Katalog

27 Temmuz 1965 CUMHURÎYET BAHtFE OÇ AJANSLAR * RADYOLAR * ÖZEL MUHABİRLERİMIZ Muhafazakâr Partide bugi'ın Lider seçimi u hafta çahşmalaruıa yeniden başlıyacak olan silâhsızlanma konferansındaki Sovyet baş delegesi Semyon Çarapkin, Cenevre'ye vansmda basına bir demeç vererek, Amerika tarafından teklif •dilen çok taraflı vnrucu kuvvet (M.I.F.) projesine şiddetle çatmıştır. Sovyetler Birliğinin bu projeye şiddetle karşı olduğunu, zira M.I.F. nin, nükleer silâhların yayılmasını önleyici bir antlaşma ile bağdaşamıyacağııu ileri süren Çarapkin, Moskova'mn aynı zamanda, nükleer silâhların her çeşit yoldan, vasıtalı veya vasıtasız, yayılmasma da muhaliı olduğunu bildirmiştir . B CENEVRE a.a. Radyolar Çempkin çok loroflı vurucu güç projesine şiddelle hücum etti JOHNSON: VİETNAMI BIRAKIP GİTMİYECEGİZ Silâhsızlanma Konferansı toplanıyor için kan topluyot larciı I Gençler Kuzey Vietnam Londra (a a. Radyo) ir Alec Douglas Home'un " istifası ile boşalan Inşiliz Muhafazakâr Parti lider I liği için üç kişi adaylığını koymuştur. Bnnlar eski Maliye Ba I kanı Reginald Maudling,' eski | Saflık Bakanı Enoch Poırell ve eski Ticaret Bakanı Edward I Heatb'dir. Adaylar arasında | Reginald Maudling, Muhafazakâr Parti Başkanhğı için mü I eadeleyi kazanaeak gibi görün | mektedir. BunuDİa beraber Muhafaza I kâr Parîi kaynakları, son da | kıkada oylarm tek ciddî rakibı olan Edward Heath'e kaya I bıleceği kanısındadırlar. I Partinin sağ kanadına men «up olan Enoch Powell'in li I derlik yanşmasına katılması | nın Maudling'in kazanma çan sını grttıracağı söylenmekte I Jir. Lider seçimi bugün yapı | lacak ve sonuç Perşembe gunu bellt olaeaktır. I New York (a a ) merıkanın Vietnam giyaseti, tedbirrizlık etmeden knvvetini göstermektir» Başkan Johnson'un bu izahı, «Newsweek» dergisinin 2 ağustos tarihi ile yayımlanan ton sayısındaki bir mülâkatta yer almaktadır. Johnson, Amerikanın Vietnam siyaseti konusunia «unlan soy • lemiştir: « Komünistler, divavı kay bettiğimizi sanıyorlar, bizi kovabileceklerini sanıyorlar. On lan müzakereye razı etmek için 13 ayrı barış teş«bbüsünde bulundum, fakat fayda etmedi... Kalmak ve gitmek şıkları ile karşı karşıya bulunuyornz. Gerekeni yapacağız, en az kayıp ile en çok dayanma yolunu deniyece • Santa Domingo, (.a.a'ı ğiz. Bırakıp gitmek ise bizim için sadece imkânsızdır.» onıinik Cumhuriyetinde, avu kat ve iş adamı Dr. Hector Johnson, Amerikanın Vietnam Garcia Başkanlığında bir konusunda bugüne kadar girişgeçici hükfimetin kurulacağına miş olduğu faaliyeti şoyle özetdair ümitler artmıstır. lemıstır: «Eisenhower, Vietnamın yardıAlbay Francisco Caamano başmına kosmaraızı istedi. Senato, kanlığındaki anayasa taraftarları, güneydoğu Asya paktı andlaşNewalpindi, Pakistan (AP) onumuzdeki birkaç gun içinde masını 1 t karşı 82 oyla onaylaakistan Times Gazetesi dün, Amerikan Devletleri Teşkilâtının dı. Başkan Kennedy, Vietnama Ingiliz Hükumetinin, Birlegonderdiği özel heyetle bir an 33 bin kişi gönderdi, ben de daşik Amerika ile Pakistan laşmaya varılacağı hakkında iyımha sonra kuvvet gönderdira. Koarasında