Katalog

CUMHURİYET 6 Temmuı 1961 SAHlFb ÜÇ AJANSLAR * RADYOLAR • ÖZEL MUHABİRLERİMIZ Hanoi: "Savaşa devam edeceğiz,, DÜNYADA BUGÜN SAYGON lyolar a.*. A.P. Radyolar uzey Vietnam, Amerikamn Hanoi ve Hayfong dolaylannı bombalamasına ve Başkan Johnson'un barış için çağnsına bugün ilk tep.ıyi göstererek, «Savas» devam edeeegiz» demışır. Kuzey Vietnam savaşın ancak Amerika yeıılgiyi kabul ettiği ve birlıklerini Vietnamdan ;ektiği zaman sona ereceğini belirtmiştir. Pekin ise Çinin, «Amerikamn öneiilfigfinde •mperyalizmin saldınlanyla karşılaşan bütün ülitlere» yardıma hazır olduğunu bıldiren gazete, ıEğer bn tntumn yfizünden Çln, bir Amerikan saldınuna uğrarsa, karsi saldınya girişmekte tereddüt etmeyecektir» demekte ve Çin birliklerinin, savaşı kazanmak için gerekli güce sahlp bir durumda beklediğini ileri sürmektedir. Komünist Çin Parti sözcüsü «Günlük Halka gazetesınde çıkan bir makalede Amerikamn Hanoi ve Hayfong dolaylannı bombardıman etmesinde Sovyet Rusyanın dahli bulunduğu ileri surülmüş ve şöyle denilmiştır: «Amerikan emperyalistlerinin Hanoi ve Hayfonga yaptıklan son hava hficnmları Rnsya ile Amerika arasında imzalanan kirll siyasî anlaşmanın sonncndnr. Bn iki ülke elele califmakadırlarj» Kuzey Vietnam Komünist Partisinin sözcüsü >lan «Nhan Dan» gazetesi, Kuzey Vıetnamın dı|er komünist ülkelerin asker gönderme teklifle7 'îni pek kabul etmeğe niyetli olmadığı anlaşılmaktadır. Makalede Rus, Komünist Çin ve Kuzey Korenın asker gönderme teklifleri gozden geçirildikten sonra, «Ordnmnı ve halkımız kardeş sosyalist ülkelerin «evgi desteği ve kendi güçleri Ue Amerikan emperyalistlerin bütün tecavüzlerini püskürtmek ve zaferi kazanarak kazeyi kornmak ve güneyi knrtarmak için çahşmaktadır» denmektedir. flney Vietnamdaki glbi eephesi olmsyan savaşflarda, IstatistiMer büyük bir önem taşır. Çünkü taraflardan birinin zafere mi, yoksa yenilgiye doğru mu gittigini meydana çıkarabüecegimiz başka bir mfisbet Blçü yoktnr. Fakat isUtistiklere bakarsanıa, savasın şimdiye kadar Amerika tarafından birkaç defa kazanılmış olması gerekir. Amerikan ve Saygon m»kamlarının resmen açıkladıklanna bakıhrsa, 1 Ocak 1965 taribinden beriye yaklaşık olarak 57,000 Vietnam çeteeisi öldürülmüstür. Pek an bulnnabildiginden, yaralılara aid rakamlar verilmemektedir. En mutaafazakâr tahminlere göre, çarpısmalarda hayatını kaybeden her Vietkong ile birlikte iki silâb arkadaşımn yaralanması icabetmektedir. Daha realist tahminlerde oran bire üç, dört, hatta beşe kadar yükselebilir. Demek ki en asagı U*,0e0 Vietkong yaralanmıştır ve bunlann birbnçuğnnun ilkel sahra hastahanelerinde ölmüş «Iması mümkündür. 