Katalog

MILLETLER VE HÜKÜMDARLAR TARİHİ TABARİ Çevirenler: Zakir Kadirî Ugan Ahmet Temlr 3 kısma aynlan L cildin bütıinü yeniden basılrmştır. 1. ve 3. kısımlar 10. ar. 2. si 9. lira fiyatla Millî Eğitim Bakanlığı yayınevleriyle bütün kitapçılarda satıhnaktadır. (Basın 23447/14664) umhuriyet KURUCUSU: TUNÜS NADÎ JSS \ Varlık Yayınevinidfgeçen ay ılk sayısını yayınladığı SabaHattin Ali'nin "Bütün Eserleri serisinin 2. kitabı olan Kâgnı vq Ses adlı hikâye kit«l>lan bir arada olarak şene 6 lirahk bir c|lt halinde çıkmıstır, ' İlâncılık: 110/14662 42. yıl sayı 14851 Telgraf v e m e k t u p a d r e s i : C u m h u r i y e t t s t a n b u l P o s t a K u t u s u : İ s t a n b u l N o . 248 Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 2 2 4 2 9 7 2 2 4 2 98 2 2 4 2 99 Cuma 3 Âralık 1965 adayı büyük devletlerin i tavsiye etmiştU NATO «önümüzdeki yılın toplantıları ehemmiyetli olabilir» Inönü: NATO içinde Fikir suçu «Beşikten mezara değin öğreniniz» diyen Peygamberimiz Efendimiz ne doğru söylemiş. tnsan ne denli yaşlansa gene de her gün bir şeyler öğrenebiliyor. Örneğin bunca yülık gazeteci olan ben, ceza hukukunda «fikir suçları» diye koskoca bir bahis bulunduğıından habersizdim. Bunu tstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ordinaryüs Profesörlerinden Sajııı Sulhi Dönmezer'in geçen hafta Milliyct gazetesinde çıkan bir yazısından öğrendim. Basın dâvalarında bilirkişi olarak sık sık bilgisine başvurulan sayın cezacıtnız yazısında, eğer aklımda yanlış kalmadı ise, ber Batüı demokrat ülkede görüldüğü gibi bizde de kimi fikirlerin ceza tehdidi Ue yasaklandığını, toplıun düzeninin korunması açısından bunun doğal karşüanması gerektiğini yazıyor. Ancak, sayın cezacı Profesör bir iki nokta üzerine ayrıca dikkatiDiizi çekiyor: Fikir suçları Ue ilgili bir kısım maddeler yeter derecede açık değildir ve bir kısım cezalar da fazla ağırdır. Hattâ bu yüzden kendisi zaman zaman gfiç duruma düşmekte, ama ne yapsın ki vicdanı sızbyarak ve üzüntü içinde kanun koyucunun emrinc uymaktadır. Sayın Sulhi Dönmezer bunun sorumunu doğrudan doğruya Parlâmento üyelerine yüklüyor. Parlâmento üyeleri uğraşmalı, maddelere açıkhk vermeli, cezaları hafifletmeli ve tekliflerini Meclislere kabul ettirmeti imişler ki herkes vicdan acısından kurtelup rahats ksnı?malı üniş. Yeni öğrenmekle beraber ben gene de çağdaş ve dcmokratik bir hukuk düzcninde fikir suçu diye bir kavrama akıl erdiremediğimi söylemeliyim. Benim bildiğim demokratik ülkelerde ancak yayın suclarından söz edilebilir. Bunlar da devletin güvenliğine kasteden yayın suçları, müstehcen yayın suçları, âdi hakaret suçları, «maddei mahsusa isnadı» suretiyle yapılan hakaret suçları diye adlandırılabilir. Gerçi bu ve benzeri suçlarm fikirle hiç bir ilişiği yoktur denemez. Düşüncesini savunan bir yazar, tezini ispata çalışan bir bilgin, piyes, şiir, roman, hikâye yazan bir sanatçı da biterek ya da bilmiyerek kanunun yasakladığı sınırları aşabilir. Ama iste