ton zamanlarda beliren ser olduklannı sdylemişler. münistler de ber hafta daha çok gerginliğinl gidemıck için gizli .kuvvet gönderiyor. Onlara kardiplomatik teşebbüslera giriştiğiAynı zamanda Caamano rejiıni şı koymak için bizim de birlik ni yazmı;tır. temsilcileriyle Amerikan Devlefleri Teşkilâtmın ikl temsilcisi ara göndermemiz gerek. Kuvvetiraizi Gazete özetle şunları kaydetmişsında dün yapılan bir toplantı ha 'tedbirsizlik etmeden gösterme tir: liyiz.» len mevcut görüs aynlıklannı( «Londrada. Başkan Johnson'un, Vietnamdaki durumun bundan halletmek için zeminl hazırlamıssiyasî sebcplcrlc Pakistana yapıl "hr. sonra nasıl gelişebileceği yolunmakta olan Amerikan iktisadi daki sorulara Başkan Johnson Caamano kaynaklarına göre, yardımını durdurmasınuı yerinde şu cevabı vermiştir: si'âhlı kuvvetlerinin bir hareket olmadığı inancı hâ Dominik « Vietkong, savaşi kazanaGeneral Antonio lmbert'e sadık kimdir. Johnson hükumetinin bu mıyacağinı anlaMıncaya kadar yuksek rutbeli komutanları, Alşantaj siyasetini değiştirmemesi dnramnn dnzeleceğini sanmıyo bay Caamano ile gorüşmek için halinde, Pakistan Devlet Başkarum. Kuvvet, havada, denizde, anayasacılara yaklasmışlardır. nı Eyup Han"uı. memleketi ile her yerde kuvvet lâzım. Bu kuvAmcrik,! arasuıdaki münasebetle\etleri taarekete geçinaeliyiz. Amerika Devletleri Teşkilâtı ri temclinden gozden geçirebilecekaynakları, daha ihtiyatlı bir dil Kararh olduğumuzu ancak bn ği yolunda gerçek bir endişe de şckilde onlara anlatabiliriz.» kullanmaktadırlar. Aydınlığa çımevcuttur.» Bsskan Johnson, mulâkat sıkanlması gereken birçok mesele rasmia, Vıetnamla ılsıli butün Gazeten'iı bu vorumu. Pakısolduğunu \e evvelâ Imbert taplânları eski Başkan Eisenhotan Hukumetyi idarecılerı tararaftarlarıyla bir anlaşmaya vawer'e bildirdiğini de açıklamış fından şu veya bu tarzda yorumrılması gerektiğini söylemektedirve «tke, en iyi danı^manlarımızlanmamıştır. ler. rian biri oldu» demıçtir. Basın mensuplarımn, nükleer silâhların yayılmasmı önliyecek bır antlaşma ile llgili sorularını cevaplandıran Çarapkin, Moskovanm <muğlâk» birantlaşmaya yanaşmıyacağın belirtmiştir. Diplomatik gözlemcılerin karusma gore. Moskova, sonradan (M1.F.1 veya Ingiltere tarafından teklif edilen Atlantık nükleer kuvveti (A.N.F.) gibi nükleer güçlerin kurulmasına müsaade edebilecek bir antlaşmayı kabule niyetli değildir. Silâhsızlanma konferansı, bu hafta, dokuz aylık bir duraklama devresinde sonra çalışmalanna devam edecektir. Rusya, batılıların çağnlannı aylarca dikkate almadıktan sonra, ani bir kararla bo yaz aylan başında görüşmelerin devamına taraftar olduğnnn ilân etmisti. â Amerikan uçaklarınm bombaladıklan Hanoi yakınlarındaki bir kopru Vietnamın büyük kısmı Vietkong kontrolunda nzey Vietnam Kurtnluş Cephesi Basın Ajansı, Knzey Vietnam kuvvetlerinin Güney Vietnam topraklarının beşte dördfl ile Vietnam nüfnsnnnn 10 milyonunu kontrollan sltında tuttuklannı ileri sürmüştür. Aynı zamanda çete kuvvetlerinin de Binta Dinh ilinde stratejik önem tasıyan 157 köyfl ellerine geîirdikleri de Ifade edilmistir. öteyandan