Katalog

' S A H İ F E İKİ ' 28 Eylul 1967 CüMHÜRÎTT5 YENİ EHERJİ KAYNAK1ARI Kadri ÖRENGK Uaktoa Tflknk UOhendiıi ünlük yasantımızın ve çağdas uygarbfın yurütiicü giicü olan enerji ihtiyacuım karşılanmasında, geliştirilmesinde ve Idame edilmesinde bütün ülkelcrde büyük bir çaba meveuttur. En çok enerji tüketen ülkelerin başında Blrleşik Amcrika geimektedir. Birleşik Amerika'da her tıeviden enerji tüketiminin yıllık toplaro tutan 1638 milyon ton komüre eşdeğerdir. Niifus başına diişen ortalama yıllık enerji de 8600 kg. kömüre eşdegerdir. Türkive için bu rakamlar, nüfas başına 340 kg. konıiir oimak uzere yıllık toplam olarak 10 milyon tondur. 3300 delegenin katıldığı 29 ııncu yıllık Amerika Enerji Konçresi. 2527 nisan 1967 tarihleri ara»•nda Chicago'da toplanmıs, enerji sorunlan mekanik, elektrik, endüstriyel. sn (eknolojisi. nfikleer, hjdroelektrik ve otomatizasvon yönlerinden incelen ntiştir. Ancak kaynakların temini ve idame<=i de bu konjjrenin başlıoa konusunu teşkil etmiştir. Gercekten Brrleşik Amerika'nın 33 yıl sonra 20M yılında toplam enerji üretiminin 1965'deki tüketim seviycsinin yedi misline çıkarılması gerektijH saptanmıştır. Türkiye'de de 611 nisan 1933 tarihleri arasında toplanan ilk enerji konjrresinden sonra H. Enerji Komrresi, 1719 kasun 1*58 tariblerl arasmda Ankara'da toplanacak ve enerji konalanmız umunlarca eleştirilecektir. iitiin ülkelerin enerji «orunlarmı çözümleme cabalan yanında Birleşmis Milletler Crffütü de gelişmekte olan ülkelerin enerji ihtiyacının ekonomik olarak kar;ılanmasında klâsik enerJl kaynaklarmdan faydalanılmaçıyle llcriH olarak yeni usullerin araştırılmasinda \e uygulanmasında rol almış bulnnmaktadır. Bitümlü $ist, gunes, Jeotermik ve rüzgâr enerjisi alanında son gelismeler etud edilmiş ve Birlesmis Milletler Kalkınma Programı (l'VDP) tabtında bitümlü şisl ve Jeotermik enerjiyle Ugili de\ elopmanlar için imkânlann arastırılması konusunda hukumetlere yardun edilmeya başlanmıstır. Gr^n ülkelerin sosyal ve ekonomik kalkınmasında ı»»rji ihtiyacı için bnemli bir ümit kaynağı olan yakıt pilleri teknolojisinde de ilerlenmesine Ihtimam edilmektedir. Birleşmis Milletleı Örgutunce 1969 yılında Jeotennik Enerji ve Güraüj Enerjisi Sempozyumlannm yapıiması kararlaştırılmıştır. Birleşmiş Milletlerin yeni enerji kaynaklarlna dair (dokuman E 4303ı lierleme Raporu'nda geleneksel enerji kaynaklan yeterli olmayan ülkclerde ekonomik alternatifler olarak yeni enerji kaynaklannın aranması mevzuunda bu drgiit tarafından vapılan çalısmalar izah edilmi;tir. Aşağıda, Birleşmiş Milletler tarafından gıinpç. jeotermik, bitümlü şist ve jakıt pilleri enerji alanında dünya ölçiisündeki gelismelerden toplanan bilgilerin kısa bir özeti verilmi? ve bunlardan, drgütun katıldığı çalışmalar açıklanmıstır. • ••• ••••••••••••!> •! 3 TURKlYEnin CUVENSİZLİGI > Baku'daki gerçek! s Snmuait, Baku'ya otomobille yirmi dakika aıaklıkta bir şehl dir. Bastan sona düzenli apartmanlar, birbirine benziyen yapıla düzgün caddeler^ ve fabrikalar, fabrikalar^ Yağıslı blr günı Snmgsit'i gezdik. Yafmnr damlalsri ağaçlann yapraklannds i iri idiler. Onsekiı yıl önee temelt atılan bn kentin 3zelliflnl *o dağum zaman : Sumgait'ta oturanlann vaj ortalaması 25 30'dur. Sovye ler Birliğinin dort bir yanından gençler Sumgaıt'a çalısmaya g < lir. Gençlerin sanayi sehriaır.. dediler. Bay Süleyman Demirel dünkü gazetelerde okndnğnm» g8ı Snmşsit'ı dolasmış, Baku'da denizden petrol çıkarma