Katalog

SAHİFE DÖRT CUMHURİYET 11 ARALIK 1966 "Hütleciler Adaletin pençesinden kurtulamayacaklar Adllye ve Dahiliye Vekillerinin Bnrsaya çeldikleri 6 Şubat Pazartesi günü, şehirde bir çok önemli olay cereyan etmiştir. Gerek onlar tarafından yurütülen tahkikat, gerekse Emniyeti Umumiye Müdürü Tevfik Hadi bey'in faaliyetleri neticesinde, Bnrsa Müddeiomumisi Sakip beye, Sulh Hâkimi Hasan beye ve Miiftü Vurettin efendi ye isten elçektirilmistir. Yusuf Kemâl bey ve Sükrü Kaya bey, Bnrsaya çelir gelmez Atatürk tarafından kaldıklan konağa dâvet olnnmnslar ve orada nznn bir görüsme yapılmıstır. Ba görüsmeden sonra, vekiller ve diğer ilgililer sehırde çaIısmalarına devam etmişler, Atatürk ise, Mudanya üzerınden Istanbula hareket etmistir. Hareketinden önce, Ilâdise bakkındaki görüşunü de Anadolu Ajan sı aracıhğı ile millete tebüğ etmiştir. 7 Şnbat 1933 tarihli gazetelerde çıkan bn tebliğle ilgili A.A. faaberi söyledir: kadar mesele ile mesgül olmnslardır. Bagün kendilerine iltihak eden ve hâdisenin hiikumet nâmına tetkiki ile meşgul olan Adliye ve Dahiliye Vekilleri de ögleden sonra müzakerede bulunmuşlardır. Bnrsadan ayrılmadan evvel Ga zi Hz. Anadoln Ajansına sn tebliti yapmıslardır: • Bnrsaya geldim. Hâdise hak kmda alâkadarlardan malumat aldım. Hâdise haddi zatınd* faz la ebemmiyeti haiz değildir. Her balde cahil mürteciler Cumhuriyet Adliyesinin pençesinden kurtnlamıyacaklardır. Hâdiseye dikkatimizi bilhassa çevirmeraizin sebebi. dini siy.iset ve her bangi bir tabrike vesile etmeğe asla müsamaha etmiyeceğimizın bir daba anlaşılmasıdır. Meselenin mahiyeti esasen DİN DEGİL, DİL DİR. Kati olarak bilin melidir ki Türk milletinin roilli dili ve millî benliği bütün haya tında bâkim ve esas kalacaktır.» Atatürk: "Meselenin esası din değil, dil'dir! «Bnrsa olayında 19 yobaz hapis cezasına mahkura edildilfr» man şeti ile verilen haber söyledir: Çorum 1 (Hususi) Bursalılara dair mahkeme kararı bueun tefhim edildi. Mehmet oğlu Ismail, fbrahim ofln Cemâl. Ali oğlu Yusuf, Eyüp oğlu bacı Vusnf beraet; Mümiıı o*Iu Abdiilhakim, Isa oğlu Ibrahım, Mrhmet oğln Sahin, tslâm ogln Sey. fettin, Ahmet o|ln S?lim ıkıscr sene afır bapse o kadır da emniyeti nmumive ne7areti altında bnlnnmağa; Hasan ojlu Mustafa Hilmi. ömer oclu Ali, Mehmet oçlu hafız Ali. Aziz ojlu Ali, Mehmet ogln Osman. Andülâziz oğlu Esref altısar ava; Mnstafa oglu Halil. lsmail oğln Hüsnü, Mustafa oglu Mehmet, Mehmet oğln Mnstafa, Hasan o|ln Süleyman, Hasim oğlu Meh met, Gaffar ofcln Mehmet birer sene agır hapse, o kadar da emniyeti nmnmiye nezar«ti altında tntnlmaga; Sülcyraan oğln Hafız Tevfik iki huçnk sene ağır bapse ve o kadar emniycti nmn miye nezaretine ve bepsi de 4800 kurus mesarifi mnhakemeye mabkum edilmişlerdir. Ll» olayı vardır ki, Bursa olayı üzerine büyük bir tepki gösteren Atatürkün. Türk (iem,ligini devrimlere