Katalog

20 Mayıs 1965 CUMHURİYET SAHİFE AJANSLAR * RADYOLAR • ÖZEL MUHABİRLERİMİZ Kıbns ve Gromiko T ürk Sovyet ilişkilerinin geleceğini ndece Kıbns buhranına bağlamak hata olacağı gibi, tamamen bunun dışında tatmak da imk&nnzdır. Ankara'dan gelen haberler, Gromiko ile Türk devlet adamlarının hcdeflerinin n t istikamette olduğu intibaını yaratmaktadır. Ankara Hükümeti, Gromikodan federasyon üzerindeki açık mutabakatını ifade etmesini istemektedir. Ruslar ise Türk • Sovyet Uişkilerinin dikenli Kıbns buhranında değil, diğer sahalarda gelişme kaydetmesini arzulamaktadırlar. Sovyetlerin, Kıh ns buhranı dolayısıyla sıkışan Türkiyenin yakınlaşma hissinin geçiciliğinden şüphe ve endişe duyduklan anlaşürnaktadır. Washington Hanoi'nin barış çağrısına tepki göstermemesine çattı Washington (a.a. • AP) Bakanlık sözcüsü McCloskey, hava akınlarma bes gün ara verümesinin sebebinin, Hanoi'ye müzakerelere yanaşma için verilnıiş bir fırsat olup olmadığım belirtmektcn kaçınmakla beraber, bu duraklamanm «Hanoiye arzu ettiği yönde hareket fırsatı tanımış olduğunu» söylemiştir. Basırı sözcüsü, daha sonra, Kuzey Vietnama hava akınlarının yeniden başlaması karşısında ne diyeceği sorulduğu vakit «askerî meseleleri tahlü etmenin kendisine ait bir görev olmadığını» hatırlatmıştır. Basın sözcüsünün bu söz leri de, hava akınlarına, keşif uçujlarma zaman ayrılabilmesi için ara verildiği yolundaki resmi hüLA PAZ, (a.a. AP) Bokümet bildirisini doğrular mahilivya işçi sendikaları solcu yette kabul edilmektedir. sendika lideri ve eski BasÜÇÜNCÜ BİR TAKAF kan Tardımcısı Jnan Lechin'Ancak YVashingtondaki yetkili in memleketten çıkarılmasıçevrelerden bildirildiğine gore, nı protesto amacıyla ilân Johnson idaresi •hava hücumlarıettiği grev devam ederken na verilen beş günlük ara nrasınBolivya silâhlı kuvvetleri da, üçüncü bir tarafın aracılığı ile karışıklıklar çıkmasını önleHanoi'ye barıj teklifinde bulunmek için gıkı yönetim ilân muş, fakat hiç bir cevap alamaetmiş ve maden bölgeleri cimıstır.» varında mevzi almıştır. Bu arada madencilerin elinVVashington'daki «yetkili deki radyo, General Barrientos çevreler? barış teşebbüsüne Cuntası aleyhinde programlar katılan nçüncü tarafın adını yayınlamakta ve Bolivyayı da vermeyi reddctraişlerdir. Buyeni bir Dominik haline getirnunla beraber, bu ülkenin mek için, Amerikan birlikleriKanada veya Hindistan olabinin Bolivyaya gelmek üzere leceği tahmin edilmektedir. olduklannı ileri sürmektedır. Kanada ve Hindistan, PolonBu konuda malumatına müraya ile beraber, 1954 Cenevre caat edilen Cumhurbaşkanlığı Andlaşması ile kurulan MilSekreteri Franz Ondarza, Boletlerarası Komisyonunnn ülivyanın, komünızmi bertaraî yeleridir. etmek ve duruma hâkim oimak için yeter sayıda askerî birliği nuk Dışişleri Bakanının resmi olduğunu söylemiş ve şimdiv? ziyaretinin sona ennesinden sonkadar elli kişinin tevkif edılra daha da güçlenmesi muhtediğini ilâve etmiştir. meldir. Ancak Sovyetlerden PaLa Paz'da, işçi sendikalarının kistan ve İran derecesinde kagenel grev emrine rağmen, büyıtsız • şartsız destek beklemek, rolar, dükkânlar ve bankalar haksızlık olur. açıktır. Buna karşı sanayi ışçiTürkiye'nin kesin bir karara leri grev