Katalog

SAIltFE tKİ CUMHURIYET 17 Haziran 1965 Hububat fiatları ve sonuçları I t l V v tahmin edildiğine dair çok seviııdirici bir haberi bu sevinci unutturan bir başkası takip ettl. Hnbubat fiatlarının artırılacağınt bildiren bu sonuncu habcr. radvoda resmi ağızlar tarafından doğrulanıp kesinlcşti. Hububat fiatlarına yuzde 6 ilâ vuzde 10 zam yapılmasını uvgun gorcn kararın nıücip sebebınm ztraî mustahsilin kornnması olduğu da bu \ esile lle oğrenml; bulunuvoruz. Tabiatın cömertee davranıp cıftçivi korudusu Tekor bir mahsul vıhnda. avrıca iıiMn elhle korunması i<in tcdbir alınmasınm sebeplcrıni izalı çok guctur. Toprak Mah'ullcrı Ofisiniıı alışları lle diğer satın almaları carî fiatlan ile vapılsa dahi çiftçinin elinc. geçen yıldan çok daha buMik bir satın alraa gııcıi gerebilirdi. Hububat rekoltesinin bolluğu Mizundcn pivasa ftatlarmda kuvvetli bir duşuş tehlikesi bclirdiği tak dirde Toprak Mahsulleri Ofisinin koruvucu tedbirleri. tanzim alışları ve fiatlan vuksek olarak tesbıt etmesi bir zaruret halinde ortava cıkabilirdi. Malısulun çok kıt olduğu yıllarda ise scrbest pivasa fiatlan vukselme tcmayıılıınc sahip bulunacağından tabiatın cıfcidcn esirgediği nimeti arz \f talep kanunu kısmcn sağlama>a mu\af(ak olabilirdi Yukarıda saydığımız tehlikeler bugunku sartIar altında soz konusu olamaz. Zira, buvuk mahsule rağmen iç talep kuv\etli \c ihrar inıkânları dainıa mevcuttur. Bu sebeple rekor seviyeve ulaşan hububat rekoltesine rağmen fiatlarda alârm çaııını çalacak ve mudahalevi gerektirecek duşuşler beklenemez. Festivol ki festivaL Antalva şüzelim bir yerdir. Sokaklarında şınl şırıl sular akar. Mis gıbı portakal bahçelerı, denıze ınen çaflıvanları, tarih anıtları, parlak çüntvi ve tadına doyulmaz bır ıklimi vardır. Bır vıl kadar oralarda kaldığım için bunları ivi bilirim. Bn kadar çuzellikten nasibı olan toprak, turızm konusunda helva yapmak için butun malzemevı elıude tutuyor demektır. Ama işbılen kisiler elinde ivi kullanılması şerektir malzemenın . Antalva'da bir fılim festıvali tertiplendi. Baslangıçta ivi bir fıkir gibi görünür bu . Ünlü sinema yıldızları festıvale katılacaklar. Şehre bir hareket gelecek. Gazetelerde her yıl Berlin, Cannes, Venedik filim festuallerınin hıkâvelerini okumuyor mnyuz? Belki Antalva Fılım Festivalı de gelısir, ılerde Türk sınırları dısına bile tasar söhreti Yarısmalara dünvanın her vanından, her milletten, her mezhepten mesrepten sanatcılar ve sinema eserleri katılırlar. Eğer sağlam tutulursa ıs. bu sonuca doğru gıdilebılır. Antalva çuzelım tabıatına ve ivi insanlarına lâvık bır sanat festivalını her yıl vaşamıs olur. Ancak bu çerçeve mnde pek güzel çorünen festıval tesebbüsüııun daha bu vıl icabına bakmıslar bazı kisiler . Bu «oazı kiv.ier» den nevi kasdettığim filim festıvalindeki jiirinin cn önemli üvelerini savdısım zaman anlasılacak.. Bakınız kıraler var iiveler arasında : Ekı D P Gruo Bu^kanı B ırhn"t»ın Onat. Antalva A P Baskaınm hanımı A.P'h B e e d n e Baskanm n harımı. eskı D P. mılletvekili Mehmet Ak'ın hanımı . Gajetelerin vazdığma çöre, bu üvelerden bazıları, daha seçimdfn Bnce. «Karar'ıkta V' apanla"» filmi için : Bu fı m Moskovjıa mı çfkıldT dıve mırıldanmağa baslamıslar. Bu hikâve pek hosuma gıttıği ıcın anlatıvorum. ^onunda jurinin verdıği kararları sanatcılar protesto etmıslcr. ödullerin da$itılacağı ?ece bu protesto bildirisini okumak