Katalog

Vesonra Allahın yeryüzü temsilcisi oldular ilk lcırallar avcılık nuıda seflik eden kimse, barışta kabile içinde adaleti dağıtmak görevini yüklenmcktedir. arımda hayvancılık, yerini toprak ürünleri yetiştirmeye bırakınca, ilkel siteler ortaya çıkar. Artık şef, sıtenin başkaıu olmuştur; ilk devirdeki göçebe kabilede sözü zaman zaman duyulan ihtiyarlar meclisi ise, siteyi meydana getiren ailelerden aldığı kuvvetle, devamlı şekillere bürünmuştür. Gdrüldüğü gibi, İlk çağların kıralları olan sefler, varlık sebeplerini kuvvet ve ustalıklarından alırlar. Kendilerinden üstün kimse olmadıkça, sozlerini geçirmek için hiçhir engelle karşılaşmazlar. Kırallar içın donüm noktası, Mezopotamya'da ilk Doğu imparatorluklarının kuruluşudur. Sümer, Akad, Eti devletlerinin yanında, bu çağlarda (M.Ö. 3000'den bu yana) Kuzeybatı Çin'de de merkezîyetçi devletlenn ortaya çıktığı gorüldü. Bu Doğu devletlerinde, kırallar kendilerine kuvset ve ustahktan başka dayanak da bulmak zorundaydılar. Bu noktada, kıralın tanrıyı temsil ettiği inancının sekillenmesiyle karşılaşılır. Babil ve Asur gibi devletlerde, Kıral «Mılli Tanrı» nın dünyadaki temsilcisi olarak kabul ediliyordn. Kırallı gın babadan oğula geçmesinin müesseseleşmesi de, bu devirlerde başlar. savcışçılıfetcılci ustalıklorByı topiumdan l SiteJer T edeniyetin, ilk Doğu imparatorluklarmdan sonra, eski Yunan'da kayda değer değişiklikler gösterdiği goze çarpar. Yunanıstan'ın coğrafî durumundan otürü, sıtelerin birleşıp, Mezopotamj'a'da olduğu gibi büyuk ımparatorluklara gıttiklerine rastlanmaz. Fakat, MÖ. 9'ııncu >uzyıldaki Yunan sıtelerinde, başta kıral olmak üzere, yaşlılar kurulu ve önemli işlerde vatandaşlarm toptan kaüldığı site meclisi vardır. Yunan siteleri, ilk defa kırallara karşı dığer bir smıfın başkaldırdığı sahnelere şahit olmuşlardır. M.Ö. 8'inci yüzyılda, arıstokratlar, hanedanların üstünlüğünü tanımak istemediler... N ilk tasan topluluklan, avcı göçebe kabileleridir. Bunlarda, kıral denmese bile, ŞEF adı verilecek liderler vardı. mücadeleye başlayacaktır. «Barbar» adı verilen Doğu kavimlerinin istilâları, iç savaşlar ve dığer aksaklıklar, sonraki imparatoriar için karanlık çahşma devreleri getiriyordu. Nihayet M. S 395 te Teodosyus'ün ölümü ile Roma da bitti, imparatorlar da... Tam eokiiş tarihi olan M.S. 476 ya kadarki zaman. varlığı ile yokluju bir olan bir sıireyi taşır. Fakat bu sürenin onemli tarafı yok değıldır. Roma'da Hristıyan dıni hakım olmaya başlamış ve devlet felsefesi, St. Augustınus, Nola'lı Paulus, Salvianus gibi kimselerle dın: bir ray üzerıne oturtulnıuştur. unlar, ilk heyecanla, aşırı ahlâkçılığu obürdünyacılığı vargüçleriyle savunmuşlar, •kokmuş» olarak gördükleri Roma toplunıunun manevî yönleriyle uğraşırken. maddî gucün yabancıların eline geçışini gorememişlerdı. Bu düşüncenin (Hristiyan düşünccsinin) asıl hakim olduğu çağ, Orta Çağdır.. Orta Çağ, şimdüti kıralların gerçek köklerınin atıldığı çağ olması yönünden ve toplum katlarının gerçek