Katalog

SOFİST EFLATUN Çeviren: Mehmet KABASAN MiIU Eğitim Bakanlığınca yayimla nan «Dünya Edebiyatından Tercümeler» serisinde yeniden basümıştrr. Bakanlık Yayınevieriyle bütiin kitapçılarda 500 kuruş fiyatla satılmaktadır. (Basm 20599) 9172 umhuriyet 44. yı/ soyı T5450 KURTJCUSU: TUNUS NADt Telgraf «• mektnp adresfc Comharryet istanbuJ Posta Kutusu: fstanbnl No. 346 T e l e f o n l a r î 2 2 « 2 9 0 2 3 4 2 M 2 2 « 87 2 2 4 2 9 8 2 2 « 3 0 9 Değişım Kafka'nm eserleri arasinda, acaytpt tuyler ürperöcâ koonusu ile ayn bir yer~ tiiyler ürpertici konusu ile ayn bir yre çevirisi Ue Varhk Yayinlan arasinda yalnız 2 lira fiyatla çıktı. Üâncıiık: 1466 9170 Cuma 4 Ağustos 1967 1 Çetin Altan'm dokunulmazlığmm iadesi geniş tepkiler yarattı Meclis'in olağaniistii toplanması istendi Demirel, Anayasaf Mahkemesi kararı için; «Parlamento icabına bakacaktır» dedi ANKARA Cumhuriyet Bürosu Tİ.P. Istanbul milletvekili Çetin Altan'ın doicunulmazlık karannm Anayasa Mahkemesi tarafından «usul» den bozulması Üzerine A dalet Partili Şadi Pehlivanoglu Meclis Başkanlığına telgrafla başvurarak Meclism acele ve olaganüstü toplantıya çağınlmasııu, ve böylece «Usuli noksanın izale edilmesini» istemiştir. Istanbul'da, Ataköy'de dınlenmekte olan Millet Meclisi Başkanı Femıh Bozbeyli, Pehlivanoğlu'nun telgrafı konusunda, «Bana böyle bir sey aksettirilmedi» demiştir. Bozbeyli aynca, bir tek milletvekilinin isteği ile Meclisın toplanamayacağını, ancak 90 milletvekilinin or tak arzusu Ue aynı konuyu görüşmek üzere Meclis toplantısı yapılabileceğini sdylemiştir. J i stanbul milletvekili Çetin TİP Genel Sekreteri Nihat | f Altan'ın dokunulmazlıgını Sargın da verdiğl bir demeçte, J l kaldıran Millet Meclisi ka«AP iktidannın daima Anayasa *•• rannı Anayasa Mahkemesi çizgisi dışına düstüğünü ve gay iptâl etmistir. ri ciddi bir iktidar olduğunu» belirttiklenni, bunun en son Dünkü gazetelerde okndnğuörneğinin de Anayasa Mahkeme muz bn baberi kimi politikacısi karanyla sabit olduğunu larımız belki şiddetle yadırgasöylemiştir. yacaklardır. Llusal egemenligimizi temsil eden yasama organı Suç var m ı , yok mu? tarafından alınmış bir karann Dün saat 14.30 da Ankaraya dftböyle bir kalemde silinivermesi, nen Başbakan Süleyman Demirel yurdumuzda Büyük Millet Mecise, Yeşilköy hav alanında Çetin lisi fistünde bir otorite bnlunAltan'ın dokunulmazlığı konusunduğu kuskusunun sömürülmesida basm mensuplanna verdiğl dene yol açabilecektir. meçte, «Bu Parlâmentoya ait bir Oysa, Anayasa Mabkemesinin iştir, merci Parlâmentodur, tcavardığı iptâl ksrarı, Türkiye Bübını düşünecekth» demiştir. yük Millet Medisinin otoritesiDemirel'in demeci şöyledir: ni zedelemek s5yle dursnn, tam « Ortada adli bir takibat vartersine o otoriteye şeref veren, dır. Savcı suç unsuru görmüş ve onn bnndan böyle daha da güçhükümete göndermiş. Hükümet lendirmeye yarayacak olan say(Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) gı değer bir karardır. Camhuriyet kuruldu karnlalı Ilk kez karşılastıgımız bu olay 27 Mayıs Anayasasımn yurdumuzu gerçek bir demokrasi ve gerçek