Katalog

8AHİFE İKf *=. 28 Ekim 1965 CUMHURIYET TOPRAK REFORMU SORUNU Hilmi OZGEN urdumuı lçin Toprak Reformunun lüzumunn açıkça ifade etmekten çekinen bazı politika ve bilim adamlanmız son ramanlarda tanm reformu tekerlemesiyle keudilerini avutmakta ve ne yapmak istediklerinl açıklamadan ağız kalabalığiyle bir şeyler »oylemektedirler. Bu çeşit yuvarlak laflan çok dinlediğimi» için toprak ve tarım reformlannı yıllarca önce başaran öteki memleket lerden ömekler vererek hangt yola seçmemizin ge rektiğini okuyueulanmızın inançlanna ve politik tercihlerine bırakacağız. Birleşmiş Milletler Tanm Teskilâtmın yaptırdığı bir inceleme sonunda yayınlanan resmî bir rapordan aldığunız bilgilere göre çeşitli memleketlerde toprak ve tarım reformları değişik sekillerde uygnlanmı; olup bu değişik uygulama şekilleri içlnde her çiftçiye mnhakkak toprak verilmesinl lcabettirmeven kollektif ve kooperatif işletme biçimlerl bilhassa göze çarpmaktadır. Nitekini Birlcşik Arap Cumhuriyeti ile Sudanda uyeulanan kooperatif işletme şekli ile toprakların bir toplulutja veya örgütlenmiş iiretici birliklerine malcdilmesi, kiiçük toprak parçalarının ayn ayn işletilmesinden dofabilecek verim düşüklülüffiinü önlemek'^dir. Bundan maada iiretici kooperatiflerin müşterek işletme kadroları teknik ve idarî elemaıılar temini bakımından birçok imkânlara sahip olup bilgisiz çiftcilere modern tanm metodlarını öğretecek lider çiftçiler bu örgütler lçinde rok başanlı olmaktadırlar. Yurdumuzda 8.000 tanm Mühendisinin, Tanm Miidürlüklerindeki tahta masalann başmda esnenıekte olduklarım düşiinürsek memleketimizde kurulacak tretinı Kooperatiflerinln bu bilgili ve tecriibeli elemanlardan ne büyük faydalar sağla yacaklnrını anlamış oluruz. «Tanmda Sosyalizm» adlı kiiçük denemelerimizde ileri sürdüğümüz ban düşünceleri iitopik fikirler olarak suçlayan bilgiç tanmcılanmızı cevaplamak icin bugün çeşitli memleketlerde uygulanan kollektif veya kooperatif üretim şekilleri hakkında birkaç örnek vermck le yetineceŞiz. DERGİLER Turistik yazı Dünyada turizm salgını var. Türkiyeyi de jıapsamıştır bn » I gın .. Ispanya gibi ülkeler dış ticaret açığını turizm geliriyle k»patıyorlar. Bütçelerini turizm geliriyle denkleştiriyorlar. Bizim sokaklarımız da turistlerle dolu. . Kasım rüzçârlan Ekimde başladı bu yıl. Ama şöyle Sirkeci'den Ca|aloğlu'na do|rn çıkınız! Uzun lepiska saçh kızlarla, sarı sakallı delikanlılan bizim yokusa tırmanırken göreceksiniz. Ayazdır soğuktur dinlemiyorlar, geliyorlar; pistir temizdir dinlemiyorlar, geliyorlar; zabmettir yorgunluktur dinlemiyorlar, geliyorlar. Zahmet, eğlence onlar için... Yorgunluk, keyif, onlar için... Biz istemesek de onlar gelecek. Saç sakal birbirine karışmış, kısa uzun pantolonlu, kız erkek kanşık, elele ve basbasa yürüyecekler yollarımızda. Kaldınmlara renk'i tebeşirle resimler çizerek, kitar çalarak, şarkı söyliyerek, gırasmda dilenerek, sırasında hovardalık ederek, arabalı, yaya, bisikletli, sokaklangnızı dolduracaklar. Onlar dolduradursunlar sokaklan, bizler de resmen ve özel olarak halkımızı turistik terbiyeye davet ediyoruz : Sakın turistleri rahatsız etmeyin ! Turist para getirir ! Turist kızlarm bacaklarına bakmayın ! Sokakta öpüsürlerse görmemiş gibi yapın ! Turist velinimetimizdir ! Bu, sokak turizmi!.. Bir de otellisi var ki, onun şaheserini de gazetelerimizde okuduk. Su baslıkla : «Lisan bilen garsonlar