Katalog

SAHİFE DÖRT 15 Ağustos 1966 CUMHTJRİYET Dr.NO H&MDULLHH SUPHI TONRIÖVER'in «Hamdullah Suphı Bey, bu za> ferı herkesten evvel sız bıze haber verdiniz. Gelinız, buraya oturunuz ve tebrık telgratını sız yazmız.» Gıttım onun yei'ne oturdum Şımdı her sene 'lcırcı Inunu muharebesının yıldonununae mektep kıtaplarında okuduğUDUz su telgrafı vazdım: • Garp Cephesı Kumandanı t=met Paşa 'iazretle'ine; Bulunduğunuz mevkırten valnız sereîle dolu oır muharebe meydanı değıl, a;ni zamanda umıtle dolu bir de ı tıkbâı gorunu\or. Sı/ auşraanla beraber Turk Mılietmın makus talihını de yendırıız • Mustafa Kemal Faşa yazdıcımı okuduktan sonra bu telgraf hakkında mutaleasını soyledı: cHıssıyatımıza ne guzel tercuman oldunuz,» dedı ve sayfanın altına eski arap harflerıyle bır yırtıcı kuşun pençesini hatırlatan uç çengelli ımzasını attı. Çubukçayı yanmdakı ası boyalı evde bır çay ıçın dâvetluer top lanmiîtı Doktor Hasan Ferit, Zıya Gevher ve hanımı, Doktor Adnan Bey ve Halıde Hanım hem konuşuyor, hem Fatiş'ın bırer birer ellerimıze uzattığı fıncanlardan çayımızı ıçıyorduk Doktor Hasan Ferıt sordu • •Ağabey seni bıraz rahatsız go ruyorum, nenız var?» Ellerımi oğuşturuyor, ustume gıt gide çoken bır sıkıntımn ta:yikı altında ben de rahatsız ol 9 :::::::::::::::: Hlli a : : : : : : : : : : lllH : : : : : : : : : : : :::::::::::::::: M İ m l * İ İ « S :::::::::!::nH:::::::i:::i|:::::i:::::i:i::::::: ı duğumu hissediyorum. Ona dedim ki: «Ferit, zannediyorum Alyon taarrnzu bajladı. Bu gerinmeler, ellerımi uğuşturmaiar ve bü>"ük sıkıntı harbın ba^ladığını bana haber veriyor Ben bir müddet sızt terketmebyıra; kendı başıma dısarda dolasayım » Çubukçayı'nm kenarında sıra lanan salkımsöğütler, kavaklar \e acıbadem ağaçlaıı yanında ikı saat kadar dolaştım Sıkıntı uzerımden gıttı Yavaş yavaş bır sabah aydınhğı gıbı ferah ve ış.k ıçıme doğmaya oaşladı. lçen\»; avdet ettım. Ve arkadaşlara dedım kı: «Taarruz oldu ve harbın hıç olmazsa bırınci kısmını kazandık» Şımdı ağnlanmdan kurtulmus, rahat etmış ve kamaşmış bır ruhum var. Akşam. taarruzun ilk haberlerı geldı. Benım o sıkıntıh zamanlanm ve feraha, ışığa kavuştuğum dakıkalar ilk hucumları ve ilk muvaffakiyetleri haber verıyordu ORDUMUZUN İZMİR'E GİRİŞi Orta yaylânın yıldızlı bır saaü. Her tarafa hâkim olan bır sessızlık var. Gece yarısına dogru bır sıçrama ile uyandım. Ve yanımda benım gıbı bır detnır karyolada yatan Doktor Adnan'ı uyandırdım, karyolasının demırınden tutup sarsmak euretıyle o da uyandı ve koıku ile yüzume baktı: •••#•••••*••*•• :::::::::::i:!:::::::::i::n:::::::i::::::::::ı:::::::":i '•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••a IİFFMIY JOKS AYSE İLE varmış. Senin hususî ıstıhbarat «Ne var?» «Adnan ordumuz tzmir'e girdi » teskılâtın Hukumet ıstıhbaratmdan daha ıyı ışlıvor » detti Hayret etti: Sonradan oğrendik ki kağnı, «Canım deli mi