Pasıfık Bolgesi Amerikan Kuvvetleri Komutanı Amiral Grand Sharp Jr. Honolulu'da konuştuğu bir gazetec:ye, Güney Vıetnam'da faaliyet g<w*«ıen Vietkong çetecılennin altı ay öncesins kıyasen simdi daha kuvvetli olduğunu söylemiştir. Amiral aynı zamanda, Amerika askerlerinin harekete fiılen katılmalarının Guney Vietnam »rdusunun moralini yük^elttiğini ve Washington'un ya• BRÜKSEL Belçika Sos km bir gelecekte Amerikan kuvvetlerinin mevcudunu 179 bme yallst Partisi Milli Kongresinin çıkarmayı tasarladığını belirtSosyal Katolik Partisi i l e koalismiştir. yon hükümeti knrmayı kabul etAmerikan baskını mesi üzerine azun bir süreden Vıetnam'da suregelen savaşberi devam eden hükümet buhla ilgili olarak da Amerıkan ve ranının aona ereceği tahmin oGuney Vietnamlı birlıklerin Da lunmaktadır. Hukümet knrmakN'ang'daki Amerikan üssünun Ia vazifeli Sosyal Hıristiyan Parbirkaç mil açığındaki Vietkong'lu çetecilerinin Biğınağı bir adati Baskam Pierre Hormel çalısya hücum ederek hiçbir kayıp malanna başlamıştır. vermeden 25 çeteciyi oldürmeve ve 33 ünü de esir etmeye muvaı• BCENOS AİRES Fedefak oldukları açıklanmıçtır. ral Polis, «abık dıktatbr Juan Peronun müteveffa eşi Eva Peron'u anmak için halk teşekküllerinin tertipledikleri bir mitingi goz yaşartıcı gaı bombaları ve cop kullanmak suretiyle dağıtmıştır. Dun Eva'nın 13 uncu ölum yıldönümü idi. Karışıklıklar arasında Peroncu bir mebus Paulıno Nıembro da bir hayli hırpalanmıştır. • TORONTO Toronto'da görevli 22 O posta müstahdemi OnJO tario, Qnebec ve British Colnmbia illerinde grev halinde bulunan 10 bine yakın Kanadah posta işçisine katılmayı kararlastırmıslardır. Grev, PTT tşçileri Sendikasının ücretlere yılda ortalama 660 dolâr zam yapmalarını istemesinden çıkmıstır. Persembe günü başlıyan greve kısa bir süre içinde Kanadanın 22 bin posta memurn ve miistahdeminin istirak etmesi beklenmektedir. DIŞ HABERLER SERVİSİ K Dominikte anlaşma ümitleri belirdi İngilizler Amerika ile Pakısfanın arasını bulmaya çalısıyor D B MİKROFONDA 25 YIL Afıte ve Bâki Suha Ediboğlu için Açıkhava Tı\atrosunfia tertıplenen muhteşem jübile gecesi 6 ağustos cumd ak^amı saat 21.00 de yapılacaktır. Ünlü radyocu ve sanatkâr arkadaşlarmm iştirak edeceği bu gecenin biletlerı Açıkhava Tıyatıosunda, Atlas Smemasında ve Necmı Rıza Masazasında satılmaktadır. TERTİP KOMİTE«!I Endonezyada Amerikan aleyhtarı gösteriler B Endonezya (AP) irleşik Amerikanın yeni Cakarta Buyukelçısı Maıshall Green'ın dun Başkan Sukarnoya itimainamesini sunduğu «Tada CumhurbaskanliRi sara Mrdan 100 metre kadar mca fede toplanan 3 bın kadar nümayısçı. Bırlesık Amerika aleyhinde gosterıler yapmıslardır. şgal esnasında idi. O zamaa mnntazam spor müsabakalan yapılabilecek yegâne spor salonu olarak Beyoğlu tarafında simdi galiba Sanayi Odası olan bir binadaki Amerikan VV.M.C.A. Kulöbü vardı. Burada Amerikalı antrenSrler de bulunurdu. Ben de soor işleri için buralara giderdim. Spor islerinin münakasası sırasmda zamanın spor mnjıarrirlerinden Washington'da, geven ay, Amerikanın Vietnam polıtıkası hakkın birisi benim için «Gençleri Hıda, Üniversiteler taraf:ndan duzenlenen buyuk gosterıye katılma ristiyanlarla temas ettirip zehirliya çağrılan yegâne yabancı Isaac Deutscher idi. Bu hareketin yor» mealinde bir yazı yazdı. Hebaşlangıcından itibaren Isaac Deutscher, Üniversiteden Univer men mahkemeye basvnrdnm. Orasiteye dolaşarak butun Amerikayı gezdi. Her >erde öfkeli bır da dediğim sözleri aynen hatırlagençlik ile karşıla;tı. Ona gore, en yakın olayı Beyaz Saraydaki mama irakân yok ama özet olarak Jculturel suareye katılmayı reddeden yazarların davranışlarınm «Ben Hıristiyanlarla, Bndistlerle meydana getirdığl bu politık olay, en az S. S. C. B. deki Stalin taraftarlarını temizleme hareketi kadar onemlıdır. Burada bu temas ederim. Benim vicdan inancımdan bir korknm yok! Onlar düsüncesinin nedenlerini açıklıyor. benden çekinsinler!» demiştim. Dâ va lehime bitti. Zannederim mabkumiyete doğrn giderken alenen arbten bu yana ilk defa olarak, dış politika problemleri A.B.D.'yi karıştırmaktadır. Çoğunluk Başkan Johnson'u des tarziye verdilerdi.. teklemektedir. Fakat aynı zamanda Amerika"nın Vietnam ve Gene o havada şöyle bir vak'a Lâtin Amerika politikası aleyhine memnuniyetsizlik ifade eden sesdaha olmnstu. lngilizlerle harb taaler de yüksclmcktedir. Bu sesın sahibi genç kuşaktır. Hemen hemen her üniversitede line girmistik. Fakat geçer akçe obinlerce profesor ve yuzbinlerce talebe bu harekete katılıyorlar. larak daha altın para kullanılıyorBu hareket Michıgan Universitesınde, Detroit yakınlarında Ann du. O deviri yaşamış olanlar bilirArbor'da gehşti. Daha sonraları ülkeyi sarsacak olan ilk politik çe ler ki her yerde olduğn gibi bizim kişme, bugün dahi hareketin öncülüğünü elinde tutan bu üniversi memlekette de her türlü altın geçerdi: Osmanh altını, tngiliz altıtenin mütevazi çevresinde Mart ayında başladı. Misâl sari bir hastalık gibi yayıldı. Nisanda Harvard, Yale, nı, Napolyon dediğimiz Fransız alColumbia. Chicago, Berkeley ve diğerleri onu takip ettiler. Bu tını ve Kremiç dediğimiz Avusturbirleşmeden cesaret alan Michigan Üniversitesiııin genç talebeleri ya altını., Bizim her gün alış veriş H'aslıhıgton'da bir millî gösteri tertiplemeğe karar verdiler. Bu so ettiğimiz ve hesabını aydan aya nuca varmak için üçbin kişilik bir üniversiteler arası komite işe gördiiğümfiz Ispartak başında ağabâni san|ı olan bir sütçümüz varkoyuldu. dı. Temiz fakat basit bir adamdı. ÖLÇÜLÜ FAKAT SERT Ay başında hesabını görmek için O sabah saat 9 da Sheraton Park otelinin dev konferans sa Ingiliz altını verdiğimia «arnan kal lonunda hazırlanmış tribündeydim. Büyük gösteri başlamıştı. 5000 dınp attı: profesör ve öğrencinin önünde gece yarısına kadar süren gösteriyi 25.000 kişi de televizyondan izliyordu. Dinleyiciler buyük bir dik Bn gâvnrlann parasını alkat ile bu değişik konuşmalan takip ediyorlardı. Bu tutum Ingil mam! dedi. Israr etmedik» Hesabıterede tertiplenen antinükleer gosterilere hiç benzemiyordu. Bu nı gümüs mecidiye İle ödedikna rağmen dinlejicileri harekete geçiren hislere en ufak bir şüphe karışmış değildi. Sakin bir şekilde, hükiimetin