57,000 ve 114,000, rakatnlarına Tahatlıkla bir 25,000 daha ilâve edebiliriz. Bunlar, öldükleri hal de cesetleri çarpışma sahasında düşmana bırakılmayıp silâh arkadaşlarınca götürülen veya Vietnamda sık rastlanan sıtma r> bi hastalıklarla haytıtlaruu kaybeden veya kaçan Vietkonglardır. Istatistiklere inanınak U ay •arfında 200,000 kadar Vietkong öldüriilmüş veya MVM difi bırakılmıştır. Halbnki çeşltli kategorilere mensnp Vietkong mnhariplerinin toplamı 225,000 dir. Saygonda görmüştüm. Her gün mahaüi saatle 16.30 da Güney Vietnam 17 de de Amerikan resmî gözeüleri basın toplantın düıenlemekteydiler. Saygonda görevli mnhabir, yakandaki bann toplantılannda verilen «ayiat rakamlarmı veya dtğer bilgileri karsı taraftan tahkik imkanından yoksnndu. Zira Vietkong ile temaa knmlamıyordn. Dolayunyla kendisine verilen za yiat rakamlarmı ve diger bilgileri kaynağına atfen aynen nakletmekten başka alternatife • • * hip degildi. İstatistiklere rağmen Mvaş Amerika tarafından kazanılmamıştır ve bngün Guney Vietnam da 200,000 den fazla Vietkong, hem de azminden hiçbir şey k*y betmemiş halde kıyauy» dövüşmeye hâlâ devam etmektedir. Şüpbe yaratan böyle bir gerçek karşısında karıımiM üç ihtimâl çıkmaktadır: A tstatistikler şişirilmiştlr ve •ayiat rakamlanna gflvenmek bizi batalı yargılara fürükleyebilir. £ Amerikan ve Saygon Hfiknmeti Knvvetleri, Vietkong sannıyla masnm halkı da öldürmektedirler. Her ikisl de Gttney Vietnamh olduğundan dost ile düşmanı tefrik etmenin güçlügü karşısında, bn tabiidir. £ Vietkong Ordnsu neredeyse taraamen imha edilmiş, fakat Güney ve Knzey Vietnamdan alman takviyelerle yeniden fcnrclmustur. Kayhan SAGLAMER Doğruyu söyiemeyen rakamiar K Sosyalist Araplar uyanık olmaya çağırıldı WAITER LIPPMANN Inatpılık fazilet değıldir ışişleri Bakanı Dean Ausk, dostluk pakt* larımızı teftiş amaayla, hazfran ayı içinde, Avrupa ve Avustralyaya gîtti. NATO ile IIgili olarak, 20 yılbk bu teşekkülün arük Avrupanın ihtiyaçlanna cevap veremediği ve Avrupanın teşkilâtın amaçlannda ve plânlannda büyük değişiklikler yapmak istediği gerçeği ile karşılaştı. Güneydoğu Asyadaki SEATO Paktında ise, Amerika'nın, Pakistan ve Fransa'dan hiç, tngiltere'den ancak bir sempati ve Füipin İle olaya gittikçe daha fazla kanşan Tayland'dan çok az bir yardım görerek çok büyük bir savaş yapmakta olduğu en önemli bir gerçektir. ŞAM (a.a. . AP) ezayır Dışişleri Bakanı Buteflikanın Şamdaki resmî temaslanndan sonra Cezayir ve Şamda aynı anda yayınlanaD ortak bildiride, Suudi Arabistanın destekledıği tslâm Konferansı teklifi karşısında «Sosyalist Arap Knvvetleri» «her samankinden daha uyanık olmaya* çağırılmaktadır Bildiri, lslftm Zirve Konferansı teklifinl «knttelerin temel çıkarlanna taban tabana zıt bir fikir» diye reddetmektedir. AMMAN Ürdün Başbakanı Vasfi Tal düzenlediği bir basın toplantısında, 5 Eylülde Cezayir de açılacak olan Dördüncü Arap Zirve Konferansında Filistin konusunda «kesin bir plSn hararlanması» için Ordünün şimdiden harekete geçtiğini bildirmiş tir. Başbakan, Filistin Kurtuluş Teşkilâtının simdiki bünyesi içinde çalışmalanna devam edemiyeceğini söyledikten sonra, teşkilâtı «komünistlerln ileti» olarak suçlamıştır Bu arada Suriyeye de değinen Tal, Suriyeyi Ürdüne karşı bir komplo hazırlamakla suçlandırmış ve Ordündeki rejime karşı bir hükumet darbesi hazırlamalan için Ürdundeki gizli Baas Partisi üyelerine Suriyeden para gönderildiğini iddia etmiştir. C D Johnson De Gaolle görüsmesi mi? Paris yakınlaşmasınm \ \ I IT> ıı efkilemesi hekleniyor