Katalog

MAKSIM GORKI Maksim Gorkı'nm en güzel oyunu «ayılan v» yazıldığı günden berl dünya sahneleri repertuvarlaruun beUibaşlı oyunlarından biri haline gelen bu çok unlü eser, VÂNÛ'nun usta kalemiyle Rusça aslmdan çevrilmıştir. 126 Sayfa 6 Lira. BİLGt YAYTNFVİ Yenişehir, Ankara Ayaktakımı Arasında umhuriyel •KURÜCUSD: YUNUS NADİ Cumhurivel 22 «2 9 8 btanbul ı p 2 Erneat Bahkçı, 3 Anâri Gide: 4 Zahlr Güvemli: M 5 Dostoyevski: Kumarbaz, 4 Üâncılık: 3744/14531 44. yıi sayı 1SS73 Telgrai v« mektup adresi: P o s t a K u t u s u : îstanbuJ N o 246 Telefonlar s 2 2 42 9 0 2 2 42 9 7 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 9 9 So/ı 5 Aralık 1967 Pipinellis'e göre "Anlaşma, kimse için bir zafer değil,, Kipriyanu "Türkiye ve Yunanistan ikili görüşme yapamaz,, Muadeletleri 2 yıl önce kaldırılan BSKERLERİNİ ÇEKMEK OZERE iLK GEMiYi GONDERDİ ÖZGEN ACAR bildiriyor Dokuz Rum azınlık okulu kapatıldı Şükran SONER Eğitim, öğretim ve yönetmelikleri aksak oldtığu için iki yıl önce muadeletleri alınan 9 Rum azınlık okulu, durumlannı düzeltme yolunda hiçbir çakşma yapmadıklanndan Bakanlık karan ile kapatılmışlar cur. Associated Press Ajansına göre: Ayrıca 4 u Ruhban okuiundan olmak uzere 7 Rum Okulu oğretmenıne daha, zararlı faalıyet gosterdıklerı ıçın ışten el çekürılmıştır. Bu durumda son gunlerde zararlı faalıyet gosterdıklerı ıçın ışten el çektırılen Rum okuiu oğretmen v« mudurlerının sayısı 41 ı bulmuştur. Kapatılmaları karan kendilerlne teblığ edılen şehrimızdekl 9 Rum azınlık okulu şunlardır «Beşıktaş, Beyoğlu 'i., Boyacıköy, Buyukdere, Tarabya, Venikoy, Ortakoy, Maraşlı, Kınalıada Rum ilkokulları.» ı Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) ANKARA (Cıımhuriyet Bürosu) Türkiye ile Yunanistan ve dün de Makariosun «olumlu» cevap verdikleri. B M Genel Sekreteri UThant'm çağnsiyle 2 ülke arasındaki «buhran» giderilmiştir. Çağnnm gerektirdiği tedbirlerin uygulanmasma Türkiye ve Yunanistan arasında varılaıı anlaşma gereğince hemen başlanacaktır. Nitekim, Dışişleri Bakanı Çağlayangil'in dün akşam Meclis'te açıkladığına göre Atina, AdaÇAĞLAYANGİL daki anlaşma dışı askerleMECLİS'TE rini çekmek üzere ilk geKONUŞTU miyi, Yunanistan'dan yo la çıkarmıştır. Pipinellis 6u arada, anlaşmadan, cuntanm basına baskısı sonunda habersiü bırakılan Yunan kamu oyu, dun Dışişleri Bakanı Pıpinellıs aracıUğıyle ilk açüclamayı dinlemiştır. Yunan Radyosunda okunan bıldlrı konuşmasmda Pipinellis, son anlaşmayı özetle şdyla yorumlamıştır «Kıbns'taki Tnn»n askerlerinin gtri çekilmesl konusunda Atina ile Lefkose arasında bir uyuşmazbk yoktur. Zaten, siyasî sebeplerle Yunan birliklerinin geri çekilmesi, buhrandan önce de goruşüluyordu. Bunlar, Kıbns'ın kunılusunda elzemdi; fakat Kıbna devleti yerleşmeye başlayınca »nlamlannı kaybttmişlerdi.» Pipinellis, «Son anlaşma, kimse için bir zafer nitelifi taçımamaktadır» demıs ve ozetle şunları eklemıştır: «Türkiye'nin yonelttiği harb tehdidinin iedricen sona erdirilmesi karşısında, Ada'daki Yunan askerlerinin