Katalog

Türk Ansiklopedisi 107. Fasikül Millî Eğitim Bakanlığınca yayntılanan Türk Ansiklopedısinin 107. fasikülü çıkmıştır. (Dunkerque), (E. Durklıeim), (Duyarlık), (Dündar Bey), (Dünya Harbi) maddeleri üzerinde özellikle durulan bu fasikül Bakanlık Yayınevleriyle bütün kitapçılarda 10. lira fiyatla satümaktadır. (Basm 19728/10521) umhuri KURÜCUSU: YUNUS NADİ 43. yıl sayı 15126 Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet İstanbul Posta Kutusu: İstanbul No. 246 ' Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Cuma 9 EylDI 1966 BOĞAZ, TRAFİĞE BİR SÜRE KAPATILDI iki avcı botu infilâk ederek battı İlgililer Ezberlesin argıtay Başkanı Sayııı ran üktemin hakkı var : AUtürk'ün ölümü üzerinden 3* yıl» yakın bir zaman geçtigi bir sırada Cumhnriyet Turkiyesini çagdaş uygarlığa kavnştnnnakla sorumlu bizler, o uygarlıguı temeli bilinen vicdan özgürlüğü ve lâiklik konularında vaktiyle benimsediğimizi sandığımız ilkeleri bugun hâlâ savunur darumda olmamalı idik. Devriralfr hesabına Nurculuğun taşıdığı tehlikelere değinirken Atatürk ilkelerine hâlâ erişilmesi güç birer aşama imişler gibi el uzatmak zomnda kalmamız, Sayın öktem'in deyimi ile, bngün çok hazindir. N'e yazık ki, hazin olan dnrum, avnı zamanda gerçeğin de ta kendisidir. Ve yirmi yıldır bu gerçeği inkâr ederek oy avcılıgı uğruna Atatürk devrimlerini didik didik etmekte hiçbir sakınca görmeyen partizan politikacılara karşt Sayın Yargıtay Başkanının «çok hazin» bnlduçu nyarmalarını gene de bir umut ışığı olarak sevinçle karşılıyoruz. Nurculngnn ne idiğü malum. Yargıtay Ceza Genel Kurnlu 20 Eylül 1965 günlü karan ile mezhep mi, tarikat mı, siyasal araç mı, her ne ise, bn akımın ağır bir snç oldağnna ilân etmistir. Sayın öktem'in dediği gibi, «Hiçbir kimse dinî inanç ve kanaatlanndan ötürü kınanamaz. Fakat hiçbir kimse devletin sosyal, iktisadi, siyasi veya hukuki temel düzenini, kısmen de olsa, dın kurallarına dayandırma veya siyasi veya şahsi çıkar veya nufuz sağlama amacı ile din duygularım yahut dince kutsal savılan şeyleri istismar edemez ve kotüye kullanaraaz.» Bir Ulkede vicdan özgürlüğü ile düsünce özıpirlüğünün yerlesmesi, bir ülkede gerçek demokrasinin gelişmesi ve ekonomik kalkınma, nlusal refah olanaklannın sağlanması için sart olan bu temel knral bizde oy aveısı politikacılann g5z ynmmaları yüzünden nnrcnlar tarafından yirmi yıldır artan bir cür'etle çienenmektedir. Bngün toplnm bölümlerimizde nurculann sızmadığı yer kalmamıstır, denebilir. Diyanet Işlerinde, Millî Efitimde, basında, Adalet cihazında, ordu alt kademelerinde, haitâ Büyük Millet Meclisinde bunların derece derece izlerine raslamak mümkfindür. Memleketi bir öriimeek ağı gibi saran bu Srgüt, yalnız devrimleri ve nygar Türk demokrasisini değil, fakat nlnsal varlıgımızın özünii kemirip yok etme tehlikesi ile bizi bornn burnna getirmek üzeredir. Nnrcuların amacı, yürürlükteki Anayasa düzenini yıkarak lâik Türk toplumunu ortaçağın gerisine, ümmet devrine götünnek, Islâm Birliği parolası altında Türk varlığını parçalamak ve çeşitli siyasal rüyalara gerçekleşme fırsatı bazırlamak oldnğunu biliyoruz. Ne hazindir ki, bu gerçeği bilmeyen nurcnlar bulundnğnna da biliyornz. örgiit çok nstaca kurulmuştur ve mâsum vatandasları avlıyabilmek nğruna çok nstaea metotlarla çahsmaktadır. Her tarakta bezi olan bu tehlikeli akımla savasmak, Sayın Yargıtay Başkanının da nutknnda