VFashington, ALTIN SERİ (a.a. AP) VARŞOVA PAKTI ZİRVE KONFERANSI AÇILDI ovyet bloku liderlerinin zirve toplantısı, Romanyanın Varşova Paktı Ue NATO Ulkelert arasında «bir diyalog lemlni» bulunması çagınsı İle dün ça Uşmalarına başlamıştır. Komünlst doğu Avnıpa ülkeleriain partl şefleri, Başbakanlan ve Dışişlerl ile Savunma Bakanlan, Bükreşteki Cumhuriyet sarayuun (eski Kırallyet sarayı) demir kapüan arkasında, glzll tu tulan görllşmelerine başlamıslardır. lrve konferansını, ev sahibl ufatiyle Romanya Komünlst Fartisi Lideri Nikolay Ceausescu açmıştır. Toplanbya Sovyetler Birligi ile altı Dogu Avnıpa ülkesinin liderleri katılmaktadır. Iji haber alan kaynaklara göre Doğu Avnıpa Komünlst Liderleri, Varşova Paktı meseleleri için iki gün, ıktisadl meseleler için Uç gün ve komünist ülkeler arasmdaki görüş ayrüıklannı gidermek için de altı gün çalışmaya karar vermişlerdir. Varşova Paktı siyasl rtanışma komitesinJn, dün gece Romanya Cumhuriyet saraymdaM açıU? toplantısı bir saat sUrmüs, bu toplantıdan sonra Sovyet ve Romanya liderleri Uç saat sUren gizli bir toplantı yapmışlardır. S merikamn, Fransanın davranıjı yüıünden bir darbe yiyen Nato'yu eski bayatıyetine kavuşturma çabaları, tjerek Amerikamn, gerek Başkan De Gaulle'ün tutumlan yuzunden bazı karıpk lonuçlar doğurmaktadır. Baçkan De GaUiie'un Suvyetlerle Avnıpa sorunlannın Amerikamn mümkün oldugu kadar az müdahaleti ile liztimlenmeM yolunda vardığı anlasma Nato'nun geleceğini etkileyebilir. Başkan Johrnon'un Hanoı ve Hayfong yakınlanndaki yakıt de polarının bombalanması emrini vererek, Vietnam tavatım yeni bir caftaaya lokmau, Ingiltere bafta olmak üzere Amerikamn Avrupadaki en «adık müttefikleri ile ilişkilerine gölge düsürmüftür. A Her ne kadar NATO ve SEATO birbirlerinden çok farklıysalar 4a, ikisi için de geçerll olan bir nokta vardu. İkisl de komünisl knvvetin* karsı birer savunma paktı olmalarma rağmen, büyük btı savafa angel olamamalan ciddl bir başansıılık olnr. Büyük bir savaş ancak soğuk harbin bnzlannı eritmek ve SOB olarak bir anlaşmaya vararak mümkündür. Bunon bir örneğini nökleer denemeleri yasaklayan anlaşmalar ve De Gaulle'un önderUği ile lirisüea hamlelerle Avrnpa'da görebiliriz. Czakdoğnda bona benzer bir durnmn nasıl elde edebileceibııhd keadbniıe sorarken, Avrupadaki tecrübede gördüğümüz ikl «mıriandınej noktayı gözönünde bulundurmalıyuu Bunlardan birincisi Avrupada, Sovyetler Birliği ve BirlesJk Amerikanm nfikleer konularda karşılıklı yasaklamalarmın doğurdniu strato)ik bir knvvet esitlik ve dengesidir. îkincisi ise, yalnız De Gaulle Avnıpanın değil, Ingilteraden Romanyaya kadar bütün Avrupamn geleceklerini kendl ellerine aimak istemesi ve soğuk harbi sona erdirme yolundaki çalısmalandtr. Cin'in insan kaynağı Öte yandan, Uzakdoğuda stratejik bir kuvvet dengesi henüz eld* edilmemistir. Her ne kadar, Birleşik Amerika, Kızıl Çine karsı kesin bir nükleer üstünlüğe sahipse de, varlığı tahmin edilen Sovyet . Çin Ittifakı bu üstünlüğü etkisiz bir duruma sokmaktadır. Bu nükletr deng» durumunda, Çinin gerilla savaşı içüı sahip