Katalog

SARİFE tKÎ 7 Temmuz 1967 CTJMHURİYEI Yeni ilkokulln. Yönefmeliği Gülten DAYIOĞLU fl (\f\£\ Tihnds değiştirilen tlkokullar Yö1 O O O netmeliği 38 maddesinin getirdiği yenilikler bazı çevreler tarafından olomlu karşılanmıs, bazı çevreler tarafından ise tenkidlere uğramıştır. Söz konnsn tepkiye ilkokul öğretmen ve öğrencileri ile velilerini yakından iigilendiren 38. maddenln Szellikle (a) fıkrası hedef olmaktadır. 1956 1967 ders yıllarında, llkokulların birinci ve ikinci sınıflannda uygulanan 38. maddenin (a) fıkrasının aygulama sırasında öğretmen ve veli çevTelerinde çeşitli sorunlann kararsızhk ve tedirginliklerin doğmaıına sebep oldnğu görtilmektcdir. 38. madde belli bir zürareyi gerektiği zaman etkileyen bir yönetmelik maddesi değildir. Eğitim sistemimizin temeli olan ilk okuraa yazma öğreniminı, dolayısiyle oknyan, okuyacak olan, hattâ doğmamıs bulnnan milyonlarca Türk çocuğunu; bu arada binlerce öğretmen ve veliyi tümüyle kapsamına almaktadır. Kabulü sırasında aydın çevreler tarafından çeşitli yorumlan yapılan 38. maddenin, uygulaması yapılırken meydana çıkan sorunlar yönünden bir kere dafas ele alınması faydalı olacaktır. ~W lkokullar Yönetmeliğinin 38. maddesinin (a) •• fıkrasını incelediğimiz zaman; İlkoknlların " birinci ve ikinci sınıflannda öğrencilcrin başan ve ilerlcme dnrnmlan velilere dayurulmak ve sosyal dosyalarına işlenmekle beraber bütün öğrencilerin bir üst sınıfa devamlannm esas kabal rdildiğini görürüz. Bu cütnleden olarak bir ve ikinci sınıflarda, ıınıf seviyesi yönünden çok yetersizliği görülen (özellikle okuma • yazmayı başaramamış) öğrencilerin öğretmen ve okul idareleri tarafından aiınacak tedbirlerle, ders içi ve ders dışı ek çalısmalar ve özel yardımlarla yetistirilmesi öngörülmektedir. Bu tutum ve değişiklik, mecburi öğrenim çağına giren öğrenciler arasında, öğrenme hızi ve okul basarısı açısından önemli bireysel farklann bulunduğu iikesine bağlanmaktadır. Sözii edilen (a) fıkrası, psikoloji ve pedagoji kurallarına dayanması bakıraından eğitim sistemimize, dolayısiyle toplumumuza, ekonomimize büyiik faydalar sağlıyarak niteliktedir. ögretmen deniyle 38. maddeyi yadırgamaktadırlar. Onlara göre 38. madde için, yurdumnzda proğram, toplnmsal diizey, okul ve aile yönünden, benüı ortam hazır değildir. 38. madde, işlenip hazırlanmamıs toprağa atılan, gticlü bir tohnm gibidir. •••1 • ••• Dokunulmazlığın kaldırılması koşulları Prof. Bahri SAVCI odern Parlâmentolann rolü, esas itibariyle, kontrol ve kritiktir. Bu da, Parlemantere yapılacak suç ve suçluluk isnatlannın, hemen onların tutuklanmasını doğuracak yolda işlemesini önleyerek, parlemanterleri korkudan âzade kılacak imtiyazlarla sağlanır. Bu imtıyazlardan biri de yasama dokunulmazlığıdır. Bu suretle, çağımızda, her türlü siyasal rejim içinde, parlemanter, özel kişilerden veya hükumetlerden gelecek ceza kovuşturmalarının üstüne çıkarılmıştır. Böylece, modern demokraside, parlömanter imtiyazlar esas olmuştur. Onun işletilmemesi, kaldınlması pek ince bir dikkate ve koşula bağlanmıştır. Böyle bir gelişim noktasına, 19. yüzyıldan beri verilen savaşlarla gelinmiştir. tngiltere'de daha 14. yüzyılda parlömanteri korkudan âzade kılarak korumaya başhyan bir hareket olmuştur. Bu, Iparlamentoda söz konusu edilmek suretiyle, parlamentoda ortaya konulmak suretiyle parlamentonun işleri arasına sokulmuş meseleler dolayısiyle parlömanterin bütün engellerden, bütün alakonmalardan, bütün tutuklanmalardan, bütün rahatsız edilişlerden kurtulması hareketidir: Parlömanterin ve dolayısiyle parlamentonun kontrol ve kritik görevini iyi yapabilmesi için... Bu hareket, Fransız ihtilâli tarafından da, daha 1789 Haziranın da hemen benımsenmiştır. Sonra da 1791 den itibaren Fransız ve daha