bu sınır asüdığı zaman da fikir alanından uzaklaşümış, suç alanına girilmiş olur. Demek oluyor ki saf fikir söz konusu olduğu sürece ortada suç aramaya çağımızda yer olmamak gerekir. Dünya güneşin etrafında dönüyor dediği için Galile'yi kutsal kitaptan inkâr etmekle suçlandıran tihniyet çoktan tarihe karışmıştır. Bugiin bilim alanında olsun, politika ve sanat alanlannda olsun demokrasi ülkeleri fikir özgürlüğune sonsuz bir saygı besleraektedirler. O kadar ki İsviçre ceza kanunu «maddei mahsusa isnadı» suretiyle ve basın yolu ile işlenmiş hakaret suçlarında eğer isnat ispat edilemez fakat iyi niyet sabit olursa sanığa ceza vermemektedir. Batı Almanva ceza kanunu ise basın yolu ile Işlenen her türlü hakaret suçlarını basın dışmda işlenmiş aynı nitelikteki suçlara kıyasla çok daha hafif cezalara çarpmaktadır. Dev adımlariyle ilerliyen uygarlık dünyasına ancak fikir özgürluğu sayesinde ayak uydurarak yetişebileceğimize inandığımız için bu alanda bütün aydınlarımıra büyük görevler düştüğü kanısmdayız. Bu itibarla sayın cezacımızın fikirlere suç yüklemesini ve «Ne yapalım, kanunlan Meclis deçi«tirmezse biz de vüreğimiz sızlıya sızlıya onlara göre ferva veririz» demesini doğrusu yadırgadık. Şimdi Sayın Dönmezer'in bilirkişi olarak baktığı ve üzüntü içinde suçlu bulduğu kimi vazılara başka hukuk profesörleri tarafından vicdan rahatlığı ile suçsuz flamgası vumlduğunu. sanıklann da cezadan kurtulduğunu hatırlarken sayın cezacı boşuna üzülmüş diye de aynca üzülüyoruz. Değişen toplum koşullan içinde hukuk bilgininin ödevi daima fikir özgürlüğünden yana olmak, daima fikir özgürlüğünü korumaktır. Bu ıığurda kimi zaman bir tek profesör koskoca bir Parlâmentoya da ışık tutabilir. aynaşmalar var ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) NURCULUĞUN SUÇ OLDUĞUNA j KARAR VERDÎ \ Seçim bir ay 2 gün siirdü, I r YARGITAY ÜNİVERStTEDE OLAYLAR... artl poütikası ve C.H.P. Meclis gruplannm bu dönemde izliyeceklerı polıtıkayı görüşmesi beklenen C.HP. Ortak Grupunda dün Genel Başkan İnönü Kıbrıs, Vietnam, Çin Sovyet üişkileri ve lç politika konularına değinen bir konuşma yapmış, verilen bir önergeyle genel görüşmenin 7 Aralık sah günkü Grup toplantısına bırakılması kararlaştırümıştır. İnönü, «Genel görüşmeye öncü olmak üzere fikirlerimizi söyUyeceğiz» diye başladığı konuşmasında şöyle demiştir: « Partimizin Parlâmento içindeki politikası mevzulara göre yürütülecektir. Her mevzuun kendisine göre önemi vardır ve kendisine mabsus bir hazırlığı olacaktır. Şimdi yapacağımız iş şudur: Yeni Meclisin sükunet içinde ve huzur içinde bulunarak çalışmasını beklemek lâzıradır. demiştik. Sadakatle bu politikayı takip ettik. P dilmemiştir. Şimdiye kadar bu işin gecikmesinde C.H.P. olarak hiç bir hususi maksadımız olmamıştır. Aksine bir an önce Cumhuriyet Senatosu Başkanlık Divsnının seçilmcsine elimizden geldiği kadar yardımcı olmak istiyoruz. Bu teşkili bir taraftan beklerken, arkadaşlarımız da Mec lis içi çahşmalar