Katalog

Maksim Gorki Ekmeğimi Kazamrken Çevıren: HASAN ÂÜ EDİZ Ünlu Rus jazarının hayaünı, yetışme şartlarmı, içinde yaşadığı devrı ve oıtamı anlatan en guzel eseri. Fiatı 10 LAra EEMZİ KTTABEVI tâncdık: 1269 2617 umhuriyet KURUCUSU YUNUS NADİ ÖKSÜRÜK ŞURUBU ; 1822/2618 42. yıl sayı 14948 Telgraf v e m e k t u p adresı: C u m h u n y e t Istanbul Posta K u t u s u : Istanbu) N o 246 Telefonlar: 22 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 2 2 4 2 9 7 2242 9 8 2 2 4 2 sö Cumartesi 12 Mart 1966 Gürselin sağlık durumıı bir raporla tesbit edilecek c Bakanların dış gezileri iptal edildi Sunayın Senatorlugunu , için toptan .. * liderler dün kabul etti istifa edecek GÜRSEL'in DURUMU ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) umhurbaşkanı Vekilı tbrahim Şevki Atasagun, ayın 15 Ine kadar bir seçim yapılması zonınluğu olan ve Ragıp Üner'in Istifası ile boşalan Cumhurbaşkanlığı kontenjan senatorlüğüne Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Cevdet Sunay'ı seçmek istedlğıni dun parti hderlenne bıldirmış, liderler de bu seçımde rnutabık bulunduklannı Cumhurbaşkanı Vekılıne açıklamışlardır. ? c u. • ı • ! Kabine revizyon TÜRKİŞ GENEL KURULU GÜRÜLTÜLÜ GEÇİYOR Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Turklş Altıncı Genel Kurul toplantısı dun de çalışmalarına devam etmış, Madenlş Sendıkası delegesı Kemal Turkler'ın konuşması bazı gurultulere sebep olmuştur Dun de rapor uzenndekı teklıflere devam edılmı«tır Soz alanlardan Faık Dınzaj, toplu sozlesmelerle sağlanan ucret artışlarının hayat pahalıhğı yuzundan değerını kaybettığını so> lemış, Abdullah Çakırefe ıse ozel kesımın elmdekı madenlerın devletleştınlmesını ıstemıstır. ÇOK AÛIR (Fred J. Znsy ve Ajanslar) VVashington öncekı gece geçırdığı yenı beyın atar daman tıkanmasından sonra Cemal Gur sel dun ük defa olarak Walter Reed Tıp Merkezınm «çok ağır hastalar» üstesıne alınmıştır 32 gundenberı ağır koma halınde bulunan Cumhurbaşkam, şımdıye kadar «ağır hastalar» lıstesıne dahıldı. Elçılık kaynakları dundenberı çarşamba gunu geç vakıt yenı bır beyın kanaması geçıren Gursel'ın durumunda esaslı bır değışıklık olmadığını ıfade etmıslerdır. Doktorlar Gursel'm kan basıncını jukseltmek ıçın daraardan serom tatbık etraektedırler Gursel'ın dun kan basıncının 100/50 olduğu behrtılmıştır. Basınç pazartesı gunu 130/60, salı gunu ıse 120/58 ıdı. Dığer hayatî belırtilerinin norrnal olduğu kaydedılmektedır. öte yandan Amenka Dışışlen Bakanı Dean Rusk dun Walter Reed Tıp Merkezıne gıderek Cemal Gürseli zıyaret etriıls ıre Turk ılgılılenne Başkan Jonhson'ın «en iyı temenniler ve âcıl şıfalar» mesajını ıletmıştır. Rusk Cumhurbaşkanının kalmakta ol duğu konforlu «General Pershing» Daıresıne gıtmış ve Cemal Gurselın yattığı odaya baktıktan sonra, Türkıyenın Washıngton Buyükelçısı Turgut Menemencıoğlu, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreten Nâsır Zeytınoğlu, şahsi doktor Prof Lütfü Vural ve Walter