Katalog

SAHÎFE tKÎ 8 Aftutos 1967 CUMHURÎYET MONTAISANAYİİ Doç. Dr. Kenan BULUTOĞLU İktisat Fakültesi öğretim Üyesl on yıllarda Turki>ede motıtaj sanayil hıılı S bir gelisme gostermiştir. Bu gelismenin iktisadî kalkuımamız bskımmdan iyi mi, joksa konavün tumüniin bdediği gider vergileri toplam satışlarm • 3 12 si kadardır. Buna karşılık, montaj sa nayiinde bu oran yuzde sıfıra kadar düşmektedir; çunkıı montaj yoluvla yurd içinde eklenen değer istıhsal vergisüıden istisna edilmiştir. Kısaca, mon taj sanayiinin gelişmcsi hükumet icin geniş ölçüde \prgi kaybına sebep olmaktadır. f ) Montaj sanayiinin gelişmesi, hükümetin kotalarda sanayl ham maddesi olarak bağladıih dovizlerin tutannı arttırmaktadır. Bu da uzun \âdede. milli gelirin içerdeki oluşumunu ithalât hipotesi altına sokmaktadır. Baş ka hir de>işle. ithalâttaki herhangi bir azalma içerdeki ithalât sartına baçlı pek cok sana>iin çalışamaz halde kalması. kapanması tehlikesini yaratmak tadır. Bu şartlar altına. montajcılar ham nıaddelerinin de\amlı olarak sağlanamıyacağı endişesi altında. a\rıca bugunku kâr hadleri de çok yuksek «Iduğundan yatırımlannı derinleştirme, daha geniş irualatı jurd içinde yapma yoluna gitmemcktedırler. Q Nihajet, montaj sanayiinin dışardan getirttiği parcalar. iç fiatlar yukseldikçe ucuzlamaktadır. Bu sureç para ajarlaması (dedalüasyon) yapılıncaya kadar de\am eder. Içerde imalâtın gelişme si dışardan çetirtilen kısımlar pahalılandığı takdirde câzip olabilir. Bugunkü sistemde nisbi fiatlar ithalâtı destekler şekilde gelişmektedir. Bugun montaj sanaviinin yurt içinde »ağladığı iş hacmi. çalıştırdığı iş gucu toplam satışlarına oranla. son derece düşuktur. Elimizde montaj kesimi ile ilgili rakamlar olmamakla beraber, bu sonucu tüm olarak jabancı sermajenin yurt içinde kullandığı isçi «ayısınm düşukluğunden çıkarabiliriz. 1964 yılui«<a Trirki'iede yabancı scrmajenin çalıştudığı adam sa\ı«ı şoyledir: Idari eleman 2229 Teknik elemaı S8t Vasıfh işçi 3611 Duz işçi 8193 Yabancı eleman 1T2 Toplam 15192 Kavtıak: DPT. 1966 progTamı. Bu kesimde scrma>e tutannuı 3S3 müyon (dagıtılma\an kârlardan sabitleştirilmiş sermaye buna dahıl değildir) olduğu duşunulurse, çalışan işçi sa>ısmm azlığı daha açık bir şekilde anlaşılır. A>rıca, vasıfsız işçi ve idari eleman sayısının yuksekliği yapılan işierin ası] imalâttan çok. ticaret, aınbarlama gibi hizmetlerden ibaret olduğu anlaşılır. Bu nıtelikler. sadece montaj sanayii dikkate alınırsa. çok daha kuvvctli bir şekilde ortava çıkar. Montaj sanayii çok az işçi çalı^tırmaktadır, çok az jerli değer katmaktadır dolayısiyle, yurt içi milli geüre inıaldt şekllnde katkısı çok zayıftır. (Ancak, ticarî hizmetlerin karşılığı olan kâr payları çok yüksektir, bunun da sebepleri yukarıda belirtildi). ontaj sana>iirıde jurt içi üretimi daha onceki aşamalara goturen bir tamlaşma eğılimi beklenebilir mi? Sana>i Bakanlığı butun montaj ruhsatlarını bu vaad uzerine vermektedir. Fakat fiilen firmalar basit kurgu, paketlerae, taşnna \e pazarlama faalı>etlcrinden oteje geçmcmektedirler. Bunu ilerde de vaadettikleri olçude yapma>acaklardır. Çunkıı bu urunlerin Türkiyede yapılan kısmının artırılması geniş olçude sabit yatırımların >apılmasına bağlıdır. Bu vatırımlar. onceki ba sit kurgu yatırımlan kadar kârlı olmayacaktır. Çun ku, asıl parçaların uretımıne yonelen yatınmların kârlı olabilmesi için buyuk piyasa talebine lhtiyaç vardır. Kaldı ki, montaj