Katalog

OENEYSEL SOSYOLOJİ NURETTİN ŞAZİ KÖSEMİHAL On yıldanberl tükenmFj bulunan ve çok aranan bu kifabın ikincl boskısı çıkmıştır. Bu kîtopta "Scfence Soclale" okulunun yüı yıllık evrîmfnl özelllkle monografi metodunun Ince liklerinl bulabilirslniz. Köy. aîle. otöl ye, fabrika monografik IncelemelerJ Içln birlcilc metod kitabr. Fî:7,50TL Çevlren ve ön »özü yazan : PAUL DESCAMPS u m h u r i yeC 42. yıl sayı 14901 KIJRUCUSU: TUNUS NADÎ Telgraf ve mektup adresi: Cumhunyet Istanbul Posta Kutusu: fstsnbu] No 245 Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 2 2 4 2 9 7 2 2 4 2 9 8 2242 99 REMZİ KİTABEVİ Cumortesi 22 Ocok 1966 Gürsan: Fiyat artışı sadece aengesızlıgın Personel Kanununda gecikme belirtileridir ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) aliye Bakanhğı bütçesi dolayısiyle önceki gece Karma Bütçe ve Plân Komisyonunda bir konuşma yapan Maliye Ba kanı thsan Gürsan, 1965 yılı içinde 12 aylık ortalama sonunda toptan eşya fiyatlannda 1964 e göre yüzde 8,9 artış olduğunu resmen açıklamıştır. Bakan, «Artışı küçük gösterme gayreti içinde dcğiliz. Bu artışı önemsiz saymaya imkân yoktur. Ancak geçen yilın durumuna da bakarak bu artışın ilk göründüğü kadar asırı bir tarafı da yoktur» demiş, şöyle devam etmiştir: «Hükümet fiyat istikrarsızlığı ile mücadeleye azimlidir. Ancak bugünkü durum enflâsyon diye vasıflandırılmamaudır. Fiyat yük selişi bizi enflâsyona sokacak şekilde değildir. Buna ancak (dengesizlik belirtileri) diyebiliriz.» Öte yandan çalışmalannı tamam layan Bütçe Komisyonunda 1%5 bütçesi 75 milyon İira fazlasiyle bağlanmıştır. uygulanması ertelenıyor * Mal ı hükümlerin , A Ey sağduyu Neredesin ? M .P. iktidannın ilk giriştiği icraat yurt ölçüsünde .geniş tepkilere yol açtı. ' Mnbklefet partilerinden gazetelere, gazetelerden mahaUe kahvelerine, raahalle kahvelerinden de cezaevlerine kadar her yerde sert bir hoşnutsuzluk havası esiyor. Daha üç ay önce, program rmtkunu okurken Sayın Demirel'in Bik sık üzerinde durduğu «31 milyonun hükümeti olmak», «tarafsız idare», «Anayasaya saygı», «partiler arası işbirliği, «muhalefetsiz demokrasiye paydos» gibi sloganlan batırladıkça şimdi ister istemez 1930 yılının baharından kalma «devri sabık yaratmıyacağız!» vaadleri belleğimizde kımıldıyor ve buruk yankılarla kulaklanmızda çınlıyor. Ne var ki 1950 tatb hayaîlerinin uçup gittiği bilincine inanmamız için aşafı yukan bir seçim devresi beklememiz gerektiği halde ba kex caten pek sağlam bir temele dayanmıyan umutlanmızı üç ayda tüm yitirmi? gibiyiz. Hükümetin *»»tıklarına kuşfcn ile bakjgong^ u^ yaııdantaria ynrt sonmutrnm Çöziim bulonabileceğini aklımız kesmiyor ve en kötüsü, tutolan yolun başınraa yeni dertler açacagından, rejiml bir çıkmaza daha sürükliyeceğinden korkuyoroz. Birer birer ele aldığımız zaman hükümet icraatının hepsini yersiz, hepsini maksatlı bulmak belki de güçtür. örneğin, Seçim Ka nunu Tasarısının memleket gerçeklerine uygun bir yam olduğu pckâlâ söylenebilir ve başan ile eavunulabilir. Birleşik oy pusulası ile ulusal artıklar sistemi ne yüzbinlerce vatandaş oyunun heba olmasını, ne