Katalog

Buyuk bır adlî facianın hıkâyesr DREYFU5 MESELESi «İtham edıyorum. Emile Zola» Butun kitapçılarda bulunur. Fi. 10 Iira BEKTUR Kitap Servisi Nuruosmanıye Cad. 18 Emek İş Hanı Tel: 27 21 58 Reklâmcıhk: 4282/12851 umhuri KÜRÜCUSU: YUNUS NADİ GEP DERGISI 43. yıl sayı 15181 TVlgraf ve mektup adresh Cumhuriyet İstanbul Posta Kutusu: tstanbul No 246 Telefonlar: 22 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 2 2 1 2 9 7 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 9 9 Perşembe 3 Kosım 1966 Yaşar Nabi'nin yonetimi altında Varlık Yayınevınce çıkarılmaya başlıyan ve yeni derginin ilk sayisı 3 Iira fıyatla çıktı. Kitap boyunda 160 sayfahk bu ayiık dergi hızla değişmekte olan dunyamızın düşıince, sanat ve sosyal hareketlerinı yakından incehyor ve yerli yabancı en yetkili imzalann kalemıyle okıırlara sunuyor. Bu dergı gunümıızun dünyasını tanımak ıstıyen butun sydınlann en yakın arkadaşı olacaktır. Inönii, "Meclis Grupları ile Parti Organları birbirinin âmiri degildir,, dedi (ANKARA Cumhuriyet Bürosu) Grupu, dun toplanmış, gerek Genel Baş^an ^smei Inonu, gerekse Grup Başkanvekılı Prof. Feyzıoğlu ve yenı Genel Sekreter Bulent Ecevıt, yaptıklan konuşmalarda CHP nin «ahenkli bir çalıgma içinde bulunması gerektlğine» işaret etmışlerdır. Inonü, «Meclis Gruplanyla, parti organlan birbirinin âmiri dunımunda degildir» demiştir. Bır gun once Grupta organların seçimi yapıldıktan sonra hâsıl olan havanın tesırlerının yer yer gorüldüğu grupta, Prof. Feyzıoğlu da yaptığı konuşmada, aşırı sağın ve solun CHP yi bolme gayretlerıne değınerek «Oyuna gelmiyeceğiz ve CHP yi boldurmiyeceğiz» demış ve aynca ortanm soluyla ılgılı Kurultay kararına değınerek şunlan soylemıştır: «CHP liler, Parti programı, altı okumuzun belirttiği ilkeler ve seçim beyannamesi etrafında birleşmiş, ortan«n solunu bu sınırlarla aydınlığa kavuşturan Kurultay karanna bağh bir kutle olarak çalışmaya mecburdur.» Ecevit ise, yaptığı konuşmada «Son Kurultayımızın ortaya çıkardığı bir onemli gerçek de şudur: Devrimcl CHP de devrimd hareket ve akunlar merkezden çevreye olduğu kadar, çevreden merkeze de güçlü olarak ijler hale gelmiştir» demiştir. Çanakkale Boğazında vukua gelen deniz kazasınm bilançosu Çanakkale Bog<uıuda Rns bandıralı Tayfun şilebinin çarpmasiyle evvelki gece batan Denizyollanna ait 25 yaşmdaki Derince arabalı vapuru 22 otomobil ve 140 jolcu taşiyabilecek kabiliyette idi. İHSAN ONIJR Çanakkaleden bildırıyor Çanakkale Boğazındaki önceki gece Sovyet «Taifun» şilebi ile çarpışarak batan «Derince» arabalı vapurundaki murettebat ve yolculardan yedisinin öldüğü anlasılmıştır. Çarpışmadan sonra arabah vapurdaki yolcuların şilebe alınması buyük bir faciayı önlemiş, böylelikle 110 kişinin hayatları kurtarılmıştır. Dün soruşturmaya baslayan ilgililer, Sovyet kaptanınuı karaya çıkmaması yiizünden ifadesini alamamıslardır. «Derınce» arabalı \apuruna 21 mıl hızla bındı ren Sov>et şılebı «Taifun», tekneyı bes metre kadar yararak ıçerı gırmi'tır Çarpmadan sonra cı lebden kazazedelere halat merdıven atan Sov\ f tavfaları «Derınce> de bulunanları kısa zamanda >ukarı çekmıslerdır Daha sonra da sılebın tornıstan yapması ile araba vapuru, ıçındekı 6 kamyon, 1 otobus ve 1 taksı ile koseburnu onlermde sulara gomulmuştur kişi öldü, vasıfo sulara