ruhsatı almış yabancı fir malann esasen kendi* ulkclcrindeki sâbit tesisleri çoğu Kaüerde tam istihdam seviyesinde değıl, fazla kapasite ile çaiışmakfâdırTârTKâldı kl, aynı faaliyet konusunda birden fazla firma>a, yurt içi uretıml arttrma \aadi ile ruhsat veribnistir. Şu kadannı belirtelim ki, en bnemli kısımlan Türkiyede yapıl mak şartı>la iç piyasa talebi ancak bir tek kamyon fabrikasını tam kapasite ile çahştırabilir. Halbuki bugun çok sajıda kamyon fabrikasına Türkiyede tamlaşmaya gitmek vaadi ile montaj ruhsatı verilmiştir. Hepsinin birden bu >ola gitmesi büyuk olçude kapasite fazlası yaratır, Kaldı ki, kapasite fazlası firmanın asıl ana fabrikasmda da \ardır. Iranda beş tane montaj fabrikası vardır (Jeep. Fiat, VolksHagen, Rambler, Citroen); bunlar ilerde bes otomobil fabrikası haline geçecek midir? tu mu olduğu konusunda derin goruş ayrılıkları •\ardir. Geçenlerde Sanaşi Bakanının montaj faaliyetini yürutcnlere >aptıgı tehdit jollu hanrlatmalar, bu koııuda kotumserliğin imanı en biitün ©lanlara da ulaştığını göstermektedir. Önce montaj sanayii ile neyi kastediyoruz, bunu belirtme>e çalışalım. Bu konuda çok kesin bir tajiınılama >apmak irnkânsızdır. Belli bir ürünün bir kısmımn (değerinin bu>uk bir kısmınınl ithâl edılmesi. bir kısmının ıkuçiik bir işlemin) Turkıjede tamamlanması montaj faalbeti olarak gosterilebilir. Montaiın bir ozelliği de ithâl edilen kısım içinde maddi unsurlar kadar, bazan daha da büyuk bir pay olarak patent, teknik bilgi. lisans gibi maddi olmayan yabancı katkılann yer almasıiır. Az gelişmis bir ulkede montaj sanayii hakkında iktisadi gelişme nazari\esi bakjmından iki zıd goruş savunulabilir. lyuaser gorüşe gore, once yabancı urünler ithâl edilecek. milletin tüketim alışkanlıkları içine sokulacak, piyasası gelişecek bu gelişeıı piyasa için malın önce bir kısmının Tiirki>ede yapılmasına başlanacaktır. Zamanla maliyetlcrde mukayeseli ustünlukler az gelişnriş ulkenın lehine olarak geliştikre, Türkiyede yapılan kısım artacak. sonunda malın tamamı ya da tamamına ya kın bir knmı Türkiyede yapılacaktır. Kbtümser go ruşe gorc, toplum bu mallan tuketmeye »lıştırıldıktan sonra, rakip ureticilerin piyasa dışı edilmesi icin montajına geçilecektlr. Montaj sanayii kurulunca oncedcn adı tuketim malı (veya bitml". iiretim malı) olan urün yerli sana\iin ham maddefi olarak ithal edilecek, boylece ithâl gıiçlükleri çıktıkça ham madde niteliği dolayısiyle öncehkle ithal edilme Imkânına kavuşmuş olacaktır. Körümser goruşe gore, montaj için yapılan ithal tahsisleri aslında belli bir iırun için sağlanrnıg bir tekelci imtıyaz olacaktır. Tekel sartlanrta kavusturulmuş bir montajcı, urünnn Türkiyede yapılan kısmuıı arttırmak için hiç bir itilim hissetmiyecektir. Kısaca, montaj yabancı finnalann Truva atı olacaktır. Ayakta duran Anayasaya fTl Prof. Ragıp nıversıtelerm, lamanında, «ıptal dâvası açma» hakkını kullanmamalan yuzunden, Anayasaya a\km olduklan halde, bu gun a\akta duran ve uygulanan kanunların varlığma daha once ışaret etmıştık. Şımdı bunlsr uzermde. bir bir, duralım: 1946 tarih ve 4936 iayılı «Cniversiteler kanunu»: leme yer yoktur 1 Butün bu açıklamalartm za, 120. madde hakkında, su bilgılerı de katalım: Kurucu Meclisin bir dalı olan Temsilcıler Meclisinde, Anayasayı hazırlamak'.a gorevh Anayasa komısyonu çahşmalarınm başlıca temelı : Istanbul llım Komisyonunun kaleme aldtğı ön tasarı olmuştur. Her ıki komisyonun