Katalog

CÜMHTJRÎYET 27 Eylul 1967 SAHİFEÜÇ AJANSLAR ** RADYOLAR •, ÖZEL MUHABİRLERİMİZ t^ashington'ıa ödeme dengesindeki açığm sebeplerinden biri anlaşıldı hadiseler amsinda Amerikadaki ırkdaşları Israil'e üc ayda 165 milyon dolar gönderdi Yıkılan ve kurulan duvarlar atımızda lnsanlan birbl| M l rinden ayıran sun'î duvarJ D J a r yıkılırken, Doğumuzda « ^ ^ yenileri inşa ediliyor. Demirperde bir çok kesımlerde yerle bir olmuştur. «Ulanç duvan» ise gitgide incelmektedir. Halbuki Doğumuzda iki yeni dn var inşa ediliyor. Birincisi Kuzey fle Guney Vietnam arasındaki elektronik «Magınot hattı». öteki de Amerikanın Kızıl Çine karşı kuracağını açıkladığı «NıkeX» fuzesavar sistemi. 1950 ler başlannda Avnıpa ve Atlantikte yaratılan şartlar, bugün Asya ve Pasifikte tekrarlanmaktadır. Çin ihtüâli henöz oturamadığından, uzlaşmaz, hırçm ve kavgacıdır. Ayrıca Çin ile Amerika arasında bir niikleer denje de kurulamamıştır. Dolayısiyle Amerikanın Uzakdoğu siyasetine kuvvetinin mantıği hâkimdir. Eğer nukleer dengesizlik olmasaydı, Amerika Vietnama belki de müdahale edemiyecekti. Tıpki 1936 Macar ayaklanmasına seyirci kaldığı gibi. Niikleer dengenin gerçekleşmesi ve Çin ibtilâlinin olgunlasması, Pasifik ve Asyaya da halen Atiantik ve Avrupada tanık olduğumuz uzlaşma ha\asım kendiliğinden getirecektir. Kuzey ile Guney arasındaki bölünmeyi derinleştiren ber adım, Vietnam halkının nlusal emellerine aykın olduğu kadar, 1954 Cenevre antlaşmalarının çiğnenmesidir. Çünkü her ikisi de tek bir Vietnamı önçörmektedir. Fuzesavar perde hakkında, söyIenebilecekler daha fazladır. Pentagon, Çinin 1970 e kadar Amerikayı do\ebilccek kudrette fuzeler yapabilecefini hesaplamaktadır. «NıkeX» sistemi, 5 müyar dolar harcanarak ve sadece «sorumsuz Pekının» mubtemel «nukleer çügmhkları» na karşı ku rulacak ince bir savnnma kalkanıdır. Uzun menzilli, kıtalararası balistik füzelere sahip Rusyaya karşı değil. Ancak savunma kalkanı 45 müyar dolar daha sarfedilerek kahnlaştınlabilir ve Birleşik Amerikayı Sovyet füzelerinden de koruyacak hale sokulabiUr. Şimdi de ffizesavar sistemin sakıncalannı sıralıyalım: O Amerika ile Çin arasındaki nüldeer dengenin kurulmasını, dolayısijle Asya ve Pasifikteki özlemini çektiğimiz yumuşamayı geciktirecektir. A Ince de olsa, kurulacak füze savar perde, Amerika ile Batı Avrupa arasındaki savunma nçurumunu derinleştirecektir. Amerika daha iyi korunurken, Batı Avrupa saldınya büsbütün açık hale çelecektir. D «NıkeX» sisteminin peliştirilmesi çabşmalan Amerikanın atmosferde nukleer denemeler yapmasını, yani 1963 Moskova antlasmasını çiğnemesini gerektirebilecektır. O Yeni bir silâhlanma yanşını kışkırlacak ve Cenevrede bir nuk leer silâhlann yayümasını önleyi ci nlnslararası antlasma ünzalanması ihtimalinı zayıflatacaktır. Q Nihayet ince perdenin kalınlaştınlması isteklerıne ortam hanrlıyacak, güç kazandıracaktır. Amerikanın >.NıkeX» sistemini knrma karrrını müttefiklerine danışmadan alması, NATO ortak lan arasında haklı bir ofke yaratmış, yann Ankarada açdacak