oluyorsun. Bunun imkânı mı var? Daha Akhı deve, otobüs, kamyon, atlı ve pisar'ın, Manısa'nır, ahndığına da jade, ordu teskılâtına gıren her ir bır telgraf bile gelmedı. Or nevı vasıta ve her sınıf asker oy» le bır kovalama hareketıne kapıl du Izmır'e nasıl gııer? Eunun ım mış kı kımse beş dakıka dunıp kânı yok » Ankaraya. ısgâl edılen köylerOna son derece emin bır sesle den, kasabalardan malumat verdedım ki • meyi hatırlarına getırmemış. Bu <Şimdi bu anda bizim süvarıler Izmır nhtımının uzerinde gezı sebeple ben ve benden sonra Leon Gambeta Izmir'ın gen alındıyor. Ordu Izmır'dedır.» ğını resmî membalardan evvel ha Her ikimizin uyKusu kaçtı Ya taklarımızda oturduk. Çok yı ber vermış oluyoruz. kından geçen Çubukçayı'nm bu saatlere mahsus, buyuk sessızliıt NE VARSA SEN ıçınde akışını uzaktan uzağa dujuyorduk Adnan sıgara ıçmeye TOPLAYACAKSIN bır fırsat buldu Ve bıraz sonra Millet Meclisinde harbın uzamahafıften başlıyarak sur'atı artan ve gurültüsü buyuyen öksürük sından mütevellit değişik cereyanlar var. Bazılan Turk milletı ıhlerinden bıri onu yakaladı Yarı tiyarlamıştır. tukenmıştir Karşı • şıkâyet, yan hayret bana tekrar mızda genç, harb vasıtalan bol dedı" kı: buyuk devletlerden yardım g o «Canım bunları nereden çıka ren, raklp kuvvetler var. Mücaderırsın. Ordu tzmir'e girer de bı leyi azatraak doğru değü. Çok zım haberimiz olmaz mı? Bir telsey kurtaracağız derken elde ne graf çekmezler mı?» kalmışsa hepsinl kaybetmek tehHkesıyle karşı karsıyayız. Bir O. bu duşuncesınde haklı idi Çunku Mustafa Kemal Paşa, Baş uyuşma yolunu bulmak lâzım gelip. kumandan olarak harbe gıttıği (Arkan var) gundenberı, Büyuk Mıllet Meclısınin tkınci Reısi ufatıyle. bütün askeri hareketlerden adıtn adıra haberdar edılıyordu Fakat bu sırada beklenmedık bır ses isittık. Telefon çaldı. Buyuk Erkânıharbiye'de ıstıhbarat zabıtı olan Japon Rıza'nın «eı Meclis Reisi Adnan'a »u habeıı verdi: FRANS1Z ZIRHLISINDAN GELEN HABER «Şımdi Dolmababçe önunde demırlemis olan Fransız zırhlisi Leon Gambeta telsizle bıidirdi: Ordumuz Izmır'e gırmis.» Odaya avdet ettığı zaman yüoaan zunü gdrmeh ıdınız Haftalık balmacanm «Hamdullah, bu defa da hakkın halledilmiş sekli l l i T f ] r r j H konu veresim: AyhanBaşoglu 123456789 KIZILKÜLE Fnlure. Srndıfl». Inc . I9th, Wor1d nghlı rt»«rved Ahmet'e saat on ikide randevu yaz Ali'yc birde. îkisi ile de yiyebilirim. Bir günde iki ziyaiet kolay kolay geçmiyor ki ele. edenlerin birbirlerine tekrar et tikleri sözlerden (bir kelime ve bir p?kim). 2 «Aı>e yuvana nmhabbet göster!» mânaana ikx sözlu bir emir. 3 Vücutte den üzerinde hâsıl olan b^zı fazlalıklardan, bır seyı ıstediği halde istemez gıbl gorünenin yaptığı. 4 «Kapah bir »«yi aksı hale getir» anlamına bir çekim, kadın elbıselerıne yapılan süslerden. 5 Tersi «teknik tertıbatlı âlet ve vasıta» demektir. 