üjesi olduğumuz ıçın; kesinlıkle ıfade edebilirız ki: 120. maddeye 1I15kın olan yukandaki gdruşümuz ikı komisyonca da benımsenmıştır. Şöyle ki: 120. madde ön tasarıda kaleme alınırken «Üniversıteler, usulune uygun olarak kendilerince görevlendirilmiş ojretim uyelen tarafından aeçilen organlar eliyle yoneltilir» denılmışti. Biz, şahsen, bunun yerine aşağıdaki formulü tekhf etmiştık: «Ünıversıteler, kendilerince, Üniversite dısında hiç bir makamın her bangi bir müdahalesi olrnaksızın jörevlendirilmi? öğretim üyeleri » Teklif ettiğimiz formiilun muhtevasını. Komısyon tamamen benımsemekle birlıkte; madde metnınde, esasen, «Üniversite muhtarıyeti» bır ana kural olarak açıklandığına gore, «kendilerince... gorevlendınlmış» sozunun, zaten bunu ifade ettiğıni ilen surdü. Yani «gorevlendınlmış» kelımesinın bizim anlatmak istedığımızden başka turlü yorumlanamayacağı gerekçesıyle formülumuzü lüzumsuz ve fuzuli bir açıklama saydı. Işte, formulumuz bu nedenlerdir ki, metne gırmedi. Buna rağmen; biz, şahsen, Memleketımızde genellikle hâkim olan Hukuk telâkkısmde «amaca gore yorum» dan, Hukuk kuralları ve ilkelerınden. kısacası Hukuk felsefesınden ve mantıgından zıyade metne onem ve değer verıldığıni goz önunde tutarak; on tasanya ılıçik kışısel raporumuzda maddenın, formulumuze uygun şekle sokulması lâzım geldığini belırttık. Bu formülumuz. Temsilcıler Meclısı Anayasa Komısvonunca da, esas ıtıbanyle. benımsendı. Fakat bunun, «beyhk bır hakıkat» olmak ıtibarıyle, metne sokulmasına luzum gorulmedı. Hattâ Komisyonca hazırlanan ilk metinde «kendilerince seçilen» sozu dahi yer almadı. «yetkıli oğretım uvelen» denmekle yetınıldi. Ancak 120. madde, Kurucu Meclıste gdruşmeler sıra»mda, Komısyonumuza bır kaç kere geri geldi. Işte, son gelısınde, biz gene kendi formulumuzun maddede yer alması için israr ettık. Komısyon, bu formulun sağlayacağı her turlu hukuki sonucun, esasen, «seçım» kavramında mündemıç olduğu gerekçesıvle formulümuz yerine «kendılerınce »eçılen» demeyı uygun buldu Bu Umamlayıcı açıklamalanmız da gosterıyor ki Ta yukardan berı soyledıklerımiz, yalnız kısısel bır duşuncemızi değıl; Anayasa Komısyonunun goruşunu ve, netıceien, Anava=a Kovucu^unun gerçek maksadını jansıtmaktadır. Işte, bu açıkiamalar ve gerekçeler ışığı altında. şu sonuca \ anlmak gerekır kı «Unıversıteler Kanunu»nun Ünıversıte ıçmdekı seçim» işlemı dışmda doçentlerın, Milli Eğıf.m Bakanmca <tâyin»ini on goren 23 mad desı, Anayasa^a aykmdır b 26. madde: «Profesörlerin tâyinleri, Fakulte profesorler kurulunun seçımı ve Senatonun uvgun bulması uzerine muşterek kararla vapılırj Gorulduğu uzere, burada, «müş terek karar»dan soz açılmaktadır. Boylece profesorlerı tâjın yetkısı Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Mı'lî Eğıtim Bakanına ve rılmış bulunmaktadır. Bu hukum Anayasaya aykmdır. Aykin olcuğu sonucuna da, bir bncekı paragrafta açıklanan, doçentlerın tâyınıne ılışkın gerekçelere dajanılarak kolayca varılır c 27. madde: «Sozlesme ile Ünıversıtelorde görevlendırilecek \abancı profesorler veya uımanlar, Fakulte profesorler kurulunun tekhfı. Senatonun karan ve Millî Egitim Bakanının onamı ile tâvin olunurlar. . tşlenne son verılmesi de aynı usule bağlıdır.» Goruluyor kı: burada da, bilimsel alanda görevlendırmede son soz, yani «tâyin» işlemı Bakana aittir. Bu gıbı bır hükmıin de, gene onceki açıklamalarımıza gore, Anavasaya aykırı olduğu anlaşılır Goreve