Katalog

SAHİFE DÖRT CüMHURtTET 7 Kasım 1966 kımından oldukça zayıftı. Okulda ögrenilen fransızca İle bu Hsanı ilerletmesine de imkSn yoktu. Harb Akademisinde iken bana dsima: Bir erkSnıharb zabiti mnhakkak lisan bilmelidir. Bnnun aksini düşünmek büyük bir haUdır. Derdi. Yaz tatillerinde Mana». tır'dan Selânik'e annesi Zübeyde Hanımın yanına döndUğü zamanlar Topbanedeki College deı Frere de la Sallein özel kurslarına gider, fransızeasını ilerletmeğe gayret ederdi. Tarihe ve özellikle Türk tarihine merakı vardı. Manastır 1dadisindeki tarih hocası Kolağası Mehmet Tevfik Bey (Cumhuriyet devrinde Diyarbakır railletvekili ve Türk Tarih Kuruma üyesi) değerli ve milliyetçi bir Türk subayı idi. Türk tarihini iyi biliyor ve öğrencilerine tarih zevkini veriyordu. Atatürk, Türk tarihini bütün genisliği ve derinliği ile kavramış bulunan bocasından daim3 saygı ile bahsetmistir. Bir gün bana: Tevfik Beye tninnet borcum \ardır. Bana yeni bir ufuk açtı. Demistir. Bn zatU Cumhnrlyet devrinde benim de yakın ve ı«miraî ahbaplığım olmastur. Mustafa Kemal, 1898 de kasım ayında Manastır Askeri ldadisinden ikincilikle mezun oldu. INSAFSIZCA DAYAK YEDİ VE BU Ü YÜZDEN OKULDÂN AYRILDI 1894 te Selânik Mülkiye Rüstljesine girdi. Orta tahsilini bu rada tamamhracaktı, fakat kısmet olraadı. Okulun aynı zamanda müdiir yardımcısı olan matematik ögretmeni Hiiseyin Efendi dayağı bol ve cebernt bir insandı. Kendisine Kaymak Hfifız derlerdi. Araa, bu lâkapla hiçbir ilgisi yoktn. Mustafa Kemal bize ondan babsederken: Berbat bir adamdı. Kendisinden çok korkardım, ya bana da topa atarsa, ne yaparım, diye düsündügum zamanlar ter basardı. Korktngn başına geldi. Sınıf arkadaşlarından biri ile kavga ederken Kaymak Hâfıun eline düştü. tnsafsızca dayak yedi \e bu yüzden de okuldan ayrıldı. Büyük snnesi bu kadar tahsili kâfi görüyordu. Annesi ise oku • ması taraftarı idi. Mustafa Ke mal, der ki: Onlar okusun mo, okumasın mı? diye aralarında münakasa ettikleri sıralarda ben kararımı çoktan vermis bulunuyor dum. Asker olacaktım. Komşu • muzda Kadri Bey adında bir binbaşı oturuyordu. Oğlu Ah met, Askerî Rüstiyeye devam ediyor ve mektep elbise si giyiyordu. Onu gördükçe ben de böyle elbise giymeğe hevesleniyordnrn. Sonra sokaklarda «nbaylar görüyordnm. Bu dereeeye vâsıl olabilmek için takip edilmesi lâzım gelen yolun Askerî Rüstiyeye girmek olduğunu da anlıyordnm. Annemi şöyle bir yoklayım, dedim. Hiç taraftar olmadı. Şiddetle reddet ti. Mnstafa Kemal, ailesinden ha bersiz askeri rfistiyenin kabul imtihanlanna girdi ve kazandı. SağladıÇı basarıjı gözönünde tutarak öğrenim süresi dört yıl olan rüstiyenin iiçüncü sınıfma aldılar. Zübeyde Hanım, bu erarivâkii kabul zorunda kaldı. Selânik Askerî