niikleer plânlama değeri uzerine golge duşurmuştur. Çünkü çrapun vücuduniin faydadan çok zarar getirecek «NıkeX» sistemi gibj nukleer konularda üyeler arasında istişareler yapılmasını sağ lamaktan otede bir hikmeti yokrur. Washinçton resmi açıklam?sını yapmak için hiç değilse daka 10 gun bekliyebilir ve müttefikle(Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) DIS HABERLER SEBV1Sİ WASHINGTON Amerikan Tıcaret Bakanlığı'nm ya>ınladıfı istatistiklerden oğTenildiğine gore, Amerikan Yahudi Kuruluşlan ve tek şahıslar Ortadoğu Savaşından sonra tsraile en azmdan 165 milyon dolar fazladan yardımda bulunmujlardır. Bu yılın ikıncı uç ayı içmdeki Amerika Bırleşık Devletlerı odeme dengesinı açıklayan Bakanlık, lsraıl'e ozel yardımların Ortadoğu savaşından sonra yapılan fazladan yardımlar yuzunden bırden 125 milyon dolâra yukseldığını belırtmektedır. Birle^miş Milletlerdeki Arap Başdelegelcri, 22. Genel Kurul gundeminin ba^ maddcsi Ortadoğu buhramnın muzakereleri s:rasınıla izlenecek ortak stratejiyi tesbit amacıyla bir toplantı japmışlardır. Ortada. sagda. arkası objektife donuk olan, Filistin Kurrulus Teşkilâtının temsilcisi Hasan Saadettir. Ondan baslayarak soldan sağa Te\fik Buattuıa (Cezayir). Abdulkadir Ben Kaci (Cezayir), Gassan El Rashac (Suudi Arabistan), Abdulazİ7 El Futah (Yemen): Ahmed Taibi Benhima (Fas) Muhammed Avad El Koni (Mısır); Muhammed Fakheddin (Sudan); Muhammed El Farra (Ürdiın); Mehdi MusUIa El Hadi (Sudan) gorulmektedir. "Çin'e de B.M. de biryer verilmeli,, 26 önemli Amerika'h bildiri yayınladı WASHİNGTON, (»A 1 is adamı ve üniversite ö£ j> retmeninden kumln bir heyet, hükumetten Komünist Çinin Birleşmiş Mllletlere ahnmasnıa Itirazdan vazgeçilmesini istemistir. Heyet, hem MıUıyetçl, hem de Komunist Çin devletlerinm Birleşmış Mılletlerde temsılıni tavslye etmektedır Heyet üyelerine gore, Pekın bu yolu kabul ederse, Bırleşmiş Mllletlere alınmasına Amerika muhalefet etmemelldır Btrlesmis Milletler kuruluslarm dan biri tarafmdan bir araya getirilen heyet üyelerinin başında eski Maliye Bakanı Robert V. Roosa ve Newsweek, tnc. ve Washington Post Company'nin yazı işleri mudürü Frederick S. Beebe bolnnmaktadır. Heyete göre Komunist Çındeld karışıküklar onceden tahmin «dllememekle beraber. Çınde ortaya çıkabilecek her yeni Uder, lsterse Birleşmiş Mılletlerde ve dünya meselelerinde soz sahibl olabıleceğinl bilebümelidir. Çinin Birleşmiş Mılletlerden uzak kalışının sorumluluğu ise, Amerikamn değil, Pekinin olmalıdır. Hâle münasip ivamnız, tabil bahçeliktir. Komşulanmızın evleri dört tarafı açık irili ufaklı binalardır. Şimdiki halde bizim sokak apartıman igtilâsına pek uğramadı. Belli olmaz ya! Şimdilik birbirimizin bahçesine bakıyoruz. CSvanrruzda musiki merakhlan var. Sabah sekizden akşam sekize kadar durmadan radyo çalıyor bedava efleniyonız. öte yandan bizdeki Ada arabalannın da »rabacılan arasın'a musiki me» raklılan var. Hem arabasuu sürüyor, hem küçuk transistörln rad yosunu dinliyor. Yani bizim için artık kendi radyomuzu