Katalog

Yeni Kitaplanmız: DE YAYINLARI « FERHAD İLF ŞİRİN. Nâzım Hikraet 3 TL. * SAAT 2112 SİİRLEEİ. Nâzım Hikmet 2 TL. * BÎR ASK K1RGINININ SAHKIS1. Guî'laume ApolJinaire. 3 TL. * OON' PEBLİMPLfN İLE BELİSA'Î.TN BAHÇEDE SEVtSMESİ. Federlco Garcia Lorca. 2 TL. * MUTLU GÜNLEH. Samuel Beckett. 2 TL. * GÎZLt OTCItUM. JeanPau] Sartre. 2 TL DE l'ATTOEVİ. Vilâyet Han, Cağalo&ftı umhurivet 42. yıl soyı 14819 KURUCTJSU: YCNUS NADÎ Telfraf ve meVhrp «dresi: Cumhuriyet inanbuJ Posta Kutusu: tstanbu] Ko 246 Teiefonlar: 22 42 90 22 « % 22 42 97 22 42 98 22 42 99 SABAHATTIN ALI Varhk Yayınevi, Sait Faik'in bütiin eserleri serisine paralel olarak yeni bit seriye başlamıştır: Sabahattin Ali'nın bütün eserleri. 7 ciltte tamamlanacak olan bu serinin ilk kitabı olan Oeğirmen Dağlar ve Rüzgâr ünlü vazarımızıi) bir portresi ve Tahir Alangu'nun uzun bir incelemesi ile birükte 6 lira fiyatla satışa çıkarılmıştır. İlâncıhk: 9554 13215 (Cumhuriyet 13263) Pazartesi 1 Kasım 1965 YARDIM ŞEKLİNDE BİR ~r AP Grupu " BU KABİNE İIE PROGRAM GERCEHIESMEZ, topfanıyor BAZI HÜKUMET ÜYEIERİ ÎASFİYE EDllMElL DEĞİŞİKLİĞE Mİ GİDİLECEK? Bilgiçciler Genel Merkezde toplondılar DEMİREL, ÜNİVERSİTE ÜYELERIYLE BİRLİKTE YEMEK YEDİ Ankara (Cumhuriyet Bürosu) Başta Bıisıvçiler ve AP Gıupu taıafından kabıneden tasfiye edilmeleri istenen Bakanlar, grup c"rüşmelerinin sonucunu beklediklennı açıklamışlardır. Bu arada konuşabildiklenmiz «Kendilerine verilen jörevi başarmak için ellerinden geleni yapacaklarmı» söylemişierdır. Bu arada, Maliye Bakanı Ihsan Gürsan thsan Gürsan (Maliye Bakanı)' söyle demiştir: « Bana bir vazife, mesuliyet tevcih rdilmistir. Bu partinin hangi safında \e ne du rumda olursa olsun yerçekiestirilecektir. Be nim her görevi yapmak prensibimdir. 4 vfthk siyasf hayatım bunn açık bir şekilde çöster mistir. Hiçhir ihtirasın peşinde değilim. Bütün emelim. partinin beııimsedij>i prensipler içinde çalısmaktır.» Konsorsiyumda özel sektörden özel sektöre yardım eğilimi gelişiyor ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) ürkıyej'e Yardım Konsorsiyumurıun bazı üyelerl arasında 1966 yılınT da Türkiyeye yapılacak kredi yardımlarının «devletteu devlete» ilkesinden iarklı olarak «özel sektörden özel sektöre» şeklinde bir egilimin kuvvetlenmeye başladığı öğrenilmiştir. Başkente gelen haberlere göre Konsorsiyumun bazı üyeleri, Türkiyenin beş yıllık plânının dış l'inansmanı konusunda. bugüne kadar uygulanan «devletten devlete ya da uluslararası kurumlardan Türkiyeye kredi yardımı» şeklinde uygulanan yoldan aynlınması şeklinde bir egilim gelişmektedir. İstenmiyen Bakanlar ne diyor? ANKARA Cumhuriyet Bürosu ssoakan Suleyman Demirel'in kabır.eşine simak ısteyip de verılen görevı kabul etmeyenler ve kabınemn teşkıl tar7ina muhalefet edenler ile orta yolcular diin pabaîı erkpn saat]erde A.P. Genel Merkezinde ve