Rüştiyesi, Mithat Pasa caddesinde yeni ve çok güzel bir birıada idi. O zaman kuvvetli öijretimi ve disiplini ile söhret bolmustu. öğretim üyelerinin çofrunlufrunn aydın fikirli subaylar teskil edi yordu. Mustafa Kemal kabiliyeti ve zekâsı sayesinde arkadas ları arasında birdenbire sivriliverdi. Bir gün, matematik öğretmeni yüzbaşı tsküplü Mustafa Efendi: Senin de adın Mustafa, benim de. A rada bir fark olmalı, ne dersin, senin adının sonuna bir de Kemal koyalım. Dedi. Genç öğrenci, boeasının bn teveccüh ve iltifatına teşekkür etti. öfretmen yüzbası ertesi günü kendisine: Mustafa Kemal Efendi, tahtaya gelin. Diye bitap etti. O t/ünden sonra Mustafa, Türk tarihinde ebedî kalacak olan Mnstafa Kemal adını aldı. Fransızca ötretmeni Yüzbaşı .Nakiyüddin Efendi de (Cumhuriyet de\ rmde milletvekili Nakiyüddin Tücekök) talebesine hususî bir alâka gös • terivor, fransızca öğrenmesi için tes\ ik ediyordu. Mustafa Kemal. 1896 yılı basında Selânik Askerî Rüştiyesinden mezun olduğu zaman on beş yaşında idi. Bize rüştijeyi kırk küsur mevcutlu sınıftan dördiincü olarak bitirdiğini söylemiştir. etmlstir. Nazik ve kibar bir insandı, demekle yetinmiştir. Lise öğrenimi Mustafa Kemal, lise tahsilini Kuleli Askeri Lisesinde japmak istiyordu. Rumeliden avrılarak Istanbula gitmek istemesinin sebepleri arasında anne sine gücenmiş olması da \ardı. Selânik'te Hasan Bey adında vatanperver bir knrmay subav vardı. Birçok defalar okula miimeyiz olarak gelmiş, Mustafa Keraali tanımış, takdir etmisti. Son imtihanında bulunmuş, bir münasebetle de ldadi tahsilini nerede yapacağım sormuştu. Istanbula gitmek istedigini öğreninee: Bundan vazgeçiniz oğlum, demişti. Manastıra gidiniz, orv da daha iyi yetişirsiniz, Mustafa Kemal, Hasan Beyin tkvsiyesini dinledi. Üç arkadası ile beraber Manastıra geldi. Burada yatılı ve daha fistün dereceli bir okulun sartlarına ça • buk intibak etti. Rumelideki diğer askerî rüstiyelerden seçkin öğrencilerle tanıştı. Yeni arkadaşlar buldu. Bunlann arasında ömer Naci de vardı. ömer Naci güzel konuşuyor, güzel yazıyordu. Mustafa Kemal der ki: Eğer kitabet hocamız alay emini Mehmet Asım Efendi imdadıma yetişmeseydi, ben de şair olup çıkacaktım. Çünkü beve•im vardı. Asım Efendi bir gün beni çagırdı. Bak oflum Mustafa dedi, siiri filân bırak. Bu iş senin iyi bir asker olmana mâni olur. Diğer hocalarınla da konuştnm, onlar da benım gibi düşünüyorlar. Sen Naciye bakma, o hayalperest bir çocuk. lleride belki iyi bir şair \e hatip olabilir, fakat askerlik mesleginde kat'iyen yükselemez. Hocamın ne kadar haklı oldugunu hâdiseler ispat etti. Çok arzu ettiği halde Naci, erkânıbarb yARIN: Atatürk'ü Tahsil Devresinde Etkileyen En Önemli Olay ömer Naci zabiti olamadı. Meşrutiyette