olduğu ***^ kaysa^ı flstutt v» etkili bir faktördür. Aynca, son dört bes s«ne İçinde Avrupada gelisen durumla bir karfilasbrma yapıldığı zaman, De Gaulle Fransası gibi, Asyada soğuk harbin gidisatını değistirmede önderlüc yapabilecek güçta bir davlatm h*> nfiz var olmadığı görülür. Bu yönde, Asyada, uzun yülardan beri belirm «n ümitvar telisjne, Koredeki son Asya . Pasifik Konferansında gördüğümüz gibi, Japonyanın bir kuvvet olarak ortaya çıkmasıdır. Her hangi bir konu bfltfinflyl* »çık v«ya kesin değil»* de, Asyada bir kuvvet olarak belirmeaiyle birlikte Japonym, De Gaulle Fransasma benzer bir tutumla, Sovy«tl«r Birliği Ue Kızıl Çin arasmda uzlastıncı bir rol oynayacaktır. öndeıiikten vazgeçme Yeni rol Başkan De Gaulle'ün Moskova ile işbirligini kuvvetlendırme ça balan ise, uzun vadeli düşünülecek olursa, Nato birliği bakımından bir tehlik* teskil etmektedir. Eğer, Almanyanın bir leştirilmesi, Avnıpa güvenliği gı bi konularda bu program başanlı olursa, Amerikamn Avrupadaki diğer muttefikleri de Natonun, değişikliklere ayak uyduramayan «modası geçmif» bir kuruluş olduğunu düsüneceklerdir. Amerika Natoyu dağılmaktan kurtarmaya çalışırken, D« Gaulle'ün Nato içinde ve dışında benimsediği yeni rolü hesabs katmak zorunda kalacaktır. Amerika, Natonun askeri kuru luşunda görev alan 14 ülkeyi, Brüksel konferanıı «ırasında, tehditler ve vaadler yardımıyla bir arada tutmayı başarmıştır Bu birliğin korunup korunamayacağını, bazı etkenler kararla;tıracaktır Gittikçe zenginleşen ve işiçleri ile ilgilenen Batı Avrupa ülkelerinde, milliyetçilik eğilimı kuvvetlenmektedir. Eğer De Ga ulle, Avrupa sorunlannın «Atlantigin Stesinde» değil de, <Avrnpads* çözümlenebileceğini gos termeyi başarırsa, Nato'yu dağılmaktan kurtarmak daha da güçlesecektir. ALTIN SERİ PİlLERİ Avrupa ve Uzakdoğuda bütün bu değişiklikler olurken Rusk. Büv lesik Amerikayı değişikliklere Inanmaz bir şekilde tanımlamırtıı G*leceğe yeni yollar açmak önderliğinden vazgeçmiştir. GSrflnüşe gör», değisikliklerin doğurabUeceği tehlikelerle çok mesgul olan Rusk'ın, aliftığı usullerde devam etmesi diplomatik bafansmm bir dlçüsü olmujtur. Amerikamn itiyadını değijtirmemesindeki israr hayli üginçtiı Resmî çevrelerde tek bir kmnldam» g3rülmemektedir. Sebatkirlık biı fazüettir, fakat kımıldayamamak değil, israr etmek fazilettir, inat etmek değil; güvenüir olmak fazilettir, fakat itiyadı bozmamak değildir. Devamlı olarak fikir değistirmemek ve kararsız ohnamak fazilet. tir. Fakat Dısislerinin, John F Kennedy'nm ölümünden bu yana hi« bir yeni fikre sahip değilmif gibi hareket etmekten vazgeçmesi. çok daha iyi olur. (Bu yazmuı Tfirkiyede nesir h «CUMHURİYET» Gazetesine aittir.) •HHİ PARiS, NÜKLEER DENEMELERi SAVUNDU BEREC Türkiye'de 1O uncu imalât yıldönümü münasebetiyle yeni bir buluşla imal edilen yüksek kapasiteli ALTIN SERİ çelik transistor pillerini halkımızın hizmetine sunmakla şeref duyar. Bu harika piller bütün hususiyetlerine rağmen fiat farkı olmaksızın piyasaya arzedilmiştir. ransanın Pasifikte yaptığı ve şiddetle tenkid edilen H. bombası denemesinden