teslslerlı resmis, sonra da çevresindeki gazetecilere çatarak : « Bızim gazetecilerımiz berber Nuh ile uğraşacaklarına gı Hp burada görd'üğümüz mükemmel sevleri yazsalar ya !» demîş. Biz doknz ay önee oralara gidip gördüğümüz «mükemmel çe; leri» yazmıştık. Haıer Denizinin dibinden petrol çıkaran Azerbaj can'ın petrol firetimi yılda 20 milyon tonn aşkındır, İnsan eli, Ba ku dolavlannda, dalçaların üstüne bir petrol sehri knrmnş; b sehrin yolUn denizin ustfinde ikiyüz kilometre devam edivo Ama en önemlisi, o sehirde çalısan isçilerin dnrumndnr. Aldikl; n ücret, guvenlikleri, efitim imkânlan, yasayısları, ve yönetinde rolleri Sflleyman bey gidip yerinde görmüştür bonları» Am Türkiye'de «Sovyetlerde işçiler kbledır» diye yalan propagand yapılır; millî relirimizin önemli bir kısmı bn valan propaşands vı yüriitmek için harcanır. Devlet bn yalan propagandayı yapar lan Hazineden besler, derneklerine para verir. Oysa isçilerin ik tidarda oldnğiı bir ülkede isçilerin köle oldnfunn ve inim inir inlediklerini sSylemek güliinç düsmez rni? Elbette düser. Ve b sor yalanlann makale di\e yazıldıfı bir Türkiyede gazeteciler d baska sey bulamayıp Nazmive hanımın berberiyle ufrasırlar. Bay Süleyman Demirel Rusya'ya gitti, Orta Asya'ya vardı Azerbaycan'ı dolastı. Gördü|ü «mükemmel şeyler» den söz açtı : « Çölleri vaha halıne getirmişler..> diye övgü nntnklan s5y ledi. Şn garip Türkive'ye bakın ki. onun Sovyetlerde söyledifin bir Anadoln kahvesinde tekrar edeeek vatandas «komünizmı met hedicı» konnsma yaptıfı çerekçesiyle derhal tevkif edilir, bilekle' rine kelepçe vnmlnr, ocagına incir agacı dikilip köküne « dökfi m IBr. Biz Antep'te bir kahve «ohbetinde : Ruslar uzay yarışmasında Amerikayı geçtiler.. dedifi lcir »eki* ay tntnklu kalmış ve zorla beraet etmi? vatandas biliyornı. Böyle bir ülkede, bövle bir ortamda, sandıktan Süleyman bej çıkar, ve Sfilevman beyin hanımı da özel berberinl devlet hazine •inden para harcıyarak yanında jfötürürse elbet Babıâli basın gel bre berber seni berberliyeyim diye cici berberln yakasım bı rakmıvaeaktır. Biz bilivornz kl, Demirel heyetiyle giden komn nizm tüccarlan döndükleri zaman eski hamamda eski tasla valar knmasından sn dökünmeîe devam edeceklerdir, Çünkn memleke timiz karanlıktır. Yüzde altmışımız oknma yazma bilmez. Altmı: bes bin köyün dafınıklıfında kaybolmns insanlarımıı geriri vı sömürücü bir Srgütün pençeleri arasındadir. Bn karanhkta sömüriivü sürdürmek yalnız adı dentokrasi olan bir düzen içinde lmkânlar kazanmaktadır. C^•* B lowatlık bir elektrik santralmın hizmets konulma siyle Japonya Heart bir baı üıerlnden jeotermik enerjt fireten beşind illke olmuştur. Diğer iilkeler ttalya, Yeni Zelanda, Sovyet Rnsya ve Blrleşjk Amerika'dır. • VVairakei'de, Yeni Zelanda'nm bn büyük Jeotermik «ahasında basmç dengelenmiş ve Kuzey Ada«ı'nuı diğer mmtakalannda jeotermik developmanlara devanı etmeye karar verilmiştir. • Birleşik Amerika'da Kalifomiya'da trayzerler sahasında devclopman 'ondailan 200 bin kilowat1ık mö«:takar bir buhar pofansiyeli saslamış ^e yeni elektrik firetim santrallannın Inşaatına başlanmı?tır. Diğer bir developmarula i«e pilnt tesis etüdlerinin sonnçlanna jröre Kalifomiya'da Salton BOIÜ .1eotermlk hızlu snlanndan tuzun ayrılması kararlastınlmıştır. • Sovyet Rusya'da Kamçatka'da Petropavlovsk dvarında 25 bin kilowat1ık bir üretim üniteslnln Injaatı tamamlanmıştır. Birleşmfs MİIIetler'ln hu alandaki çalışma^ı Jeotermik gelisim lçln