istemisler. Belediye Reisi ve Fmnivet Müdürunün basrolleri ovnadığı bir tertiple kendJilerine ensel olunmus VP festivalin tstanbal'da bir basın tnplantısiyle bıltığini de gazetelerde okudunnz.. Sözıın kısası, sanatcılar, dağıtılan odullerı reddp'.tiler.. Simdi vukarıdakı jııri. o odülleri alır Adalet Fartisi merkezine •«ovar. Sıra sıra hevkellere. plâkalara bakıp bakıp : Festıvalde butun odıılleri bız kazandık dıve ovunür. Su cânım Antalva iste ne cekıvorsa bovle dar dusuncelı. önünu ardını gormez polıtikacılardan cekivor. Festıvali vuzlerıne çozlerıne hulastıran bn kisilerın. Tanrı askına söylevin, sanatla ne ılişkileri vardır? Birtakım çok savın hanımlar. evlerinde pilâva kaç kasık yağ kovayım dive düsünürlerken kendilerini jüri hevetinın üvelifinde bulnrlar. Politikacı karısı olmak sinema sanatında jürı üvesi olmak icin yeter belge midir? Evlılik cüzdanlarını bövle islerde knllanmak hevesi nerden çıkıvor" Ya arava giren kasarlanmıs politıkacilar! Sızın neııize çerek sanat festivalı? Brnlardan bir tanesı bir tarihlerde tstanbul, Ankara ressamlarının tablolarına da avnı kafavla camur atmak ıstemisti. Yassıadadaki uzuıı ikametı sırasınd3 anlasılan sanat görusü hiç değısmemis. Su lâfa bakın sız : Bu fılım Mo^kovada mı Adanıın sinemavla ilgisi olsa Rnsvada cekilen filimlerin bevnelmilel Batı testıvallennde armağanlar kazandığını ve bugunlerde bir tanesiııın Beyoelu sinemalarında ovnatılıp pek beğenıldiğını bilir. Kendi memleketınin çerçeklerıni dile çetiren bır filmi kritülemek icin kullandığı ölçüden kendi utanır. Muttakta tencerevi atesp oturtup. jurıve kosan hanımlarla Yassıadada ipliğı pazara çıkmıs politikarılann isbirliğinde suçlanan Turk ^aııatı ve sanatcılarından ozur dılemek gerekır. Gu7el Aııtalvanın talılısizlığı bovlesıne vonetıcılerın elinde kalmasındadır. Gııne^ı ne kadar partak. denizı ne kadar çuzel olursa olsuıı \ntalvanın, arava bovle kusurları da katıvor Tanrı, nazar değmcsin dıve . f A 0 C hububat rekoltesınin 17 5 nıılvon ton m h l l olarak, rekor bir sevıve.ve ulaşarağıııın Prof. Dr. Ahmet KILIÇBAY suretı.vle cok >avaş donen enflasvon çarkmı hızlandtı abilır. idiıu ububat fiatlarındaki artışın enfla^onist tesirleri uzerıne bir ha\Ii vazı jazilacasıııı ıddia ' etmek yanlış nlmaz. Fiat artışınm gozden kaçmaı nıuhtemel. fakat enflasvoııibt tesirleri kadar oııemli bir >oıııı daha \ardir. Bu >oıı, gelir bolunuşu ile il^ılidır. Yuksek rekolte. hafıf fiat duşuşune vol açıp hu. unlu maddeler fiatlarına aksettirılse idı. ciftcinin mıllî gelırdeki pa>i arttığı gibi diger gelir grupları buııdan az cok pay alabilirlerdi. l%î Mİında elde edılmesi umulaıı bıiMik mahsul. dc?işme>en fıatlarla «atın alınsa ıdi dahi. cıltcıııın clıııc setcıı Mİdan cok daha bu^uk bir *atın alma (;ucu gececektı. Artan gelııinın cok 'buyuk bir kısmını harcamak temaMiluııe sahip olan zıraıtçiler. I)<aı sıııaî nıallaıla hızmetlerc taleplerıni artıraıak onların fiatlarmı vuk^eltebilirleıdi. Netıoede i>i mahsul dolaMsı>le aıtan nıilli gclır zıraatcilerle saııayici \e tuccar arasında pa>laşılır. hazı malların fiat artışları dola>ısi>1e sâbıt gclırli gruplarm satın alma gııcleıi azalırdı. Hububat fiatlarının artması. jukarıda işaret ettiğimiz nıuhtemel gidişi şıddetlendirebilır. Cunku İM mabsüle ilaveten hububat fıntlanndaki Mikseliş. ziraat sektorıınun ccliıinde hujuk artışlar me>daııa getıreceğınden. bu sektorım diçer