Katalog

CBMHURÎTET 16 Ekîm 1965 AJANSLAR * RADYOLAR • ÖZEL MUHABİRLERİMİZ SAHİFE ÜC hadiseler arasında UThant Kennedy'nln teklifini inceliyor PekinWoshington arasında söz düellosu PEKİN, (ajı. AP Radyolar) omünist Çin Dışişleri Bakanı Şen Yi dün yeniden Amerikayı tehdit etmis ve «Komünist Çin 650 milyon nüfusa ile Amerikan emperyalizminl bozguna uğratma yolunda girişilecek bir mücadelenin tehlikelerini göze alacak cesarete sahiptir» demiştir. Endonezyalı saflcılar duruma hâkim oldıı CAKARTA, (a.a. A.P.) ndon«zyanıa sağcı ordnsa. Başkan Snkanıo'ya tanınmış blr antikomÜDİst generali Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanlığına tâyin ettirmek anretiyle, memleket üzerindeki kontrolunu göriinürde sağlamlaçtırmı«tır. Gerçekten Suharto, Endoneıyanm Uç kuvvetli adammdaa biridir ve General Nasutlon'un esld bir dostudur. Endonezyarua dlğer İki kuvyetU adarra olarak da General Nasutlon İle General Ad'nln Isimlerl rikredilmektedlr. Aynı çevrelerde, bu vesile üe, Başkan Sukarno'nun darbe teşebbüsünden bütün komünistlerin sorumlu tutulmaması temennisini ordunun nazan dikkate almadığı belirtilmektedir. Gerçekten siradi Cakarta'da hiç bir komünist gazetenin yayınlanmasına izin verilmemekte, komünizm aleyhtan nümayişler birbirüıl takip etmektedir. Bar.dung askerl akademlsi menınlarından olan Suharto'nun ismi 1962 de Holânda ile Endonezya arasındakl îrian ihtilâlı sıraİki hafta önce Endonezyada sında duyulmuş daha sonra «X>âdarbe teşebbüsü yapan ve barül Islâm» mensuplarının lsyan şansızlığa •ğnyan Albay Unhareketinin bastınlmasında fiilen tung'un yakalandıktan sonra çaîışmıştı. çekilen ilk resmi. Vntung Java Öte yandan, Merkezî Cava Emadasmda, bir otobüse bincrken riyet Âmiri Valujo Mortoto. Setutulmuştur. Otobüsün adı raara Rang'da yapfığı konuşma«Talih» di .. da, bölgedeki durumun normale dönmeğa başladığmı açıklam.ştır. K E Albay Un Tung'un ilk resmi Kadınlar De Gaulle'e oy verecek PARİS, (a.a.) ransız kamuoyu enstitüsünün Eylül sonunda yaptığı bir soruşturmamn sonuçlanna göre, General De GauUe Ciımhurbaşkanlığı seçimlerinde oylarm "i 68 Ini alacaktır. Bunlarm da arasında kadınlann oylan çoğunluğu meydana getirmektedir. Soruşturmaya katüanlardan »o 68 1 oylarını General De Gaulle'e vereceklerini bildirirlerken, ° o 23 / U solcuların adayı François Mitterand'a, '.b 7 si sagcılann adayı Tbder Vignancour'a, V 2 sl yine o sağcı fakat daha mutedil olan Pierre Marcilhacy'ye vereceklerini bildirmişlerdir. Araba ksrıldıklan sonra... • ^ n hep böyle olmuştnr. Bie j «OJparti, bir kulüp, bir adam J P Jçekiştigi sahada yenildi mi ^•^^sebep, çare, tedbir söyliyenler çok olur. Atalanmız tevekkeîi Araba kınldıktan sonra yol gösteren çok olnr. dememiş.. ne var ki; Halk Partisi için bu seferki yenilgenin sebebi apâşikâr idi. Bunu vaktiyle bu seeim kampanyasında büyük payı olan bir arkadasımıza 5060 partilinin onünde va kampanyadan 10 ay evvel söylemiştik. Dinliyen olmadı. Ben bn lâfı övünmek için söylemiyorum. Dedieimiz şu idi ki; Halk Partisini gerçekten kendi bünyesinin hiç bir zaman kabul etmedişi ve iktidarda iken hakkında «solcu» diye kanuni, ve idarî kovalamalar yaptığı, mahküm ettiği komünist ve komünizan cereyan ve kişilere taraftar gibi görünmesi ve çösterilmesi, memlekette yeni fikirlerin fışkırması ne kadar gösterişli olsa da Türk âmme efkânnda parti aley hinde bir tepki dogmasına yol açıyordu. Bu yoldan A.P. ve M.P. geniş ölçüde yaranmayı bildiler. Bundan başka Halk Partisinin bir inkılâp partisi iddiasında ve tutumunda olması temelinde muhafazakâr olan büyük kütleyi daima kuşkulandırmış olduğu da gözden kaçırılmıyacak bir gerçektir. 