Katalog

CUMHTJRtYET 30 Haziran 1967 SAHİFE ÜÇ AJANSLAR * RADYOLAR LENİN'İN MEZAR1 ÖNÜNDE BOMBA İLE İNTİHAR ETTİ MOSKOVA (AP) "htiyar bir Rusun çarsamba günü Moskova'nuı Kızıl Meyda| nında Lenin'in AnıtMezan önünde patlattığı bir bomba İle ken disini öldürdüğü görgü tanıklanndan öğrenilmiştir. Olayda ayrıca 4 kişi yaralanmıstır. Komünist çevrelerde adamın, Ortadoğuda duzenlenen ateşkesi protesto için kendısıni öldürduğu yolunda hıkâyeler dolaşmaya başlamıştır. Bazı kimseler, bombayı pat latmazdan evvel adamın bağırıp ça ğırdığını ve bu anlamda bırşeyler söylediğini ileri sürmuşlerdir. Buna karşılık olay yerine yakın gorgü tanıklan boyle bir şey du>madıklarmı söylemişlerdir. Intihann nedeni kesinlikle anlasılmamış br. Patlama yarı aydınlık bir yar aksamı, saat 19.00'a doğru yer almış, o sırada Kremlin'in yakınlarındaki meydanda birkaç Rus ve yabancı turist gezinmekteydi. Görgü tanıklan, patlamadan sonra adamı mermer AnıtMezardan 39 metre kadar mesafede blü bulduklarını söylemişlerdir. Az sonra yetişen ambulanslar yaralıları alıp götürmüs, ceset kaldırılmıştır. Aden'le ilgili ingiliz politikası açıklandı TÜR.KJYE Sunay Paris'te DIŞ BAsmıota hadiseler arasında Osmanlı'nın ölüsü azmaya ycnl başladığı «Milliyet» gazetesinde arkadaşımıı Metin Toker Londra'da çıkan Daily Telegraph gazetesinde Ortaşark ahvaline dair yayınlanmiş olan: «Kendi elımizle yıktığımız Osmanlı İmparatorluğu ayakta dursaydı Ortaşark daha rahat olurdu.» Mealinde bir yazıyı naklederek Osmanlı İmparatorluğunun öteki Batı İmparatorluklan gibi sömürgeci olmadığını, bilâkis • şimdiki müstakil • eski vilâyetlerimizde Türklerin sömürüldüğünü yazıyor. Bize nisbetle daha genç ve Osmanlı İmparatorluğunu görmemış bir muharrir tarafından bu tezin ileri sürülmesi hoşuma gitti. Çünkü kendi yaşdaşlan re daha da genççeleri hep Osmanlılığı yererler. Batınrlar. Hattâ bizim gibi eski yazarlara hoşlarına gitmediğimiz zaman «Osmanlı» dıye guya târiz ederler. Halbuki bence bu vasıflanma bir târiz değil, bir hakikattir. Çünkü temel tahsilini, hattâ vüksek tahsüinin bir kısmını Osmanlı devrinde yapmış, Osmanlı ordusunda harbe iştirak etmiş, Osmanlı devletl kadrosunda memuıiyet vermiş olan bir adamın ben Osmanlı değilim, demesi yalan olur. Bizim hattâ bizden 56 yaş gençlerin da» W bu sözü söylemeleri abestir. Ve zaten lüzumsuzdur. Çünkü Osmanlı olmak bir ayıp değildir. Ve Osmanlılıktan dönühnez. O, bir vasff tarihidir. Ancak Osmanlı devrinin devlet sisteminden dö • nülür. Yavuz Sultan Selim, Üçüncü Selim devrinde, hattâ Sultan Reşad devrinde Osmanb Imparatorluğu o günlrü binasiyle zaten Cumhuriyet olamazdı. «Cumhuriyet» «ekli Osmanb Imparatorluğu yıkıhp tasfiye edildikten ve hilâfet kalktıktan sonra mümkün olabilmiştir. Binaenaleyb ondan evvel Osmanlı tmparatorlnğunun bir hükümdar ta» rafmdan idare edilmiş ounası, Osmanlıhk için bir kusur değildi. Başka türlü olamazdı. Jön • türkler zamanında pek seyrek olarak çıkanlan «Cumhuriyet» lâfları Padişahlan ürkütüp kuşku • landırmak için yapılan azizlikler. den ibarettir. üsmanü