konusunda hazırlıklar yapmaktadırlar. Bu hazırhklar, seçim mücadelesinde ko nu olan reform hareketlerini kap sayan kanun tasarılarını yeniden tamamlayıp Meclise sunmak yolunda olmaktadır, Sükunet içmde bulunuyoruz. tktıdann elinde, seçim esnasında degiştireccfini Uân ctflS: Sonular vardır. Bız, bunların açık hale gelmesini bekliyoruz. Bunların mahiyeti bellı olmadan şimdiden bir şey söylemek mümkün değildir. Vergi konusunda, bütçe işinde, servet beyannamesi konusunda ve diğer konularda bizim üzerinde önemle durduğumuz me selelerde aydırdık yeni gelmektedir. VİLAYETTE POLİTİKA YASAĞI Senato başkanı seçimi p umuhuriyet Senatosu BasKALKTI ** kanlık Divanı henüz teşkil e n ış politika konusunda Kıbns " için yeni bir çalışma vardır. Mesele Birleşmiş Milletlerde mühim bir müzakere devresinden geçmeye hazırlanmaktadır. Aldığımız haberlere göre, Kıbns konusunda yeni fikirler basında intişar etmektedir. Bunların geliş(Arkası Sa. 7. Sü. 4 te) BaH'ın Kıbrısla ilgili teküfi Cuır.huriyetin ilânından bu yana dun Istanbul Vilâyetinde ilk defa resmen politika yapılmış ve îl Genel Mecli'i CHP Garupu toplantısında Grup yöneticileri seçilmiştir. Vilâyette bundan boyle politika yapılmasına da Siyasî Partiler Kanunu müsaade etmektedir. Eski kanun hükümlerine göre ise Vılâyet binası içinde politika yapılması İl Genel Meclisinin feshine kadar varan bir yasaklar sılsilesi mev'cuttu. Vilâyette kendilerine aynlan Grup odasında toplanan CHP liler îdare Kurulunu şu şekilde tespit etmişlerdir: Başkan: Lütfi Onur, îkinci Baş kan: Cevat Doğanay, üyeler: Ayhan Yetkiner, Hüseyin Cahit güler, Rıdvan Ünal, Hasan Fehmi Kıhçlar, Sami Petek. AP liler de kendilerine aynlan odada grup toplantılarını yapacaklardır. 6 Aralıkta başlayacak îl Genel Meclisi çalışmaları da bundan sonra muhtemelen Belediyede olduğu gibi zaman zaman siyast çatışmalar şeklini alacak ve çatışmalan durdurmak için eskiden kullanılan: «Burada siyaset yapılmaz. İl Genel Meclisi feshedilir» tehdidi de lâfta kalacaktır. Ankara, (Cumhuriyet Bürosn) Cumhuriyet Senatosunda 1 ay 2 gundenberi devam eden Başkanlık seçıminın 63 üncü turunda Nevşehir A.P. Senatdrü Emekli General Prof. Dr. Ibrahım Şevkl Atasağun nihayet Senato Başkanı olmuştur. 63 üncü tura 1S6 üye katılmış, Atasagiın 93, Aka 62 oy almıstır. Saat 16.58 de sonuç ilân edilmeden eski Baskan ve aday Knver Aka, Atasaçun'un yanına gel mis. kendisini elinden sıkarak ve yanaklarından öperek tebrik etmistir. Atasağun son derece heyecanlanmış, önce ayağa kalkmış. sonÜniversiteye giremiyen lise mezunlan, Rektörlük binası önünde yaktıkları ateşin başında. önünden arkasından uzanan ellerin hangisini sıkacağını şaşırmıştır. Saat 16.59 da Baskan Vekili Fikret Tnrhangil 63 üncü tur sonucnnu acıklamıs, Nevsehir Senatörü (AP) Atasagnn'un 93 oyla Cumhurivet Senatosu Baskanlığına seçildiğini hildirmis, kendisine ve Senatoya ugurlu olmasını dilemistir. Sonoc bütün üyeIer tarafından alkıslarla karsılanmıştır. Atasagun'un seçilme'i