teşekkul ettiği devreyi meydana geürmesi bakımından, konumuzun asıl ba}langıç noktasını işaretler... «Koltuk» ve «Taht» kahramanlarının iyıce ayrıldığı ve birbiriyle çatıştığı Yeni Çağ'daki gelişmelerın hepsi Orta Çağ'ın eseridir. M Ö. 4'üncii yüzyılda Solon kanunları ile kurulan Yunan Demokrasisinden. Roma'lı Avgustus zamanına kadar. Avrupa medeniyetınde kırallığa pek fazla yer yoktur. , Roma'nın geniş topraklarını yönetmeye Cumhuriyet müesseselerinin yetmediğmi gören Avgustus, Comitialar m yasama yetkilerini, imparatora ve senatoya geçiriyordu. İlk Roma imparatorları, babaoğul torun sırasını takib etmeselcr bile, teşitli kan bağlarıyla ilişkileri olan kimselerdi. Neron'a kadarki beş imparator. Julia Claudia hanedanındandı... M.S. 95 da Flavius'lar sülâlcsinden üç imparator geldi ve gecti. Arkasından da evlatlıklar imparator olmaya başladılar... İmparatorluğun Roma'da fiyasko verişi, Marcus Aurelius'un yerine, hiç de lâyık olmayan oglunun geçmesiyle başlar. Bu olay, bir yerde Roma medeniyetinın çoküşu de sayılabilir. Aurelius'un oğlu, iktıdarsız tutumu yüzünden öldürülecek ve herbir lejyonun başındaki kumandan. kendi imparatorluğu için Ortadoftıin ikt kıral: Iran Şabı ve Ürdün Melikl mışıni anlatan eserlerden biri olan «Samuel Kitabı» şunları anlatır: İsraelin yaşlılan Samuel'e giderler ve biitün kavim için bir kıral seçmesini islerler. Samuel cevabında soyle den «Bir kıralınız olursa ona ürunleriniz ve siiruleriniz üzerinden ondalık vetmek zorunda kalacaksınız. Kıral, oğullannızı alıp asker, kızlannuı alıp aşçılık, ekmekçilik yaptıracak. En gıizel tarlalarınızı subaylarına verecek» dır. Peygamberler, Tanrıdan üham aldıklanna ınanan ve halkı etkileyen kımselerdi. Kırallar, peygamberlere onem vermek zorundaydılar; çünki lüks içindeki hayatları, peygamberler teraimdan halk dnunde eleştırihyordu. Halk ile ilişkileri ve haksızlıklara karfi çıkışları sayesinde, Israel peyganıberleri, tsrael tanrısını ilk evrensel tanrı haline getireceklerdi. Bu peygamberlerin en fazla biUnenleri, Nathan, Amos, Yereraiya ve dığerlendir. Artık allahın yeryüzündeki temsilcisi olan kıralın karşısında, Allahla doğrudan doğruya temas edebilen peygamberler vardır. Y A R IN: Şimdiki kavgaların başlangıcı 91O11I21314I51* u günkü 1leri devlet sisteroletinin, yada milli toplulukIarın temeli, ilk insan cetnifctlerine dayanır. Bu cemiyetlerin Larlığı ise, insanuı dunyada varıluşuna gore 190 bin yıl, insanın jelgcler bırakmaja başlamasma foreyse 6 bin yıl öncesine gider. ilk veya ılkel ınsan topluluklan, jırkaç yuz kışılık goçebe kabılele•idır. Avlanarak yaşayan bu kabielerde, şimdiki gibi siyasal bir iş)olümüniin bulunmadığı muhakcaktır. Ancak, avcı kabılelerde, limdıki kjrallara benzeyen bir B ŞEF vardır, ŞEF en kuvvetli erkek, en ıyı avcıdır... Şefi bazı anlarda geriye itebilen ikinci bir kuv vet de, kabilenin yaşlılandır. Bunlar. zor anlarda tecrübelerine dayanarak, Şefin bile aklının ve gücunün bulamıyacağı yolu gösterırler. Yani bunlar, bir anlamda ilk baskı gruplannı meydana getırirler... Göçebe kabileierin, tanmla uğraşıp bir yerde kalmaya başlamaları ile, bunların sayılan binleri gecer. Burada İlk siyasal teşkilâtlanmayı göruyoruz. Savaj zama B ski çağdan kalma bir eser, bir kırahn oğluna devlet yonetimi hakkındaki tavsiyeleri Bu sözlere rağmen, yaşhlar, ile doludur. (Mısır Kıralı Amebütün kavimlerin bir kırala ihtinemhat'm M.