de bir partinin tek başına Mecliste çoğunluk sağlamasını önliyebilmiştir. Anayasa düzenine bağü kalmak. Atatürk devrimlerinden tâvize yanaşmamak şartiyle bir partinin tek başına devlet yönetiminde sorum yüklenmesi, bizim gibi lâklâkjyatla ziyan edecek bir dakikası bile bulunmıyan bir ulus hesabına zaten özlenir bir dnrumdnr. Geri kalmışlığımızı bir an önce gidermek, hızlı yurt kalkınınasını gerçekleştirmek hususunda arka arkaya knrulan karma hükümetlerin yetersizliğini son dört yıllık denemeler açıkça göstennişti. Çıkarlanna dokunacağı için azınlık partileri ne denli gürültü koparsalar da yeni Seçim Kanununu prensip olarak kamu oyu benimsiyebüirdi. Ama ne yaparsınız ki bu tasarıya paralel bir biçimde hükümet vatandaşlan tedirgin eden, zihinlerde kuşku yaratan bir Uhım icraata daha girişti. 27 Mayıs hükümlülerini bütün haklanna kavuştururken 21 Mayısçüann bir kısmını içeride bırakan, âdi suçlulara kurtuluş kapısını ardına kadar açarken kitap tercüme ettnek ya da düşündüğünü yazmaktan gayri bir kusuru olmıyan «fikir suçlulanna» dünyayı rından eden Af Kanunn Tasansı vatandası baklı olarak karamsar düşüncelere surükledi. İktidann şu davranışı tek taraflı ve parti*an?a kaynaklardan ilham almıyor mu idi? Hele kamu oyunun çok takdir ett'.ği genel müdürlerden başlıyarak, yüksek memurlar arasında girişilen, Cunıhuriyet tarihinde bcnzeri görüünedik nakiller, tâyinler. becayişler ve tasfiyeler zibinleri büsbütün kanştırdı. Hâlâ arkası kesilmiyen bu değişikliklerin amacını kavnyanuyan vatandaş, kendi kendine «ne oluyoruz?» diye soruyor ve artık hükümetin her icraatma kuşku Ue bakıyor, her karann arkasuıda nedenini fleride anüyacağı bir maksat giılendiğini samyor. Parlâmentonun güvenini kazandıktan ilri buçuk ay sonra yeni iktidarm bu hale düşmesi, yabıız A.P. hesabına değil, aynı zamanda rejim hesabına da yankto. Bu gidişle yirmi yüuk bunca gayretterin bir gün boşa çıkması, bütün umutlann bir anda feci bir şekilde yıküması ihtünali vardır. Ard niyetli parti ve partizan hegaplannı bir yana bırakıp elbirliği ile yurt sorunlanna eğilmezaek rejüni kimse kurtaramıyacak ! 1 imtlfnı Mı ı 90 bin emeklinin i mooşı yükseiiyor t ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) hükümleri, D evlet PersonBİ Kanununun malîuygulanmayaiki ay gecikmeyle ancak Mayıs ayında başlıyabilecektir. Haber alındığuıa göre kanunun temelini Uygulamanın gecikmesi sebepleri olarak şu hususlar ileri süriilmektedır : Efl Merkezde yerleşmış bir bürokrat zumresinin kanunun uygulan^ ^ masını engellemeye çalışması. E l Sınıf tüzuklerinın hazırlanmasında bilhassa Mılli Eğitim Bakan* * lığının ve Sağlık Bakanlığının güçlükler çıkarması. Devlet Personel Daıresi, 120 bın personeliyle en önemlı Bakanhklardan bın olan Mılli Kğitim Bakanlığıyle ilgilı tüzüklenn hazırlanması konusunda çatışma halinde bulunmaktadır. Bakarilık temsilcilen, Devlet Personel Dairesinın bu konudaki çağnlarına cevap vermemiş, çoğu kez toplantılara katılmamıştır. Anlaşmazlık bilhassa TalimTerbiye Heyeti ile Devlet Personel Daıresi arasında çıkmıştır. Teknik öğretim, yüksek öğretmen okulları, kültür