Katalog

Değirmeniraden Mektuplar AJphonse Daudet Ç«\iren: Sabri Esat Siyavuşgil Milli Eğitim Bakanlığınca yayımlanan «Dünya Edebiyatmdan Tercümeler» «erisinde üçüncü defa basılmıştır. Bakanhk yaymevleriyle bütün kitapçılarda 425 kuruş fiyatla satılmaktadır. (Basm 19728/11395) umhuriYet 43. yıl soyı 15147 KURUCTJSU: TTJNUS NADİ Telgraf ve m e k t u p adresi: C u m h u n y e t Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 22 42 96 İ s t a n b u l P o s t a K u t u s u : İ s t a n b u l N o . 246 22 42 97 2 2 4 2 98 22 4299 GEP SÖZIÜKLERİ Ziya Sak \ Cumo 30 Eylul (966 INGİI.IZCE TÜRKÇE TÜRKÇE INGILIZCE Doktor Baha Öngel FRANSIZCA TÜRKÇE TÜRKÇE FRANSIZCA Nurallah Tilgen ALMANCA TÜRKÇE TÜRKÇE ALMANCA Plâstik kaplı. ayrı ayrı 5'er lira. Birlikte cıltli 10'ar lira. İKKILÂP ve AKA KİTABEVLERİ Turkce ve yabancı dıllerde MİNİK. CEP ve BÜYUK, çok ceşitli sozlüklerimiz vardır. tâncılık: 5455 11382 Çagloyangil Kıbrıs ve Vielnam için 4 4 Şerefli bir çözüm yolu,, bulunmasını isiedi (DIŞ HABERLER SERVİSİ) TÜRK GÖRÜSÜ BIRLEŞMIŞ MıLLETLERDE Kanunsıız grevciler akanlar Kurulu erteleme karanna rağmen işçiler, dün de işlerine dönmcmişlerdir. Kanunsuz greve katılan işçiler mahkemeyc verilmiş ve ifadelerin alınmasına başlanmıştır. İstanbul Yapıİş Sendikası Şekreteri ise yaptığı basm toplantısında «ikinci bir Zonçuldak olayı istemivoruz» deraiştir. PETROL BORU HATTI İNŞAATINDA 1200 iŞÇi DUN DE iŞLERiNiN BAŞINA GiTMEDi 1200 işçinin çalışmaması dolayısiyle bütün vasıtalar çalışma sahası üzerinde sahiplerini bekliyor. MILU TIP KONGRESİNDE YAŞLİLARLA GENÇLEH IHTIYARLIK KONUSUNU TARTlŞTI thsan Sabri Çağlayangil B Adliye'ye verildi Greve iştirak eden ijçilerden bir grup TÜRKİYEDE YASLI ERKEKLERİN 5 YÜZDE83 !) CALIŞIYOR İZMİR (Cumhuriyet Bürosu) 4 A Ulusal Tıp Kongresinin son gününI * de ihtiyarhk konusu yaşlı profesörler ile genç proîesörler arasında münakaşa konusu olmuştur. Doç. Dr. Kenan Gürtan konçreye sunduğu tebliğde Türkiyedeki yaşb erkeklerden % 83 ünün çahştığını acıklamıştır. " Prof. Râsim Adasal, genç meslekdaşlarmın ihtiyarlığı bır ocu gıbı gösterdiklerini behrterek, ihtiyarlığın her şeyden önce psikolojik olarak başladığmı ifade etmiş ve, «Ihtiyarlık problemini biyolojik yonden incelemek, buna bir çözüm yolu bulmak hatadır» demıştir. Prof. Adasal, ihtiyarlığın kötü olduğunu söylemenin de ınsafsızhk olduğunu belirterek, «Ihtiyar olsam da gonlum tâzedir» demiş ve ozetle şunlan söylemiştır: •Bir şahıs kcndini blıimc yakm hissediyorsa ihtlyarlamış demektir. Genellikle tekaüt olan insanlar çabuk ihtiyarlarlar. Kadın mütemadiven ağlar, acısı içine vurur, erkek ağlamaz, acısı damanna vunır. Yaşlılığın kadınlara nazaran erkeklerde daha fazla tesir yaptığı bir gerçektir. Siz hiç vasiyetnamesinde bü(Arkası Sa. 7. Sü. S de) TORK Dışışleri Bakanı Ihsan Sabri Çağlayangıl, Birleşmış Mılletler Genel Kurul toplantısında Kıbrıs, Vıetnam, Guney Batı Afrikadaki ırk ayrımı, Keşmır ve Rodezya meselelerı etrafında konuşmuştur. Geçmıştekı Turk demeçlerınin aksine olarak Kıbrıs konusunda mutedıl ve uzlaştırıcı bır konuşma yapan Çağlayangıl,. Guney Batı Afrikadaki ırk ayrımı konusunda Adalet Dıvanı kararlarına çatmıştır. Çağlayangıl, Guney Batı