scktorlcrc voııcltcceği talep artatak ve netıcede ziıaı olmavan maüarın da fiatlan vukselecektir. Talep artışı ile harekete gecen enflasvon carkı un ve unlu maddeleri kullananların malivetini vukselişi dolayısivle biraz daha bu>ıık bir hız kazanacaktır. N'eticede varatılan reel milli gelir. ııftci ile sana>i ve ticaret sektorleri arasında pavlaşılacak \e sâbit gelırli grupun satın alma gucıı dığcr hallerde olduğundan daha duşuk bulunacaktır. Çıınkıi bu sııre icınde sâbit gclirli zumrenin nakdî geliri değişmeveceğinden fiatların vukselişi dolavısivle satın alma gııcleri duşecektir. Fiat artışı enflâsyon hüvivetıne burunup devamlılık kazandığı takdirde bundan çiftci de zarar gorecek ve kurulmasma çalışılan iktisadi istikrar bozulacaktır. H lürkiyede özel sektorun durumu Doç. Dr. Halil NADAROĞLU zel sektore %e bu sek'orun temsılcısi olan teşekku lere joneltılen tenkıtleıde bazan çelışmezhklere rast'anılmaktadır. Ashnda, ozel sektorun karma ekonomı duzenı içinde kendme duşen gorevi yerıne getirip getırememesı ile bu sektorun taazzuvu sonunda ortaya çıkan Ticaret Odaları ve Ijenzerı te=ekkullerin yeterli olup olmadıklau meselesı bir bıunden oldukça avn şeyleıdır. Haıbukı, kııt Klerde ekscrıya, ozel sektorun kendinden beklenen gayretı gostermedıgı \eya ongorulen yatırımları gerçekleştırmedıği ıddiaları ııe Odalann veya Odalar Bırlığinın \etersizhğı ıddıası arasında âde ta bir sebep netice münasebeu kuru au^u gurulmektedır. Hemen belırtehm kı. bu satırlar n yazarmm, ozel sektorun Turkıvede kendısme duşen gorevi tam mânâsıyle yerıne getirdığı, bu sektorun temsilcisı olan tesekküllerın eksiksız kuruluşlar olduğu >olunda bir peşın hııkmu ve ıddıası yoktur. Yazar, genel olarak, ozel sektorun kendisinden bekleneni verememesinı mâzur gösterebılecek bir kısım sebeplerin de bulunduğuna manmakta, temsilcisı teşekkullerin de, eksık ve kusurlarına rağmen, gerek kamuja ve gerekse mensuplarına 7aman zarrum faydah hızmetler gdrdueune ınanmaktddn O Enflâsyon tehlikesi H ububat fiatlaraıın yükseltilmesi. Toptak Mahsulleri Ofisinin vükiınu artıracaktır. Zira a>nı miktar hububat satın almak icin daha buvuk bedel odemeye mecbur kalacak olau ofis alış miktarlaruıı çoğaltma>a mecbur kaldığı takdirde, daha da buvuk bir kulfet altına girecektir. Bu juk, malî lmkânlarını aştığı takdirde, gecmiş jıllarda olduğu gibi, Merkez Bankasından borç alma >oluna gidecek ve bu da para emisyonunu çoğaltacaktır. Fnflâsv onist tesirlerin birincisini teşkil cden bu dcğişmeve başkalarını da ilave etınek kabildir. Daha buyuk mahsulü ve daha yüksek fiatla satan çiftci eline geçirdiği ve geçen yıllardan çok >uksck olan satın alma gucunun çok buvuk bir kısmını pivasava akıtacak ve fiatlan jukseltcccktir. Bir tarafta para emısjonunun artması. obur tarafta pivasava kaldııacagından fazla paıanın akması. enflâsvon voneleıı ekonomive yeni bir hız vereccğine şuphe joktur. tırımları mıktar ıtıbarivle geıçekleş'ırdığı ve fakat bunları planda derpış olunan produktıf a'anlara değıl de, bına ınşaası v s. gıbı verimsız sahalara yonelttıği ıddıa.arı da yaygındır ve bu goriış, esas itibarıyle doğrudur. Ancak, hukuki karakteri, ozel sektor vönünden em redıci değil, yol gosterıci o.an plân hedeflerınin kendıliğınden tahakkukunu beklemek isabet i bir davranış değıldır. Özel sektorun kendsınden beklenen'eri verebı'mesi bır kısım şartlann tahakkukuna bağ 1 dır ve bu şartlar hâlen tohakkuk etmis değildır Türkiyede bugun 1çın şoy.e garıp bır duruın goze çarpmaktadır. Özel sektor, kendısıni yetersiz bulanlara ve suç'ayanlara karşı «sanki kamu sektoru daha mı iyi, işte ikttsadi Devlet Teşekküllerinin hâli ortada demekıe buna karçılık kamu sektorunu ssvunanlar ise, «sen kamu sektoru nu suçlamavı bırak da. kendi durumunu duzelt. demektedırler. Âdeta fasit daıre mısâlı bır olay. 