Katalog

g Şaheser Romanlar ! " En Büyuk Yaztrlırın En GGzel Eterlcri HttP VE SULH 5 b») 12.5 u DJRJÜ$ (3 basıj 15 L. KAZAKLAR 125 L O HKI MUMT <Yeni çıkuı Her kitap kabartma bez ciltli bes renk ofset ceket kaplı umhuri 44. yıl sayı 15429 KURTJCUSTJ: TDNUS NADİ TelgTaf v e m e k t u p adresfc C u m h u r i y e t tstanhul Posts Kurusn: tstanbul N o 246 T e l e f o n l a r : 22 42 9 0 22 42 96 2 2 4 2 0 7 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 9 9 İSLÂM fiNSIKLOPEDİSİ U0. Cüz Millî Eğitinj Bakanlığınca yayımlanan İslâm Ansiklopedisinin 110. cüz'ü çıkmıştır. (Suhâr), (Suk), (Sulevhîlerl, (Sultan), (Suret), (Suriye) maddeleri üzerinde, özellikle durulan bu fasikül Bakanuk Yayınevleriyle bütün kitapçılarda 13. Lira fiyaUa saülmaktadu (Basın 18987/8365) CUVEN VAYINEVİ Cuma T4 Temmuz Küçük Zirve Toplantısı başladı Kanunu Senato'da kabul edildi ANKARA, (Cumbnriyet Bü rosn) C. Senatosumın dün sabaiüd oturumunda tş Kanunu tasansı üzerindeki görUşmeler sona ermiş ve tasan kabul edllmiştir. Tasannın kabul edüen şekline göre kapıcılar, ev hizmeüerinds çahsanlar, deniz, hava taşıma işlerinde ve tarnn işlertnde çalışanlar kanun fcapsaım dışında tutulmaktadır. Aynca kanun üç lşçi çalışteran esnaflara ait Iş yerlerinde uygulanmıywaktır. Tasan Uz«rinde Senatoda değlşiklikler olduğu için Meclise geri gideccktir. 1 Genel Kurulda Pakistan tasansı "Güc,, kazanıyor ARAP LİDERLEBİ KAHİKE'DE israil çekilmeden Söveyş açılmayacak DIŞ HAEERLER SERVİSİ Kahire'de 4 liderin katıldığı Küçük Zirve toplantısı başlarken, İsrail çekilmedikçe Süveyşin açılmayacağı acıklanmıştır. Ancak Israil'in Sina'da iyice yerleştiğini belirten emareler çoktur. Bu cümleden olmak üzere dün İsrail ışgal kuvvetlerı için, Sina'da yapılan 107 millik bir su hattı hizmete açılmıştır. B Milletler Genel Kurulunda ise, Pakistan'ın teklifi kuvvet kazanmaktadır. Bu teklifte. «Kudüs'ün ilhakından vazgeçilmesi ve bu vazgeçmeye nezaret edilerek, tedbirler alınması» B. Milletlerden istenmektedir. KAHtRE «Devrimci Arap ölkeleri kücük zirve toplantiüi» dün sabah Türkiye saatiyle 10.00 da Kahire'deki Kubbe Sarayınzayir Cumhurbaşkanı Huari Bumedyen, Birleşik Arap Cumhuriyeti Başkanı Cemal Abdülnâsır, Suriye Devlet Başkanı Doktor Nurettin Attaşı ve Irak Cumhurbaşkanı General Abdurrahman Arif katılrmşlardır. Zirve i toplantisından önce Başkan Nâ j sır ile Başkan Bumedyen yarım (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) Komisyonlar, Yetki Kanunu Tasarısını kabu etti ANKARA, Şoförler taşıtların marka ve tiplerinin tahdidini istedi (Cumhuriyet Bürosu) "Montaj Sanayii yüzde 120 kâr sağlıyor (ANKARA, Cumhuriyet Bürosu) Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Yönetim Kurula Başkanı Hüsamettin Tinyansan, dün bir basın toplantısı düzenliyerek motörlü araç, montaj sanayiini elinde bulunduranlann şoför esnaftnı sömürdüklerini delillere dayanarak açıklamış ve «Bu sömürme bali, bütün şikâyetlerimize rağmen önlenmediği takdirde, mutazamr şoför esnafı olarak bu finnalariı boykot ilân edilerek nontaj yerlerine siyab bantlı dövizler bırakılarak protestoya devam olunacaktırs demiştir. Federasyon Başkanı, maliyet durumunda hiç bir değişiklik olmamasına rağmen, başlangıçta 230 bin liraya satılan bir otobüsün. Sanayi Bakanlığının da uyarmasına rağmen bugün 420 bin liraya satıldığmı bildirmiş ve 8zetle şunları söylemiştir: «Oünyamn niç bir