sonra da öteki uluslar anayasaları tarafından teyid edilmiştir. Böylece, şu modern kamu hukuku prensibi tesbit edilmiştır. Parlömanter, bir miliet temsilcîsıdir, temsılcı sıfatıyle görduğü fonksiyonlar, görevler vardır. Bunları, parlâmento içinde ve dışında görür. tşte miliet temsilcısi, bütün bu temsil eden kişi grirevlerinde ne aranabilir, ne de itham edilebilir. (Yasama sorumsuzluğu). Alelâde vatandaşlar gibi kovuşturmaya uğramaz. Alelâde bir vatandaş için kovuşturma konusu olabilecek suçluluk hallerinde, o, miliet temsilcisi sıfatı dolayısiyle bizzat kendi meclisi tarafından, kamu otoritelerinin kendisini takibetme kovuşturmalarının üstüne çıkarıhr. Bu, miliet temsil eden kişi görevlerini serbestçe görmeye devam ettirilir ki (dokunulmazhk) bu suretle korkudan âzade ve özgur bir ruh durumu kurulmuş olsun. Bu suretle de, parlömanın kontrol etme, kritik etme rolü de türlü aksamalardan uzak olarak devam etmiş olabilsin. ı HUKUK Sınıf mücadelesi! GBrünüse bakılırsa racmleketimizde en çok korkulan seylerden btri sınıf mücadelesidir. Komprador politikacıları ikide bir ortaya çıkarak : Sınıf mücadelesi yaratarak milleti hölmek istiyen huzur bozucular!. diye sosyalistlere hücum ederler. Demirel ve takımının böyle konuşmasına bakmayın slz! Türklyede en sıkı sınıf mücadelesini Adalet Partisi yürütmektedir. Hem de gayet ustalıklı ve amansız bir sınıf mücadelesi vermekte, devletin bütün imkânlarını komprador sınıfının cephesinde seferber etmeğe çalısarak tozu dumana katmaktadırlar. Ne var ki, sınıf mücadelesini Demirel takımının icat ettiğini söylemek de insafsızhk olacaktır. Bu memlekette öteden beri «sınıf. denilen kelimeden korkulmustur. Hattâ bir zamanlar şair Rıfat Ilgaz'ın •Sınıf» adlı kitabı toplatılmış. kendisi de içeri atılmıştı. Rus salatasına Amerikan salatası dediğimiz gibi neredeyse okullardaki sınıfların ismini değistirecektik. îsçi sınıfı konusunda yazı yazmak maazaüah insanın ocagını söndürecek tehlikeli işlerdendi. öteden beri isçi dediğimiz kişiyi bizim kodamanlar düşman bellemislerdir. Ücret, emek, grev, patron, burjuva, sınıf gibi kendi hayatına değgin kavramları kurcalayan isçi, karakolda bir alay sopa yemiş, işden kovulmuş, perisan edilmiştir. Patron : Bu herif komünist! diye isçiyi jurnalladı mı zavallı emekçinln defteri dürülmüstür. Bir kelimeden çok ürküldüjü zaman o kelimede insanlann g8zönü açacak bazı gerçekler saklı demektir. «Sınıf» kelimesi de işte o soydandır. Çevremize baktıgımız zaman insanların birbirine benzemediçini. kiminin isçi, kiminin patron olduğunu görüyoruz. Kimi çiftlik çubuk sahibi, kiminin bir karıs toprağı yok.. Kimi on binlerce kisiyi emrinde çalıştırır, kimi küçük bir el tezgâhında kendisi çalışır, kimi memur, kimi esnaf, kimi doktor, mühendis, avukat... Bu kadar karısık «örünen manzarayı basitleştirmek, karısık görünüşün ardındaki bilimsel gerçeği bulmak toplum olaylarını anlamanın ilk sartıdır. Bu ilk sartı yerine getirmek için toplumdaki insanları yaptıklan ise göre tasnif etmek, yani sınıflandırmak gerekir. Bu sınıflandırmada bazı insanların çıkar birliğinde buluştukları görülüyor. Bir fabrikanın bir sahibi vardır, bir de o fabrikada çalısan işçiler vardır.. Bir çittliğin sahibi vardır, bir de o çiftlikte çalısan işçiler vardır. Bunlar iki ayn sınıftan insanlardır. Fransada, tnçilterede. Isveçte oldnîu çibi Türkiyede de sınıflar mevcuttur. Sınıfsız Türkiye düşünmek, patlıcansız patlıcan kebabı düşünmek gibi bir seydir. Anket ve değerlendirme T ki yıldan beri olumlu, olumsuz tartışmalar * içinde uygulanmakta olan 38. maddenin ilk verimleri bu ders yılı (1966 1967) sonunda alınmıs bulunmaktadır. 