6 tnsan • lara yaşama kudret ve zevkıni verenlerden, yazı veya sozle an • •••• •••• • 4 • ••• 6 \ ••• • • •••••• • • •••••• SOLDAN SAGA: 9 Bu yaz sıcaktan sikâyet 1 »Wi E »i 1 1 II • 1 LJ 1 1• 1 • •• • latmanın herkese göre aj n tarzı ve sekli. 7 Kaptanın makıne dairesıne hızla yola devam etmesı için verdıği emır, bir sayı. 8 «Yabancıya nasihat» karşılığı iki söz. 9 Bir zaman parçasının tersi, ısırgan otunun yap • tığı işı yapma. TLKARIDAN AŞAGlTA: 1 Rastgele. 2 Musıkımızde bır makam. sıvacıya mahsus araçlardan. 3 Eskıden «matematık» sozü karsılığı bu kelime kullamhrdı. 4 Çevrılınce «duzünenın üçte biri kadar boğa doğujü» meydanı mânasına bır sav l v e b i r soz f 123436789 hrır. 5 Bır toprak cinsı, koy zengını. 6 Sahip, matematıkte kuKanılan bır harf, çevrılince «bedava olarak ele geçıEvvelkl Kunkfl rilen mal» betralmacanın linr. 7 Bır halledllmls eekli sıgara cınsi. bır deniz aracının yansı. 8 J^o metredekı şekillerden biri. nota. 9 Zaranna satılan bir şey için bu bir sözle bu bir edat da kullanılabilir. ** Sekreter Aramyor BU BİR Sınai bu Muessesede Muduıiyet sekreterhğı yapmak uzere iki eleman aranmaktadır. Bınsı Turkçe ALMANCA ve daktılografı, ikincisı Turkçe, F'RANSIZCA ve daktilografi bümesi şarttır. Munzam lisan tercıh edilır. Karakby Posta Kutusu 820'ye yazı de müracaat edılmesL RAKAMU BULMACA Q D • • |B • D E 3 • |Xl2|r| |9l|7İX|5|rli2l:3l İE3 Q Q Q Reklâmcıhk 3216/9474) a o a a ıs a a a OOnkfi Dnlmacmnı» tullcdUınK «ekB Devlet İstatislik Enstitüsü Başkanlığından: 1 Kapah zarf uaulü «• 90 kolonluk 20 000 000 adet Istatistlk makina kartı satın alınacaktır. 2 Satın ahnscak makina kartlarının rauhammen bedeli 1000 adedi 26.TL.si olup tamamı 520 000 TL. lirasıdır. (Bej yuz yirmi bm) 3 Muvakkat teminat miktan 24.550 TL. sldır. 4 Eksiltme 17 Ağusto* 1966 Çarjamba günü saat 15 te Devlet İstatistik Enstitüsü binastnda toplanacak Komisyonda yapılacaktır 5 Bu ihaleye ait sartname, Komisyon Sekreterliğinden bedelsb olarak istenebilir. 6 Eksiltmeye ginnek isteyenler: a) 24550 1 iralık muvakkat teminat vesikasını, b) 1966 yılı Ticaret Odası ta«dik belgesint c) Teklif mektuplannj havi, usulüne uygun hanrlanan zarflann ihale saatinden bir saat evvel makbuz mukabilinde komisyona verilecektir. 7 Postada vâki gecikmeler kabul edilmez (Basın A 10042 18046'9489) NA8IL HA1X.EDTL£CEK? Vnkandak) rmkamb balmacad» •Sdee» • tsoe «nahtaı (tpuca) r« # Une «onaç vardır Bo« •İso U kjuenil) ıçıne ı deD * » Kadaı uyeuo Oireı rakam Bo• r a n i ve topiama çarpma çıkartma MilnM tsaretlerine dikkai ederek «oldao «ağ» v* fnkandao açatiy» bolmarada eösterlleo •oonçlan bnlnnaz Bıru cahtinM «ltt «mın bos caktinlzi boşça geçirmU olur«nnnz 16 Bu hikâyeler şüphe dnynlmadan kabnl edüiyordn; çünkü hava kavvetlerimiz harbin daha ilk günlerinde üslerinde tahrip edilmişti. Gcri kal»n Snemsiz bir kısım da Almanlar tarafından felce uğratılmıstı. Ka ra kuvvetlerimiz her türlü takviye ve hlmayeden mahrum kai mıştı. 