Afrıka topraklannm Guney Afrika Nereye Gidiyoruz? uhaf bir ortamda yaşıyoSİj N r u I s i s l i v e Ç»'kantılı J I bir denizde hangi yöne ^ * dogru gittiği kestirilemiyen radarsıı bir geminin tsyfslarını sndınr bir halimiz v»r. Başbakana bakınıı; söylevierini, demeçlerinl gözden geçiriniz. Ne yapmak istediğini bilen, programına inanmış, kararlı bir hiikumct yeneticisinin tutumunu sezebilir miginiz bn »öylev ve demeclerde. Son konusmasında ne diyor Başbakan? Muhalifler açık olmalı imisler, düsündiiklerini dolambaçlı yollara sapmadan belirtmeli İmisler. Devletin kaderine millet hâkim miş. Bir Anayasa emri imiş bu. Kimsenin haddi değilmis millete vasilik iddiasıoa kalkışmak. Oysa, Sayın Basbakan aynı konusmssında, baskalanns yaptıgı tavsiyelere kendisi uymamakta, birtakım dolambaçlı ve kinayeli söılerle (adlarını anmaksızın) hem muhalefet liderine, hem Yarptay Baskanına eevap vermeye çalısmaktadır. Neydi mohalefet liderinin degindiğî tehlike: Yurdumuzda Anayasa dfizenini yıkıp ümmetçilik devrini geri getirmeyi amaç edinmis bir akım vardır. Nurculnk parolası altında örgütlenen bn akıma hükumet kayıtsız kalmakta, bn yüzden bir iç çatışma ihtimali nfnklarımızı gittikçc karartmaktadır. Anayasa düzeninın kornnması ile görevli en yüksek yargı organımızın başkanı da, yeni Adalet Yılı'nı açıs nntknnda aynı tehlikeye dokunmus, nurculnk akımını Atatürkçülüfe bir baş kaldırma bareketi olarak nitelemıs, Atatürk'ün Bursa nntkunn okamak suretiyle de ilgilileri njarmağa çahşmıstır. tmdi, bu durum karsısında Basbakana ne düşer? Herkesten açık konuşmasını istiyen sorumlu bir devlet adamı bu pek açık njarmalardan sonra onları j a kabnl, ya da reddetmeli değil midir? Devletin kaderine millet hâkimdir gibi, kimsenin zıddını iddia edemiyeceği bir yuvarlak «mütearife» ye sanlmakla Basbakan neyi, hangi gerçeği dile getırmek istemektedir? Yürürlükteki Anayasayı devletın kaderine hâkim olan bu millet onaylamamıs mıdır? Lâık Cumhnriyet düzenine karsı olan nnrcuların, vicdan öıgürlüçünü >ok edici çalısmalarına Anayasamız çerçevesi içinde göz yummak mümkıin müdür? îoksa, iktidara gelisini kısmen nurcn ovlarına borçln olduğunu sanan Basbakan, özçürlükler düzeninin zedelenmesi pahasına da olsa. Anayasaya aykın olarak devrım düsmanlanna tâviz vermek grrefini mi dnymaktadır. Gene Basbakan, aynı konuşmasında eşitlikten, birlikten, kardeşlikten göz etmekte, vatandasları beraberlife çagırmaktadır. Fakat Başbakanın yakın arkadası olan ve hükumet sornmnnn kendisiyle paylasan Sanayi Bakanı, hemen aynı gün Ankara'da verdifi bir söylevde özel sektör temsilcilerini devletçilik ilkesini savnnaniara karşı kıskırtmakta, ideta «ne duruyorsunnz, snstnrnn rn herifleri! Ceç bile kaldınız!» demeye getlrmektedir. Demokrasi ile yönetilen bir memlekette özel sektöre de, devlet sektörüne de öncelik taıuyan farklı, hati& sıt akımlar bnlnnraanndan daha olaian bir şe? vesayetınden alınarak B. Mılletler vesayetıne verılmesı gerektiğıni, boylelıkle bu topraklardaki apartheıd (ırk ayrımı) sıyasetının onleneceğini ılerı surmuştur. KIBRIS MESELESt Dısıslerı Bakanı Çağlayangil, Kıbrıs konusunda yaptığı konuşmada, meselenin «şerefh bir çozum yoluna» bağlanması gerektığıni