38. maddenin (a) fıkrasının uygulanmasiyle kazanılan çocuk sayısının saptanması ve nygulamada karsılaşılan sorunlann aydınlıga çıkarılması, bu arada söz konusu maddeye karşı öğretmenlerin tutumunu belirtmek amacıyla, bir anket hazırlanmıştır. Istanbulun çeşitli çevrelerinde bulunan ilkoknlların ikinci sınıf öğretmenlerine yöneltilen anketten elde edilen sonuçlar asagıya alınmıştır. 1965 1966 yılında birinci sınıfa baslayan yaklaşık olarak 6000 ögr'enciden 1147'si okmma yazmayı başaramadan ikinci »ınıfa geçmis, bunların 684'ü ikinci sınıfın sonunda okuma yazmayı baçarmıştır. Yalnız bu 684 öŞrencinin 194'fl birinci sınıfı, yenl yönetraelikten önce birkaç yıl tekrarlamıştır. Bu durumda yeni yönetmelikle ikinci sınıfta başanya ulasan gerçek ögrenci sayısı 490 dır. • ••• • ••• *•>• • ••• «••• «••• N • ••I • •41 • ••I Faydası biiyük • ••• • ••* ••>• nkete katılan 100 ögretmenden 79 kişi, tlkokullar Tönetmeliğinin 38. maddesinin (a) fıkrasına (Hayır), 21 kişi (Evet) deraiştir. Bu arada başansız öğrenciyi yetiştirmek amaeiyle yapılan. ek çalışma şekillerinden ömekler görülmttş, çok çeşitli cevaplar alınmıştır. Yokarıda görülen sonuç, ankete katılan 8 | retmen sayısının azlıgı ve anketin niteligi yönünden, bu konuda kesln bir yargıya varmamıza veya derinine bir yornm yapmamıza engel olmaktadır. Bunanla beraber anket sonuçları, söz konusu maddenin aygnlayıcılar tarafından benüz benimsenmedifini (anket sorularında bulunan çeşitli uygulama şekillerinden her birinin azçok puvan alması bakımından) uygulamada birtakım kararsıztık ve sorunlarla karsılaşıldığını, kısaca bu maddenin, yerine oturmadıgını belirtmesi yönünden dikkate değer. Biitün sorunlara ragmen 1147 ögrenciden 490 annnla beraber 38. raaddenin (a) fıkrasının ofrencinin oknma yazma yönünden hasan kauygulayıcılar tarafından benirasenmedigi zanması 38. maddenin gerçekten verimli olacağı bir gerçektir. tki yıldan beri 38. maddeyi uygulak.riısını uyandırmaktadır. (Ba^ansız öSrenciler yan öfretmenler arasında, bu konuda sürekli bir için. ikinci sınıfta her sey bitmiş degildir. Üçünkararsızlık ve tedirçinlik görülmektedir. Yapılan cu «>nıf»a da bu öğrencilerden kazanılanlar olaarastırmalara göre bn kararsızhk ve tedirçinlikcaktır ) ler söz konusn maddenin (a) fıkrasının uygulanması sırasında karsılaşılan sonınlardan doğmakAnket *onuçlanmn llginç bir yönfl de Ikinel tadır. Tö'netmelikte, bu maddenin oygulamasiyle sınıfta kazanılan öğrenci sayısının ümit verici olmasına ragmcn, ankete katılan 100 ögretmenden llçili bazı tavsiye ve tedbirlere yer verilmiştir. 7'»'n 38. maddenin (a) fıkrasına (Hanr) demistir. Fakat uyçulayıcılar, içinde bulundukları kosulÖJretmenler, iyi niyetle uygnlamaya çalıstıklan lar altında, bassrısız ve geri öğrenciyi yetistirbu maddeyi niçin çnfnnlokla yadırgamakta ve mek ıçin salık verilen bu tavsiye ve tedbirleri ona karsı durmaktadırlar? Yukandaki rakam ilyeterli ve verimli bnlmamaktadırlar. Daba doğgililerin bu konnya ve bn konudan dogan sorunrusu ögretmentere eöre bu tavsiyeler, kuru ve lara hir ktre. daha eğilmelerini gerektirecek kakapalı birer emir niteliğindedir. Yonetmeliktt birikiüçüncü sınıflarda bulu . dar önemlidir. nan başarısvz ve yetersiz öğrencilerin, öğretmen ve okul idarelerince yapılacak ek çalışma ve öz"el yardımlarla başanya ulaştınlmalan istenmektep arastirmalardan anlasıldıgına j«re dir. Her okul ve öğretmen bn ek çalışma ve fizel yeni yönetmelik ögretmene gereîi gibl tanıyardımlan, aklının yattıgi ve olanaklannın yettılmanustır. UyıruUyıcılar Tönetmeligin sös kotiği şekilde yorumlamaktadır. Bu nedenle vakit, nusn madde ve fıkrasının, en iyi ve en verimll yer darlıği, den araçlarından yoksunluk vesaire uyçulama şekli saptanıncaya kadar denenmesinin gibi olanaksız koşnllar içinde çırpınıp duran 6ğ(1962 Program Taslagının uygulama denemelerinrrtmen, elindeki proçram, kitsp ve ders çizelsede olduğu gibH daha yararlı olacajına inanmaksine göre, okuyan ve oknmayan öğrenciye sınıf tadjrlar. Bu şekilde nvgulamada karşılasılan soiçinde, gerektiji gibi yararlı olup olmadığını birunlann ve bunların çözüm yollarının daha kolay lememenin telâşı içindedir. avdınlıŞa cıkarılabileceji kanısındadırlar. Uygu•9 lavıcılar. 