yerinde mon taj sanayiinin vüzde 90 ile 120 arasında kâr aağladığı göriilemez. Türkiyede bu sanayii eUerinde tutanlar vüzde 30 ithalâtçı, yüzde 25 monUjcı, vüzde 10 toptancı, yüzde 15 perakendeci ve bundan başka da, aracı şirketlerin kârlarını maalesef esnafımızın sırtından çıkarmaktadırlarj» (Arkası Sa. 7, Sü. 5 t* Tasan öğleden sonra acele olarak toplanan Bütçe ve Plân Komisyonu tarafından incelenerek aynen kabul edilmiştir. Sevk Işlemi Devlet Bakam Seyfi öztürk'ün verdiği bir önerge üzerine Meclisce kararlaştınlmıştır. Tasar: bugün Mecliste görüşülecektir. Anayasa Komisyonunca değiştirilmiş şekIiyle kabul edilen Plân Uygulama Kanun Tasansı, Millet Meclisinin dünkii oturumunda bu defa Bütçe ve Plân Komisyonuna sevkedihniştir. SOL CEREYANLAR Emekülerin durumu Kendı lsteğiyle emekliye aynlan lann emekli oldukları sırasmdaki maaş üzerinden emekli maaşlannı almalanru sağhyan başka bir kanun tasansı ise Meclisten aynen geldigi gibi kabul edilmiş ve kanunlasmıştır. Biltadlği gibi simdiye kadar kendl lstekleriyle emekli olanlar bulunduklan maaştan emekli » labilrnek için iki sene daha çalışmnian gerekiyordu. Emeklilik yaşı Maden işçilerinin emeklilik yaçmı 55 ten 50 ye indiren kanun tasansı da kabul edilerek kanunlasmıstır. Senatbnun ögleöen sonrakî 6lurumunda Belediye Başkan ve Belediye Meclisi, İl Genel Meclisi ile Köy Muhtar ve Köy îhtiyar heyeti seçimlerinin Haziran 1968'e (Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) Millet Meclisinin dünkü oturumunda gündem dışı bir konuşma yapan YTP'li Arif Emre aşın sol cereyanlann özellikle fakültelerde öğrenciler arasında gittikçe güçlendiğini öne sürmüş «fikir ve iman kalelerimiz olan fakültelerimiz her türlü cereyana açık hâle geldi» demiştir. Gündem dışı konuşan MP'li A ! kalın Başbakanm torpile son ve • rilmesi hakkındaki genelgesine de ğiamiş «işini iyi yapmayan, maası küçük olup apartman yapan memurlann sorgusuz sualsiz işine son vermek için hükumet bir ka nun getirmeliydi» demiştir. (Arkası 4a. 7. Sü. S te) Petrol Arastırma Komisyonunun kararları açıhlandı ANKARA (Cvmlrariyet o a rosn) Millet Meclisi Petrol Araştırma Komisyonu, önceki gece çalısmalannı bitirmiştir. Komisyon Başkanı Zonguldak Milletvekili Kemal Doğan Süngün, dün bir açıklama yaparak, Komisyon çalışmalannı ve vanlan sonuçlan basına bildirmiştir. Komisyonun öneralı bir karan da, «Petrol kaynaklannın özel tesebbüs eli ile işletilmesini kabul eden bugünkü Petrol Kanunanda degişiklik yapılarak, günfimüzön şartlanna göre, kaynaklann, devlet, iktisadî devlet tesebbüsleri kanna teşebbüsler Teya özel teşebbüsler eli ile işletilmesini» öngörmektedir. Süngün'ün açıklamasına göre, (Arkası Sa. 7, Sü. 8 de) ATÎNA, (A.P.) nnan askeri idaresinin Dış» işleri Bakam Ekonomnguras, V Thant'ın Szel temsilcisi Osorio Tafall'm Atina ve Ankaraya yapacaği gezileri memnuniyetle karşılıyacaklannı bildirmi? ve Tonan basınında çıkan tenkid lerden dolayı üzüntüsünfi belirtmiştir. Dısişleri Bakam «Bu ziyaret Kıbrıs meselesinin halledilnıesiae yardnncı olacaktır» demiştir. ü Tnant'm, bazı gazetelerin kendi sahsî fikirlerini ileri sürmelerinl yanlış anlamasının, Yunan hükUmetini son derece müteessir ettlğini de söyliyen Bakan, Sovyetlerin Kıbnsta bir bükümet darbesi hazırladığı şeklindeki haberleri yalanlamış ve cBizim böyle bir seyden haberimiz yok» demiştir. Y Tasarruf Bonosu Kanununun görüşülmesi bitti • 29 Şubat 1968de yürürlüğe girecek kanuna göre hazineden alındığı tevsik edilemeyen bonolardan yüzde 40 ve yüzde 20 vergi kesilecek. Nikson Kruşçefe cevap verdi BURGtBA JR. Tunus Dısişleri Bakam İrana gitti Ümit GÜRTUNA Bir haftadan beri ynrdnmuzda konnk olarak bulunan Tunus Dısişleri Bakam Habip Burgiba Jr., dün şehrimizden ayrılarak nçakla İrana gitmiştir. Dün sabah kendislyle görüştüğümüz Tunus Dışişlen Bakanı, Türkiye'deki temaslanndan çok memnun kaldığmı söylemis ve iki ülke arasında bazı alanlarda yepyeni bir işbirliği üzerinde çalışıldığını açıklamıştır. Öte yandan dün j'ayınlanan ortak bildiride, Ortadoğu ve Kıbrıs sorunlanna desinılmekte, Türk cemaatinin sulh ve emniyet ıçınde yaşamasını sağlayacak acele bir çözüm yolu bulunması istenmektedir. Çombe'nin, iadesi için gönderilen belgelerin nerede olduğu bilinmiyor CEZAYİR Kongo hükumetinin eski Kongo Başbakanı Moiz Çombe'nin vatanına iadesi amacıyla gönderdiği belgelerin nerede olduğu beili değildir. Geçen hafta Cezayir hükumetı Kinşasa Kongo'sunun gıyabında idama mahkum edilmiş olan Çombe'nin iadesi için müracaatta bulunduğunu açıklamışü. Ancak, müracaatm sıhhatini tâyin edecek tek kaynak olan yüksek mahkeme. henüz bu yo\daki belgelerın sunulmadığını ve resmi müracaat olmadıkça harekete geçilemeyeceğini büdirmiştir. Gazetelere göre, Çorabe'nin iadesini isteyen belgeler ya Kinşasa'dan Cezayir'e getirilmektedir ya da bu iki başkentin birınde kırtasiyecilik yüzünden bekle mektedir. Soruşturma sona erdiği zaman ilk serbest bırakılacak olanlar İspanyol polisınin Çombe'yi korumakla görevlendirdiği iki muhafızdır. (a.a.) İsraillilcrin sıkıcı salon kaidelerinden pek ln.,iaııııı,ulıkl.uı bilinen gerçeklerden birisidir. Yaz sıcaklarınıjt tarn bastırdığı sırada New lork'a gelen ve burada bir basın toplantısı tertipleyen, İsrail'in bugünkii kahramanı tek gözlü genera] Moşe Dayan'ın kansı bu gerçeği bir daha ispat etmiştir. Kaldıği otelin salonlarmda Bayan Dayan gazetecilerin karşısına çıplak ayakla çıkmış ve İsrail üzerine sorulan sorulan cevaplandırmıstır. Resimdc, Moşe Dayan'ın karısı çıplak rvakla yaptığı basın toplantısı sırasında eörülüyor. (Foto: Türk Haberler AjansıUPI) Yunanlıların Türklere zulmünü protesto ettiler İZMİR MTTB îzmır Yürüt me Kurulu Başkanı Ahmet Zel va «B. Trakyada Ynnanlıların soyda$Urunıza yaptıkları zülmü ve vahşeti. diinya kamu oyn nezdinde şiddet ve nefretle protesto ettiklerini» bildirmışür. Bekçi paraları Bütçe'den ödenecek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Bekçi paralarmı kaldırmayı öngören kanun tasansı ilgili komisyonda kabul edilerek Meclis Genel Kuruluna gönderilmiştir. Tasan, bekçi paralarının bütçeden ödenmesini öngörmektedir. Averof tutuklandı ATtNA. (a.a.) Atina'da iyi ha ber alan çevrelerde kesin olarak belirtildiğine göre, eski dısişleri bakanı Evangelos Averof, dün gece, Yunan askeri yönetimi tarafın dan tevkif edilmiştir. llkokul öğretmenleri ders progromlarının düzenlenmesini istediler ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye İlkokul Öğretmen Sendikaları Federasyonunun birinci genel kurulu dün sabah saat 10.00 dan itibaren Ankara Maarif Kolejlnde çaiışmalanna başlamıştır. Genel kurulun açılışında okunan çalışma raporunda örgütleme ve Federasyonun sendikal görüşü, eğitim görüşü, meslekl sorunlar hakkında izahat verilmiştir. ANKARA (Cumtauriyet Bürosu) Tasarruf Bonosu