ve benlieme sahip çıkma yolundaki uvarnıalarıyla tam bir paralcUık ıçındedir. Yine Ataturkün «Bu bir din meselesinden çok bir dil meselesidir» teshisini koymasından sonradır ki, 1933'ün SubatMaM« aylannda çok kesif bir «dil'de reform» kanpanyası açılmış buInnmakta, gazeteler lıer gün Türkçe karşılıkları aranacak Arapça ve Farsça keliraelere aıt listeler yaymlamaktadırlar. Kısacası, Atatürkün Bnrsa olayına müdahelesi ve mürtecılere kar II sı bâzı memurların mfisamahali davranışlarını affetmeyısl, Türk toplumunu açık sekilde etkilenıiş, memleketin her tarafından Atatürke telgraflar yaimağa baslamıstır. Hepsi de «devrimlerinin bekçisiyiz, senin volnndayız» özet anlajnını tasıyan ba telgraflardan bâzıian o günün eazetelerinden çıkanlarak, bir örnek olsnn diye yarınki yazımızda okuyncnya snnnlacaktır. Bursa olayı üzerine Atatürk'e çekilen telgraflardan ömekler / L A J V R O N Y A ÇİMENTO TİCARET LİMİTED ŞİRKETİNDEN: 1967 jilı Çimento Satışlan icin 25 Aralık 1966 akşarnına kadar talepler kabul edümektedir. Satış ve teshm şartlarımîzı ihtiva eden şartnamemiz ve matbu siparış talepnamesi Şirketimizden temin edılebılir. Sayın müşterüerimize ilân olunur. Posta Kutusn: 72 K O N Y A (Basın K 1547 24534 '14447) ÇORUM AÛIR CEZA MAHKEME HEYETÎ ra, pençelerinl «Türkee exan l§temeıük» çülerin onrazlannft gecirmis ve Hasan beyin salıverdigi adaralar, 5 Şnbattan itibaren toplanmağa baslanmıstır. tlk resraî tebligde olayın suelnlan olarak isimleri geçenlerden başka, Müftü Nnreddin efen di. fabrikatör Gaffarzade Mfhmet efendi, Orhan camii müeızin vekili Hfiseyin, Demirtas camii mfiezzin vekili fgmail, l'lncami mfiezzini Metamet, Ulveaml hatibi Hsfız Tevfik, Kasap *usaf, Arnavnt Musa, Vlncami kavvom vekili Tnsaf da tevklf edilmiler, b5ylece sanıkların sayuı 24'e çıkmıştır. Saveılık kısa zamanda 200'den faıla kiinin ifadelerini alarak, olav hakkında böyük bir dosya meydans re tirmistir. Snçlnların önce Bursa Agırceza Mabkemesinde yarçılanaeakları ilân •dilrais; fakat Atatürkün Bnrsa olavı üzerine gösterdigi hassasiyetle gayrete gelen savcıların ynrdnn her ta rafında devrim »leyhinde bulu nan mürtecileri takibe baslamauyla çoğalan dosyaların hep be Taber Çomm'a nakledilmeai ve mürteeilerin orada mnhakeme ediimeleri nygnn göriilmüstür. Gazeteierde ber ?ün, ynrdnn her tarafından alınsn «bir mıirteci daba yakalandı» haberleri görülmege baslanmıştır. Türk Adliyesinin pençesı Snlh Hâkimi Hasan beyin ve Müddeiumumui Sakip beyin temsil ettiklrri Türk Adliyesi, açıkça Devrime karsı girisilen bir irtica hareketinde kadife gibi yonmşak ve affedici iken; Atatürkün işe el koymssından son Bu dile iecavüzdiir!» Bursa 6 (A.A.) Bâzı miirtecilerin ezan ve kametin Turkçe oknnmasından dolayı 1 Snbat 1a sebebiyet verdikleri hâdise üzerine dün Bnrsavı teşrif eden Reisicnmhur bazretleri bn âna 1933'iin üç ayı Böylece. 