son verme bakımından da boyledır. tlerde vereceğımız bılgiler bunu gosterecektır. d 43. madde: «ünıversıte Genel Sekreterı ile zat isleri, yan islerı ve kıtaplık mudurleri... Unıversıte j'onetım kurulu karan Fakulte sekreterleri, Fakulte yonetım kurulu karan uzerine Rektorun teklıfı ile Millî Eğıtim Bakanı tarafından tâyin olunurlar.» u 1 Köy Işleri Bakanlığı Topraksu G«nei Müdürlügü ttv»rs teşkllâtı Doner Sermaye İşletme Müdürlüklerl ihüyacı İçin aşagıda cıns ve mlktan yazılı 4 adet damperU kamyon, kapalı larf usulü ile satır alınacaktır. 2 Kamyonlann muhammen bedeli TB geçid teminatı hlzasmda gosterılmlştir 3 Bu işe ait fennl ve idari şartnameler MUdürlUtürrjü»den (Keçıören yolu üzeri Ziral Donatım Kurumu karşısı) mesai saatlerı dahıllnde temın ecülebüir. 4 Kamyonlann eksıltmesı cetvelde belirtilen gün ve saatte Müdürlüğümüz bınasında toplanacak Komisyonda yapılacaktır. 5 Eksiltmeye gırmek istiyenlerin 2490 sayılı kauunun 2, 3 ve 32 ncı maddelennde yazılı şartlar dahilınde hazırhyacaklan vesıkalarla birlıkte kapalı zarflann en geç ekslitme saatinden 1 saat evvelıne kadar makbuz mukabılinde Komisyon BaşkanlıŞma vermelerl. 6 Postada vâkı gecıkmelerln kabul edilmlyeceğl üfta olunur. Muhammen Muvakkat Eksiltme Sıra No. Cinsl Miktan bedeli teminatı tarihı saati 1 Damperli kamyon 4 600 000. 27.750. 21 8.1967 15.00 (Basın: 20614 A 9804,9323) Köy Işleri Bakanlığı Topraksu Makina İkmal Döner Sermaye tşletme Müdürlüğünden 1 Gelişmeyi sağlayan etkenler (ardan getirtilen ve yurt içinde >apılan payın gelij mesi hakkında fazla bilgi yoktur. Biz bu yazıda eldeki bazı verilere da>anarak ve daha çok iktisadi tahlil ile Mr değerlendirme yapraağa çalışacagu. Önce montaj sanayiinin hızla gelişmeslnl saflaynn etkenler nelerdir. Bix bu sebeplerin önemlilerini ıu jekilde sayabiliriz. 0 Turkiye bugünku döviı rmyiei karsısında dı•ardan satın almaya hazır olduğu malların ancak bir kısmını getirtebilmektedir. Bu itibarla, ithalâtçılann taleplerinin ancak bir kısmı, az bir kısmı tatmin edilebilmektedlr. İthalâtta kotalaruı tesbitinde kabul edilen en onemll kıstaslardan biri, yer li sanayiin ham maddesl olan urıinlere oncclik vermektif. İthalâtçılar ve yabancı utıcılar bir malı ımâraul olarak getirroek yoluna gittikleri zaman taleplerinin tatmin olman ihtünali zayıftır. Bunun yerine, urünü yan mâmul olarak getirtip Türkiyede piyasava türiiltir hal« getirlrlerıe İthâl sanslan nrtmafcUdır. Çunkü mrtık o mal yerll nmayiin ham maddesi fayılmakta T« kotalarda öncellk kazanmaktadır. Q Bir ürün montaj nnayünin ham maddesi haline geçınce, bu konuda tam mamuUenn ıthali tamamen kotalardan eıkarümakta, dolayısiyle bu tirunu getirtip piyasaya sürmek montajcı için bir tekei konusu olmaktadır. Tekel alanında «e fıatlar ıfiat kontrolü hiç bir laman ijlemiyeceğine gore) pıyasanın ünkân verdiği ölçüde yukseltilmekte ve ortaya montajcı rantı çıkmaktadır. Bu kâr serbest ithalâtçı kârından da yüksektir. % Vergi kanunlarımız, yurt içinde çahşma hacmini artırmak için İthâl edilen maddelerin tam mâmul yerine yan mâ mul olarak getirtilmesinl tesvik etmektedir. Şöyle ki, yan raâmnl olarak lokulan maliarm (aslında bunlar tam mâmule yakın da olsa) gümriik ve ithalde alınan istihsal vergileri bnemli derecede dü«uktur (yan yanya veya daha fazla). tçerdeki üretimi tesvik için alınmıs bu tedbir, içerdeki üretim tdevede kulak ölçüsünde kaldıgi zaman. devletin alacağı verginin montajcı