sonra Fransa Savunma Bakanı bir gazeteye bir makale yazarak. bu denemeleri savunmuştur. Sa • vunma Bakanı Pierre Messmer, «Atomla silâhlanma, millî batımnzlığı ve halkm hürriyetini korumak için gereklidir» demiştir. Bakan, nükleer sılâhlara sahip olmayan bir ülkenın daima tecavüz karşısında kalmak veya kuvvetli bir müttefiğin kanadı altma sığmarak onun peyki olmak tehlikesi Ue karşılaşabileceğini belirtmiştir. Messmer konuşmasım, «rünün birinde nükleer silâhlara sahip diğer filkeler kendi ellerindeki silâhların tahrib edilerek kullanılmamalannın kontrol edilmeaine karar verdikleri tekdirde, Fransa da atom sllâhlanm terkedeeektlr» diyerek bitirmiştlr. I PARİS, (a.a. • AP) ı F Sukarno boyun eğdi CAKARTA ( « A ) Başkaa Sükamo, Halk Danısma Kongresi Başkam General Nasution ile yaptığı görüşmeden sonra, kongrenin kararlanna boyun egmiş, bu arada, «hayat boyunes ünvanının geri ahnmasım da kabul etmiştir. Aym kaynaklara nazaran, Sukarno, genel seçimler yapılmasını da kabul e*niştir Seçimler, daha önce memleketin iktisadi durumuna istikrar getirüebilmesi için ancak 1968 yılı temmuı ayında yapılacaktır. Halk Kongresı, Endonezya'mn bağımsızlık bayranu olan 17 ağustostan evvel General Suharta basjsanhğmda yeni bir kabina kurulmasmı, Malaysia Endonezya ihtilâfına son veren Bangkok anlaşmasının tasvibıni ve Endonezyanın, bir yıl evvel çekildiği Birleşmiş Milletlerle bu. na bağh diğer milletlerarası kurumlara yeniden ginnesini talep etmektedir. Bunlara karşı Sukarno, sade. ce, kendisinden «ihtililln Nyflk lideri» ünvanının geri alınmamasını istemiş bulunmaktadır. Çoenk Hastalıklan Mütebassısı DR. NAZIM GEDtK 15 Ağustosa kadar, Avrupaya *«tkik seyyahatine gitmisti» Cumhuriyet 7788 | Isviçre B. M. e Amerikan makamları katılmaya hazırlanıyor îsviçre vatandaşlara bilgi NEW TORK (a.a.) vermekle miikellef WASHİNGTON, (a.a. • A.P.) Başkan Johnson, Amerikan milletinln, «hükümetlerinin neler yapmakta olduğunu bümek ve öğrenmek hakkımn» temel felsefesini kuran bir kanun tasarısı iınzalamıştır. Bu tasan, federal makamlarm basından veya kamu oyundan bilgi saklama yetkilerini geniş dlçüde kısıtlamayı ön görmektedir. İmzalanış tarihinden bir yü sonra yürürlüğe glrecek olan kanunun hükümlerine göre, bir ko nuda vatandaşı aydınlatmayı red deden bir federal makam bu vatandaş tarafından mahkemeye verilebilecek ve federal makam hareketintn haklı olduğunu ispat et mek zorunda kalacaktır. 0 ADEN İngiltere Savnnma Bakanı Denis Heaîey, Ortadoğudaki tngiliz Kuvvetleri Başkomn tanı Amiral Lefanu ve yüksek rüt beli subaylarla yapacağı giıü görüşmelerine başlamıstır. 0 BLANTYRES 6 Temmuzda bağımsızlığına kavuşacak olan Malavi'de, bağırosızlığı kutlamak için genel af Uân edilmiştir 0 LONDRA Iyi haber alan bir kaynaktan öğrenildiğine göre, Ingfltere. Avnıpa Ortak üzay Programma (ELDO) katümaya devama karar vermiştir. # BUENOS AİRES Arjantinin yeni Başkam Carlos Ongania, Dışışleri Bakrnlı*"ia Ulkenin tanınmış hukukçularmdan Costa Mandez'i tâvln etmiştir. 