1933 yılının 1 Snbatı ile 1 Mayısı arasında çeçen üç ay, olayının haberleriyle, yankılarıyla ve bn olavın yarattıfeı difer bir takım olaylarla doln geçmiştir. Meselâ bir «VAGON Karar Çornm Mahkemesi, 1 Mavıs Pa zartesi günü Bnrsa olayının suçlnları hakkmda karannı verroitir. 2 Mayıs tarihli gazetelerde Ditşi Bond MODESTY BLAISE mmmmmmmmmm Bugüııkii program LAMA' OLIJ2MU/0M • ••• • • SOLDA>' SAĞA: 1) Boğaziçmde bir spor kulübümuze ait bulunan egîence ve spor adasının ismi, 2) Güzel yazı yazma sanatı; Görüşümüze ve davraruşımıza uygun olan kimse, 3) Mermer den veya taştan yapılmış çok sağlam ve tabutun içine yerleştirıldıği muhafara; Arap ü'.kelennden bırinde tarıhî bir kale; bir nota, 4) B:r sayı; bir uzvumuz veya bir Ingılız uzunliik olçüsü; mıllî oyunlanmızdan, 5> Kımsenin o telıne dokunmaya gelmez; vazıh sar.h, açık; iyilik, hayırseverlik, 6) Ateş; Bir meşrubat nevuıi muşteriye arzeden kimse (iki kelime> 7) Bir ünvana ve ber hangi bir hakka sahip olmaya uygun kimse; boş konuşma ve konuşarak vakit öîdurme, 8) Tersi: îçinde su bulunan veya bulunmayan derin çukur; bir peynir cinsi: elektrıkte bir kanun; kamer. 9» Bır şeker nevi; ücretle çalışan kimse: Btr erkek ismi, 10) Boş israr ve diıenme; aklî meiekeleri yerinde olmayan; cefa'nm arkadaşı; bir renk. 11) Bir nota; tersi: Sert, sağlam: en iyi ve rahat mübadele vâsıtası, 12) Hayvanlarm barmağı; müşkül bir durumla karçıkarşıya kalan (iki kelıme), 13) Kuzu sesi; Içine hububat yerleştirilen ve uzun zaman muhaiaza edilebilen büyük ve yüksek yapı; bozuk, iyi işlemeyen, 14) Bir uzvumuz; ati, Istikbal; bir şeyin olmasma «kıl payı« kaldı anlamına bir kelime, 15) Tersi: Bir hayvan; tersi: Bir erkek ismi ve tarihte büyük bir Türk hakanı; yap rakları çiğ olarak yenen yeşil bir sebze, 16) Hastaya verilen pirinçten yapılan koyu çorba; DP devrinin sâbık Bakanianndan birinin soyadı; kıyamette üzerinden yalr.ız günahsızların geçebileceğine inanılan kö^jrü.. YUKARroAN AŞAĞrYA 1) Çanakkale'nin Türk kahraman lığmın destanı olmuş ilçelerinden bıri; oturma, 2) Her hangi bir dile BULMACASI 9 1O111213141516 İ 2 3 4 5 6 7 8 ÖLDU Y1\Z,\/S. İ S T A N B U L 06 25 fl6.30 06 45 Ofi.öfı 07 00 07 (15 07 30 07 4ö O7 3ı1 07 55 08 01 08 15 OS 45 09 00 0910 10 00 10 S0 10.55 1101) 12 00 12 2S 12 30 13 00 13 15 1.131 15 00 15 35 15 40 16 00 16 45 17 l î Acıli5. mogram * Turkuler eecıdı (11 " Konusma Turkuler eecldi (3) Kove haberlcr Kovden Kente muzik Habreler ve hava durumu M a n b u l ' d a bueun Studvo G'den Kucuk iîânlsr Beraber t u r k j l e r Sabah ve muzık Ist?vın c a l a l m Icteklerinız Cocukların koses! ^i. Plâklar dbnuvor Pazar skeci «HüllecS Kısa haberler Konserln naklen v a y ı m Üc clzei. ü c nlâk Kucük ilânlar Y. sesl kadınlar korosu Haberler ve hava d u r u m u San soloları Heklâm DroErrarnlan Ocera konserı Kavıo mektuDİarı T Yakarceiik'ten