38. maddeyi ve bu maddenin faydalannı gretmen, nygulamada düştüğü kararsızlık ö^rctmenlere enine boyuna tanıtmak ve uygulave zorluklar yüzünden Yönetroeliğin bu mada karsılaşılan soruniarı tartısıp vararlı somaddesini olumsuz karşılamaktadır. Hattâ pek nuçlar elde etmek amacıvla. seminerler düzençok öğretmen, birinci devrede özellikle birinci sılenmesini de, bu konuda yararlı bir çözüm yoln nıfta sınıf tekrarlama usulünün kaldınlmasına olarak cörmektedirler. siddetle karşıdır. Böyle düsünen öfretmenler öylece öğretmen Yeni Yönetmeliği daha çok için 38. madde özellikle uygulama yönünden kosbenimseyecek, bu konuda karşılastığı zorkoca bir sorundur. Bazı öğretmenler ise bu madluklan karamsarlığa düşmeden, severek, isteyedenin faydasını kabul etmekte, birinci devrede rek yenmeye çalışacaktır. tşte o zaman 38. madsınıf tekrannın. ekonomik ve toplumsal yönden denin (a) fıkrasından umulan fayda fazlasiyle yararsız battâ zararlı olduğuna inanmakta, busağlanmış olacaktır. na rağmen uygulamada karşilaştığı zorluklar ne A ::: Kararsızhk B SONUÇ •••• •••• İmt.yazın sebebi P B arlömanterlere tanınan bu iki imtiyaz, aslında, bizzat parlömanın bilhassa hükumet karsısında tam bağımsızhğını sağ iamak içındır. öyle ki, bugün artık, parlömanteri sadece tutuklama sonucu verecek ithamlarla uğrıyacağı kovuşturmalardan kur tarmak değil; parlömanteri fıziki olarak tutma sonucunu vermiyecek olan ve fakat, onu ürküterek, kontrol ve kritik etme tfimbüs KONKORDATO KOMISERLİĞİNDEN ANKARA ' Dosya No: 1967/165 Ankara Yer.işehir Inkılâp Sokak No: 18/2 de ınşaat müteahhidı Sabrı Erdoğmuş vekilı Avukat Turgut Karakaş tarafından vaki korkordato talebi Ankara 4 numaralı Icra Hâkimliğinm 12/4/1967 günü ve 1967/165 esas, 191 karar sayılı ilâmiyle kabul edilerek kendisıne iki ay mehil verilmış olup, alacaklılar toplantısı günü olarak 3/6/1967 günü tensip kılınmış idi. Dosyanın tekemmül etmemesi sebebiyle verilen mehil iki ay daha uzatılmış oiup, bu toplantı günü ıptal olunarak, bu kere toplantı günü 5/8/1967 curnartesı saat 13,30 da Ankara Icra Hâkımliği mercii kalemmde yapılacağı, kendisini konkordato kaydettirmiş bulunanların yukarıda belirtilen yer ve saatte hazır bulunmalan, veya bir vekille kendilerini temsil ettirmeleri hususu ilân ve tebliğ olunur. Konkordato Komiseri Ankara îcra tetkik mercıi Başkâtibi ömer Tümer (Basın: 19038 A8300/8007) imtihanla Müfettiş Alınacaktır Sosyal Sigorialar Kurumu Genel Miidürlüğünden: 1 Kurumumuz Ankara, Adana, Aydın, Bursa, Errurum, Kayseri; Trabzon ve Beyoğlu Şubelerinde Şube Müfettişliği imtihanı açılacaktır. İmtihanda kazanacakları emekliliğe esas ayhklarının iki üstü ücret olarak verilecek. başan halinde ücretleri, bir tezkiye devresi sonunda üç tist dereceye çıkarılacaktır. 2 İmtihan 31 Temmuz 1967 pazartesi günü mezkur jubelerde 9.0014.00 saatleri arasında yapılacaktır. 3 Imtihana katüacaklarıa: a) 788 sayılı kanunun 4. maddesinde yazilı vasıflarl haiz ve askerlik hizmetini yapmış olmaları, b) Hukuk, İktisat, Siyasal Bilgiler Fakülteleri ile İktisadî ve Ticar! İlimler Akademisi mez\ınu bulunmalan, jarttır. 