Reed Tıp Merkezı Kuraandanı Tuğgeneral Phıllıp Mallroy ıle bır sure goruşmuştur C GÜRBUZ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Bu husus dun Cumhurbaşkanı Vekılmın lıderlerle yapmış olduğu ayrı ayn temaslardan sonra bellı olmuştur. Cumhurbaşkanlığı makamı yandan Gursel'ın devam edegelmekte olan vahun ve ağır hastalığı dolayısıyle Cumhur başkanlığı makamınm boşalıp bo şalmadığı konusu da bugunlerde âcılen karara bağlanması gereken bir konu halme gelrruş bulunmaktadır. öfrenildıgme gore Gursel'ın komadan kurtulsa bile Cumhurbaşkanlığı gorevine devam edemıyecegı, maruz bulunduğu hastahğın buna esaslı bir engel olduğu hususu da doktor raporu ile bir sonuca bağlanacak tır Hukumete yakın çevrelerde behrtîkfağ:?», gore b» bueus An» rıkada Walter Reed Hastahanesuıde Gursel'in tedavısıne katılan Turk doktorlann vereceklen bir raporla resmî işleın haline getinlecektir. Etattâ Türkıyeden de bır kaç doktorun bugunlerde Amerıkaya gonderüerek Gürsel'ln durumunu tesbit edecek faalıyetlere kaülacaklan da söylenmektedır Doktor raporlariyle «Cumhurbaşkanlığı makamının boşaldığı» tesbit edıldikten sonra Anayasanın tanf ettığı çerçeve içerısınde yeni Cumhurbaşkanının seçımıne gidıleceğı belırtürnektedır Arkası Sa. 7, Su. 4 de ŞİMŞEK TAHLİYE EDİLDİ • On beş yaşındaki sanık cezaevinden çıkarak evine döndü ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) omünizm propaganda^ı yapraak iddiası ile t«vkif edilip Cezaevine konuian Ortaokul öğrencisi Gürbüz Şimşek, dün geç \akit tahliye edilmiştir. Avukalın yaptığı müracaatı Birinci Asliye Ceza Mahkemesi incelemiş ve geç vakit tahliye karan verümiştir. Gürbüz Cezaevinden çıkarak evine dönmüştür. Demırel kabmesının ıstifasını yenı Cumhurbaşkanına vereceğı oğrenılmıştır Boylece, hem Devlet Başkanı değıştığı takdırde «yeni Cumhur başkanına yenı Hükumet Baskanını tâyin ıçm fırsat verılmesi» seklındekı tearaule uyulacak, hem de bır sureden ben duşunulmekte olan «kabinedekı değisiklik» tahakkuk etmış olacaktır Hukumete yakın çevrelerden öğrenıldıgıne gore Başbakan Demırel, kabine değışıkhğının toptan ıstıfa suretıyle verme getırılmesı hu=usunda kabine u\elen>le bır muddetten berı vaptığı ıstısareler «onunda bu karara varmıs bulunmaktadır C umburbaşkanlığı meselesı bır sonuca bağlandıktan sonra Bakan gezüeri ıptal edildi kararlastmlmış ve programla«tırılmı» Bakanların bu gezılerını ertelemelennı Bakanlardan ıstemıştır Bu karara u\ularak Koyışlerı Bakanı Sabıt Osman Avcı kararlastmlmış olan ve bugurlerde baslaması gereken Japonya ve Mılh\etçı Çın (Formoza) çezısını ertelemıs ve durum adı geçen hukümetlere iuldrnlmtîrrr. Seyahat kabine deŞi'ikhSınden sonra olacaktır Bakan kalırsa kendısı değışıklık olursa yenı Bakan bu gezılere gıdecektır Hattâ persembe ak^amı Japon Sefaretınde Koyıslerı Bakaiı \e berabennde gıdecek bırkaç umum mudurden kurulu hevet şerefıne Elçılık tarafından tertıp edılen yemek avnı gun durumun bellı olması dolavısnle, «Kövislerı