dinlemeye ne lırzum, ne imkân var. tşte bu yazımı böyle bir hav» içinde ve komşu radyonun etrafa saçtığı cski tâbirle elhanı lâtife arasında yazmaya başlarken elime şu mektup geçti. Neden dolayı bu sutunlara geçirdiğimi iza> ha luzum görmem: «Muhterem efendım, Uzun senelerdenberi yazılannıa okurum Geçenlerde radyo neşriyatı için guzel bir yazınız çıkü. Fevkalâde bir yazı Safolunuz Radyo mevzuunda benım de bir derdim var Acaba bunu fıkralarmızın bınsinde soz konusu ederek halkımıza bır nasıhatte bulunur musunuz? Halkımızın ekserisl radyolannı sonuna kadar açarak etrafı rahatsız etmektediıler Avrupada radyoyu herkes kendi işiteceği ka dar çalar Bizde lokantalann, kah vehanelerın, sinemalann, plâk satanlann ve bazı kuçük dükkânlann kapıları önunde hoparlor konmuş ortalığı çınlaüyorlar. Dünyanın hiç bır yennde bovle şey gorulmüş değl'dir Avrupada plâk satışlannds müşterilere kulaklıklarla dtnletirler. Geçen sene Viyanaya ve daha bazı Avrupa şehırlerine gittım Mahalle aralanna kadar dolaştım Hiç bir yerde radyo sesi işıtmedlm. Bızde ise hele mütevazı raahallelerde her pencereden bir radyo sesl çıkıyor. Hatta bazan vapurlar glbl umuml yerlerde üstü başı temiz, medenl görünUşlU vatandaşlanmız ellerindekl transistdrlerl çahyor lar Halbuki bu aletlerin beraber sa tılan kulaklıklan, böyle umuml yerlerde kimseyi rahatsız etmeden dlnlemek içindtr. Cuma günleri radyoda vaaz verillyor. Halka hitap eden Uişık «not» u hazırlayıp radyo vaazlerl sırasında sık sık okumak Uzere Diyanet tşlerine gönderdim Aynca bıitün müftülere birer tamim gönderilerek camilerde hutbelerde halka bu «ıotx esası dahilinde naslhatte bulunulmasmı rica ettım Bir haber çıkmadı. Fıkranızda buna da temas buyurmaniTn rica eder, bilvesüe sevgılenmi sunanm » Ahmet Aras Oktrymcnmun dileğini yerine getirmek için mektobunB aynen neş rettim. Şimdi de mektnba Oişik olan «not» n yayınlıyorum: «Ey cemaati Müsümln! Haklkl bir MuslUman hiç bir kimseye sarar verlci ve rahatsK edld bir harekette bulunmaz. Buna dair bir çok âyetler ve hâdısler vardır. Onun İçin bütün hareketlerlııizle muhitinlze zararlı d e p fay dalı olmaya bakınız Bu cümleden olarak radyolannızı, komşulannızı rahatsız etmemek için kendlnize yetecek kadar çalınız Düşününüz ö , dvannızda naraaz lnlanlar, Kur'an okuyanlar, gece çalışıp gündüz uyuyanlar yatakta yatan hastalar ve derslerlne çalışan yavrular vardır Yuksek sesle radyo çalarak komsuların tbadetlerinj ve namazlannı lfsat ve dindaşlanmızj rahatsıa etmeye klmsenln hakkı yoktur. Bümıyerek günaha girmek istemiyorsanız buna çok dıkkat ediniz Radyolannızı oturdugunuz ov dada kendiniz duyacak kadar çalınız Etrafı günlltüye boğmayınız» Buna benim tararımdan eklenecek bir şey yok! Yalnız bir hâtjramı anlatayım. 