Katalog

19 Mayıs 1965 CUMHURİYET AJANSLAR * RADYOLAR • ÖZEL MUHABİRLERİMİZ SAHİFE ÜÇ Rumlarla Türkler arasında hâdise çıktı LEFKOŞE, (AP • a.».) Kıbrıslı Turklerle Rumların yaşadığı Limasol liman şehrinde onceki gece, gergin hislerm tekrar galeyana gelmesi netıcesınde pathyan sıiâhlar damların uzerinde aksi »eda yapmış, fakat Bırleşmış Mılletler Barıs Gucu yetkılıleri zayiat olduğu hakkında bır acıklama yapmamıştır. Kıbrıs Rum Hukumetinin bildirdığıne gore hâdise şoyle cereyan etmiştir: Apartımanlarda oturan Kıbrısh Turkler, yoldan geçen Kıbns Rum Mılli Muhafız bırliklerine ait araba j lara ateş açmıslardır. Bunun , uzerıne Rumlar apartımanları sararak Turk mevzilerini ele geçirmışlerdir. Muhafızlar atese mukabele etmemışler ve kimseyi tutuklamamışlardır. Fakat Bans Gücü yetkilileri, Kıbrıslı Rumların havaya ateş ettiklerini, ancak Turk tarafının bek bır kurşun dahi attığından emm ojmadıklarmı bildırmislerdır. Dun geceki olay, 1964 şubatında Kıprıslı Turklerle Rumlar arasında patlak veren kanh çarpışmalardan bu yana Limasoldaki gergın sukuneti bozan ıik hâdise olmustur. Sılâh seslerı, şehir esnafım kepenklerini indirmeğa ve aılelerin sokakta oynıyan çoc "tlarını derhal içeri almalarına kati gelmiştir. KUL FABBIKA VE JŞ VERLF.RINDE JTariznı Kolu Kıırup Yurdu Geziniz. İYİ AHLÂK DERNEĞİ DOMiNiKTE iHTiLALCi Bolivyada da karışıklık çıkfı UPPIUNN TEMiZLiGi Dominik Silâhlı işçiler WM1ER Barış gayretleri sonuç vermedi SANTO DOMİNGO (a.a. A.P. Radyolar) ominik askeri si\il cuntası dun, Washington'ın barış gayretlerini reddetmiş ve Santo Do mingo banliyolerindeki Bosch taraltan ihtilâlcileri tcnıizleme kampanyasına tanklann desteği altında devam etmiştir. Amerıka, ıhtilâlcilerin liderı Albay Caamano ile müzakerelere gırişebılmek için sağcı cuntayı istıfaya zorlamaktadır. Cunta Başkanı Tuğgeneral Imbert, Başkan Johnson'ın en yakm çahşma arkadaşlarından McGeorge Bundy, başkanlığında Santo Domingoda bulunan yüksek seviyeli Amerıkan heyetine, Dominikteki 30.000 küsur Amerikan askeri kendilerine cephe alsa dahi, kuvvetlerinın «Anayasacı» ihtilâlcileri temizleme ğe devam edeceklerini bildirmiştir. Sağcı îmbert Bundy'ye, Dominikin komünistlerin eline geçmemesi İçin Johnson'ın buraya asker gönderdiğini hatırlatmıştır. Hırs ve sabır ahmetlı anamdan çok şey öğrendimdi. tlk mektebde okumuştu, yüksek tahsili 'yoktu; ama tecrübesi, sağduyusu ve daima öğrenip kıyaslama hasleti vardı. Vücutça zayıf, eski tâbirle nahif bir kadındı. Bu yüzden sinirleri de zayıftı; daima sinir yatıştıran ilâçIar alırdı; fakat en kritik zamanlarda serinkanlılığmı muhafaza etmesini bilirdi. Çok şey öğrendim. Meselâ işte böyle zamanlarda: Çok hırsa çok sabır lâzım, derdi. Ben ha\atta elimden geldiği kadar bn öğüdü tutmaya çalışmışımdır. Hele bizim meslekte.. yani basın hayatında.. ve ne zaman tutabildimse kârlı çıkmısımdır. ınadenleri işgal ettiler lolivyada iktidarda bulunan askerî cunta, dün »gece binlerce silâhlı maden işçisinin bazı madenleri işgal etmesi üzerine, sıkı yönetim ilân etmiştir. D 12 blokluk bir kısmı ele geçırmis lerdır. Ancak hükumet kuvetlerinın bu ilerlemesi devam ettıği tak dırde, Amerikan Kuvvetlerinın •iki ateş. arasında kalmasından korkulmaktadır. 