tmparatorhığunda bozuk olan Imparatorluk, ve idare mekanizması değil, zaman zaman isbaşına gelen insanlar idi. Bunların adedi çoğahp bütün idareye yayüınca, cehalet, taassup, çanakyalayıcılık, dini ve devleti şahs! çıkarlanna âlet etmek, Padişahlan zevkü sefa, hattâ servet ve gına yoliyle ele alarak milleti soyup sovana çevirmek gibi seyler çoğaldı. Kötülükler bunlardan ileri geldi. Tabii böyle olunca yer yer Isyanlar oldu. Devlet bünyesindeki iç kanamalar askeri kudretimizi kırdı.. zaten mütemadi • yen Batiya doğrü genişleme halinde gelişen bir müslüman devletin yerine iyice oturup kuvvetlenmeden içerisinde hadiseler çıkması onu zayıf düşürdü. Gerilemeye başladı. Muayyen bir hududda durabilirdik. O imkânı da tttihadcilar yanlış politikalan ile elden kaçırdılar. Bizim iç ve dış siyasetteki tahminlerimiz çoğu zaman isabetsiz oluyor. Acaba bu istihbarat sistemimizin tam bir tarafsızlık ve ıstiklâl balinde çahşamamasından mı? Teşkilâtın yetersizliğinden mi?.. Yoksa şahsî kabiliyetsizliğimizden mi olur, bUmiyorum; ama bizi çok defa yanlış kararlar almaya sevkeden bu tahmin ve enformasyon hatalannın günümüzde dahi ardı kesilmemiştir. Yalnız şu son Arap İsrail harbi için Türk istihbaratı neticenin buna yakın olacağını tahmin etmiş. Doğru ıse tebrik ederim. Şimdi buraya kadar bu Osmanlı İmparatorluğu hikâyesini ettifeten sonra geliyorum; tngiliz muharririnin hayıflanınasına! Eğer biz. Bifincı Cihan Harbine girmeseydik, Osmanlı İmparatorluğu bazı değişiklikleriyle kalırdı. Nereleri kalırdı?.. Belki müslüman memleketlerin çoğu hilâfet bağı ile kalırdı. Yalnız bunlardan bazılanna muhtariyet verilirdi. Bu yüzden petrol kaynaklan Osmanlı İmparatorluğunun elinde olurdu. Filistin meselesı asla çıkmazdı. Orası zaten o devirde, hattâ müstakil mutasarnflık idi. Ne ise bunlar şimdi birer hayal.. ama bu hayalin tahakkuk edemiyeceğini bile bile, gerçekleşmesuıi yine de temennj edenler, yalnız Daüy TelegrapL muhabirt ve emsali yabancılar değil. bizzat o memleket halkmın bir kısmıdır. Çünkü biz, o memleketleri sömürmedik.. biz, Vrabistana malımızı ve kanımızı döktük Her sene Arabistana «sürre» diye giden paralar, hediyeler, ikTamiyeler ne idi, ne tutardı? Bunlar Hazine için ağır külfetler idi. Kudüsteki idareden herkes memnun idi. Israilde mevcut birçok sosyal tesisler ve Kibutz dedikleri köylerin bazılan Osmanlı devrinden kalmadır. Biz bunlan yerinde gördük. Oralarda şimdi Osmanlmın ölüsü istenivor. Türkiye ve Fransa UNAY'ın Paris resmî riya' reti, eğer Ortadoğu buhra| nına lastlamasaydı, protokolün btesinde pek az bir değer taşıyacaktı. Türkiye, doğrudan ilgili bulunma makla beraber, son savaşta en fazla ganimet toplayan ülkelerin belki de başında gelmektedir. Elle tutulur ve gbzle görülür biçimde ispatlanmıştır ki. Türkiye Ortadoğuda Istikrarlı ve güvenilebilir tek ülkedir, en etkili denge unsurudur. Ger çeğin bir defa daha meydana çıkmasuıın ülkemizin sadece büyük devletler değil, tüm dünya nazannda prestijini arttıracağı şüphetizdir. Araplarla dostluk politikamızın lsrail realitesini