Ittihatcılann en seçkin ve heyecank hatiplerinden biri olan yakın arkadaşım ömer Naci bakikaten askerlik mesleğinde yükselemedi ve maceralı bir hayattan sonra genç yaşında vefat etti. Mustafa Kemal, matematikte sınıfının en basanlı öğrencilerinden biri idi. Fakat lisan ba> IOIIIİI3HHH İSTANBUL 6.25 Açıllf 6.TO Gunaydın 6 31 Turkuler geçidi 6 45 Konuşm» 7.00 Köye haberler 7X15 Sabah melodileri 7 30 Haberler 7.4S IsUnbul'da bugtın 7.50 Stiıdyo Cden 7JS Küçük ittnlar 8.00 Bu Mbah tizinle 8.01 Halif muzik 8.20 tstanbul'un lesl 8.40 Keman sololan 9 00 Biz bize 9.01 Sorunlanmız •j 9.15 Radyo bafif müzlfc orkestrası 9.30 Çocuk bahçesl 9.45 Bu hafta ünltemiz 9 50 Bir îey unutınadınız y « ' 9 55 Çocuk korosu 10.00 Blzden size 10 01 Müzik kııtusu 10.15 Kadın ve çevresi 10 25 Hüsevin Oylumdan tflrküler 10 40 Arkası yarın 11.00 Kısa haberler 11.05 Müzik kusagı 1106 Sabah konserl 1145 Çaz garkıcıları 12 00 Plvanodan melodiler 1J.15 Ddrt ses. dort tazdan türküler 12.30 GüHzar Ersel'den sarkılar 12 45 Saml GöjKis'ten şarkılar 13 00 Haberler 13.20 Stüdyo G'den 13 30 Ferih» Malkoc. Melâhat Pars'tan sarkılar 1İ.05 Ejtitim radynııu 14 55 Kısa haberler 15.00 Kspanıs. 16.55 Aeılıj 17 00 Mavl Ijıklar orkestrası 17 20 Karma Fmsıl top. luluğu 17.50 Reklim programlan 19.00 Haberler 19.40 Stüdyo G'den 19.55 Küçuk ilânlar 20 00 Nida Tufekçi'den türküler 20.15 Lied programı 20 40 Rahml Sdnmezocak'tan sarkılar 20.55 24 taıtin olayları 21.00 Sanat dünyamız 21.20 Sevdiklerinizle beraber 21.35 Kucuk ilânlar 21.40 Tiyatro okulu 22 00 Rekl&m programları 22 45 Haberler 23 00 Senfonlk siirler 23.30 Barok müzik 24 00 Kapanıs. İSTANBUL tL RADTOSD 18 55 Açihs 17.00 Stzm tdn 17 30 Kuçuk konser 18 00 İyi ak»amlar 18J0 Senfonik müzik 19 00 Cesitll melodiler 19.30 Aksam konseri 2015 Beraber seçelim 31.00 D3rt rüzgarın getlrdia ezgiler 21.15 Sonat saatJ 21.45 Almanya'dan melodiler 22 00 Gece kon. •eri 23 00 Caz saatl 23.30 Sevilen sarkılar 24.00 Piyano »oloları 00 15 Tango ve passodobleler 00 30 Hafif müzik 1 00 Kapanış. Ali Rıza efendi Ragıp Bey içgüveysi olarak eve gelir gelmez, Mustafa Kemal münfail oldu. Evi terkederek Horhorsu mahallesinde oturan öz halası Emine Hanımın yanına gitti ve Manastır A*keri Idadisine gidinceye kadar da anasının evine nadiren ogradı. Mustafa Kemal, annesinin bn ikinci izdivacından bizlere pek az şey söylemiştir. Hattâ Ragıp Beyin Birinci Dünya Savasın • dan sonra Selânik'te vefat ettiğini çok sonraları işittim. Talnız üvey babasından bahsederken: Bana karşı çok saygılı davbuyük jıdam mnamelesi ögretmen Tevfik bey ci Ali Rıza Efendiden aldıfı dnl maası ile aileyi geçindiremiyordu. O sıralarda Larisa'dan Se lânik'e göçmen olarak gelen \e Reji Idaresinde memur alan