aömüldO ü>ov\et Şılebı «Taifun» Çanakkale Boğazında demir atmiü bekliyor Foto: t. KÖSEOGLU Aii Fuat Cebesoyı • Mustafa Kemali 67 yıl önce bir cuma akşamı tanıdım. • Biz Harp Okulunun 2 jıci sınıfında iken Kâzım Karabekir Kuleliden 1 inci sınıfa gelmişti. • «Bir gün gelecek biz paşa olacağız» • Harp Okulunda ve Akademisinde gizli teşkilât kurdük. Liderimiz Mustafa Kemaldi. • Kuzguncükta geçirdiâimiz yaz aksamlaru • Suriyedegenç sııbaylığımız. • Tabanca üzerine edilen yeminler. P Mustafa Kemali ağlarken gördiim. GENERAL Inönü'nün konuşması Dun sabah saat 9 00 da Grup Başkan Vekillerinden Van Senatoru Ferıt Melenin başkanlığında toplanan CHP, TJ3.M.M. Grupunda ılk konuşmayı Genel Bajkan Ismet Inonü yapmıştır. Inonu aynca, iküdar Partisi ile aralarında cıddl çekışmeler olmasına taraftar olmadıklannı bıldirmiı •Onemli bir konuya değinecerini» belirterek öğretmen. topluluklannın arasında «deruı bir huzursuıluk» buArkası Sa. 7, Sü. l d e Arnavutluğa gidiyordu 12 yıldanberı Kaptan Hayri Adıvar'ın kullandığı Çanakkale Eceabâd hattının değışmez arabalı vapuru Derınce'ye çarpan Sov\et Kaptanı Scherbon Vladamir'in ıdaresındekı soğuk hava tertıbath «Taıfun. şılebı Varna'dan Arnavutluk'a ya? sebze almak ıçın gidiyordu 101 kişi kurtarıldı O!«y sırasında Sovyet şılebıne 101 kışı alınmış' tır Bunlar daha sonra Boğaz Komutanlığı tarafmdan sağlanan bır sahıl muhafaza botu ile Çanakkaleye getırılmıs. buradan da hastaneye kaldırılarak ılk tedavılerı yapılmıştır. Önceki gece sabaha kadar sahıllerde japılan aramalarda A>valıklı sabun tacırı Necdet SaDun yapılan seçımlerın sonoçlan C.H.P.'de Genel Merkez'le yın ile Edremıt'lı Gure koyu ılk partinin Meclis grupu arasmdaki koordinasyonun güç kurulabileceokulu Muduru Nevzat Tucesov" gini gösteriyor. Yeni hareketçiler ekibinin tam kadro ile Merkez un cesetlerı Naraburnu onlerınIdare Kurulunu ele almalarından sonra Grupta böyle bir karsılığın dekı Feke ıskelesı yakınlarında verilebilece|ini, Uerde çatısmaların başlıyabıleceğini daha önce yazbulunmuştur. Nevzat Yucesoynustık. Aslında bu bır kehanet de degildir. Zira bılinmektedir ki, un uzerınde 9 118 60 lıra bulunGrup çoğunluğu «Ortanın sola» diye tanımlanan ekibe karsıdır ve muştur Geraı murettebatından Ecevitçiler sadece 40 kadar sandalyeye sahiptirler. Ahmet Tanover ve Mehmet TasGrup yonetim kurnllanmn tamamen ortacılardan karulması, kıran ile \olculardan Canan EvÎS'Iann her iki kurula da hâkim olmalan gerçi partinin son knrulcin, Nuri Uras, Mazlum Yılmaz' tayında kabul edilen ana politikanın değıştirileceği anlamını tasıın cesetlerı henuz bulunamamışmaz. Ne var ki, ıkı ekipten biri genel merkezde, diğeri ise parlâtır. mentoda söz sahibi olmuslardır. Bir partide genel merkezle \asama Aramalar sırasında 47 zeytınorganındaki faaliyet arasında paralellik karulamadığı, hele iki ekip jağı varılı ile 270 kutu zeytın kuvvet gdsterisinde varısa kalktıklan takdirde sürtüşmelerin baştanesı, bır oto lastığı 4 cankurlaması ve gittikce artması normal sonuçtur. Eğer Genel Başkan ve taran veleğı, 3 cankurtaran sıtarafsızlar hâkim duruma geçemezler ve teskilât da iki kuvvete mıdı ile bır çanta da bulunmuşavrılarak karsı karsıya getirihrse, ilerde C.H.P. için hiç de içaçıcı tur olmıyacak olayları bekliyebiliriz. notiDrı GORUHU9 Dennce'nin 12 