inkâra yeltenmemize rağmen meyva vermeğe başlarnası da, Türkiye lehine kaydedilecek bir diğer olumlu nottur. Araplar, buhrandaki tutumumuzdan dolayı şükranlarını açıkça ifadeyle yetinmemişler, Savaştan son ra akaryakıt sevkine devam ettikleri ilk iki Batılı ülkenin içine rürkiyeyi de sokmuşlardır. Diğeri, kaderin garip bir cilvesi olarak, SUNAY'ın hâlen bulonduğu Franladır. Ikinci Dünya Savaşun izleyen yıllarda Ortadoğuda Amerikaya kaybedilen Fransız nüfuzunu canlandırmak, General GAULLE dış politikasımn hedeflerinden biridir. Diğer büyük devletler (Amerika, Rus>a ve İngiltere) lsrail veya Araplara mevletmişken, General, Fransız karau oyunun eğilimlerine zıt olarak tarafsızlığmı ilân etmiştlr. Boylece de. Fransayı yukarıda sözünu ettiğimiz hedefe yaklaştıracağmı umduğu Ortadoğu buhranı arabuluculuğuna adaylığını koyffluş. ancak tarafsızlığı «yapmacık», •maksatlı» damgasını yemekten kurtulamamıştır. Turkiyenin desteği, DE GAULLE'ün çok arzuladığı âşikâr arabuluculuğun gerçekleşmesine buyuk olçude yardımcı ola bilir. Şimdiye kadar yaptığımız açıklamalar, DE GAULLE'ün hakkımızdaki işitmeğe alışmadığımız deretede ovgulü sozleri ve nihayet sem bolik bir mâkam işgal eden SUNAY"a gosterilen olağanüstu ilgiden bir anlam çıkarmamızı kolaylaştırmaktadır. Tabiatiyle dokuz asırlık mâzisi olan ilişkilerimiz ve geleneksel Türk Fransız dostluğunun büyük payını da hatırlarda tutmak gerekir. Kızıldeniz ağzındaki adalar uluslararası statüye sokulacak LONDRA, (a.a.) varn Kamarası tngilterenin Aden topraklan ile Perim ve Kuria Mnria adaları fizerindeki hükümranlığından vaz geçmesini öngören bir kanun ta sarısıru oylamaya başvurmadan kabul etmiştir. Tasarımn muzakeresi sırasında Dışişleri Bakanı George Brown, Penm adasına mılleıler arası bir statıi verilmesine taraftar olduğunu belirtmıştir. Gerçekten Kızıl Deniz'ın güneyınde, Guney Arabıstan Federasyonu kıyılarından 3 kilometre ve Fransa Somalısi kıyılarından da 20 kilometre mesafede bulunan bu adanın, önemli bir stratejık rol oynaması mumkundur. Perim adasının, «düşman ellere düşerse», Kızıl Denız'e gırış yolunu kapatabıleceğınden endişe eden milletvekıllerıne cevap veren George Brown, adaya milletlerarası bir statu tanınması veya Bırleşmış Mılletler kontroluna verilmesi içın elinden geleni yapacağını söylemiştir. O A Kayhan SAĞLAMER SAYGON (AP) mcrikan Kuvvetlerinin Vietnam harbinde uğradıklan kayıpların geçen hafta beürll bir şekilde arttığı komutanlık taraiından •çıklanmıştır. Gayrî resmî bir hesaba göre, harbin başlangıcmdan beri şımdıye ka dar savaşta ölen Amerikan askerlerinin sayısı 11.373'u bulmuştur. Yaralı sayısı 68 341 dir. Vietnam'ın A.B.D. için bilânçosu: 11.373 ölü ve 68 bin yaralı ADEN VE KONGO öte yandan, Dışısleri Bakanı, Işçı Partısı Parlâmento Grupu onunde bır konuşma yaparak, Ingılterenin Aden'den çekilırken arkasında «lkinci bir Kongo» bırakmak niyetınde olmadığını soylemiş ve hukumetinin Aden politikasını şoyle ozetlemıştır: | | Muhtemelen milliyetçi partilerin de temsilcilerinin iştirakiyle halka dayanan bir hükumet