politikasını destekBo vak'alardan beri elli yıla yaliyenleri dinliyorlar, fakat hükümeti tenkit eden birinın söz alması üzerine onu desteklediklerini açıkça belli ediyorlardı. Bu ölçülü kın zaman geçti. «Milliyet» ve vafakat sert karşı koyusu, bu hiç bir hıkâyeye inanmayan ruh du tanseverlik mefhnmunda bir adım rumunu bir kaç gün sonra, daha tcöklü olarak, Califomia'daki Ber ileri gitmedik, her fırsatta sırasıkeley Üniversitesinin hazırladığı gösteri esnasında da buldum. Açık na, adamına göre ecnebi, sırasına, havada, 36 saat müddet ile, konuşmalar, açıklamalar, politik hiciv adamına göre gâvnr düşmsnlığım ler, folklor çarkılan birbirlerini takip ettiler. Konuşanlar arasın bir marifet ve vazife Imiş gibi ileda; zenci haklan hareketinin liderleri, güneydeki ırk aynmcılanna ri sürer, biribirimizi kâh küfür ile, karşı yürüyüşün düzenleyicilen, profesdrler, yazarlar, bir Alaska kâh hıyanetle itham eder, durasenatörü, Californla Meclisi üyesi bir rend v.b... vardı. rnz. Halbuki çoğnmnı bunları memleketi sevmenin bir zarureti, CESARET pek azımız da mnayyen bir ideoloTribüne gece yarısından epey sonra çıktım. Cniversite bahçe jinin gerçeklesmesi, ve belli bir sinin çimenlerinde 15.000 talebe sessizce oturuyordu. Gece serindl. hedefe varmanın kestirme yola olaRıizgâr esiyordu. Organizatörler toplantınm yakındaki bir salona rak yapar.. Birincisinin mazeretl nakledilmesini öne surdüler. Fakat battaniyelere sarılmıs, Pasifik'in vardır: basitlik, ikincisinin yoktnr, soğuk nefesine karşı koyan, dikkatlerini ileri sürülen problemler bile bile lâdes. üzerinde toplamış talebeler kımıldamak istemiyorlardı. Bir kaç Halbuki «Milliyet» hissi bir milmetre ötede acaip bir sey oluyordu: gonüllüler Vietnamdaki Amerikan bombardımanmın yaralılan için kan veriyorlardı. «Johnson on letin dünya ile alâkasını kesip herlara napalra bombaları yolluyor, biz onlara kan göndereceğiz.» fik kese düsman olması demek olmadıri sayesinde 100 litre kan toplandı. Bu arada birisi tspanya har ğı gibi böyle bir seyin de bugün en bindeki uluslararası askerî birlikler gibi birlikler kurmak fikrl kuvvetli devletler için dahi fayni ortaya attı. dalı, hattâ mümkün oldafann düSon on yılların Amerikan politıkasıyla yakmdan alâkadar olan sünmek gerçekten zararlı bir saflara bu miting ve protestolar, bana gorunduğü gibi gorünecektir: dillik olur. Peygamber Mekkede harikulâde bir yenilik. Bu gürültülerın, eskiye bağlı kalmak fık kendi kabile ve aşiretleri arasında rınde inat eden yazıh ve sozlü organlarda yaptığı yankj zamanm tutunamayıp Medineye bicret ettideğiştiğinin bir i}aretidir. ği zaman oradaki Musevilerle birlikte yasamıştır. Dikkat ederseni» Devamı var Allah kitabında kendisinden bahsederken «Rabbül'âlemiu» diyor. Bütün âlemlerin Allahı olduğuna söyier. Bnnlar lşin mânevî tarafı.. SATILIK Maddî tarafına gelince; artık dünOTA BARAN ya «Kıt'a Birleşik devletleri» sisile temine girmeye kendini mecbur Dz. Üstegmen görür ve yasayabilmesini ancak ba METIN YUMLKOĞLÜ Pa^allmanınd» nhtımll, tmaı yolla temin ederken dost, düşNışanlandılar durumlu. Müracaat : 2J Temmuz 1965 tstanbul man seçmeden her yabancıyı Tel: 44 62 (1 Cemaletttn turfa saymak pek sathî ve hattâ zaCumhuriyet . 