Katalog

SAHİFE İKİ CUMHURJYET IIIIIII1IIIIIIIIIIIUIIIIIIUÜL 10 Ocak 1965 nı^ffiırfffinııififiırııifrrırrrrnifrifrifrrrrrnrrnrfffrffrffffrrrıifrrrrrfrffffnrrfrrffffffrfffffinıiffirıııifnııı=fifi Biraz sabır... Hayat Dergisinde Sadnâzam Mahmut Şevket Paşanm hâtıralan yayınlamyor. Bildiğiniz gibi İttilutçılar, meşhur Babıâli baskmı fle iktidan ele gçirince Mahmut Şevket Paşayı Sadnâzam yaptılar. Paşa, 1913 yuında Babıâliye otomobiüe giderken tabanca kurşunlariyle öldüruldu. Böyle dağdağalı zamanda hükümctin başında bulunan kişinin hâtıralarr elbette ilgi çekicıdir. O sıralar Birinci Dunya Savaşını hazırlıyan kaynaşmalar içinde bulunan Batı, Osmanlı Imparatorluğu sııurlan içinde bır nufuz yarışmasına da gınnişti. Gerçi Osmanlı Imparatorluğu bayrağivle, hukumetiyle, ordusuyle, gorunuşıine bakılırsa bağımsızdı. Ama bu görünüş altında yatan gerçek Çok acı idi. Ve Batı kapitalizmüıin oyuncağı dunımuna düşmüştü Hasta Adam . Daha sonra savastan yenik çıkan Imparatorluğa karşı Batılılann gerçek dilekleri Sevr AntUşmasiyle açığa konmuştur. Turkiyede şu günlerde yabancı sennaye ve dış yardım konusu taze bir tartışma ortamı yarattığından Mahmut Şevket Paşamn notları arasında okuduğumuz baa parçalan köşemize almak istedik. Bu satırlar yabancı sennaye ve dış yardım konusunda gözfi kapalı olanlan biraz uyarabilirse faydalı olacaktır. Mahmut Şevket Paş» şöyle yazryor: «31 Kânunusani sabahı erkenden Almanya ve Fransa Buyukelçilerıne gıttım. Almanya Buyukelçısı ıle de goruştum. Buyuk devletlenn aracılığını istedığımızı bıldırdım. 67 milyon frank borçlanabılmemlz ıçın Alman Buyukelçısınden kat'l vaıt aldım ( ) Aynı gun hukumetçe 20 maden imtıyazının venlmesını kabul ettlk. Bu maden ımtıyazlarını ısteyen ış sahıpleri, uzun zamandanberi oyalanıyordu. Bızden onceki hukumetlenn bu oyalamadan maksatları, iş sahıplerını muracaata mecbur bırakıp para almakmış. Yanl aynen Sultan Hamit devrınde olduğu gıbı. Beyazıt Şışli ara•ında tünel yapılması projesj de bu suretle uyutulmuştu. Bu tunell projesi hukumetçe tasdık ecfclmış, Padişahtan iradesı bıle alınmış olduğu halde, harekete geçılemıyordu. Eskı Sadnâzam Saıt Paşa, bu lmtıyazı vermek ıçın Deuvsche Bank'tan 15 000 altın ruşvet istemış. Bunu Almanya Buyukelçısı Baron Vangenhaym bızzat bana söyledı. Gene Alman Buyukeloısı dedı kı «Bunun uzerıne Alman, Ingılız ve Fransız malıye gruplan, Türkiyeye borç vennemek uzere karar aldılar » Bu mesele uzennde tahkıknt yaptım Ögrendim ki, bir Fransız flrmasının temsılcısi de, bu Beyazıt Şışlı tünelı ımtiyazının Almanlara değü, kendılenne verılmesı Için, Osmanlı hulcumetine 3 milyon altın teklıf etmış. ( ) 3 Şubat pazar ( ) Oğleden sonra Babıâhye geldım. Deutcbe Bank Müdürunu kabul ettını. Topçu kışlası talımhanesı içın bu bankadan yanm milyon altın istıkraz etmemiz meselesı gorüşüldü. Müdur bana Sızin gıbl namuslu zatlara tam itımadımız vardtr, dedı, lâkin ne vakte"kadar ıktıdarda kalacağımzı bılemeyız Kamıl Paşa gelirse işımiz ne olur?» Işte o zaraanki Osmanlı devletinin hâli Ve yabancı sennayenln Türkiyeye dıvranışı Aradan çok zaman geçti, ama değişmiyen, mületlrrarası alanda fink atan yabancı kapitalin nitelığıdir. Türkiyeye gelen yabancı sermayenın Kongoya gidenden başka nitelikte