kurulacaktır. O Bağımsızlıktan sonraki birkaç ay için, dıştan gelebilecek bir saldırıya karşı askerî yardım teklifinde bulunnlacaktır. Aden'de denız kuvvetlerı ve Guney Arabıstan Federasyonu yakınında bombardıman uçaklarından kurulu bır fılo bulundurulmasını ongoren bu askeri temınat, bırçok solcu ışçı mılletvekılının tenkıdlerıne hedef olmaktadır. Buna karşı George Brown, federasyon bağımsızlık kazandıktan sonra Aden'de Ingılız bırliği kalmayacağını ve jç guvenlığın federal hukumet yet kisıne bırakılacağını ilâve etmıstir. Fakat bu izahatın da bazı milletvekillerinin endişelerini dagıtmadıgı anlasılmaktadır. Nitekim Francis Noel Baker, Aden'e verilecek askeri te minatı «pahalı ve tehlikeli» olarak nitelemiştir. MDO taraftarlarının, Macao'da yaptıkları bir çösteri Liberty'ye ait rapor WashİDgton'da açıkJand ı merikan Savunma Bakanlığı, tsrail Arap savaşı sırasında Akdeniz'de saldınya uğrayan Amenkan Lıberty gemısl ile ilgili tahkikatın sonucunu açıklamıştır. Soruşturma kurulunun raporunda, 34 kışuun blümü ne ve 75 kişınin yaralanmasına se bep olan olay hakkmda bılgi verilmekte, lsrail uçak ve gemılerinın saldırısıru haklı gösterecek bır durum olmadığı belırtılmek te ve şoyle denilmektedır: «Uberty, Milletlerarası sularda bulunuyordu. Milliyeti açıkça belirtilmişti. Hava açık ve sâkindi. WASfflNGTON (a.a.) İlk saldında iki uçak gemide yangma sebep oldu ve dokuz kişi öldü. Bu saldırı geminin gövdesinde 321 roket ve makineli tüfek yarası bıraktı. «25 dakika kadar sonra Liberty üç İsrail mubribinin saldırısına uğradı, bu sırada Amerikan gemisi 4X2,5 boyutlarında bir bay rak açmıştı. IVIuhrip, Liberty'de büyük bir gedik açtı ve 25 kişi derhâl öldü. Bu saldırıdan üemen sonra Liberty'ye arkadan yaklaşan üç mo lör vanm tnil kadar açıktan İn A SÜlzce olarak «yardım flıtiyacınız var mı, işaretini veriyordu.» rtadoğu buhranının bâlâ birinci plânda yeralmasına rağmen Paris gazetelerinde Cumburbaşkanımızın ziyareti ile ilgili uzun yazılar çıkmaktadır. Heraen hemen bütün gazeteler baş sayfadan ve manşet altlarından itibaren Türkiye ve Sunay'dan bahsetmektedirler. Devlet Başkanlığına getirıldıği «Le Monde» zaman, hâlâ Genel Kurmay Baş«Le Monde» gazetesi sunlan kanlığı görevini muhafaza ediyazmaktadır: yordu. «Sunayın Paris'e gelişinin, TürTürk halkı, Orduyu daima pokiye ile Fransa arasındaki çülitık oyunlar dışında tutmaya çaven dolu isbirliğinin gelismesinlısmış, derece derece ve barış de yeni bir merhale olacağını ıçinde yonetimi sivillere devretummak yersiz olmaz.» miş olan General Sunayı en ulGazete, siyasi ve ıktısadı alaavi görevi yüklenmeye lâyık bulda mutedıl bır tutumu benımsemustur. dığini saklamıyan Başbakan DeGeneral Sunay evlidir ve 5 çomırelin yonetımınde Turkiyenin cuk sahibidir. Kendisi taktik mebugün siyasi bir ıstıkrar ve geselelerinm uzmanı olup, bu korek yerli, gerek yabancı yatırımnuda iki de eser vermiştir. Francılann guvenınden yararlanan sızcayı rahat konuşur. De Gauluretim faaliyetıne sahne oldule'ün çağrısını kabul eden Suğunu ifade ettikten sonra, şoyle