1941 sonbaharından itibaren eepheden gelen baberler daha da kötüleşmeğe basladı. Ekim' de Almanlar Smolensk ve Briyansk'ın dofusundaki savunma hatlarımızı geçtiler. Yarım mil yon esir alarak ordalanmııın altı ya da yedisinl çember içine coktular. Bundan sonra Almanlara artık Moskova yolu açılmış tı. General Jukov, Batı Cephesi Komntanlıgını almak üzere sttratle Leningrad'dan getirtlldi. Aynı zamanda Moskova Askerî BSIge Komutanı Tiimgeneral Artemyev, başkenti Mvnnacak kuvTetlerin komutanlıgına atandı. Artemyev bir NKVD generali idi. Moskovadaki bir NKVD tümenine komuta ettikten sonr» 1941'de Bölge Komutanı olmuştu. O tarihlerde Stalln tarafından Moskova'nın savnnnlmaıında çeşitli meikilere tâyin edilen komntanlann çogu NKVD eneralleriydiler. Artemyev'in »I komtaeri Konstantln Fe• Teleçin. Moskova Komu»,ral Sinılo\, Kr«mlin AHKARA'dfl PtHKOVSKİ Komutanı General Spiridonov idi. tvan Ivanovıç Maslenikov \e Komenko gibi ordu komutanları da NKVD generalleri idiler. Sonralan bütün bu G. O.C.'ler Kızılordn generalleri tavnnı takınmakla birlikte ssdece bir tanesi, General Komenko, iyi bir savas adamı olduğunu ispat etti. Ancak, bunların içinden Maslenıkov'un bir sure sonra bîr ordu grupu komutanlığına getirildigi de bir vâkıadır. Gerçekten bütün bu NKVD ceneralleri 1941'de Stalin tarafından Moskovadaki çesitli mevkilere atandılar ve 16 ilâ 19 Kasım arasında, Stalin'ın çok isine >aradılar. O sırada Partl liderleri, NKVD ve milis snbayları Doğu'u kaçmaya başlamışlardı. Her tarafta yaâma hareketleri oluyordu. Hükâmet sehirde muhasara hali ilân etti ve bütün halkı siper kazma ve istihkâm islerinde seferber kıldı. Bır taraftan da mahallî balktan «gbnüllü tümenleri» ve «milis kuvvetleri» teskil ediliyor; eğitimierl ve teçlıizatlan tamsmlanmadan cepheve se\kedilijordu. Bunlardan. Aiman ilerlevişine »et çekmelerî ve General Jukov'a iyice yıpranan kuvvetlerini tekrar teşkilâtlandırmak için zaman kaıandırmaları ümit ediliyordn. Moskova flzerinde teksif edilen gayretler, 1941 «ralık başlannda son kertesine geldi. Jukov'nn çellk gibi ainirleri vardı. Almanlann; bütün muharebe h»tlarını asırı derecede matmadan, kuvvetleri Moskova'ya birkaç kilometre mesafede kara taplanmadan kendl ihtiyat knvvetlerini harbe fokmadı. Tanklan, yakıtları bftmiş ve paletleri donmu« bir halde, kar altında malısur kaldıfı ve ncaklan kar fırtmalan yüzünden meydanlarda beklediği bir sırada bütün kuvvetlerimizi fizerlerlnde bnldular ve mağlubiyete a|radılar. 1941 1942 kısının sonlanna dojru kuvvetlerimiz Almanlan hemen hemen Smolensk'e kadar geri piıskürtmflştü. 