Bakanının gclemiveceii bildınlmesi üzerine» mtal edilmiştir öğrendığımıze gore Ba^bakan Demırel ı!e bu konuda bırıkı gun once gonısen Kovıslerı Bakanına CumhurbaskanlıSı mesele^ı ıle ılgıh olarak kabine degısıkhğınden de bahsedılnn, «önümüzdeki çok kısa bır süre ıçerisinde bn konuva baflı olarak kabine değişikliğinin de vuku bnlacağı» anlatılmı* ve «Bakan gezide iken bn değısikliğin meydana gelebileceğı ve bn takdirde tuhaf bir durum vuku bulabıleceği» ıfade edilmiştir. N ıtekıtı Başbakan Demırel bılhassa vurt dısı gezılerı Kemal Türkler'in konuşması Madenlş delegesı Kemal Turkl^erıse konusmafinda cııetle juniE ı soylemıftir; « Sendikalar dünyamn ve memleketin önemli konularına el atmalıdır. Dış tıcaretin devlet lestirilmesi fikrine yuzde yiiz katılıyorum.» Kemal Turkler'ın sendıkaların sıyasete katılabıleceğını soylemesi bazı delegelenn protestosuna sebebıyet vermıs, bu arada konuşmacının «Sendikalar mitingler, toplantılar tertiplemeli, isçi ayağa kaldınlmalı» demesı yıne bazı delegelerın devamlı olarak bu sozlerın mânasını açıklamasını ıstemelen ıle son bulmuştur. Turkler bunlara verdığı cevapta «thtilâl yapmıyacağız efendim. Biz onu düşünmeyiz» demış ve şoyle devam etmıştır: « İsçi sadece seminerlerle eğitilmez. îsçi gençlik teskilâtlannın yaptığı gibi çesitli olavlar içinde olgnnlastıracağız. Sendikaeıhk bir eğitim hareketidir. Kardeslerimizi bn hareket içinde tntmaya Çocuk psikolojisi üzerıne yazümış kutüphaneleri dolduran eserlerde, çocuğun ruh hayatına baskı yapan çeşitli etkenlerden bahsedılir. Daha bebeklik devresinde farkında olmadan rol oynamaya baslıyor bu etkenler. Aile, aile içindeki münasebetler, çeiTesi, nihayet okulu, öğıetmeni, arkadaşlan, önemsiz gibi görünen olaylar, cinsel değişiklikler \e yaşına gore hayattnı yaşayıp yaşamamak v.b. olgunlok detresinin başlıca hazırlay ıcdandır. Çocuğun yıldan yıla hattâ aydan aya değişik ve çelişik durumlarda bulunması ve olgunluğa, daha doğrusu normal bilinçleşme yaşına enşinceye kadar konjonkturünun değişmeler gostennesi yüzündendir ki hukuk, erginlik esasını koymuş ve coğraS bölgelere göre, ıklimlere göre farklı olan «taban yaş» tesbit edilmiştir. Özellikle cinsel değişmeler sırasında çocuğun buhranlı günlere girdiği, diğer faktorlerle birlikte, çoğunun tam bir bunahma kapıldıkları artık bilinmez değildir. Yine bu yuzdendır ki küçuk suçlular için ceza yerine pedagojik ve ruhî islâh jolu artık sadece Ueri ulkelerde değil, Afrika ve Asyanın az gelişmiş ülkelerinde bile kabul edilmiştir. Bizde ise bu problem halledilmiş değildir. Küçücük çocuğu alırlar hapishanenin sübyan koğuşu denilen o da bazUarında fakat aslında yanlış nufus kayıtlan dolayısıyle bıyıklı sakallı suçlular ın doldurduğu yerlere sokarlar ve zannedilir ki küçük yavru orada islâh edilecek. Oysa oraya her giren islâh olmak bir yana, aksine geleceğin büinçli suçlusu olarak hazırlanır. Her turlü ahlâksızlık öğretilir ve tekrar dışarı sahverilir. Kısacası. intaz