soylemiştır. Turk Hükumetınin dış siyasetini izah eden Bakan, Turkiye ile Yunanistan arasmda özel gorusmeler yapılması keyfiyetinın bıle kendi basına «cesaret verici bir belirti» olduğunu ifade etmış; Turkiyenin, bu göruşmelerin «feci ihtilâfı sona erdıreceği, ahenk ve anlasmaya yol açacağını samimıyetle umıt ve temenni ettığıni» soylemıstir. Bakan bu konuda butun ilgılılerin men faatlerini koruyacak bır hal çaresının buyuk favda sağlayacağını beyan etmiştır. Çağlavangıl, bu konuşmasında Yunanlıları ve Kıbrıs Rumlarını doğrudan doğruya yermemiştir. Salonda bulunan Kıbrıs Rum Dışisleri Bakanı Kipriyanu yerinden kıpırdamadan konusmayı dınlemistir. VIETNAM KONCSU Çağlayangil, Vıetnam konusun da, çarpısan taraflan karsılıkh (Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) Mahkemeye verildiier DİYARBAKIR Bakanlar Kurulunun erteleme karanna rağmen grev kararlarını yuruten pıpelme ışçıleri, dun de işlenne donmemişlerdir. îstemlen zamların verilmemesi. ve hat boyunca iş emniyetı ile ılgılı tedbırlerın alınmaması sebebiyle sah gunu saat 10 da greve başlıyan pıpeline işçileri; Diyarbakır, Urfa ve Gazıantep bdlgelerındeki işlermı terketmışlerdir. îşveren temsilcıleri ve ıdare âmırlerının ıkazlarına rağmen işlerine dönmemekte ısrar eden işçiler, kanunsuz greve gıtme suçundan Adliyeye verılmislerdir. lşjerlerındekı savcıhklara müracaat eden ışveren temsilcileri, isçılerin bır kısmının bağlı bu. lunduğu Yapılş Sendikası ile bır süre once toplu sozleşme imzalandığını, ikinci sendıka olan Yapı îşçılerı Sendıkasıyle aralarında çıkan ihtilâf dolayısıyle Gazıantep bblgesindekı işyeri ıçın grev kararı alındığını, bu kararın ise Bakanlar Kurulu taVQTll|f|f rafından bir ay ertelendığini, T ftJJUUI buna rağmen hemen hemen butün işçılerın greve gittiklerini belırtmiş, bu davranışın suç olANKARA (Cumhuriyet Bürosu) duğunu ilerı sürerek gereklı mü Başbakanhk Müsteşarmın baş dahalenin yapılmasını istemişkanlıgında dün Başbakanhkta bır lerdır. toplantı yapılmıştır. «Hayat şartları akıl hastalıklarını arttırıyor» Savcı işeUerin teker teker ifadesfni alıyor Başbakanhkta dün önemli bir toplantı Demirel « Hangi çevreleri kastettiğim bellidir» dedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Basbakan Suleyman Demirel, dun akşamustune kadar evinde ıstırahat etmiş ve saat 16 da Başbakanlığa gıderken gazetecilerle konusarak, «MUletvekili Muzaffer Özdağ, Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Cemal Tural'ı, size, Cumbnrbaşkanına ve Meclis Baskanlarma şikâyet etmiş. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?» sorusuna, «Şikâyet herkesin hakkıdır Türkiyede. Eder, demokrasinin tanıdığı bir haktır.» cevabın ıvermiştir. «Nevşehir konuşmanızda, siddetle suçladığınız bazı çevreleri daha kesin olara kifade edemez misiniz?» şeklindeki başka bir soruya da Basbakan Suleyman Demırel şu cevabı vermıştir: «Benim konnşmam son derece açıktır. Ben fikir ortaya koynyorum. Hangi çevreleri kastettiğim bellidir. Ali, Ahmet, Mehmet diyerek şahıslarla karşılaşmamı mı istiyorsunnz? Bizim görüşleri miz açıklanmıştır. Buna karsı olan görüslerin sahipleri de bellidir.» Gundemı hakkında bır açıklama yapılmayan toplantıya Başbakanlık Müsteşan