Ragıp Beyle evlenmişti. Ragıp Bey de duldu ve eski ailesinden hatınmda yanlıs kalmadı ise, iki veya üç çocuğu vardı. Mustafa Kemal, anneginin yeniden evlendiğini haber aldığı zaman çok müteessir oldu. Bir gün, Atatürk'ün çocukluk arkadaşlarından olan Hacı Mehmet Bey (Cumhuriyet devrinde milletvekiii Mehmet Soraer) bu olaydan söz açıldığı zaman şunZübeyde Hanım, rahmetli zev ları ö Zübeyde hanımın ikinci izdivacı HAFTAL1K BÜLMACANIN HALLEDİLMI9 ŞEKLİ 123456789 ;::::::::•;::::::! N l l t i b U S • ••••(lllllltlltlllllltllillllllltlKtllllt • • • • • • • • • • • •• • • « • •« « • ••• • • • • • • • •• • • • •• « • • • • • • a • • • • • • • • • • • « • • •• • »•• • » » • • • • • • • • « • • • • « •• • • • • • • *••••••••••*••••••••••••••••••*••*•t««tat*«*«••*«•••••••••••••at•••••••••••••••••••*••••••• «IIM •••ll«l(lllllllllllf)ltll«li«ll soyledıkleri sozlerden olur. 9 Bir sa>ı, çıftçinin Urlasına ektlklerlnden. YUrtARIDAN ASAĞfYA: 1 j A\Tupanın en önemli sehirlerinden birinin halkından. goze görunrniyen üçüncü sahış. 2 Kurutulmuş çayır. evren (eski terim). 3 Bır çogul takısı, duşman (Divan Edebıyatında). 4 «Onun meşguliyeti bır turlu sona ermez» mânasına bir soz ve bır çekım. 5 Tersi »aşağı kısıma dır, yaşlı kadınlar bazan ANKARA 6 25 Açıhs 6 30 Gunaydın 7 00 If.oye baberler 7.05 Karışık karkıUr 7J0 Raberter 7.45 Sabah müziği 8 00 Ankara'da tugun 8.05 Her telden 8 40 Küçuk ilanlar 8 45 Turhan Karabuluftan türküler 9 00 Sorunlanmız 9 20 Sabah konseri 9 35 Ksa haberler 9 40 Arkası yarın 10 00 Eğitim adyosu 10 55 Melodiden melodiye 11.15 Çocuk bahçesi 11.30 Konser saatl 12 00 Öğle muzifi 12.15 Kıbns saati 12.25 Küçük flânlar 12 30 Beraber ve solo sarkılar 13.00 Haberler 13.20 Plâklar arasında 13.30 Eeklâmlar 14.00 Çocuk bahçesi 14 15 Muıtafa Geceyatmazdan türküler 14.30 Gönul Akın'dan tarkıiar 14 50 Haflf müzik 15 00 Eğitim radyosu 15.55 Kısa baberler 16.00 Müzik dinllyelim 16 20 KOçük llânlar 16 25 Kemal Oncan'dan şarkılar ^ 16 45 Bugün için seçtiklerimlz 17 00 Yurttan sesler 17^0 İş d»nüsu 17.50 Reklâmlar 19 00 Haberler 19 40 Küçük ilânlar 19 45 Saniye Can'dan türküler 20 00 Uykudan önce 20 05 Hüseyln Gökmen'den sarkılar 20 25 24 saatin olaylan 20J0 Küçük konser 2100 Mikrofonda tiyatro 22 00 Nlyazl Yılmaz'dan türküler 22 15 T B.M M. saati 22.35 Hafif müzik 22.45 Haberler 23.00 Opera «Ibümünden 23 45 Gece yarısına doğru 24 00 Kapanıs. l 2345^789 blr ••••••••••••••••• *•••• •••••••••••••••••••••*••••••«•••••»•••••••••.••• *••••••••••«••••••••••••••••••••••••••«•••••••••••«• •••••••••••••••••••••••*••••••••••••••••••«•••••*«•• ••••••••••••••••••«•••••••••«»•••a•••••••«••••••••!• ne 5U3 olarak di. kilen parçalır1 Rusların en önemli parti ku' dan, çevrilince nılu (ikı sozl. 2 Kıvılcım saçar tkaJburdan geçldurumdaki Iâkırdı (iki soz). 