sistemimiz gostennelik bir ikisi hariç baştan aşağı kepazeliktir. Şimdi bütün suçu oğretmenine ev ödevi hazırlamak olan 15 yaşındaki küçük Giirbüz de böyle bir yere kapatümıştır. Arkadaşlannm ve öğretmeninin söyledigine göre Gurbüz içine kapalı, çevresiyle Cazla ilgilenmiyor gibi görünen bir çocuk. Cinsel değişikliğinin en buhranlı devresinde. Belki anasının, babasının bile keşfedemediği bir takım kompleksler onu dar çemberi kırarak diğer çocuklardan değişik hüviyette gorunmeye doğru itiyor. Belki henüz fotoğraf makinesi gibi olan çocuk hafızasına görduklerinden, işittiklerinden bir takım hayaller yerlesmis. Belki gercekten eline geçen kitaplardan, broşürlerden yine çocuk kafasında bolük borçük bilgiler kalmış. Bütün bu belkiler coğaltdabilir. Ama hiç birisı sokakta top oynama yaşmdan kurtulamamış bir küçüğün suçhıluğunu ânune vicdanma kabul ettiremez. Kaldı ki Türkiye gibi fikir ozgurlüğunun en geniş anlamiyle Anayasa guvenliği altına alındığı, buyükler için bile fikir suçunun mevcut olup olmadığının tartışüdığı sol ve solnn karşısındaki fikir akımlannın birbirleriyle çatıştığı demokratik bir ülkede bir çocuğun suçlanması, ve bunun ustelik radyolarla da Dân edilmesi tek kelimeyle ayıptır. Bırakalım meseleyi dar hukuk çerçevesinde rle almayı, kannnlar otomatikman işlermiş işlemezmis lâflarını. Lutfen söyliyebilir misiniz dünyanın neresinde görulmuştür ortaokul öğrencisinin tahrir görevinden hapishaneyi boyladığı? Yaşantısını Szlediğimiz Batı ülkelerinde böyle bir olay, değil gülup geçmek ya da alkıs tutmak, ortalığı birbirine katar. Nasıl acayip şeydir ki bu, ünhersitesinde, vüksek okulunda polisin suç kabul ettiği bütün akımlar serbestçe okunur. seminerlerde tartışüır, mecmualarda yazılar yavınlanır, kitaplar vitrinleri doldurur, sonra da çocuk kafasından çıkau masum bir ev görevi propaganda olarak takdim edilir. Ve Türkiye nasıl garip memlekettir ki aslmda bir çocuğu yetiştirip topluma kazandırmakla yükümlü okul idaresi ona polise jurnal eder, ve emniyet mal buhnuş mağribi gibi gırtlağına yapışır? Gürbüz Şimşek olayında akla iki ıhtimal geliyor, ya polis 15 yaşındaki çocuğun arkasmda bir telkinci ve tahrikçi aramaktadır ki o zaman küçük Gurbüz'ün yem olarak kullanılması insanın bağb olrnası gereken bir takım kurallarla bağdaşamaz, ya da idare Millî Eğıtimde girisilen ve Bakanın da soylediği «nıillîleştirme» operasyonuna paralel gozdağı tertipleri içindedir ki bu polisin davranışından da çok 4aha çirkin ve affedilmezdir. N o t: Bu yazı Gürbuz Şimşek'm tahliye edılmesinden önce yazılmıştır. unün Olmaz böyle şey Ankara, (Cumhurivet Bürosu) CHP Mıllet Mechsı Grup Baskan Vekilı Kocaelı Mılletvekılı Profesor Dr. Nıhat Enm dun ver dığı bır demeçte «Okul öde\ini polise verme korkunç bir jurnal cılıktir» demıştır Erım son olaylara değınerek şunları sovlemıştır. «1965 seçimlerinden önce ve sonra, Adalet Partisi Türkiye'de yavçın bir komünist taaliyeti ol duğunn sövledı, durdu. Şimdi