de tedricen azaltılmast sağlanmıştır. Bu arada, Turkiye'nın Londra • Zurih anlaşmalarım trnıinat altına alma talebi bertaraf edilerek. üç hükumetin de avm goruste kalmalan temin edilmiştir» Yunan mülettne şerefli blr anlasma saSlandığını sovleyen Pıpirel'ıs'e gore «Yunanistan, Ada'daki Rum ve Turk mahalli knrvetlermın azaltılmasım, yeni bir siyasî duruma kadar, istememektedir.» Tiirkeş'in Kıbrıs ile ilgili önergesi reddedildi ANK4RA (Cumhuriyet Bürosu) Mület Meclısinde dun, CKMP Genel Başkanı Alpaslan TUrkeş'ıa Kıbns buhram ile ilgılı olaras hukumet aleyhlnde gensoru açılmasını isteyen onergesınin gundeme alınıp alınmaması gorüşulmus ve onerge, Meclıs'ın çoğunlugunca, reddedılmıştır Dışişleri Bakanı Çağlayangtf, yaptığı konusmada, «Hükumet, meselenin özunu değil, buhranı halletmek için çaba göstermiştir» demış, ve «Ada'daki anlaşma dışı Yunan askerlerini geri çekmek fizere ilk geminin, dün Yunanıstan'ın Salamini limanından Kıbrıs'a hareket ettiğini» soylemıstır. "Makarios Türkiyenin •• II gördü ve kazandı,, (Dış Haberler Servisi) «Associated Press Ajansı»nın Lefkose'den verdiği bir habere gore, Makarıos, göruşmelerd: buyilk bir diplomatlk tafer kazannuş, buna karşıhk Yunanistan askert rejimini daha guç duruma duşurmuştur. AP'nin dun \erdiği haberde, şojle denılmektedır: «Amerikanın dıplomatik tazyiklerine, Turki>e'nin Ada'yı istilâ tehditlerine ragmen Makarios, kabul edilmez olarak nıtelediği Türk isteklerini kabul etmekteııse, Ankara hükumetinin istilâ tehdidine karşı çıkmayı tercıh etmıştir Buradaki genel kanaate göre Makarios, Türkiye'nin bir blöf japtığını düşdnerek hareket etmiş ve kazanmıştır. Geçmişte de Makarios, Türkiye'nin istilâ tehditlerine avnı şekilde karşı çıkmıştır.» Ajans, Makarıos'un Kıbrıs mılzakerelerınde hemen hemen hıç bir tavızde bulunmadığını büdırerek, «Boyun eğenlerın Türkiye ve Yunanistan olduğunu» belırterek, şoyle devam etmektedır «Makarios, Vance'm tekliflerinin yalnız bir maddesini, Ada'da gayri kanunî bir «ekılde bulunan Turk ve Yunan kuv\etlerinın geri çekilmelerini kabul etmiştır. Teknik bakımdan bu kuvvetlcr yabancı memleketlere ait olduklarından, esasen Makarıos'un bo>le bır teklıfe (Hayır) dememesi gerekirdi. ÖLDUKTEN SONRA KALBI ÇIKARILARAK HASTAYA TAKIL4N GENÇ KIZ... YİETNAM CEPHESİNDE BİR MAYMUN Kıbrıs Buhranının Sonuçları Victkong beklerken gerisinde bir ma ymunun belirdiğini gordu Amerikaa erı Ve o anda savaşın butun acılığını unutup, >apılacak tek şe>ı >aptı: Guldu. Fotoğraf, Saygon'un 80 kilometre Kuzeydoğusunda çekilmiştır. Türkeş'in konuşması Kipriyanu Kıhrıs Rum Dışişleri Bakanı Kıprivanu ise, Kıbns sorununun hallı için Turkıve ile Yuna nıstan arasında görusmelerin tekrar baslamasına hükumetinın taraftar olmadıfını sovlemistir. Bakan herhangı bir çozumun Ada halkının demokratık şekılde ıfade edılecek arzulanna da\anma«ı gerektığını sojlemıştır. Kıprnanu, bir basın toplantısınaa konusarak, Adamn ıç ı«lerıne hıçbır dıs mudahalenın japılmaması ve Kıbrıs sorununa çozum volunun daha evvel