kârına donuşmesine sebep olmaktadır. £ Montsj sanayunın gelışmesırun bir sebebı de son yıllarda hükümetin bu faaliyet turune aşırı bir iyimserlik ve güvenle bakmasıdır. Hükumet montajla başlayan içerdeki faaliyetin sonra gerıye doğru diğer uretirn aşamalarmı da içine doğacağına uıanmakta ya da inandırılmaktadır. eseleyi Turkiye bakımuıdan tahlile çalışalım. Hatırlatalun kl henuz Türkiyede bu M Mnayiin durumu hakkuıda etraflı bir ineeleme, dı Vaad uzerine ruhsat ;İİ M s 23. raadde : Ünıversıte ogretırn kurullarmda aylıkla gorevlendırılecek doçentler, Fakulte Profesorler kurulunun seçım kararı uzerıne Bektörun tekhfıy] e Mıllî Eğıtim Bakanı tarafından tâyin olunurlar.» Bu madde huKmu, Anayasaya ajkındır. Çur.ku: Anayasamızın 120. maddesi gereğmce: Ünıversıte oğretım uye] e n ve bu arada doçentler Ünıversıtelerın ckendileri tar»fından seçilen» kışıltrdir. «Kendılen tarafından seçilen..» hukmu açık ve seçik bir hukumdur. Bundan, kesmlıkle, anlaşılır kı: Anajasa Koyucusu, «özerk bır knrnluş» olarak kurdugu Ünıversıtelerın ve Ünıversıteyı, Fakulteler olusturduğuna gore Fakultelerın «bilimsel ve idari özerklige sahip» bulundukları yolunda bir ana kural koymuştur. Bu ana kuralın tabıi gereği ve mantıkî sonucu olarak da: öğretim uyelerının, Ünıversıte içinde gerek bilimsel gerek ıdari bakımdan gorevlendırılmelennde, sadec e ve tek başına, Ünıversıte ıradesının egemenlıgını kabul etmıştır. Ve bunu, «kendılen tarafından seçilen» demek suretıyle açık seçık ıfade etmıstır. Demek olujor ki: Ünıversıte ıradesı dısında her hangı bır Devlet organmm, makamının mudahalesme yer verılmemıştır. Dığer bır deyımle, Ünıversıte ıçınde yapılan «seçım» ışlemi yanında hıç bır Devlet organma ve makama (tekhf, ınha .. gibi) onceden veya (tastık, tâyın .. gıbı) sonradan her hangı bır işlem yapılmasına yer bırakılmamışür. Dedığımız gıbı, bır kere, «kendılen tarafından seçilen» hukmu bunu ıspatlamaktadır. Bunun gıbı, tek başına, «seçım» kavramı da bunu gerektırmektedır. MALTEPE BELEDİYE BASKANLIĞINDAN 1 Aşagıda muhteviyatj yazılı lşler 2490 sayılı kantm gereğuıce kapalı zarf usulüyle ihaleye çıkanlmıştır. 2 Takım halindeki ihale dosyalan 1er gün Beledlyede görülebUir. 3 Isteklilertn ihale şartnamesindeld belgelerle fhaleye girmelerı şarttır. 4 Posta lle vuku bulacak müracaatlardakı gedkmeler •e telgTafla müracaatlar kabul edilmea. Geçici Isin cinsi Keşif bedeli teminatı thale pfln faaö BbtUm ve katran mübayaası Blokajlık tss mübayaası 80810.TL. 3780.TL. 49837.TL. 3750.TL. 25/8/1967 15.30 l L A N İdarî özerklik u hukum: Anavasanm, ünıversıtelerı «ozerk kuruluş» olarak kurması; ayrıca bun ların bilimsel ozerk'.ık \aninria .idarî özerklige sahıp kamu tuzel kiMİerı» olduklarını açıkla«nrsı, «kendılerı tarafından kurulu organları eliyle yöneitili r ve denetlenır» demesi; ou itibarla Ümversıteler dışmda hıç bır organ ve makama (ve bu arada Mıllî Eğıtim Bakanına) Üniversıtenın yonetilmesınde (yani ünı •versıte ve Faku'te ışlerının yurutulmesınde) gorev alacak «memur v e hızmethler» personelınm gerek atanmalannda gerek gorevden uzaklaştırılmalarlnda. zer rece, yetki tanımamış olması . bakımlanndan Anayasaya aykın dusmektedır. e 71. raadde: «Rektör, istedifi iznini, Senatonun muvafakatı ı!e Milli Egitim Bakanından alır.» Bu hukmun de, bıraz once açıkladığımız gerekçeler açısından; ustelık, âdeta, Bakanın Üniversite uzerinde bir vesayet makamı o'duğu varsayımına dayanması bakımından Anayasaya aykın olduğu ortadadır. B 55 8A967 16.00 (Basın: 206659324) İzmir Levazım Âmirüği I No. lu Salınalma Komısyon Baskani'ğından. 