bir hnkuk devleti ortamına kavnstnrma amacı ile hazırlandığının açık belirtilerinden biridir. Anayasa Matakemesinin kararını saygı duygulan içinde ve rejimimizin geleceği bakjmınANKARA (Cumhuriyet Bürosu) dan nmntla selâmlıyomz. İçine parafin katüdıgı gerekçeGeçenlerde de burada yazdısiyle ttalyaniar tarafından geri ğımız gibi, mesele bir Çetin Algönderilen zeytinyağlarm büyüK tan meselesinden ibaret değilbir tusmınro piyasaya sürüldllğü dir. Bir milletvekilini severiz, öğrenilmiştir. sevmeyiz; onnn düşüncelerini paylaşırız, paylaşmayız, bunlatlgililerden aiınan bilgiye göre, rın konnmuzla ilişiği yok. Dâva, îtaljaya zeytinyağı ihraç eden bn topraklar üzerinde hnknk ihracatçı firma. Bakanlığın tnı devleti koşullannın vatandasa konuda tahkitot açması üzerine güvenlik verecek bir biçimdc zeytinyağlann bir kısmını piyaolgunlaşttnlması dâvasıdır. saya sürmüştür: Seçimleri kazanarak Mccliste Başkente gelen haberlere göre çogunlngu ele eeciren bir parti tzmir Belediyesi ilgüilerl, zeytin«Millet bizi istiyor, biz sandıkyağlann piyasaya sürülüp sürültan çıktık» diyerek her tsUdigımedigini kontrol etmeye başlani yapabilir mi, yapamaz mı? mışür. Elbette yapamaz. Halk oynna Diğer belediyelerin dikkati çedayanan gerçek demokrasilerı kilmiştir. bir yana bırakın, kılıcının bakkı ile ülke yöneten saltanat rejimlerinde bile, eğer hukuka saygılı ise bir bükümdar kendi nyruklanna karsı dilediği gibi davranamaz. Büyük Frederik ile fakir definnenci arastnda geçtifi söylenen hikâye her çagda ve her yerde hnkuknn üstünlüğünü belirtmeye yaradıgı için oknl kitaplarına geçmistir. Saltanat rejimlerinde bile geçerli olan bir anlayıs, Cumhnriyet rejimlerinde toplnm düzeninin onsuz edilemiyecek olan temel tasıdır. Demokratik sistemlerde çoğunluğun iradesi kadar azınlıgın hakları da muhteremdir. Ulusal egemenlik dediğimiz kntsal güç bn iki kavram arasındaki uyumln dengede ifadesini bulur. Oy üstünlüğünü elinde tntan Cinayet ve intihardan sonra bir parti, hak hnknk, nsul nizam dinlemeden her dedigini yapabileceği insancına saplanırsa orada demokrasiden, hnknk devletinden ve millî iradeden değil, sadece bir çoğunlnk istibdadından söz edilebilir. tktidarlar, Anayasa ve hnknk knrallanna saygılı oldnklan ölçüde millî iradenin temsilcisi olnvOc şerefini tasırlar. Biz, yirmi yıldır su doğru olduğn kadar basit gerçegi çognnS kisinin de kirpikleri ıslaktı. luk partilerine kabnl ettirmeye I Bu küçücük yaşlarında göz çalıstık. Buna sırt çevrilirse hem bitirivermişlerdi • yaşlarını memleket, hem de iktidar hesabir gecenin ardından. Belli, bebına kötii sonnçlara yol açıla lirsiz kıpırdayan dudaklannda cağını söyledik dnrdnk. bir duanın tekran vardı. Belkı NADtR NADÎ de daha kutsaldı onlar için bu tekrar edılen kelimeler... İki (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) izmir Rafinerisinin Ozel Sektöre devri için çalışmalar yapılıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Ruslar tarafından tznürde yapüacak petrol rafinerisinin hisse jenedı çıkanlmak suretiyle halk ve özel sektöre devn konusunda çalışmalar yapıldığı, TP.A.O. Genel Müdürü Korkut özal tarafından açıklanmıştır. özal, bu konuda kendisi ile konuşan bir muhabirimize çunlan söylemiştir: «RnsUr Urafından yapılacak ve 580 milyon liraya mâl olacak bn bdyük projenin finansmanı konnsunda çeşitli düşünceler üzerinde çahsmaktayız. 