Katalog

İNKILÂP ve AKA KİTABEVLERİ Üâncılık: 5946 4210 Münir HıyTİ E(eli Seyahat kılavuzıı İççi olarak gideceklere rehber Öğrencl olarak gidilecek okullar ve başvurma yolları PRATİK ALMANCA KONUSMA ÖĞRETEN KİTAP Yurt dışmda çalısan jşçilere konut ve küçük sanat kredisi açılması hakkında kanun Bedelsiı ithal rejimi hakkında malumat. Fiatı 10 Lira. Müellifin diğer bir eseri: ALMANYADA ÇALIŞIYORUM da mevcuttur. 10 lira Almanya'ya Gidiyorum HARİTALI 41. yıl sayı 14621 umhuriYef KURUCUSü: FUMJS NADİ Telgraf ve mektup adresı: Cumhuriyct Istanbu) Posta Kutusu: îstanbul Nc 246 Telcfonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Dünya Yıllığı 1965 Şiirleri Şiiri ile) 'segfne yazüarla FiaUf.Jİ Lira Bütün • 46. Sayısı fevkalâde' Çıktı. Nebioğlu Yayınevi İstanbjg Cumhuriyet ç ME T Cumartesi 17 Nisan 1965 ARABULUCU HAKKINDA GÖRÜŞLER ÇELİŞİYOR U THANT: «Rapor realist tulumu bakımından örnek teşkil ediyor» MAKARİOS: « Plaza raporunun olumlu sonuçlar vereceği kanısındayım » M. STEWART: «Plaza raporu barışın sağlanmasında îaydalı unsurdur» UTHANT'IN PLAZA'DA ISRAR ETMESİ ÜZERİNE ÜRGÜPLÜ CEVAP VERDİ: Ankara. (Cumhuriyet Bürosu) Dördüncü koalisyon hükümetiniB kurulduğundan bu yana Genel Müdürler arasında tâyinler yapüacağt yolundaki söylerrfiler gerçekleşmeye başlamış ve ilk olarak Sümcrbank Genel Müdürlüğüne Sabri Aslaner'in atanmasına dair kararname hazırlanmıştır. Sabri Aslaner, hâlen devlet yatv» rım Bankası uzmanı bulunmaktaANKARA dır. Sümerbank Genel Müdürü RahCumhuriyet Bürosu mi Tuncagü'in ise nereye atanacagl , tesbit edilmemiştir. UThant'm Galo Plaza'nın raporunu överek kcndisinin «Arabulnculuk Dörtlü koalisyon, biündiği ıngörevine devam edeceğini» açıklaması üzerine, Başbakan Suat Hayri Ürbi tâyinler için her partiden bir güplu, dün bu konuda kendisine yöneltüen sorulara cevaben:«Bizsiz göBakanın katıldığı bir komıle revine devam ederse, ctsin» demiştir. teşkil etmiş ve tâyinlerin buraAyrıca Dışişleri Bakanlığı da bu konuda bir açıklaraa yapmış ve sidan geçtikten sonra gerçekley yasi çevreler, çeşitli yorumlarda bulunarak Türkiyenin, Galo Plaza'nın mesi hususunda bir anlaşmay» ayram süresince dört Rön bundan aonraki çalı^nalarına katılmıyacağını bıldirmişlerdir. varmıştı. sabahtan akşama okuyup P J hatmettiğim Şevket Süreyya Komite ilk önce iktisadi de»Bakdnlığın açıklaması ^ Aydemir'in «Tek Adam» bav I let teşekküllerini ele almış, buhklı eserini burada şimdi sıcağı snradaki sorumlulann durunüarv Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri UThant'ın basuı tnuhabirleri cağına övmek benim için tatlı bir nı incelemeye başlamış, kıstaa toplantısında Galo Plaza'nın raporunu •realist, objektif ve örnek bir rapor» görev olacak. Atatürk'ü öğrenmek olarak da özellikle partizan davolarak vasıflandırması ve kendisinin arabuluculuk görevine devam edeceistiyen, hattâ onu anladığını sanan ranışları t' ıbit ctmeye başlağini bildirmesi üzerine, dün Dışişleri Bakanlığı sözcüsü 5u açıklamayı Renç yaşlı bütün aydınlarımıza kinuştır. yapmıştır: Ubı salık veririm. Tâyin