Ö. 2200 yılındaki kiyacı olduğunu ileri sürerek israr tabı) ederler... Kırallann zararlan da, bu de 2 srael kavminin en büyük özelvirde ilk defa soz ve yazı konusu I liği. peygamberlik mesleginin edılnüstir. Israel kavminin geç• doğumuna izin vermiş olması Bir eser E HAFTALIK BLLMACAN1N HALLEDIL>nŞ ŞEKLI Dişi Boncfl MODESTY BLAISB 06 25 Acılıs Droeram 06.30 Günavdın 0631 Turkuler 06 45 Konusma BULMACA, 123456789 dığımız. 9 Bir yabancı kadın adı YLKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Anadoludak.1 ıllerimızden bırı. 2 Son derece şaşınp ne yapacağını bılmez hale getaıe. 3 Gemıcüenn kullandıklan seslenme sozlerınden, yanma «park» sozunü eklersenız çocuklann çok eğleneceklerı bır yer belırir. 4 Tersı bazı kışılerın bırbırlerini uyarmak ıçın kullandıklan bir soz dur, bazı askerı bolgelere böyle bir şey alınmayınca gırılemez. 5 Bir göz rengl, bir zaman parçası, bır takı. 6 Her şeyi ve her verı temiz tutma çabasında bulunma hareketı (Osmanuca) 7 Küo ntın bınde biri, ezıyet ve ışkence 8 Eskıden <bucak» lara böy le denılırdı 9 Tersi bır emlrGvvciicı ctinktı clir, degerli baabalmacanın 4 n n balledllmU «efcH x u l Garth 06 50 07 00 07 05 07 30 07 45 07 50 08 00 08.20 08.40 09.00 09 10 09 30 09 45 10 00 10 15 10 25 10 40 1100 11 05 11 06 1155 12 10 12 15 12.30 13 00 13 20 13 30 14 00 14 20 14 35 14 50 15 40 15 55 16 00 16 55 17 15 17 20 17 50 19 00 19 40 19 45 20 li 20 00 20.10 20 15 2100 21 20 21 40 21 55 22 00 22 45 23 00 23 45 2100 16 55 17 00 17 J0 18 00 18 30 19 00 19 30 20.15 21 00 21 15 21 45 22 00 23 00 23 .10 24 00 00 30 0100 riFFANY JONES A CAMI ÇlKIL v ' .AMA BU > <İÛN DAUA Ç Ovun havalan Ko\e haberlcr Sabah melodilerl Habcrlcr Istar.buida busiin K ılânlar ve hafıf muzık Bu babah sizmle Radvo hafif M. orkestrası Sarkılar Saım Goâ\ıs Aıle icı Uıskiler Taneolar Sabah turkulerı Kcman soloları Muzık kutusu Hafta sonunu nasıl eecırdık Sarkılar Afıle Edıboelu Aıkası \arın Kısa habeıler Osle\e doeru Sabah konben Orhan Avsar orkestrası Kucuk ılânlar 4 ses. 4 sazdan turkuler Sarkılar Yıldırım Gurses Mefharet Yıldırım Haberler. R G de bueun ve ha\a durumu Halıf muzık Reklâra uroeramlaıı Sarkılar Selnıa Orsoz N Kovutuık orkestıası Saz eserleıı Konser saatı Turkuler Seha Okus Kısa haberler Eeıtım rad\osu Cocuk bahcesı Kısa haberler Karma fasıl toolulueu Reklâm Droeramları Haberler ve hava durumu Kucuk ılânlar Parlâmentoda bu hafta Yuksek ofirenım sorunları M Akkustan turkuler Hafif müzık Ekonomi dunvamız Sarkılar. A. Buvukataman Amlarla Ataturk 24 saatin olavları. K. ılânlar Reklâm Droeramları Haberler v e hava durumu Buvuk bestecıler Hafif muzlk SOLDAN SAĞA: 1 Ispanyol dansözlerinin oynarken parmaklarının aralarında şıkırdattıklan. 