yapmakta, matbaa ışvarması zamanı gelmiştir: Dış çileri de greve katıldıklan için politikamızı Kıbns buhranı tehıç bir gazete çıkmamaktad r. meli üzerine mi oturtacağız? Yoksa Kıbns buhranuu dış poKISMİ SEFERBERLÎK litikamızın bir meselesi mi kaCunta kısmî seferberhk ilân bul edeceğiz? ederek 18 ile 50 yaşları arasında eli silâh tutan bütün Bolivyalı Kıbns buhranının iç ve dış erkekleri askere çağırmıştır. her meselenıizi etkilediği doğruCunta tarafından alman bu dur. Türkiye'de kaldmlacak her tedbirler, dün bir kisinin ölmetaşın altından Kıbns buhranı si ve 19 kişinin yaralanması ile çıkmaktadır. Fakat hayati, 5sona eren kanlı hâdiseleri takip nem ve öncelik bakımmdan başetmektedir. ta gelen meselemiz olmasına Radyoda yaptığı konuşmada rağmen, Kıbns buhranı geçiciBarrientos, Lechin'ı şiddetle dir. Türkiye'nin dış politikasını tenkıd etmiş ve «gayrimesnl prensiplere ve daha uzun vadeli sendika liderlcri» yüzünden kave geniş millî çıkarlan üzerine lay madenlerinin ayda bir milinşa etmesi, hiç şüphe yok ki, isabetli olacaktır. I yon dolar zarar yapmasına müç o k d a n a çok saade edılemiyeceğini soylemişKAYHAN SAĞLAMER I tir. Kıbrısta Rumların bir iddiası doğrıılanmadı m Lefkoşe (AP a.a.) Dâvalar ve dâvacılar ünyada ne asil, ne haklı dâvalar olmuştur ki onn savnnmaya kalkanlann, o dâvanın dâvacısı olarak ortaya atılanlann şahsî ve özel va tıflan dâvayı kuvvetlendireeek ,yerde çürütmüş, onn knvvetle savnnanlan zayıflatmış, hattâ dâvanın kaybolmasına sebep olmuştnr; çünkü şahsî çıkarlan ve sahıslarının rezaletini veya g i î l e l » e k i r t e " i dikleri bir niyetlerini bir dâvanın asaleti ile, haklılığı ile örtmeye yeltenen öyleleri vardır ki insanİar onlarla bir safta bulunmaktan i ntanırlar. Çünkü ne olnr?.. En hak lı dâvaya karşı olanlar?.. Size: Bolivya Dominik olma yolunda Savasmaktan vakit bulııp Dominik sahillerinde serinlemeye ealışan Amerikah askerler Şimdiye kadarki pazarlıklarda Ruslar, Adada iki ayn millî topluluğun mevcudiyeti gerçegini kabul etmiş ve Londra ve Zürich'in adını ağızlarına almadan da andlaşmalara sadakat ilkesine bağülıklannı ilân etmişlerdir. Nihayet «Federasyon» deyimini de, kaçamaklı bir ifade ile, bir çözüm şekli olabileceğini belirterek kullanmışlardır. Gromiko, federasyon tezimizi destekler göründüğü meşhur demecinde, dünyada mevcut örneklerden ilham abnabileceğini de kaydetmişti.. Muhakkak ki, her şeyden önce kasdettiği, 13 üncü maddesi «Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği, eşit Sovyet Sosyalist Cumhuriyetlerinin gönüllü birleşmeleri esası üzerine kurulmuş federal bir devlettir» diyen Rus Anayasasıdır. Kıbns buhranı Türkiye'nin önem ve öncelik bakımmdan başta gelen bir iç ve dış meselesidir. Türkiye'nin kendisinden iyi komşuluk ve içten dostluk isteyen bir ülkeden en hayati meselesinde anlayış ve destek beklemesi kadar tabii bir şey olamaz. Aksi halde Gromiko'nun dediği gibî, «Geçmiş ilişkilerimizdeki hattı harekâtın ötesine geçerek siyasi, iktisadî ve diğer alanlarda işbirliğini» ileri götürmek güçleşecektir. Dolayısıyla Sovyetlerden Kıbns buhranında daha sarih bir tutum ve aktif bir rol beklemekteyiz. Fakat Sovyetlerden beklediğimiz anlayış konusunda da fazla hayale