bobilere hizmet ediyorlar» tzmirdeki bir turistik otelde turist köpeklerin ahvalini anlatıyordu haber. Köpekler için özel vemek listeleri, köpekler için özel olarak sütlü yulaf ezmeleri, kuzu yahnisi, patates püre, Vodok Iskoç, Jak Roland Rol Stek, kazandibi vesaire... Dil bilen garsonlar. köpeklerin ağzma lâyık bu yemekleri bobilere yediriyorlardı. Turistik hizmeti köpek seviyesine indirecejimize, köpek seviyesini turistik hizmet mertebesine yükseltmek yolunu tntmustuk. Bu arada brbiri ardından karulan turizm şirketleri de memleketin en şrüzel deniz kıyılannı kapatmak üstüne bir yarısa girmişlerdi. Akdenizin ve Egenin sahillerini turizm sanayiimizin geleceği adına şimdiden kapatmak veya tasarruf bonolarını yüzde altmı.ş eksi&ine şimdiden satın almak. is yapmak istiyenlerin seçecekleri bereketli yollardan ikisi idi. Devletin de turizm sanayiine yatırım yapacaklara kolayiık ve kredi sağlaması gerekirdi. Bn yolda da evelallah dev adımlariyle nurln ufuklara yöneldiğimiz görülüyor. Biz turistik geleceğimizden emin olmak için zaten bütün imkânlara sahibiz. Bu eök deniz nerede var? Nerede bu dağlar taşlar? Yürüyelim arkadaslar ! Ve yürüyoruz. ' Yalnız bu arada ayın 34'ünde bir sabah çazetesinde okndutumuz haber, turistik bir biçimde kafamıza takıldı. Tekzip edilmes»ni bekledik, tekzip edilmedi. Bu haberi siz okuyucularımıza da duyurmayı ödev bildik. Gazetede yazıldıfına göre, eski Basbakan Suat Hayri Ürgüplü Basbakanlıklan istifa ettiği çünün sabahı yıldınm telgrafla Kuşadasında meshurlann kurduçu bir turizm şirketine katılmış. Snat Hayri Ürgüplü bu haberi doğruladı. Ve : Memleket turizmini teşvik için kurulan bu ortaklığa birçok arkadaşlarımla ben de yurdun gelismesinde en mühim bir saha saydığım turizme faydalı olmak amaciyle peve seve katıldım... dedi. Demek ki haberin bn yönü dogru. Gelelim öteki yönlerine.. Gazetenin yazdığına göre. amacı «rievlet elindeki turistik tesislerl ha!ka maletmek. olan meshnrlar sirketinin öteki ortaklan sunlardır : Idare Mecllsi Baskanı Cumhurb>?kanı Gürsel'in kardesi Sırrı Gürsel. Ortaklardan biri Comhurbaskanhğı Genel Sekreteri Nâsır Zevtinoğlu. Bir başkası Süleyman Demirel'in kardeşi Şevket Demirel. Bir başkası Çumhurbaskamnın oğlu özdemir Gürsel. Bu arada Süleyman Demirelin de şirkete ortak olması bekleniyormus ve iş âlemimizin en önde gelen birkaç ismiyle beraber 200 meşhur varmış bu sirkette... Devlet yönetimini eliııde tutan politikacılann veya akrabalannın turistik şirket kunıp «devlet elindeki turistik tesisleri halka male:ır.ek. amaciyle is görmeleri. doSrusn bize bir tuhaf seldi. Bir ihtilâlle devletin başına geçmiş olanlann o ihtilâle limon sıkmış olanlarla turistik anlasmalar yapmalarının belki de yurda yalnız turistleri değil, huzuru getireceği de iddia edilebilir. Ancak" gazetecilik merakımız pek kabarmıs durumdadır. Lutfen söyleyin ve konuşun ! Bu haber dogrn mudur? Allahaskına konuşnn ! Nerede.Vse bir hafta olacak kimsede tısss yok. Bari biz soralım dedik . ki, turistik gelişmemizin nerelere kadar nzandlğını halkoyu anlasın... Y Buna mukabil Bulgaristan'da kollektif tanm isletmelerinde çok başanlı sonuçlar elde edilmife olup 1961 yılında ekilebilen topraklann '• 97 si kollektif sistemle işletilmiştir. Bu memlekette 7< 0 hektara varan geniş tanm alanlannda ku,W rulan kollektif çiftlikler bir yandan üretim prodüktivitesini artırırken 5te yandan yeni kuruiacak