1946 tarihlnde bir spor kafflesivle Mısıra çitmiştik. tskenderiyeden Kahireve geldik. özbekiye mevdanma bakan bir otele tadik. Hava çok sıcaktı Ben yıkanmak için bavoya pirdim. O nrada abdest bozmak icabetti Lâkin otelin arkasmda bir bahcede ağzma kadar açılmıs bir radyodan Kur'anı Kerim yaymlandıjhnı snlaymca dısan çıktım. O gan bnfundür her çördufüm yerde bnndan sekvaa oldnm. Bir ffizel söz vardır: Radyonnn lcadmdan sonra yapılan en müBim keşif. radyoyn kapatan düfmedir, derler. Bunu ijaka olsun diye değil rad yonun çok defa kapanmasi açık kalmasından daha lüzumlu oldu> ğunn göstermek için söylerler. Okuyueumnn yazdığı mektup ve nottaki dfişüncelerin hiç biri varit ohnasa dahi ben neden se> nin hosuna fiden bir şeyi dinlerueye mecbur jlaynn. tnsanın kederli, düşünceli veya başını dinlemeye mnhtaç olduçn zamanlar olur. Böyle bir anda bar bar baSıran bir radyovo dinlemeye mec bur kalmanm ne buyüb bir ıstırap oldnennn hic denediniz mi? Türkiyede pek çok fcimseler, "adyonun muhtariyetmden ziyade bu ba$ıboşluğundan şikâvetçidir. B. FELEK • WASHt\GTON Sayım dairesi Birlesik Amerikanın nufnsnnun 1 afustosta 198.0654)00 olduğunn açıklamıstır 1960 vıhnda Birlesik Amerikanın nüfusn 179^23.175 idi. M Bakanlık yetkilileri. lsrail vatan daşlanna Amerika'dan yapılan ferdi yardımlann bu rakamuı dısuıda oldoğunu eklemişlerdir. NEW YORK Israıl Dışışleri Bakanı Abba Eban, Bırleşmış Mılletler Genel Kurulu'nun oğleden sonrakı oturumunda yaptığı komışmada, «Bir ates kese dayanan bugunku durum yerini barış andlaşmalarına. lsrail ile her Arap Dcvletini karsılıklı kesin sorumluluk altına sokan sozleşmelere bırakmalıdır» demışür Tıto plânı gıbi teşebbuslere değı nen ve bunları reddeden Abba Eban, şoyle devam etmıştır: Hiç bir dış teminat, Birleşmij MUletler Yasası ilkelerine dayanan hiç bir genel beyan, uluslararası kuruluşlann hiç bir tavsiyesi, ya da sozu bu kuruluşlann yetkısı ne olursa olsun lljrili hukumetlerin sorumluluklan yerine geçemez. «Ortadoğu ulkelerini gelecekte bir arada ban$ içinde yaşamak için gerekli şartlan muzakere etmeye çağırmak, Genel Kurulun girişebileceği en yapıcı te$ebbustur> Israıl Dışışleri Bakanı bu konuda «Ortadoğu'nun ulusiararası bir himave bolgesi değil, fakat egemen devletlerın karsılıklı ilişkilertnin sonımluluklannı kendılerinin taSidığı bir bolge olduğunu» belirtmıştır Abba Eban, Hartum'da uzerine anlaşmaya varılan esaslarm «tsrail'in tanmmaması. muzakerelere girişilmemesi, barışa ya da uzlaşmaya v anlmaması, Bırleşmiş Milletler yasası terael ilkelerinin reddi, mahiyetinde olduğunu \e Arap Devletler! ile Israıl'in ilişkilerini yasa çerçevesl dışma. attığııp» Mdıa etmlgtır. Abban Eban, *Arap ülkeleri bn davranışlanyla yasadan kendi dâvalan için yararlan ma hakkını ahlâki ve hukuki jon lerden kaybetmişlerdir. demjşür. WASHİNGTON, ouis Harris Kurumunun dflzenlediği bir kamu oyu yoklamasına göre, gelecek yılki seçimlerde Başkan Johnson'ı zafere gdturecek faktör, Senatör Robert Kennedy'nin desteği olabilir. Eskı Başkan Kennedy'nin kar deşi Robert Kennedy, Başkan yar dımcüığına jday gostenlırse, Johnson • Kennedy lküisının Cum i hurıyetçı partıden Nelson Rocke | feller Ronald Reagan ikılıslnden fazla oy toplıyabüecektir. Bi Imdığı gıbi, Rockefeller New YorK, eskı bır sınema yüdızı olan Heagan ıse Califomıa