0 WASHtNGTON Ağustos ayında Buenos Aires'te toplanma sı tasarlanan Amerikan Devletleri Teşkilâtı Zirve Konferansımn toplantı yerinin değiştirileceği e hükumeti, Birleşmış Milletlere katılıp katılmamak hususunda bir referandum yapmsyı tasarlamaktadır. tsvıçre Dışişleri Bakanı Hans Spuhler, referandumun 1967 yılında yapılması hususunda federal kabinenm mutabakat halinde olduğunu ve referandum sonucu Isviçre halkının, dünya teşküâtına katılma lehinde bir karar vereceğıni landığını »öyleraistir. Isviçre, B. M.'in bazı ihtisaı teşekküllerine üye olmakla beraber, geleneksel tarafsızlığını devam ettırebilmek için dünya teşkilâtının dışında kalmıştır. Ancak Avusturyanın, tarafsızlık politikası ile B. M. uyeliğıni bağdaştıran örneği, îsviçrenin de bu yolda harekete geçmesine yol açmıştır. Bağımsızlık siyaseti öte yandan D« Gaulle'ün bağımsızlık siyaaetıni, Başkan Johnson ilt müzakere etmek üzere, Amerikamn Paris Büyükelçisi Charles Bohlen ve Amerikamn Nato'daki temsilcisi Herlan Cleveland, bir hatta için Washington'a gitmeye hazırlanmaktadırlar. Bu arada, Johnson • De Gaulle arasında sonbaharda, gayri resmî mahiyette bir teüıas teminı üzerinde de durulacağı anlaşılmaktadır. Son haftalar içinde Paris diplomatik çevreleri böyle bir toplantı ihtimali İle çalkalan maktadır. ALTIN. Paranın zirvesi BEREC ALTIN SERİ Pillerin zirvesi. Her yerde BEREC'in yeni icadı altın seri isteyiniz. 0 YENlt DELHİ Hlndiatan Tarım ve Beslenme Bakanı Snbramaniam'm belirttiğine göre, Hindistanm bütün bölgelerinde Mnson mevsiminin vaktinde baslaması beslenme meselesine 8min bir diplomatik kaynak ta nemll derecede yardnn edecelrHr. rafından açıklanmıytır. 0 ATtNA Tunanistana ka0 KUDÜS Israel ordusuna mensup bir sözctl, 75 tonluk bir çak olarak 97 bin adet tflfek Mısır vapurunun tsrael karasu mermisi sokan Alman genel Beck lannda yakalanarak Hayfa lima man Herford 27 ay hapse mahkum edilmiştir. nına götürüldüğünU açıklamıştır 0 CENEVRE Uluslararası 0 LONDRA KMA. bavacüık Atom Enerjisi Genel Müdörii Dr şirketinin 400 kadar pflotu, sirSigmnnd Eklund, 1980 yıhnda ketin «Trident» nçaklarmın Udünya enerji ihtiyacının «'» 18 dil edümiş tiplerinl sefere koyinin nüklper güç sayesinde kar ma karan fizerine, idareye gfişılanabileceği tahmininde bulun vensizliklerini bfldirmişlerdir. muştur. 0 MANtLA Füipin hUküme0 CHtCAGO Chicago'nun dış mahallelerinde iki gangster ti hava alanı yetkililerine vergl çetesi birbirine girmiş, bir kişi meselelerini nalletmedikçe Beatle'lann yurt dıştna çıkarılmamaölmüş, bir kişi de ağır yaralan lan lçi nemir vermlştir. tnıştır. ALTIN SERİ ALTIN SES llâncüık: «02/7800 Kısaca» Bu arada Fransız denemelerine gösterilen şiddetU tepkiler devam etmektedir. Avustralyalılar denemeleri protesto için nükleer deneme sahasına ikinci bir teknt yollamayı tasarlamak/a dırlar. G«çen hafta bu bölgeye gizlico giren «lnsstnbkI» teknesı henüz geri dönmemiştir. öte yandan, denemeden meyaana gelen radyoaktif serpinti ler Şıli'ye ulasmıştır. Bulutun ınsan hayatı için bir tehlike teskil etmediği açıklanmıştır. BUGUN ILAVELI NASREDDIN HOGA SAYISI Yusuf Ziyıı Ortaç'ın Basynzısı: Kırathn Çiftesil Cumhurlyat T7W