Gene! Ba^kanlık odasınria gizlı tutulan bir toplantı yapmiîlarciır. B "Universitenin yönelteceği tenkid bizi incitmeyecek,, ANRARA Cumhurivct Buıosu Ankara (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Süfcyman Demirel, dün Ankara İînıvemıtesı Senatosu üyelerıyle göruşmüş, Cnı • ver^ıtenın dertlerını dınledıkten ponra Hacettepe Tıp Fakültesınrie Senato üyelerıyle birlıkte yemek yemiştir. Yemekten oncc, b:r salonda Üniversite Senatosu üyelerini dinliyen Demirel, bir Konuşma da yapmış ve cünıversitenın yönelteceği tenkıtlerden ıncinmi yeceâiz» demışti:. HÜKÜMET ÜNİVERSİTE İLISKİLERI Demirel konuşmasında, hukü met üniversite ilişkilerine de ğınmiş ve özetle şunları söyle miştir: « Hükümet. üniversite mü nasebetleri derken kimsenin ak lına hükümet üniversiteye tesir eder mi diye bir fikir eelmemelidir. Hükümet • üniversite münasebetlerini sadete memleketi daha i>iye götürme yolunda vapı lacak çalışmalarla ele almak çerekir. Bu memleketin kurtulu • şunda hepimizin payı oimalıdır. Üniversitenin yönelteceği tenkid kat'iyen bizi ineitmiyecektir. İ!niversiteyi biz bu memleketin istikbaline ısık tutan bir büyük müessese olarak anlıyoruz. Türkiyenin ilerlemesi ise her şoyden önce düsünce hürriyetine bağudır.» ÖĞRENCİLERİN MESELELERI Üniversiteye gırişle ilgili ola rak Başbakan özetle şu şekilde konuşmuştur: « Bakıyoruz, üniversiteye eirme zamanı jrelince vatan çocukları, üniversitt kapılarını kapanmış buluyorlar. Burada herkes haklı. ancak ben, bir gerçeğe temas etmek isterim. Ben fıkara insanların içinden geldim. Mektebe başladiRim zamanlarda, çocuğunu okula göndermiyenler • den eez» alırlardı. Şimdi ise yur dun dört köşesinden pınl pınl zekâlar. okumak için geliyor. Ama fıkara a ile. çok fedakârlık yapmış, çocuğnnu okutmuş, ü(Arkası Sa. 7. Sü. â te) Özel sektöre Konsorsiyum Kuruldugu yıllarda ortaya atılan fakat, Türkiye nın ısrarı üzerıne benımsenmiyen bu görüşe göre «Türkiyeye vapıla cak kredi rardımları vabancı ser maye mevzuatı açısından vürütülmek smretiyle konsorsiyum üyesi ülkelerin scrma\edarları tarafından Türkiyede vatırım vapılması ya da Türk özel sermaycsi ile isbirliğinde hulunuunası» ıstenmışti. Üç yıl önce benımsenmiyen bu görüşün yenıden ortaya atıldığı ve üyeler arasmda aün geçtikçe taraftar buldugu ö*renilmiştir. Toplantının amacı «NEDEN?» Yine kabinede istenmiyen Bakanlardan SağUk Bakanı Kdıp Somunoğlu ise, şunları Edip Somunoğlu söylemiştir: (Ark»«ı Sa. 7, Sü. 3 te) • SaJ!