belirttiği gibi, Atatürk gençliğine düşen kaçınılmaz ve kutsal bir ödevdir. Bu itibarla biz bn nntknn broşür halinde basılarak (İlâhiyat Fakültesi dahil) bütün fakültelere, Harb Okuluna, ordunun genç subaylarına, Halkevlerine, fabrikalara, bir kelime ile nerelerde Türk genci varsa oralara dağıtılmasında büyük yararlar umuyoruz. Hele Anayasa düzenini yurdumnzda korumaktan sorumlu olan ilgililer yok mu, onlar nutku bastan sona ezberlemeli ve irtica tehlikesi yıırt ufuklarından silininceye kadar. her akşam yatarken, her sahah kaikarken tekrarlamalıdırl?r indeki Deniz Kuvvetlerirnize ait «AB3» ve «AB5» avcı botları, dün saat 20.20'de infilâk ederek batnuştır. Ölü Te yarab sayısı Kesin olarak açıklanmamakla beraber askerî makamlar, olay sonunda 1 erin kaybolduğunu, 2 assubay ile 5 erin yaralandığını bildirmişlerdir. Havaya uçuyor / llk haberlere göre infılâk, Boğaz'daki birinci derecedeki yasak bölgede rıhtıma yanaşık 2 avcı botundan birinin makina dairesinde vukua gelmiştir. Patlamayla birllkte havaya uçan bot, yanmaya başlamış ve birinci büyük patlamadan sonra da alevler, ikinci avcı botuna sirayet etmiştir. Biraz sonra ise her iki avcı bohı, batmıştır. Olay sırasında, iskeleye bağlı diğer 6 avcı botu, derhal uzaklaştınlnuştır. oğaz'da. B UmuryeriBeykoz'un mevki Gazetecl I. Soysal dün kafif ılarak ten şekilde dövüldü ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Akşam gazetesi Ankara temsilcisi llhami Soysal, üç kişi tarafından siyah bir araba içinde dün sabah şehir dışma çıkarümış ve fecî şekilde dövülerek Ankaraya 16 kilometre mesafede Çayyolu köyü civannda bırakümıştır. Soysal'ın başına \urulmus, dövülme sonunda her tarafı kan içinde kalmıştır. llhami Soysal, olayı özetle şöyle anlatmıştır: «Her sabah kanmla birlikte evden çıkardım. Bn sabah geç kaldun ve 9 u 10 geçe evden çıktım. Çankayada basın sitesi karşısında dolmuş bekliyordum. Bir dolmuş geçti. Binmedim, doluydu. Ondan sonra siyah bir araba geldi. Hususi bir arabaydı. Eski bir Buick marka arabaydı. Şofdr buyurun dedi. Ben de bindim. Birkaç yüz metre yokuşu indik. Sonra araba y a iki kişi daha bindi. Şoförle merhabalaştılar. Binenlerden birtei iri jarı ve spor gömlekli idi. Arabayı süren ise düz siyah elbiseli idi. Tecrübelerime göre. adamlar ya Millî Emniyettendi ya da polisten. Ama o sırada gaflet içindeydim vertüşünemiyordum.Arabadan inince dolmuş parası vermenin ayıp olup olmıyacağmı düşüniiyordum. Canilerin etrafmdaki çember daralıyor Düzce yolunda işlenen ve polis ile jandarma teşkilâtı ve Amerıkan polisini de seferber eden cinayet soruşturmasında şimdilık basmdan gızlenen bazı delıller ele geçırılmıştir. Dün Bolu Emniyet Müdürü Suavı Ortaç başkanlığında tstanbula gelen bir soruşturma ekibı, İstanbul Cinayet Masası detektifleriyle gizli bir toplantı yapmıslardır. Bu toplantı sırasında elde edilen deliller, ve ağır yaralı olarak kurtulan ve Düzce Devlet Hastanesinde yatan Birol Soyulganın son verdiği ifadesi incelenmiştir. Sorusturmayı yöneten detektiflerden bırı: «Canilerin etrafmdaki çember daralmaktadır. Yakalanmaları her an imkân içindedir» demistir. ! | Birol konuşmuyor ı Polis soruşturmasında ve kaatillerin yakalanmasında en büyük rolü oynıyacak olan Birol Soyulgan dün de konuşmaktan, sorulan sorulara cevap vermekten zaman zaman kaçınmıştır. Müzisyen kendisine soru sorulduğu zaman: «Nedir bn çektiğim? Bildiklerimi söyledim» demiştir. Polisi