'an ve artık butun uzman'arm mâlumu bulunan, kapıtalıst ekonomının temel vasfını zedelemnen bır ıkt sat ve mahye politıkasımn u>gu anmasıdır Bu volda tatbık edıle cek iktisat ve malıye pohtikasının esasları hakkındakı gorüslerimız ileride avrı bır yazıda açık'anacaktır. Sonuç O Doğru yol Iddialcmn hangisi haklı? \caba bu iddiaların hangisi haklıdır? Kanaatimizce her iki iddiada da gerçek payı vardır. Az gelişmış hır ulke olan Turkijedc kamu sek toru de. ozel sektor de bugun için •»etersizdir ve kendilerinden bekleneni verememektedırler. Turkive. ş,ıvct Anavasa duzeni ve karma ekonomi esasları içinde kalkınac.ıksa. hcr iki sektor içinde bazı va pıcı tcdbirlerin alınması gerckmek tedir. Bugun için goze çarpan durum, kamu sektoru içm gerekli ted bırlere başvurulduğu, bzel sektorun ise, kendi kaderine terkedıldiğı şek hndedır. Yıllık Kalkınma Plânında, sayın Ustunehn de behrttığı gıbı, meselâ iktisadi Devlet Te«ekküllennın reorganizasyonu onemle ele almdığı halde, ozel sekor ile ılgıli problemlerın çozumu, bu sektorun kendi içınden gelecek h^reketlere bırakılmıştır. Bu haklı oır davranış olmasa gerektır. Ozel sektorun kendi durumunu ıslâh et mesinin ve memleket ekonomısme daha yararh hâle gelmek için gay let gostermesinın zarureti âşıkârdır ve bu konularda ozel sektore buyuk mesulıvet'er du^mek'edır Ancak ozel sektoıun bu voldakı ça basına \e bılhassa IIK hızı elde etmesıne devletin de vardımcı olması Ia7imdıı Bu vardıırnann en onenlılısı once tam bır ıstıkrat \e emrı\etın teessusü ki bu politık bir nıcseledir «onra da, bızden once bırçok uikelerde tatbık edılmış o ze1 sektoıun temsilcisı müesbeselerın bu konudaki durumuna \e sorumuna gelınce, dunku ya zımuda da belırttığım.z gıbı, Tıcalet Odaları ve benzerı mues^esele rın temsıli, ıstışarî ve idarî fonksıyonlarmdan hiç birinin mesele ile doğrudan doğruya bir ilgisi yoktur. Bu teşekküller, dolayh bir şekilde ve istışarî fonksiyonlarırun hudutlan ıçınde bzel sektörü teşvik edıcı, yol gosterıci bir görev ifâ ede bılırler ve sozu geçen kesımı doğru yola sevkedıcı bazı otokontrol metodları uygulıyabılırler. Bunlar japılmakta mıdır? Az da olsa, kıfa yetsiz de olsa bu konularda zaman zaman bazı faydah hızmetlerın vapıldığına şahit olunmaktadır. Biz sa dece bir mısâl vermekle yetıneceğız Turkıyenin hâ'.ıhazırdakı ve belkı de gelecektekı onemli sorunlarmdan birı de Muşterek Pazardır Uluslararası entegrasyon hareketınm en önemhsi olan bu meselenm Turkive açısından ve tarafsız bır şe kılde incelenmesı meselesını once Odalar Bırlıgı ele almış ve bu konuda bır ara'jtınna yaptırmıştır Kantitatıf metodla yapılan ve cıdden buyuk bir deger taşıjan bu araştuma hâlen dahi kendi alanmda tek olmak vasfını muhafaza etmektedir. Yıne ozel sektörun, bılhassa Istanbuldaki temsilcisi teşek kulleri vâsıtasiyle, Muşterek Pazar konusunda genış bir organızasvona gırıştığı içerde ve dışarda temaslar vapmak suretiyle cıddi hazırhklar vaptığı ışıtılmektedır. utun bunlar