Katalog

8AHİFE ÎKİ CÜMHÜRIYET 11 Haziran 1965 IRAfİK KAZALARINDA BİYOLOJİK FAKTÖRIER Doç. Dr. Osman N. KOÇTÜRK az aylan gelmiş ve tatil me\sırai başlanuş bı* lunınor. Onumuzdekı gunlerde Ynkara, Izmir ve Istanbııl gıbi bıivuk şehirlerimızde sıkışık bir hayat yaşamaktan bunalanlar kendilerini daha az kalabahk ve tabiatın daha zengin olduğu sahil şehirlerine atmaya başlayacaklar. Avrupadan gelecek olan turistler ile iş için seyjahat edenler volcıı otobüsleri ve diğer taşıtlarla şehirlerarası şoseleri daha kalabahk bir hale çetireceklerdir. Bunun bir neticesi olarak da gazetelerde daha çok trafik kazası haberi verilecek ve bir çok üzücu vak'a cereyan edecektir. Son günlerde basın trafik kazalarının yapıcı sebepleri arasında alkol ve psikolojik faktörlerin yerini inccliycn yazı v e makaleler ile kamu oyunu aydınlatmış \e fakat öncmli bir husuv bu arada unutulmuş bulunuyor. Izun mesafc şoförlerinın beslenmeleri ve gereği gibi dinlenmeleri ile ilgili ve daha çok biyolojik davranışlannda vansıyan önemli bazı noktaları Mılletlerarası Beslenme, Vital Maddeler re Sivilizasyon hastalıkları kongresinde alınan bılirascl kararlara uygun olarak ilpüilere duyurmayi trafik kazalannı ve dolayısıyle kaybedflecek vatandas sayısını azaltma maksadı ile uygun bulduk. • ••a • ••• Y nılmavacak ve sigara çok azaltılacaktır. (5) Görıne ile Vitamin A arasında sıkı bir ilişki bulunduğundan ışığa adaptasyon kabiliyetini artırma maksadı ile uzun mesafe şoförlerine yarım ilâ bir kilo sut \erilmesı ve bunun yanında 100150 gram kadar sert pejnir tedarik edilmesi çok faydalı olur. \ itamiu \ gorme kabiliyetini artınp gece körlıiğünü onlediğinden bilhassa gece vaki olan trafik kazalannı önlemede çok onemli etkiler yapabilijor. (6) Lzun mesafe şoforlerinin gece iyi bir uyku uyumaları, zaman zaman yüz ve kollan ile vıicutlarını soğuk su ile yıkamaları, doş altında bir soçuk ve bır sıcak su ile banyo yapmaları, şöfor ko'tuğunun rahat ve kendine gore ayarlanmış olması. zaman /aman arabadan inerek bir sıire yiırumesi eıhı tedbirler kazaların azaltılmasında faydalı sonuçlar veriyor. TARTISMA Ç ay ın Prof. Kemal Karhan'ın bu başlıklı yazısı gunlerce kamu oyu'nu uğraştııdıklan sonra uykuya daldtrılan bu önemli >urt sorununu uvandırırsa çok ıyı. Çunku bız bır ı«e çok hızlı başlar, scnra da yorulup kalırız. Nıtekım bu konudakı gırısımırnız de o\le olmuştur Bir suru demeç. yazı, bıldurı! Sonıa da uyku' Saym profesor her ne olçude konuyu denetım açısından ele almışsa da, konuyu bır yeniden bıçımlendınş (reforme'' olarak gormek a=agıda anlatılacak ornek bakımından daha rutarh o ur. Re forme'u yaînız Istanbul Universıtesi ıçın soz konusu etmıştık. O gunlerde. Oysa o da yanh}. Çünku oteki unıve si*elerımız «gulluk gu ıstan'ık değıllerdir Rahmi KUMAS Yuk. Oğr. Okulu Ist lııivcrMtcsınden C. TATAROGLU da avnı konuva değinmekte ve tğretimin yetersiz yanlarım belirtmektedır. Universite ve Denetim nan nedenlerle bir kısım pohtıkacılarımız, yabancı sermavelerm, ozelhkle bugünkü petrol ve maden kanunlanmız mu\ acehesmdekı ım'ıvazlı durumlan ve bu durumun mılli menfaatlerLmız açıarz ettıği menfı sonuçların qndan artık mılletçe an'aşıldığı gerçeğını dahi gormemezlıkten gelebılı\orlar Mumkunse bu manışın \ erleşmemesine çaba sarfediyorlar. Fakat bu gerçeğe ınanmanın ve artık onu gormenın mıadı gelmıstir Bu bakımdan, bu konuda gerçeği gormeden soylenenler, yabancı sermayenın Petrol Kanunundakı hâkım rolü, istihsal ettıği petrol mıktarı, bu petrolu bıze sattığı