hukumet bu ıddiayı ıspat için bula bnla, 11 yaşında bir orta okul öğrencisinin ders ödevivle, ünlü bir iki saz şairinin, bir • iki sevilen romancının anma törenlerinde sdylediklerini, asçı ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) Namıl Kenıal Ortaokul oğrencılerındükkânında konuştuklarını bulaen te\kıf edılen Gürbuz Şımşek'ın mus... Salıhh'de bulunan amcası EmekU Sasılacak sey... Koskoca polis Hâkım Celâl Ayhan kalb sektesmden mekanizması, gizli teskilât büvefat etmıştır. tün Türkive'de komunisi çalışGurbuz'un babssı Galıp Şimşek'm ması olarak, yalnız bunları tesbıldırdığine göre amcası Celâl Ayhan Cırtuz hakkmdakı haberlerı gazeîebit edebildıyse, bu işin içinde ya lerden oğrendığı anda kalb krızı gebir uydurma propagandamn aşıçırnus ve daha sonra da vefat etnıışn gayretkesliği, yahnt hazin bir tir beceriksizlik var demiştir. Gahp Şunşek dun durumu acıklar30 inci Yüzyıhn ıkıncı yansınken «Oslu bsuıa Salıhli'dc.ı telefon da, medeniyet fileminde Türkiye' ederek danıma bildırdi» demıştır vi bu dunıma düsürmeğe A.P. nin hakkı olmamalıdır. Okul ödevinı polise verme tutnmn korkunç bir jurnacılık salgını doğurabilir. Bunun yardnmuza geti' :etrebileceği zarar ise büyük olur.» I ır.» N. ERÎM: Ödevi polise vermek jurnalcılıktır Okuluna siyah çelenk bırakıldı Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Hukuk Fakultesı Öğrencı Derneğıne mensup 15 kadar oğrenci dun Hukuk Fakultesı oğrencıleri adına uzerınde «15 yaşındaki küçuk kardeşimize» yazılı bır sıyah çelengı, «Komünist propagandası iddiası» ıle tevkıf edılen Gürbuz Şımşek'ın okulu Namık Kemal Ortaokulu kapısma bırakmıştır. Öğrencıler dun okul kapısına çelengı bırakmışlar, okul yonetı Arkası Sa. 7, Su. 6 de Anne ile oğul kucaklaşıyor Gürbüz, Komünizme dair bildiklerini şöyle özetledi: " Komünizmde hürriyet yok, sadece bunu biliyorum,, Gürbüz ŞimsekHn amcası kalb sektesinden öldü Ödev kâğıdıma neler yazdım ? „ ORHAN DURU D eş gün önce evden iyi giyimli, temiz bir çocuk olaD rak çıkmıştı, beş gün sonra eve başı bir numaraya tıraş ohnuş olarak döndü. Pijamalarını giymişti. Hızla boy atması sebebiyle olacak pijamalar kısalmıştı. Sorulan sorulara kıs# kısa heyecansız cevaplar veriyor ve «Girmem o okula artık» diyordu, «Girmem o okula artık.» Adı geçen okul Namık Kemal Ortaokulu ıdı ve pıjamalan kısalmış, bülug çağında olduğu >uzunden beUı 15 yaşındaki çocuk ıse komunızm propagandası yapmak ıddıasıyle Ankara Merkez ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ Cezae\ıne atılmıs olan Gürbuz Sımsek'tı. Tahliye edılmış, aılesınm, anasının, babasının, kızkardesının ve arkadaslarının yanma donmustu. «Hapıshane nasıl?» sorusuna «çok kalabalık. Girerken bit muayenesi yaptılar» dıj'e cevap venyordu. Saçlarınm nıye kesıldıeı sorusuna ıse, «Bitle mücadele içinmis» «eklınde karsıhk ver Arkası Sa. 7, Sö. 7 de DİKKAT! t gâ'diiguaiüz sıaMüfB ve tut«k*ar c«2â mtıitn kapıştır Bulvar'da dağıtılan beyannameleri polis toplattı