yıllık kaptanı Ha>ri Adıvar Çanakkale De\let Hastanesinde Fotoğraf: (İBRAHCM KOSEOĞLU) Ucuz atlatılan bır kaza daha Kaptan ne diyor ? Yeni baslayan dönemde parti grupları, Meclis Baskanının olumlu çalışmalar yapılması konusundaki öğüt ve temennilerine uyacak mıdır? Tekrar edelim; bizim de temennimiz uymalan, sıra bekleyen tasanların birer birer kanunlasmasıdır. Basbakanın da dediği gibı, 196S 1967 dönemı a|ır bir çalısma yılı olacaktır. önce yürütme organının faaliyetini iyi yapabilmesi için çıkması gereken kanunlar var. Arkadan bütçe gelecek ve onu Ikinci 5 Yıllık Plân takip edecek. Böylesine bir yüklü program, serinkanlılık, müsamaha, görev duygusu ve asıl önemlisi, demokratik düzene yürekten bağhlık ister. Aynı zamanda parl&mentonnn iyi çalısması ve yürümesi hiç süphesiz politikacılann kendi çıkarlariyle sıkı sıkıya ilgilidir. Bu bakımdan ince hesap istedifini de ilâve etmek gerekir. Su var ki, partilerin ve Meclis gruplarının görünüsünde bu niteliklerin eksiklifi ilk bakısta göze çarpıvor. tktidar partisi henüz büyük kongrenin hazırlıklannı yaptığı için üzerinde durmuyoruz. Onun durumu kongreden sonra ortaya çıkacak. Muhalefet'e gelince; basta C\H.P. olmak fizere hepsinde evvelemirde bir sinirliliğin ön plânda bulunduğunu, hem iç meseleler yüzünden, hem de gelecek yıl yapılacak mahallî seçımler yüzünden alısılmıs gösterilere hazırlandıklannı görmemek ve kestirmemek imkânsızdır. C.H.P.'nin iç çekismesi parlâmento kürsiilerine ister istemez aksedecek. Zira Grup vöneticilerinin, teskilâtta kuvvetli görünebilmek için başvuracakları taktik, Meclis içinde kendilerini gösterebilmelerıdir. Ostelık C.H.P. Grupunda iç cekismeler, geçen yılın sogukkanlılığını gittikce azaltacaktır. Tatil boyunca sessiz duran Millet Partisi ve Bölükbası, ortamın değistiğini farketmemis olamaz. Nitekim Meclis grupunun, soru ve gensoru müessesesini bu yıl imkân ölçüsünde kullanacağı, hazırhkların tamamlandıfı duyurulmaktadır. Avrıca CK.M.P.'nin gittikce çökmesi, gelecek mahalli seçimler için Millet Partisine fîmit veriyor. Bölükbası bu fırsatlan kendi tutumu içinde değerlendirecektir. T.I.P., basına bölük pörçük akseden haberlerden de anlasılmaktadır ki, bir iç mücadeleye eirmistir. Gerçi bn mücadelenin sonucu kongrede belli olacak. Ne var ki, partinin geçen yılın rahathğı içinde olmadığı gözden kaçmıyor. Bu arada Bülent Ecevit ekibinin isbasına geçmesi. T.f.P. için, ortadan asın nca kadar, tüm sol kanadı tcmsil etme ümitlerini kırmıştır. Y.T.P.*nın eskisi gibi bir muvazene partisi olmafa mı özenece£i, yoksa daha aktif bir politika voluna mı sapacagı henüz belli değil. Gerçi veni Baskan isbasına geçer geçmez A.P.'nin asın sat kanadına kur yapar görünmüstür. Su var ki. parti nenfiz dafılmakla daŞıImamak arasmdaki çizginîn üzerindedir. Bu bakımdan A.P kanadından bir sevler koparmaktan çok. kendi geleceğini kurtarmak çabasındadır. Bu çaba onları, iktidar partisinin tutumuna çöre asın muhalefete de çötürebilir. A.P.'nin vanına da çekebilrr. Herhalde Y.T.P.'nin Ekrem Alican'ın zamanındaki ağırlığını bu yıl devam ettirmesi pek şüphelidir. Grup niteliğinı kavbeden C.KJM.P.'nin yine iç durumu yüzünden hırçınlasacağını çösteren belirtiler var. Can ksygısına düsen parti birtakım havalî besaplar pesinde kosarken, ve teşkilâtı kuvvctlendirmek