Millî (Arkası Sa. 7, Sü. 3 te) m Afnsugun Senolo Başkanı oldu sonuç 63. turda alındı ARANIYOR Y argıtay Ceza Genel Ku• rulu aldığı bir kararla nurculuğun ve nurculukla ilgili kitap basım ve yayımının suç olduğunu kabul etmiş, böylece yıllardanberi mahkeleri uzun sttre ış^al eden ve tartısm;t!ara sebep oean bir mesele halledi'tniştit. Oiav ükumetçe yasak edılen nurculuğa aıt kitapları muhtehf şahıslara okumak veya vermek suretiyle lâikliğe aykırı olarak nurculuğun propagandasını yapmaktan sanık Mehmet Akın ve Tevfık Düek'in Burdur Ağır Ceza Mahkemesir.ee yapılan vargılama lan sonunda adı geçenlerin beraetlerine ve suç deüli olarak zapte dilen kitap ve teferruatının eeri verilmesine ıliskin karar. C. Savcılıâınm itirazı üzerine Yargıtay Birincı Ce7a Daıresince incelenerak 25/9'964 gün ve 1543/1R25 sayılı ilâmıyle bozulup geri çevnlmiştir. Burdur Ağır Ceza Mahkemesinin ılk hükiimde dırenmeyi kapsıyan ikinci karan üzerine yine Savcılığı son hükmün temyız yolivle incelenmesi dilecine C . Savcıhğı son hükmün temyiz yoliyle incelenmesı düeğine C BHŞsavcıhğının katılmasiyle, durum, Yargıtay Ceza Genel Kurulunda görüsiilmüş, hükmün bozulmasma oy çokluğu ile kar?r vpritmiştır. H Hakkı Sözeri ! : " Her an adam ölüürebilir,. seklinde raporu vardı Akılhastanesinden çıktı ve cinayet Fsledi Üniversite Senatosu dün polis kordonu altında toplandı Üniversiteye giremiyen lise mezunları, dün durumları hakkmda karar vermek için yapüan Senato toplantısına gelen Dekan ve Profesörlere ait otomobillerin lâs tiklerini söndürmüş ve binanın merdivenleri önünde ateş yakarak toplantının sona ennesini beklemişlerdir. Senato toplantısı sırasında Rek törlük binasmın etrafı 27 Mayıstan beri ilk defa olarak polis kordonu altına alınmış ve kapıları da kilitlenmiştır. Bu arada bazı otomobillerin cam sılecekleri ile antenleri koparılmıştır. BUNLARI BEKLEMEZDtM Rektor Ord. Prof. Dr. Ekrem Şerif Egeli, Senato toplantısını takıben kapının onune çıkmış ve beklemekte olan lise mezunlanna ozetle şunları soylemiştir: « 20 gundenberi devamlı olarak 30 mcsai saatimi sizin meseleniz üzerine eğilerek geçirdim. En büyük gayretimi ve iyi niyetimi sarfettim. Size daha önce de memlekette huknk nizamı dısındaki hareketlerin snç olacağını söylemiştim. Herhangi bir yanlıs harekette bulnnmamanız için bazı tavsiyelerde bulondum, rica ettim, fakat biz içerde iken beklenmedik durumlar yarattınız. Bir hocanız, babanız olarak bu dnrum beni hadtünden fazla üzmüstür. Size teessüf ve üzüntülerimi bildiririm.» Fatma KARAALİ İikokııl mezunu 8 öğrenci komünistlikten sanık Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Erzurum'da iki üniversite öğrencisi komünistlik iddiası ile tevkif edilmiş, Konya'da da altı lise öğrencisi komünizm propagandası yaptıklan gerekçesiyle adalete veriîmişlerdir. Atatürk Üniversitesi Genel Ekonomi öğrencılerinden Ahmet Aras ve Hüseyin Gökçe, Erzurum Savcılığınca komünizm propagandası iddiasıyla tevkif edilmişlerdir. Konya lisesi 6/A Edebiyat şubesinden Fikret Soysal, Musa Giirhan, Hamit Çetin, Mehmet Yüksel, Ahmet Uysal ve Osman Aslan admdaki öğTencilerin, Komünizmin Türkiyede yayümasının bir mahzur teşkil etmeyeceğini Ueri sürdükleri iddia edilmektedir. oimayan şoförler araba kuüanamayacak Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) 12 ocak 1966 tarihınden ıtıbaren ilkokul mezunu olmıyanlar vasıta kullanamıyacaklardır. 