şaşırtan yönlerden biri de, saat 8,30 da Kabataştan arabalı vapurla Üsküdara geçen ve Ankaraya hareket eden taksinin en geç saat 23,30 veya 24 te Düzce civannda olması gerekirken olayın saat 01.30 da cereyan etmesidir. Bu duruma göre şoför ve yolcular aksam yemeğini bir lokantada yemişler veya arada(Arkası Sa. 7. Sü. S de) FÜZE TAŞIYAN GEMI KARADENİZE CIKMIYOR ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) merıka Birleşık Devletleri Hükumeti, Willıam V. Pratt gemisini, Karadenize geçirmekten vazgeçmiştır. Bunun yerine dün Karadenize Corry adında daha küçük çapta Montreux anlaşması esaslanna uygun ve güdümlü füzeler taşımayan bır Amerikan savaş gemisi geçırmıştir. Bu gemınin Pratt ile birlikte geçeceğı daha önce bildirilmış, Rusya Pratt'a itiraz ettifı halde Corry'ye itiraz etmemıştı. Pratt gemisinin durumu ile ilgili olarak Dışişleri Bakanlığı sozcüsü Oktay îscen «Amerikan Büyükelçiligi WiUiam V. Pratt gemisinin Bofszdan Karadenize geçisinin ertelendiğini bildirmiştir. Corry adh gemi ise bogün geçîyor.» demiştir. Pratt gemisi ileride geçmek isterse yeniden izine tâbi olacağından «erteleme» sözü «vazgeçme» olarak yorumlanmıştır. Karadenize geçmek için hiç bir itiraz vukubulmayan Corry gemisinin özellikleri şunlardır: Corry gemisi «Goaring» sınıfına mensup olup daha sonra ev(Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) A Evlerin camları kırıldı, ağaçlor devrildi Şıddetli patlama üzerlne Bcğazda oturanlar, büyük heyecan geçirmiş, paniğe kapılanlara bile rastlannuştır. Bu arada, Tarabya Oteli dahil, birçok binanın camları kınlmış, hattâ Beykoz'da bâzı ağaçlann devrildiği görulmüştür. Boğaz, trafiğe kopatıhyor Olaydan sonra Boğaz trafiği bir süre kapatılmış; Deniz Kuvvetleri Seyır ve Hidrograii Başkanhğı, geç saatlerde bir büdiri yayımlayarak, Paşabahçe ile Umuryeri arası ile çevresini, «Tehlikeli Bölge» ilân etmiştır. Bildırıde ayrıca, Paşabahçe ile Umuryeri arasındaki deniz sathında yanan cisimler bulunduğu belırtilerek deniz vasıtaîarının tedbirli olması istenmiştir. «Arabayı gaziadılar» Araba Bulvarı takip edip. Akay'a sapan yolun Köşesine gelince Içişleri Bakanlığına doğru saptılar. (Ben şurada ineyim.) dedim. O zaman Bahçelievlere doğru giden yol üzerinde arabayı gazladılar. Aynı zamanda om zuma çullandılar. Mücadele sıra sında tçisleri Bakanhğmın önün de aj'ağımla arabanın ön camı nı kırdım ve (can kurtaran yok mu?) diye bağırmağa başladım. Ağzımı tıkadılar. Üzerime oturdular. ön kanapenin altına soktular ve vurmağa başladılar. Gözlüğüm de bir tarafa gitti. Bu arada birisi hayalarımı buruyor du. Bana vururken (Sen namussuz alçak, komünist misin? Bü(Arkası Sa. 7, Sü. £ da) Çağlayangil Amerikcuya gitti Dışişleri Bakanı îhsan Sabri Çağlayangil Özel Kalem Müdürü Nazmi Arıkan'la beraber dün uçakla Amerika'ya gitmiştir. Atina Büyükelçimiz Turhan Tuluy tarafından uğurlanan Çağlayangil hareketinden önce gazetecilere: Amerika'va gitmemin sebebi, sayın Devlet Başkanımızın Amerika seyahatinin programını tesbit etmek amacmı gütmektedir. Bir hafta sonra dönüp, hazırlıklanmızı tamamladıktan sonra Yunan Dışişleri Bakanı ile görüşmek üzere yeniden Kew York'a gideceğün» demiştir. Yangın ç/kt/ înfilâkte; Umuryeri'ndeki askerî bolgede bulunan ıkmal ve ıaşe arnbarlarınm çoğu yıkılrrnş, bazılarında ise yangın çıkrruştır. Ateşin önü; Beykoz, Çubuklu ve Üsküdar itfaiyeleri tarafından guçlükle