fıat ve yerlı sermayenın bunun karşiftndaki durumu ile doğrulanamaz \e mılli menfaatlerımızle de asla telıf edılemez. Hiç olmazsa bugunku hali ile bunlan savunur ken bunların somurucu olmadığından soz eünemek ve mılli menfaatlerımızden dem vurmadan tek taraflı mudafaa vapmaları gerçeğe daha uygun duşer Zıra, onlann bugunku vazıvetlen ile mılli menfaatlerımız, yanyana değil kanaatımızce karşı kar«ıvadır. Bu mıHet, yabancı sermaveye karsı dusmanhk da beslemeden, fakat onsuz da muvaffak olunabıleceğını gormek \e gostermek ister. Tâ kı ancak karşılıklı menfaaıleıın telıfı şarh ile onunla hakıki dost olabıleceğıni ıspat edene kadar Faik ARSLAN Iktısadî ve Ticari llimler Akademisinde oğrenci usul bızım memleketımızde de mukemmelen ta^bık edılebı'ır Bır kere Amenkan halkının hav at standarcını gozonune getırır, bır yandan da jurdumuzda mukemmel okulu ve oğretmeı ı olduğu halde «çocukların sırtlanna gnecek bır entanleri, şu kıs gunlermde hattâ bir eskı lâstık a;, akkabıları bıle olmadığı ıç»n okula gıdemedıklerı» koyler olduğunu dusunursek, bunun bızım ıçın bır zaruret değ.l hattâ bır \azıfe olduğunu kabul etmek ıcabeder Yurdumuzda ılkokul tahsılı mecburidır Hadı dıyelım okulu japtık, osretmenı bulduk, çocuğu da zorla mektebe getırdık Kıtabı nerde, kâ|ıdı, kalemı nerde' Sırtına gıvecek bır partal elbısesi bıle bulunmıyan bır m=ana bunlan da zor'a aMıramaz^n va Ben bj ı^ın devlete bjvtk kulfetler sağlamadan da vapıldbıleceğme kanıım. l.k olarak durumu butun vatandaslara anlatıp çocuklarının kıtap'annı okula hıbe edeDilecek olanların vardımını sağlamak lâzım Bunu yapanlara dıgerlerını de tesvık ıçın me=elâ Bakanın ımza^ını tasıvan bır tesekkur mek tubu fılan gıbı bır şey de verılebılır Mali durumu kıtaplarını okula hedıve etmeje musaıt olmıyanlarm kıtaplarını da devlet çocuklar arasında cârı satış rayıcı uzerınden okullar vasıtasıyle satm alır, sonra da kitap paraları odenene kadar valn z vermeve muktedır olanlardan cuzı bır para alarak bu ma^rafını kar«ılar Kıtap bedellerı odendıkt<»n sonra da kıtaplar zengin fakır farkı gozetılmek sızın butun çocuklara okullarca parasız o'arak verı'.ır Eğer eğıtımcı'enmız, aydınlarımız bu mesele uzerıne eğilırlerse daha da pratık ha! çarelerı bu'abıleceklerıne ınan'yorum Muzaffer BtNGÖL oğrenci V\ashıngton Hasıraltı edilemez! Çanakkale Seramik Fabrikasında işverenin knrdurdugu iarı lendika Turk hâkıminın karariyle kapatıldı. Mahkeme kararı hukok tarihimize geçecek niteliktedir. Hâkim Rahmi Girgin'in kararından en onemli parçaları bırlikte oku^alım . « Turkıve Cjmhuri'etı Ana a'sa^nın ıkrcı maddesı (Tursıve Cumhumetı ınsan hakîanna VP baslang cta belırtılen temel ılkelere dayanan mılli demokratık, lâiK. sosv al bır hukuk devletıdır ) hükmunu vazevlemıstır Bu maddeye gore Turkne sosyal bır devIettır Ba^ka bır devımle, çalı>na ve sosval adalet ılkelerıne da'.anır. Sosjal devlet, fertlere yalnız klâsık hurrıyetleri sağlamakla yetınmevıp avnı zamnnda onlann ınsan gıbı ya^amaları ıçın zarurı olan maddı ıhtıv açlarını karsılama/ı da kendı^ıne vazıfe edınen bır devlettır Modern Anavasa asgari ceçnı sartlamdan, sıhhî bakımdan oğrenım ımkânlar'ndan ve hele barınagı bır konuttan yoksun kısının gerçek anlamda hur olamıvacdâım kaojl eden zamanımızın hukuk ve =ıva=ı ılmıne ve devle* gnruune uvgun olarak fertlere ve vatandaslara so>val bırtakım raklar tanım?k zorundadır. HaİK tabakalarına refah sağlamavı kenaısıne vazıfe edınen zamanım'zın devletı, ıktı^aden za\ıf kfıleıı bıll rfssa ı=lerı