Munıs Faık Ozansoy'dan başka Mılll Güvenhk Kurulu Genel Sekreterı Orgeneral Kemalettin Gökakın, MU11 İstihbarat Teşkilâtı Başkanı General Puat Doğu, Emnıyet Genel Müdüru Hayrettin Nakiboğlu, Bakan] ıklar musteşarlan katılmjşlardır. Toplantıdan sonra açıklamalarda bulunan Başbakanhk Mus teşarı, Munis Faik Ozansoy, şunları soylemiştır: «Çalısmalarımız Bakanlıklardaki islerin daha süratle yürütülmesı, kırtasivecilikten nzaklasılması, memurların vatandaşa şevkle hizmetini sajlamak için alınması gereken tedbirleri kapsamaktadır.» Yapılan şikâyet üzerine harekete geçen Hılvan, Sıverek ve Diyarbakır Savcıhkları, grevde ısrar eden ısçılerın ifadelerini almağa baslamışlardır. Venlen bilgıye göre, greve katılan 500 kadar ışçı, Grev ve Lokavt Kanununun 57 ve 58 inci maddelerine gore mahkemeye verılecek lerdir. CHP İ\ Kongresi için 76'lar İzmir'de harekete geçtiler İZMİR Yaklaşmakta olan CHP Izmir ll kongresi münasebetiyle «76 Iar» di>e adlandırılan «sağcılar grupuı ile «ortanın solu> taraftarları genış bır mücadeleye girışmişlerdır. Ortanın solunu tutan yöneticüer, îzmir ll Kongresine Genel Başkan îsmet înönüyü getirtmeye çalışmaktadırlar. 7S'ların lıderlerinden Îzmir mılletvekıli Arif Ertunga ile Mustafa Uyar ise teşkilâtı gezerek sağcıların propagandasını yapmaya başlamışlardır. İZMİR Türk Nöropsikiyatri Cemiyeti ve Akıl Hıfzıssıhha Cemiyeti'nin ikinci urtak bilimsel kongresi SağUk Bakanı Edip Soraunoğlu'nun bir konıışmasiyle İzmir'de çalısmalarına başlamıştır. Bir basm toplantısı düzenliyen Prof. Aksel «Hayat şartlan akıl hastalıklan ile psiko nevrozları arttırmaktadır» demiştir. «Topium ruh sağhğı» ve «gençlik ruh sağlığı» konularımn ınceleneceğı kongreyle ilgili olarak yaptığı konuşmasmda Bakan Somunoğlu, ozetle şunlan soylemiştır: «Bu konudaki yetkili şahıslar tarafından ortaya atılan fikirler, bunlardan doğan bir zihni ruh sağhğı politikası cemijetin telâkkilerine hayırlı ve u(Arka«ı Sa 7 Su 4 det iki günde İki gün içinde Siverek'te 138, Diyarbakır'da 120 ışçinın ıfadesı alınmıştır. Ayrıca, işçilen greve tesvık ve tahnk ettıklerı iddıa edılen sendıkacı tsmet Demır, Sıverek Savcıhğınca tevkıf edılmış, Suat Kundakçı hakkında da Diyarbakır Savcıhğınca koğuşturma açılmıştır. Dun de isyerlerinde mcelemelerde bulunan ve ışçıleri işlerine dönmeye ıkna etmeğe çalışan Diyarbakır Vahsı Alı Rıza Yaradanakul, «Grev kanunsnzdur. tsçiler farkında olmadan ve tahriklere kapılarak suç üstüne suç isliyorlar. Kendilerine bnnn aniatmaya çalısıyornz. Adlî merciler gerekli kannnî islemleri yapmıya baslamıslardır. Grev kanunsuz dahi olsa, hiçbir isçiyi zorla çalıstırmak taraftarı degiliı» demıştir. Türkleri döven Alman gardiyan mahkum oldu Hava Meydanları Genel Müdürlüğü veznedarına işten el çektirildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Maliye Bakanüğı mufettışleri, Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğü veznedan Oğuz Bayar hakkında bir zimn.et ihban sebebiyle tahkikata gitmlşlerdir. Bu arada veznedar Oğuz Bayar'a işten el çektirllmiştır Konu ile ilgili olarak malumatına muracaat ettığımız Hava Meydanları Genel Mudurü olayı doğrulamıstır. KÖLN, (a a) Köln Cezaevinin iki gardiyanı Ali Tok adındaki bir Türk