200 ÖLÜ Bir Amerikan sozcusü, tarafların havan topları, tanklar ve makınah tufeklerle silâhlı olduğunu ve olu sayısının üç gun içersinde 200 ü bulduğunu ifade ettikten sonıa, Anayasa kuvvetlerınin, Amerikan askerlerinin kurduğu emnıyet koridoru ile ilerliyen cunta birlıkleri arasında sıkışıp kaldığını belırt miştir. Başka bir cunta bırliği de, Ozama nehrine doğru ilerlemektedır. B LA PAZ, (a.a. AP) ve yetersiz bir andlaşma Fransa NATO'dan çekilirse... tKİ ATEŞ ARASINDA Askeri durum çok karışık olmakla beraber, General Imbert kuvvetlerınin, Anayasa kuvvetlerine nazaran biraz ağır bastığı gorülmektedır. Nıtekım, geçen cumar tesi günü başhyan çarpışmalardan bu yana, hükümet kuvvetleri, «eh rin eski kesiminde, Anayasa kuvvetlerinin elinde bulunan 10 vey« New York, (a.a. Radyolar) «Newsweek» mecmuasma gore, Ame rıka Dısişlerl Bakanhğı Müsteşan George Ball, Fransanın bu yıl «onuna kadar NATO'dan çekilmesi lhtimali guzonun» ahnarak plânlar hazırlanması hususunda glzll emirler vennij bulunmaktadır. Mecmuay» nazaran, bu plânlarda, Fransız <ı«leri NATO dışındı kallrsa nasll hareket edileceği tesbit olunacak, ayrıc», NATO Genel Karargâhının başka bir memlekete, muhtemelen Luksemburg'* nakll ihtımall üzerinde durulacaktır. Işçıler, madenlerdekı ıdarecılerı ve muhendısleri rehıne olarak ellerınde tutmaktadırlar. Mıllîleştırılmış olan madenlerden ıkisi mustesna, hepsı ışçılerın ehndedır. Pohs ile solcu sendıka hden ve eskı Başkan Yardımcısı Juan Lechın'm memleketten çıkarılmasma protesto ıçın grev yapan 7,000 ışçi arasında dun çıkan karışıklık sonucunda bır kış2 olmuş, 19 kışi yaralanrruştır. Junta hukumeti, butun sen dıka lıderlerınm işlen başından ayrılmasına ve onumuzdekı 40 gun içinde sendıka yonetım kurullan için seçımler yapılma sma karar vermıştır. Başkent La Paz'da Amerıkan Buyükelçiliği onünde toplanan numayışçileri dağıtmak ıçın pohs goz yaşartıcı gaz kullanmak zorunda kalmıştır. Fabrıka ışçılerınm bır kısmı, işçı radyosunun kendılerıne maden işçilermin gosterilerıne katılmaya dâvet etmesi uzenne, greve başlarruştır. Catavı'den alınan haberlere gore, maden işçılen umumı grev ılân etmişler ve kalay cevherinın ihracına manı olmaya başlamışlardır. Bu yıl basında Juntanın lide ri General Rene Barrıentos Ortuna tarafından komünist olmakla ve komplo hazırlamakJa ıtham edılen Lechin, cumartesi gunü Paraguay'ın başşehri Asuncion'a gelmıştır. Lechin, yıkıcı faaliyetlerde bulunmakla itham edılerek memleketten çıkarılmış bulunmaktadır. Amerikayı ziyaret eden Sovyet heyetlerindeki casuslar Federal tahlukat burosu (F.B I ) Direktoru Edgar Hoover bir sure evvel Temsılcıler Metlisi Ait Komısyonlarından birınde >aptığı ve bugun açıklanan bır konuşmasında, Amenkaya gelen Sovyet ziyaretçi grtıplarında çok sayıda casus bulundugunu, bunların gazeteci, bılgın, iş adamı gıbi sıfatlarla muhtelıf heseüere