B. M de Kıbrısla ılgılı olarak alırıan kararlara dajanılarak Bırlesmıs Mılletler vasıtasıjle aranması gerektığını sovlemistir. Aıans ve radyoların New York mahreçU haberıne gore, Guveulık Konse3inın bırkaç gun ıçınde toplanarak UThant'ın «Sürekh bir çözüm için one sürecegi plânı» goruşmesı beklen mektedır. Kıbrıs Rum yonetımı Dışışlen Bakanı Kipriyanu muzakerelere katılmak uzere Ke« York'a gıtmeğe hazırlanmaktadır Guvenlık Konseyı'nın, bugünlerde Kıbrıs için toplanması beklenmemektedır. Fakat, Konseyıa Adadakı Barış Gücu'nün gorev sü(Arkası Sa. 7, Su. 1 de) Coşkun Kırca'nın (GP). goruşmeler sırasında once hukumetın konuşmasını isteyen bir onergesı tartışmalara vol açmış ve onerge reddechldıkten sonra Turkes kursuve gelmıstır. öne^ge sahıbı Alparslan Turke=;, «Geçen 20 çün içinde hiıkumet Kıbrısa asker çıkarmamakATÎNA (Kosta Daponte bıldıriyor) Amerikalı arabulucu Vance'm la çaflet çöstermis ve snç isleda nihayet Atinadan aynlmasijle şimdi Kıbrıs buhranı ile ilgili «Amemistir» demıs, Kıbns konusunlıvat sonrası komplıkasyonları» beklenirken, son krizin iç politikadada polıtıkacılann ve hukumetm ( \rka«ı Sa 7 s u h da) kı etkılerı suratle su \uzune çıkmaya başlamıştır. ATINA'DA DÜN IKÎ GAZETE KAPATILDI Karamanlis Kıbns buhranının ıç politikayla ilgisi, Parıs»eki Karamanlıs'ın geçtİRÜnİ7 hafta. cunta alevhinde yaptıeı bevanlarla ortava çıkmıstır. Karamanlısin bu beTanlannı cevaplandıran lçısleri Bakanı General Patakos. dün «vetkili hükümet çevrelerine atfen» notu ile çonderilen bildinvı onavlamıyan iki gazetenin çıkmasına ızin vermemiştir. Sağcı akşam gazetelerınden Vradını ile Apoyevmatıni, Karamanlıs'ı «mUlî menfaatlere aykın hareket etmekle» suçlayan bu bıldınyi yavınlarnayı reddetmışlerdır. BÖTİelikle. 21 Nîsandan sonra sayılan dört olan akşam gazetelerinden valnız ikisi çıkabilmistir. Vradını gazeteslnln bugünku Dışişleri Bakanı Pipuıellis'jj le olan yakm ugisi ise bılınmektoA '• dır Patakos 'Caramanlisi «Yunanistan için en buhranlı günlerde mılletı ıkıve ayırmakla» suçlamış, ayrıca, «Eski Başbakanın vurt dışmda faalıyette oulunan Yunan komunıst partısıvle aynı tutumu İ ızledığuu» Uen surmıiştıir. * SELÎNÎK Lefkoşenın Olımpi' yakos futbol takımı, oncekı gece * bir mahalli takımla karşılaşmak ıçın sahaya çıktığı vakıt trıbunlerı dolduran Yunanlıların «Enosis.. Enosis. çığlıklarına muhatap olmuş tur Dr. Küçiik ve Denktaş sonucu övüyor Kıbrıs Turklerının ıkı lıden. Dr. Kuçuk ve Denktas, UThanf ın barış çagrısını memnunlukla karşıladıklarını bıldırmışlerdır. Turk Cumhurbaşkanı Yardımcısı. dun Lefkoşede, Genel Sekretenn Yunan askerlennın çekılmesı yolundakı çagrısını «Gerekli yonde atılmış bir adım» olarak nıtelemıştır Ancak, Kıbrısh Turklerın hderıne gore, Kıbrısın askerden arınması ve Kıbrıslı Turklerın guvenlığının tam bir şekılde sağlanması ıçın gereklı şartların yaratılma sı, âcıl meselelerdır ve Bırleşmış Mılletler Barış Gucunun (Arkası Sa. 7, Su. 3 de) ANKARA, (Cumhurıvet Burosn) Turızm ve Tanıtma Bakanı Nıhad Kurşad. dun