nay aynı zamanda bir dostluk devam etmektedir : ziyaretini yerine getirmektedir. «Bu amaçla kurulmuş olan uFransayla Türkiye arasındaki luslararası konsorsiyumda Franilişkiler bundan 880 yıl öncesi yasa, Amerikanın tuttuğu önemli pılan Birinci Haçlı Seferine kayerle rekabete kalkısmayı düdar ulaşır. O zaman birbirleriysünmeksizin Türk Hükumetine le kıyasıya dövüşmüşlerdı. Fa50 milvon dolârlık malî bir yarkat (Gestae Francorum) tarıhdımda bulunmustur. Fransa Türk çilerinin belirttiklerine göre, mühendislerini yetistirmekte, öTürkler kendilerinden ve Frankzellikle bayındırlık isleri için lardan başka kımseyi (Şövalye) teknik danısmanlar göndermekolarak kabul etmiyorlardı. Aynı tedir. İki ülke arasındaki ticaret tarihçiler, (Dünyanın en asîl iki düzenli bir şekilde gelismektemilleti Ttirkler ve Fransızlardır) dir Turkiyenin Fransadan itbadıye yazmışlardı. Daha sonra lâtı 1966 yılında 43.7 milyon doFrançois I ve Muhteşem Süleylâra varmıştır. Yani bir yıl önman zamanında başlayan dostluk cesine göre '»103 artış gösterraisbağlan uzun zaman devam etti. tir. Fransanın Türkiyeden ithalâAncak Birinci Dunya Savaşı bu tı da 1965 dekinin »i 23 fazlasıydostluk bağlannı fazlasıyle zela 24.6 milyon dotâra ulasmıstır. deledi. Türkivenin Ortak Pazar ortakHalen Türkıye ile Fransa aralığı bu iliskiyi daha da artırasında ihtilâflı bir durum yoktur. caktır.» Bununla beraber iki Devlet Baş«Le Figaro* gazetesinde Jackanı, dostluklannı gelıştirecek ques M.J. Ogliastro imzasını takonuşmalardan da geri kalmıyaşıyan yazı şoyle demektedir : caklardır.» Vazifesi Amerikan Savunma Bakanlığına göre, Liberty saldırıya uğra dığı sırada Ortadoğudaki Amerikalıların tahliyesi ile ilgüi emır leri iletebilecek bir yardım istas yonu görevinde idi. Soruşturma Kurulunun raporun da ıse gennnın görevinden hıç bahsedilmemıştır. Diğer söylentilere göre Liberty, kuvvetli elektronik cihazları ile Arapİsrail savaşı hakkmda bilçi toplamakta idi. «Le Figaro» «Aurore» «1917 de Türkiyenin genç snbaylara çok ihtiyacı vardı. Ve Sunay tstanbulda askerî lisede gördüğü çok kısa bir öğretimden sonra, Filistin Cephesine topçu astegmeni olarak gönderildi. tkı defa yenıden devam etmek zorunda kaldığı Kara Akademısını çok parlak bır derece ile bitırdı. 1959 da Ordu Komutanhğına yukseldı 1960 Devrımınden sonra Kara Kuvvetlerı Komutanı, 1961 de de Genel Kurmay Başkanı oldu 28 mart 1966 da «Anrore» gazetesinde Henri Benazet iki devlet başkanının temasının iki memleket iktisadi ve kultürel münasebetlerini artırmaya yarıyacağını söyledikten sonra, «Kıbns bir yana dış politikası takdire değer bir açıklıkla ve olgunluk gösteren Türkiyenin hür dünyaca desteklenmesi gerekir. Tunanistanla anlasmazlık giderildiği takdirde birçok ihtirasların kaynastığı OrtadoÇnda en tesirli muvazene unsurlanndan biri olacaktır» demektedir. Birmanya'da bir Çin diplomatı bıçaklandı R Â PRANGUN (a.a.) angun'dakl Çin Büyük Elçlllğinin duvanna tırmanarak Elçilik binasına giren bir Blrmanyalı, Çin Büyük Elçiliğine men sup birini bıçaklayarak öldürmüstür. MEYLIT