2 Duvar ilânlan (çoğul). 3 «Gayret ve çabası fazla olmıyan valde» anlamına üç soz. 4 Tersı «kanştırma hareketı» mânasına bır sozdur, çevnlınce yırtık elbıseleri tamir etmek için kullanılan belirir. 5 Bır renk, suç işieyen kuçükler bü yüklerden bunu dılerler, yapüan yanlış ışuı yarısı. 6 Hesap ve para ışlerı uzmanı 1 Çok kuçük çocuklar jazan vücudumuzün bu kısmının ustunde taşınır, çevnlmce Kur'an cumlesi olur. 8 Yaramaz çocukların burunlarımn ustunde ellerini kanş gibi açarak yaptıklan işaret, şapka inkılâbından once tepemızde taşı xjB "+} 3 X İ2İ 2 \x~\ 2\ + Tj X Î7İ 1 / Xİ [71• x /|x • • X Mi B 1a a ORHAN KE/MAİ rrı 1 77] EVVELKİ GÜNKt) BÜLMACANIN HALLEDÎLMİŞ ŞEKLÎ NASIL HALLEDİLECEK Yukarıdaki rakamlı bulmacada sadcce 4 tane anahtar (ipucu) ve 8 tane sonuç vardır. Boş alan 12 karcnin içine 1 den 9 a kadar uyçun birer rakam koyarak ve toplama, çarpma, çıkartma, bolme işaretlerine dikkat ederek soldan sağa ve yukarıdan aşağıya bulmacada gösterilen sonuçlan buloniu. Biraz vaktinizi alır ama, boş vaktinizi hoşça geçinniş olmsunuz. Arkadaş Islıkları 30 c Çocuklann yüreğini tüketme!» Oğlanlar da başlarlardı: < Tüketmesene yureğunizi inek!» c Annecığım bak, hâlâ tuketiyor!» « Aaaanneeeeee'» Çâresiz Osman bey. Peki yavrum. Ne istiyorsunuz?» Ender: € Behzat'la Şirzat'ta iş yok. Geç onlardan oyna!» € Iyi ama ya\Tum...« € Yureğimizi tüketmesene be!> c Anneciğim bak, hâlâ yureğimizi tuketiyor!» Şâhınde hanımın yeni bır: « OosmaaaanNı. Osman bey geçerdi. Geçerdi ya, Ender onu da çalımlar, kardeşlerini birer kıyıya savurur, golleri ard arda sıralardı. Sonra da başlardı hindi gibi kabanp oğunmeğe: < Aferin sana Ender. Koskoca babanı bile koridora çevirdın'» Hayatmda ayağma top değdirmemiş Osman bey, Ender'in çalımlarıyla jTJvarlamverır, çocukları kahkahadan kırar geçirirdi: « Yuuuuuuuu!» < Tekerleeeek!» « Kokoca adam amma da yuvaılanıyor be'» Ender çift kale ve gol atmaktan bıktı mı, topu ahr, babasına gıne sırnaşırdı: < Baba?> c Yavrum?» « Geç kaleye!» « Niçin?» « Sana penaltı atacağım!» 1 Osman bey başlardı sızlanmağa: « Iyı ama yavrum, kardeşlerınden birıne at!» « Fazla konuşma, geç!» « Yavrum, ben....» « Anneciğim bak, yureğimizi tuketiyor şu koca adam'» Şâhinde hanımın artık mutfaktan mı, odalardan birinden mı, yoksa bizim yarım odadan mı sesı: « Oosmaaaan!» Gine geçmedı mi, ya da geçmekte gecıkti mi: « Hadi ulan be!» « Eşek suratlı!» « Hıyar!» . Anne be, baksana şu hayvan babama!» Şâhinde hanım da sinirlenirdı: < Oosmaaaan!» « Efendim hammcığım?» < Keçılıği bırak!» « Penaltı atacağım diyor..» « Atsın!» « İzin veriyor musun?» Sonat saatı MallCOÇOğlU î konu veresim: AYHAN BAŞOGLU BEYAZGÜL ISTANBUL 1L RADYOSU Acılı» ve Droaram Sızın ıcın Kucuk konser I M aksamlar Senfonık muzık Turk'\e>e hos geldınız Aksam konserı Beraber seçelım 4 ruzgârın getirdiği ezgiler Konceıîolar Cısan melodıleri Gece konserı Caz muzığl