çiftlikler için teknik personel yetiştiren birer oknl halinde çalısmaktadırlar. Bütün bu ömekler göstermektedir ki, tarım alamnda sosyalist metotların nygnlanması çok çesitli sonnçlar vermekte ve Polonyada başansız olan bir sistem Bulgaristanda başanlı olabilmektedir. Bundan maada devletin politik yönetim şeklinin de bu neticelerde etkili olmadığı göriilmekte olnp Polonya gibi sosyalist Halk Cumhnriyetinde ekilebilen toprakİ3rın ancak %13 ü kollektif çiftlikler halinde işletildiği halde demokratik bir sistemle idare edilen Israel topraklarının • 6 ı Moşaf ve Kibutz sistemleriyle işletilmekte•0 dir. Yurdnmuzda yıllardan beri devlet eliyle işletilen «Üretme Çiftlikleri» ndeki prodüktivite oranlan özel işletmelerde elde edilen oranlara nazaran çok yüksek olnp bu çiftliklerin idarecilcri toplnmcu bir eğitimle yetiştirilmedikleri ve uygnlanan bürokrasi metotlannın çok menfi etkileri oldngn halde alınan bn sonuçlar sevindirici niteliktedir. •«•• • an • III •••• Bizdeki çocuk dergilerinin kısa ömürlü oluşlarının nedenleri? Ismet KÜR OCUK DUYGUSU: Üstünde durulmağa değer dergilerden biri de. 6 haziran 1329 da çıkmağa başlamıs olan Çocuk Duygusu'dur. Leon Lutfu tarafından çıkarılan bu derginin «Ser Muharrir«i Baha Tevfik beydir.. Sahipleri tarafından belirtildiğir.e çöre «Çocuklarm istifade1 fikriyeleri için hasrı mesai eyler» bir dergidir.. Çocuk Dünyasmdan daha sonra yayınlandığı halde. burada dil, genellikle, daha eskidir. İlk sayinın ilk yazısı, cÇocuklarmın terbiyesine ehemmiyet vermeyen millet, büyüklerinden terbiye ve istifade beklememelidir» diye başlıyor. C sahife. Çok defa bir, bazan da lkl masal, resimler, bulmacalar var.. Dil çok sade.. Imlâdakı büyük değişiklik dikkati çekiyor: Eski Türk çede sesli harf olmadan da hece yapılabilirdi. Fakat bu dergide her hece için mutlak bir sesli harf kul lamlmış olması o zaman için büyük bir yeniliktir. Kısa ömürlüler 1312 yılmdan günümüze kadar, yâni 70 yıl içinde, başlayıp bazan biriki sayı, bazan biriki ay, bazan da daha biraz uzunca yasadıktan sonra ölen bir hayli dergi var.. Cıkmış bütün dergilerin en tathsı. en faydalısı olmasına rağmen, ARKADAŞ dergisi de, nedense bu kıça ömürlülerden biridir. Bugün artık anababa olmuş, o güniin Arkadaş okuyucularuım hâlâ unutamadıklan bir dergidir bu.. Dede ile Torun. Cemal Nadirin en tath çizgileriyle, zekice öğüt veren eserlerinden biri.. «İyi Fena», gene şipşirin çizgi'erle çocuklara, yapacakları ve yapmamaları gereken şeyleri anlatıyor. «Niçin Çünkü, hemen her çocuk dergisinde rastla dığımız bilgi veren yazılarm en tath şekilde sunulanı.. Kısacası re simleri, yazılan, mizanpajiyle eşine az rastlanır bir çocuk dergisi.. sevgisi, insanlık sevgisi, insan eşitliği gibi güzel duypulara; dunyada ve kendi toplumunda olup bitenlerle ilgilenmek gihi bir takım iyi abşkanlıklara sahip olması gerekir... tste, eski dergi sahiplerinin hiç unutmadıklan gerçekler bunlardır ve bu kişüerin büyük erdeml de buradadır. Kısa ömürlü oluşlarının nedenleri? Pancar ekicileri K Maearistan örneçi M fk A • yılmda Macaristan'da Tarım Kooperaİ 9 İ I 1 t i f l p r i c l i y l e işletilen ziraata elverişli İ V W İ topraklar tanm alanlan toplamınm ','• 79 u İsrael'de c o 60 ı. Birleşik Arap Cumhuriyetlerinde •'• 40 ı, Meksikada °o 20 si oranındadır. Diğer Doğu Bloku memleketlerinde ise bir çoklannıızın sandıklan eribi tek tip dcvlet çiftlikleri