bakımından ba=kalarına tabı olan îsçı ve mı.'srahdemlerı, her turlu dar gelırlılen ve joksul kımselerı hıma\e eiecektır. Bu sutetle hem ınsan şahsıyetıne hurmet etmek vazıfesını verıne setırecek. klâsik hurrivetlerin gerçeklerle alay eden bir mahivet almasına mâni olacak, hem de çalı^an genıs halk tabakalar n n ıpfaha ka^ u«ma=;ı sa>esınde toplum havatı ıçın daha \ e"ımli olms ar hedeîıne ulasacaktır Gerçekten, maddi (malî ve iktisadi) imkânlardan yasama İçin zaruri olan gelir kavnaklarından ve varlıktan mahrıım olan halk tabaUalan için klâ«ik hurrivetler valnız halk üstunde Ualan parlak. fakat bos lâflardan baska bır değrre sahıp olamaz. Nıhavet şurasını da ka\ detmek gerekır k' su^val acalete kar^ı kavgısız kalar devle'lfr toplum ha>atırın mufrıt sol ve\a mufrıt sağ cerevanla^d kapılarak tota ıter ıstıkarrete suruklenmesme ençel olamamaktad.rlar. Zamanımızın medeni memleketlerınde hemen hemen ıttıfakla keraısını gosteren temavul sosvalhk ı^tıkametındedır. So^val olmnan demokra'ı, toplum ha'. atının gerçeklerı karsısında ce\ h rını kavbetmeve \e netıcede jık Imağa mahkumdur. Bu sebepledıı i , sosval zıhnıyet valnız fertlerın refah ve saadetı ıçın bır temır *• değil avnı zamanda toplum hayatının geleceğı bakımından da ı 'mokrasının en şasmaz garantı=ıdır » Hâkim Rahmi Girgin, kararın bundan sonraki bolümünde, <ısveren elemanlarırın faalnetıvle» ve «kaoı'ahst zıhnıvetm bekasını temm ıcın» «ı=verene tâbı» bir sarı srndika kuruiduğnna açıklıvor Ba sendika. isçilerin ıslerine son verme tehdidıvle ve maddı mânevi baskılarla meydana getirilmıstır. Sendikacılık ve in«an bakları temel ilkelerine, \nava«amıza avkırı amaclar eütmustür. V e bu sarı sendika Türk hâkıminın kararıvle kapatılmıstır. 27 Mayıs Anavasasının ısığında Turk hâkiminin kararı bndur. Simdı Çanakkale Seramik Fabrikasında ovnanan oyunlar ve sarı sendıkacıhk sahtecıliçi mahkeme kararivle ortava çıkmıstır Çanakkale Seramik Fabrikasının vü>de 33 hissesi devletin adına Etibank'ındır. Etıbank en buvük ortaktır. Ve fabrıka vonetimındc en çok soz sahıbi olması gerekir. Durnm bdvle.vken bazı tüzük ovnnlarivle devletin yetkisi hiçe ındnlmis, fabrika tek bir kisi ile kafadarlarının çiftliği haline getirilmistir. Devletin en buvük ortak olduju bır kurum sarı sendikaeılık faalivetini desteklemekte. 40 48 kurusa elde ettiğı fayansı 105 knrusa satarak halkı sömurmektedır. 27 Mayıs Anayasasıvle kurulmus sosval devlet katlarındaki sorumlular, hem buna sevırci kalmakta. hem âlet olmakta, hem de Hazıne mılvonlarının sarı sendikaeılık için israf edılmesine gbz yummaktadır. Murum sozle anlatılamıvacak kadar asırdır. Soruvoruz: Devlet katlarında ve Etıbank içinde Hazınenin hakkı, ısçinın hakkı \e halkın hakkını arnacak bir makam yok mudur? u Uygarlık Sorunları ygarük butun toplurrüarın ulaşmak istedıkleri üstün bir yaşama düzenidir. Böyle olmasına rağmen medeniyet kendisi ile birlikte bir çok problem getirmiş ve bunların bilimsel metodlarla çozümlenmesi gerekmiştir. Bundan dolayi Batı Almanyanm Hanover şehrinde Prof. Dr. H. A. !sch»eıgart isimli bir zatın başkanlığı altında Dünyanın butun memleketlcrinin Ugili ilim adamlarının iştiraki ile sivilizasyon hastalıklarını, uygar tnplumlann günden güne kötüleşen beslenme şekillerini incele>ip hunlara bir çare olmak uzere hukümetlere ta\ siyelerde bulunma maksadı ile bir cemijet kurulrauş bulunuyor. Bu cemiyet her yıl belli bir merkezde toplanarak uvgar yaşamanın orUya çıkardığı problemleri incelemekte ve aldığı kararları