nırkılar Mac nakli Plâklarla orkestralar Kıtaplar arasmda Garth 20 fıO R. Senses'ten türküler 20 15 Levleğin ömrü 20 40 20 55 21 00 21 45 22 00 22 40 22 45 23 00 24 00 CİZi'M İ^IMİZ. MbCEVUESLSCİ tİSeUMAÜ 3C*iİMtl OvlLAd TİPCANV 17 50 R e k l â m Droeramları 19 AO H a b e r l e r v e h a v a d u r u m u 19 4(1 Kucuk orkestra Cecen hafta 24 saatin olavlart Buvuk studvodan ' Serao Mııtlu'dan sarkılar Reklâm Droeramları Kucuk ilânlar Haberler ve hava durumu Sızlerle beraber Kaoanıs ve Droaram mo M Eryürek'ten tılrküler • TIFFANY JONES »MES'A ci I^KII TAKMAK. c Biısivj T A M A M Ml p İST4NBUL İL RADYOSU 09.55 Acılıs ve proera.m 10 00 Sizın icin 10 .•»0 Minvatür m ü u k 11 00 Hafıf sarkılar 11 10 Akordeonla melodller 11 45 Pivano soloları 12 00 Cecmis eunlerin seslerl 12 3(1 Oele konseri 13 00 Tatil melodıleri 13.30 Koncerto saati 14 00 Pazar meiodtleri 15 30 16 0(1 17 00 17.30 18.00 18 30 19 00 19.30 20.15 21.00 21 45 22.00 22.30 23 00 21 1 0 00 30 01.00 14 3(1 Fıkralar ve muzil 15 0(1 Gencler icin ğinln olması halinde fakirlere yardım içın bir kurban kesmeye karar veren insan (ıkı kelime); dınen yasak olmayan veya bir insanın hakkederek, alnınm teri ile kazan dığı şey, 3) Erimiş kalay kullanmak suretiyle bir teneke veya saç levhanın deliğini kapsmak veya birbirine yapıştırmak; Aşağı değıl, 4) Argoda söylerıişi ile bu>Tik erkek kardeş; sıvı 5) Atlantikte buz dağiarına çarpmak suretiyle batan büyük yolcu gemisi; bir kadm ismi veya güzelliğini övmek, 61 Dünyamızın uydusu; Hayvan yıyeceği; Evde beslenen hayvanlardan birinin talma uzvu (iki kelime) 7) Adı bir filme de konan Amerıkada bir şehir; Bilginler (eski dıl) 8 Çe\ık, > çabuk, hareketli; kederli olmayan ve yaşı küçük olan kimse mânâsına (ikî kelime), 9) Kocakarı ilâcı olarak da kullanılan bir merhcmın adı (iki kelimeî; bizi doğurtan, 101 Bir renk; caz veya hafıf müzik orkestrasmda davul; çalma (arga), 11) Haşarı çocuk; sporda en iyi kro nometrik veya metrık derece, 12) Bağışlama; tersi: her sene baharda Manısada kutlarian ananevi bir bay ram; tersi: kucakla mânâsına da gelen bir emir. 13) Evin üstü, bazı yeıierde ev mânâsına da gelir; Istanbulun bir ilçesinde haftanm mu"ayyen gunlerinde kurulan ve köyünun mallarını satışa arzettiği yer anlamına (iki kelıme\ 14) Isün; Daha çok musevüerde kullanılan bir kadın ismi; Yurdumuzun en giiney noktasındaki ve muzlan ile namlı ilçe, 15) Katışıksız; Bir denız taşıt aracı (çoğuO; çocuk bakımı ile mukellef eıkek hizmetkâr, l€ı Bir komşu ülke; îlkokul oğrencilerinin siyah önlüklerinin «> nu veresim: AYHAN BAŞOĞLU KIZIL KULE Caz m ü z i ü Pazar konserl Cav saatı Kucük konser Ivi aksamlar Senfonik muzık Cesitli melodiler Aksam konserı Genclerin sevdiklerl Muzık dun\asından Hafıf muzlk Caz saatı Gece konseri Tatil aksamı ıcın İstanbulda eece v a r u ı Hafll müzik Program ve kacıanif