Aziz eşim, kıymetli Canan' ımın babası, Saniye, Şakir Akanın oğullan, Nesip, Necip, Muazzez, Faruk, Tank Akanın kardeşleri, Fatma, Zeki Arımanm damatları, Gönül, Sevinç, Güler, Gündenin enişteleri, KALİTE PHILIPS İSTİYORSANIZ ALACAKSINIZ BİZ KALİTESİ İLE 6URUR DUYUYORUZ PHILIPS radyolannda dünyaca tercih ve takdirle karşılanan ünlü PHİLIPS kalitesi mevcuttur. Bu kalite, PHILIPSin 75 yıllık daimi çalışma, araştırma ve tecrübesinin neticesidir. TUVANIZOA PHIUPS ZEVKİ OTTAVA, (a.a) Resml bir bildiri ile açıklandığma göre, Kanada, Turkiye'ye telekomürukasyon malzemesi satışı ile ilgili bir arüaşmayı imzalamıştır. 24 500.000 dolarhk bu finansman anlaşması gereğince, Montreal'dekl, «Nortern Electric» firması, Türkiye' ye 202 400 hatlık komütasyon cihazlan, 190.000 telefon cıhazı ve dığer şebeke hatlan temin edecektır. Kanada, Türkiye'deki P.T.T, ihalesini aldı Dr. EDİP AKA'nın ruhu için 30/Haziran/1967 Cuma günü ikindi namazından sonra Küçükyaü caiinde okunacak olan mevlidl, bilen dost ve din kardeşlerimize dıryururuz. IŞIN AKA Cumhuriyet • 7649 SİZ DE RADYONUZU İFTİHAR EDECEK3İMİZ Çünkü PHILIPS cihazlarında / Eşsiz bir ses tonalitesi V Yuvanızı süsleyen harika bir mobilya «/ Yüksek hassasiyet V Son derece kuvvetli bir istasyon seçme kabiliyeti bulacaksınız. Dil ve Genel Kültiir Ansiklopedisi FASÎKÜL 4. EVET... KALİTE İSTİYORSANIZ PHILIPS ALIN, ZEVKİNİZ SONSUZ OLSUN ÇIKTI Bu 4nsik!opedide Türkçede kullanılan yeni ve esld bütün keJimeleri, deyimleri, bunlann Fransızca, İngilizce karşılıklarını ve her konu hakkındaki en yeni bilgileri bulmak mümkün olacaktır. 3 cilt olarak plânlanan «Ansiklopedik Sözlük» 15 günc'.e bir 80 sahifelik fasiküller halinde 1 yılda tamamlanacaktır. YıUık ABONE (24 fasikül) 100 TJL. 6 Aybk ABONE (12 fasikül) 50 T.L. L 3 TR 26 T TrtıulıtDfio, 3 dılgt bındlı, ritfyt. Kulakhk prızi mnnıttur. Peşln flatı: 620. Tk Taktit «artlan luyiltrden Sjrtnilebilir. B3 TR 31/T Trınıltterlıı, 3 tfatfi bınıltı, ton danu kullaniflı ptrtatlf niyo. Btdava varllN kılıfı III ptsiıı flatı : 825. TL Takait MrtUn HaTilHdtı >!• rtotltMHr. BötUn Bayilerden Aroyınız MİLLİYET YAYIN Ltd. Şü. Cafaloflu • İSTANBUL. Te! : n 00 34 Genel dagıtım : GAMEDA Cumhuriyet 7651 IA T R S»/T i «algt «anOı, transittorin raırf*. Kulaklık n eto tntenl priılerl nncuttur. Pafil flab : Tll. TL. Takait «artları tujiltrtes PHIUPS PARANIZIN EN DEĞERLİ KARŞILIĞI tUnaılık: 6A1/7655 Arap kavmi için kavmi necibi Arap dedik. Kendimizden üstün tuttuk ve yer ver dış tahriklerie çıkanlan ısyanian bastırmak için Türkleri gönderdik ve bırdırdık. Şimdi hiçbir Arap memleketinde. Türkler ve Osmanlılar lehine hareket yapılamaz. Hükumetler hemen ezerler; emsali çörülmüştür. Çünkü eski idarevi ararlar. Ve bütün bu iyi muamelenin mükâ • fatı olarak harbde ve en kritik zamanımızda isyan ettiler... Edenlerin hiçbirinin de vanına kalmadı ya!.. Bunlar acı şeyler.. ama yalnız Osmanlılann kabahati değil ki! B. FELEK DAHtLİYK StÜTKHASSISI Dr. Kâmran Şenel SıraseivUer Qaa lll/t 44 85 14 Her gün (U 18) (Alman Hastaöaoes) yanı)