komitesinin, iktisadi dev•Hükümet, Plaza'nın arabuluculuk görevi ve raporu hakkuı, let teşekkülleri genel müdürleriyAtatörk hakkında bugüne kadar daki görüş ve kararını arıklamıştır. Bunda bir değişiklik vapılması I le, diğer genel müdürler hakkında yurtta ve belki daha ziyade yurt • bahis konusu değildir. Biz Plaza'nm aracıhğı ve onun raporunun çalışmalar yaptığı ve bnümüzdekl dışında büyüklü küçüklü bir çok ışığı altında olumlu bir sonuca varılacağuia inanmıyoruz. Bu ragünlerde önemli değişikliklerin ya^ bıcelemeler, monografiler, hâUralar, por ve Plaza'nın arabuluculuğu hakkında Hükümetin tutumu, mupılacağı ısrarla söylenmektedir. yayınlanrruştır. Bunların hrpsini halefet partisi tarafından da tasvip edilmistir. Türk basmı da şiddetli bir tepkl göstermiştir. Birleşmiş Milletlerin arabuluculuk Rörtnüş olmama imkân yok. Fakat Öte yandan hükümet çevıeleri de gayretlerine gelince: Daha eyvel de temas ettiğhniz gibi, biz buna şıınu çekinmeden söyliyebilirim ki, bu yoldaki haberleri ne teyit no daima taraftar olmoşuzdur ve UThant'm bu gayretlere devam Aydemir'in üç ciltlik böyük etüdii. de tekzip etmektedir. Dün bu koedeceği hususundaki temrnnisine, Plazanın görevi bahis konusu Atatürk literatflründ« uzun zaman nuda görüştüğümüz bir Bakan: olmamak şartivle. taraftanz.. aranır, okunur ve üzerinde düşüBEYRUTTA ERMENİCE DERGİLER «Bunları açıklamak, hükümetin çanülür eserlerden biri olarak kalalışmalannı kösteklemek olur» daSiyasi çevrelerin yoru/nu caktır. mekle yetinmiş, atanma haberleri Dışişleri Bakanlığı ilgilileri ile için de «bilmiyorum» demiştir. Bakanhğa yakın çevreler, Bakanhk Atatürk ölçüsünde topluma daraYapılması kararlaştırılan değişikhukuk müşavirlerinin inceden inceye gasım vurmnş bir dev yaratıcıyı anliklerin topluca değil, kamu oyuıv Plaza'nın raporunu incelemeleri ülatmak için onu sevmek, hayatını , da bir tepkiyi önlemek için arahkzerine raporun tümüyle menfi oldu dolduran olayları arka arkaya sıralı olarak gerçekleşUrileceği söyletv ğunun ortaya çıktığım belirtmişler lantak, dehasının derinliğini belirtmektedir. dir. Aynı çevrelere göre raporda, meye çalışmak elbette yetmez. TopÖte yandan Içişleri Bakanhğı Piaza, mevcut andlaşmslara dönüle lumla böylesine kaynaşan bir varmiyeceğini söylemekte ve anlaşma Musteşarlığtna atanmış bulunan Ba lığı biz ancak cn yakınlarından başiçin bu andlaşmalardan hareket edi lıyarak ailesi, çevresi, öğrenim ve lıkesir Valisi Fethi Tansuk, AnkaAnka lemiyeceğini ileri sürmektedir. Ayrı meslek hayatt ve ba hayat boyunca raya gelerek dün sabah ca Plaza, federal devlet tezini redmilletlmizi, hattâ dünya mületleribaşlamıştır. Cahit GÜÇBİLMEZ detmekte, taksime j'anaşmamakta, ni etkiliyen koşullar içinde inceliEnosise giden yol olarak da Üniter yebiliriz. Bu, bir yaıarm tek ba.