neşretmektedir. Kanser, margarinler «e »ert yağlarla iliskili olan kalb ve damar hastalıkları, büyuk şehirlerin havasını kirleten is, duman re ekzoz gazUrı ile diş çurükleri, çok şeker kullanmanın getirdiği sonuçlar ve alkol ile tiitiin zaman zaman kongrelerin gunderaine alınmış ve 1%3 yılında Almanyanın Liııdau şehrinde yapılan Milletlerarası toplantıda da trafik konusu derinliğine incplcıımiştir. Şahsen istirak imkânı bulduçumuz bu Milletlerarası toplantıda uzun mesafe şoforlerinin beslenme kalıpları ile ilgili oııemli kararlar alınmış bulunuyor. Bivolojik ihtıyaçların gereği gibi karşılaıınıası ile trafik kazaları arasında sıkı tnunasebetlerin mevcut olduğunu gosteren bilimsel araştırmalara ve Dunyanm her yerinden gelen kongreje katılan ilim adamlarının gorüşlerine uygun olan bu kararlar Turkiyemizde trafik kazalannı önlemek için gayret sarfedenlere ve bilhassa şehırlerarası otobus seferlcrini yrineten ügililerle, halka faydalı nlabilecektir. zun mesafe şoforlerinin Turkıyede hangi şartlar altmda çalıştıklan çoğumuzun malumudur. Isveren şöförün beslenme şekli ve istirahatı ile hemen hiç ilgilenmez. Onun için önemli olan seferlerın sıkıstırılması ve bazı hallerde de şoforun mumkiin olduğu kadar az bir ücretle hizmete ıtilmesidir. Bovle da\ranmakla açıkgözhık vapıyorum sananların ise kayıplan ekserıya buyük olur ve çok sayıda vatandaş tatile giderken hastahanede aylar geçirmek zorunda kalır. Insanın temel ihtiyaçlanndan biri olan beslenme ve dinlenme ihtiyacı gereği gibi karşılanmavacak olursa trafik kaideleri ne kadar mükemmel uvgulamrsa uygulansın bazı üzücü kazaların onunun alınması mümkün olamayacaktır.Işçi ve iş\eren münasebetleri \e bundan başka turizm ve \atandaş sağlığı bakımından önemli olan bu husus bir vönetmelik ile uygulamaya sokulmalı ve uzun mesafe şoförlerinin gereği gibi beslenmeleri sağlanmalıdır. Devlete ait bir kuruluş olan Denizbank bazı kanun, nizamname ve yönetraeliklerle deniz adamlannın seferdeki beslenme şeklini bir kalıba sokmuş ve yetersiz olsa da bir uygulama tarzı hazırlanuş bulunuyor. Ayni tedbirlerin kara ve hattâ hava yollannda alınması artık yasadığımız düzenin kaçınılmaz bir luzumu halindedir. Bize nazaran çok daha kalabahk olan Avrupa ve \merika şoselerinde trafik kazalarmın nisbet itihariyle çok aıaltılmış olması trafik konusunu sadece arabanın frenlerini kontrol etmekten ibaret bir görev olarak telâkki etmekle vetınilmeyip, bivolojik faktörlerin de dikkate alınmıs bulunmasına bağlıdır. Işci ve işveren münasebetlerinin geniş çapta ve olumlu bir sekilde ele almdığı şu gfinlerde uzun mesafe şoforlerinin beslenme kalıpları ile istirahat şartlarmı da ele alabiliriz. Ingilizler, havacılann bilhassa vitamin A bakımından iyi beslenip pilotajda önemli olan görme hassasını kuvvetlendirmek için hava meydanlarına. pistler arasına bol bol havuç dikiyorlar. Milletlerarası Vital maddeler, Beslenme ve Sivilizasyon hastalıkları bilimsel cemiyetinin bu bildirısi yayuılandıktan sonra geçen iki yıl içinde bır çok Avrupa memleketi gereken tedbirleri almış ve uygulamaya geçmistir. Bizde ise yaz aylannda çoluk çocukla birlikte bir şehiıierarası otobuse binip şoselerimizde yola çıkmak hayatı tehlikeye sokan bir risk olmakta devam ediyor. Yapılan kontrollar ile alınan tedbirlerin yeterli olduğunu iddia etmeye pek imkân yoktur. Karayollannın deniz ve hava yollarımıza nazaran çok daha bareketli ve kalabahk olduğunu dikkate alarak, trafik kazalarının vukuunda, etkisî önemli olan bivolojik