dahıl «dıldiğını soylemiştir. Hoover'e gore, komunıst blok Ameııka aleyhmdeki casasluk faahyetıni hıçbir zaman azaltmamıstır. Amerika hukumeti komunıst blok ulkelerıne bir çok sehırde konsolosluklar kurmak lzni vermeye hazırlandığından, F.B I. Burosunun Işi, bdylece daha ziyade agırlajacaktır. \Vashmgton (a.a. Kadjolar) ominik meselesindeki ilk hedefimiz, problemin çözümlenmesi çalışmalanna diğer Amerikan ülkelerinin de iştiraklerini sağîamak Şu «bizim meslek» dediğimiz sey kalem oyunundan baska nedir ki? oimalıdır. Zira müdahale karanmızın Ameri Öyledir; ama bu oyunun avadanlı|kan Devletleri Teşkilâtına (OAS) önceden danı ğı, su kalem dediğimiz çelimsiz silâh ne tehlikeli seydir! Herkes için ve şılmadan ve gerekli yetki almmadan verildiği herkesten evvel bunu knllananlar için. ni inkâr edemeyiz. Ben artık bnnları söylemeye halc Ayrıca, müdahalenin OAS Yasasının 15 inci mad kazanmış, hattâ görevliymisim gibivim de desine düpedüz aykın düştüğü de inkâr edilemez. U Bu yokusuonun için konuşuyorura. çıkmaya 1918 de başlasulî ve hukukî açılardan kötü durumdayız. mısım.. 40 senedir de aynı sütunda Maamafih şu bir gerçektir: Dominik^ Cumhuri yılmadan her gün kalem kullanıyoyeti olaymda derhal harekete geçmek zorünluydu ve ruz. Bu onu gösterir ki bâlâ yokudaha önce etraflı bir tahkikat yapmaya yetecek za ' su çıkmaya çalışıyorum. Desem ki man yoktu. Gerek OAS Yasası, gerekse OAS'ın mev bu kalem bizim olsa da üstüne yazcut yapısı derhal harekete geçmeyi mümkün kılacak dığımız kâğıt bizim değildir; o, onn okuyanlarındır. Bir kere oraya her bir mekanızmadan mahrumdur. Denilebilir ki, Baş aklımıza geleni, her hosumuza gikan Johnson Dominike adımını attığı zaman Bosch deni yazmayız ya!. Buııa kanuntaraftarlan zaferin eşiğinde bulunuyorlardı. Zaten lar, gelenekler hele asıl sahipleri olan okuyucular izin vermezter; faBaşkan Bosch ta aynı şeyi söylemektedir. : D Fakat msnzara, Baskan Johnson'a, Castro tarafından eğitilen kat asıl bizi önleyecek şey meslek komünistlerin Bosch ihtilâlinin kontrolünü ellerine geçirmek üze kaygumuz, fikir endişemiz, hattâ reymisler jibi görünmüştür. Eğer komünistler kontroln ellerine bizzat meslek hayatımız olmalıdır.. gfçirseydiler, o zaman Dominik Cnmhuriyetinde değistirilemiye diyecek olsara kulak açmalısınız. cek bir darnm meydana gelecekti. Anayasaya dayanan genel st Çünkü biz basın hürriyeti isterçimler hiçbir zaman yapılamıyacaktı. Dolayısivle tek taraflı ve ken bu «tahdit» lere kulak asaeağı15 inci maddenin ihlâli niteliğinde de olsa, Amerikanın müdaha mızı zımnen taahhüt etmişizdir. lesi de|iştirilemiyeoek bir duromun doğmasını önlemesi bakımın Her hürriyet gibi bu hürriyet de dan haklı görfilebilir. Halbnki şimdi, hükümetlerin demokratik ge | feza gibi ucsuz bucaksız değildir. nel seçimlerle isbasına gelmeleri kapısı açıktır. Kendi kendimize yapacağımız bir Eğer Amerika meseleden yakayı alnı açık olarak sıvırmak is çok şeyleri, hattâ bir çok masura tiyorsa, Batı Tanmküresindeki müttefiklerini, 1948 de hazırlannuş , şeyleri