müstaşarlığı ve Devlet Tiyatrosu'nun tüzüklerinin hazırlıklannda birlikte çalıştlmıç, ancak sıra genel 6ğretim kadrolarına geliace T»' karmıştır. Son olarak Devlet Bakanı Cihat Bilgehan çalışmalara başlamak üzerr Milli Eğitim Bakanlığına 10 günlük bir mühlet vermiş, bu mühlet bittiği halde Bakanlık çağırıya icabet etmemiştir. Bu sebepten Devlet Personel Dairesi, bu Bakanlığa ait tüzük ve kadro çalışmalannı Maliye Bakanhğı ile birlikte yapmıştır. i 1 A.B.D. Elçisl î ınonu yu ziyaret etti teşkil eden malî hükümler 1 Mart 1966 tarihinde çeşitli sebepler dolayısiyle uygulananuyacaktır. Fiat artışları Dakanın verdiği bügiye göre A ** ralık ayı sonuçları da alınmış ve 1965 yılındaki tüm fiyat hareketleri tesbit edilmiştir. Ankarada attış oranı ytlzcte 4.5 da kalmıştır. 6ıda maddelerindeki artış yuzde 9,3; sanayi ve yan mamul maddeler fiyaüannda ise yüzde 12 dir. Buğday, bulgur, çavdar, patates, zeytin, zeytinyağı, sanayi bitkileri fiyatlannda yıllık artış ortalaması ise yüzde 5 Ue yüzde 22 arasında değişmiştir. Aralık ayında fiyat artışlannın seyrinde azalma olmuştur. Bu ay içinde artış sadece 2 puan olmuştur. 1964 Aralık ayında artıs 7 puan idi. Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) 1950 den once emeklıye sevkedilmiş olan eski emeklilerin ödeneklerini 1950 seviyesine yükselten kararname Hasan Şükrü Adal başkanlığında toplanan Devlet Personel Kurulunca hazırlanmış ve dun Başbakanlığa sevkedilmiştir. Bu durumda 1950 den önce emekliye sevkedilmiş olan eski emeklüer, 1 Mart 1966 tarüıinden Hibaren emeklilik ödeneklerinl ı yükseltilıniş olarak alacaklardır. Böylece çeşitli emeklilik rejimlerini birleştirmek için yapılan çalışmalarm ilk kademesi tamam Eararnamedori sivil ve , tçker olmak üzere 90 bin emek)}> dul re yetlm yararlanacaktır. J Yukseltilmiş ödenekleri Ş lamak üzere bütçeye 90 liralık gerekli Ubsisat bulunmaktadır. Ankara (Cumhuriyet Bürosu) Amerika Büyük Elçisi Hart, dün CHP Genel Başkanı tsmet tnönü'yü evınde ziyaret etmiştir. Birbuçuk saat süren bu ziyarette Prof. Nihat Erim de hazır bulunmuştur. Bu görüşme hakkında her hangi bir açıklama yapılmarmştır. Bununla beraber görüşmeye CHP Gm nel Başkanı Ismet înönü'nün bundan bir süre önce Parti Meclısindeki konuşmasmm ve parti orga nı Ulus Gazetesinın Amerikamn politikasiyle ilgili olarak yayınla dığı sert yazılarm sebep olduğu an laşılmaktadır. Bilindiği gibi Inönü, Parti Meclisindeki konuşmasmda, Inönü Hü kumetinin düşürüldüğü gün Ame rika Birleşik Devletlen Elçilik mensuplannın «a«ın bir sevinç gös terdiklerinl Istihbar •ttiklerinU aBu ziyaretin, «araMct 'hnzlanıt» eritilmesı yolunda bir çaba olduğu ileri sürülmektedir. Söbepleri şeküde sıralamıştır: akan fiyat B larınınthsan Gürsan özetleartış sebeplerini şu İstanbulda trafik kazalarmdan ölealerin sayısı her geçen gün biraz Haha artmaktadır. Dün gece de Trakyadan peynir ve koyun yüklü olarak gelmekte olan goför Yaşar Özlek yönetimİBdeki 39AD582 plâkalı kamyon başka bir kamyonla earpısmamak için yolun kenarma bindirmiş ve devrilmistir. Kaza sırasında henüj; kimliği tesbit «*dÜmeyen koyunlann