kapılmamalıyız. Gromiko' nun Ankara ziyareti öncesine kadar Türkiyeyi Kıbns buhranında siyasi alanda . i., desteklemek bakımmdan Sovyetler, Pakistan ve İrandan sonra dünya miUetleri arasında üçüncü gel miUetleri arasında üçüncü gelm«ktedir. Sovyet desteğinin, ko mçktedir. Sovyet desteğinin, ko AMERIKA GÜNEY KOREYE 150 MİLYO.H DOLAR VERİYOR VVashington, (a.a. • Radyolar) Başkan Johnson ve Güney Kore Başkanı Park Çung Hi arasındaki görüşmeler sonunda yayınlanan ortak bildiride, Amerikanm, iktisadî ve smaî kalkınması için Güney Koreye 150 milyon dolar tutarında uzun vadeli kredi açmaya karar verdiği belirtilmektedır. Düşük faizli kredi, Park Çung Hi'nin, Amerıkadaki müzakereleri sonucunda memleketi adma el de etmeye muvaffak olduğu avan tajların başmda gelmektedir. Ortak bildiride Vietnam meselesine de temas edilmekte ve her iki Devlet Başkanının Güney Vietnamı komünist tecavüzüne kar şı koruma yolunda işbirlığine devam edecekleri ifade olunmakta fakat, Guney Korenin Vietnam savaşındaki gayretlerinı artıracağına temas edilmemektedır. Za ten Park Çung Hi, Güney Korenin Vietnama yeni savaş bırlikleri göndermeyeceğini bir kaç kere sdylemişti. Sağcı knvvetler ilerliyor UThant Dominîklileri «ateşhes» e davet etti Santo Domingo (a.a. AP Radyolar) enel Sekreter UThant, dun Guvenlik Konseyının kesin «ates kes» isteğiui, dikkate almaları için Dominik Cumhuriyetınde çarpışan taraflara «son dereee âcil çağnda» bulunmustur. UThant dün şu açıklamayı yapmıştır : «Dominik Cnmhnriyetinin şimdi içinde bulundufcu anlasmazlı| a devamlı bir çözüm sadece barısçı yollarla mümkün olabilir. Onun için de anlaşmaılıkla ilgili herkese israrls rica ediyornm ve Dominik Cnmhnriyetinin içinde bulnndu|n vahim dnroma bir hal çarfsi bnlmakta önemli rol «ynıyacak elverisli havanın yaratılması için Guvenlik Konıeyinin düsmanhklan dnrdorms çsgnnnı dikkate alacaklarını nmnyoram.» öte yandan UThant'ın Dominike gönderdiği özel temsilcisi Venezüellalı Mayobre, «tmbert taraftarUrının «zlaşmazlıgı yüzünden ateş kesilmesini «aflamak mümkün olmadı» demiştir. Şiddetle devam eden savaşlarda tarafların esir almamaya dikkat ettikleri, ellerine düşeni derhal bldürdükleri bildirilmektedır. Askeri ve diplomatik müşahitler, sağcı General îmbert kuvvetlerinin Albay Francisco Caamano komutasındaki «Anayasacı» bırlikleri yavaş yavaş doğuya doğru, Ozama Nehri istikametinde gerilettiklerini, bu kuvvetlerin tedricen sanlmakt» olduğunu söylemektedirler. 6 Castro'nun hücumu Mayobre, buna karşı Caamano'nun ateş kesılmesi konusunda büyük anlayış gösterdiğini belirtmiştir. Mayobre'nin ifadesine göre, Caamano kendı«ine, «karsı taraf da ateş kesmeyi kabnl ederle, kendisinin, emrindeki birliklere ateş etmemeleri emri vereceğini» söylemıstır. Bu arada Küba Başbakanı Castro, Santo Domingo'ya birlik göndermeye karar veren Lâtin Amerika ülkelerini takbih etmis ve Amerikayı, General Îmbert birliklerini desteklemekle açıkç» iuçlamıştır. Castro, Amerikan Devletleri Teşkilâtını (OAS) takbih ettikten, ve Santo Domingo'da Amerikan müdahalesini destekliyen Brezilyah «gorilleri» ve «Merkezi Amerika Mnı Cumhnriyetlerini» şiddetle ıtham ettikten sonr» Venezüela ve Arjantine çatmış, bu memleketlerin