1 tzmir bölgesindeki Deriz Birhkleri ihüyacı İçin 4000 kılo reçel kapab zarf usulü ile satınahnacaktır. 2 Muhammen bedel tutan 20000 lira olup geçld teminatı 1500 uradır. 3 Eksiltmesi 16 Ağustos 1967 çarsamba günü saat 11 de İzmır Lv. Â. liği 1 No. lu Sat AL Kom. Bşk. Uğında yapılacaktır. 4 Evsaf ve şartnamesi her gün mesat saatlerl Jçerslnde Ankara, İstanbul Lv. Âmirlikleri lle Komisyonda görülür. Tekli» mektuplarmın ihale saatinden bir taat önce verilmesi çarttır. Vâki gecikmeler kabul edilmeı. 1260 sayılıdır. (Basın 202649325) 1 Bilimsel ve idarî özerklik • •• • •• • •• Sakıncalar r > ugıin montaj sanayii birçok «akıncalarmı • * hissettirmeye başlamıştır. Bunlann başlıcalarım sayalım: 0 Montaj yoluyla İthal bir çeşit tekel himayesi sağlamaktadır. Çünkii. yukarıda da belirttiğirniz gibi. montaj fabrikası olan firmalar her zaman kotada ithal imkâmna ka\uşturulmakta. buna karşılık diger urunlerin ithali yasaklanmaktadır. Bu açıkça hukümet eliyle sağlanmış bir tekel durumudur. Tuketicinin aleyhine olarak mon tajcıya gelir aktarması sağlamaktadır. A Montaj sanaviine giden parçaların vergilerinin duşük olma RI hükümetin vergi gelirlerini azaltmakta, vergi ha fiflemesi üriinün tüketiciye ucuza geçmesini değil (ithal kısıtlanmi; olduğu için) sadece montajcmuı kârının artmasını sağlamaktadır. Bu da vergi gelirlerinin bu kesime kâr olarak aktanlmasından ba;ka biı gey değildir. Yabancı sermaje ile kurulmus sa Demek oluyor ki, montaj sanayii hakkında i>im ser olmaya imkân yoktur Bunlar, filizlencn bir >er li sanayün fidanlığı değildir. Sadece vabancı firma ların pivnsa kaprnak içııı, az gelişmis ulkelere soktukları Truva atlarıdır. Hükumet bunları derinlemesine yatırım vapmaya, tumleşmeye, kotalardaki ithal tahsislerini kesmek tehdidi ile zorlayabilir. EI de edeceği sadece \aadler ve vadelerdir. Tehdit ger çekleştıği takdirde. bu firmaların kaj bedecekleri bir şey yoktur. Kurduklan sabit tesislcr esasen bir takım hizmetlerin gorulmesinde her zaman kullanılabilecek, maliveti çoktan çıkarılmış birkaç bına \e ardiyedir. apılması gereken şe>, montajcı için tanınmış aşırı himaveyi yeniden gozden geçirmektir. İthal tahsislerini başlangıçtan itibaren Turkiyedeki uretim payı belli bir yuzdenin ustunde olmayanlara vermektir. Ayrıca, ithalât rejımi butunuyle gozden geçırilmelidir. tthal edilen urunler konusunda yerleşmiş tahsis (tekel) sisteminden vazgecilmeli. doviz fıatları pı\a^a talebınin tamamını tat min edecek şekilde pdhalılandırılmalıdır. ithalât lisanslannın açık artırmayla satılması buna imkân vercbilir. Turkiye gibi ithalât imkânları son derece sınırlı \e toplam talep ırınde kamu kesimınln genig bir yer tuttuğu bir ulkede. ithalâtçı rantlarının kamuya maledilmesinin bir yolu, en sağlam yolu, ıtha latın bu dcvlet ofisi eliyle yaptınlmasıdır. Bu yola gidilirse, İç fiatlann kaharması karşısında. dovız tah sİ5İerinin yaptığı prim devlete mal edilebilir. [ • • • • « • • • • • « • • • • • t• • • • • • • * • • » • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • » • • • • • • • îi [{{«•••«••••«•••••{«••••••••••••••««•••«•••«««••••a••>•••*••••••••••>•• Sonııç erçekten ne zaman ki, nerede kı her hangı bir gorevlendirme konusunda «seçim» v e yalnız «seçım» den soz açılır . Ayrıca başka bir şeyden