veya kolhoz isletmeleri mevcut olmayıp her memleketin sosyal yapısma. halkın alışkanlıklanna ve iklim şartlarına göre çesitli şekillcr uygulanmaktadır. Uyeulanan sistemler tatbikattan alınan sonuclara göre zaman zaman değiştirilmekte olup bizdeki Tanm Satıs Kooperatiflerinde olduğu gibi tarım iiriinleri satışlannuı tanziminden başlayıp müşterek işletmeler kurulması, üretimin tamamen kollektivize edilmesi gibi sistemler denenmektedir. Bu memleketler sosyalist ilkelere dayanan siyasi yapılar halinde kuruldukları yıllarda basit toprak reforraları ile âzami işletme alanlarıııı 45 hektar olarak sınırlamışlar ve kiiçük toprak parçalanna dayanan işletmeler halinde kollektif üretim denemelcrine girişmişlerdir. Fakat zamanla bu kadar kücük işletmclerin endüstri alanına aktanlan büyük halk yığınlarını besleyemedikleri görüldttğünden 1948 yılmdan itibaren büyük dcvlet işletmeleri kurulmasına başlantnıştır. ,M 4 » Büyük devlet çiftliklerinde köylüler. ,kooperatifler halinde birleşerek toprağın kollektif işletilnıosi yoluna gidilmis ve müşterek çiftliklerde çaIışan köylülcrin bilhassa sebze ve hayvan yetiştirebilmeleri için kendilerine kücük bir toprak mülkiyeti tanınmıştır. Polonyada ise bu sistem dahi başanlı neticeler vermedieinden ilk yıllarda kurulan kooperatiflerin dortte üçü dağılmış ve 50 hoktara kadar aile mülkiyeti tanınmak suretiyle aile işletmelerine dönülmüştür. Hâlen Polonyada ekilebilen topraklann ancak °i 13 ü kollektif çiftlikler halinde işletilmekte olup tarım işçilerinin de endüstri işçileri gibi kaliteli elemanlar olarak yetiştirilmesine. bunlann Sosyal Sigortalara bağlanarak parasız tedavi, ihtiyarlık ve maluliyet tazminatı gibi haklardan faydalanmalarına çalışılmak tadır. eza şeker fabrikalarına pancar yetiştirmek üzere kooperatifler halinde örgütlenen «Pancar 1 Ekicileri» nin hektar başına elde ettikleri ürünler Balkan memleketleriyle boy ölçüşecek dnrnmda olnp 1962 yılında çeşitli memleketlerde hektar başına elde edilen buğday ve pancar flrünlerinin miktarlan bu konnda bir fikir vermck tizere aşağida gösterilmistir : Hektar başına Hektar başına MEMLEKET Buğday Pancar Bulgaristan Maearistan Polonya Doğu Almany» Türkiye 1500 1790 1730 3100 1083 Kg. » . » • 21.400 21.100 23.600 21.300 21.700 Kg. » » » » • •• • •• 2. yazının adı «Hitabe».. Yurdumuzun güzelliklerinden kısaca s'oz edildikten sonra, «Fakat o yaralıd:r» deniyor ve şöyle devam edihvor: «Çocuk, bil ki, baban ona karşı pek çok senelerden beri, seneler değil. hâşâ. asırlardan beri hep lâkayd kaldılar.. Onun ihtiyaclarma karşı kör, bulutlu gözlerle baktılar..» Şehabetün Sülejman beyin uzun ve dertli bir yazısı bu.. Demek ki, en az yarım yüz yıldan beri çocuklanmıza hep eskileri yermişiz, kendim'izi suçlamış ve genç kuşaklardan medet ummuşuz.. Fakat çocuklarmıız da hep. büyüklerinin öğütlerini tutmaktansa. onlar gi bi davranma yolunu seçmişler anlaşılan.. Ama hiç değilse o zamanki çocuk dergilerinde böyle umutlara olsun yer verilebiliyormuş.. Ya şimdi?... Çocuk Sesi Faruk Tunca'nın çıkardığı bu dergi, 27 aralık 1928 de başlıyor. Güzel, faydalı dergilerden biri.. Fa kat bunun da ikide bir aksadığını göriiyoruz.. Çocuk Sesi 25 yıl çıkı yor ama hep duraksamalar yaparak... iii; • •£• •••a ••>• • ••• • ••• •••• Cetvellerde görüldügü üzere yurdumuzda buğ daydan alınan randıman Dofn Blokn memîeketlerine nazaran ortalama *i50 düşük oldnça