ihtiyaçlann gereği gibi giderilmesini de ihmal etmemeliyiz. Uzun geceyi içki içerek uykusuz geçirmiş ve sabah aç karnına içtiği bir bardak çav ile vola cıkacak ve uzun gün bir yolcu daha almak için sıkıştıği koltuğunda aç karnına vasıta idare edecek olan bir soförün kullandığı otobüse hınerek tatile cıkmak insan ve ailesi icin bir ahret volcııluğu olabilir. Burada kısaca izaha (dlı^tıgımız tedbirlerle birlikte kongre kararlarında detaylı bir sekilde açıklanmış ve şoförün bivolojik yapısı ile ilgili ihtiyaçlann eıderilmesi işinı. işveren kendi çıkarı, vatandaş ha'atı ve turizmin celıstirılmesi bakımından hemen eie almalı ve hukümet makamları da bunu kontrol etmelidir. uI Biıdeki koşullar Bozuk düzen • • • Satılmışlar » Çombeler » Krypto • Sağcı • m SOİCU • Beslenme ve kazalar • Çanta hırsııı • • Soyguncular • • Emperyalizm usaklan • « Sığır çobanları » Işte, Turkıjede fıkır özgurluk anlayışı. • . Kalkınma hızımız *ı7». • Havır. • 3.9». » . Hiç bile değil ' . U . . Petrol millüestirılecek. . Ha.vır millîleştirilemez. Çunku kanunla verilmiş hak ve ruhsatlar vardır». « Geri alırız». . Kanunla verilen haklar gasbedilemez». . Yuuuh komunist anamalcı • Işte Turkıje'nın kalkınma yontemı. • İ •ı a»ı Ders Kitapları i Amerıkada okullardaki butün kıtapların devlet tarafından demırbaş olarak temm eaıldıgmı v e butun çocuklara parasız olarak verildiğini bılmem b lıj or musunuz' Şehırler dı^ında banlısolerde oturanların çocuklarınm dev'ete aıt hu^usı otobuslerle bedava olaraK evden okula ve oünıldan eve tasındıkrferıvu, okullarda çocuk .fra sadece verebılenden alınai pek cuzı, sembolık bır para karjılığında sut \e kurabıje verıldıgmı bılıvor rausunuz' Daha bırçok şeyler var fakat bcn on'arı bır kenara bırakı\orum. Bıhyorum kı, bunların hepsını \apmava gucümuz yetmez Fakat, şu kıtap konmunu çok oncmlı, çok can alıcı buluyorurr. >°den bızım okullarımızda da çoçocuklarımıza de\ letçe kı'ao temın edılmesın? Hattâ muhtaç olanların her turlu eğıtım malzemeM de% letçe veılmesın. Daha oteje gıtmeden once bu ısın A B D. nde nasıl yapıldığını kısaca bır ıncelıyehm Ders kıtabı olarak satısa çıkarılan kıtaplar, cıltlı ve uzerıne de kâğıt kaplı olarak pıya^ava arzedılıvor. Okul ıdaıelerı oğrencılerı ıçın ıstedıklerı kıtabı mevcutlann arasından ı^tedıkienne gore seçıvorlar. İş bır elden ıdare edılmedığı için ortaya adam kaT ırmak gıbı me^e^eler de çıkmıvor. Her >ıl okullar açıl'nca oğrenci vehlerı okulca kendılerine verıf *en bır taahhu formunu ımzalıyorlar. Buna gore çocukları okul kıtabını jırtarsa, kırletırse veya kaibederse bedelıni tam olarak cdemeyi kabul etmıs oluyorlar Bunun uzerır.e okul da çocuklara luzjmlu butun kıtap'arı bedel<;İ7 olarak hemen dağıtıyor. Çocukla'in ılk isi de hemen dışanda satılan hazır kıtap kap'.arından bır tant» ahp kitaplanna takmak olu^or Bovlece aıleler de her yıl bırbırınm uzerıne bınen ve gıttıkçe artan kitap paralarım ödemekten kurtulmuş oluyorlar. Bu Bu telâş neye ayın Nadır Nadı, liîazıran 1965 tarıhlı makalesinde soruyor «Bu telâş neve?» Musaade ederlerse ben cevap ve re>ım: Bu telâş, bırtakım çıkar cıların çıkarlarını ancak batılılaş mama da gormelerınden Bu telâş, ne ıdukleri belırsız kışılerın Cumhurıyet öncesıne donmek ıstemelennden Bu telâş, memleketımıze yâlnız sağtn değil, solun da faydalan dokunabıleceğını bır turlu ıdrâk edemiyenlerın kapana kısılmalanndan M illetlerarası Vital maddeler, Beslenme \e Sivilizasyon hastalıkları cemiyetinin Lındau kararlarına gore (1) Izun mesafe şoforlerinin