ık Bakanı) unun AP Grupu ve Senato Başkanlığı Saat 11.30 da başlayan topîan1;va ktmın baskanlık eltigi ve kimin davetı üzerıne yapıldığl kesin olarak açıklanmaraıştır. A'nrak. Genel Başkanhk odasıiiın bulundugu kata hiçbir kimsenin yaklaçtırılmaması dikkati çekmi? ve Demirel kabmesı ile üfiilı konuların tartiMİdığı sızan haberierden anlaşılmıştır. Saat 13.30 <ia bıteıı toplantının sonunda topiantıya katılanlardan bııı. «Şimdiye kadar muhtelit yerlerde ve evlerde münferiden yapılan toplantıların ve o toplantılarda alınan kararların bir restniyet çerçevesı içine sokulması için bu toplantının yapıldıjhııı ve bu toplantıda Demirel hükumetinin teşkil tarzına yapılan itirazın Genel tdare Kuruluna aksettirilmesine karar veril(Arkası Sa. 7, Sü. 4 te) Nasıl işliyecek? Yetkililerin düşünceleri Bu görüse görp Türkiye 1966 programını ve buna baglı projeleri en kısa zamanda lıonsorsıyunıun Panstekı merkezme bildirerek ve buradan dn iıye ülkelerin tıcaret ve sanayı odalarına bu proîeler dagıtılarak hangilennın kendilerince ele alınınak istendigi sonılacaktır. Dıger bir deyimle Türkiyenin yatırım projeleri Avrupa ve Amerika pazarlarına sunulacaktır. Bu konuda kendisi ile konuştuğumuz Devlet Plânlama Teşkllâtından bir vetkili şunları söylemiştir: ^ İstanbul Üniversitesı. buEÜn Fen Fakültesı konierans salonunda yapılacak bir törenle 13rt5 196fi ders vılına başlıyacaktır. Sabalı saat W da vaptlacak tftrende. İstiklâl Marşının okunmasından snnra İstanbul İiniversitesi Rektorö üniveTSttelilere hitap eden bir konuşma vapacaktır Istanbul tniversitesi Talebe BirliEi Başkanı IMehmet Sinan ^avata da öğrenciler adına bir knııuj ma yaparak Rektöre ce\ap verecektir. Törene Cniversite öğretim i):,e lerı ders kıjafetleriyle katılacaklardır. Bu akşam. Universitenin açılısı mıinasebetiyle. saat 17.30 da bir kokteyl verilecektir. Üniversite bugün açılıyor 1950 1960 devrcsinde D.P. Gene! Başkanmı «tek adam» haline jetireıı olay, parti iktidara gelir gelmez kurulan muhalefet kanadının kısa süre sonra Grupta yenilmesi, arkasından kendi içinde tasfiye edilmesiydi. Adalet Partisindefci buçünkü hareket çenel çizgileriyle D.P. Grupnndaki kisisel hiziplesmeyi andırmaktadır. Şu farkla ki. Bilgiççilerin çıkışı çok daha acele. çok daba erken olmus, bütün savunmalara rağmen muhalefet çerekçesi havada kalmıştır. Bu bakımdan Dr. Bilgiç ve arkadasları, ister kırmızı oy'da direnfiııler. ister aracılann çalısmaları, teşkilâtın baskısivle katılıktan vazjeçsinler, ovunu basından kaybetmısler ve Başbakan Demireli • eğer istidadı varsa «tek adam» lıea doğru kendileri itmislerdir. Cekişmeieri. hiziplesmeleri «parti içi demokrasisi» formülüne bafclayan Dr. Sadettin Bilşiç ve arkadasları. hareketin basında bunu bir denetleme Tnekaniztna°ınin kurulusu, eski tecrübelerden alınan derslerın sonucu olarak ortaya koyabilselerdi mesele voktu. Ne var ki. çıkışta Bilçic kanadı yanlış bir tutum göstermiş, kabineye karşı davranışları. secilen Bakanların kisilifei üıerine oturtulmuştur. Ortada henüz proçram yok iken, sorumlnluk yüklenenleriıı şelecekteki faaliyetlcri bilinmezken, kabineyi beğenmedim diye harekete treçmek elbet havada kalmağa, tarattar bulamama^a mahkıımdur. Kısacası. dış çöriinüsüne şöre Bilçic kanadı yanlış oynadı. Meselenin