halde pancar ekiminin randımanı Polonya hariç olmak üzere bu memleketlerin üstüne çıkmaktadır. Bu neticelerde tanm işletmelerinde duygulanan nıakineli ziraatin büyük bir etkisi olduğu muhakkak olnp Doğn Bloku memleketlerinde ekilen topra!.ların 25 45 hektanna bir traktör isabet ettrgi halde yurdumuzda ancak 750 hektara bir traktör düşmektedir. Esasen pancar ekiminin randımanlı oluşnnun en önemli sebepleri Şeker Şirketinin kontrolü altında yapılan bn ziraatte modern tanm usnllerinın nygnlanması ve ekicilerin bir kooperatif halinde birleşmiş olmalandır. ii ' Sonuç Rakamlara dayanan bn incelemelerimizle şu neticeye varmaktayız : nrdumuzda nygulanacak köklü bir toprak reformn ile topraksız ve az toprakh çiftçilerimize yeter miktarda toprak dağıtılarak Ziraat Bankasının ticarî sahada knllanılan milyarlık kredileri tarım alanına.aktanlabilirse ve küçuk çiftçilerimiz ürünlerin çeşitlerine ve tarım bölgelerinin özelliklerine göre değişik Üretim Kooperatifleri balinde örgütlenebiürse tanmsal kalkınmamızın süratle gerçekleşeceği kesin bir hakikattir. Bilim adamlanmız üstü kapalı lâflar edip Amerika gezilerinden donüşlerinde Nebraska nsulü özel çiftlik işletmelerine özeneceklerine bu alanlarda yurt sorunlarını inceliyerek müspet plânlar hazırlasalar ve ortaya serilen bn plânlar geniş halk kitlelerinin önünde açıkca münakasa edilebilse bu düğümler çoktan çözülecektir. • ••I ,1**1 • ••I Y Sayın Doktor ve Eczacılara RIFOCINE (rifomycin S V) YENİ ANTİBİYOTİK Gümüşsuyu Cod No 96/2 Taksim İST. Tel: 44 64 14 125 mg. Ampul ve 250 mg. Ampul Eczo depolanno dtığıtılmıştır Bu dergi de öğrenci yazılanna yer vermis.. Hepsi de başanlı yazılar.. Meselâ, «Fakir Çocuğun Feryadı» âdh şiir, ,o zaman Nümunei Tatbıkat Mektebi talebesi. olan Hüseyin Suad'in.. Hep Kardesiz» adlı bir şiir daha. Bunda dil, duru Türkçe denecek kadar sade: «Yaratmış bizi Yaradan». «Bir anadan, bir babadan». «Farkımız yok, biriz, esiz. «Hep insanız. hep kardeşiz.» Öykülerde, masallarda. şiirlerde vatan sevgisi. insanlık duygusu, zenginierin fakirlere davranışından şikâyet var. Sade Çocuk Duygusunda değil, diğerlerinde de yazüann çoğu bu duygu ve fıkirler etrafmda işler.miş.. Ama, bir taraf tan insanlan sevme fikri aşılanırken, öbür taraftan da «düşmandan intiknm MTnrpaFi»n! istevpn yazılara da yer veriliyor.. Yükselmenin, ancak intikam alma yolu i'e olabileceğini savunan yazılar var.. O \Tİların'haklı tepkisidir bunlar.. ncuk Duygusunda resimli romanın da basladığını görüyoruz. Egitimciler resinıü romanm git gide böyle bir hastalık haüni alacağını bilselerdi başlatırlar mıy dı hiç.. Leon Lutfu'nun «Boykotaj ^Iese Iesi» adlı yazısı da çok ilginç.. Öğrenciler. Kadıköy tarafmda yeni yapf.mış bszı dükkânların camlarını kırmış ve duvarlarına kömürle yarmışlar: llânlar Türkçe olacak!.. Önce, çok yurr.uşak bir dılle gençlerin tahrip hareketleri ten kid ediiiyor. «Toplanıp Şehremanetine gidilip oniar ikaz edilseydi» deniyor. Sonra, «Hıristiyan vatandaşlara karşı boykotaj yapılmaya başlandı; güya Türkler galeyana gelmiş ve Türk olmayanlarla münasebetini kesmiş, deniyor» dedikten sonra. bu hal de gayet yumuşak bir dille taşlamyor.. Leon Efen di, kendini örnek vererek Türk va tandaşlarımn, Türk olduklarını an latmaya çalışıyor... «Her şeyi bili yoruz, bu boykotaj meselesinin de nerelerden ve kimlerden çıktığını biliyonız..» «Yaldızlı sözlerle, milletin o necip