yapılabilecekler mevzuunda hükflmetlere tavsiyelerde bulunmak ü>ere Mliliyet çl Çin'e ve FilipJnler'e tekaik yardım uzmanlarınm irönderilmeslni kap«amı;trr. Buna Ilâveten, Birie^mis Milletler Srgiitiinün hizzat lcrada da rol alma5İrle 1TVDP ve hükumetler tarafından jeotermik enerji developmanlvie ilgill büjiık mikyasta üç etüd finanse edilmoktedir flrkive'de Ratı Anadolu'daki jeotermik kay nnklarm dfrekt ısı maksadlvle ya da elektrik enerjisi üretimi leln deSerlendMlmesl nmariyle 2.537.1M dolârlık ve dört vıl sürecek blr etude haşlanmıjtır. Ba böl/rede sıcak sıı kavnaklan \e tcrmal sahalar mevzuunda meveut donelerin toplanıp derlenmeslnden ve etüd edilmesinden sonra sondajlar da dahil olmak özere jeolojik ve leofizik etiidlere baslanacaktrr. Türk nzmaniannm. Jeotermik araştır malar Içln lüzumlu Ihtisas teknikleri mevzuunda yetfstfriImeM de hu projenm ana kısımlarından hiri nl teşkil etmektedlr. Salvador'un enerji durumu srenel olarak Türklye'nin duramuna benzemektedir. Her iki ulke. mevsimlere göre değişen «m gelirîerine tâbi olarak miktan değişen hidroelektrik enpriiye büiıık oranda hel bağlamışlardır ve ithaj edilen akar>akıtı kullanan termik elektrik santralları da devamlı doıiz sarfmı gerelrtirmektedir. Sahador'un. Orta Amerika'nın ana volkanik kusağmda bulunan jeotermik sahalanm deeerlendirmek amaciyle 1.474.900 dolârlık bir etud yönetilmektedir. 2,860,000 dolârlık bir proienin bir parçası olarak Şili'nin knzevinde 108.000 km2'Iik hir <aha Jeotermik kaynaklar yönünden etud edilecektir. Rulunan neticelere davanılarak jeotermik enerjinin en ivi sekilde knllanılmasını tâvin etmek için etüdler dikkatli olarak eleştiriimekte; elektrik üretimi, knrak bölgede kurulacak bir tordan antma tesisi için enerji temin edilme«.i va da diğer nygnlamalar gibi imkân dahilindeki knllanmalar nazarı dikkate alınmaktadtr. ltörr»ia*«ist. «q bitkilerinin enkaziyle tesekkül eden orçanik materyali ihtiva eden ve denlı ve goT şartlannda teressüp eden rüsubî kayadır. Isının tatbik edilmesini gerektiren parçalama prosesi sırasında, bn orçanik matervalden petrol balinde yoğunlastırılabilen bir bnhar ileri gelmektedir. Bitümlü sist rezervlerinin 300.000 milyon tondan fazla oldnfu ve halen hütiin dünvada tüketilen yıllık enerjinin 1S000 katına esit bir kalorifik mahtevayı kapsadıiı tahmin edilmektedir. Bilimsel ve teknik ilerlemelerin bir neticesi olarak hitümlö sistten favdalanma ekonomlsl Bnemli derecede ıslah edilmistır. Birlesmi<i Milletler, bn potansiyel enerji kavna*ının bilhassa gelişmekte olan ülkelere arzedilebüTiesi bakımından venl imkSnlarla aktif olarak ı'1;ilenmektedir. Bn imkânlar, bitümlü «iistlerin jeolojisi. tnnhtelif neviden rezer\ler icin maden iiletmecilifi metotlan ı t sîstlerden sıvı ve eaz vakıtlan üretmek irin lüzumlu teknolojiler me\zunnda gelismeleri eerektirmektedir. Modern petrol rafinerisi tekniklerinin bitümlü <M«tin karakteristiklerine eore benim«senmesi snretivlc rafinerl teknolojisinde petrolnnkine brnzer ilerlemeler kavdedilmistir. Once Yakın tehlîke »Doç. Dr. Türkkaya ATAÖV rtadoğu krızı hâla çck tehhkelı sonuçlan olabılecek bir donem ıçındedır. Çekırdeklı sılâhiara sahıp bulunan ve bunları onbeş dakıka gıbı çok ksa bir zamanda ıstedıklen mesafelere ataDilecek guçte olan büvuk devletlerin kanşabileceklerı bır Ortadoğu savaşı olasıhğınm devam ettığını bilmek zorundaya. Israil'ın toprak edınerek ateş kesmesımn Ortad&ğu buhranmın b:r sonu değıl. başlançîcı olması