William FAULKNER Assubay Lowe feleğin çemberinelbette ama, Tugay karargâhının den geçmiş bir kimse gibi şöyle oralarda dolaşmaya fena ahştı o. BtRfifCt BÖLÜM bir baktı. Savaştan bana düşen tek ganirnet I bu köpek. Zıpçıktı asteğmenler, Söyle bakalım, nedir o İÇÜ0WE, Julian, numara..., son ola ğin?» den selâm vermedi diye zılgıt ye» rak hava assubayı, bilmemkaçınat mıyen bir 0. Hadi bakayım, şu « Bilmiyorum, kardaş. Bunu Filo, Hava Kuvvetleri filosunun canına yandığım memleketin uyyapan herife geçen Salı Mıllet Mecöteki acemi kahramanlannca Tek ku getiıici ıslaklığından uzak kallisi madalya verdi savaşı durduKanat diye anılır dünyaya sapmak için lutfen biraz birşey içerracak bir şey buldu diye. Bütün san, üzgün bir gözle bakıyordu. misin' Şeref verirsin bana, sen de Holandalıları bizim orduya al, Onun uğradığı hastalık da hawa i!k iki kadehi yuvsriadıktan sonkırk gün bu matahtan içir, anlakomutanlarından, generallerden o ra artık aldırmazsm. Memleket öz dın mı? Hangi savaş olursa olsun güzelim tek şeritlilere kadar, onlemi veriyor bu bana: Garaj gibi. hapı yutar. Çaktın mı dalgayı?» dan başka daha birçok kişinin uğSen hiç garajda çahştın mı?» « Çakar gibi oluyomm. Savaş radığı sanlıktı; Fransızlann pek mı, dans mı, kimse bilemez, ha?» Yerde, iki aranrn arasında, Yaph yerinde olarak «hevesli uçman» « Yo, bilirler ya. Kadınlarm nak'm yo' arkadaşı oturmuş, dadedıkleri o. alanlarda çalışan arvhepsi dansa kalkar. Dinle bak, be ğınık, ıslak bir yaprak cigarasını şılmaz yaratıklan saymıyoruz. Sanım kıyak bir minnoşum vardı, yakmaya çalışıyordu. \aşı onun hesabına durdurmuşlardedi ki: «Vallahi sen dans bilmiAssubay Lowe: «Tıpkı yanıp yıkl dı. yorsun> dedi. Ben de dedim ki: lan Fransa gibi» diye düşündü. InIşte «Imdi o, içten ice tüten bez«Vallahi bilmiyorum» dedim. Dans giliz Hava Kuvvetleri'nden Yüzbagin bir üzgünlük içmde, orada öyediyorduk. «Nesin sen sahı?» dedi. sı Bleyth'i Fransızlann demokrale oturuyordu, >atakh vagonda git «Nıye soruyorsun?» dedim. «BüEisıni güçlendirmek için gönderme imtiyazmın tadına bile varmatün generaller gibi. binbaşılar gimislerdi ya, bu içten içe işleyen dan, o uğursuz beyaz şerıtli şapbi. hattâ çavuşlar gibi dans edebianılara sürüklenmişti akh. kasını başparmağmda dondüre lirim ben, çürıkü demin pokerde Arkadaşı, ağlamaklı ağlamaklı: döndüre. dörtvüz kazandım> dedim. «A, sa «A. askercik» dedi, «sahipsiz böl€ Burnuna rüzgârı mı yedin, hi mi?» dedi. Sahi ya, yapış bagede, tek başına, kibritin de yok. hey. arkadaş?