orada yapamayız. Her söz, elan OAS Tasasmı, 17 yıl önce düşünülememis ve tahmin edileme I her hareket, zemine ve zamane uymis dnrnmlan kapsıyacak şekilde tadil ve takviyeye ikna etmeli mak gerektir. dir. OAS Tasası şa iki esas üzerine inşa edilmistir : Q 1945 t» Hıtler'in mağlup edilmesi uzerıne Batı Yanmkuresin > Insan mesleğinde ihtiras sahibl olmalıdır. Daha iyi, daha güzel olde barışı tehdit edebılecek hıçbir tehlike kalmamıstır. Q Washington'un Lâtin Amerika ülkelerinin ıçışlerme bir asır mayı istemelidir. Ama bu ihtiras hiç bir zaman ne sekilde olursa oldanberı devam eden mudahalelerıne bir son vermek.. sun hırsa dönmemelidir. Çünkü 15 inci madde işte bu iki esasa yönelmıştir. hırs zarardır, İşte anamın beni korumak istediği hırs bu hırstır. Bu hırs insanın gözünü bürür. Yolunn Washıngton. Batı Yanmkuresının Avrupadan korkmasına, do görmez, yaptığını bilmez, söyledilayısıyle Amerikan menfaatlerinin korunması için yapageldıği mü ğini isitmez eder. Biz ki sevki tadahalelere artık luzum kalmadığı inanciyle OAS Yasasının doktri lihle veya daha iyisini bulamadıknıne rıza gostermışti. Fakat gerek Lâtin Amerikalı müttefikleri, , ları için bu memleket halkına gerekse Washington, bir Amerika cumhuriyeti olan Kubada bir (Rehber = Mentor) Iik etmekle ıhtilâl olacatmı v e bunun 1962 de onu bir dış kuvvetin ileri kar« övünürüz. O hale düsersek sözüraüz geçmez, öğütümüz dinlenmez, kolu halıne getıreceğini 1948 de kestirememışlerdi. OAS ve Amerikan cumhuriyetleri kamu oyları böyle bir ihti yazımız okunmaz olur. İnsanlar mal için hazırlıkh değıllerdi. 1962 ekimındeki Kuba roket buhra tek ve kapah kaldıkça hiç bir hanından evvel, daha doğrusu 1961 Sonbaharında Amerikan cumhu reketten kimseye hesap vermez. Bu kapalı hürriyeti hiç bir kariyetleri bu ihtimal uzerınde tartışmaya baslamışlardı. 1961 arahğındaki Punta del Este (Uruguay) Konferansı, «Ame | yıtla bağlamaya lüzum görmiyebirikan tesanüdfina parçalamays yönelmiş kıt'a dısı müdahaleler» lir. Kendini vuranın cezası yoktur. problemıni incelemek amacıyle tertip edilmışti. r Not defterine türlü herzeyi yazanI lara onu kendi isteği veya ibmaliyle açığa vurmadıkça kimse bir sey diyemez. Ama âmme bizmeti vasNe var ki, OAS müzakereleri, iki hafta önce patlak verene fını slmış olan basın âleminde benzeyen, yani derhal harekete geçilmesi zorunlu hâdıseleri karşı hele fikir münakasası sırasındalamağa hazırlıkh olabilecek derecede olgunlaştıramamıştı. İşte birbirimize karşı açıkça kullanacatamiri gereken sakatlık budur. Ancak bu sakathk tamır edildiği fcımız vasıfları değil, hattâ zamirtakdirde derhal harekete geçilmesi zorunlu olavdaki tek taraflılı leri bile daha nâzik, hiç defilse, ğımız ve yetersiz bır antlasmayı lâfzen ihlâl durumumuz sona er uygun seçmek zorundayız; zamiridırilebılir. mizde hırs, öfke hattâ kin yatsa Inancım şudur : Batı Yarımkuresının tesanudünü ancak bdy bile. Bu zaruret kalemin tehlikeli le bir açık sozluluk ve tevazu temeli üzerine ın^a edebıliriz. Açık bir silâh ve isimizin sorumlu bir