dahili tazyikler sebebiyle Amerikalıl»rarası kuvvete katılmakta tereddüt ettiklerini Ho Şi Minh 75 yaşında Sajgon, (a.a.) Kuzey Vietnam Devlet Başkanı Ho Şi Mmh, dün 75 inci doğum günunü kutlamıştır. Kuzey Vietnam Haberler Ajansı, bu münasebetle Pekın ve Moskova'dan gönderilen tebrik mesajlarını yayınlamıştır. I Buradaki Birleşmış Milletler Ba Sen de mi bnnlardansın? diye rış Gucü Karargâhı, dıin Barış tariz eder, sizi de onlarla bir görür, gösterirler.. Böyle halllerde Gucüne mensup Irlandalı bir siz asıl dâvayı bırakıp, kendinizi askerin Kıbrıslı Türklere gizmüdafaaya mecbnr olursnnn*.. Bu li mektuplar taşıdığı yolunda hal iyi dâvalar için kötü btr »tabasında çıkan haberleri yalan bettir, bir talihsizliktir. lamıştır. Ama böyle durumlar, ancak flBır B M. sözcüsü, geçen hafta kir yanı ve medenî seviyesi yükselkuzeybatı Kıbrısta, Erenköy ci memiş memleketlerde olnr. Medevarında, Irlandalı bir askerin ; n î seviyeden maksat maişet sevikullandığı bir askerî vasıtamn lyesi, yani kese değil, insanlık mefhnmanun etrafiyle iyl anlaşüKıbrıslı Rum polisleri tarafmmış olması keyfiyetidir. dan arandığını ve arabada bazı rcektuplar bulunduğunu bildirEsefle söylemek lâzımdır ki Türmişlerdir. Mektuplar, Erenköye kiyede zaman zaman büyük dâvahergün yakacak odun tajıyan ıların müdafaası böyle talihsizlikbir B. M. kamyonunda, odun I lere uğramıştır. Meselâ dindarlık re dinin bir cemiyetteki Iüznmuyığınının altmda bulunmus no savnnanlar hakikaten eatur. ı hil ve dini tamamen şahsî B. M. polisi hâdiseye derhal el itibarlanna âlet etmek istiyen ve koyarak tahkikata başlamış, I bn yüzden onn lâyık olduğu yükIrlandalı şoför, mektupların seklikte tntamıyan ve zaten tutarabadaki odun yığınının altı masını bilmeyen kimselerle aynı na nasıl gizlendiğini bilmedi jaafta görünmek bedbahtlığına ugğini söylemiştir. ! rmmakta, bn yüzden bir takım ağB. M. sözcüsü, Kıbns Rum HüI n karaların tariz ve taarrnriariykümetinin protestosu üzerine, yakacak odunun B. M. tara le karşılaşmaktadır. tnsan bnna fından abluka altındaki Türk bir defa, iki defa dayanır, ondan lere nakliyatına son verildi sonra bırakır. Çünkü sizi tanımayanlar, iftiralara inanırlar. Zaten ğini bildirmiştir. Üte yandan Grivasın sözcülüğü liftira üstünkörü bilgisi olanların nü yapan «Patris» gazetesi, besledikleri bir yılandır. Onlar olRum yönetiminin Rusyadan masa kimse iftira atamaz. Siz, Pey füze satın almadığını, adaya gamberin «Ben mekârimi ahlâkı fuze getirilmedigini ve füze itmam için gönderildim» sözünü lerin kurulduğuna dair haber ileri sürüp dinin bir ahlâk tnüeslerin hayal mahsulü olduğu sesesi oldnğnnn, ahlâksız eemiyetnu ileri sürmüştür. lerin de yaşayamıyacağım anlatGazete, Rusyanın Mısır vasıta mak isterken «hilei şer'iye»yi müsıyla ve 3 5 milyon sterlin dafaa eden ve dinle, ahlâkla alâkarşılığında Kıbrısa satmayı kası olmıyan bir cahilin yanıbaşıteklif ettiği füzelerin bundan nızda aynı şeyi müdafaa eder götahminen 10 yıl önce Mısıra \ rünmesi durumnnnzn zorlaştırır. gönderdiği modası geçmiş fü , Karşınızdakiler de bnna yardım z«ler olduğunu ve sadece 4 ederek sizi dapdnrn yobaz diye kilometre atış sahaları bulungösterirler.. Ondan sonra six kenduğunu yazmaktadır. dinizi