yeterli midlr? F.1. bette ki değil. Ancak, vergılerin âhenkleştirilmesi, sosval me\ zuatın eşit esaslar ihtiva eder hale getırilmesi, iktisadi Devlet Teşekkullerinin Muşterek Pazar karşısındaki durumunun ne olacaği husus lannda birinci derecede mesuliyet taşıyan kamu kesıminin henüz hiç bir harekete eeçmediei bir devirde ozel keimin kendi teşkılatı vasıtasivle ciddî ve ilmî bir şekilde mcselenitı u/crinc eğilmiş olması ne de olsa bu kesimin hâli ve i>tıkbalı icin ivi bır işarettir. B Mesele bununla bitmivor. Hububat \e onunla >apılan unlu maddeler, Turk toplumuııun en onemli besin maddelerinden biridir. Hububat fiatlarının artışı ondan yapılan mStidelerin fiatlarına buyutüle rek aksettirilecektir. Zira Türkiyede mııteşebbisler, ham madde fiatlarındaki ufak bir artışı kcndi nıamullerındc bııyıık artış vapabilmek icin kafi bir sebep kahul etıne alışkanlığınn sahiptir Bu Mizdcn BclcdıjMere lerilen >eııi târıfr dilekceleruıin sa>ı5i artacak vc bazı fiatlar bunu beklomeden kendiliğinden artacaktır Hububatı başlıca gıda nıadde^i kahul eden \e sendika.va mcnsup işçilcrın vcııi \e daha vuksek iıcret talep etmeleri icin zemiıı dc Mne bu voldaıı hazırlanacaktır. Sendikalar. bu sebeple iıcret hadlerini >ukseltme>i başarabildikleri takdırde sınaî maliyet masraflavuıın \e fiatların \ukselmesi bcklenebilir. Hububat fiatı aıtışınııı >an tesirleri» de olabilir. Bu bılhassa Turk ekonomisinde iş sahiplcriniıı davranışları ilgilidir, \e mahivcti itibariyle p*ikolojiktir. Pivasamızda hcr hangi bir kesimde başlnaıı fiat artışı onunla hiç mıınascbeti olmavan kollara sıcramakta ve «algın halıni alınaktadır. Fiat artışı kıvılcımının bir dcfa çakılma sı bir hııcuın parolası gıbı bııtuıı bir "=ı>.tenıi h.ırekcte gcçirmektedir. Butun bu ızahlarımızı şovlece ozetlemck kabildir. Hububat fıatlannın artması para emisvonunu artırmak. bazı kollarda malijeti vııkscltmek \e psikolojik tesirleri varatmak AVCIUK VE TURİZN u konu uzcrindeki goıüşleri tamamlamadan evvel hububat fiatlarıum artırılnıası için gosterilen mucip vcbcplcr uzerınde durmak isti>oııı/. Ziıaat sektorunde >aşa>an kiıtle. millî ııufıısun buvuk bir kısmını te<=kıl ettiği halde millî sclirın ancak juzde 40 ıııa sahip olabılnıektedııler» denilmektedir. Bu ızah tarzı. meselevi dar bir acıdaıı gormeııın sathî bir mıışahadeniıı ifadesidir. Evvelâ, mıllı gelırden ziraat scktörüne isabet eden pavın hesaplanması tarzı ıızerinde duralım. Bu hcsapta cıftçinın bizzat oturduğu evin ona sağladığı fa\da, kendi mahsulunden istıhlâk ettiği kısım, sobasmda vaktığı gubre hesap edilmemiştir. Bunları da çiftcinın geliri arasına katt<ğunız zaman bu sektorıin hissesıne duşcıı millî gelir payı o kadar duşuk olmavacaktır. tkincisi. ziraat sektörü hiç denecck derecede az vergi veren ve millî serma>e birikiminde kcndi tasarrufu ile en az rol ojnavan sektbrdür. Ziıaat sektorunde mcvdana gelen sermave artışınm cok bu.vuk bir kısmı, va dcvlet yatırımları ile. veva zamanla hacmi buvuyen ziraî kredilerle sağlannıaktadır. Bovlece 7iraat sektorü az vergi veren, az tasarruf edip az jatırım yapan ve topluma olan borcu gittikce buvuven bir sektordur. Bu sektorun mıllî gelirdeki gercek payını bulmak icin bugünkunden farklı kıstaslarla geliri blctnek gerekir. Ziraat sektorıınun milli pelirden aldığı payın artırılnıası meselesine geiince. Hububat fiatlarının yükseltilmesi bunu başaramaz. t'stelik iktisadi istikrarı bozar. fiatlaıı vıık'seltir ve enflâsyona >ol açar. Ziıaat sektörunun iktisadi durumunu islâlıı. ziı.