24.5 milyon dolarlık dış finansmanı Ruslar tarafından karsılanaeak olan tzmir Petrol Rafinerisi için 300330 milyon liralık bir iç finansman gerekmektedir. Aynca, bu mik tar içinden 6 milyon dolarlık bir dış finansman daba zomnludur. Afnstos ayında temeli atılacak ve 1970 yılında tamamlanacak olin rafinerinin iç finansmanı 4 yıla dafılmış 260 milyon lirsyı gerektirmektedir. Eğer, ortaklığımızm bn tek isi olssydı, bir mesele teşkil etmiyecek ve otofinansman (kendi kendine finansman) yoluna gidebilecektik. ÖNEMLİ BtR ALTERNATtF Ancak, Irak ile Türkive arasinda tabiî gaz hattı ve tran ile Basra • tskenderun arasinda pet rol borusu gibi önemli projelerin finansmanı da dikkate alınırsa, tzmir Rafinerisinin iç finansmanı konnsundaki güçlük ortadadır. Bu bakımdan, yönetim kurulnmuz, önemli bir alternatif tek lif olarak, tzmir Rafinerisinin finansman ve isletme işinin hisse senetleri çıkarmak suretiyle halka intikâl ve özel sektöre dev ri konnsunda çalışmalar yapmaktadır. Enerji Bakanlıgına götürecegimiz teklifier arasinda bn yoldan baska, dogrndan do|mya ortaklıgımıı tarafından da finanse edilmesi seklindeki düşünce yer aUtaktırj Bilindiği üzere, rafinerının yapılacağı arazi satın ahnmıştır. Rafineri yılda 3 milyon ton ham petrolu işliyebilecek güçte olacaktır. Bir«Mobihci T. P. A. O. Genel Müdür Yardımcısı oldu ANKARA, (Camhuriyet Bürosu) Türkiye Petrollen A.O Genel Müdürlüğü ile Petrol Ofisi yüksek kademelerinde önem li değışıklikler yapılmıştır T.P.A.O Genel Müdür Yardımcılanndan Necmettin Danısman ve Kâzım Akyer, Enerji Bakanhğı Müşavırliklerine alınmışlardır. Yerlerıne ise «Mobil» Şirketinden Hulusl Belirgen ve Petrol Daıresinden Rifat Beyazıt getirilmişlerdir Aynca Genel Müdürlük özel Kalem Müdürü Ayhan Alp de Genel Müdürlük içinde başka bir göre ve atanmıştır Petrol Ofisi Genel Sekreteri Ekrem Olcay ve Genel Müdür Yardımcısı Basri Oydar da gö revleri değişenler arasındadır: Genel Sekreterliğe Ofis Plânlama Müdür Muavinı Kemal Güner getirilmiş, ancak, Genel Mü dür Yardımcılığına henüz yeni bir atanma vapıimamıştır. Askerî Personel Kanunu onay için Sunay'a gönderildi NKARA, (Cmnhuriyet Bürosn) Kısa bır süre önc« Parlâmentoda ıkincl defa görüsülerek kabul edilen Türlt Silâhlı Kuvvetlen Askerl Personel Kanunu onaylanmak üzere dün sabah özel bir kurye ile Istanbula gondenlmıştir. Hatırlanacağı üzere Türk Silâhlı Kuvvetlen Personel Kanunu geçen yıl Parlâmentoda ka bul edilmış ancak Cumhurbaşkanı tarafından veto edılerek bır defa müzakereden geçirilmıştı Personel Kanunu Cumhurbaşkanmca onaylandığı takdirde bır kaç gün içinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe gırecek tir. llgıliler bu kanunun bır «ta»fiye kanunu» olmadığını, emek» lilıkle ılgılı hükumlerınin an» cak 1970 ve 1973 yıllan arasmda geçerlı