27 sene toplum kalkınması yararına memlekette tatbik edilen inkılâpların hepsini halkın seve seve kabullendiçini iddia etmek. inkılâpları korumak için çıkarılmış ve yürürlükte tutulmak ihtiyacı hissedilmiş olan kanunların mevcudiyeti karşısında biraz güç olur. Bunun da Halk Partisine karşı mukavemet hissinin pekleşmesinde mühimce bir payı oldugunu kabul etmek lSzımdır. Zaten şöyle geriye dogru bakarsak tek parti devri istisna edilirse Halk Partisinin bir serbest seçimde iktidar sağladığı da görülmüş değildir. Ne var ki, Halk Partis! bu seferki seçimde toprak reformu, petrol dâvası, plân gibi çok esaslı ve lüzumlu memleket meselelerini kampanyasının tamanıı olarak alıp halk efkânna açıklarken, A.P. nin tasarruf bonolarını, servet beyanım ve millî bakiyeyi kaldırmak gibi sadece psikolojik kıymeti olan küçük meseleler dışında müspet hiç bir vaadde bulunmamış olmasına ragmen çoğunluk kazanması, o büyük meselelerin genis seçmen kütleleri katında nmulduŞu kadar ilgl yaratmamıs olmasından ileri ^elmiştir. Bundan başka, Halk Partisinin «ervet düşmanı olduğu hakkındakl taraamen yanlış inancın da nedense yerleşmis olması, 27 Mayıstan bu yana yapılmış olan bazı tasarruf ve teşebbüslerin hep bn mânada tefsir edilmesi ve nibayet gerçekten bes genedenberi bir türlü çözülemiyen bir ekonomik donukluğun bütün bunlardan ileri çeldiği inancının yerleşmesi C.H.P. oylarmdan mühim bir kısmının A.P. ye, az bif kısmının T.I.P. e kayması ve büyük bir kısmının sandıklara atılmamasına sebep olmuş diye düşünülebilir. Halk Partisi iç kaynasmalarının, parti yüksek kademeleriyle mahallî teşkilât münasebetlerinde pek de demokratik sayılmıyacak bir şekle girmesinin de seçimi kazanma gayretini bir dercceye kadar kırdığl da bir vakıadır. Halbuki Halk Partisi bu seçime girerken 1961 seçimlerinde hiç blr partiye gitmemiş oylan kendine çekmek niyet ve amaciyle ise girişmişti. Bunu gerçeklestirmek için aldıÇı tedbir ve koyduğu çarelerin isabetli olmadığı yalnız tstanbulda 300 bin kişinin oya iştirak etmemis olmasiyle meydana çıkmıstır. Bu 300 bin kişi seçmenlik hızı ve gayreti ne derece yüksek oldnftu görülen A.P. veya T.t.P in senpatizanları değildir. Bunlarm hepsini de mazeret veya tenbellik yüzünden seçime girmemiş saymak da mantıkî olamaz.. Bunların çoSu C.H.P. den beklediŞini. umduğunu bulamıyan ve A.P. ye de karşı bulunan kimselerdir. Bu rakamın yüzde beşi «tahrir = yazım» sırasında kütüklere her nasılsa adı gecmemiş kimseler de olsa çünkü böyleleri çok var üst tarafı oy vermek istememiş vatandaslardır. Bunları kaçırmış olmak C.H.P. için büyük bir kayıp olduğu kadar demokrasi rejimi için de endişe ile raütalâa edilecek bir işarettir. , F UTANÇ BUC3İJ1V Viefnom günü j merikada, Başkan John I son'ın Vietnam politikasına muhalif küçük, fakat sesini duyurmasını bilen ve etken brr szınlık var. «Küçük azınlık» diyorum, çünkü 1965 in basından itiharen düzenlencn kamu oyu nahız yoklama» larında Başkanm Vietnam politikasuıı kayıtsız şartsız destekliyenler hiç bir şekilde °o 70 in altına düşmüyor. Gerive kalan • > 30 n da, «fikrinı yok» diyenler, Johnson'ı ihtiraz kaydı ile de«tekljyenler ve muhalifler teşkil edivor. Genellikle üniversitc iiğrencileri ve aydmlardan mütesekkil söz konusu muhalifleri çatısı altında banndıran ve geçtiğimiz Ağustosta Hashingtonda kurulan Vietnam Savaşını Sona Erdirme Milli Komitesinin 33 üycsinden biri olan VDC'dcn bir mektup aldıın. 