Sevilen sesler Gece \arısı ıçın Dunden bugunden Provram \ e kaDanıs Islak burnunu güneşin gıcıkladığı, anırmağa hazır bir eşeğı hatıılatarak kaleye geçerdi. Ender topu «Onsekiz>e kor. On sekiz aslında kaleden uç adım uzaktır. «Gerılır gerilir. topu babasınm sağına atacakmış gibi koşarken, ters bir manevra, top Osman beyın solundan kaleye kurşun gibi girerdk Üçu üç yandan: « Gooool!» Osman bey solundan giren topa karşıhk sağına plonjon yapmış, kolu acımıştır. Kimin umuıunda; Behzat'la Sirzat çılgın gıbı el çırparak başlarlardı: « Kovaaaa' « Koridooor!» « Yuuuuuh!» Ender bu çok usta golle yetinmer ki: • Hadi bi daha geç kaleye!» Osman beyın anırmağa hazır eşek yüzü karışır. Gine gol yiyeceği. matrağa alınacağı umuıunda değıldır de, kolu fena acımıştır. Yeniden duı=a. gıne gol yiyecek, gine ters yanına plonjon yapıp dırseğıni acıtacaktır. Nazlanır. Ender'se: « Geçsene kaleye be'« « Kolum acıyor yavrum » « Geç ulan işte hanım evlâdı sen de!» En sonunda Sâhinde hanım: « Oosmaaaan'» Osman bey çâresiz gecer. Ender gerilir gerilir, yine bır sağ gosterip sol. Osman bey sağa yatarken. soldan gıne gol. Çocuklar: Ortanca: « Kova oldun be baba!» « Folıuk folluk .» « Koskoca adam '•» XI. ORTAHAF Âtıf bey âbiyle birlikte çalıştığımız, büyükço bır tahta kutuya benzeyen, döşemeleri mazotla gıcır gıcır oğulmuş odaya kısa boylu, sımsıkı. kıvırcık siyah saçlı biri çıkageld biir gün. Pantolonu bı çak gibi ütülüydü Kolalı yakası. ceket yakasındaki rozet, daha çok da kendinden emin pırıl pırıl bakışıyla dıkkati çekiyordu Çekıyordu ya, kimdi? Daha doğrusu, kim olabilirdi? Bu hâliyle her gün çeşıt çeşidini gordüğüm tüccarlardan biri olamazdl. Şuraya buraya çeşitli «Emtia» yollıyacak bir alay insan gelırdi Vagon isterlerdi. şuradan buradan gel mıs eşyalannı kurtarma islemine girişirlerdı ama, bu? Bu, daha çok, caz müziği. alkol ve cıgara dumanı yüklü bar havasından fırlamış bir zanparayı akla getiriveriyordu. Bunun ne gelecek emtiası. • Gooool'» ANKARA 06 25 06 30 07 00 07 30 07 45 07 55 08 10 08 15 08.45 09 00 09 20 09 45 09 50 10 30 11 15 12 15 12 25 12 30 13 00 12 20 13 30 14 00 14 55 15 00 15.30 16.00 16 30 16^5 17 00 17 25 17 50 19 00 19 40 19 45 20 00 20 05 21 00 21 05 22 45 23 00 23.45 Acılıs. proeram Günavdın Ko\ e haberler Haber'er ve hava durumu Turkı\ede bueun Sabah muzıeı Kucuk ılânlar Solistler eecidi Hafıf Batı muziâi Gunurauz Sorunlarımız Sabah konserı Kısa haberler ve K. ilânlar Arkası varın Turkce taneolar O7el eâlence Klbrıs saatı Kucuk ılânlar Turk M. ozel oroeramı U ı Habçrler ve hava durumu Plâklar arasında Reklâm Droeramları Çocuk bahçesı Kısa haberler ve K. ilânlar KL,çuk konser Cesıtli seslerden sarkılar Skec Bueun icin sectıklerimiz Kısa haberler \ e K.llânlar Yurttan sesler Sarkılar ve ovun h a v a l a n Reklâm orosramları Hpberler ve hava durumu Kucuk ilânlar Cesitli melodıler Uvkudan önce Sevılen sarkılar 24 saatin olavları ve K ilânlar Ozel program Haberler ve hava durumu Gece konsert Gece y a r u ı n a dogru