şıBEYRUT'DAN BtLDtRTSOR devlet fikrini vermekte, telkinlerde na üstesinden gelemiyeceği kadar bulunmaktadır. Plaza, raporunda öy ağır bir yüktür. Gönül isterdi ki le tezatlara düşmüştür ki, 91 inci Türk Tarih Kurumu, ya da Dil ve eyrut Amerikan Üniversitesinde Devletler Hukuku Profesörü ŞaSaygon İstanbul (RadyoFoto) A.P. Cumhuriyet paragrafta Rum cemaati ile Lefkoşe Tarih • Coğrafya Fakültesi yönetici ; Rum Hükümetini bir taraf olarak leri yurdumuzdaki bütün yetkililevars Torikyan, gazetecilerle yaptığı konuşmada, «24 nisanda yapılaileri sürerken, hemen akabinde 125 ri bir araya toplıyarak bir bilim hecak anma töreninin Türkiyeden toprak talebiyle ilgisi yoktur» inci paragrafta bunları ayırarak beş demiş, ancak, konuşmasının sonunda yine «hayali Ermenistan» dan yeti kursunlar ve bu uğurda çalış • 24 yaşındaki VietKong ; tarafı. altı tarafa çıkarmaktadır. tnalara çoktan başlanmış olsun. bahsetmiştir. gerillası Le Daa, knrşana Hattâ fakültelerimizden birine baği Türk Yunan meselesi dizilmeden önce gözleri lı bir Atatürk Enstitüsü niçin kubastırılan pullar, haritalar ve afişbağlanıyor.. Le Dau 4 ni : Bakanhğa yakın siyasi çevreler rubnasın? Sayın Aydemir'in de işalerden haberi olmadığını öne süren : Bu isin realitesi meselesinm Türksanda Saygon'daki bir oteret ettiği gibi, Atatürk, çağdan çaTorikyan, şunları söylemiştir : j Yunan meselesi oluşudur» dedikten li havaya nçnrmaya çalışğa hüyüklüğü daha iyi anlaşılacak, i sonra şu yorumu yapmaktadırlar: « Türk ve Ermeniler geleuzaklaştıkça yol göstericiliği daha makla suçlandırılmıstı. Büyük şehirlerdeki apartman| .Arabuluculuk bir hakemlik mü cekte komşn olarak yasamağa larda âdeta yeni bir sosyal sınıf iyi kavranacak, gösterdiği yol da Diğer taraftan, Amerikaessesesi değildir. Plaza, bir arabumecburdurlar. Esasen Türkiye gibi ortaya çıkan kapıcıların drrtdaha belirli hale gelecek bir adam nın müzakere teklifivlp , lucudur. Milletlerarası hukuka gö değil midir? Ama ne yaparsınız ki de katliâraı yapanlar Ittihatçı lerini, yaşayışlarını anlatıyor. ümit verici bir durnrn gös: re. arabuluculuk başka, hakemlik Atatürk'ün kendi eliyle kurduğu bilardır. Talât ve Cemal Paşalsrteren Vietnam meselesi. i ise başka statü içindedir. Genel lim müesseseleri bu zahmete katdır. Türkiye Ermenileri Patriği A Anadoludan İstanbula gerek Amerikan nçaklarıSekreter, taraflarla istişarede bulanmak lüzumunu henüz duymaKalnstyan'ın yayınladıgı bildinın yeni bombardımanları lunduktan ve rızalarını aldıktan vatandaş niçin akın maktadırlar. Bunlar, Atatürk düşrinin Türk Hükümetinin baskı| «onra arabuluca olarak Plaza'yı DAĞITILAN PULLARDAN BİRİ gerekse müzakere teklifimanı kürsü adaylanna oy veren gı altında kaleme alındığını idediyor? seçmiştir. Kendisinin arabulucunin reddedilmesiyle tekprofesörleri hizaya getirecek yerde, Torikyan konuşmasına şöyle başdia edemem. Ben de Türkiye'de luk görevine devamı. taraflardan rar gergin safhays girmişfakülteyi tenkid eden gazetelere Köyde ot yok, ocak olssm synı maliyette bir bildibirisinin istememesi halinde bi lamıştır : tir. (Dicer haberler 3 finDekan imzası ile tekzip yazılan . Fred J. Zusy Washington'dan bildiriyor ri yayınlamak lorunlaluğnna ter. Çünkü arabuluculuk, tarafla« Sadece milli bir matem bayollamaktalar şimdilik. rü sayfada). yok!. diyen