4 İsteklilerin, Genel Müdürlüğümüzden veya taşra şubelerimizden temin edecekleri iş isteme kâğıdını tam ve açık bir şekilde doldurarak iki adet vesikahk fotoğrafla birlikte en geç 28 Temmuz 1967 cuma günü mesat saati sonuna kadar, sınava girmek istedikleri mahallî Şube Müdürlüğüne vermis bulunmalan icabeder. Bu tarihten sonra yapılan nıüracaatlar kabul olunmayacağı gibi. postadaki gecikmeler de nazara alınmaz. imtihan hakkında, Ankara'da Ankara Şubesi Müdürlüğü ve Genel Müdürlük Muamelât Müdürlüğünden, tajrada da Şube Müdürlüklerimizden tamamlayıc: malumat ahnabilir. (Basın 18808 A.8098'8000) Tekel Genel Müdüriüğiînden: Mütercim Alınacaktır Tekel Genel Müdürlüğü Ticaret Grupu Müdürlüğü emrinde tütünle ilgili tercüme işlerinde çalıştınlmak üzere İnKilizce, Fransızca ve Almanca bilir üç mütercim alınacaktır. İsteklilerin 15 Temmuz 3967 tarihine kadar, her gün öğleden sonra saat 1516 arasında Genel Müdürlük binasında Yaprak Tütün Bakun ve İşleme Şubesi Müdürlüğüne müraeaatlan (Basıa 18911/8004) zetlersek durum şudur: O Karma Komisyonun AP li ve GP li bazı üyeleri, Türk Parlâmento hayatına, altında büyük bir bilçisizlik veya büyük bir antidemokratik amaç yatan bir karar hediye cdilmesine vesile olmuslardır. (î) Bir haksızhk tasarrufu, bir Anayasa ihlâlinı hatıra getıren yanlışlarla do'.u bu kararı, Parlâmentonun kendisi, hemen düzeltmelidır. Bunun ıçın, bir mıllet vekilıni ezerek kendisinden kurtulma duygusundan degıl, çağdaş kamu hukukunun ve Anayasa prensiplerimizin aydınlığın dan hareket etmelidir. Milletler Ne var ki. Türkiye gibi az eelişmiş toplumlarda, ganayileşme arası örneğe ve bu örneklerle zayıf olduğu için sınıflar manzarası açık değil, kanşıktır. Batının kurulan çağdaş kamu hukuku ile sanayilesmis toplumlarında çahsanların büyük çoğunluğu fabrika bizim Anayasa prensiplerimıze ifçileridir. Oralarda esnaf, tezgâh sahibi, hoyacı, seyyar satıcı, oruygun bir karara o zaman varıtakçı, yarıcı sayısı az olduğundan sanayi kesiminde çalısan ve adılabilir. na proletarya denilen işçiler süclü ve örgütlü biçimde toplnm «iQ Parlâmentomuzun bu ayyasetinde söz sahibi olabiliyorlar. dınlığın içinden çıkarıp daranaTürkiyede ise elli beş bin köylüğe daSılmış emekçilerin «ınıf cağı ve kararını meşru kılacak bilincine varması zordur. Proletarva ise köylülükten işçiliğe yeni olan noktalar şunlardır: aşılanmıs gecekondu sakinleridir. Bir milyonu yeni yen! asmakta9) Dokunulmazhk da, sorumdır. Bu dağınıklık ve zayıflıktan yararlanan komprador burjuvazisi suzluk ile aynı hukuksal saika hem emekçileri rahat rahat sömürmüs. hem de yasaklar koyarak dayanır. Bu saık parlömanterin emekçilerin bilinçlenmesini enjpllemiştir. korkudan azade kılınması, ve bu suretle tehditten, tâcizden Şimdi durmadan fprvad edip : uzak olarak hükümet ve grupu Sosyalistler sınıf mücadelesi yaratarak milletin huznrunu nu kontrol etme krıtikten geçirbozmıya çalısıyorlar!.. diye vırtınanlar, gerçekte kendi sınıflannın çıkarlan uğruna azgın bir mücadeleyi yürütenlerdir. Komprador urada, Parlamentonun bir doku me görevini tam bir özgürluk ive hurjuvazisi kendi sınıfının bilincine sahiptir. O kadar sahiptir ki, nulmazlığı kaldırma isteğini in çınde kullanması ımkânını garantisini sağlamaktır. bu konuda Amerikavla anlasmış; kendisini Amerikan himayesincelerken takınacağı davranış hak Milletvekili ve yazar Çetin Alde teminata bağlamıstır. Polisi, askeri, savcısı, memuru, yargıcı, kında iki tez ortaya çıkmıştır: tan'ın suç konusu sayılan yazıkomprador burjuvasının çıkarlarına sadık kalmaları için baskı alO TEZLERDEN BİRİ ŞU FİKİRları, her ıkı alanı bırden kaplatında tutmakta, yan tedbirler almaktadır. Türkiyedeki uyanışı DEN HAREKET EDER: Dokunuldığı ıçın, bu çifte imtiyazdan yadurdurmak ve yoketmek için insan satm almaktadır. Emekçi halmazhk aslında, vatandaslarm kanan rarlanmalıdır. kı bilinçlendirmek istiyen yazarlara dis bilemektedir. Tevkif etönünde eşitligi prensihiııe bir ihlâl• Çetin Altan'a suç olarak mek, hapsetmek, kitap toplatmak. kaym..kam sürmek, öğretmene dir. Bu sebeplc. dar