hissiyatı, vatan duygusu harekete getiriliyor ve bu hal den, Islâv ve Ru» olanlar istifade ediyor..» Görüldüğü gibi, dertler, olaylar, yorumlar yanm yüzjildan beri hiç mi hic değişmemiş.. Bu derginin diğer ilginç bir vö'nü de çocukları, memleket meseleleri ve her çeşit günlük olayla ilgilenmeğe zorlamas'.dır. 23 kânunusani 1329 tarihli sayıda. ilk sahifede, si yah çerçeve içinde Ekrem Beyin ölümü haber veriliyor ve çocukla• ra, böyle büyük insanlann yerini doldurmak için daha çok çalışmalan gerektiği hatırlatılıyor.. Anlaşıldığına göre, o zamanlarda çocuk ^ar adara akılh ciddiye alımyorlarmış.. Çocuk dergilerinin kısa ömtirlu oluşlannın Ud büyük nedeni vardır kstnımızca: 0 Ana babaların büyük bir çoğunhığu, çocuğun okul kitaplarından başka bir şeyler okumasım, okula, öğrencilik knrallanna '• hanet sayar âdeta... ögretmen, anababanın bu yanlış tutumunu zamanında sezer ve onlan okumanın gerepine inandırabilirse mesele kalmaz... Fakat çocuk, böyle ilgili bir öğretmene rastlamakta gecikirse, iş gitgide içinden çıkılmaz hale gelir ve çocuklar birlikte ögretmenler, özellikle Türkçe ögretrnenleri bunun cezasını çekip dururlar. Çok kere ana babayı, okul kitaplan dışında, iyi seçilmiş kitap ve dergilerin, çocuk için, hattâ okul kitaplanndan da faydalı olduguna inandırmak kolay olmaz... Ve ilgisizlikle karşılanan dergiler tie, bu duruma fazla dayanamıyacaklan için göçüp giderler. O Dergileıi kısa ömürlü yapan bir başka sebep de, çocuklann ilginç buldukları dergilerin, anaba balar tarafından beğenilmemesidir... Fakat hemen söyliyelim ki, bu konuda haklı olanlar. çok defa büyüklerdir. Çünkü çocuklar için, hiç değilse yüzde sekseni için ilginç dergi, çeşitli, ama hemen daima vurucu, kıncı, intikam alıcı serüvenler ve heyecanlarla kendini. okutan, daha doğrusu «kendini seyTettiren» resimli dergüerdir. Çocuğa, altında bir iki satır bulıınan resimleri gözden geçirerek olaylan izlemek, uzun uzun okumaktan çok daha kolay gelir.. Bir defa da bu kolaylığa alışan çocuğa artık ders kitaplaruu okutmak bile zorlaşır. Çocuk ve Yuva ocuk Esirgeme Kurumu'nun, «Gürbiiz Çocuk» adlı eğiüm ve çocuk bakımı ile ügili dergisi, 1936 da, şekil ve ad değiştirerek çocuk dergisi oluyor ve Çocuk adı m alıyor.. 1954 de de Çocuk ve Yuva adını alan bu değerli dergi de cevamlı çıkabilseydi, cn başanlı, en uzun ömürlü çocuk dergisi olacaktı. Çocuk ve Yuva, günümüzde yayınlanmakta olan en ucuz (50 kuruş), fakat en sevimli, en faydalı dergilerden biridir. Ç Doğan Kardeş Doğan Kardeş, 23 nisan 1965 günü 20. yaşını doldurdu. Admı, baht sız bir küçük çocuktan almış olan bu dergi, hem de hiç bir ucuz espri ye yer vermeden 20 yıl arahksız çıkabilen tek çocuk dergisidir. Doğan Kardeş ayda bir çıkar. 52 sahifedir ve 125 kuruştur. 20. yaşı dolayısiyle jaymlanan 533. sayısından, günümüzün, dünya çapmda sanatkârlar olarak alkışladığı, 1521 yıl öncesinin «hârika çocuk»larınm hemen tümünün, aynı zamanda «Doğan Kardeş çocukları» olduklarını öğrenmek. bu dergiye karşı duyduğumuz saygıyı arttırmıştır.. Bugün, resimleri kadar şiir leri de hayranhk uyandıran Idil Özerdem de, Doğan Kardeşin bize tanıttığı «hârika çocuk>lardan biridir. C Yayın yapanların sorumluluğu Talebe defteri SanauilA.