sefere çıkmadan once gaz yapıcı ve yağlı besinler ihtı\a etmeyen, buna karsılık vitamin ve mıneral maddelerden zengin yiyeceklerle kannlannı iyice doyurmaları lâzımdır. (2) Şöför yolculuk esnasında çerez ve sandoviç gibi yiyeceklerle sık sık karnını doyurmab ve böylecc dolaşım, teneffüs ve genel metobolik ortam kamçılanmalıdır. Açlık insanın reaksiyon kabiliyetini azaltmakta ve sinirleri bozmaktadır. \ç şoförlerin daha çok kaza yaptıklan bir çok arastırmalarla tesbit edilmi<ı bulunuyor. Bu maksatla şöfor yolculuk esnasmda süt, meyveler, ka>natılmış yumurta, üzum veya portakal suyu kullanabilir. (3) Soför uzun yolculuğu takip eden gece istediği sekilde yemek jiyebilir. Fakat bunlar arasında turşu, kızarrmş patates, hacimli ve gaz yapan sebzeler bulunmamalı ve yenen yemek rahat bir u>ku uvumasını engellememelidir. (4) Izun mesafe şoforlerinin kahve l e çay gibi kafein ihtiva eden içkiler kullanmaları doğru değildir. Buna karşüık meyve suları. domates suyu, limonata bol bol kullanılabilir. Alkol hiç kulla PLÂNA KARŞI YAPILAN SUİKAST Burhan CENKÇİ Orman Yuksek Mühendisi ırinci beş yıllık kalkınına planının 1964 proğramı. icra planuıda >er alaıı 29i ve 205 sa>ılı tedbirlerinin ongorduğu uzcıe Turkiye'nin 1970 >ıluıa kadar olan rinıeııto ilıtı\acı konusu Turkije Çiınento Sanavi T.A.S. tarafından çeşitlı jonlerden incelenerek tckâmul ettirilecektir. Yapılan ctud ve cahşrnalar ilgıli merciler tarafından munakaşa olunacaktır. Son olarak 23'5 1964 trfrihinde Sana>i Bakanlıfında Devlet Plânlama Teşkilâtı. Sauavi Bakanlığı, Cimento Mustahsilleri Birliği ve Turkıye Çimento Sanayi T.A.S. tarafından vapılaıı calışmalar \e vanlan neticcler tızerinde durulmuş. cimento sanaviinde şinıdnc kadar kapa^itcM arttırıcı mahiyette alınan tedbirlerin vanında talep joğunluğunun ve tedarik zorluğunun cn buMik olduğu Turkivenin doğu mmtaka«ında kapa«ıte<i 150.000 ton yıl olan yeni bir cimento fabrıkası kurulması uvgun gorulmüştur. Bu fabrikanın tesi<i yerinin ta>ini vazifcsi avnı protokol ile \\ne Tıirkiye Çimeııto Sanavi T.A.S. ne verilmiştir. Turkije Cimento Sanavi T.A.S. tarafından sozıi gccen bolgede yapılan araştırma \e hesaplarla çimento fabrıkası tesis veıi olarak Tatvan uvçun bulunmuştur. N'itekim Tatvanda normal işletme sartlannda nıânıul malivcti 116 T.L 'ton olacak cimento. Vanda 221 I I tona baliğ olu.vor. Kapatitesi 150.000 ton >ıl olan fabrikanın 50 >ıl calışacajh duşuııiılursc 17.500 000 T L. sıbi buvuk bir zarar hasıl olmaktadır. Butun bu kafî hesaplara vc Turkhe Çımeııto Sanavi T \ S. teknik ve mcmleket sever voneticileri tarafından yapılan israrlara rağmen Tatvan'da rnerji durumunun gayri miısait olduğu ileri surulerck fabııkanın Van'da kurulmasına karar verilmiş buiunmaktadır. mişçiUr^; çn\ japıyor beyefeııdi. Neden?» • Çanakkale seramik fabrikasındaki işçiler milyon aldıkları halde vetmijormuş». « Toprak doyursun > . Sirket ise uç senede sadece 38 milyon kazanmış». • Bak sen şu namussuzları, tövbe tövbe«. Bu da Turkıye'ntn sosyal adaletı Boyle bır bir fıkır ozgurluk anlayışı, bojle bır kalkınma yontemı, boyle bır sosyal adaletçılık ancak bu derece ı^tısmar edı^r, bu derece dejeneıe oluı Gun ırruzun pohtıka an]a%ısı adı mahalle ka\ga'armdan oteye gidemıjor Son deıece cıddı ola ..k tanıdığımız veya tahmın ettığımız parlâmento ujelen bır bakıyorsunuz en EdUz kufuı ler edeıek sıra kapaklarmı çarpıyor, yıne tatmın olamayıp s laya çıkıp tepınıyor. Ayıptır bevler, bıraz utanma olmalı. bıraz sorumluluk duysusu olmah .nsanda. Herseyden once bılmehjız kı parlâmento aıena degıldır. Ali Sami ALKIŞ (Oğrenci) S fTS:nH5Uî£HSl£»5stSISHr;::::£r^::: Eğer bız bugun yurdumuzda, bır sağ • sol, kapıtahst sosyalıst tartışması sürdurüp gıtmekte ısek, eğer bunu başarabılıyorsak batr.