kapıcının hissederdim.» i rın itimadı meselesidir. Bir taraf his konusudur. Bu bir nümayiş itimadını kaybettiğinde görev sodeğil, milli ve dinî bir anms tökarısı... Amerikan Dışişleri Bakanlığı ileİşte, ellerinde geniş imkânlar buTorikyan daha sonra Sevr Anlaş i na erer. Türkiyenin artık arabulu reni olacaktır. Türkiye Elçiliği ri gelen memurlarmdan biri. Amelunan koskoca müesseselerin cesaret masından da bahsetmiş ve toprakl cuya, itimadını kaybettiğini bildir önünde bir gösteri yapılması Mezarlık genişliğindeki rikanın Kıbrıs politikasındaki ama ederaediği bir işi Sayın Şevket Sütalebini tekrarhyarak, «Kanaatimmesinden sonra Genel Sekreter, bahis konusu değildir.» cının «yalnız sulh koruyuculuk derryy» Aydemir tek başına ele alıhâlen Plazanın görevine devam ce Kars ve Ardahan şimdilik b« ih , kapıcı odalarında yaYöneltüen sorular karşısında, önğil. aynı zamanda sulh yapıcılık» yor ve bunu gerçekten takdire deetmekte olduğunu ve edeceğini tiyacı karşıhvabilir. Evet, Trabzon . ce, Ermenistan fikrini yaymak için olduğunu söylemiştir. Temsilciler ğer bir gayretle başanya ulaştırısöylüyorsa. Türkiye onun faaliyet Ermenilere ait değildir. fakat ikti ' tanlar!... Meclisi ile münasebetlerinde Dışişyor. lerine bundan sonra katılmıyacak sadi zornnlnlnklarla Karadenizde | leri Bakanına yardımcılık eden Dotır.» Kitapta tenkid edilecek noktalar bir de liman bulundnrmak zornn | uglas MacArthur II, bu hususu, Biündiği gibi, İngiliz Dışişleri hiç mi yok? Eser baştanbaşa kudayız. Haritalar, devrin Amerika \ New York eyaleti temsilcisi John Bakanı ve Makarios da, Plaza'nın sıırsuz mu? Şu satırlar bir eleştirCnmhnrbaşkanı VVilson tarafından ; Murphy'nin Kıbrıs hakkındaki some vazısı olmamakla beraber buraSevr Mnahedesi çerçevesinde Er ; Biz. boyuna ve sadece, ekme raporu lehinde fikirler ileri sürmüş rusuna cevaben yazdıgı mektupta lerdi. Ürgüplü'nün dünkü beyanada «Tek Adam» ın. daha iyisi yazımenilere vrrilmek istenen toprsk | ğin gramajiyle oynarız. Oynarız belirtmiştir. lamaz derecede mükemmel bir yadeğil, çünkü bu lifta cyükselt tından sonra arabuluculuk buhranılan kapsamsktadır» demiştir. i pıt olduğunu iddiaya kalkışacak MacArthur"ün •Türkiye ile Yu mek» anlamı da var, daha doğ nın hâd safhaya gelmiş oldugu muhakkaktır. değilim. Böyle bir îddia, her şeynanistan arasındaki banş, muharusu, biz, ha babam, ekmeğin den önce yazımın içtenliğinî RÖİRefaza edilmelidir» dediği 7 nisan ta gramajını «düşnrmekle» nğrasıliyen bir davramş olurdu. Ama burihli mektubun muhtevası Murrız. phy tarafından dün Kongrede agüne kadar Atatürk hakkında böyİş bununla bitse, iyi. çıklanmıştır. lesine etraflı, objektif ve derin baAma, geçende çıkan bir haberkışlı bir eser yayınlandığını santnaMektupta devamla şöyle denden öğrendik, meselâ, İngilteredığımı söyliyebilirim. mektedir: Lübnanlı Ermenilerin hazırlıkları, sonunda gerçek yüzünu de bir «Ekmekçilik Endüstrisi göstermeğe başladı. Prof. Torikyanın gazetecilerle yaptığı ko• Bir yılı aşan Kıbrıs buhranı Atatürkçülük nedir? Araştırma Cemiyeti» varmış. Bu