alınmıştır. Ayrıca, ambarlardaki cephanelikler ile mayınlar, tehlikelere göğüs gerilerek kurtanlabilmiş, böylece de büyük bir tehlikenin önü alınmjştır. Kayip ve yaralılar Kuzey Deniz Saha Komutanlığından bildirildiğine göre, olayda bir er kaybolmuş, 2 assubay ile 5 er yaralanmıştır. Yaralılardan birı Deniz Hastahanesınde, bıri Gümüşsuyu Askerî Hastahanesinde, 5'i de Anadolukavak'taki askerî yasak bölgenin revirine yatırılmıştır. Öğrenildiğine göre, Paşabahçe Işçi Sigortalan Hastahanesine olaydan hemen sonra getirilen 2 er, ayakta tedavileri yapılarak taburcu edilmişlerdir. Olaydan sonra askerî ilgililer, Umuryeri'ne giderek, soruşturmaya başlamışlardır. Bu arada, Donanma Komutanı Celâl Eyicioğlu, Umuryeri'nde ilgililerden bilgi almıştır. (Arkası Sa. 7, Sü. 5 te) DEMİREL Demirelin tge Dayakla susturulmak istenen Türk gazetecileri İLHAMİ SOYSAL OLAYI GAZETECİ ARKADAŞLAR1NA ANLATIYOR Suriye'de yeni bir darbe teşebbüsü daha yaoıldı BEYRUT (a.a. AP) Suriye' de, yeni bir hükumet darbesi teşebbüsü olmuştur. Şam Radyosuna göre, emperyalizmin plânlannı yürütmek ve hükumeti devirmeğe çalışan şüpheci ve gerici elemanların tutuklanmasma başlanmıştır. Şehir dolaylarında, bâzı askerî birliklerin kendi aralarında çarpıştıkları yolunda haberler gelmektedir. Olay üzerine, bütün Suriye topraklarında dün saat 18'den itibaren sokağa çıkma yasağı konmuş ve hükumet hudutları kapatmıştır. «Halk hainlerinden meydana gelen bir çete; birlik, sosyalizm ve hürriyeti ifade eden devrimi yıkmak amaciyle halen karanlık faaliyetlerde bulunmaktadır» diyen Şam Radyosu, Suriyeli askerleri «Asileri ve gericileri ezmek için birleşmeğe» çağırmıştn:. Yargıtay Başkanı cevap verdi BİR . " DAKİKAX ~^ Hicazkârı tiirkî Rafalanmızı yorup dnran şa meselelere bakın: •• Varto'ya yardıın vardj mı, * varmadj mı? *• Nurculuk kanunlara uygun mu, değil mi? •• Ortanın solu ma. sağı mı? * •k Avasofya müze mi olmalı, cami mi? • T.İ.P. knmünist mi, değil mi? Ve, hep buna benzer işlerle seneler geçirivoruz. Sanki. öteki ber işimiz volundaymış gibi. Baska herhanei bir memlekette olsa ilgili makamlar bütün bunları bir çırpıda halleder. Ama. geleelelim. bizim makamlar alatur'.a musiki «makam» larına döndü. Çal, babam çal. D. N. ULKEMIZDE MEŞRU NİZAM VARDIR „ BOĞAZ, YtNE TEHLİKE ATLATTL. Özer ÖZTEP Dun gece Boğaz, yine tehlıke atlattı. Beykoz'un ötesınde. I. derecede askeri yasak bölge Umurye ' ri'nde saat 20.20'de vuku bulan infilâk, bütün Boğaz'ı ayağa kaldırmaya yetmişti. Çünkü burası, her şeyden önce, akaryakıt depolannın bulunduğu bir bolgeydi. Bu arada; Sanyer'de, Beykoz'da, Yenimahalle'de, Büyükdere'de, Yeniköy'de, Paşabahçe'de, Istinye'de, Tarabya'da ve hatta Emirgân'da birçok ev, lokanta, gazino ve otelin camları, paramparça olmuştu. Askerî yasak bölge olduğu için Savcılık, Emniyet Müdürlüğü ve dığer makam yetkililerinin giremediği bir yerde ne kadar ölü ve yaralı bulunduğunu tesbit elbetteki çok güçtü (Arkası Sa. 7, Sü. 1 dc) NADİR NADİ İlhami Soysal'ı ve şahsında Türk basınını hedef alan dünkü tecavüzle, tarihimizdeki, kaba kuvvetin kullanıldığı vakalara bir yenisi daha eklenmektedir. Fikri, fikir yerine zorbalıkla karşılamak adeti n . Meşrutiyetten sonraki tttihat Terakld devTinde başlamıştrr denilebilir. İttihat Terakki Fırkası aleyhinde yazı yazdığı için vurulan ilk basın üyesi Hasan Fehmi Bey (Serbestl Gaz.) olmuştur. İZMİR Dün akşam üzeri