sahibi ölmüştür. Aynca Topkapıda iki araç çarnışmış devrilen minibüste iki kişi yaralanmıs, Fatihteki kazada da Mehmet Parlaksız adlı şahıs kamyon altında kalarak can vermisör. Resimde, Londra Asfaltmda vnkua gelen trafik kazası görülmektedjr. t BAYRAM DOLAY1SIYLA PÎYASA CANLANDl ^ | l 9 6 4 yüında ekonomik durgunluğu gidermek için alınan mo nater tedbirler. KİToplu sözleşmeler dolayısiyle işçilerin ahm kabüiyetinin artması, Htlişkilerüniz olan sanayid memleketlerde yüzde 6 oranında bir fiyat artışı olması ve bunun Türkiyeye etkisi. 0 H u b u b a t alım flyatlanıun art tırılması. Uretimindeki düşükluk. ÜİPara arzında ve banka kıedllerındeki genişleme. Alınan tedbirleri ise Bakan şu şeküde özetlemiştir: 1 Banka kredılerinin aşın şe kilde genişlemesl önlenmiştir. 2 Arzdaki düşüklüğü gidermek için gerektiğinde ithalâta gidilecektir. Sahipsiz Kaldılar Bütçe to. NADİB NAOİ 1QAÂ Y' konsolıde devlet I T O O b u t ç e s l 75 m I l y o n 372 bın lira fazlasiyle 17 müyar 662 milyon 89 bın lira olarak önceki gece Karma Bütçe ve Plân Komısyonunda bağlanmıştır Raporu hazırlandıktan sonra Bayram ertesı Senatoya sevkedılecek olan bütçenın komısyonda gorüşülmesı sırasında G«nel But çe kısmımn ıdarî harcamalar bo lumüne 30 milyon 74 bın, Kdtma Butçelere ise 45 milyon 237 bın hralık ılâve yapılmıştır Kat ma Butçelere yapılan ilâvenın 18 raılyon 560 bin lirasının Katma Bütçelerin kendi ımkânlanyla karşüanması kararlaştınlmış • tır. Gerı kalan ılâveler ise 56 milyon 811 bin lirayı bulmaktadır. Yapılan eklerin büyük kısmı Üniversiteler, Devlet Su tşleri, Devlet Kara Yollan Köy Içme Sulan, Diyanet Işlert, MilH Egitim, Sağlık, Tarıtn konularında olmuştur. Bu arada 9 milyon 720 bin lıralık bir ödenek Köy îmam ve Hatiplerinin ek kadrosu karşılığı bütçeye konulmujtur. Aynca zararlı cereyanlarla mücadele yaymlan için Millî Eğitim Bakanlığma 6 milyon üralık ek ödenek verilmiştîr. öte yandan her yıl yapılmakta olan Uluslararası ögrenei Fe^ tıvali icin TMTF na verilmekte olan 100 bin Hralık yardım bütçeden çıkarılmıştır. 1 1 (Fred S. Zusy bflajriyor) WASHİNGTON, Amerika Temsflcfler Meclisi Dıs Münaf*etler Encümeninin önde gelen Demokrat üyelerinden Ohiolu Wayne L. Hays, johnson'ın Inönü'ye gönderdıği meşhur mektubu savunmuş ve daha Tr Bir Amerikan istatistiğine göönce Cumhuriyetçi Paul Findley taratından yapılan suçlamalan redre bnyükler, oyuncaklarla, küçükdetmiştir. lerden daha fazla oynuyorlarmış. Findley üyesl bulunduğu Temsilciler MecUsinde yaptığı konuşmaöyledir. Biz bunu yakmdan bida Başkanîn Kıbns buhranı dolayısiyle Türkiye Başbatonına gönderUriz. digi mektupla, Amerikamn bir NATO üyesine giriştigi taahhüUeri esaslı Baksanız a... memleketimizde şeküde sınırladığım belirtmiştt koca koca adamlar oturmuşlar, Hays, Temsücüer MecUsinde kimisi havuzlardaki vapurlarla, dün Pindley'e verdiği cevapta, kimisi dönüp dönfip aynı yere gelen trenlerle, kimisi çm çın de«İki NATO üyesi arasında savaşı yip ses vermiyen telefonlarla, kiönlediği için Başkan Johnson misi pır pır edip yannuyan elektenkid değil, tebrik edilmelidir» triklerle, kimisi de bebek