Ş Ilâncılık: 9410 13072 M TÜRK SİEMENS MEVLID Tegâne varlığım, Insanı Kâaı'l. eşlm nun, ebediyete İBtiKallntn Benei devrlyesl olac 29 BAtro cuma gü. nü, Teşvlklye Camllnde, ögıe na mazmı aıütaakıp Mevhdi ^er'.f okunacaktır. lîendlslnı seTon, yakınlan, öos:ıan ~e arzu eden lerln tefrlfl rt» c'Unur. Or. NACİYE KOÇOĞLU (Cumhurlyet 13062) Kablo ve Elekirik Sanayii A. Ş. Hemşire ve Lâborani arıyor Mudanya Kablo fabıikamızda çalıştınlmak üzere aşağıdaki vasıCarı yazılı ıki eleman almacaktır. 1 Hemşire: Okulmezunu, pratik bügi ve yönetme niteliğlni haiz olacaktır. 1 Lâborant: Smaî lâboratuarlarda çalışmış olacakür. Almanca bilenler tercih edilir. Müracaatların kendi el yaz:lariyle yazılmış hal tercümeleri, diploma aslı veya tasdikli suretleri ve fotoğraflariyle P. K. 4 Mudanya adresimize yapılması. üâncüık 9501 13079 Aynı Çatı altında her şeyi bulabilirsinizü Evet, ŞİMŞEK MAĞAZASI'nda, en basit Masa lârabasmdan en muhteşenı Avize'ye kadar her çeşit aydınlatma cıhazını temin edebilirsiniz Türkiyenin en zengin AVİZE Mağazası Dr. Hüseyin Cahit KOÇÖĞLU mayıs 1331 den, 27 jubat 1335 e kadar devam eden bu, çok tath ve ağır başlı dergide, bugün ünleri devam eden bazı j'azar larımızın ilk yazılarım buluyoruz: Naime Halit Yaşaroğlu, Halide Nusret Zorlutuna v.s. Dergi. 4 yıl kadar arahksız çıkıyor.. Fakat sahibi Muallim Ahmet Halit bir özel okul açtığı, hem de İstanbulun işgâl ediîdiği mütareke yıiîarında kâğıt bulmakta da çok zorltfk çektiği için, sürümü gayet i>i olan dergiyi kapatmak zorunda kaîıyor.. Fakat kısa zaman sonra, yukarıda sözünü ettiğimiz ÇOCL*K DÜXYASI'm çıkarmaya baş'.ıyacak ukarıda söz konusu edildigl gibi, az ve sadece olaylan izliyerek okuma tarzının, çocukta alışkanlık haline gelmesinden korumak yerindedir. Böyle bir alışkanlığa kendini kaptırmış çocuktan, ne ciddî eserler olcuma, ne de bir araştırma yapma sabrı ve gücü beklenebUir. Az bir gayretle tüme ve sona varma alışkanlığını almış olan çocuk, her ciddî durum karşısmda sabırsız, tedirgin ve tabiî başansız olacaktır. Üstelik bu resimli romanlar, çocuklarda ters heyecanlar, gereğinden çolc fazla, âdeta tehlikeli denecek kadar serüven arzusu uyan26 yaprağından sadece 3 tadıracak; onu, vurucu, kıncı, ganesini, hem de öğretici olan bir resimli öyküye ayırmak ve çocuk yesiz bir yaşantmın kahramanı olmaya itecek nitelikte iseler, topların heyecanlannı ıstismar yolulum içinde, bütün aklı başında ona sapmamak gibi pek hayırlı bir yol seçmiş, Fakat bir ana ve öğ lanlann bu yayınlardan kuşkulanmalan tabiidir. retmen olarak, en uzun ömürlü sayılan bu, son iki dergiyi, «Yuva Cümle basın orçanlan toplum ve Çocuk» ile «Doğan Kardeş» ı, içinde büyük sorumluluklar yükdiğer çocuk dergilerine örnek allenmişlerdir elbet... Fakat çocuk maları dileğiyle selâmladığımızı yayınlan yapanların sonımluluksöylemeji borç büiyorjm. ları hepsinrien; çocuğa karşı da anababanınkinden de, öğretmeninkinden de büyuktür. Çocuk, kendini terbiye etmekle Eski çocuk dergilerinin en övazifelendirilmiş gördügü kimselenemli müşterek özellikleri, çorin sözlerini dinlerken, çok defa cuklara faydalı olmak: onlan daielmde olmadan bir savunma, bir ma «daha iyi» ye, «daha güzel» e direnme hali içine girer. Oysa, yöneltmek gayreti içinde bulunma masal, öykü okuyan, tiyatro seylandır. reden, ya da dinleyen çocuk, bir Dergüer çıkıyor, batıyor, tekrar tath gevşeklik içinde kendini bunçıkıyor, yerini bir başkasına bıralann iradesine bırakmıştır. Bunkıyor fakat amaçlarından en nfak lardan aldığı etkiler, bu yüzden derin ve sürekli olur. bir fedakârlığa yanaşmıyorlar. Çocuklann