ıla«ma kapılarının arkalarına dek açık olduğunun ışaretıdır bence bu Çunku ne yâlnız sağ, ne jâlnız sol, ne yâlnız kapıtalızm ne valnız sosjalızm. Bunların tu mune bırden goz atmalı ve tu münden ulusumuza gerçekten ya rarh olacağma emin olduğumuz kısımlan almalı>ız. Bunların bırmden b:nne saplanıp kaldığımız an bılelım kı, o saplanmadan kımse bızı kurtaramaz «Fikir özgürlüğüne alışmak. fikirden vılmamak, fikre tahammulü öğrenmek meğer ne zor şevmis..» dı\or Satm Nadır Nadı Ve ben de dıyoram kı: eğer bız fıkır ozgurlüğune alışıp, fikırden yılmaraayı, fıkre tahammulü oğrenırsek, ışte o zaman yukselmek ıçın kanadlarımızı sonuna dek açmış olacağız. Eğer bugun yurdumuzda bır solsağ, sosyalıst kapıtalıst tartışması surüp gitmekte ise, bundan ulusça gurur ve mutluluk duymalıyız ancak. Salim KOÇAK Konya öğTencl PERDE ARALI6INDAN B a) Van'da Engil su^u uzerinde 500 KVA'lık bir elektrik saııtralı bulunmaktadır. Bu santral debi bakımından Van şehrinin 1975 yılına kadar dahi elektrik ihtijacına cevap verecek durumda değildir. bı Cimento fabrikasının ihtivacı için Van'da Muradi>e suvunun uzerinde 6 000 KVA'lık Hidro Elektrik santralı kurulabilir. Kurulacak santraldan Van'a nakil, hat masrafı dahil 31 mil\on T.L. bir yatınnı gerektirecektir. Fakat cimento fabrikasının ihtiyacı ile uretim kapasitesi arasındaki farkın kullanış >ori henuz tesbit edilmiş değildir. Bu sebeple enerjinin zamanında ve istenilen ehemmıjette Van'a nakli tehlikelidir. c) Tatvan icin enerji temini: C Muradiye neh> ri uzerinde 38 milyon T.L. mal olacak mustakil santral tesis edilebilir. d) Debisi 4?S.258.8S0 M. 3 yıl olan ve Tatvan'a 20 Km. mesafede bulunan Karmus suyundan enerji temini icin istifade etmek mumkiindür. e) Enerji ve Tabiî Kavnaklar Bakanlığı nezdinde >apılan temaslarda ileri simılen fikirler, enerji temini icin pek cazip kabul olunarak karara varılmıştır. SOYLE K l : 2«'5'19€4 tarihinde enerji dairesinde Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı ile, T. Cimento Sanayi T.AS. arasında yapılan toplantıda vanlan karara çore: 19€î 1967 devıesinde Elektrik Işleri Etud Idaresince asağıdaki 12 şehir ve kasabanın elektrifıkasvonu plânlaıımıstır. Bunlar: Batman, Besni Kurtalan. Baykan, Bitlis. Şirvan, Kozluk. Sason Sılvan. "Mutki. Siirt ve Tatvan'dır. Cimento fabrikası da nazara alınarak Batman'da 2 v 10 000 KVA lık takatta termik bir santral kurulması kararlaştırılmıştır. Bu durumda yalnız cimento fabrıkasmm ihtbacını karşılıyacak özel bir santral tesisine lıizum olmadığı >ine aynı toplantıda belirtilmiştir. Batman'da karulacak termik santraldan Tatvan dahil hatlar maliyeti 81.000.000 T.L. olarak hesaplanmıştır Batman'dan Van'a Tatvan uzerinden nakil hattı yapılması, Tatvan'a kadar hattın tasıma gucünun yukseltilmesi nazara alınarak 20.000.000 T.L, lık bir fazla masrafla 101.000.000 T.L. na baliğ olacaktır. Flâna karşı yapılan ve millete 57.5M.0M T.L, na, mal olan bu korkunç suikastin gelişme tarzını »iyast nedenlerlyle ajn bir yanmızda açıklıyaeafu. 