961 yılında trafık kanununda yapılan tâdilâta göre bütun şoforlerin ilkokul mezunu olması öngorülduğünden tanman 5 yıllık zaman 12 ocakta dolmaktadır. DEMİREL ve MAHKLTM GAZETECl 7,5 yıla mahkum olan gazeteci Atillâ Bartmhoğluna Başbakan cgeçmiş olsun» demiştir. Kesimde, Basınİş'in kokteylinde, Bartmlıoğlu, CHP millehekilleri O. Birgit ve B. Ecevit ile S. Demirel (arkası donük) görülüyorlar. Demirel, 7 y:la mahkum olan gazeteci ile karşılaştı Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Babuef'un 200 yıl önce yayınlanmış ve ıkı yıl evvel Türkçeye çevrılmiş bir yazısmı Gündem gazetesınde yayınladığı için 7 yıl 4 ay hapıs ve 2,5 yıl sürgün ceza sına çarptırılarak Türkıyede en büyuk basın mahkumiyetinı almış bulunan Atillâ Bartınlıoğlunun da «Basın Affı» ndan faydalandırılması konusunda hükumet çevrelerinde temayül belirriığı ve Basbakan Suleyman Demirel'in konu üe bızzat ılgılenmekte olduğu anlaşılmaktadır. leri şerefine» verilen kokteyl partıde Demirel, kendisini karşı layanlarla konuburken gozune ılişen Atillâ Bartınhoğiu'na doğ ru yürümüş ve eiını sıkarak samımî bir şekilde «Çok üzüldümÇok» Çok geçmis olsun..» cemış tir. Yapılan sohbetler sırasında De mırel, bir noktayı anlıya.Tîadığını, bu dâvanın eskiden dçılmış olduğunu sadece sararın kendı ıktıdarlan devresınp rastıadığını söylemıs, «Simdı bazı gazeteier kararla bizim iktidarımız arasında münasebet kurmak istiyorlar. Ben ne savcıları tanırım, ne hâkimleri...» de(Arkası S. 7, S. 3 de) Bazı memıırlar ödenek alamadı ANKARA (Cumhmiyet Bürosıı) Bazı Tabiplerle Yargıç ve Saveılar e's ödeneklerinl bu ay da alamamışlarriır Meclisin tatile simıesinden önce çıkarılan odenek artırıcı kanunlar dolayısiyle bu kişüere 1965 bııtçesiııdcki tahsislerden fazla ödeme yjpılma«ı gerckmiş, bo yüzden ödenekler bıîmistir. Ödenekîeri yeni ihdas edılen askeri tabipler 34 aydanberi, H^cı'ttepc Tıp Fakvıltesi ve diğer baz) ]. ıstapclcrle Sağlık Bakanlığı tahiplcri ıki ajdanberi, Yarşîiç ve SavcıInr ire sadece ba ay ödeneklerini alamam'şlardır. Yargıtay Ceza Genel Kurulunun nurculuğu mahkum eden 15 sayfalık eerekçeli karannm özeti şöyledir: « Yukarıda yapılan açıklama t% ncekı akşam Kadıköy sefelara ve bizzat nur risalelennden " rını yapan Maltepe vapurunalman pasaj ve cümlelere nazaran; da bir lahmacuncu, meslektaşını 1 Nurculuğun kurucusu Sait bıçakla delik deşık etmış ve bıNursî, hiç bir zaman Türklüğü ve çağını atıp, kalabahğın telâşınTürk millıyetini kabul etmiyerek, dan faydalanarak rıhtıma atlaKürt olduÇunu öğünerek beyan ve yıp kaçmıştır. ilân