gelisen bir ciddiyetle, Doğu Akde nnşma sırasında yeniden ortaya attığı talepler başka türlü yoKitap hakkında bir fikir edinmek Ankara (Cumhuriyet Bürosn) cemiyet «daha iyi ekmek pişirnizde iki NATO müttefiki Türkiye me usullerini arayıp bulmak» iiçin bu konu ile ilgili şu küçük parnmlanamaz. Ermenistan fikrinin nazariyatçısı olduğu anlaşıPener Rum Patrikiıanesini ve Başbakan Yardımcısı Süleyman ile Yunanistan ve Batt İttifakının sajı okurlarıma sunuyorum: lan Prof. Torikyan, konuşmasının başında, hazırhkların Türçin, bu sene, 1.5 milyon liradan Aya Yorgi kilisesinin hesaplannı Demirel, dün verdiği bir demeç güvenliğini tehlikeye sokmaktakiyeye karşı olmadığını söyledikten sonra açılıyor, «şimdilik» fazla bir pars harcıyacakmış. «Atatürkçulük bir üim ve heyekontrol etmek için Ankara'dan ge te, Türkiyenin âcilen çözüm bek • dır. Kıbrıstaki Birleşmiş Milletler kaydiyle Kars ve Ardahan'ı istiyor. Hattâ Karadenizde bir de can sisîemi olmaktan ziyade. bir Haydi. birim gramajı mırama len üç kişilik Maliye heyeti Sen Si liyen üç ana meselesinin «Kıbrıs, Barış Gücünü bütün varlığımızla liman verilmesini «matluba mnvafık» görüyor. He!e Torikruh ve bir zihniyettir. Bu ruh ve nod Meclisi kararıyla içeri sokul kalkınma programlarımn icrası ve destekledik. Barıs Gücünün ve A jı anladık ve, ister istemez, bo mamışlardır. zihniyetin yapısı ise, his ve heyeyanın bn isteklerini Sevr Anlaşmasının üzerine oturtması pek halkın tereddütlere kapılmadan iyun eğdik. Ya, madalyonnn bu merikanın gayretleriyle altı aydan candan ziyade. çağın akışma dayailgi çekicidir. Profesöre göre, bir yandan 1915 olayları hakkınyüzü ne olacak? Bir süre önce cereyan eden bu o şine gücüne koynlması» olduğunu beri Kıbrısta sulh sağlanmış, Türnır. Milletin yaşadığı şartların doğda 1948 Genocide Anlaşması gereğince Türkiye bir tazminat «Lâf anlıyan» bulunacağını bü layın Başbakanlığa aksettirildifi söylemiştir. kiye ile Yunanistan arasında araru değerlendirilmesine dayanır. GeSeçimlerin erken yapılması üdemcli. öte yandan Amerika Cumhurbaşkanı \VİIson taratınsem «beri gelsin» diyecektim! bildlrilmektedir. Vakıflar kanunubulma gayretleri devam etmistir. riye değil, daima ileriye, çağın ileri hakkındaki görüşlerini «Seçim dan ileri sürülen teklifler yerine getirilmeli.. na dayanarak yapılan bu teftişlere Fakat barışın muhafazası kâfi deilkelerine yönelen, akıl ve mantık Kanununda değişiklik yapılnııs ğildir, bizim asıl gayemiz Adada D. N. Sen Sinod'un itiraz gerekçesi olaHerkesin kendi milletinin geleceği ve bütünlüğü hakkınicaplarına uygun, genç ve ihtiraslı ve seçimin tarihi 10 ekim 1965 rak Lozan anlaşması gösterilmiştir. barışı yaratmaktır. da ileri fikirler beslemesi elbette hakkıdır. Bu bakımdan Tobir dinamizme dayanır. Eu. Ataolarak kararlaştırümıştır. A. P , rikyanın bir Ermenistan hayal etmesinde şaşılacak taraf yoktürk'ün fethedebildiği siperlerden koalisyon ortaklannın tam mutur. Ne var ki, Devletler Hukuku Profesörü olan Torikyan esbir adım geri atmadan, bir tanesini tabakatı olmadan, bn mevznda