olarak kullanıl jükietilmek istenen fiiller parlökıymak, işçilerin üstüne ateş acmaU, komprador burjuvazisinin malıdır. Yani. Parlâmento, önüne ge manter fonksiyonlannın ıçındeğaddarcasına yürüttüğü sınıf miicadelesinin açık işaretleridir. len dokunulmazlığın kaidırılması is dır.: Bu fonksiyonların önce Komprador burjuvazisi Türkivedeki uyanısa karşı tam bir ssteklerini genis ölçüdc yerine getirParlâmento içinde ve dısında vaşın seferberliSini ilân etmiş, bayrağını açmıstır. Kaderini yamclidir ki. öteki vatandaşlarla par kontrol ve kritikten geçirme gobancılara bağlamıs bir küçük azınlığın millî çıkarlan hiçe sayarlömanter arasındaki eşitlik prensipi revinden ibarettir. Bu itibarla easına yürüttüğü bu azgın sınıf savaşının günlük tebliğlerini her dc nıümkün olduğu kadar yerine gebunlarda, esas itibariyle sorumIfün gazetelerde okuvoruz. Demirel iktidarı bu sınıf mücadelesini tirilmiş olsun. suzluk söz konusudur. Dokunuldaha azgınlaştırırsa islrr şirazesinden çıkacaktır. Türkiyedeki milmazlık mekanizmasının ışletilFakat, bu tez bile siyasal sebepler liyetçiler Anayasa cephesinde gelecek günlere bazırhklı ve bilinçmesi gereksizdır ve haksızdır. ]e yapılan kovuşturmalar önünde, li olmalıdırlar. • Dokunulmazhk mekanızmaparlâmenteri koruma zorununu ileri sı harekete geçirılse bile, o zasürer. Bu teze göre bile; Parlâmenman da Parlâmentomuz şu kato, kendisinden istenen dokunulmaz b«#ı hğın kaldırılması ve kovuşturulma mu hukuku kurallarıyle kalacaktır. Ve binaenaleyh bir {•••••••••••••••»*•••••••••••••••••••• ya izin ve imkân verilnıesi isteğinin ••••••3 ••••••••• •••••••• tasarrufları siyasal sebeplerle yapılıp yapılmadı hukuk devletinde, ğının; bu istekte, parlömanter üze keyfılıkten ve siyasilıkten kurrinde bir baskı yaratarak, onu ikti tarmak gereği dolayısiyle, söz konusu yazılardan ötürü dokudarı kontrol ve kritik etme görevleKole) Cotrafya ötretmenl rinde atalate sevketmek niyetinin nulmazlığın kaldırılması yoluna bulunup bulunmadığını, dokunul gidemiyecektir: PERtHAN T1LMAZ EBSİN va M Dokunulmazlığın kaldınlmazhğın kaldırılması isteğinin altınUe ERDEM SÜBAL ^ ması, katiyyen bir siyasal »ebeda iktidann duyduğu kişisel hınçla Kole] Matemarlk ötretmenl Kıılan AYÇA'nın S kritiklerinden ruı veya siyasal ihtirasların bulunup be, (kontrol ve ÖMER ATASOĞLU tâciz olunarak, bu kontrol ve bulunmadıemı araşürmak zorunda doSumunu Akrııba ve gj kritıklerin sahibini sındirme, ürNUcâhlandılar. dır. Eğer, Parlâmento, kendisine ya dostlarına müideler gf kütme, tum bertaraf etme sepılan bu. dokunulmazlığın kaldırıl i Temmuı 1967 ® Konya 6 Temmuz 196T ması isteğinde parlömanteri atalete bebine) davanamaz. GUıelbahçe â sevketmek, ondan kurtulmak gibi Olayımızda ise, karara müeskişisel hınç ve siyasal ihtiras teşkil sir olan AP ve GP li üyelerin Cumhurlyet 8010 edici bir siyasal mahiyet görürse do maksadı, tasfiye ?ibi bir ideoCumhurivet 7988 kunulmazlığm kaldınlması isteğini lojik sebepten başka bir şey dereddeder. Olayda böyle bir siyasal gildir. mahiyet olmadığı zamandır ki isteği Çünkü: bir kararın alınmasınkabul edip, dokunulmazlığı kaldırır. da evvelce söylediğimiz şimdi de sıralayacağımız şu hususlar, Geleneksel görüş budur. Bu göDeniryollan Şehir Hatları memurlarından nitelikler bulunmazsa, bu kararüşe göre, Parlâmento, ancak olayrın ancak, kontrol ve kritıkleda ve istekte, Parlâmanter bağunsız rin sahibinden bir siyasal hınç lığı bozacak bir kişisel hınç ve siyave ihtiras duyularak kurtulmasal maksat bulunup bulunmadığını dan ibaret bir siyasal sebep ile anyacaktır. Yoksa, işin köküne, tcalındığı gerçeği ortada kalır. ölümünün kırkıncı gününe rastlayan 10 Temmuz 1967 pazarmcline inip sorgu yargıcı, itham jü Dokunulmazlığın kaldırılma risi rolü