olacağına dair kesın bır kanıt yoktur. Eğer bir milletin şuunı bu turlu ılişkilerı denetliyecek kadar uyanık olmazsa işlerin sonu pek kötu olur. Yabancı sermayeye verilen imtiyazlann içini dışını ve bütün olanaklannı halkın bilmesi gerekir. Şündi bu satırlan okuyanlara »oruyorum: Sizler 1950 denberi Türkiyeye yabancı sermaye olarak geleni ve bu gelen sermayenin kânnı biliyor musunuz? Verilen imtiyazlann neler olduğunu biliyor musunuz? Mahmut Şevket Paşa zamanında da halk bunlan bümezdi. Hele yabancı şirketlerin Osmanlı ricaline tekliflerini hiç bilmezdi. Mahmut Şevket Paşa da bunlan açıklıyamaz, not defterine vazmak ve «usmakla vetinırdi. Şimdi bunlan okuyup da: Vaaaay, neler oluyormuş o zamaniar di>e şaşıran okuyuculanmıza beklemelerinı tavsije ederiz. Eğer elli yü geçerse aradan, ve olmezlerse. yarınki dergilerde geçirdiğimiz yıllann devlet ricaline aıt hâtıralan okuyup, oğrenebilirler. MIIİİUT =haberleri | EDEB! KONULAR I DUSUNCELER "Boykot,. başlıyor lllıiııiiirıııılü yiirııııliiıı İIÜIOTII Şiirde basamaklar 'Jalma Jrfan Strhan on zamanlarda bir şairimız; Ceyhun Atuf Kansu, sanatını tumujle toplum yaralarına vonelt ^ tı. Her yenı sıırınde, bır jenı yonunu aydınla tıjor dertlerımızın. Örtulerımızı arah\or kalemıyle, ısığını tutu\or sanatının . Istesek de ıstemesek de goruyoruz acımızı. Cejhun Atuf Kansu sanatında bu noktalara nerelerden baslayıp ulastı geldı' Yırmı \ıl once ne konusuyordu bu saır, şımdı ne sojluyor' 1944 tarıhını ta'iyan kıtabmı açıyoruz Kıtabı nın adı Bağ Bozumu Sofrası îlk sayfava Sokratın bır duasını almı<: «Ev sevgıh Pan' Bana ıç guzel lığı ver» Şıırlerının ısımlerıne bakıjorum, saır o zamandan gerçekçı. Boyuna, vanına \oresıne bakmış Bır şıırının adı cGuzel Kavaklara Karşu : Benim oz ağaçlarımnnız, Doruğu ısıklı kavaklar. Damları dıregı evlerin, Solnklar, sesler, dfisler sende Sende türküsü telinlerin, Acı çünlerde, düğun şenlUinde. Bır baska sıırının adı Şu Kaba Yelın Ardından : Şu kaba velın ardından Bekle Yeşermış olarak, Taze bır şarkıyla toprak, Tarla tarla u\anacak. «Buğday Tarlasına Şıır» de Bngday, için gelıncikli, Sarı kırmızı boncnklu Hem bauklı hem çiçekli Butdav yârim olor mnjun? Bir al gelıncık olaıım, Yanıbasında lülevım. Bahar yelinden deliyim, Bnfday yârim olnr musnn? Dıve yakanvor tum Anadolu ınsanı yerıne ayfaları çevırı>orum ve Irgat ısımlı şıırın onunde duruvorum • Testısı kuçuk bır golgede, Bır ahlat golgesınde uyur. Ekmeğı, toprağa gulmede Yol knısında taze çayır Tarlajı yol yol bellemekte. Gın\or ıkı demır dışle, Toprağın gızlı ruyasına, Sona varacak bu gıdı>ile, Tarlanın ote kiM^ma çıinkü hıddetını, acılıfını, yalınlıgını anlamak kolaylaşıyor. Yırmı >ıl once urkmeden Irgat şıırını çızen kalem, bugun neden ığrenmeden cBıt» jolu na mısralar dızmesın 1964 vılında yazdığı \e YÖN dergısınde ya>ınlanan sıırlerınden bırınde ısığı toplumun govdesındekı bu pıs jaratığa tutmus «\dam suskun.. Baktı goğsündekı bıte Asalak boceğı voksullnğnn.. Sahı nerden aldı? Kolay bu : bedava aldı bir han odasından, Gurbetçılerin eskı vorjanından aldı. Daha eskılerden seferberlikte Sarıkamıştan aldı, Tek gömlegi vardı, onnnla aldı. Tntuldnçu gündenberi suların bası Susoz bedeninin sıcaklığından aldı. Beslene beslene yüzvılların