eerekçesiyle ilgili olan bu yönüne karsılık Demirel'in durumunu kuvvetlendiren bir başka yönii daha var,. AJ*. Genel Başkanı, parti tüzüjiine göre, tek seçicidir. Tek seçicilik. Anayasanın hükumetteki ortak sornmluluk anlayışına uyjun. Bir parti genel başkanı tek başına iktidar kabinesi kurarken elbette etrafına sorumluluçn paylaşacak Bakanlan toplamak, yiirütme organı içinde mnhtemel ihtilâfları önleyecek bir tertibe gi*' mek ister. Ama bu demek dejildir ki, parti adma iktidarı sürdüren hükumet, Grup içinde denetlenmiyecek. Elbette denetlenir. Önce. Mecliste göriişülmeden, Gruptan geçirilmesi ve ovlamaya gidilmesiyle denetleme baslar, hattâ program beğenilmezse hükumete güvensizlik oyu yine Grupta verilebilir, sonra yürütme devresinde de, Mecliste olduğu gibi çensoru ve diğer çesîtli fren ve denet yollan her zaman kullanılabilir, yalnız tek tek Bakanlar değil, topyekun hükumetler çekilmeğe zorlanabilir. Bunlar aslında bilinmiyen seyler değil. Özellikle politikacılık ornayanların bu kuralları bilmedikleri sövlenemez. Ne çare ki. kişi hırsları bizde kurallardan. hattâ mantıktan da çok defa öne geçiyor. ve sonuç böyle olnyor. Adalet Partisi içinde bir baska çekişmeli konu. Senato Baskanlıfeı.. Genel Başkan Demirel geçenlerde Grup îönetim Kuntlondan baskanlık için Suat Hayri Ürçüplü'nün desteklenmesini istedi ve bu istek güriiltü kopardı. Ayrı ayn atan nabızlann yoklanmasından sonra açıklanan bu istekte çaripsenecek bir taraf yok. ürgüplü politikanın Jiizgın damında tarafları sükunetle idare edebilecek niteliklere sahip oldnğunu, sekiz ayhk teerübeyle pöstermiştir. Talnız Senatoyn çekip çevirmek bakımından değil, Curahurbaşkanından sonra gelen ikinci yeri doldvrmak bakımından da başkanlıga »eçilmesi bngün için de, selecek için de faydalı olaeaktır. Ne var ki. A.P. Genel Başkanı. Ürgüplü'yü grnpuna empoze ederken, hir »ekil, daha doŞtrusn taktik hatası yapmıs ve dolayısiyle açık teklifi direnmeyle karşılanmıştır. Derairel teklifini yazıyla yapacağı yerde kulisi hazırlıyabilir, eğer başka besaplar yoksa A.P. Grupuııdan bir kısmının oylariyle difer oyların birleşmesi Crgüplü'yü ilk tıırda seçtirmek için yeterli olahilirdi. Mamafih Senato Başkanlı|ına adaylıklarını knyan Adalet Partililerin artması, Demirel'in hatasını tamir edeeek sibi eörölüyor. Anlaşılıyor ki. A.P. Grupunun oyları bölünecek ve muhalefetin toplu halde tutacaiı adav. diferleri arasından sıyrılabilecektir. Ankara. (Cnmhuriyet Bürosu) AP Genel ldare Kurulu dün Kcce faat 21 de Mecliste AP Senato Grupu odasmda olaâanü»f"î olarak toplanmış ve Başbakan Sü'.eyman Demirel bu toplantıda k'irdugu kabinenin savunma.