daha akla yakmdır. I^rail yeni zaferleri sonunda aldığı topraklan terkeriıp 1949 mutareke smırına çekılmemekte dırenecek, bu da Arap uluslarım ınandıklan dâvalarda daha bukulmez yapacaktır. Araplar, Israıl'ın kendıne kattığı topraklan ergeç gen alma yollarım araştınrlarken, Ku dus ve dolaylanndan kaçan yeni goçmenler tâ 1949 dan berı bir çıban bası gıbı gelışen Fıliv tın goçmenleri sorununu daha da buyütmektedir. Arap ulusları Israil zaferinin ardmda Amerika'nın önculuk ettıği Batı ernperyalizmini gormektedirler. Israil'e ve onu destekleyenlere karşı cephe almalan doğaldır. Bu durumda yeni çatışmalara gi dilmesi ve ışe büyuk devletlerin daha açık karışmaları mumkundür. O takdirde, belirlı ıttıfaklar içınde olan ve topraklannda Amerikan üsleri bulunduran Turkiye'nın çok tehlıkelı done> meçlerden geçmekte olduğu ve kendi haberı bıle olmadan çıkarları yeryuzune yayılrnıs büyuk devletlerce pazarlık konusu olması ya da bunlardan bmmn Ç > karlan gereğınce üslerin kullanılması sonunda altından kalkamayacağı vahim sonlsra surüklenmesı düşunulebılır O Türkiye'de ntüne kadar pratikte gtines enerjlslnln en savanı dikkat uygulamasi suynn ısıtılma•mda ve damıtılmasında olmu;tur. Güneş an »ıtıcılan geni} mikyasta Avusturalva'da kullanılmaktadır. Yılda takriben 1 milyon dolârlık gıines. su mtıeısı satılmaktadır. İsrail'de hâlen evlerde kullanılmakta olan İM bin kadar ünite mevcuttnr ve su ısıtıcıları Için seçid olarak karartılmıs levhalar veya komple sistemler 60 kadar ülkeye ftraç edilmektedir. Japouya'da takriben 1.5 milyon ünile kullanıl maktadır. Günes su ısıtıcıları tlcari maksatla Sovyet Ru«ya'da ve Birleşik Amerika'da tmal olunmak tadır. Şill ve tspanya da dahil olmak iızere birçok ülkelerde nfak mikyasta Imatâta başlanmıştır. Tnzlu suyun gıineş enerjisiyle arıtılmasiyle Avu»ruralya, Yunanistan, İspanya ve (Portekiz) Çap« Verde adalarında bulunan yedi muhtelif toplulnğun içme ve yemek pi?irme suyu kısmen ya da tamamen elde edilmektedir. Bu enstelâsyonlaruı halihazır toplam yıllık üretimi 10 bin nı3 tür. Güneş eneriisinden faydalanılmasi\le İİRÜİ çalı| malar cüz'i kullanma maksatlan istisna edilirse daha ziyade araştırma ve geliştirme alanındadır. Bilhassa termik proseslerle mekanik enerjiye donüşum ya da Ince filimli fotogalvanik proseslerle elektrik eoerjisine donüşum imkânlan ile kuçiık olçüde kul lanmalar için gune? enerjisinden favdalanmada 11ginç pelişmeler vukubulmaktadır. Bununla beraber, ABD'de bir dereceye kadar azalrna; Avustural»a, Fransa ve Sovyet Rusya'da bilinen bazı çoğabnalar ile günes enerjisinden fajdalatıılmasi.vle ileili araştırma ve çelistirme faali'.etleri a^tğı 'nkan nç sene ö'nceki seviyesinde kalmıstır. Bu arajtırmalarla iljîilenen diğer ulkeler Avustralya. Barbados, Şili, Yunanistan. tsrail. Japonya, Nijerya, Pakistan, Senagal. tspanya. Turkiye, Birleşik Arap Cumhuriyeti ve Ingiltere'dir. Araştırmalar, farklı cografi bölgelerde günef radyasyonunun ölçülmesinden guııej enerjisinin ısıtma maksatlan Içui kul lanılmasına; mekanik enerji ve elektrik üretimine; soğutma maksatlaıına; pişirme ve kurutmaya; ve yuksek temperatür proseslerine kadar değişen ceşit li özel konulara yonetilmişlir. Denemeler. günej enerjiis kollektörleri ve depolama tesislerl mevzuunda yeni projelerin ve yeni materyallerin geliştirilme isni de hedef tutmaktadır. Güneş enerjisi B Bitümlü şist B Jeotermik enerji ~i iines enerjisinin kullanılmasında daha fax* la ilerlemek için