yaptığı açıklamada «esınin Atinaya sırlanmızı verdıği» jolurıdakı haberlerı \alanlamıs, «Gunlerden berı sivasi muarızlarımızın boyle bir tertıbi tezgâha koymaya çalıstıklarından haberdardım» demıştır. Kurşad, açıklamayı yapmadan önce, Başbakan Dernırel'ı evınde zıyaret etmıstır. Demırel Kurşad goruşmesı on dakıka surmuştur (Arkası Sa. 7, Su. 5 de) Kürşad, eşinin sırlarımm Atina'ya bildirdiği yolundaki iddia îcin tertip dedı Kalbi değiştirilen hasta konuşuyor ÖLL KALBI TAKILAN HASTA AMELIYATTAN SONRA.. CAPETOWN (a^.) Ölen blr gen<, kızın kalbı takılan Guney Afnkalı Lovıs Wasnkansky, geçırdığı tarıhî amelıyattan sonra dun, ilk defa konusmuş, «Kendımi çok iyi hissediyorum» demıstır Hastanın vucut ısısı, nabzı ve Barış Gücü tansı\onu normal bır ınsanınFakat Kıbrısın ıç ışlerı ile ügltı kınden farksızdır maddelere gelınce Makarios bır Amelı\attan sonra nefes almaadım gerılememış ve bunlar üzesını kolaylaştırmak ıçın Wasnrmde ısrardan vazgeçılmıştır. kanskv'nın boğazına yerleştırı• Arkası Sa. 7, Su. 4 de) len tupler, çıkanlmıştır. Beklenen ve açıklanan Sayın Demirel'ın de söylediği gıbi, buçün varılan sonnç sadece sa\aş tehlikesının ortadan kalkmasıdır. Kıbrıs meselesi ise çağrılara, arabulucnlara rağmen butünuyle ortada duruyor. Gerek Genel Sekreterın ça|rısından ve gerekse bu çağrıya acele verılen Turk ve îunan cevaplarından çıkan sonuç sudur kı, bu kadar gurultu patırdı ile ancak pasıflestırme meselesı halledilebilmistır ve dâva Bırleşmış Mılletlere aktarılmıstır. Şimdı elde edılenlerle edılemıyenlerı bır kere daha gozden geçırelım: Türk Yunan çekısmesı başladıktan ve arabulucular ise karıstıktan sonra ıkı ulke bırtakım konular uzennde yıne arabulucular vasıtasıvle anlastılar. Maddeler resmen açıklanmadı ve denildı kı, UThant temaslar sonunda bir çağrıda bulnnacak, ortak noktalara nyulmasını ilgili ülkelerden tsteyecek. Genel Sekreter ça«nya hazırlanırken Kıbrıs Rum yönetimi, maddelerden ço|nna ıtiraz ettı. Mr. Vance, Lefkose'de uç eun agraştı ve hiçbir sonuç almadan Atına'va dondu. Doner dnnmez de VThant çagrısını vaptı. Aslında bu çağrı, daha bnce kararlaştırılan ve dörtbaşı mâmur olacagı sdylenenden çok farklıvdı. Gunlerdir yapılan gorüsmelerın ve üzerınde mutabakata varıldığı soylenen maddelerın sadece bırine sarıh olarak temas edıyordu. Bu madde ise askerlerın çekılraesıydı. UThant'ın açıklamasından sonra Turkıve alelacele çağrıja uvduğıınu bıldırdı, lunanistan onu takıp ettı. Fakat Makarıos hukumetı, çağnnın tumünu olumlu karsıladığını belırterek, ıtiraz ettığı busnsları bır mektupla Genel Sekretere ıletecefını açıkladı. Demek kı durum sudur : Mılli Muhafızların lâğvı meselesı, Kıbrıs'ta Türk cemaatının guvenlı ve duzenli vasaması konusuno Makarios kabul etmemıstır. Avrıca Geçıtkale'de kurulan karakol kaldırılmamıs, devrMPlerın dolasması hnlenmemiştir. Kısacası. «Status Que Ante» ye donulmemiştir ve UThant da, Kıbrıs Rum Yonetımını ıleilendıren, avnı zamanda reddedilen maddeleri çağrı<ına almamıstır. Bu arada dıkkati çeken bır