ıî ıııctiın metod ve tekniğinin iyileştirilmesi. calışına arzusunun geliştirilmesi, koy kalkınması. tabiî kavnakların en i>i şekilde kullanılması ile mumkıındıır. Kıvacası çıftcı. milli istihsale vaptığı ilâve kad.'r ondan pav alınalıdır. Bunun dışında. ziraat sektörunun e<*lirir<i .ırtırma tedbirleri tesirsiz. netice rie vnıe ziraat sc'stoi'i aleyhine olacak sonuçları docurabilecek nıtehktcdır. Beklenen yerine getirebiliyor mu? urkıyede, ozel sektor, kendisinden bekleneni yerıne getırebılmekte mıdır' Çok açık gibi gorunen bu soru, as'ında yeterı kadar vjzuhlu değıldır İsabetlı bir hukme varabılmek ıçı.n once ozel sektorden ne beklenıldiğının bılınmesı lâzımdır Bu sektorun faalivetlerini yetersiz bulanlar, Turkivcnin bugürt kin fakir bir ulke olmasının devlet sektorunden zivade ozel sck torıın beceıiksizlığinden ve vetersızliğinden ileri geldiğini iddia etmektedırler. lleseıâ sayın Prof. Ustunel e gore ozel kesim mensupları işletmelerini iyi idare etseler, ve ni kuracakları işleri iyi organize etseler, yatırım yaparkcn cesur ve isabetli kararlar alabilseler bugunkunden çok daha ivi sonuclar elr'e etmek ve daha yuksek gelır se vıvelerınc ulaşmak miımkun olabileccktir.» (11 Sayın Ustunel'ın bu goruşune katnrramak kabıl değıldır Egeı butun bun ar gesçeKleşebı se bugunkunden daha ıvı sonuçlara lilasılabılecektır. Ancak. ozel sektor hakkında bir vargıva varmadan once su nokta s n vuzuha kavuşturmak lâ/ımdi! 0 Kamu sektoru kesimi. kend^inden bekleneni yerine getirebil mekte midir? (2) Ozel sektor memlekete mçın geıeğınce vararlı olamamaktadır" Q Hem kamu. ve hem de ozel sektor kesımlerini daha yararlı hale getirmek icin devlet vonunden bazı tedbirler alınmakta mıdır? Alınıyoısa bu tedbirler her iki sek tor için eşit bir karaktere sahip midir? T S: 5 B s o x II) Cumhurıvet, 17. mavıs. 1963 PERDE ARALIGINDAN >••• • ••• Yeni parti ÇEKOSLOVAK Sait S. CiHANOGLU Turızm Bakaıılıgmca vurdumuza ecnehi avcılar celbcdip avlandırnıak gavcsi duşııııulcıck. Istanbulda bu koııuda toplantılar vapıldığını du\duk. Avrupada bırçok devletler, buyuk avlar hususunda Afrika diyarları mılvonlarca dolarlık do\iz temin ediyorlar. Bu itıbarla bu mevzu uzcriııde ciddi>etle durmak icap cder. Evv.elemirde >urdumuza gelecek ecnebî avcılara hanşi avlarımızı avlandıracasr/? Kınalı keklik gibi. çil ve sulun gibi jerli kuş avlanmız .vok olmak uzeredir. Yurdumuzdan gecen, bıldırcın, çulluk, ordek ve kaz gibi hicret kuşları avı ise tamamiylc şansa ve tcsadufe bağlı bir haldir. Bu sene olduğu gibi. fena ve verimsız bir nıevsim olabilir. Bovle olunca da ecııebi a\cı tatmın edilemez. Butun bu hıcıet kuşlaıının gectiği sahalarda ise Turkivedeki avcılanmız da avlanırlar. Yurdumuza gelecek ecnebî avcılarla a>nı sahalarda avlanmamıza bcn maddeten ve mâııen imkân goremcm. Bu gun nıcrıvettc olan vc tamanıca veter«iz »v kanunumuzla jukarıda belirttiğlm şartl.