Babad ' Osnıan x f j Ecvet GÜRESİN Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Kızılay'da Ataturk Bulvarı uzerınde dun akşam uzeri Bulvarın kalabalık olduğu bır saatte (Fıkır Kuluplerı Federasyonu) ve «Bu Oyun Sökmeyecek» başlığı ıle büdırüer dağıtümıştır. Polis bu bıldir ı dağıtanlardan bazılarını toplayarak goturmuş tur Bıldınde Türkiye'de gunlerdır kamu oyu onunde bır oyun oyna makta olduğu ılerı surulmekte Hur Subaylar ve Mıllî Kurtuluş Komıtesı ımzaları üe dağıtılan beyannamelere değınılmekte, hukumetın yuruttuğü koğuşturmanın sert gehştığı büdırılmekte ve «Bu düzenin sürmesinden çıkarları zedelendiği için rahatsızlananlar üzerine ise dikkatlerin küçük bir parçası bile çekilmi yor» denilmektedır. Beyannamede ayrıca, Amenkan Gizlı Semsi CIA'den bahsedılerek beyannameler olayının CIA'nm bir tertıbi olduğu ıcidia edılmektedır. KECATt B ^.ADIR T«'»fhyafa!c tîam oiJtırmck iaçunjar Mıwboet ^ğtr hîpısceusın» Hukum1» \akftlııb«fıo Ya;iactk K tleo o'up B»« botirıo adı Sıbniir. 1934 D !« «met, oıun bo>lu, «irıt yu;lu,'«ıi: «yah «âjliifır, OSMAN KL'RÎ AKSL Ca>.p itiyuadan 16 »ne S ay ajır hapi» » . s»»^r» hikomits, Hopsının AbutsÎBÎı K.d«ı Hus^yın o$u. Saftye^ea dofr va* Î954 D. iu oîup Anicara Ç*rLırı Ca<l. \aman «nemast ark«m<ia atutur, £6^,* boyandi genis >üsiu, »^k alınlı. <5»l)»»îı «yab «çb. ^SÎM KÖS^' Kıs4en a^3m o'J^rmefe saçundan tutuklu Gtreaunap Eync*îî kasafi Kocaiı K dcn olu^ K»fas« Ti^rfgeçk Kcvöotîe oturu^ O§^ aıan oğla Havr»d«n doğma 193Z D lu, esttıe', sayıf. Jajlan K»fıfİ3«\arı İR Allah benzetmesin! tJniversite profesSrleri iki üç bildiri yayınladılar. Bir zamanlann meşhur «kara cübbelileri» gibi «bu bildiri yayınlamak da moda oldu» diye karşüandı. Devlet Merkezinde beyannameler dağıtıldı. Bunlan tertipledikleri iddiasiyle üniversite öğrenciIeri savcılar tarafından dâvet edildiler. Solculuk şüphesi üzerine evler aranıyor. Bir takım kimseler tevkif olunuyor. Bütün bu ışlerin ve benzerlerinin, tek elden ve daha sâlim (!) bir şekilde, yürütülmesi için, acaba, bir «tahkikat komisyonu» kuruls» nasıl olur, dersiniz? yonuttcUn k»*,^'? ^* Bunîan goren \e yetini biknî^nn bîr g^rev ©İarait «n yakın tabıfa merctUrıne Kab^f vefmftleti tiça oîtıauT. 1 Sekiî sanatçı Adliyeye verıldl Gazateler «SANAT ALTIN BİLEZİKTİR.» D. N. Teksas sokaklarında evlerin duvarlan ile ağaçlann gövdelerinde; kalın enseli, küt burunlu boynn fnlarlı bir sürü adam resimlerine raslanırdı. Resimlerin altındaki kelimelerin biri ise hiç değismezdi : «ARANIYOR^ Aradan yıllar geçti ve Türkiye sokaklarında aynı manzaraya raslanır oldn. Tekirdağ Cumhuriyet Savcılığı, lt subatta, Tekirdağ Hastanesi Verem Pavyonundan kaçan Necati Babadır, Osman Nuri Aksn ve Asım Köse adlı 3 kaatilin yakalanmasındarî ümidi kesince aynı yola basvnrdu. Birer sahifelik kâğıtlar bastırdı ve Türkiyenin muhtelif illerinde dağıttırdı ve birini de oknyucularının yardımını istemek için Cumhuriyet'e gönderdi. 19 n n c u î l u y l l d a