oynamıyacaktır: Bakacaktesi günü öğle namazından sonra Üsküdar Doğancılar Camiinde sı, katiyyen, «şu hakaret var, ıır; Dokunulmazlığın kaldınlması ckutulacak mevlide akraba, mesaî arkadaşı ve dostlaruun ve şu küçük düşürme var, ceza kaisteğinde, hükumetin bir siyasal alt arzu edenlerin teşrülerini rica ederiz. düşüncesi yoksa karar verecektir. nununun şu maddesinin propaganda yolu ile ihlâli hususunda Eğer böyle bir düşünceyi görürse bu Turfan ve Aktarı aileleri adına sefer, dokunulmazlığın kaldınlması şu suçluluk var» diyerelc layıf ŞÜKRÜ KAYA AKTARI seheplerle alınamaz. isteğini reddedecektir. Dokunulmazhk, ancak ve anBu tez, 1921 de Fransız Parlâmen cak, pek ağır sebeplerle kaldırıCumhuriyet 7990 tosunda resmen deyimlenmiştir. 1947 labilir. Ağırlık, genel menfaatın, de de bazı mebuslann dokunulmaz genel düzenin pek ağır şekilde hğınm kaldınlması olaymda uygu ihlâl edildiği zaman ve bilhassa, lanmıştır. olayın çeciktirilmesinde vahamet Duguit, Moreau, Delpech bu tezi bulunduğu zamanlardır. Böyle savunmuşlardır. bir afır sebep ve vahamet hali ise ancak ve ancak: O Kamu H Fakat, Parlâmentolar», kendioyu beyecanının siddetle tahrik lerine yapılan dokunulmazlığın kal edildiği, O Kamu düzeninin şid dırılması ve kovuşturulmaya geçil detle tehdit edildiği, f | Kamu mesi isteğini daha kolaylıkla, daha oyunun, bu tahrik ve tehditlerin geniş ölçüde reddettiren bir tez dahemen aydınlanmasını isteyecek ha vardır. Bu teze göre: 964/47 Ta. yolda pek âcil bir hassasiyet gös Dokunulmazhk, parlömanter veMahçuz olup satılmasma karar veriien Bükköy Madencilik Limiterdiği zamanlardır. Bunun ötekâlctin özgür uygulamasını sağlama sinde kalan olaylarda, bir sorgu ted Şirketine ait 112/135 ve 112/136 sayılı maden kömür sahasırun işletve garantilemek için konmuştur. yargıcı ve bir itham jürisi gibi me imtiyazlan ve yeraltı servetlerı ile maden sahasmda mevcut menParlömanter bu vekâlettcn, pek akul malların satışına karar verilmiştir. hareket etmemek ve binaenğır bir sebep olmaksızm alakonulaaleyh ortaya çıkan doknnulmazSatışa mevzuu olacak hak, hâlen 112 '135 ve 112'136 sayüı ruhsatmaz. Binaenaleyh, dokunulmazlığın lığı kaldırma isteğini ertelemek namelerin tevhidinden meydana gelen ve 45 yıl müddetle yukanda kaldınlması izni, pek ağır sebepler gerekir. adı geçen şirket nâmına Bakanlar Kurulunun 21^.1964 gün 6/2714 sayok ise reddedilir. yılı karan ile 15.3.1965 gününden itibaren yürürlüğe girmek üzere, SON Pariâmentonun böyle bir izni ver Kuzeyi Yenice köyü camiinden Büyükköy camiine doğru hat. Doğusu mesi için, kovuşturmanın, sadece, Bükköy camiinden Balat çayı ile Kurşunlu dere telâki noktasmdan bir baskı yapma amacından uzak ola ve oradan da Kurşunlu camiine kırık hat. güneyi kurşunlu köyü carak ileri süriilmüş olması yetmez. miinden Alpoğut köyüne doğru hat, Batısı Alpoğut köyü camiinden Aynca, kovusturmanm geciktirilhudut başlangıcı olan Yenice köyü camiine doğru hat hudutlan ile ATSEL BABÜB memesi hususunda müsbet ve açık çevrili sahadaki maden kömürü işletme imtiyazıdır. İle sebeplerin de bulunması gerekir. 10.7.1965 günlü bilirkişi raporunda menkul mallann 123.600,00 lira BURHAN CALISm Meselâ, kamu oyunun heyecanuıı gayrimenkul kıymetleri 45.500 00 lira ve yeraltı servetleri yekunu Evlendiler tahrik edici veya kamu düzenini teh 5.435.600 00 lira ki cem'an 5.604.260.00 lira kıymet takdir edilmiştir. f Temmuı 19S7 İıtanbnl dit edici bir olay söz konusu olmaBirinci arttırması 15.8.1967 salı günü saat 14.0015.00 de ikinci arth, ve genel menfaat da. bu olaym Cumhurivet 7989 tırması 25.8.1967 cuma günü aynı saatte Mahçuzların bulunduğu M. hemen aydınlanmasını zorunlu bulKemalpaşa Devecikonağı Hükumet önünde yapılacaktır. malıdır. Bir izin, hükumetin baskı thaleye iştirak