hale geleceğım, o zaman da ancak Albaylar arasından % 25 ının. yüzbaşı, binbaşl ve yarbaylar arasından da ancak % 5 ının emekliye sevkedilebileceğını belirtmişlerdır. (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) A PÜLÜMÜR DEPREMINJN ISIGA CIKAROIĞI ACI GERÇEKLER Hukuk Devleti Parafinli leytinyağlar Iç piyasa'ya sürülmüş ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) C.H.P Genel Sekreteri Bülent Ecevit. beraberınde Genel Sek reter Yardımcısı Muammer Erten olduğu halde dün saat 11^0 da Turktş'i ziyaret et, miştir. Türk tş Genel Sekreteri HaUl Tunç ile görüşen Ecevit, basın mensuplarına, ziyaretinın nezaket zlyareti olduğunu söylemiş «Türk tş, çalışma hayatımızın düzenlenmesinde ve isçi haklannın korunmasında olduğu kadar, demokrasimizin halk yaranna işlemesi bakımından da büyük sorumluluklar taşıyan ve bu sorumlulukları basarı ile yerine getiren bir kuruluştur. Turk • tş'in cahşmalannı takdirle izlemekteyiz» demiştir. öte yandan Tiirk tş Birind Bolge Temsilcillği bölgesine dahıl dokuz ilde kurulu Türktş'e bağlı sendikalarla 16 Ağustos tarihinde tstanbulda bir toplantı dUzenlemistir Toplannda çalışma hayatımızla ilgill yeni kabul edilnüş bulunan lş kanunu, 274 ve 275 sayılı yasaların tatbikatta aksayan taraflanna çözüm yolu aranacaktır. CMS'. XE GtRDt ANKARA Emekli kurmay albay Kâmil Savaş dün yapılan törenle CJî.P. ye girmiştir. Kâmil Savaş 1960 öncesinde Genel Başkan tscıet tnönünün Kayseriye giderken Himmetdedede trenin durdurulmasında gö revlendirümiş, "jıcak devrm Başbakanına bir telgraf çekerek bu görevim yapamıyacağı nı büdirdiği için 8 Nisan gününden 27 Mayıs 1960 sabarana kadar hapsedilmişti. BEKÇİ PARALARINI DEVLET ÖDEYECEK 0 Kanun yürürlüğe girdi ANKARA, (Cumnuriyet Bürosn) Bekçı paralarımn Devlet tarafından ödenmesıni öngören kanun dünkü Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe gir mıştır Buna göre, vatandaşlar bundan böyle bekçi parası ödemeyeceklerdir. Bu konuda kı kanuna göre, bek çılerin ayhklannın yanı sıra, araç gereç ve silâh ile kurs mas raflan da Devletçe karşılanacaktır Depremden zarar görenlere 36J> milyon liralık yardım yapılacak ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Bakanlar Kurulunun dün 5,5 saat süren toplantısında deprem sorunları ele alınmış, Başbakan Demirel Tahran görüşmeleri hakkında bilgi vermiştir. (Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) "Para değeri yavaş yavaş düşmektedir,, Odalar Bırlığı Genel Sekreten Prof. Dr. Necmettin Erbakan dün ihracatın geliştırilmesi konusunda yaptığı basm toplantısında; «özel teşebbüsün devlet sektörü ile aynı seviyeye getirilmesini ve devlet sektörüne tanınan fakat bu sektörün aleyhine olan ban avantajlann kaldırılmasını isteyeceğiz» demiştir. Erbakan bu arada ihracatın gehştırilmesı konusunda özel teşebbüs görüşünün de ahnması gerektiğinı belirtmış ve Bırlığin «Türkiye ihracatında hamle için Szel teşebbüsün görüşleri ve ahnması gereken tedbirler» hakkında Bakanlığa sunduğu raporu açıklamıştır. İhracatın geliştirilmesı ıçın Szel teşebbüse düşen görevler I dışında