3 rir» anlamma bir Her hangı bir kişiye veya kanuna çekim bellrir. 7 saysı gosterme hareketi. 4 Bir ta EvvelJd fünkü Askeri ar«çkının tersi, gramerde bir bölum. 5 Bır erkek adı, iki mânalı soz soyübulmacanın lar toplantı yeri yerek karşısındakine taş atma (eskl hallfdilmis sekll ele geçirmek (iki terim). 6 Bir sıfat takısı, bır kuş soz). 8 Tersi tblr isin ücretslz meçeşıdl. 7 Tersi engel veya bır çeraklısı» demektir. 9 Şairin dörtte 5it türkudur, bir emir. 8 Çevrilinikisi, bir tafitın yarısı. «ptaJ glbl ce sevgıülerın ayrılırken birblrlerine saf. birlerine boyle seslenirler. 6 Kadın elbiselerl 40.000 Adet Kundura Ambalâj Sandığı Satınalınacaklır 1 Bu is.e ait resim ve sartnameler Müessesemizden veya Müessesemizin Sirkecide S ind Vakıf Han altmdaki toptan mağazamızdan temin edilebilir2 Teklifler 16/11/1966 günü akşamına kadar Müessesemizirj Beykoz'dakj Muhaberat Şefliğine verilmiş olacaktır. S Teklifler arasında şartlanınızla ihtiyacimiza en uygun olanlar terdb edilecektir. IIFFMflt JONES RAKAMLI BULMACA SÜMERBANK DERİ VE KUNDURA SANAYİİ MÜESSESES< (Basın 22143/13012) konu veresim: AYHAN BAŞOĞLİT |(|2|[ KULE OftBk* MUHASEBE ŞEF MUAVINI ARANIYOR Ticarî muhasebede tecrübeli, azaml* 35 yaşında bir MUHASEBE ŞEF MUAVİNİ ARAMYOR Hal tercümesi ve bir fotoğrafla Mür: PK. 1087 Istanbul Üâncüık: 6938/13001 NASO. BALLEDtLECEK? Tnkandak) rakamlı balmaeada «adeet • tane anantaı (Ipoeai »e • tan* loont rmrdu Boı olao U karenlo Içioc 1 deo 1 • kadat aygnD blreı rakam koyarai »e toplama. carpma çıkartma. bölmc Isaretlertne dlkkat ederek toldan wj» »* rukandao •sagıya bnlmacada gösterllen (onoçlan bulunoa, Biraa raktlnlsl «ln amma bns vaktinhrt hosea eedrmls olnrsonnm. 65 Gözlerini yumdu." Müdürün göz lükleri tel saph mıydı, değil miydi?1 Gözlerini iyice yıımdu. Battal'm verdiği mühürler sağlam du ruyordu deği) mi kuşağının arasında? Kel Bektaş, damına ateş yakmıştı. Bağlara eşek salacağım diyordu. Battal da: «Sen götünü yırtsan, Kır Abbas'ın tırnağı olmaz sm! Otur yerine, otur, otur!» deyıp payhyordu. Bu Battal çok iyi bir tışak emme . Öyle bir eşı menendi bulunmaz yiğit emme .. «Dayanın yeğenlerim!> diye bağırıyor du yasmurlu bir havada Kır Abbas. Öküzler çamura çdkmuştü. Kağnılar batmıştı. tteliye iteliye önlerindeki dağı devireceklerdı De vireceklerdi ki güneş doğabilsinl Güneş neden doğmuyordu? Takı lıp kalmıştı dağın çatalına. Horozlar ötemiyordu, horozcuklar! «Itoğlu itin horozlarm! • diyordu Kır Abbas. «Güneşin takıldığı dağlan devnrseler herkes öter! Hüner dağlar duruyorken ötmekte!..» Şimdi kağnı yokuşu yukarı doğ rulmuştu. Bağırıp çağırarak, arka sından iteleyerek, ökuzlerı gayrel