ırla bu RUII içijı. ecnebî avcı daıet ederek avlandırmak hususunun kabiliveti tatl)ikı>oi voktuı. Bu meviu tatnanıi>le bir devlet işıriir. bir disiplin konu^udur. En ınühimi 'Rezeıvlerl işıdir. Evvelâ av vetiştirilecck. nuzur ha\vanlardan ve nizamsız avcılardan muhafaza ettikten soııra avlanılacak Devlet hususî ciftlik s<ıhiplerivle aıılaşmalar vaparak ve devletin avcılığa musait sahalarıııda teşkilât kurarak bıı mevzııu pck alâ vapabilir. Butun bu hususlar bir ihti>as konusudur. Amerikadan veya Macaristandan hatta Cekoslovakjadan av iıretme ve teşkilâtnıı kurucu mutehassıslar gctirmek şartivle vuıdumuzu ecnebî avcılar için bir av cenneti haline cetirobilirı? • Avcılık ve Atıcılık Fed. Mütehassıs U>esı) liıide ıkcıı MI başında \e alara ile avııı tarzda inıha etmektedirlcr Bunlara keklik vumurtalarını da topladıkları ilâve edılcbıliı Culluk avı mevsınıınde. Sile vc Terkoz civartnda. geceleri. ellerinde asitilcn lânılnlarla sahahlara kadar culluklaıııı oilak verlerinde dolaşarak on onbeş adimdan Flober ile cullukları vuruvorlar. Rumelinde. ue avcının bir gecedc 80 culluk vurduklarını duyduk Bu başıboş avcılığa ne zaman bir son verilecok acaba Bir katliam Devlet eğer. vuıda ecnebî avcı dâvet ederek, dovız sağlamak istivorsa, ilk iş olarak veterli bır av kanunu cıkararak onu tam manasivle tatbık ettirmelidır. Medenire avcılığa başlandığı zaman lıeışev kendinden voluna gııer. Ikiııci Duııya Harbinden evvel Prens Yusuf Kemalin dâvetlisi olaıak Macarı>tana sulıııı avına çittım. Abbas Celâloğluııuıı buluııdugu bu avda on avcı bir üunde (3300) Isulun ve tavsanl olarak av vurmuştu. 19îî senesi bu avda beher vurulan bir av icin bır Turk liıası alıvorlardı. Bu valnız vurınak icin alınan bır ucrettı Fişek de atan avcıva aitti. Bugun Karpatlarda bır adet sevik vurmanız icin asgari CO O dolar vermek lazım! Romanya HııkuÎO) nıeti bu isi teşkilatlandırmış ^mcr'kadan. Avrupadan avcılar sırada bcklivorlar Ispanvanın meşhur ordek a\ larına ancak milvonprler sidebilivor Bir haftalık av ı'HODı dolaıa! Yugoslavvada bir avı vurmak icin I1S00I dolar vermek lâzım. Ha>vanı varalar ve bulunnıaz ise (2001 dolar da ceza vermek mecburiveti var Afrika buvuk avları ise busbiıtün başka biı alanda. Kenyada bir avlık bir (Safari; butun teşkilâtivle (1200 ı lıısiliz Iirasına. 4vrıca vurduğunuz her av için de bir iıcret vermek mecburiveti var Bovlece devletler esaslı ve disiplinli teşkilâtla müvonlarca dolaılık doviz sağla.vorlar. Macaristanda. Iskocvada. Ingilteıcde. Romanva daki rezervlerde ve \frikada avlanmış ve oraların avcılık nizamlaıını vakinen goren bir fcrt olarak bu yazımdaki izahı ilsililerin dikkat nazarlarma sunmayı nygun gordum. tştanbulun avcılık kuluplerimizin munıtai sinıaları. yeterli hir av kanunu hazırladılar. llgilı nıakamlara gdnderdiler. Netice beklenijor . Hiç şuphe >ok ki, avcılık ta sporun şoval>e sııufındandır. Yâni bir spor mevzuudur. . Endişe ile icimden şojlc bir sesin geldiğini duyar gibi olujoııım: Ne av kanunu cıkar, ne de Beden Terbivesi kanunu Spor âlemimiz, spor işlerimiz. ah almıştır ah zel sektor kesimini vetersiz bulanlar ve bu sebeple onu suçla>anlaı dahi, kamu sektörunun vetcrli ve gereğince varaılı olduğu iddiasmda değildirler. Nitekim. 5 Yıllık Plânın ilk iki vıllık tatblkatında. butun arzu ve ga.vrete rağrıen kamu sektoru ongorulen vatırımlan gercekleştirememiştir. Bu sonucun. memîeketin geçırdıği ve ıcmde bulunduğu polıtık ve ekonomık bir kısım şartlar muvacehesınde haklı ve tabıî görulmesi lâzımdır. Ancak, kamu sektörünü etkıliyen şartlann ozel sektor için de hukum ıfade ettığıni kabul etmek gerekir. Kaldı kı, ozel sektor, bun ' vesi ve mahiyeti icabı, olavlara kar ! şı çok daha hassas ve urkektir. Bu arada ozel sektorun, ongorulen ya O 2 S 100 K tipi 18 Beygir 1500 Devir SLAVIA DİZEL MOTORLARI fiat. iie satışa a rze d i I m işti r Genel Dağıtım: BATEŞ Cağaloğlu Tel: 27 38 07 Metal Ticaret T.A.