15 ve 16 Ekimi «Milletlerarası Protesto Günü» olarak ilân etmişler ve benim de kendilerinf desteklememi diliyorlar. VDC (Vietnam Day Commitee «Vietnam Günü Komitesi»), Amerikanın Vi • etnam, Dominik ve başka nerede I olursa olsun her çeşit müdahale | sine karşı Berkeley'deki Califor nia Üniversitesi öijreHci ve pro • fesörleri ile San Franeiscoiu Pa | sifistlerin kurduklan bir dernekMektup. Johnson'ın Vietnam pnlitikasına daha b'nceki yazıla I rımızda yönelttiğimiz tcnkidleri I telcrarlıvor. Amerikalıları vicdansızlıkla suçlanııyor. l'mursa I mazlıklarını. «Amerikada Vietnam I savaşındaıı doğrudan doğruya zarar go'renlcrin olmaması» na ham I lediyor. VDC'nin amarını da, ge | nis çapta gösterilerle htılkın «dikkatini Vietnam savaşına çekmck I Te Amerikan vicdanını harekete | grçirmek» olarak özetliyor. \T)C, Bm3nnın gerçeklpşmesindp riünya I kamu oyundan yardım istiyor ve I mrktupta şunlar deniliyor: . «Diinyada Insanlar artık tek I trk nümayiş, toplantılar halinde dpsil, uluslararası bir koordinas I yon halinde harekete geçmrlidir I ler. Dünya kamu oyunun Ameri î kaya (Yoter) deme zamam çok I tan gelmiştir.» Mektııp şöyle devam edivor: I «Vietnam savaşı, Amerikadaki | slyasî buhranı da su yüzüne çıkarmıştır. Halk artık hükümeti murakabo edememrktedir. Konpre yüriitücü ve millî iradeyi iletiri rolünii kaybetmistir. Amerikan milloti ciddiye alınrr.ıyan esya muamelesi görmüş, harış için oy vrrrnlpre savaş politikası sunulmuştur.» Gerçekten 1964 Başkaııbk seçimlerinde halk Goldvvater'i «savaş kışkırtıcıliRi» ile suçlayan Johnson'ı Amerikan tarihinin kaydetmediği parlaklıkta bir zaferle işbaşma getirmiştir. Fakat Johnson Beyaz Saraya yerleşinre Goldvvater'i mplekleştiren bir tutum henimspmiştir. Dolayısiyle Johnson'uı tutunıu milli iradcye aykın düşmektedir. Ba.şkanın Vietnam pnlitikasının hıına rajmcıı "n 70 orarında destcklenmesi de, Jomısnn idarcsinin katnu oyunu Mvaşın zaruretiıiR inaııriırması ve toplumdaki ortak tchlike karşısında birlesme eğiliminin tezahürü biriminde ynrumlanahilir. VCD'nin harekete geçireccği Amprikan vicdanına Beyaz Saraya dniru ynhı grtstertmrvi umduiru aniaşılmaktadır ki. böyle bir amaca katılmamak pek znrdıır. Mareşal Şen Yi konuşmssın» şöyle devam etmiştir: «23 eylülde verdiğim demeçten sonra bazı kimseler Çinli yöneticileri maceraperestlikle suçladılar. Ame.rikan emperyalistlerine mukavemet etmek için cıddî bir savaşa girişmemiz ve bu savaşın tehlikelerini göze almamız gerekiyor, Amerikah emperyalistlerle uzlaşma yolları aramak, bizim için Knıçef revizyonistleri ve Çan Kay Şek kadar utanç verici bir duruma düşmek demektir. Amerikan emperyalizmi artık bazı • kimselcrin iddia ettiği kadar güclü değildir. Prens Norodom Sihanuk'un dediği gibi, Amerikan emperyalizmitıe karşı koynıak İçin birçok ülkenin birleşeceği günün geleceğine kuvvetle inanıyorum.» Esir Vietkong! B. Russeil işçi