tutnkluva kötü muamele etmek suçnndan yargılanmıstır. Eski gardiyan Karl Gennints bir ay hapis, gardiyan yardımcısı Hansndo Meske, 80 Mark para cezası ya da dört gün hapise mahkum edilmiştir. Alı Tok geçen yıl cezafvı^de ölmüştu. Savcı, Tok'un ölumunun dayaktan ılerı gelmedığıni belirtmiştır. Koç'un teigrafı Seçım bölgesinde tetkikler yapan CHP Aydın mılletvekıli Şükru Koç, koylünün perışan durumuyla ilgili olarak Basbakan Suleyman Demirele bir telgraf çekmiştir. Koç un telgrafı ozetle şoyledtr: Memlcketimizin siyasi ve iktisadi durumu gun geçtikçe kotüye gitmektedir. Siyasi kanaat aynlıkları kinci ve intikamcı partizanlar elinde mezhep kavgası haline getirilmektedir.» Ali Sohtorık'm başkanhğında toplanan CHP İl Idare Kurulu gö rev bolümu yapmış ve sekreterliğe Abdullah Vehbi Uğur, Sayman lığa Mehmet Erdem, Basın sozcüluğüne de Oktay Verel getirilmiştir. Öte yandan iki günden beri devam eden Kurultay delege seçüninin sonucu dün alınabılmiştir. 79 delegelığin 75 ini Genel Merkezciler, 4 ünü de Teşkılâtçılar kazanmışlardır. ]andarma muhafazasında Işçılenn ışyerlerıni terketmesiyle hat boyundaki butun şantıyeler jandarma muhafazası (Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) Gazeteciler Cemiyetine ilkyardım çantasi hediye edildi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Gerıde bıraktığımız sah günü bir gazetecimn daha saldınya uğraması üzerine, Gesls Sendikası, dün Gazeteciler Cemiyetine bir •tlk yardım çantasi» armağan etmiştir m . Tarihî eser kaçıran 2 Alman tevkif. edildi MHoloji tsmet Paşa «biz ortanın solundayız» diye bir lâf attı ortaya. Ve, bir seaeden fazladır, Halk Partisinin içinde ve dışında bir «ortanın sağmda mıyız, solunda mıyız?» mfinakaşasıdır sürüp gidiyor. Genellikle, her dâvamızda olduğu gibi, bunda da, işe, meselenin basmdan baslıyamadık. Canım, bir defa, şu «orta» neresi? onu söylesenize td, solunda mıyız, sağında mırn? bir karar verelim. Yoksa, h&Iâ, efsanevi bir 5kuzfin boynuzlan üzerinde mi dönüp dolasiToruz? D. N. VARTO VE HINISXI GENCLER HÜRRIYET MEYDAN1NDA ANTALYA Bolad Erch üe Conp Vebers adlı iki Alman turısti gezi içın gıttikleri Berge harabesinde 7 tarüü eser çalarak kaçarken yakalanmışlar ve mahkemece tevkif edümislerdir. VARTO VE HINIS'LI GENÇLER PROTESTO YÜRUYÜ5U YAPTI artolu ve Hınıslı 500 yüksek ofrenım çencı, hükumetn ılgisizliğini ve Imar Bakanı Haldun Mentesoğlu'nun «Bızı beğenmıyorsanız kendınıze başıca hukümet bulunuz» sözunü protesto için dün sessiz bır vürü.vüs yapmıştır. Ellerinde, cEIbet bır gün hukumetımızı seçeceğız », «Tebaası olduğumuz devletı goster, Menteşoğlu», «Vatanın parçası mı, yoksa sömürgesı mıyız^, «Jandarma Bakan ıstıfa et«, ve «Varto'da olüm var, radyoda eğlence» dövizleri oldugu halde Hurriyet Meydanından harekete geçen ögrencıler. Sultanahmet, Karaköy ve Dolmabahçe volu ile Taksime eelmıslerdir. (Arkası Sa 7 Sü t de) Maraş'tan Kilis'e 50 günde mektup geldi KÎLLS Maraş'tan Kılis Erkek Sanat Enstitüsü Müdürlüğune gön derilen bır mektup, ancak 50 gün sonra yerini bulabılmiştir. Mektup, Maras Postahanesirdn 3 ağustos tarıiılı znülıUrunü f |iouktaydı. V NADtR NADİ (Arkası S. 7. Su. 3 de) ATATtÎRK'ÜN BURSA NUTKU MAHKEMEDE Gazetelerden