verine baskı kuvvetlerinı ele geçirmeğe çaüsırken Meclis içinde çropsu7 kalıvermistir. Bu durumdan kurtulmak ıçm CK.M.P.'nin. içerde ve dısarda, sağa sola yalpalayan. fakat kolay yolla iktidan ele reeirtnek amacına yönelmiş politikasını hırsla nygulaması beklenebilir. Geçırdıği bır şok netlcesinde Çanakkale Devlet Hastahanesıne kaldırılan ve tedavı altına alınan Derınce'nın 12 yıllık kaptanı Hay rı Adıvar, çarpışmayı şu şekılde anlatmıştır: «Çanakkaleden henüz hareket etmistik. lskele tarafından gelmekte olan bir geminin önünden geçtik. Daha sonra da sancak tarafından uzerimize gelen Sovvet silebınin tehlikeli bır sekilde seyretmekte olduğunn görünce, düdiik çalmak suretiyle ifcaz ettım. Fakat geçen her dakika daha da tehlikeli oldu. Yanımda bulunan bir sofore, otobuste nvumakta olan yolcuları uyandırmasını \e herkesin basının çaresine bakmasını soyledim. Aradan uç dakika geçmemis ve ben yeni tornistan vermemistim ki, sileb bütün hızı ile üzerimize gelerek bindırdi. Bizi askna aldı. Gemide bir panik bas ladı. Yolcuları yatıstırmava çalısırken bir taraftan da kendilerine silebden atılan halatlara ve iskelelere tırmanmalannı sdylu(Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) m İstanbul Boğazında bir Rus tankerî ile Yunan şilebi çarpıştı Çanakkaledekı denız kazas.naan sonra dun akşam da İstanbul Boğazında 50 bın tonluk Rus tankerî ile 5 bın tonluk Yunan şılebı Yenıkoy orüerınde bırbırlerıyi*" çarpışmışlardır. Rus tankert «Luhovıtoy» boş olarak Karadenıze geçerken Marmara ıstıkametme doğru sevreden Yunan şılebı «Avra» ile karşılaşmış, fakat bırbırlenrıe çck yakıa geçmclerı ve akıntının fazla olması sebebıyle her ıkı gemı bırbırlerının uzerınp duşmuştur. Yunan sılefcn <.Avra», Rus tankerî «Luhovıtoy» m sancak tarafında buyuk hasar yopmış fa! at bır sans eserı olarak tankerde akaryakıt bulunmaması yeiıi bır Boğaz facıasuu onlemıştır Rus tankennın bordasındakı hasar Yunan şılebınden daha fazla olduğundan «Luhovıtoy» ın acentası Yunaı. şilebinin tutuklanmasını ıstemıştır Rus tank°rı Lu yıl denıze ıcdırılmış olup ılk defa Boğazdan Akde nıze doğru gtcmektb ıdı Kılavuz alınadan Boğazdan geçen gemıler Lıman Başkanlığı tarafından alıkonuımu^tur. Rus tankarının acen'ası zararın 200 250 bın lıra cıvarında olduğunu soylemışt.r. ANKARA, (Cumburivet Bürosu) AP'nın bır başkanvekılhgıne razı olması uzerıne, Meclis Baskanlık Dıvanı uzerındekı anlaşına7İık sona ermış ve dun saat 15 00 te toplanan Meclis Genel Kurulu yenı Başkanlık Dıvanını seçmıştır 13 kısılık Başkanlık Dıvanından 1 iıvevi AP, 4 uyevı CHP. 1 üyeyı MP. 1 uvevı de YTP almıstır. TÎP'ın Başkanlık Dıvanında temsıl edılmemesı üzerıne TtP Grupu toplantı salonunu terketmıstır. Meclis Başkanvekılhklerıne şunlar seçılmıstır : Nurettın Ok (AP 290 oy), tsmaı! Arar (CHP 227 oy), Ahmet Bılgın (MP 193 oy). Oylamaya 315 üye katılmıştır. Idarecı uvehklere îzzet Oktay (AP). Celâl Sungur (CHP), Muslıh Görentaş (YTP) seçümişlerdir. Geçen yıl Mechsin aranması olayında adı geçenlerden AP'li idarecı Zühtü Pehlıvanlı bu defa AP Grupu tarafından aday gosterilmemistır. Kâtiplıklere ise şunlar seçılmışlerdir : Alı Rıza Çetmer (AP) Bedrettin Karaerkek (AP), Fuat Avcı (AP), Önel Sakar (AP), Muzaffer Şamiloglu <CHP). Azım (Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) MECLISTE