27'5'1965 gunu Turkıye B M M de Butçe muzakerelerı sırasında, Enerjı ve Tabıi Kaynaklar Bakanımız sayın Mehmet Turgut. bugunkü petrol ve maden statükosunu savunmasına daır konuşmasında; «Bizim yapacağımız ij, yabancı sermayeyi urkutmek değil, amma memleket kavnaklarını sbmurmeden normal olıfclerle kar temin ederek ve onu mılli raenfaatlerimize uvgun olaıak kullanmak uzere memlekete çekmektir.» demışıerdır. Ojîe sanıyoruz ki bu söylenenler, bir gerçeğe ıstinat etmektedır. O da yabancı sermayeden, bilhassa yabancı petrol ve maden şııketlerının sermayesinden soz edıldıği zaman. bazı sıyasılerimizin bu hususta yabancı sermayeden de çok ürkmelerıdir. Geıçekten, çoğu çıkarlara daya Madenler • Genel Dağıtım: BATEŞ Cağaloğlu Tel: 27 38 07 (Cumhuriyet 6571) CE\TKAL GI'LF Nerinos Kumaşı Satışı Merinos Yunlü Sanayii Muessesesi mamulü muhtelif tipte IV. kalite kumaşlar şartnamesine göre kapalı teklıf alınmak suretiyle satılacaktır. Tekliflerin en geç 22'6 965 Sah günü saat (15) e kadar Müessesemizin üçüncü kat koridonındaki satış teklıf kutusuna atılması vs şartnamemn Müessesemiz Yünlü Şubesinden ahnabıleceği duyurulur. Müessesemiz satışı kısmen veya tamamen yapıp yapmamakta serbesttir. S S ALCOA MASTER îstanhul'dan 20/6/1965 I7nıır'deu 22/6/1965 LİJTD* LEVİ (TERUŞ*LMİ) ile NÎNO LEVİ Evlendller HAİPA 10 « 963 Cumhurlyet 6568 Boston Nowyork • Filadelfia Baltımore • Wilmington Savannah New Orleans ve Houslon limanları İçin emtea kabu! eder Müracaat : C. MILOVICH îzmir Tel: 34451 İstanbul T e l : *4 34 28 (Uâncılık İskenclcrun Tel : 1711 7174) b.589 SÜMERBANK Alıtn ve Satım Muessesesi (Basur 9499) 6561 MEYLİT Anl yefatlvle blzlerl sons'is acıiara garkeden kıymetll ve azlz varlığımız Kayseri Belediye Başkanttğmdan Türkiye Gazetecilerinin kiraladıkları S/S Lüks Ankara Gemisiyîe Turistik Ovsa meselc bu olmavıp doğrudan doğruya işe sivasi rmılâlıazalar gınııisti. Sivasi jatırım >apnıaM mcmlcket hesabına kaybolacak milvonlardan tistuıı tutan. 27 Mayıs snnrası ruh ve tazeliğindeıı yoksun bazı Millctvekillerinin planlı kalkınmavı köstekli>cn bu davraııısımn gerekçesi uzerinde dıırma>ı millî b'r vazife telâkki edivoıuz ENERJİ DURUMU H a'en Tatvan \e Vanda bir timento fabrikası işlctmcve yetecek bir enerji kajnağı yoktur. "ixa; ÜIİ Tefat.nın 40 ıncı gününe »stllvan 13 Haziran pazar günü o^le namazını muteakıp Üsfcüdar Tenl Camllnde memıetcetlmlzln güzide ehll Kur'an re Mevllthanlan tarafından okunacak MeTİldl Serlf ve Hatlm duasına arzu eden akraba do»t, arkada? re dlndaşlanmızra te^rlflerlnl rlc» e<}erlz. Saltnt, Odm»n, tzmlrden re TaîRan allelerl BURHANETTİN SALTUĞ'un BATÎ ÂKDENİZ GEZİSİ Izmlr . Napol! (Roma Caprl Pompei Harabelerl. îschla) V.l le Franche (Nls Cannps Monaco Mocte Carlo. Pansı Barseluna (Boğa G\treş!erl Gece Kulur>lerl) Valansla (Purtaka! Bahçelerlt Tspanyol dansları) Palroa Mavorca (Şopen'in ve yazar Jort Sand'ın cvt, veraltı g51ü. Porto Grlsto Plâjn Ma«11ya (Şehlr gezlsl) Cecova (Portoflno, Santa Margarlta Asrı Mezarlık) Meslna (SlclKa Adası ı Izmlr Itanbu) Belediyemize bağlı Otobus İşletmesine ıkı adet 1964 model 105 HP. gücünde mazotla çalışır Dizel Simes veya Thames Trader komple motor kapalı zarf usulü ile satın alınacaktır. Beher motdrün tahminî bedeli 25 000 lıra olup geçıci temınatı 3,750 lıradır. Ihale 28 '6/1965 Pazartesi eünu saat 15 30 da Belediye Encumeninde yapılacağmdan taliplerın ihale saatinden bir saat öncesine kadar kapalı zarflannı vermelerini, postada vaki gecıkme nazara ahnamıyacağı ılân olunur. 20 HAZİRAN 11 TEMMUZ FİATLAR: Turistik mevki: 3000, Dört vataklı: 3500, Birinct: 5000, Liiks: 6000 Türk lirasıdır. Mürmcaat : Gaz<tecllrr CemiT'tı bınan İsUnbnl Tel: 22 W 05 Ankara: 17 31 M, İznür: 31031. (Cumhurıyet: 6572)