haline demiş Findley'indevam etmiştir: ve şöyle iddialannı hayAnkara, (a.a.) Yüksek Plângetirdiği memurlarla oynayıp dulama Kurulunda görüşülerek karetle dinlediin. Başkanı, Türkiyeruyor. bul edılen 1966 yılı programı ka I ye NATO taahhütlerimiz çerçeveMisallerİ ozatmaya lüzum yok. rarnamesı, Bakanlar Kurulu osinde otomatik olarak yardım et Başka yerleri bflmem ama. her mek için verdiğimİ2 sözü geri naymdan çıkmıştır. halde bizler için, doğrudur bu Ayutmakla suçladı. Kendi adına Kararnaraeye göre, 1966 yılı merikan istatistigi! mı, yoksa Cumhuriyetçi Parti aprogramının 30 Kasım 1965 tari« D. N. dına mı konuşuyor, bilmiyorum. hinden itibaren yürürlüğe konul (Arkası Sa. 5, Sü. S te) ması öngörülmüştür. Johnson'un mektubu Amerikada savunuldu 1966 programı onaylandı Bir süreden beri durgun giden piyasa, bajrram münasebetiyle canlanmıştır. Bilhassa hareket hediyelik eşya ve sekercı dükkânlarında görülmektedır Hal km aldatılmaması için belediye. kontrol ekiplerinin sayısını arttırmıştır. Bilhassa bayram günleri eğlence yerleri sıkı kontrol edilecek ve şikâyetlerı tesbit J çin şube müdürlüklerinde nöbet çi memurlar bulundurulacaktır Diğer taraftan I.E.T.T. bayram türesince halkın vasıta sıkmtısı çekmemesi için otobüs sayısını arttırmıştır. BİR t DAKİKAi Boıuk oyuncaklar Sağlık Bakanhğı Ankara (Cumhuriyet Bürosa) Başkent'te beş gündür devam eden Ç ağlık Bakanhğı da Devlet ' Büyük Elçilerle danışma toplantı Personel Dairesi ile işbirli ] sına. dün. Başbakan Süleyman Değine yanaşmamış, Devlet Perso • mirel de katılmış ve bir konuşma nel Dairesi bu Bakanlığa bağlı €i yaparak, Kıbns konusunda ki ı?opersonel sendikalariyle çalısarak ' rüslerini, Türkiyenin genel dtj • tüzüklen hazırlamak zorunda j politikasını, temel ilkeleriyle, Bü kalmıştır. yük Elçilere anlatmıştır. P;^ Seçımlerin araya girmesı ve : Hükümetin Kıbns sonmunu. Tür ^ ^ hükümetin kurulması için ge t kiye ve Ada'daki Türk cemaatinın çen zaman sebebivle meydana meşru menfaatlerine haklanna uy gelen gecikmeler de uygulamanın gun şekilde çözümlenraesine kapr*<>lenmesinde rol oynamıştır rarh olduğunu belirten Başbakan, Mahye Bakanlığının MeclisMakarios idaresinin, şiddete dayaAnkara (Cumhuriyet Oürosn) te 1966 yılı bütçesinin hazırnan emrivâkilere başvurması, an CHP Mıüet Meclısı grup başlıklariyle meşgul olması da soIasmalaria sağlanan hakl?rımızm kan vekıllerınden Pref. Feyzınuç üzerinde etkili olmuştur. uygulanmasma engel olması halinoğlu, Seçim Kanunu ile ılgıli de, siddetle karşılık göreceğini de partilerarası toplantı kararı üHedef söylemiştir. zenne dun bir açıklama yapmıs imdiki durumda Devlet Persove «Demokratik düzrnin veriroBaşbakan Demlrel. Türkiyenin ge nel Dairesi uygulama hedefi li işleyisine, Anayasaya, onun nel dış politikası konusunda da, olarak mayıs aymı almıs bulunmesru temeli olan 27 Mavısa ve Batıya yakın bir politika gudülemaktadır. Bu süre içinde çeşitli sı memleket yararına karsı olan ceğini. Sovyetlerie iyi komşulıık nıflara bağlı memurlann adaylık her davranısla en azimli şekilde ilişkilcıine devam edileceğini. ayçartlannı, smıfa alınma