8673 rarlı bir milliyetçilik olnr. O kaCunıhuriyet 8761 ; dar ki günün birinde yapayalnız | kalırız.. Böyle yalnız kalma tehlikesiyle karşı karşıya memleketler vardır. Bn tenhalıktan nasıl kurtalacaklarını düşünmekte ve çabalamaktadırlar. Dünyada olup biten leri görüp öğrenenler bnnn da görürler. Hele Türkiye gibi Avrnpa Asya kıt'alannın köprüsu ve Akdeniz Karadeniz kanalının sahibi bir memleket için bir siyasi Târiki dünya gibi Ankara kalesine kapanıp kendini değil geliştirmek, yasatmak dahi mümkün degildir. Zaten gidiş, herkesle dost, ama bakikî ve karşılıklı menfaatler üzerine kornlmnş dostlaklarla geçinmek ve iyi geçinmek gidisidir. Hâlâ Amerika ile Rusya arasında Harriman'ın ne konnştuğnna bilenler yok. Halbnki görünüşte Amerika ve Rnsya bulsalar birbirlerini bir kaşık snda boğaeağa benzerler. AMERİKA'DA OFKEIİ KUŞAK Moskof toprağı H YALIARSASI r Tanzimatın dabi üzerinde dnrma1 ya mecbnriyet hissettiği bu yaban| cı düşmanhğı «Xnephobie» bugünlerde kâh seçim, kâh geçim endişesiyle ve karşılıklı birbirlerini itham ederek derin yaralar açacak tarzda ahp yürüdü. O kadar ki günün birinde yabancı dil bilenlerin aforoz edilmesi gibi korkunç vahimeler zihinleri kurcalamaktadır, çünkü milli menfaatler namına yabancı mekteplerin kapatılması yolnnda atılmış adımlara karsı konnlamadığı gibi vaktiyle azınlıklars karşı knllanılmış olan: Vatandaş Türkçe konuş! sloganının ilim müesseselerimizde okuyan çocnklanmızda yabancı diI le karşı bir mukavemet doğurduğu ı da bir vâkıadır. Bn tasalı tabloyn biraz neselendirmek için işi mizaha kaydırmak istiyornm. Biz bugün her birimizin tarifini kendi hesabımıza göre yaptığımız veya yapamadığımız milliyetçilik bu istikamette, bu hızla giderse zannederim.. artık: Ingiliz tuzn, Hint yağı, Arap sabunu, Çerkes tavuğu, Arnavut ciğeri, Fransız ı şarabı, Alman birası, tspanyol danı sı, Nemse böreği, Çin çayı, Acem | halısı, Mısır pirinci, Brezilya kahj vesi, Isveç jimnastiği, Fin hamamı, j Hoüânda peyniri, İskoç viskisi, t hele bn! Kanada buğdayı, AIvnstralya yapagısı, Amerikan bezi, t Amerikan cikleti, Amerikan yardıj mı, Ru» salatası, ha unutuyordum Moskof toprağı.. gibi şeyleri hain olmamak için kullanma|jıp reddedeceğiz.. Ve zannederim, | dünya da biz de rahata alışacağız. Ama... hangi dünyada?.. B. FELEK HAMİS: Moskof toprağı maden kapları parlatmak için kullanılan bir nevi «Arena» idi. Şimdi artık kullanılmıvor. Belki de Ruslar insanları parlatmak için bâlâ kullanmaktadırlar. ISTANBUL TİCARET ODASI YAYIN ORGANI • Memleket ve dünya ekonomisine ait en doğru haberleri, • Ticarî, malî mevzuata, gümrük, banka ve sigorta mevzuatına ait yazıları, yorumları ve metinleri, • İç ve dış piyasa haberleri' ve fiatlarını, • Eksiltme arttırma ilânlarını, • Dünyanın her köşesinden gelen îş Hayat için güneş... Tasarruflarınız için!... ANADOLU BANKASI 8754» tekliflerini fSTANBUL JİCAREF de okuyunuz. İSTANBULTİCARET ıtüccar, sanayici ve iş adamının gazetesidir. i