heyecanlarını istismar tyiyi güzeli, doğnıyu devamlı ederek para kazanma yoluna gitolarak çekici hale getirmek her meye; derplerini sadece resimli zaman kolay değildir... iyi bir yaromanlarla donatarak çocukları zarlık yanında, çocuk psikolojisi«kolay» a yöneltmeye ve böylece ne âsınalık, geniş bir genel külsürümü arttırmaya tenezzül ettür, iyi niyet ve sonsuz bir sabır miyorlar.. Çünkü onlar için çocuk, ister bu iş... Zordur... hizmete, fedakârlığa değer bir Fakat, bu zorluğu göze almıyankutsal varüktır. Çocuk. bugün aldığı alışkanlıklarla kendi ve do lar çocuk dergisi çıkarmak sorum luluğundan da kaçmalıdırlar. layısiyle ıılusunun «yann» mı yapacaktır.. Bu yüzden onun, vatan SON Y BU DÜNYADAN NÂZIM GEÇTİ Vâlâ Nureddin ( VâNu ) Edebiyaî ve siyaset farihine dair birinci elden belgeler, N â z i m H İ k m e t ' İ çocukluk ve gençlik arkadaşı Vâlâ Nureddin 500 sahifelik bir cilt fçinde anlatıyor. Mütareke İstanbul'u, Millî mücadele, İttihatçılann kaynaştığı Kafkasya, Moskova Üniversitesî, îstanbul'daki solcu faaliyet, hapishaneden şairin mektupiarı, kaçışının nedenleri. F. 15 TL. Çocuk'a saygı R E M Z İ K İ T A B E V Ilâncılık /13063 ÇOK flCI BİR KfiYÎP Dul Bayan Hayguhi Keğeçik evlâdı. Bay Haçik Keğeçik ve nişanlısı Bay ve B=j;a"n Kepriel Ayvazyan ve evlâdı, Bay ve Bavan Armenak Şahinyan, ve evlâtlan, Bay VP Bavan Memduh Harunoğlu, Bay ve Bayan Azız Koşarkul, çok sevgili eşi, babaları, biiyükoabalan ve ağabeyleri ARA KEĞEÇİK ANKARA ÖZEL YÜKSELİŞ KOLEjİNİN BÜYÜK KAYBI Kolejimizin kuruluşunda ve gelişmesinde büyük yardımlirı olan idealist ve vatanperver eğit/nc*, Ankara Eski Miilî Eğitmı Müdürü 27.10.1965 Çarşamba günü gözlerini fâni dünyaya kapamıstır. En kıymetli kaybımıza Tar.rıdan mağfiret, kederli ailesine Başsağlığı diler, acılarmı paylaşuız. ÖZEL YÜKSELİŞ KOLEJİ KURUCUSU M. SALİH SAN HAS: 2951/13088 (Sirkeci Plâk Mağazası sahibi) Şehrimizm tanmmış tüccarlaruıdan olup ebediyete intikal etmistir. Cenaze merasimı yann Cuma 29 Ekim 1965 günü saat 15 te Beyoğlu Bahk Pazarı Üc Horan Ermeni Kilisesinde tcra olunarak Şişli Ermeni Mezarlığmda ebedî istirahatgâhına tevdi "üilecektir. Cenaze Senis I s leri ŞABCIYAN Tel: Gündüz 44 51 24 22 65 84 Geee ~ı 57 17 &&WRWm*t5RBk Çocuk Dostu Eu dergi, 10 nisan 1330 da çıkmaya başlıyor. Bu da Tevfik Nureîtin Bey tarafından çok küçük çocuklar için çıkanlmış. Adının ai tında «Mini mini çocnklann arkadaşıdır» deniyor.. Küçük boy» 8 HASAN ÖZBAY L U M Şirketimizin Maarif Müdürü kıyır.etli Eğiüm Müşavırlerinden ve Eme'ili ŞİMŞEK MAĞAZASI Rridâmeılık (4171) U074 Bankalar, Okçumusa Cadderi No. 79 Ttfatı dolayıslyle mektup T« telgrafla tazlyetlerlnl blldlren, çelenk gönderen, evlmlze kadar gelereK blzl teselll eden luruftâr dost Te akrabalanmıza derln mlnnet Te çükrarılanmıa suna. na. ÖBER ve GİBEL AtLELERİ (Oumhurty»» UOU) A. TEVFİK OBER'in Muhterem büyüğümüz eczacı, TEŞEKKÜR OUnyanm her yerlnde tercih edilen mürekkep PARKER HASAN ÖZEAY 26. Ekim Salı gecesi düçar olduğu hastahktan kurtulamıyarak vefat etmiştir. Cenazesi 28. Ekim. 1965 Perşembe günü öğle namazını müteakip Hacıbayram Camiinden kaldınlarak ebedî istirahatgâhıns tevdi edilecektir. Değerli mesai arkadaşımıza Tanrıdan mağfirrt diler ve kederli ailesine taziyetlerimizi duyurmayı bir borç biliriz. DARFİLM İTHALÂT VE TİCAKET KOLLEKTİF ŞİRKETİ Cumhuriyet 13084 Yazarken. dolma kâleminizi femizler tUuvalık S800 U07I