valısıdır. Kamu oyu yoklamasına gore Başkan Johnson, seçıme bugunku Başkan Yardımcısı Hubert Eı.donez> a'nın iktidardan duşuriılen başkanı Snkarno'nun en gcnç Humphrey ile bırlıkte katılırsa, Johnson Humphrey ikılisi, Beakarısı Ilatna Deni altı a\lık kızı Kartika Sari ile New York'a gelgan ile Rockefeller'e eş bır kanıiştir Resimde, Ratna Dewi ile kiıçük kızı New York'ta goruluyor. zanma şansına sahıp olacaktır. Kennedy yoıdım ederse lohnson yeniden seçilebiür I Ingiliz Başbakanı "Barış için çalışıyoruz,, dedi Wilson "Enflâsyon yerine kuşak sıktık,, LONDRA, (a.a. . Radyolar) S nsiîtere Başbakanı Harold t'Wilson «BBC» nin ddzenlediği * bır televizyon mulâkatında, tngiltere'nin iktisadi durumuna definerek «Çebn bır kış geçıreceğız» demistir. Uç gazetecinin yoneltti?i sorulara cevap veren Başbakan, halen >anm milyon çevresınde olan ışsiz sayısmm kış bo\unca artabıleceğıni kabul etmiş ^e .fakat» demiş, «Gelecek yıl, ış«ız savısımn azalabıleceğını ve daha çok sayıda kımsenın ı§ bulabıle ceâmı gosteren belırtıler de varj Harold Wılson, Hukumetın aldığı bazı tedbırler dola>ısı>le kamu oyunda bır çeşıt «hosnutsuzluk» meydana geldığıni de kabul etmi} ve joyle soylemıştir: S Once iktisadi durumu duzelt mek gerektığıne karar verdık. Baj ka herhangı bır sıyaset ve ozellıkle enflâsyon, daha da cıddi sonuçlara yol açar ve issızlığın artaasına sebep olur.» Vietnam konusunda da Harold Wılson, <Bn savaşın sona ermesini istiyoruz ve bu yonde katkıda bulunmak için elunizden geleni yapacağız. Kosigin'in geçen 'şubat'ta İn^ltere'yi ziyareti sırssında' bu noktava çok yaklaşıldığı kanısındayız demistir. Gençier Başkan Johnson'ın yardımcılığı gBrvl ieçin Humphrey değil de Kennedy aday gösterilirse Johnson'ın Amerikan gençlerinin ve katoliklerin oylarınm büyük kısnunı kendi tarafına çekmesi muhtemeldir. Siyasal Bilimler kongresinde Türk tezleri de okunacak BRÜKSEL, (a a) ivasî Bilimler 7'inci liunya Kongresı çalışmalarıns, Bclçıka Başbakamnın yaptığı konusma ile başlamıstır. Kongre gundernınde, sıjdsî rejımlerın sınıflandırılması, temsıl teonsı ve tatbıkatı. ıdare bilımı ve ıdare hukuku, ısletmecı lığın sıjası yonlerı tarafsızhk, haıkın ıktıdara katıhsı konuları \ardir. Bunların uz^^ınde tartısmalar yapılacak ve muhtelıf teblığler okunacaktır Kongre de\amnca ajrıca «sijasî modernlesme» \ e <din ve politika» konuları üzerınde ozel toplantılar \apılacaktır. Kongreje Turkı>e'den Prof. Dr. T Bekır Balta, Prof Dr. Bulent Nun Esen. Prof. Bahrı s>avcı, Prof, Nermın Abadan, Frof. Dr Muncı Kapanı, Prof Dr Tarık Zafer Tun/aya, Prof Dr. llhan Arsel, Doçent Dr Turkkay» Ataov, Şenf Anf Mardın, Bulent Daver, Mumtaz Sojsal, Orta Doğu T. Ünıversıtesınden Fatma Mansur, Robert Koiejden Suna Kılı katılmaktadırlar • CEZAYİR Cezayir «önümüzdeki bir kaç jrün içinde» Çombe'nin Cezayir'e kaçınlan nçağınds seyahat etmekte olan Belçika nyrokln iki şahsın »erbest bıralulacaklannı açıklamıgtır. • NEW YORK Ilk defa Bro adway'de sahneye çıkmak ıçın burada bulunan Marlene Dıetnch, çekılmeye hiç