Ravalpindi (a.a.A.F. • Radyolar) ki defterleri açmağa çahşırken bu defterlerin tek taraflı değil, bile feda etmeden, çağın icaplarına herhangi bir davramş içinde iki taraflı açılabileceğini, ve eski defter incelemesinin modem ve hızına ayak uydurmak demek Pakistan Radyosunun dün yaolmıyacakır şeklinde açıkhyan tir. Atatürk'ün, daha ilk günden yınladığı bir habere göre, Cumdevletler bnkukn anlayışı içinde hiçbir netice vermiyeceğini : A.P. Genel Başkanı ve Başba başlıyarak daima «her şey» saydığı ,hurbaşkam Eyüp Hanın, Amerikabilmelidir. Prof. Torikyana şnnn söylemek isteriz: Lübnan Er ; kan Yardımcısı Demirel sözlerihalk yararına, yeni kanunlar. yeni ı ya yapacağı resmî ziyaret «Wasmenilerinin karşısındaki devlet, Sevr Anlaşmasını imzalıyan ne şunları ilâve etmiştir: organlar, yeni müesseseler peşinde hington'nn isteği» üzerine geri bıOsmanlı Devleti değil, Lozan'ı kabnl ettiren Atatürk Türkiye« Protokolda yer almış ve hükoşmak demektir. İşte Atatürkçü rakılmıştır. Radyo, ziyaretin geri si'dir. Milli Misak taahhüdüne sadık kalacarını ilân etmiş olan : kümet programında tam aksini bırakılma sebebi hakkında hiç bir lük budur. Atatürkçülük. Atatürke Türkiyedir. Biz Sevr Anlaşmasını masa bırında iptal ettirbulmuş husnslarm özetle tekrabilgi vermemiştir. dönüş demek değildir. Atatürkçürında fayda vardır: Hükümet medik. Doğuda, batıda, güneyde onn kan akıtarak parçaladık lük, Atatürkün bıraktığı yerden oHalbuki bir gün önce yapılan Türkiyeye zararlı her türlü eeTe kalıntılarını yine kan akıtarak yine Akdenize kadar süpür : ru daha ileriye götürmektir.» resmî açıklamada, Eyüp Hanın, reyanlarla, Anayasamızın temidük. Bn bakımdandır ki, Sevr Anlaşmasındaki hakları isteriz : Başkan Jobnson'ın dâvetlisi onatı altında bnlnnan fikir, vicgibi biçbir hnknkî mesnedi bulunroayan idcialara ancak güler ) Bu kitabı yalnız aydın gençlerimilarak altı günlük resmî bir 21dan Te basın hürriyetlerinin geçeriz. ze değil, Atatürkçü geçinen kimi yarette bulunmak üzere 25 nihndadn içinde, tnüessir bir şedonmuş kafalı eski inkıiâpçılarımıYalniB kendilerine tavsiye ederiz, hayallerini bastalık desanda Kew York'ta olacağı bilkilde mücadele edeeektir.» xa da tavsiye ederim. Olcurlarsa. recesine vardınp Türkiyede yaşıyan ve Türklerle gerçekten dirilmekte idi. Demirel demecini, «Büyük Atabelki kafalarındaki buzların çöznlkaynaşmıs olan Ermeni vatsndaflırımızı huzursnzlnğa sevkettürfcün knrduğu Türkiye CumhuriBiündiği gibi Eyüp Han, bu yıî Biesine Tardımı dokunnr. mtBİnler» TAZISIZ yeti, üelebet pâyidar aUcakUl.» diiçinde Moskova v« Fekiai ••ınMHHMimmmıııımmMHHMmumuMimnmMnmnmmMin muı jeıek NADİR NADİ 'Görevine biı'siı devam ederse etsin, Bir Kitap Lübnanlı Ermeniler işi azılmaya başladılar B OLUME GÖZU KAPALI GİTTİ Amerika'nın Kıbrıs Politikası: sulh yapıcılık KfiPIClLfiR tsmet KÜR Apartmanların alt katı DAKIKA Tek taraflı Demirel: "zararlı Pazartesi Günü CUMHURİYET'te akımlarla Maliye möfettişleri Patrikhaneye savaşılacak,, sokulmadı Cülünç istehler... Amerika, Eyüp Hanhn gezisini hıraktırdı gerı J