ihtiyaç duyulan yeni mühendi^lik tekniklerine karşılık. dunyamızin derinliklerindeki sıcaklıktan ileri celen jeotermik enerji alanındaki gelişnıeler esas olarak jeoloji ile llgill bilimlerdeki ilerlemelere bağlıdır. Gayzerler ve sıcak su kaynaklan gibi yüzey tezahürleri olmadan Italya'da bir yeraltı buhar sahasının keşfedilmesini mümkün kılan geliştirilmiş yeni araştırma teknikleri son terakkiler arasındadu. Diğer önemU gelismeler aşağıda kaydedilmiştir. • Matsukawa'da ekim 1966 tarihlnde 20 bin U Büvük santral kazanlarını atcslemek fizere bitümlü sistin pülverize edilmesi snretivle So\vet Rnsva'da nygnlanan direkt bir vanma pro«;esivle ilpili developman. bn ilerlemeler ara<nndadır. Bitümlü sist vakma enstelâsyonlanndan biri Fstonya'da tesis edilen Baltık Bnhar Flektrik Üretim îsletmesidir. 100 ve !0fl bin kilovatlık ünitelerden tesekkül eden bn santralın kapasitesi 1.625.000 kilovat'tır. Sovyet Rnsva Hükflmetinin de Nbirlifivle Birlesmi? Milletler tarafından a£u<stos 1%8 tarihinde ve Sovvet Rn«va'da bitümlü sistin developmanı ve knllanılmaslvle ilrili bir sempozyum vapılacaktır. on teknolojik ilerlemeler vakıt pillerinin «enis mikvasta knllanılacak bir enerji kavnafı olarak terçeklesmesini valiinlastırmıstır. Ancak masraflann azaltılması, eüvenin ve pil elemanlannın Smrtinön artınlması eihi teknik ençeller devam etmektedir. Yakıt pillerinin eeli«mekte olan ülkelerde pratik ve ticarî olarak küçük mikvasta enerji üretimi için faydalı olması, Birlesmis Milletler'in bn alandaki arastırroalanna devam etmesine fimil olmaktadır. 5yle bir dnram karşısında Türkiye'nin krizin tatn göbeğinde yer almasınm müsaade edilip edilmeyecesini sormak pek tabii hakkımızdır. Daha önce de ortava atılan bn soruya hiikflmet hi İS eevapsız bırakmaktadır. Türk Dısislerl Bakanının üslerin kendi bükflietimizin iznı olmadan ve "tjjgk nlnsn çıkarlarına nymayan kosnllardı kullanılmayacagına dair sözleri inandırıcı olmaktan çok ur.ak kalmıştır. Lübnan'a yapıian Amerikan çıkarması ile U2 ve Karadeniz'de düsen Amerikan nçagı olaylan Türkiye'yi farkına bile varmadıği tehlikelerin yanmdan geçirmi; ve Türk halkınm, farkında olsa, hiç de tasvip etmeyeceği haksıı davranısla ra âlet etmiştir. tstenıien hıç de fazla bir sey degıldır. Hepımız kabul ederız kı, her hukumetın ulusUrarası llışkilerde ılk gorevi ulke ve u!u sun bağımsızlık, toprak butunluğu ve euvenligım korumaktır. Hukumetın ulusal çıkarlara uygun hareket edıp etmedığının Uk kıstası bu uç kavramı tehlıkeve atacak savaslara suruklenmemek ıçın gereken tedbırlerın tıtıziıkle alınıp alınmadığıdır. Bovle bır' tıtızlığın gösterıhp go» terılmedığıni araştırahm. B üzav çağı I C Yakıt pilleri urkıje, bugun, kendım çok a^an teknolojık' gerçek ve ılerleme ortasında bır satranç masası pıyonu durumundadır. Uzay Çağı'nın 4 ekım 1357' rle Sovvetier Bırhgı'mn fırlattıgı ılk >apma uydunun dunyavı 96 2 daİcıkada 18 000 mıl hızla çevrelemesıvle açıldığını hatırlayalım. Bunu 3 kasım 1959'da ıçındekı Laıka adlı bır kopekle atılan ıkncı Sputnik ızlemıs ve A B.D. de 31 ocak 1958'de dunvavı 114 5 da'<:kada çevrcleven Explorer uydusunu yorun£e\e kovmuştu. Bunu da 1 nisan 2 lo61'de ıık insan taşıyan Sov; et jydusu izlemış o!up uzay çahşmalan bü>uk bır süratle ilerleraektedir. Amerikan Ulusal Bihmler Kurulu ve Biîımler Ulusal Akademisi üvelerinden Dr. StYASAL BtLGİLER FAKÜLTESt ÖGRETİM ÜYESt sal, hem stratejik araçlar oWarren Weaver, Amerika'nın larak görmektedir. Türkiye' uzay