için 6309 sayılı Maden Kanununun 113 ve değişik yapma amacından uzak olarak is111 inci maddeleri gereğince Maden İşletme imtiyazınm iktisap etmek tense bile ortada kamu heyecanmı isteyen tâlibin bu hakkm iktisabı için aranan kanuni şartlara haiz oltahrik, kamu düzenini tehdit gibi ması ve bu sebeple tâliplerin mezkur şartlara haiz olduklarını Enerji pek acil bir müsbet ve açık sebep ve Tabiî Kaynaklar Bakanhğmdan alacakları vesika ile ispat etmeleri \ok ise o olayın kovuşrurulması er lâzundır. •E'enmek gerekir. Bartehelemy, Satış Maden Kanununun 62 nci maddesi gereğince ancak hakiki 3rirtehe'lemy ve P. Duez, bu tezi veya hükmi yalnız bir şahsa yapılacaktır. <«bul etmişlerdir. Sıcak havalarda cllt lıH«meBu işletme imtiyazını satm alacak olanlarm imtiyaz, şartname, mueı elektrikli traş makin»«i Simdi bizim olayımıza bakalun: kavelename, kanuni vecibeleri ve ayrıca M.T.A. Enstitüsü ile sahakullanmayı jorlaştırır • lîizim karma komisyonumuz, mn eski sahibi tarafından yapılan anlaşmaları peşinen kabul etmeleParlâmeotosuna, bir sorgu yargıcı, LECTRICSHAVE ri lâzımdır. Yine ihaleye iştirak için muhammen kıymetin % 10 nish'r itham jürisi gibi hareket ederek Bu engeli yok petinde pey akçesi yatırması veya milli bir bankanm teminat mektuederek elekrapor hazırlamıştır. bunu ibraz etmesi sarttır. trıkli traş ır«Binaenaleyh dokunulmazlığın îlk ihale, gösterilen kıymetin »'o 75 ini bulduğu taktirde yapılakınenızın çalıskaldırılması konusunda doğru yol cak, bulmadığı veya tâlip zuhur etmediği taktirde ikinci arttırmada masmı kolayolan imsaktan kaçmış, yanlış en çok pey sürene ihale edilecektir. laştınr va ran* yol o'an siyasal aebebe kaymışBelediye Resimleri, Dfmga pulu bedeli alıcıya aittir. îhaleye isdımanını iki tır.: Kararın arkasında hükümetlrak edecekler, lüzumlu mâlumatı almıs. şartnameyi okumus ve bunmısiıneçıkanr. tln, hükümet çoğunluğunun, bir l»n kabul etmiş sayıhr, tâliplerin muayyen gün ve saatte muayyen Ideolojik art düşüncesi olduğuyerde hazır bulunmalan ve fazla mâlumat almak isteyenlerin 964/47 nu gnsterecek bir muhakeme biTa. sayılı dosyamıza müracaat etmeleri ilân olunur. çimı 'utmuşt'ir kovnıtarmuıtn r». İlAnrılık 5â3/79ttS görevinde atalete, susmaya itecek kovuşturmalardan bile korumak söz konusu edilmiştir. Böylece de dokunulmazhk alanı genisletilmi^tir. Parlâmentolann, parlomanterle rini ürküterek susraaya doğru itebileceği hafif olaylarda bile, gayet ciddi olarak, onlan korutna yoluna girmeleri ileri sürülmüştür. Bunun sonueu olarak, Parlâmentolar. dokunulmazlığı kaldırma hüsusunda pek imsaklı davranma zonında kalmışlardır. Çünkü, çok kere, dokunulmazlığın kaldurılması Uteği, #hukuk»u yerine getirmekten çok, hükumetin veya hükumete des tek olan bir çoğunluğun bir parlömanterin kontrol ve kritik etme gö revini bertaraf etme isteği sebebine dayanmıştır. Yani, «hukuk>un yerine getirilmesi sebebinden çok, bir politik ihtirasm yerine getirilmesi sebebine dayanmıştır. Binaenaleyh, içinde, en hafif bir politik sebep bulunma ihtimali olan durumlarda, Parlâmentolann son derece imsaklı davranmaları. çağdaş kamu hukukunun bir prensipi olmuştur. Çağdaş kamu hukuku, önüne dokunulmazlığın kaldırılması isteği gelmiş olan bir Parlamentonun dav ranışmı şu genel kurala bağlamışür: Böyle bir durumda Parlâmento, bir itham etme jürisi rolü oynamaz artık.. Öngörülen kovuşturmanın haklı olup olmadığını, da bir sor gu yargıcı gibi araştırmaz artık.. ciktirilmemesi hususunda hiç ae ciddi, önemli, ağır bir sebep yok iken, sanki bunlar varmış gibi bir ısrar ile hareket ederek, bir yazarı siyasal acıdan ezme mak sadı güden bir davranış intibaı vermiştir. Ourum nedir? , O İki fez B MEV LİT ŞEVKET TURFAN'ın İLÂN M. Kemalpaşa Icra Memurluğundan williams Lectrıc Shave