> dedı Yaphank. na» dedim. «Nerede?» dedi ama, Ne pıs şey, değil mi, ju savaş? Sagösterir miyim! Derken, o herif O da memlekete donüyordu. na soruyorum • yanaştı kıza. «Bu dansı benlen Ayyuka çıkan bir kötü viski koÖtekini ayağıyla dürtüp devireder misin?» dedi. O da dedi ki: kuyordu. meye çalıştı, sonra kendi yuvar• Hayhay» dedi, «bu kız dans bıl landı, başladı ağır ağir tekmeleJulian Lowe, ters ters: «Of, hamiyor» dedi. E, çavuştu o, şimdidi or'danr> diye çıkıştı. meye. ye kadar gördü&üm en iri yarı Yaphank elıni o yıpranmı? jap« Yer ver. hey, sen, kıdemli çavuş. Hani Arkansas'ta bir herif kasına gotürerek selâm verdi. deniz eri. Yer ver, hey, sen, piç varmış, bir araplan başı belâya < A, hay hay. Generahm... YokkurusuHeyhat, hödukler.. Fagirmis, bir arkadaşı demış ki: «E, sa, Teğmenim mi deseydım? Kulan filân. Ben bunu bir oyunda işittim, sen dün bir arabı öldursura bakmayın, hanımefendi, gaz gordüm, anlıyor musun? Güzel rnüşsün» derr.iş. O da demiş ki: yuttum da gözîerim bozuldu. Berbir mısra. Hadi, hadi... General «Evet, yüz kilo gelirdi» demiş. îşlin'e gidıyoruz! Evet, ya, Berlin'e Pershing geldi askerciklerinlen bir te onun gibi bir adam. Ayı gibi gidiyoruz. Sana gelıyorum, Berkadeh bir şey içmeye.» bir «jey.> lin! Numaranı aldım. Numara sıAssubay Lowe'ya döndü: fır bin sıfır yüz sıfır numara sıTrenin yana savruhışuna uydu Suna bak. Smlsıklam bitik, fır, er (hem de pek er) Joe Galliö\le değil mi''» kendini bıraktı, bir gıttı geldi. gan; geçide geç gelir. yorulmakta Assubay Lowe: «Yapma AllahaşYerdekı adam: «Coonyak savaşı» geç kalır, kahvaltıya geç gelir, kma!> dedi. rîive mırıldandı. «On kişı öldü. kahvalü geç kalırsa. Hürriyet Hey« Elbette ya dedi otekisi. «YalBelki onbeş. Belki yuz. Zavalh keli hiç görmemiştir, gdrse suratınız. sana dokunmaz. Ben denedim. çocuklar merrlekette: .Neredesin, nı çevırmek zorunda kaludı.» Benim kopek ondan damla içmez Alice ? ^ dıvorlar.» (Devaını var) 1 AN K A R A 06 25 06 30 07.no 07 05 (17 .JO 07 45 (18 00 08 05 118 2 ı HS2" 09 Ot"! 09.20 ÎOd'1 10 30 10 50 10 î5 11 53 12 <n 12 30 13 00 13 15 13 35 14.00 14 15 15 15 15 20 15 40 16 3<l 16 45 16 55 17 0lı 17.30 17 50 19 00 19 30 2(1 Ofı 20 05 20 25 20 4fl 21 00 21 05 21 20 21 50 22 25 22 45 23 00 23 45 24 00 Acılıs. Droıcraın G u n a y d m <Sarkılar Kove haberler Sarkılar ve ovun havalsrı Haberîer v e hava d u r u m u Sabah miıZlŞi Ankarada bueun B a e l a m a d a n ovtın h a v a l a r ı Kucuk ilânlar T nvızıeı dmlevlci isteklerı CocuKİarın gozuvle Hafıf Batı muzleı Pazardan pazara Besmcı sa\fa Kısa haberler Özel eslence K u c ı k ilânlar E\fel'den muzik Halk muzıeı istekleri Haberler ve hava durumu Trafik Sevdığiniz sealer Cocuk bahcesl Reklâmlar Kı«a haberler Mulkive Toper'den sarkıIaT Cesitli muzik Ali Rıza Koorülüleroüu' dan sarkılar B r m e z t j k e n m e r Anadolu Kısa haberler Kadınlar T. turkuler Kov odası Reklâm'ar Hnberler ve hava dunırmı Cesitli muzık S n r dunvasında cocuk Yasar Özel'den s a r k ı l a r Turkuler Mu7ik d u n v a s ı n d a n haberler 24 Saatin olavları Gecen hafta SDOT dereısi Caz müziei Avten Zeneer'den sarkılar Haberler va hava durumu B. Mllletler eünü Dan» müzifti Proeram v» kaoama