sozedılmez .. «Seçım» bıçımındeki bır ırade ve ışlem vanmda onceye veya sonraya aıt olmak uzere her hangı başka bır ıradeye ve ı>;leme. açıkca. yer venlmez . Bu taktırde şuphe edılemez kı • gorevlendırmfde sadece, yalnızca «seçım» işlemı ongorulmuştur. Başka bır ıMerae (meselâ «tâyın»e) jer joktur' Üstehk «seçım» yolu ile gorevlendırme «Unıversıte» gıbı, Ana>a5a ile, kendı dısında her hangı bır denetıme (vesa\ete) tâbı kılmmamış olan tam «ozerk bir ku'ulu'=»a ılışkın ıse Aynı zamanda bu ozerk kuruluşa, açıkca bır de «bıhm^el ve ıdarî ozerk1 k» tanmmıs ıse .. Bu halde ortadadır kı. Ünıversıtemn canlı unsuru olan personehni meydara getıren oğretım uvelennin, bilimsel ve ıdari nıtelıktekı, gorevlendırılmelerı konusunda Ünı versıte dısında her hangı bir Dev let organmm ve makamın (bu arada Cumhuroaşkanının, Bakanlar Kurulunun, Başbakanın, Milli Eğıtim Bakanının ) soz sahıbi clmasına imkân joktur! Bunlann. her hangı bır ışlem yapmasına ızsn yoktur' G YARIN Anayasa'ya aykın kanunların kaldırılması yollan Aşkale Kandilli Satmalma Komısyon Baskanlığından: Ajağıda cinsl, miktan, muhammeni ve geçld teminatı ile ihale gün ve saatleri yazılı bir kalern yiyecek maddelerl kapalı zarf usulü üe satın almacaktır İsteklilerin teklif mektuplannı ihale saatlerinden bir saat evrel Komisyona rermeleri Evsaf ve sartnameleri mesal saatlerinde istanbul, Ankara, Erzincan Lv. A liklerinde ve 3. üncü Ordu Sat Al. Kom Bşk hğı ile Komisvonumuzda görülebüır. Postadakı gecikmeler muteber değildir Onsl Domates salçası Miktan ton 1500 Kg. M. bedel! G. teminab tHALB Lira lcrs. Llrs krş Günü Saati 21375. 16U313 24^567 15 00 MF.RAL TtLPAB lle BÜLENT TA5MAN IMendıler Istanbul 5 Aihıstos 1967 Cumhurı\et 9 İ.L.33SİĞİLİLÂCI Eczanelere Dağıtıldı (Basın 20037/9322) DENİZ KUVVETLER! KOMUTANLIGI Seyir ve HıdrogTafi Dairesi Baskanlığından bildinlmlştir: DENİZCİLERE ve H.\VAC1LARA SS SATTU BİLDIRİ 15 ilâ 25 Ağustos 1967 tarihlerinde 09.45 ile 16.00 saatleri srasmda aşağıdakı noktalan bırleştıren saha içinde seyretme, demirleme, avlanma ve bu sahanın 5000 metreye kadar olan yüksekhği can ve mal emruyetı bakımından tehlıkelıdir KARADEMZ RÜMELİ KARABIRUN AÇIKLABI 1 nd uokta : E.4954 NoJu Karaburun fenerinden 323 derece ve 4 mil mesafede en'emi 41 derece 24 dakıka Kuzey, boylamı 28 derece 38 dakika Doğu. 2 nd nokta: Enlemi 41 derece 29 dakika Kuzey Boylamı 28 derece 41 dakika Doğu 3 ncfl nokta: Enleroi 41 derece 34 dakika Kuzey Boylamı 28 derece 28 dakika Doğu 4 ncü nokta: Enlemi 41 derece 29 dakika Kuzey Boylamı 28 derece 25 dakika Doğu DENİZCİLERE VE HAVACILARA ÖNEMLE DUYUrtULUR. (Basın 20545/9326) ANKARA TIP FAKÜLTESİ DEKANLIGINDAN Fakultemızın Bıokımya Enstıtusu ıç.n bır adet TECNICON AUTOANALYZER CÎHAZI: (Numune ve kayd edıcı kısım aksesuarları ile bırlıkte) 4936 sayılı Ünıversıteler Kanunu gercğınce satın alınacaktır. îhalesi 1T.8 1967 perşembe gunu faat 10. da Tıp FakulteSi Satmalma Komısyonunda yapılacak olup: bu ışe aıt teknik bılgı, adı geçen Enstıtü Profesorluğunden temın edılecektır. Tâliplenn tekhf edeceklerı bedel uzennden °ı 7,5 temınat ile 1967 Ticaret Odası vesıkasını da ıçıne kojacaklan kapa 1 zarflarını en geç 16 8.1967 çarsamba gunu saat 16 30 a kadar Satmalma Komıs>onu Baskanhğına vermeleri, Postada vâkı gecikmeler nazarı ıtıbare almmaı llân olunur. Basın A 9970 20785'9337 Sozun kısası Ünıversıte içinde doçent statusune (vahut profesor. asıstan statusune) gırmek; bovle bır goreve getırılmek «seçım» ışlemıyle tamamlanır ve tekemmul eder : Üniversıte dışında başkaca bir formaliteye, iş Nimbüs / L A N İstanbul Tekel Başmüdürlüğünden 1 İstanbul Şehrının Rume'.