şartlanmücadele edilmelidir» demıstır. nca Üçüncü Dünya ile münasehet nı, smıf derece ve kademelerini, Seçim Kanunu tasarısının a • lerin geliştiriinıesi için fiili davderece yükselme şartlarını gösteceleye getirilmemesını, bunun ranışlara girişileceğini ifade ctmiş ren tüzükler Danıştaydan geçirilegergın çatışmalara yol açabiletir. rek Bakanlar Kurulunca onaylaceğini CHP olarak çok önceden Büyük Elçilerle danışma toplan nacak ve yürürlüğe girecektir. öne sürdüklenni belirten Fey tısı. muhtemelen bugüo son a ere öte yandan «Genel Kadro Kazioğlu, şunlan söylemıştır: cek, bugünkü toplantıya. TBMM nnnu* hazırhğı şubat sonuna kaDışişleri Komisyonlan üyelerin« Acil ve önemli dış mese • dar tamamlanarak kanun tasansı den hazılan He Parlâmentodaki es leler, çözüm bekliyen iktisadî Meclise sunulacaktır. Genel kadki Büyük Elçiler de katılacaklarve sosyal konular ortada dururro kanunu hızla hazırlansa bile dır. ken, rejim çekişmeleri devrinin Mecliste bunun görüşülmesi ve geç yeniden açılmaması, CHP olamesi zaman alacaktır. rak başta gelen dileğimizdir. Hademelerin durumu Bu vesileyle, bir inancımı tekU unu hizmeüerinde süreli yarrarlamak isterim: " dımcı işler yapan personel, Demokratik düzenin verimli «Yarduncı hizmetler sınıfı» diy* işleyisine, Anayasaya, onun meşbir smıfa alınmafctadır. Bunlararu temeli olan 27 Mayısa ve îstanbuldaki Amerikan Haberevrak dağıtıası, bekçi denilmekt» memleket yaranna karşı olan ler Merkezi Basıu ataşelığıne yedir. Tüzükte «Hademe» adı kullaher davranısla en azimli şekilni tayin yapılmıştır. Bu görevl nılmamaktadır. Dairelerde temızlik de mücadjele edilmelidir. Mem3 seneden beri yürütmekte olan işlerini yapan işçi niteliğinde ola leketi selâmete, ynrttaşı huzura J. Miller kendi isteği ıi e Saycak ve yövmiyeli personel arasın» götürecek her iyi niyetli ve ya } gon'a gitmektedir. Yeni basın da sayılacakUr. pıcı davanışı da, yurtseverlikle | ataşesi Joe Vogel daha önce 1ve en iyi niyetlerle destekleriıji ı randa bulunmakta idi. Demirel, dış politika görüşünü elçilere anlattı FEYZIOGLU: B Ş 27 Mayıs Anayasanm temelidir,i Yeni Amerikan Basın Ataşesi Vali Poyraz'ın başkanlığında «Pahahhğa tedbir» için toplamldı HAFIZAt REŞER NİSYAN MALÛLDÜR!... Birlsinin ları Dün sabab VUftyette Belediye Ik tisat ve Murakabe Müdürlüğü yetkilileri Ue Vali Vefa Poyrazm başkanlığında toplantı yapılmış ve tpahalılıgı Snlemek için alınacak tedbirlen görüşülmüştür. Tedbirler, Poyraz ile Belediye Başkanı tşcan'm bu sabah saat 10'da yapacağı görüşmede kat'i şeklini alacak ve tatbiklne geçilecektir. Toplantıda sarurl ihtayaç maddelerinin fiat kontrolleri ve bol miktarda plyasaya arzı için hükümete yapılacak teklifler üzede de durulmuştur. Ünlü Fransız şapka desinatörü Jean Barthet'in Paristeki «Bahar» i e filesi için hazırlattığı bu sapkalar önümüzdeki günJerde teşhir idilecek. Soldald «apkanın adı «Büyük Manasbr». Yesil santungdan yapılı şapka beyaz bir kurdeleyle süslenmiç, Sağdaki sapkanın adı ise «Baştaki Güneş». San zemin, beyaz bir yünle süslenmic, Her iki şapka, Amerikalı model Carol Saint John tarafmdan takdioı edilmektedir.