hükümetten de, ıhracat çının işinin kolaylaştınlması ıcin tek merci olarak bir «zırve organının» teşkili, taban fiatla(Ackası Sa. 7. Sü. 1 de) Fem köyüne bağlı üç evlik. Karsolar mezrasında sağ olarak kurtulabilen çocuklar, bir enkaz yığmı hâline gelmiş evlerüıin önünde, kendilerine yardun japılmasını bekliyorlar. Fotoğrat: Mücahit BEŞER Öğretmensızlikten 128 okul kapalı MANİSA Okullann tâtilde bulunmasma rağmen, Manisa Millî Eğitim Müdürlüğü, öğretmensizlık yüzünden hâlen kapa lı bulunan okullar konusucda, şimdiden Bakanlığıyla ilgili temaslara başlamıştır. Millî Eğitim Müdürlüğünden açıklandığı na göre, il dahilinde öğretmensızlik yüzünden kapah bulunan okullann sayısı 128'dir. Onbinlerce dönümlük toprak 3 kişi arasinda bölüşülmüştü Mücahit BEŞER ütün bu dağlar. yaylalar, otlaklar, köyler, mezralar ve korular, içinde yaşıyan bütün canlılar (ağaçlar, hayvanlar ve™ insan lar) ile birlikte sadece üç kişinindi. Hüsnü Çanakçı Ağa, Hüseyin Şahin Ağa, Veli Aslan Ağa. On binlerce dönüm toprak bu üç kişi arasinda bölüşülmüştü. Bölgede bütün nüfuz, bütün kudret. bütün imkânlar bu ağaların eündeydi. Arazilerin hepsi bu kişilerin üzerine «tapulu» idi. Bu üç Ağanın dedeleri, ataları 100 yıl ka dar önce. o zaman Erzincan Mutasarnflığına bağlı olan Pülümür'de Kajmakamlık yapmışlardL. 1 2 8 8 (1872) tarihinde çıkarılan ilk Tapulama Kanunu, bu konuda yetkiyi Kaymakamlara vermişti. Onlar da bütün topraklan üzerlerine tescil etmişlerdL Şımdi, oniann torunlan nm borozanlan ötüyordu bütün Pü lümür dağlarında. Buralarda «dağlar» da ağalarındı, «ferman» da. Demokrasi icat olunup mertlik bo zulahberi, Ağaların maddî kuvvet lerine bir de «siyasi nüfuz» eklenmişti. Çünkü demokraside en geçer akçe «oy» idi. Gezdiğiıniz, gördüğü müz korularda, mezralarda yaşayan «vatandaş» lar, o güne kadar kendilerini hiç bir «büyük adam.ın zi yaret etmediğinden yakınıyorlardı. Şimdiye kadar bölgeye ilk gelen devlet adamlan Köy tşlerı Bakanı Turgut Toker ile Sağlık ve Şosyal Yardun Bakanı Vedat Âlî Özkan idi. Deprem olmasa oniann da uğrayacakları yoktu ya. Ama, hakh idiler poütikacılar. Bu vatandaşlann oylannı alabilmek için bu kadar zahmete ne lüzum? Şehirde oruran Ağaların gönlünü yaptınız mıydı mesele hallolurdu. Bi Nitekim, önceleri çu, ya da bu adayı desteklemekle yetinen Ağaların daha sonra gözleri açılmıştı. Ne diye başkaları için çalışsmlar? Ken dileri milletvekili olup Meclise gi remezler mi? Mesele, «oy»dan ibaret olduktan sonra Işte, bu düşün ce ile hareket eden Hüseyin Şahin ve Hüsnü Çanakçı, geçen devrelerde birçok kereler çeşitli partilerden milletvekilliği de yapmışlardı. (Arkası Sa. ?, Stt. « de) Çağfayangı/'ffi tavsıyesı ışışlerı Bakanı İhsan Sabrl Çağlayangil dün kendisi Ue görüşen Anadolu Ajansı muhabınnın «Türkiyenin genişleyen siyasî ilişkilerinin ekonomîk ve dış yatınmlar bakımından ne gibi faydalan olabilir» sorusunu cevaplandırmış ve şun lan söylemiştir: (Arkan Sa. 7, So. i de) D Sosyal Sigortalarda başlaynn grev Sosyal Sigortalar Personeli dün sabah greve başladı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Sosyallş Sendikası, Sosyal Sigortalar Kunımunda 15 ili ve 30 is yerini kapsayan greve dün saat 9 dan itibaren başlamıştır. 