ını yapmıştır. Öğrenildiğine göre. Genel ldare Kurulundaki Bilgiçciler ve Orta Tolcnlar. kendilerinin Demirele karşı olmadıklarını. ancak kabinenin daha güçlü bir kadro ile milletin huzuruna çıkması gerektiği görüşünü ileri jürmüşler ve bu görüsü bugün yapılacak grup toplantıpında da düe getireceklerini bildirmişlerdır. Milletvekillerini ikna Başbakan Demirel Genel ldare Kurulu toplantısına girmeden ön ce yanında Faruk Sükan ve Cihat Bilgehan olduğu halde grupta kabineye kırmızı oy vermesi muhtemel milletvekillerini küçük gruplar halinde Baçbakanlığa çaşırarak kendilerini ıknaa Genel ldare Kurulunun toplanti5i gece yarısından sonra geç saatlere kadar devam etmiştir. AP GENEL İDARE KURULU DÜN GEGE TOPLAND! Aybatar) Mf>rzifon Hava Üssünden gelen 9 jet uçağı dün saat 15 de yaptıkları gösteri uçuşiarı ile Istanbullulara <;ok heyecanh dakikaiar yaşatmışlar, hayranlık ve takdirie izlenmışlerdir. Havacılanmızın gösterisi «Bomba Gülü» denileh hareketle ?on bulmuştur. (Bu hu?u?taki haberleri 4. sayfamızda bulacaksınız). PflKETLENMIŞ CESEDİN ESRARI ÇÖZÜLEMİYOR U abataş arabalı vapur iskelesi açıklarında, öneeki gece yorgan ve "* branda beziyie paketlenmiş bir halde denizden çıkanlan 25 yaşmdaki şahsa ait cesedin esrarı dün de çözülememiştir. İki bacagı diz kapağından kesilerek paketlenmiş 25 yaşındaki bu şahsın, 1.70 boyunda, 62 kilo ağır . . lığında siyah saç ve bıyıklı olduğu anlaşılmış, ancak kimliğini tesbit et mek için alınan pannak izi olumlu bir sonuç vermediğinden o'ayın esrar perdesı kaldmlamarrustır. Öte yandan Cinayet Masası dedektifleri, cinayete kurban gittiği artık kesinlikle bilinen meçhul şahsm cesedinin alınan resmini, çoğaltarak dağıtmış ve bu arada bütün polis teşkilâtına. «bölgelerinde kayıp olayı için müracaat edeeek şahısların kendilerine sön derilmesini» istemişlerdir. Ancak bu konuda faydalı hiç bir ipucu elde edilememiştir. «Konsorsiyumda veniden he lirmeye haslıyaıı ve kuvvotlenen bu sörüs. gereksizdir. Cünkü, Türkiyede vabancı sermayeyi teşvik konusunda bir mcvzuat vardır. Istiyeıı vabancı ?ermayedarlar zaten hu kanaldan Türkiyeye çelebilmektedirler. Plânın yıllık proşramlarının dış finansmanı ise bunun dışında tamamen farklı bir konudur. Konsorsiyumun kuruluş amacına tamamen zıt hir sorüstür. Bu tip bir finansman 1953 • 1954 yıllarında eörülen ve vrşitli aksaklıklar yaratan. «Hermes» tipi krediler olaeaktır. Bu tip kre • dilerin Türk ekonomisine fay dadan ziyade zarar getirditi herkes tarafından bilindişinden, bes yıllık kalkınma plânıııa bu tip krediler alınmamaşı şeklinde bir bııküm konulmuştur. Böyle bir kredinin ya da kredilerin alınması. aynı zamanda plânın ihlâli demek olaeaktır». Olumsuz Öfe yandan, Maliye Bakanhğından bir yetkili ise şunları söylemiştir: (Arkası S v 7. Sü. 6 da) Ankara (Cumhuriyet Bürnsıı) Universitelerarası giriş smavı komisyonu başkanı Prof. Cemal Mıhçıoğlu. t^tanhul Ünıverçite;i yetkililerir.l (tTalinıatnameyi o kumamakla» suçlamıstır. Prof. Mıhçıogluna göre, Tıp ve Edebiyat Fakülteleri. 