1943 yazında, güney eephesinde kuvvetlertmiı Staüngrad ve Kafkasya istikametinde geri çekilirken, tekrar siyasî bir göreve, Moskova Askerî Bölgesi Harb Konmyi üyellgine getirildim. O tarihte imiritn TSmen Bünyan Belediye Başkanlığından O. PENKOVSKI Çevtren ' Belediyemizce yaptırılmakta olan hamam inşaaünın sıhhl tesisat] yaptınlacaktır Keaif bedeli 49860 lira ülup. geçıci teminatj 373950 Ura. dır Ihale, kapalı zarf usulü ile vapılacakür İhale tarihi 24/8/966 tarihine rastlayan Çarşamba günü «aat 2 30 da Encümen huzurunda yapılacaktır. Teklli mektuplan ihale saatinden bir saat evveliııe kadar kabul edilir, postada vaki gecikmeler kabul edilmez. (Basm 18336/9491) T.PARLA Komiseri ve Bölge Siyasi Başkanı (bir siyasî tiimgeneral) Dimitri Atanasyeviç Gapanoviç'ti. Dimitri Afanasyeviç benden çok hoşlandı ve çok iyi muamele etti. Bir kere de evine davet ve aüeıine takdim etti. Bu vesile ile on dfirt yasındaki, koyn renk saçlı ve çok eazibeli kızı Vera ile de tanıstım ki, onu daha sonra Moskova'daki ikametim sırasında ıık sık görmem mukaddermis. Ne var ki. o günlerde bütün düşüncelerimlı Volga fizerindeki Stalingrad harabelerinde mevzilenmekten baska çare bulamayan perişan kuvvetlerimizin bulandugn güney eephesl üzerinde ttplanmıştı. Moskovadaki bizlere « yaı ve sonbahar sonsuz ve azaplı bir bekleme devresi oldu. Şehir, Altnan nçaklannın ve a$ır topçusunnn devamlı bombardımanına uğruyar; günlük hayatımızı, askerlerlmizin harap binalar arkasından, şehrln üzerinden eksilmeyen ates, toz ve duman içinden sürünerek, Almanlara karsı nasıi savastıklannı takiple geçiyordu. var> Fulbrighl Tahsil Bursu Amerikada ihtisas tahsili yapmak isteyenlere 1967 68 ders yıh için burs verilecektir. Bu bursa aday olabilmek için, İngilizceyi iyi bilmek, üniveraite veya rmıadili yüksek okul mezunu veya bu müesseselerin son sırufına geçmiş, 34 yasını bitirmemış, yüksek tahsil süresrnce sınıf geçme notları tYİ dereceden aşağı düşmemiş olındk şarttır. Taliplerin Ingilizce bilgileri 3 EyluJde yapılacak bir imtihanla tesbit edilecektir. Etrafb bilgi ve müracaat formu için aşağıdaki adreslere başvurmalıdır: Ankara: Fulbright Komisyonu Gazi Mustafa Kema Bulvavarı, 7/12, Rızılay, Ankara. Istanbul: Fulbright Sekreterlıği. 132 İstiklâl Caddesi, Beyoğlu, İstanbu] Ankara, Adana, Izmin Amerikan Kütüphaneleri. Doldurulmus formlar en geç 20 Ağustosa kadar Genel Sekreterliğimiz adresüie postalanmalı veya eetirilmelidir. Cumhuriyet 9506) 10.000 Ton Son'î Gübre Nakleltlrilecek Haydarpaşa ve Derince iskelelerinden Ankara Bolge Mudurlüğümüze (Gazi'de) 7,500 ve Polatlı ajansınııza da 2500 ton olmak üzere cem'an 10.000 ton sunt gübre naklettirilecektir. Nakliyt şartnamesi Ğalata Rıhtım Cad No. 7 de Bölgemiz Yollama Servisi iîe Ankara Bölge Müdürlüğümüzden temin edilebilir. Teklif verme müddeti 18/8/1966 Perşembe günü saat 12 ye kadardır. Kurumonrrz 2490 sayılı kanuna tâbi olmadığından ihaleyi yaprp yapmamakta veya riilediftine vermekte serbesttir. TÜRKİYE ZİRAÎ DONATIM KURUMU İSTANBUL BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ (Basın 18734/9495)