Partisinden çıktı maksadiyle, Sl yıldır fiye bulunduğn tngiliz Işci Partisinden istifa etmiş ve üye kartını yırt • mıştır. Londradaki «Mahatma Gandi» salonunda düzenlenen bir toplantıda konuşan Russel, «adı îşçi Partisi olan bu partide üye kalmak için bir sebep göreraıyorum va istifa ediyorum» demiştir. Russel, bü B ertrand siyasctinitngiliısavasıkümetinin Vietnam İle ilgili protesto öte yandan Fransa Başbakanı Georges Pompidou, televizyonda yaptığı bir konuşmayla Cumhurbaşkanlığı seçirn kampanyasını açmıştır. G. KONSEYi TEŞEBBUSE GEÇTi RUSK DA KOMJŞTU WASHfXGTON Amerika Dışişleri Bakanı Dean Rusk, Millî Cezacılar Derneğinde yaptığı bir konuşmada, Komünist Çin'e şiddetle çatmış. bu ülkenin Güneydogu Asya'da barışın kurulmasına tek engeli teşkil ettiğini söyliyerek, Çinin Birleşmis Milletlcre ahnmasına taraftar olanları ikaz etmiştir. EyüpH.: Pakistan barış istiyor RAVVALPtNDt, (a.a. AP) Güvenlik Konseyinin 23 eylül'de tertiplediği ateş•kes'ten beri ilk defa olarak Hindistan'la memleketi arasındaki ilişkileri yorumlayan Eyüp Han, «Pakistan Hindistanla barış içinde yaşamak istiyor» demiştir. Cephenin bazı kesimlerini teftiş ettiği sırada konnşan Başkan, Hindistanı ateşkes hattını ihlâl etmesine karşı ayarmış ı «Bu dereceda arzuladıkları ateşjcese sıkı sıkıya baglı kalmaları kendileri için iyi olur» şeklinde konusmuştur. öte yandan B.M. Ger.el Sekreteri UThant, perşembe günü Güvenlik Konseyine sundugu bir raporda, Pakistanta Hindistanın Konseyin isteklerine uymadıklarmı ve bunu perçekleştirmek için her iki memleket nezdinde teşebbüse geçtığini belirtmiştir. Konsey, taraflardan a?keri kuvvetlerini, son silâhh çatışrnalardan önce işeal ettikleri mevzilere çekmeleriri i* KENNEDY'NİN TEKLİFİ NEW TORK Birleşmiş Milletler Gecel Sekreteri UThant, Amerikah Senatör Robert Kennedy'nin, Cenevre Silâhsızlanm» Konferansma Komünist Çin'in davet edilmesine dair Amerikan Senatosunda ileri sürdüğü teklifi incelemektedir. Öte yar.dan, Washington'da Dı? lşleri Bakanlığı sözcüsü, Senatör Kennedy'nin teküfinin Dışişleri Bakanlığınca tasvip edilmediğirıi soyiemiş ve demiştir'ki : «Komünist Çin'in ilerde silâhsızlanma müzakerelerine davet edilmesi hiç süphesiz gerekecektir. Fakat henün zamam değildir.» I Bonn, çok tarafh giiç için Londradan kahal istiyecek I.ONORA, (a.a.) ondra'daki Federal Almanya Rüyükelçiliğinin bir sözcüsünün belirttiğine göre, Federal Almanya Hükümet!, fnşiltere Dışişleri Bakanı Michael Stevart'ın NATO ile ilçili nükleer savunma pro.icleri konusundaki demeçleri hakkında tnçiltere Hükümetinden izahat istiyecektir. Ö;e yandan îngiîtere Dıçifleri Bakanlığı yözcıisü, însiitere'niu «Atlantik nüklper kuvveti» tasarı.«ından vazgeçmediğir.i lfade etmiçtir. So?cü. D:şişleri Bakanı Michaei Stewart'ın 7 ekimde New York'ta bu konuda verdiği deTr.ecin yorumlariyle ilgili olarak şur.ları söylemişlir : «îııçiltere'nin Atlantik nükleer kuvveti tasarısından vazşeçmeyi tasarladışı yolundaki yorumlar. jerçekten uzaktır. Insiltere, Batı Almanya'nın NATO'nnn nükleer siyasetine daha geniş ölriide katılmasiyle ilsrili «orunun herhangi bir şekilde rijzülmesi ^prektifrine inanmaktadırji L İsrael iiç yıla kadar atom güciins sahip olacak KAHİRE, an resmi «El Ehram» fazetesinde yayınlanan bir makalesinde, gazetenin yazı tşlerl müdürii Muhammed Hasaneyn