Ş. Tunel Cad. 18, Transtürk Han, Karakoy Tel.: 49 51 10 Telg.: METURAŞİst. Ankara Mağazası: Çankin Cad. 15/A, Tel.: 110982 Kİ R A L I K DEPO VEYA IMALATHAN'E OLMAĞA ELVERISLt 1080 M2 TR1FAZE CEREYANU MUSTAK1L BINA KIRAYA VERILECEKTIR. IÇERISINE KAMYON GIREBILIR. ADRES: Dolapdere. Kurtuluşderesi caddesi No. 61. İstanbul Tel 49 14 86 44 49 2İ l.âncıhk. 7249 6»7l> Yeni Ajans 3101 Ö860 Merhıım Celâl Sahir Erozan kızı kıvmetl MEVLİT EMİNE NÜVEYRE EROZAN'ın vefatının 18 senei devrıvesi olan 17 H^7ırar 19*0 DPrserrbe »iınvı iBugun1! Sultanahmet Terebatan Camiuade îKirıdi namazınrtan son"a okunacak Mevlıt Te Hatml Şerıfe dosc. akraba ve arzu edenlerin tesıiflerı rlca olunur AILhSI ••*•••••••••••>••••••••••• Tekel Genel Müdürlüğünden 1 Scrtnamesıne ve nümunesıne gore 23X33 eb'adında 2 750 000 adet ve 23X38 eo'ad nda 2 750 000 adet kı cem'an 5 500 000 adet şarap mantarı ıç veja dış pıyasadan pazarjikla satın almacaktır 2 Pazarhğı 14 teramuz 1965 çarşamba gunu saat 10 da Unkapanmdakı Merkez Satına ma Komıs>onunda yapılacaktır 3 Sartnamesı ve numunesı her gun Komısyonumuzda gorulebı.ır. 4 tsteklılerın (Hariçten tek ıf edecek.er için 7920. ve anbar tes'imi teklıf edeceklerı ıçın de 19800 lıralık) muvakkat temınp.t makbuzları, saır luzumlu vesikaları ile b'rlıkte belırh gun ve saatte mezkur Komısyora muracaa^ları ılân ol'inur. ıBasm: 98841 Orman Genel Müdürlüğünden 1> 1 adet toolbaı teıtıbatlı piletıı traktor kapalı zaıf usuıu ile satın almacaktır 2' Muhamraen bedel. 250 000 lı.a o up gpcıci tem'na^ı 13 750 hradır. 3 ı Sartname Genel Mudurluk Levazım Mudur uğü ile İstanbul ve Izm.r Orman B=smudurluâunde gorulebıhr 4> Eksıltme 7'7 1965 çarşamba gunu saat 15 te Genel Mudur'uk bmasında Satıra'ma Komısvonunda yapılacaktır. 5) Ihaleye gıreceklerın 1965 yılı Ticaret veya Sana>ı Odasma kavıt ı olduklarını gosterır belgeyı haız olmaları şarttır 6) 2490 sayjlı kanuna gore hazıılanacak teklıfler ıhale saatından 1 saat once Satmalma Komısyon Başkanlığına verılecekür. 7ı Postada vâki gecıkmeleı kahul edılmez.' Ilân olunur (Bcism: 10034 A. 6145ı 6879 (Cumhurıyet. 6885) Büyük avlar cenneti Ya buvuk avlarımız Sark vilâvetlcrimizde avı, keçi, koc. şamua. şavak. Keza Anadolu ve Rumeli ormanlanmızda geyik, karaca ve domuz. Cenup vilâyetlerimizde gevik, keçi ve leopar vardır. Avrupalılarca pek makbul olan bu nadide trofclar disiplüısizce avlaıımak vuzünden inıha olunmak uzeredir. Bu gım her kovlumuzun elındc o ıııc;hur Konvanın tek tufeği var. Bunlar, kcçiııin. ge>iğin, kararanın. dışisini, >avrusunu msafsızca vurınakta. daha kotusu. varalamakta ve ele gccirememektc havvanlara ıstıraplı bir olum işkcncesi çcktirmektedirler. Kuıalı kekliklerimizi de daha palaz haı::::i TEŞEKKUR Geçırdlğım Salb hastalığını teshıs ve tedavisinl lutfen deruhte ederek benl yeniden sıhhatime kavuşturan AnSara Hastanesl Kardlyolojl Kllnlğt Mütehassısı Sayın !le tedaTİm müddetlnce yakın alâkasını esirgemlyen Atatürlc Sanatonaımu Dahlllye Müteh»ssısı Sayın Dr. Raul Özyörük'e mlnnet ve şükranlanmı arzede. rlm L\MİA KUTAN (Cumhurtyet : 6W5) ••«•••I !••••••••• ••••••••••••••••••«••••••••Haa Dr. BEHİÇ KRİSTAL \iiiiilivi \iilıil Sirrsinin Pliij Kabiııeli lliiiri'li'riııi \lıı(İHİtii oiiriinii/ Reklumcüık 2Ju6, ti872 1