müdafaaya meebnr olnrsuBuna mukabil Makarios Hükunuz.. Hattâ kızıp: metinin îçişleri ve Savunma Bakanı Yorgacis, Rumların IJIan yobazım. diyeceğiniz biSovyetlerden uçaksavar füzel»ri aldığını doğrulamıs, fa !e tntar.. Milliyet dâvaları, memleket dikat bunların Kıbnsa gelip gelmediğini belirtmekten ka valan, vatanseverlik dâvaları ve hareketleri de hep bn tehlikeye çınmıştır. marnzdnr. Bir vatansever cemiyet kurulur. Bir de bakarsınız.. knrncn lan arasında elle tntnlmıyaeak kimseler bnlunur.. diyemezsiniz birşey... Eğer itiraz ederseniz, şah»! gareze yorarlar; ansarsanıı herkesin dndağında: Bn da mı var? diye bir snalin •arktığını görürsünüz» ! Bnnnn aksi de vardır. Bir sakat, bir fâsit dâvayı iyi adamların güt. tfigii de görülür. «tnsan beşer, şa| şar.» Ama şaşınca «kanar ve yanar*. Bnnn anlatmak için uyarmaya çalışırsınız.. Maalesef ki bunların çoğn «çakar almaz» olnrlar. Üs telik vesveseli ve işgilli olnrlar. O ' zaman size şüphe ile bakarlar.. ard ' niyetinizden şüpbelenirler.. Ee nenize gerek âlerain kara gözleri için kendinizi yormak?. Bırakırsınız ya kasını.. Ama o zaman ikisi bir araya gelmez.. Bir fiçüncü talihsizlik de dâvalann savnnma tarzındaki perişanlıktır. Türk mizab âleminde «Şâpur Çe; lebi» diye anılan Sadrâzam Küçük Sait Paşa ile Keçecizade tzzet Paşa isminde Madrid sefirliği etmiş bir devlet adamımızın vaktiyle «Sabah» gazetesinde bir münakaşası| nı hatırlarım. Münakaşa konusu1 nnn ne olduğn hatırımda değil; a| ma Sait Paşanın «mat» olduğunu ' ve bn yüzden de tzzet Paşaya hi1 taben yazdığı bir cevapta annesinin hafifmeşrepliğini iyma ettiğini.. bn na karşı da tzzet Paşanın: «Benim | annem günahkâr bir kadın olabiJ lir; ama bnnnn bizim münakaşa et tiğimiz dâva ile ne münasebeti vardır?» mealinde bir cevap yazj mış oldnğnnn hatırlarım. Herkes j Keçecizade tzzet Paşa çibi serinkanhğını mnhafaza etmez. ts «sen > sin, bensin» e dökiildü raii, ne dâ] va kalır, ne terbiye?. • Çok defa âciz kalanlar, ya sö\Ii! yecek Iâfı olmıyan veya mevzuu enteresan ( ! ) hale getirmek istiı yenler münakaşa adabı değil, yalın kat konuşma osul ve adabına da aykırı davranır. söver sayarlar. Böyle hallerde asıl dâva güme çider.. tki kişi veya iki zümreden hangisinin daha şirret ve daha söver olduğu varısı onnn yerini aiır. 1908 denberi ben «Babıâli»devim. Basın hürriyetinin başladığı o tarihten bu yana «Bizim yokus» bn hastahktan, bu şahsiyattan, bu *övüp saymadan kurtulamamıs \e o yüzden basınımızın kalitesi bir tiir lü özlenen seriyeve çıkamamıstır. Bu hal memleket için, basın hürriyeti için ve rejim için endişe verici bir tehlikedir. Kim söylemiştir bilmem; ama kaba saba da olsa bize verilmiş bir öğüttür bu: Sen seni bil, sen seni! | Sen seni bilmez isen patlatırlar enseni! Tfirkiye hâla patlamış enselerin meşguldür. .« B. FELEK TÜRK PETROL VE MADENÎ YAGLAR TÜRK A. Ş. DUYURUR ıstikbalin emniyetinı tasarruf saslar. TURKPETROL * 1936 Senesindenberi çalışan en eski Türk şirketidir. * Türkpetrol'ün sermayesinin tamamı Törktör. . * Türkpetroron sermayesinde ve idaresinde MOBİL dahil hiç bir yabancı şirketin alâkası yoktur. nlık ANADOLU BANKASI 3! SIBEL BAYER ile GÜNEL YALDI Nisanlandılar. Ankara 19.5.1965 Has: 1489/5678