çalışroalarına 30 milyar donin kendi çıkarlanyl» ilgil! lar harcadığmı açıklamıştır. Türkonularda karar alma ve uykıye bu dev ıierlemelerin yanıbaeulama yeterlifine sahip olşında bır arpa boyu kadar yol raadıgını açıfa vuran olay alamadıktan baska, nukleer sıKıbrıs olayı olmustn. Ama lâh rekabetme gırısmış olup yer Türkiye'nin kendine verilen yuzunun çesıtlı yerlennde savaşaskeri malzeraeyi Amerika' İar çıkardığı kanısını uyandıran nın onayı olmadan knllanabır Büyük Devlete usler vermıs. mayacaeını tâ temmnz 1*17 turlü ayrıcalıklar tanıdığı askerAndlaşnıasının dordüncü madlerıni Kendi topraklarına kabul desi belirtmekteydi. C.H.P. etmış ve butün az gelı<=mış ulkeHukumeti 194Tde Türkiye'nin lerın bu turlu tehlıkelere karşı kendi güvenlik konularında suratle uyanmakta o!duklan şu karar alma \t nygnlama yetsıralarda guvenlığıni garantiye kisini bn dereee kısıtlayan aldığma dair hiçbır emâre gosbir andlaşmayı İmzalamıstı. termemıstir. Bu, uyarmaları can Başfcan Johnson'nn o mesbnr kulağıyla dinleyerek, bır an ön5 haziran 1964 tarihli raektuce tedbirler alır.masını gerektıbunda atıfda bulundu^u dörren çok dnemlı bir noktadır. düncü madde eski CnmhurTürkne kendi topraklarına bilibaşkanının batırlaması gerenen sılâhiarla saldırılar çekebiken maddedir. leceğı gıbı, askerî bloklardan bırınin gonüllü bir ileri karakolu ma Türk Sılâhh Kuvvetleriolmakta devam ettıkçe, halkımının Türkiye çıkarına kullazın bılmedıgı turlu sUâhlara da nılmasmı onle\en aynı Amehedef olabilecektır. örneğin, nka Türk Ordusunu kendi sadunya çerçevesınde 100150 mıl vunma hedeflerı için yıllardır yuksekhkte değışık yorungeiere kullanmaktadır. îkınci Cıhan Sa nukleer başlıkh bombalar yerleştırmek mumkündur. Bu yo vaşmdan bır sure sonra parçası oldugumuz Batı savunma sısterungeleıımış bombalar ya yerdeT yapılan komutlarla belırli hedef mi Sovyetler Bırhği'nın karsısır.a \eteri kadar tumen çıkaralere yöneltilebılmekte, ya da bemamakta, bu açığını Türkıye gilırli yükseklıklerde bırkaç yiiz bi devietlerı çok fazla sayıda ınmegatonluk bombalar patlatarak Ne var ki, Türk milliyetçilerinin ve nyanık gnclerinin artık sanı sılâh altında tutmağa zorlameydana gelecek ısıyla belirli bazı seyleri birbirinden kesinlikle ayırmaian zamanı gelmiştir : jarak kapatmaya uğraşmaktadır. bır toprak parçası yakılabılmekBn vatanı ister kapitalist, ister komünist ve ister seriat düzeNATO ülkeleri içınde en kalabatedır. Uzmanlar çok eiverişli ninde olsnn yabancı merkezlere baflıyarak yönetmeyi isteyenler lık ordusu olan Amenka'dır; o bulmamakla bırlıkte, nukleer vatan bainidirler. Sövle ki : başlıklı fuzelerın a\a yerleştırı nu Turkı>e ızlemektedır. AmeSeriat. millet tanımaz. Bir ümmetin din birliğinde ve millî nhp oradan atılması da olanakh rıka Vıetnam'da bır somürge sanırlan yokederek yasamasına inanır. Türkiye Cumburiyetinin bagorunmektedır «BAMBI» ve vaşı yüruten, dunyanın uçte ikığımsızlıfım ve Türk milletinin istiklâlini Islâm ümmetinin devle• SPAD> yakalayıcıları ise. kıt'a sını 3.300 askerî usle sarmış olan tinde eritmeye çalısanlar elbette vatan bainidirler. lararası balı«tık fuzeler (ICBM) ve gene bu topraklarda kokiıi Türkive Cnmhnriyetinin ba|ım$ızlı£ını dısarıdaki bir merkeze ya da uzaydan gelecek tehlikeçıkarları olan bır ulkedır. Çıkarbaflıvarak memlekct içinde komünist düzen kurmak isteyen ki<ilere karşı duşunulmekte olan yo larını kabul ettırebılmesi için ler de vatan hainidirler. Moskovay» baflı bir