niyetli olmadığını soylemıştir. • MtLANO On kilometrelik otomobilli bir kovalamaca yapan banka soygunculan ve polisler karsılıklı ateş açmışlar, iki yaysyı öldürmusler, 19 kişlyi yaralamışlar ve yfizlerce in« u m dai sokaklarda panik halinde kaçmasına sebep olmnslardır. TEŞEKKÜR Esim Leman Ulkucuyu, Unıverslte Çapa Dogum ve Kadın KUnığlnde yaptığı başarılı ame lıvatİB sağlığa kavuşturan ve hastanede bulunduğu muddelçc vikır llgısını esırgemeyeıı h& zık ve muşfılc sayın Profesor Doktor S MEVLIT SAMİM MOSTAR'a amclıystta bulunan ve emeâı geçen. ılgılenni bir an olsun esır geme"en sayın Dr. Abıdm üzbek ile Dr. Adnan Muhıttınoğluna, Dr. Kadrıye Bilge, Dr Do|ay Remzı, $efkatll hemşire Durdane ve hemşire Ziyavere cn derm mınnet ve teşekkurlerıml sunar dığer emeğı geçen ılgılüere de ayrıca teşekkur ederlm. Üskddar Kız Lisesi Matematik Oğr. Osmaa ULKUCU Cumhunyet 11392 Olunıu üe bızlerı sonsuz acılara garkeden sevgüı ve azız kardeşımız ve annesinın acısma dayanamlyan sevgılı yavrusu vefatlarının seneı devrlyesı do layısıyle 28 Eyhıl 1967 Perşembe gunu Uskudar Inkılâp mahallesi Bulgurlu Mescıt camünde oku nacak Mevlıde akraba, dost ve dın kardeslerımızın buyurmala rmı rıca ederız. A1LESI Cumhunyet 11399 NEZMİYE İLKER'in MURAT İLKER'in •••••••••••••••••••••••••••«••f ••»••••••••••••• Şan Smemasında 9 Ekim Pazartesı Saat 19.15 Çağımızın En Büyük Piyanistlerinden CLAUDIO ARRAU TEK RESITÂLİ BEETHOVEN Mi bemol major Sonat, Op 27, No 1 Do dıyez mmor Sonat, Op. 27 No 2 («AY IŞIĞI») Do mınor Sonat, Op. III Mı bemol major Sonat, Op. 81 a «(LES ADIEUX») Fa mmor Sonat, Op. 57 («APPASSIONATA») Biletler: 27 Eylulden itıbaren ŞAN Sjıeması gışelermde Reklâmcılık: 3345 11393 ŞAN 105 SINEMASINDA KADROSU İ L E İşte sizın Bangkokta çalışan Türk temsilciniz. Sızı hemen onunla tanıstıralım Bu bır Oantas Seyahat Acertesıdır Meksika da nere'en gormenız lazım geldığıni, Amerika da paranızı en ekonomık sekılde nasıl kullanacagınızı ve Sıngapurda nerelerde yemek yıyebıleceğmızi soyleyecektır Cunku bu yerlerı lyıce mcelemıstır Butun dunyayı arastırıcı bır gozle gezmıs olması'sıze istedığınız bılgıyı saglamasını kolaylastırır Butun bunlar bır Oantas Seyahat Acentesının ozellıklerıdır Ucus yerlerınızı ayırtırken normal tarıfelerdekı ucretlerden bır kurus bıle fazla odemeden onun tecrube ve bılgısınden faydalanınız Kendısıne sızın ıcm calısma fırsatını verınız. O stzın adarmnızdtr. K t Ş İ L İ K BÜKREŞ DEVLET FİLÂRMONİ ORKESTRASI ŞEFLER : MtRCEA BASARAB MİRCEA CRISTESCU SOIİSTLER: RADU ALDULESCU Vıyolonsel VERDA ERMAN Pıyano İKİ DBĞİŞİK PROGRAMLA Biletler 27 E\lulden itıbaren ŞAN Sıneması gışesinde DUNYAVI DOLASAN AVUSTRA1.VA HAVAYOLU AVRUPA. AMERİKA. AFFIKA ASYA. AVUSTRALYA ve GUNEY PASİFİK YER AYIRTMAK VE HER TURLU BILGI ICIN ISTANBUL. BEA Cumhunyet Caddesı. Harbıye No 10 • Tel: 47 67 75 ANKARA BOAC Mıllı Mudafaa Cad, Guven Apt 12/5 Kızılay Tel: 17 76 54 ) lı F AKDAĞ ile Inş Yuk Muh r.ORGUL 4RDAHA> evleidıler SUNA 9 1967 Ankara QANTAS. B.O.A.C. VE AIR I N D I A HAVA YOLLARi İSTİRA^t