2önderil°n taban puanlarmı kayıtlara esas olarak almıştır. ^fıhÇIoğlu. taban puanlannın sadece müracaat hakkını verdigıni belirterek. «tstanbul bugüne kadar bizimle hiç bir konuda temas ihtiyacmı duymadı» demiştir. Mıhçıoğlu istanbul Üniversitesini ilgisizlikle * sudadı Tasarruf bonoları kalfcmıyacak Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Seçım beyannamesıyle, taarruf bonolannın kaldırılacağını açıklayan A.P.'nın, «devlet gelirlerinin yetersizliği» gerekçesiyle bu vaadini yerine getiremıyeceği. ancak bunların «piyasa değerini vükseltecek bazı tedbirlere» başvurulacağı Maliye Bakanlığı yetkililerince ifade edilmiştir. Öteyandan, Maliye Bakanlığı yetkililerı, hazırlanmakta olan hükumet programı için «Tasarrnf bonolannın kaldırılması hak, (Arkas^ Sa. 7. Sü. 3 de) Gürsel dedi ki: "Kabinenin iyi veyo kötü olduğu daha belli değildir,, Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkar.ı Cemal Gürsel, dün şehir içindeki mutad gezisi sırasında gazetecilerle konuşmuş ve yeni kabine hakkır.daki düşüncelerini açıklanuştır. Gürsel, kabine için AP de muhalefet başladığı yolundaı sorulan bir soruya şu cevabı vermiştir: «Hükumet kurulmamış, hiç bir iş yapmamiştır. İyi mi, kötü mü yaptığı bilinmeden kuvvetli bir muhalefet gereksizdir. Hüknmette kanşıklık olabilir. Bu da o dar miihim değil. fakat bu kadar kanşacağını. milletin eüvp. nini şüpheyp dii«iirrrfk narçaUnmalara (idileceğini uhmin etmiyorumj Hangi sahilden? Bu arada. paketlenmiş cesedin hangi sahilden denize atıldığmı aydmlatmak amacı ile polis, meteorolojiye de başvurmuş ve ön•ceki güne ait hava raporunu istemiştir. Meteoroloji, «Rüzgârın batıdan gayet sâfcin estiğini» bildirmesi üzerine, «cesedin Kabataş iskelesi önünde görülmesi, bunun l'sküdar sahillerinden atılma dığını» ortaya koymuştur. Bu du ruma göre, cesedin. Dolmabahçe Beşiktaş ve Ortaköy sahillerinden denize atıldığı konusunda ki ihtirnalleıi kuvvetlenmiştlr. Dün olayla ilgili tahkikan yürütmekle görevli bir polis şefi, «Şimdilik en önemli konu, öldürülen şahsın kimliğini tesbit et mektir... Cesetten aldırılan resmin bire bu yönden faydası olacak sanıyoruz. ölen şahsın kim nlduğu tesbit edildiktrn snnra sa ikinci ıneaelenıu olacaklır» mistlı. mk vr^'a san» v *'' j rın *^ı<'!.*ınrn:»*îi Ecvet GURESLN de Gökdelen Donandı: bir hava yeınufUz. tih rkiypnir. en y ü k s e k b i i a » ı nlan Ankn ra (Fotoğraf: Mustafa İSTEMİ) Kızılaj Meydanındaki îjhanı mıinasebetiylo ılk cef» but.ua ifiklarım yakarak şehre modern Taksimde dün geoe bir otelde kıskançhk yüzünden emekli hir Kurmay Albay, sevgilisi taratın dan üzerine kezzap dökülmek su retiyle ağır şekilde yaralanmı», kaciın da yine kezzapla kolundan ve yüzünden hafıf yaralar almıştır. Sıraselvilerde Venpzia Oteline emekli Albay Ziya Özer ile bir (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) Bir kadın sevgilisi olan emekli albayın üzerine kezzap dökfü