Azerbaycan gibi rungelenmis yakalavıcılardır. Bu kalabahk bır orduya ihtiyacı olMoskovava batlı bir Türkiye düsüncesi elbette nefretle karşılanır. derece ilerlemıs olan yokedicı rrası dojaldır. Ama bizım kalaTürkiyeyl Washin*rton generallerine ve New York'nn para kıEilâhlarm kullanılısı etkıli bır balık bır uluslar topluluğu ıçınrallarına bağlıyarak yonetmek; kapıtalizmi dısardaki bir merkesekilde de sınırianamamıştır. rip Amerika gıbı bır Buyuk Devze hağlanarak Türkiyenin temel nizamı yapmaya çahsmak yolnnGbruşücülerın adlarıyla Mc letı hemen arkadan izlememız da bulunanların da vatan hıyaneti Içinde bulnndnkları ın götürCloy Zorın Andlaşması dive bıustunde duşunulmesi gereken meı bir gerçektir. Trnman'ın : hnen 20 £yjul 1961 andlaşması «ı bır noktadır. Batıhlar Avrupa lâhsızlaTma programının safhalar « Amerikanın sınırlan Kan ve Ardahan'dan geçer» sBzünil Rusyasında 26 Sovyet, Doğu Avhalınde yurutulme«ını kabul etilke edinip «Amerıkasız yasıyamayız» diyenler; Amerikayla knrrupada 62 Doğu Bloku tümenı mış, yanllşlıkla savaş çıkmasın! duklan özel ortaklıklarla memleket içinde Iktldar yaratıp bn «nlve 40 kadar da Uralların gerionlemek ıçın 20 hazıran 1963 de sınde Sovyet tumenı bulunduğutayı n'ashinjrton'la birleştirenler; Amerikanın Tiirkiye içinde yerWashıngton • Moskova arasında lrsmesi ve kökleşmesi için çalısanlar, milliyetçilikten nasibi olnu tahmin etmekte ve kendıleriözei bır kırmızı teleks hattı lıumıyan hıyanet knmpanyalandır. nin hu insan noksanlannı Turrulmuş, 5 ağustos 1963 andlasmaTOrkiye'de her fikir, her siyasi akim, her düsunee, ancak milll kıye'de çok büyuk bır ordu bea, »ıyia nülcleer «Ua«ıa«ler sınırlı ! : bsfatıclık. yani millet ıstiklâli çerçevesinde makbnl ve taygıdeolarak iurdurulmuş, uzayda kut lenmes» ""fiıbı yollatfdah «Wâfi HS" ferdir. Tarib boynnea, bir milletto yalnı» bir tek millete karsı meğe çatışmaktadırlar. lelen yokedicı sılâhların yörunba|ımsızlık kaygınna düsmesi kdlelik şvnmndan baska bir adla merika hem Türk insanıgelenmesl yasaklanmı>;tır. Bu an adlandınlmamıştır. Yalnız Rusyaya karşı bağımsızlık demek Amenı, hem de toprağını kenlaşmalar, butun değerıne ra§men rikaya nydnlnk demektir. Yalnız Amerikaya karsı bığımsızlık dedi amaçlan nîrnna kotnukleer denemeler kesın oiarak mek Rnsyays nydnlnk demektir. lanmıştır. Sovyetler BirliSi yasaklanmamıstır. Atılan adımlar kendi sınırlarının 1400 mil sadece «karanlıkta bir ısık deBn kesin ve açık prensipleri ortaya koyduktan sonra artık her fçinde bir casns oçağını dömeti» oiarak tasvır edilmekte•«7 gerçefi rabatça söylemek imkânı dogar. Sovyetlerde isçinin şiirdüÇünü açıkladıktan doknz dir. 17 ekım 1963 tarıhıi Bırleşrahat, mttreffeb ve yarınlarına güvenli olarak yasadıÇı, yükselıuek, gün sonra, yani 10 mavıs 1969 mıs Milletler Genel Kurul karabaşbakan ve devlet baskanı olmak, meslek değistirmek imkânlanda verdifi notada U2 nçafı rı da kutle yokedicı sılâhîarına sabip oldntn, ve siyasi iktidann isçilerin elinde bnlnndnğn, olaymın «>Sovvet Devletl nnın uzaya konmamasını kabul Işte bn gerçeklerden bir tanesidir. Türkiye, gerçekleri söylemekten nırlarınm açık bir ihlâli» oletmiştir. Böylece, genel ve tüm korkanlann aydın sayıldığı bir ulke olmaktan artık knrtnlmalıdır. du^n kadar, tekrarlandıjı süâhsızlanma yenne «kırmızı takdirde, karşılık do|nracak teleks» memorandumu; yeıaltı bîr saldın fiili oldnğn da bedenemelenni ıçıne almavan, dev lirtilmişti. Böyle bir karşılık letlerın tek