huMis daha UThant'ın Turkıve ile îunanıstan arasında an' OLAYLARIN ARDINDAKİ Buhranın vardığı sonuç İnceleyenler: ) Prof. Dr. NiJiat ERtM ) Doç. Dr. Halük ÜLMAN | Rauf DENKTAŞ | Em. Amiral Sezai ORKUNT ENOSİS çığhklan ORD. PROF. SAUH MURAT UZDİLEK VEFAT ETTl OLGUNLAŞMA'NIN DEFILESI Beyoğlu Olgunlaşma Enstitüsünün 1,5 aylık çahşma sonucu hazırladıgı kıyafetler, dün Hilton salonlarında gosterilmiştir. Istanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Enstitu ve Hrstanelere Yardım ve Kalkındırma Derneği yararına dözenlenen defiledeki 50'ye yakın kıyafet, enstitiınun uç elemanı Mediha Akarsu, Mevhibe Hasa ve Nebahat Candan tarafından çlzilmistir. Reıimde; teshir edilen iki tuvalet gönilüyor. (Bu konudakı habeumı?, 6 ncı ^a\faHar)ır \ (Fotoğraf: Selçuk AYB4T4R) Perşembe giinü Cnmhnriyet'te Istanbul Teknık Unıversıtesl eski ogretım üyelerınden, tanınmış fızık bılgını Ord Prof Salıh Murat üzdılek, dun tedavı edılmek te olduğu Gureba hastahanesınde vefat etmiştır 1891'de Istanbul'da doğan Uzdılek, Bahriye Okulu üe Posta Telgraf Yuksek Okulunu bitirmiş, 1912 • 14 yüları arasında da Londra Universitesinde öğrenim yapmıştır. Istanbul Yuksek MuhenBAĞDVT (a.a ) Irak Basını, dıs Mektebi ile .'obert Kolejde mıllileştırılmıştır Dun sabah Resml Gazetede yayınlanan bır ka oğretim uyeliğinde bulunan Uzdilek, 1944de Istanbul Teknik Uninunla, bağımsız kışıler tarafından versitesi Makina Fakültesi Fizik yonetılmekte olan 16 gazetenin ya Kursüsu Ordinaryüs Profesörü olyın iznı, ellerınden alınmıştır. muş, 1956da da aden FakülteBu gazetelerın yeruıe çıkacaK si Dekanlığına seçilmiştir. 12 telif gazetelerın adlan şunlardır. «El ve 7 çeviri kitabı vardır. Cumhuriye», «El Savra El ArabiMerhumun cenazesi, bugun ikinye», «El Muaten», «El Massa» ve «Bağdad Observer»dır Bu sonun di namazından sonra Şişli Camiinden kaldırılacaktır. cu gazete ingılızce olarak yavınlanmaktadır Beş gazete de Mılll Yıllarca gazetemızde de ilml Istıkamet BaKanlı*ma bağlı «B*VP teknık vazıları vavınlanan Pro sınVarın Teşkılâtı» tarafından çı fesonın kederlı aılebiae Kanlacaktır. dılerız. Irak'ta basın devletleştirildi lasıldığı soylenen konulardan da sbz etmemesıdır. Dıyelim ki, Gnvas'ın gerı gonderilmemesi Yunan kuvvetlerinin tahliyesının ıçındedir. Ya tazminat meselesı? Yunanistan acaba bovle bır ödemeyı kabnl etmedığı ıçın mı UThant çağnsına tazmınatı almamıstır? Yoksa ıkı ülkeyı ilgılendirir diye mi meseleyı sükutla geçiştir \ mıstir? Doğrusnnu söylemek gerekirse, bu sükut, daha önce yapılan açıklamalarla çelişivor ve çelısme kamu oyunda \ saskınlık uyandınyor. Hatırla ! nacagı gıbı, savaşı durdurma çabalan sırasında îunanistan'ın uç Türk ıstegine boyun e | di|ı bildırılmıstı. tsteklerden : bırincısı, askerlerın çekilmesi | ıdı kı, bu tahakkuk etmiştir. | Fakat dıçerlerı üzerinde ne : \nkara'dan, ne de Atina'dan ] ses çıkmamaktadır. ) Pek merak edıvornz; bunlar | ve dığer hususlar unutuldu \ mu? Yoksa UThant'ın yakın 1 da açıUlanacafcı soylenen plânına mı bırakıldı? • ••• i