Kanunu ile ilgili görüşmeler, dün Millet Medisinde sona ermiş, hazineden alındığı tevsik edilemeyen bonolardan hamiline muharrer olanların yüzde 20, nama yazılı olanlann yüzde 40 oramnda vergiye tâbi tutul ması kabul olunmuştur. Mecliste bu konu görüşülürken. önce tasannın geçici birinci maddesi ile ilgili olarak verilen ve nereden alındığı tevsik •«dilemeyen tasarruf bonolannm yüzde 70 vergiye tâbi tutulmasını isteyen bir önerge reddedilmis., daha son ra komisyonun önergesi kabul edilmiştir. Komisyonun kabul edilen önergesine göre, bu yeni kanunla çıkanlacak bonolar, Maliye Bakanlığınm tespit edeceği esaslar dahi linde iki yıl içinde eski bonolarfa değiştirilecektir. Değiştirme sırasında doğrudan doğnıya hazineden alındığı tevsik edilemeyen bo nolardan hamiline muharrer olan yüzde 20, nama yazılı olanlar yüz de 40 vergiye tâbi tutulacaktır. Bu vergileme işi bonolar değiştirilirken yapılacak, meselâ nere(Arkası Sa. 7, Sü. 5 te) «Yatay işbirliği» Ankara'daki görüşmeler üzerinde en çok durulan konunun ekonomık işbirliği olduğunu bil(Arkası Sa. 1 Sü. J de) (DIŞ HABERLER SERVİSİ) NEWYORK Eski Başkan Yardımcısı Nikson, Kruşçef'in <Kennedy'yi ben seçtirdim» şeklindeki demecini yalanlamıştır. Nikson'm sozcüsü. U2 uçağı pilotu Powen olayı hakkında jöyle söylemistir: «Richard Nikson. Kruşçev'den Gary Powers» i serbest bırakmasını Istiyemezdi. Çünkü Cumhurbaşkanı eski yardımcısı, Sovyet Başbakanı Krnşçevie son olarak 1959'da Moskova'ya yaptığı ziyaret sırasında knnnşmuşta. Oysa «U2. uçağmın pilotu 1960 mayısında düsürülmüştü.» Ancak, Kruşçcv Amerikan televizyonuna verdiği demeçte, Nikson'nn bu müracaatı karşıhklı bir Ttonuşmada yaptığını zaten ileri sürmemişti. Kruşçef, 1960 Amerika Cumhurbaşkanı seçiminden önceki aylarda, Sovyet topraklan üzerinde düşürülen U2 casus uçağının pilotu Gary Powers'in tahliyesini sağlıyabilmek için hararetli bir şekilde faaiiyet gösteren Nikson'un tek gayesinin oy toplamak olduğunu ileri sürmüş, daha sonradan, 1961 yılm da, Başkan Kennedy ile Viyana' da görüşürken kendisüıe «bizim sayemizde Cumhurbaşkanı seçildiniz» dediğini nakletmişti. m Sunay, Ağn'da AGRI Doğu illerinde bir geziye çıkmış bulunan Cunıhur başkanı Sunay, dün Agrı'ya gelmıştır. Sunay önceki geceyi Tatvan' da geçirmış ve dün Tatvan'dan hareketinden önce Varto'dan gelen köylülerden kurulu bir heyeti kaldığı otelde kabul et miştir. Batı Almanya'nın Giiney Kore'yi protestosu BONN Dısişleri Bakanlıgı 16 Güney Kore vatandaşının Batı Almanya'da esrarlı bir şekilde ortadan kaybolması ile ilgili olarak üç Güney Kore'li diplomatın geri çekilmesinin istendiğini açıklamıştır. Güney Kore büyükelçisi Duk Şin Çoy bu sabah Dısişleri Bakanlığına çağnlmış ve kendisine bir protesto notası verilmiştir. Gümrükteki otomobillere el kondu Torpil üzerine Başbakanın iltimas (torpil) ve benzeri işlemler hakkındaki bildirisini olumlu karşılamamak imkânsızdır. Başbakan bildirisinde kesin ifadeler kullanmış ve halk arasındaki deyimi de knllanarak torpil'e son verilmesini istemiştir. Bildiriye göre memur görevini Anayasa ve ilgili kanunlara uygun olarak yapacak, vatandaşlar arasında fark gözetmeyecektir. Aslında Başbakanın böyle bir bildiri yayınlama zonınluğu ile karşı karşıya kalmamasi gerekir ve bir idare için bu uyarma, ya da emir yüz kızartıcıdır. Ne var ki Türkiyenin gerçeği budur. Kayırma, partizan baskısı, rüşvet, tnekanizma