Heykel, Arap uzmanların İsraelin iiç yıla kadar atom bombası yaparaği kamsında olduklannı yaı maktadır. Heykel, makalesinde, bu tehlikeye karşı koyrnak üzere, Arap lilkeieri ve özellikle Mısır için dört çözüm yolu oldugunu belirtmektedir. «El Ehram» yazı işleri müdürüne göre bu çözüm yolları şunlardır: O Atom silâhlarına sahip olma yanşına katılma, () Israele karşı yaygın blr siyasi hareket, ( * Atom silâhına sahip olma• dan İsraele savaş açmak. O Vakıt geçirmeden İsrael atom merkezlerini çalışamaz hale getirmek. Y Yunanistanda bir subay daha tutuklandı Atina la.a.'» Yunan Ordusundaki gİ7.1i ASPİDA Teşkilâtı ile il gili olarak bir kişi daha tutuklannııştır. Yıizbaşi Dckonomu'nun da tutuklanması ile bu mcselcye" ismi kanşanlardan tutuklananlann sayısı 12 ye yükselmiş olmaktadır. Aynca. Yorgo Papandreu aleyhtarı devlpt adamlarınuı konuşmalarıııı tesbit etmek üzere bir (rizll dinleme ma^ası» kurmaktan saııık olarak iki albayla, iki yüzbaşı tutuklanmıştır. Kongo'da bir iş adamı G. Baskanı adayı oldu LEOPOLDVÎLLE, (a.a.) eopoldville Kongosu Cumhur baskanbği seçimlerine Sirnon Muludiki adında bir iş adamı adaylığinı koymuştur. 1918 doğumlu Simon Muludiki, şlmdiye kadar siyasi alanda adı hiç dujiılmamış bir kimsedir. Bilindiği gibi, Joseph Kasavubu, Devlet Başkanlığı seçimlerinde adaylıjnnı koyacağını haber vermişti. Böylece, aday sayısı res men ikiye vükselmiş olmaktadır. Bir kaç gün önce Kasavubu'nun Başbakanhktan azlettiği Çombeye gelince. eski Basbakanın da, bu seçimlerde adaylığını koyacağı samlmaktadır. Kayhan SAĞLAMER I K.AVIP Nüfuı kâSıdımı kaybettim. Hük'jmsüzdür. Sakine Gursoy Cumhuriyet 12494 L Biraz kül biraz duman Islak gül » Derinlerde Şiiristan adlı şiirlerini saat 18.20 de kendi sesiyle sizlere takdim ediyor ÜMİT YİŞAR 1 ! !• talih gene size gülüyor gene dev cekîlıs gene 7 milyon tstanbulda 60 Apartman Datrest 5 adet 100.000 Un 10 adet 50.000 lira 50 adet 10.000 lira 100 adet 5.000 lira 500 adet 1.00O Ifn aynca 15 000 adet para ikramiyest parttntxın... istihbalinisin emniyetidir Bu okşam Ankora radyosunda Gerçi bütün bunlar artık geçmişî tahlilden ibarettir; lâkin bu memlekete hizmet için kurulmuş olan partiler ve onu kurmuş partililer için bunları sıcagı sıcağına mütalâa etmek ve halkın beğendiŞi şekilde hizmete çalısmak, daha doğrusu, hizmetini halka beğendirmeğe çalısmak hayatî bir zarurettir. Bilinmelidir ki partiler en act hakikatleri ve sert masrafları dahi tatlı dil, güler yüz ve alçak gönülLONPRA, (AP) Saray mah lülükle anlatmak ve kabul ettirfilleri Kıraliçe Eüzabeth Il'nin mek zorundadır. Bir serbest segünlerden beri, bir göz rahatsız çimde kimsenin kimseye kara gözlığı çekmekte oldugunu açıkla leri için oy vermiyeceŞi ve parfitnışlardır. Halen îskoçya'da Bal lerin mutlaka seçmene. her haremoral şatosunda bulunan Kırali keti ve her söziyle kendini sevdirçenin bundan bir süre önce civar meye ralışması hakikati bu sefer daki tepeîerde avlandıgı sırada ( de bütün çıplaklığıyla meydana gözünün hafifçe tahriş olduğu, , çıkmıştır. Bunu görmemek büyük tedavinin iyi netice verdigi an ! gaflet olur. laşılmaktadır. j B. FELEK İngiiiz Kıraliçesinin gözleri rahatsız âKBANK R«lrlâmmllk SPASMOCIBALGINE C I B A SAYIN DOKTOR ve ECZACILARA ( Spazm çözücü ve ağrı giderici ) satışa arzedilmiştir Dâncıük: 9305/12497