Iz Daha sonra Ahmet Samim Bey (Sedayı Millet) vurulmuş, son kurmir'e gelen Başbakan Demirel Viban olarak da Zeki Bey <Şehlâyet balkonundan yaptığı konuşrah) hayatını kaybetmiştir. mada «Ülkemizde kanun ve hukuk devletinin neticesi olan meşru bir Cumhuriyet devrinde Demokrat Parti yönetimine kadar bu çeşit temuesses. nizam vardır» demiştir. cavüz vakalarına rastlanmaz. ı Ege'de bir tetkik gezisine çıkan Başbakan Süleyman Demir Bu uzun sakin devreden sonra 1952 yılındaki Malatya suikastı geel, özel bır uçakla saat 16.50 de lir; bu yıl Vatan Başyazarı AhCumaovası Havaalanına inmişmet Emin Yalman, «İslâm Detir. Askerî törenle karsılanan Demokrat Partisi» üyelerinden bimirel'e Karabağlardan sonra yol ri tarafından ağır sekilde Maboyundaki büyük bir kalabalık latya'da yaralanrmştır. tezahürat yapmıştır. Havanın zaman zaman yağmurlu olmasma Demokrat Partinin son yıllarmda ise iktidar aleyhine tutum sarağmen bu kalabalık dağılmamış hıbi gazetecilerin dövülmesi sık ve açık bir araba ile şehre giren sık rastlanan olaylardandı. SaDemirere yol boyunca 20 den fa Kıhçlıoğlu, Sadun Taniu ve fazla kurban kesilmiştir. Orhan Birgit bunlar arasındaBaşbakanın karşılanışında AP dır. bayraklan ile süslü bir reklâm uçağı da otomobil konvoyunu alçak uçarak şehre kadar takip etmiştir. Yol güzergâhmda Türk bayrağına AP rümuzu ile kır'at koyan AP liler Demirerin arabasmı durdurmuşlar, bu arada bir partili de yolun ortasına yatnuştır. ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Başbakan'a gezisinde. bayan DeÜIus gazetesi fıkra yazan Şinasl mirel. Devlet Bakanı Ocak, îçişNahit Berker «Çatıdaki çatlakn adın leri Bakanı Sükan, Maliye Bakanı daki fıkrası yüzünden hükumetin Gursan, Millî Eğitim Bakanı Denmânevî şahsiyetine hakaret iddlasiyle gız, Çalışma Bakanı Erdem, Tudun Ankara Savcısına ifade vermi;rizm ve Tanıtma Bakanı Kürşat, tir. Gazetentn Mesul MOdürü İbrahinı (Arkası Sa. 7, Sü. 8 de) Cüceoglu da »yrıc» ilıd* vcrmigtir. gezisi başladı n ıı «BEN GOREVIME DEVAM EDECEGİM» ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) İstifa edeceği veya istifaya zorlanacağı hakkında çıkan haberler üzerine Yargıtay Başkanı İmran Öktem: «Böyle bir niyetim yok. Aym şekilde devam edeceğim» demiştir. Başkan Öktem, özel beyanatuıda arkadaşımıza şunlaıı söylemiştir: «Benim görevim ve ne sekilde buraya geldiğim bellidir. Bazılannm isteği üzerine de istifa etmem mevzubahis değildir. Konuşmamdan alınanlara cevap vermeyi lüzumsuz addederim. tstifaya hiç niyetim yok. Görevimin başındayım vc aynı şekilde dtvam edeceğim.» Oğrenciler üte yandan Ortadoğu Teknı Üniversıtesı Öğrenci Birliği Başkanı Ergun Banoğlu, dün Yargıtaj Başkanı tmran Ökteme bir telgraf çekerek nurcular konusunda yap tığı konuşmadan dolayı kendisin tebrik etmiştir. Telgraf şöyledir: «Adlî yılın açıbnası dolayısiyl yaptığınız konuşmada, doğruyu gı renlerin dikkatini saf ve temiz va tandaşlarımızın karanlıklar icerisine daha fazla gömülmesi çabasın da olanlann üzerine çekmenizi Ortadoğu Teknik Üniversitesi öğrencileri olarak sevinçle karşıladık. Üniversite gençliği olarak belirtmek isteriz ki, bilimin göslerdiği yolda bütün çıkarcüara rağmen dürüst ve cesur olarak sizlerle be raber yurürken devrimleri halktan saklıyanlara tüm varlığuuula kugı BERKER VE CÜCEOĞLU tFADE VERDt 40 güdümlü füze taşıjan Amerikan harb gemisi Bogazlardan geçmek istedığıni büdirdı Gazeteler IAZISIZ