3000 Sosyallş Sendikası üyesinin katıldığı grev, «fazla mesai, giyecek yardnnı, öğle yemeği, müfetri» lere devamlı yevmiye ücretlerin pe (Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) OLAYLARIN ARDINDAKİ Siyasî kuvvetin üstiinlüğü buna ksrşıUk iktidara gelen koalisyonlar, bir siyasî kuvvet olmak yerine, birer itibâri kuvvet hâline gelmişlerdir. Yasama organlarının üstünlü ğün e paralel olarak gelişen bu sistem'in sakıncalan kısa zamanda ortaya çıktı. Bürokrasi alıp yürüdü ve özellikle harpten sonraki hızlı kalkınma zorunlulnkları idarenin üstünlüğü yerine siyasî kuvvetin idareye hâkim olması, bunnn için yürütme organlarının kuvvetlendirilmesi anlayışım getirdi. Otokrasiye gitmeden, Faşizme kaymadan uygulanan anlayıs, şüphe yok ki harp içinde harap olmns ülkelerin hızla kalkınabilmesini sağladı. Bizim 1961 Anayasamu bir devrim sonnnda yapılmıştır. Ana fikir. özgürlüklerin garanti altına alınması. 1924 Anayasasındaki açık kapılann kapatılmasr, knvvetler arasinda. ' özellikle yasama ve vürütme organları arasinda dengeli ayrılığın sağlanması esasına da \ yanır. Parlamentonnn, hükü: metleri bütçe yoln hariç . kolayca devirememesi siyasî ' buhranların önüne geçmek, aynı samanda istikran sa|la \ mak içindir. Sine Anayasa ida ; re ile sîyasî kuvvet arasına, \ bn kuvvetin başıboşlnğunu ön ; lemek için barajlar da koymuştnr. tdari yargı yoln bun \ lardan biridir. Memurun âmirinden yazılı emir istemesi bir digeridir. Anayasının bn barajları. partilerin birbirini denetleye | bilecekleri bir parlamento kn i (Arkası Sa. 7. Sü. I de) ••* «Oy» un kerameti yapayalnız kalan çocuklar Karısını öldürüp intihar eden Assubay'ın çocukları perişan çocuk oturuyordu karşüıkh kol tuklarda.. Yıllann ağırlığı altında ezilıvermişlerdı sankı. «Annem. Babam. Anneciğim. Babacığım.» Işte bunlardı iki çocugun dudaklarından dökülen kelimeler... (Aıkası Sa. 7, Sü. 5 de) Selâhattin GÜLER Siyasi kuvvetle idare arasındaki münasebetler mes'elesi bilim dünyasında ötedenberi tartısılmaktadır. tdare bağımsız mı kalmab? Daha doğrnsn idare iktidara bangi siyasî kuvvet gelirse gelsin kendi bildiğini mi oknmalı? Yoksa onnn görevi iktidsrlann programını nygulamak mı olmslı? Çok partili parlamenter sistemlerde nygnlamalar, ban ülkelerde idarenin üstünlüğü anlryısına yaklasmıstır. özellikle De Gaulle öncesi Fransasında hükümetlerin mütemadiyen degişmesi idarenin fistünlüğfinü hayli arttırmıs, Vergj/er Banka aracılığıyla ödenebilecek Kendilerine tahakkuk eden vergüerine itiraz eden vergi mükelleflerinden, müracaatin Maliye lehıne sonuçlanması halinde itlrazm başlangıç ve sonuç tarihleri arasinda geçen süre için yüzde 6 nisbetine kadar faiz alınacaktır. Bilindiği gibi, mükelleflerin ver gi borçlanna itirazları, vergi tahsilâtmı durdurduğundan, vergi mükeüeflen genellıkle itiraz yollanna başvurmak suretiyle vergi ödemelerırd bir süre geciktirmek teydüer. Böylelıkle hazinenin za(Arkası Sa. 7, Sü. i 40