taraf;> çekılmelermı dofduSn zaman söz konnsn •^••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••l rr.umkıin kılan \e Fransa ile Çm topraklar Türk topraklandır. Halk Cumhurıveti'nın katılmadıkları Moskova andla'ma<ı \e Yartn : kutle • vokedıcı sıiâhlann uza\a konmamasını tavsi'e eden bır ORTAKLIK Bırlesmış Milletler Gene] KuruGÖRÜNTÜSÜ lu kararı dısında, d^vletler silâh lanmaya devam etmektedlr. DÜNYANIN EN BÜYÜK ANSIKLOPEDİSİ 24 Cilt 28.000 Sahife SON BASKJSI AZ MİKTARDA GELMIŞ OLUP ÖDEMEDE BÜYÜK KOLAYLIKLARLA SATILMAKTADIR. AYŞE SECKtN (AKTARI) n silâhlanmayı en ılcrl Ue safhada yurüten de\letlerİ'AVVZ SECK1K den biri Amerika'dır. Bu Amerikan Neşriyab Bürotm Evlendiler. devlet ikilı ve çok taraflı itIstanbul: tstiklâl Cad. 387 Tel: 44 26 36 27 EyluJ 1967 tifak andlasmalarını da >alAnkara: Mithatpaja Cad. No: 61 Tel: 12 73 18 nız kendinin aldıfı kararları nygula>acak olan hem siyaCumhunyet 11*24 A A ENCYCLOPAEDIA Cîkarları B AYDINURIMIZA DUYURULÜR, Henş: 605/11411 MEVLİDİ ŞERİF GRfPf.V LÂBORATÜVARI ile PLRO TUVALET SABUNU ve FAY FABRİKALARf sahip ve müessisi E C ZA C f MAKİNAve KİMYA ENDÜSTRİSI KURUMU Hergün öğleye kadar • 3 SAAT LİSAN DAKTfLO (/ngllJzcBFronırzca' • SPOR • MATEMATİK 44 HIZMET YILI OKÜL DIŞI KALMIŞ OĞRENCILERE . İMALJtT ve TAKIM ÇELIKLERI'nin SATIŞANA BAŞLAMIŞTIR MÜRACAAT ANKARA'da KIRIKKALE'de : MKE Kurumu Tandoğan Meydanı Malzeme Satış Müdürlüğü Tel : 13 25 86 : Çelik Fabrikası Müdürlüğü Tel : 5 I 206 BROŞUR ISTEYINİZ (Basın 23380 A. 1281/11425) Necip Akar'm Vefatmın 10 ur.cu seneı cle\ııjesı munasebetıyle azu ruhuna ıthaf olunmak U2ere 29 Eylu! 1967 cuma gunü dğle namazır.ı mutaakıp Beyazıt Camii şenfinde Hacı H. Hasan Akkuj. H Zekı AJtın, Hacı H. A i Gulses, Hacı H. îbrahim Çanakka.'el. H. Azız Bahriyeli, H Fevzı Mısır, H. Mahmut Hataylı, H. Kemal Erdağ, Hacı H Kânı Karaca, Duahan Hacı H Nusret Ye şı çajm iştırskiyle okutulacak Mevlidı Şerife arzu eden ak raba, dost ve dın kardeşlerünizin tesjifleri rica olunur. AlLESf AMERİKAN DERSHANESİ SULTANAHMET AKŞAM DERSLERi ifNGfLİZCE • FRANSIZCA • ALAAANO BMUHASEBE • SPOR • DAKTfLO 2 Ekim'de derslere bojlanacoktır. Yeni AjMiü 7101/11420 | Antu edenlere broşgr gondwfflr. Tel ı 22 17 37 Ilâncılık: 23H.V 11437 Yiiksek öğretmen Okulu Müdürliig'iinden: Okulumusda münhal hulunan 35 lira ssl; maaçh kadoya 6 Ekim 1967 tarihinde yapılacak ehliyet imtOıanı il« remur »hnacaktır. Memur olma niteliklerini haiz bulur.anların Okul Müdürıügiine müracaatları ilân clunur. (Basın 23M2/11428) GEGMİSTEN GELEN SES: Ist. Dz. Tek. Mlı. Sat. Al. Koms, Başkanlığmdan1. 1 Kapalı zarf usulü ile bir adet eksantrik pres fatın alınacaktır Muhammen bedeli 45000 lira olup geçici teminab 3375 liradır 2 Sartnaıneler Komisyonumuzda, K.K.K. Ankar» »• tzmir Lv Âmırhklerınde bedelsız gönilebilir. 3 thalesi 11 Ekim 1967 günü saat 11 00 de Rasımpaasd&ki KomiSyonumuzda yapılacaktır. 4 tsteklilerin iha> günü saat 10 00 a kadar tekllflerini Komiayonumuza vermelerifBasın 22899/11419) MEVLIDİ ŞERİF Kı>...etli eşim, «evgili babamıs îinekii Tümgeneral BELGELERLE TURK TARİHİ Ekimde Ç'kıynr Cumhurivet 11422 Prof. Dr. VAHDETTİN ÖZAN'I gt>ç«tı ı«n« bugün kaybetmiştik Asis ruhuna ithtf lirer», topraga verilmetirıin birincl «enei devrlyesine rastliyan 30 Eylül curuarteıi günü ikindi namaunı mütaakjp Şiaü Camiinr'! mtvlit okutul«ea.ktır. Kendiiini tanıyıp «evenlerle, arzu ode.ı dın kardeşlerimlzin te«ri«*rinl rica ederiz. EŞf ve ÇOri'KJ ARI Cumhan>et 11445