lendiriyorlardı. Kağnı gidiyordu. Yokuşu çıkıp baş edecekti. Birden, kaplumbağa gıbi bir cip geldi yukardan. Tozuttu geldi. Çarptı öküz lere. Öküzler havaya kalktu Kağnı dîvrildi. Yolun sağı uçurum. Uçurum! Yalçın kayalarda ardıç ağaç Bu siraola h a p f bir +ı o!du vc kapınıvi aHivtd lfe \cervJte. lime koşuyordu. Herkes suçu bır de Hamdi beye bulur. Hükumete bulur! Kızlar, gelinler, kadınlar koşuyorlar bir kere. hukumet ne haltetsin!.. Yabancınınki tatlı olur diyorlar... tlle de yabancı diyorlar, hükumet ne fakir bavkurt yapsın... Ben varmam çarıklıya lan. Uçtu gitti kağnı aşağılara. Ka resi yok. «Çıkalım ula!» dedi Tarlası aynklıya yalarda ardıç ağaçları. Kayalarda Kır Abbas. Sal yükseldi. Battal Mevlâm kısmet eylesin öküzlerin kanlan, etleri, ardıç ağaç da Kır Abbas'm ayaklanna tuBoynu kıravatlıya lan... tundu. Yusuf Battal'tn, Cennet Tuuuuuu . Tu tu tu tu... Tuuu Rıza'nın Naciye kızı da köyün or kan Yusufun, Senem Cennet tasmda soymuşlardı. Memelerine kannın, Haydar Senem'ın . Ye yüzünüze!. Tu su su!.. süluk yapıştırıyorlardı. «Gıdıkla 5er süzülüp gehyordu... Fatma Uyandı birden. nıyorum Senem abaaaa!... Gıdıkla geliyordu bir yerlerden... Emı«Su1» demıştı. nıyorum Senem abaaa!..> diye ba ne geliyordu, Güley geliyordu, Cennet karı koştu geldi : ğırıyordu kız. «Abbas, aman Abbas ne bu Döndü geliyordu, Naciye gelıBağlarda kamlumbağalar tak tak yordu, Alime geliyordu... Naci ter?» ediyoriardı. Kırlarda kadıbaşı ot ye'nin memelerinde sülükler... Kır Abbas baktı: Gökyüzünde lan çiçek açıyordu. İnce uzun bir direk olrnuşlardı hâlâ yıldızlar... Küplerde şaraplar dönüyordu. «ört. ört!..» dedi. «Terim sogöğe yukarı. Sal habire yükseliÇok yokuş başka bir düş'ün yordu. «Yüksel ula Inza, git a ğumasın...» kapılan açılıyordu: Inza'yı vur nasını satayım!> dedi Kır Ab«Hasta mısın Abbas?» muslar. Alıp geliyorlardı salı bas. cNasıl olsa öldün. git gıde«Yooo, neye hasta oluyor munan. Sal havaya havaya kalkı bildiğin kadar! Senı vuran dürşurn?» yordu köylülerın omuzlarından. zülerin anasını bellerim ben... «Su vereyim mi?» Ama Kır Abbas sıkı tutmuştu, «tstemem!..» bırakmıyordu: «Ula Irıza, kuş Hamdi bey duysa üzülür...» «Eee vat madem...» Ribi bir ölün varl Heç ağtrhğın cBir okka üzüm. bir okka buğ«Yatarım... sen yatmıyor muvok omzumuzda a yeğenim!..» dav!.. Bir o]ka kil. bir okka diyordu. Sal uçup gitmek istiyor buğday!~ Üzüm alın! Kil alm. sun daha'» du. Abbas Kartal bırakmıyordu. Eyisi kilin haa!.. Eyisi kilin «Yattım ben yattım... yatmaz Bır ara iyice zorladı sal. Abbas baa!..> mıyım heç?..» Kartal da sıkıca tuttu. Göklere «Eyi... Eee yat hadi. elne yat..» Kilci bağırdıkça gellnler kaçıkmak gerekiyordu, başka ça dınlar koşuyorlardı. Battal'ın A(Arkası var) haplumbağalar