içinde normal işlemler halindedirler. Temennimiz Başbakan bildirisinin etkili olması, kayırmaları, buynrmaları önlemesidir. Acaba sonuç temennimize uyacak mıdır? Doğrusunu söylemek gerekirse bn konnda şüpheKyiz. Zira önce alışılmış uygulamadan Sayın Demirel' in çevresinin uzak duracağı şiiplıelidir. Meselâ Bakanları alalım; önce milietvekilleri onları torpilli işlemlere zorlayacaktır. Sonra parti meseleleri, parti içinde knvvetli olabilme çabalan, knvvetli oldukça kabinede kalmdığı hakkındaki yargılar, yine onları kayırma ve torpil için buynrmalara itecektir. Bakanlardan sonra Parlâmento üyeleri siyasî nüfuzlarım knllanmaktan geri durabilirler mi? Hiç sanmıyoınz. Bizde parlâmento üyeliği sadece üyenin kendince degil, seçmence de nürnzn ifade eder. Seçmen işini yaptırmak, bir yakınını bir yere kayırttırmak için parlâmento üyesinden, özellikle iktidardaki partinin üyesinden yararlanmak ısteyecektir. Oye de seçmenin işini yapmaya sadece onu memnun etmek için değil, ayni zamanda bir oy daha kazanabilmek için çalışacaktır. Hele istek parti teşkilâtının nüfuzlularından gelince, parlâmento üyesi kim emir verirse versin torpilleme konusunda asian kesilecek ve o istegi mntlaka yerine getirmeğe çalışacaktır. Âmire ve memura gelinee, gerçi Anayasa idarede çalışanlan siyasî baskıdan kurtarmak için bükümler getirmistir. Şu var ki, virân olası bânede ev OLAYÜAm'N ARDINDAKİ Eğitim görüşü Raporun eğitimle ügill kısmıada şöyle denilmektedir: «İlköğretün programlariyle orta öğretim prograralannm, birbirini tamamlayıcı nitelikte oünasım, ilköğrenim kademesi arasındaki deferlendirme çelişmezliğinin de karşısındayız. Bu değerlendirme(Arkası Sa. 7, Su. 8 de) VAGONLAR DOLUSU OTOMOBİL Öğrenci dernekleri «Şaşırmışlar» \ sözüne tepki gösterdi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Süleyman Demirel'in İstanbulda AP tstanbul tl Gençlik Kollan Lokaünin açılışındaki konuşmada bazı profesörler için «Şaşırmışlar» sözünü sarfetmesı üniversiteli gençlik teşekkülleri arasında tepki ile karşılanmıştır. Konu ile ilgili olarak Hukuk Fakültesı Öğrenci Derneğı Başkanı Cengiz Alten ile S.B.F. öğ renci Derneği Başkanı Uluç Gürkan ortak bir bildiri yayınlamışlardır. Permi satın alanlar muktesep hak istiyor Maliye Bakankğı. «Otomobil komisyoncuları» tarafından permi latın alınmak suretiyle getirilen ve henüz gümrükten çekilmeyen otomobillere elkoymuştur. Ayrıca Bakanlık uzmanları, binlerce Türk lirasını jrurt dışına çıkarmak suretiyle otomobil sataı aldıklarım tesbit ettiği 10 otomobil komisyoncusu hakkında, Türk Parasını Koruma lCanununa dayanarak koğusturma açmıştır. (Arkası Sa. 7. Sü. S de) EL KONULAN OTOMOBILLER lâdı ayâl bulunan memur nüfuzluların buyruklannı yerine getirmediği zaman basına gelecekleri de tecrübe ile bilmektedir. üstelik genel müdürlerin, bir emirle çil yavmsu gibi dagıtıldığı günümüzde memur büsbütün korkaya kapılmış, artık direncini kaybetmiştir. Bu bakımdan nüfnzlulann bnyruklarını yerine getirmek yolunu bildirilerle, emirlerle kapamaya tmkân yoktur. Sayın Başbakan önce kendi grupunun mensuplarını, partisinin teşkilâtını kayırma istefinden, bnyurma alışkanlıgından kurtarabiliyor mu? asıl düğüm oradadır. Bir partinin çogunluğu iktidara gelmeyi her imkânın açılması seklinde anlarsa, kayırmayı, buyurmayı ve bildirideki deyimiyle torpili önleyebilmek, hattâ yayılmasını önleyebilmek çok güçtür. •••