BAŞKANUK DİVANT"^ SEÇİMİ YAPHDI Yazar 4Lt FUAT CEBESOY Pazar Günü CÜMHÜRIYET'te Siyasal Bilgilerde ilk dersi Prof. Talas verdi "üniversite, toplumu karanlığa götürmek istiyenlerle savaşmalıdır (ANKARA Cumhuriyet Bürosu) İki kişiyi öldüren gecekondu sahibi idam talebiyle yargılanıyor DEMZLI Önceki gun ruhsatsız gecekondusunu yıkdıağa gelen Beledıye Zabıta Memuru Zafer Çağlayan ile Fen Daıresı ustabaşısı Süleyman Lebioğlu'nu tufekle oldurup ıkı Beledıye ilgüısını de yaralayan Kâzım Dongel ısmlı bır gecekondu sahibi dun «idam» ta(Arkası Sa. 7, Su. 2 de) S iyasal Bılgıler Fakultesı dun törenle açılmış, ılk dersı veren Prof. Cahıt Talas, «Devrımlerı ve millî karakterı zaafa uğratan ve toplumumuzu ortaçağın karanlıklarına suriiklemek ıstıdadında olan bütün akımlara ve ınançlan sömürenlere karşı Onıversite savaşmak zorundadın demıstır. Prof. Talas, Ünıversıtenın Yargıtay Baskanının yanında yer alması gerektığını öne surmuş, «ünrversite öfrencilerinin ve ögretim üyelermin siyaset yapabıleceğini» bıldırmıştır. Türkiye değişme içinde Prof Talas Szetle şunlan sovlemıstır : «Türkiye sessiz ve fakat derin bir değisme içindedir. Bu değısme halka kadar inmistir. Üni, . versite bu değismenin içindedir. Fakat her değisme arzusuna karsı menfaatleri sarsılanlar, buyük ustalıklarla sureti Haktan gdrunerek ortaya çıkarlar. Halkın fakirliğini, cehaletini, çaresizliğini, iyi niyetlerini ve temiz inançlarını istismar ederek Ikide bir, siyasî partılerimiz Arkası Sa. 1 Sü. 3 te tek bır mesele üstıinde olsun anlaşamıyorlar. dıve dertlenıp m duraruz. Hiç de öyle değıl. Bakın bır mısal Ispartanın Barla nabıvesınde para kal • mamış. Beledıye Reısınıu, bu vazıfeyt fahrî nlarak yapması Uzım 4NKARA, (Cnmhuriyet Bürosu) A. P den seçılen aday, bu AP çevrelerinde behrtildığıne durumu görünce. hemen ıstıfa ;ore Maliye Bakanlığına Mılll Saetmış Yenne. ondan sonra seraran» Bakanı ve hâlen Maliye çilen C.H.P Iı aday da «babaBakanlığına vekâlet etmekte olan mın bavrına mı ıs göreceSım» Ahmet Topaloğlu'nun getırılmesı demis ve çekmıs eitmıs Sımdı duşünülmektedir baskan yok Barla'da. Bu yapıldığı takdirde kabme ıBu yalnız para bahsı Daha rmde bır değışıklık yapüarak Anfifuz bahtslen, Avrupa «ev%dalet Bakanı Hasan Dınçer, Millî hatlerı babisleri. filân, talan Savunma Bakanlığına getirılecek lar da var. ve yenı bır Adalet Bakanı tayın eKim demts partılerimiz aradılecektır Bu Ada'et Bakanımn da larında anlavamıvnrlar dire. tsmafl Hakkı Tekınel olması muh ON temel gorülmektedır. BAC Dışişleri Bakan. Yarâımcısı seldi ANKARA, (Cnmhuriyet Rürosu) Bırleşık Arap Cumhurıvetı Dışıslen Bakan Yardımcısı Hasan ElFekı, Dısısleri Babanlıgının dâvetlisi olarak, dün uçakla Ankara'ya 2»lmıştır. Ankara'da kalacafı iki gün İçinde, Dışışlerı Bakanlığı Genel Sekreten ile Turk OA C. tlı^kılerım ve Orta Dogu meselelenni gorüşecek olan Hasan ElFekı'nın bu gezıstne, d'plomatık çevrelerce, Türk BAC. ılıskılerının ıvılesmesi ve gelışmesı açısından onem venlmektedır. Hasan ElFeki. daha sonra, Konya ve Ntanbul'u zıvaret edecek ve 1 Ka«ım*da yurdumuz dan ayrılacaktır. " DAKİKA: ~ Yeni ikili» ler Topaloğlu'nun Maliye Bakanı olması muhtemel Ecvet GÜRESLN Eşkiya İllâllah bu politikacılardan, dağarrıklarından başka hiç bir şey çıkımyor... Eşklvalık olajlsn çoğaldı