMEN İLE ÜÇ SENDİKA YÖNETİCİSİ NEZARETE ALINDI ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Ankara polisi, sahte ilkobul diploması düzenledikleri iddiasıyla üç ilkokul riğ retmenini ve sahte ağır vasıt» şoförü ehliyeti düzenledik leri ihbar olunan üç kişiyi nezarete abnıştır. Bildinldiğıne gore, sahte ehli yetler vurt ıçınde 2 O O O lıra, 0 Ü3 0 yurt dışında 10DO1500 mark ara sında. Ukokul dinlomalan 200 lı • raya kadar alıcı bulmaktadır. Emnıyet Ikincı Sube Müdürlüğünden yapılan açıklamaya göre, düzenlediklen sahte ağır vasıta şoförü ehliyetlerını satabılmek için oto komısyoncusu Abdullah Oztrak. matbaacı Mehmet Alı üğulmuş ve Mehmet Teker bir de «Türkiye Soförler Uenel Sendikası» adı ile 500 üyeli bir sendıka kurmuşlar ve ehliyet verdiklerı kimseleri buraya üye kaydetmişlerdir. (Arkası Sa. 7. Sü. 2 de) Başbakan, Güneyden dönen birlikleri gezdi ANKARA, (Cumiıuriyet Bürosu) Başbakan Süleyman Demirel dün berabennde Gene] Kurmav Baska.ni, Milli Savunma ve Kara Kuvvetlen Komutanı olduğu haide Kıbrıs olaylan seoeoıyle bir süre Güney illennde fcaldıktan sonra Ankara'dakj garntzonlarına dönen birlikleri zivaret etmiştir. Demırel, subay ve erlerle bir süre görüşmüştür. öte yandan, Başbakan Demırel saat 13'te Marmara Köşkünde bir ögle yemeğı vermiştır. Bu vemeğe Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Cemal Tural, Mılll Savunma Bakanı, Dışışlerı Bakanı, Kuvvet Komutan ları. Ankaradakı askeri birliklerin komutanları katılmışlardır «SAMSUN» YOLCU GEMİSt SÜVARİSİ İZZET ARAL'IN ÎSTANBUL DÖNÜŞÜ OĞLU İLE KARŞILAŞMASI ÇOK HEYECANLI OLDÜ... (Fotoğraf: Selçuk AYBATAR Mf'ni şehır/er kurulması istendi ANK.VRA, (Cumhuriyet Bürosu) Bütçe ve Plân Karma KcmiSyonunda dun saat 13'de îmar ve Iskân Bakanlığı bütçesı görüşulmeye başlanmış, gece de kabul edilmiştir. Komısyonda okunan rapora göre Istanbul'da gecekondu önleme çalışraaları kapsamı içinde kalmak üzer e 500 halk konutu ınşaasına başlandığı, ayrıca geçen yıl 81 il ve ilçede 390 halk konutu inşaatının bitirildiği belirtilmektedir. (Arkan Sa. 7, Sü. 6 da) il 193 kişiyle batmaktan kurtulan SAMSUN,, istanbul'a dönebildi Vedat ETENSEL Trafik imtihanında rüşvet veriyordu BALIKEStR, <a.a.) Mehmet Bayrak isimlı bin, trafik imtihanında vazifeli Polise 500 lira rus vet verirken yakalanmıştır. Sanık, sorgusundan sonra tevkif edilmiştir. Kolıkaholor alılarak ve sohbet edilerek tamomlonan bütçe.. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Bütçe ve Plân Komisyonunda Turizm ve Tanıtma Bakanlığı bütçesi üzerindeki görüşmeler dün sabah 5'e kadar devam etmış Bakan Kurşad, iki 2 defa istifaya çağnldı Girit Adası açıklannda siddeth dalgalardan güçlükle knrtulabilen Denizcilik Bankası'nın .Samsun. yolcu gemisi, dün tstanbul'a dönebilmis, kurbanlar kesilerek karşılanmıstır. Suvarı îzzet Aral ile 7 kişinin yaralandığı seferde «Samsun», Gırit Adası açıklannda 11 kuvvetınd'e korkunç dalgalar arasında kaldığı an, elektrik arızasıyla stop etmiş ve koca gemi, Akdeniz'in ortasında sallanmaya baslamıştır. Gece saat 2'de meydana gelen arıza üzerine bütün tayfa, el fenerlerinin ışığı altında arızayı gıdermeye çalışmış, bir yandan da «SOS» çekilerek, yardım istenmistır. Bu sırada, birincı mevki salonuna toplanan 63 yolcuya, cankurtaran yeleklerinin nasıl kullanılacağı gösterilmıştır «Biz SOS çekerken...» Amerika İle Sovvetler nükleer silâhsızlanma konusunda anlastılar. ECVE'l (iUKESIM defa istifaya dâvet edilerek sert sekilde tenkid edilmiştir. Bakanı CHP'H Yaşar Akal ile AP'li Turgut Cebe istifaya dâvet etmişlerdi r (Arkası Sa. 1, Sü. 4 del BARIŞ İÇİN ATOM.. Suvarı Ara' «Biz, SOS çekefken, ilerde bir Yunan gemisi sulara gömülüyor, bir Alman şilebi de güçlükle kova sıgınmaya çalısıyordu» demıstır (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de)