sozluluk ve tevazu. bizi, hukuk dısı bır harekette bulunduğumuzu meslek olusundan doğar. itirafa zorlamaktadır. Zıra OAS Yasasım derhal harekete geçilmeŞu var ki insan insandır. Gözü si zorunlu hâdıselerde ise yaramaz addettik. Komsularımız da, savunuculuğunu yaptığmı ilân ettiği ıdeallerın gerçeklestirılebılme kararı, olmıyacak seyler söyler, yasi yonunden OAS'ın geri kalmış vazıyetini açık sozluluk ve tevazu zar ve yapar.. tâmir lâzımdır. Eğer kendine, mesleğine ve her ikisinin adına kabul etmelıdirler. itibanna gölge düşürmek istemi[Bu yazının Türki>ede neşir hakkı yalnız yorsa hemen kanı su ile yuvmalı, «CUMHURİYET» gazeiesine aiHir.] füzeyi mahrekine sokraaya çalışmalıdır. Bn yapılmazsa füze bir yere çarpar.. parçalanır. Onu gönderen de, ondan hizmet bekleyenler de ümitsizliğe ve nihayet küçük, büyük bütün bu âlem unutulmanm karanlıklanna gömülür gider» Kıla dışı müdahaleler Açık sözlüliik ve tevazu BÜYÜK KAY6IMIZ Bir zamandır basında memleket yararma veya kendi hesaplarına bazı arkadasların fikir münakaşasından süratle ve hırsla ayrılıp en haklı dâvaları çürütecek ve ne kaI dar aransa güzellikle ve aydınhkla hiç bir alâkası bulunamıyacak tarz Genç yaşında hajata doyamadan dun sabah Hakkın rahrneda birbirlerini kirletme yarışına tıne kavuşmuştur. Cenazesı bugun 19,5'1965 Çarşamba gunu çirmis olmalan bu tecrübenin sesi oğle namazını müteakıp Şışli camıınden kaldınlarak Rume oJmaktan baska bir kıymet iddia lıhısarındakı ebedî ıstırahatgâhına tevdı edılecektir. etmiyen bu sözleri bize yazdırdı. Bu yol belki keyiflidir. Ama bu keyif gcçicidir. Zehirli ve zararlı (İlâncıhk : 6822) 5637 bir keyiftir. Mahmurluğu az sürer. Ayıklışı acıklı olur. Hem bu yoku] şun yolcuları için, hem okuyucuları, hem de basının iklimi için. Çünkü bu istah kapavan iğrenç taskınlıklan haksız olarak matbuat hürrivetinin neticesi sananlar bu nfunetli havadan kartulnıak için basın hürriyetinin kısılmasııu temenniye kadar gfdebilirler. Daha 34 sene e\\elki Tedbirler KanuŞırketımizin 1964 yıhna ait kârı, 1 6/1965 tarıhınden 'tıbaren dağıtüacaktır. nu böjle doğmustur. Sayın ortaklarımızm hisse »enetlerindeki 1964 yıb (2) No. Arkadaslar: Çok hırsa, çok sabır lo kuponları ile Şirketimiz veznesine müracaatlan rica oiunur. lâzımdır. Öfke baldan tatlıdır; ama ' o bal «deli bal» dır. Adamın ve ınsanların basına belâ olabilir. Cumhuriyet 5615 B. FELEK Merhum Sureyya Tokay'ın oğlu, Rahmi Konuksever, Guzın Konuksever'ın sevgilı evlâtlan, Ayselı Tokay'ın sevgıli eşı, Gul Tokay'ın babası, Prof. Ali Esad Birol'un damadı, Adnan Tokay, Cevat Yaran, Cevdet Baykal'ın yeğenleri ISTA.VBÜL TUCCARLARrNDA.V ILHAN TOKAY ELÂZIG ALTINOVA CİMENTO SANAYİİ T.A.Ş. DEN C c c Sratjdard, I S K R A , < ^ > , E R I C S S O N ve diğer birçok tanınmış marka, muhtelif cins ve kapasitede «ti«««* nd 0 ıiar» TELEFON SANTRALLARI intıyacınu İçin telekomunikasyonda intisas sanibı yegâne müessese İTHÂL MALI Ltd.ŞtLve şubelerj emrinizdedir Ankara Tel: 17 50 80 Galatasaray Yeni Çarşı DARFİLM han 40 Istanbul Tel: 49 32 0044 12 57