etmekle beraber, 1327 tarıhBakırköy Akıl Hastanesınde lerinds faaliyette bulundugu an'auzun süre tedavı edılen ve 15 şılan Kürt Teaü Cemıyetinde çagün dnce tahlıye olunan cPehlılışmak, memlekette Türklerden van» adı ile tanınan Hakkı Sözeayrı dili ve mıllıyeti olan bir Kurt ri için hastane kurulu şu raporu cemaati mevcut olduğunu ıleri sur vennıştir: «Cinnet getirip her an mek. vine o tarihlerde kuruıduüu adam öldfîrebilir. Dikkatli olunbüdırilen Kürdistan Azmi Kavi ması gerekmektedirj. (Arkası Sa. 7, Sü. 4 te) Kadıköyde otnran Hakkının teyzesi 15 gün önce hastaneye giderek yeğeninin taburcn edilmesini istemistir. Hastanın kendi teminatı altında olacağını söy liyen kaatilin teyzesinin devamlı ısran karşısmda ve tutulan bir tutanakla hasta tabnrcu olunmnstur. Diyarbakır'ın Silvan'ında halk «Her an cinnet getirip adam öl(üç bin kişi) «âsayiş isteriz» didürebilir» raporu ile tahliye oluye yürüyüşe kalkmıs. «Hırsızlarnan hasta, öncekı akşam aynı ısı dan, eşkiyadan dolayı ilçemiz yayapmıştır. Yine lahmacun satan şanmaz hale geldi» diye dert yanarkadaşı Memik Çarlıyı öldüren mışlar. kaatilin yeni bir cinayet işlemeUç bin, o kadar, önemli değil. mesi için polis seferber olmuşNasıl olsa sükunet bulur, veya tur. Aramızda dolaşan ve dün bnldurulur. geç saatlere kadar yakalanamıAma, ya ötekiler bir «karşı yüyan kaatilin fotograflan çoğaltıruyüş» e teşebbüs ederlersc? larak polis teşkilâtına dağıtılO zaman durum daha vahim mıstır. Antepli olan kaatilin tsolur gibi görünüyor tanbul dışına çıkmaması için de Çünkü, galiba, çoğunluk onlara gerekli tertibat almmıştır Sageçti! nığm karşı koyması halinde po D. N. lise vur emri verilmiştir. Kararın özeti BİR Rsjîm icabı BAKAN EŞLERİ OEFİLEDE Çok üzüldüm öncekı gece Basınîş Sendikası tarafından «Gazeteci Milletvekil VİHAt KARAR TETKİSÎ Rektdr Egeli daha sonra ko(Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Joan Fleming'in Filme çekilecek Yeni Romanı Zengin Oiıınca (When I gorw rich) Konuso tstanbulda geceıı ve okuyanları heyecandan heyecana sürükleyen bu roman için film yapıcıları şunu söylüyorlar; «Göreceksiniz (Rusyadan Sevgilerle) bu filmin yanın da pek sönük kalacak.» NADIIl NADİ Millî Güvenlik Kurulu toplandı Ankar3, (Cumhuriyet Bürosu) Mılli Guvenlık Kurulu, dun saat 15 te Başbakan Suleyman Demırel'in başkanhğında toplanmıştır. FRANSIZ ŞEHİRCİLİK UZMANLATÎI ftGecekondu dâvamzın halli için size teknisyen değil büyücü lâzımdır» dciiîer Gazeteier Pazar Günü Başlıyoruz Dün Ankarada Hariciye Köşkünde Olgunlaşma Ensötüsünün yülık defilesi yapümış ve zarh* mankenierin sunduğu zarif elbiseler, başta Bayan Gürsel ve Bayan Demirel olmak üzere bütün Bakan eşleri tarafından ilgi ile izlenmiştir. Foto&rafımi7da bu ilgi çekici defileyi takip eden hanımlar görülüyor. Köşedeki krokiye göre 1) Türkân Topaloğlu. 2) Semra Alişan, 3) İfakat Deriner, 4) GiuVr Sükan, 5) Sürner öztürk, 6) Bayan Gürsel, 7) Bayan Demirel, 8) Vedia Kürşat, 8) Güner Erdem, 10) Perihan Dincer.