ı ve Be>oğ.u semtınde bayılere bıra satış ve tevzı ışı; İstanbul ve Bevoğlu (Anadolu %aka'=! ve Add ar tidiıç o mak üzere) butun Istanbul Sehrı Beledıve huoudu çevresıle Rumehkavağı ve Kılyos dahıl. Bogazın Ftumelı vakası t«tanbul bdlgesınde Gazıosmanpasa. SaŞmalcı.?r Ba'ıcel:e\ 1 r>r ve Soğuksu'va kariar olan saha taahhür'e basİHnscaj.nd^ı ıstekhler behrtllen bölge ıçın teklıfte hulunacHkfr 2 Taahhüt esa«lannı ihtiva erien sbrle^me proıe^ı ile saıtnarıe talıplere bedelsız olarak verıiecegı »ıbı bu konuda her turlü izahat ve malumatın da Başmudurlugunuzden alınma^ munakündür. 3 Başsatıcılığa talip olanların en geç 18 8Î9S7 Cun^a SUTI «BM 17 ye kadar Basmudürlüğümuze dılekçe ile muracat etmeleri; dilekçelennde, İ! tutumları ve ticarî ıtıharları bakiTlarından haklarında hangı Banka ve Muessoselerden ms umat almabıleceğini de tasrıh etmelerı Iâ7imdır Yukanda gdsterilen tarıhten sonra yanılacak muracaa'lar kabul edilmiyecektlr. 4 Müddeti İçinde müracaatta bulunan isteklılerden bassatıcılıjı bt?«rabllecek ehliyet ve kabiliyeti haiz olduklan anla»ıl»nlar, KendilerJne yapılacak yazılı teblıgatta gosterıl cek gün T« laatte, Başmüdürlüğümüz Satın Alma Komiıvonuna, kapalı zarfla kat'i tekliflerini bildireceklerdır. 8 K«fl tekliflerini blldirecek isteklilerin kapalı zarflarını vermeden errel (100 000) Hrahk geçid teminatlarını Btçmüdürifllflmflı Teraerine tevdl «tmi» olmaltn llzımdır 8 Idtremlz, tekllfl«rden en müsait tellkki ettıfiini «eçmekte htl AKASYA TOPRAKSU EKIP BAŞMÜHENDİSLİGİNDEN: 1 Amaaya Göynücek Ilçesi ÇuIpara köyil TOPRAKsu Kooperatifi sulama tesisi inşaatı 19^ 1967 Cumartesi gunfi saat 11.00 de Basmühendislik binasmda kapalı zarf usulü lle ihale edilecektir. 2 İşin kejif bedeU 364019.15 lira olup geçld teminatı 18310.77 liradir. 3 Proje, lartname ve ekleri mesai taatlerinde BajmOhendisliğimizde görülebilir. 4 Taliplerin, işin ihale tarihinden itibarea asgarl 1 yıl geçerli, işin keşii bedeli kadar C gurubu mOteahhitlik kamelerinl ve usulune uygun olarak hazırlanmis mal! yeter'lk belgelerini, 15 8.1967 günö saat 17.00 ye kadar Basmuhendisliğirntze vererek ihaleye giriş belgesl aimalan şarttar. 5 1967 yüı tasdikli Ticaret Odtun belgeal dairemizden rerilmia ihaleye giri| belgesi lle geçid temlnatın yatırildığin» dalr makbuzun teklif mektubu ile birllkte Ihala aaatinden 1 aaat ••vel makbuz mukabilind» •erilmesl utntndır. 6 Poatada vâkd gedkmeler kabul CB*«a JÛM7M21) Tekel Genel Müdürlüğüntien 1 Sağlık Merkezıraiz ihtı>acı için bir adet hassas terazi, şartnamesıne gore açık eksiltme suretiyle satın alınacaktır. 2 Açık eksiltrnesi 2481967 Perçembe gunü saat 15 te Unkapanındaki Merker Satmalma Komisyonund» yapılacaktır. 3 Tshroin edilen b«reli 7.850 00 TL, olup, muvakkat teminatı 588 75 TL. dır. 4 Şartnamesı her gun Komisyonumu2da görülebilir. 5 tsteklÜenn belirll giın vt saatt« muvakkat teminatlan Ü» birlıkte Komisyonumuz» rmir«c*atl«rı llftn olunur Tapulama Ilânı İsparta İline bağlı Yalvaç, Burdur Dırıe bağlı Yeşilova, Aiyon tltne bağlı EHnar Üçelerinin belediye hudutlan dıjında kalan yerlerdekl (bütün bucaklar ve köyler dahil) taşmmaz mallann 2861966 {fün ve 786 »ayılı Tapulama Kanununa gore tapulamalanrun yapüaeagı UAn olunur. »m A