voksnlluğundan Gelivordu toprak dıizeni bozulmakla Yapısmış bırakmıvor vıjıtlıçın kanını Emnordu habire Çayıralanlının goğus toprağını.» aska şaırleriınız de gerçeğe bakmu. Goz ucuyla da olsa görmüs gerçefi.. Ama yarayı görmek >etmivor ki.. Tum sargılan açmak, çırıl çıplak sermek ortaya ve çaresize yol göstermek, yön çizmek çerek. tşte bakın en ummadığımız bır şaır de, Cemal Yesıl de gormuş gerçeğı, yol uğrağı soyle bır bakı\ermekle Rubaıler ısımli kıtabı onumde Bu, şım dı>edek elıme değen kıtapların en luksu Kâfıdı Fransız ma!ı Fransada elle vapılmı? Bunun boyle olduğu kıtabın basında yazılı. Cemal Ye«ıl kov gerçeklerını şoyle gormu? • BİR KÖT Yar \olculuğum, bır de kısın geçtımdı, her«ıev değı«ık : eskı çamur, toz şımdı. Toprak buranın herşeyıdır Ev, dam, yol; Ekmek te katık ta bozkırın bır çeşıdı. BİR KÖYLÜ Puskurme alında ter, avuçlarda nasır Üst baş vamalık bohçası artıklarıdır, Yokluk baba mırası dağarcıklarda Soylet, ya kaderden ya seferden açılır Hepsı bu.. tnsanın <pekı » dıje sorası gelıyor Cemal Yeşıle «pekı ne edelım'» Cevhun Atuf Kansu da bır sıırınde seferden, Kaderden, çıleden soz edn or Hem fıkır, hem şıır jonunden guclu olan bu şıırı tumuvle alıyorum : BAĞIMSIZLIK GÜLÜ Yerden alıp, o rölö Hanci gulu? Bır topçu neferının Sakarvalı yaz toprağında, Sıcak kan gülü. Alıp koklamak o Hangi baharda? Türkçenin Szgür kırlarında Türklerde bnrcn bnrco Bılgeligin and giilu. Bır basmadan alıp o gulü, Hançi basmadan? Nazilli fabrikasından Pamuğumuzdan emegimızden b»k gülü. H»yr»t ellerınden ajıp o gulü, Kimin ellerinden? Vr.aii Tekssslı çobanlann, Bilmedigi, agmns ean vermedifi, Türkiveli o çıleler gülü Yerine kovmak, kntsamak o gülü, Hanrl yerine? Mustafa Kemalin bahçesine Bir nlnran suladıgı, besledigi Yedi veren bagımsızlık gülü. ! Hakkın ve halkın teminatı Yazan: N. Ruhi ÖZÜARI Hâkim. valandaş hak ve huku rılmasuıda hiç bir sakınca buluna kuna hukmedeıı; bir şahsın hava maz. Bılâkis ış, kulturlu ve daha tına son verebilen; kanyı koca ehıl ellere verilmiş. vatandas hudan. e\(âdı anadan avırabilen; A kuku teminat alfma alınmış olur. najasanın getirdiği j eni muessese Her tıp mezunu doktordur, faile Yasama organının kabul ettiği kat her doktorun operator olabile hir \asa\ı iptâl edebilen kişidir reği iddia edilemez Zira her mes Bir halk de\imi ile. «Peygamber leğin ozel kabilijet isteyen taraf postunun sahibidır» lan vardır. Beceriksiz ve eli >atBu kadar geniş yetkiye sahip ul gın olmavan bir cerrah. muhakvi bir hizmet gorevlisinde pek çok kak ki Ui ve guvenilir bir cerrah ifitun nitelıklerüı bulunması ge değildır. Bunun gibi, i\i bır hukukçu da rekeceği muhakkaktır Hak \e hukukun teminatını (eş hıc bir zaman ivi bir hâkim anlakil eden bu nıtelikler Mecelle de mına gelmez. Çunkıı hâkimlik de en guzel ifadesinı bulmuştu Me pek cok ozel kabiliyet isteyen bir celle 1792 maddesinde aynen meslektir. Hâkim, duruşmada oto«Hâkim; Fehim. mustakim, emin. rite kurabilmeli ve hurmet telkin hakim. mekin \e metin olmalıdır» edebilmelidir: hâkimde serl tntikal kabiliyet olmalıdır: fikirlerinl der Biz bu >azınıızda, hepsi bir ara muhatabının sosyal ve kultürel se va geldiği zaman vatandaşta ger vivesine gore ifade edebilmeli, ko çek «Teminat» duvgusunu yarata nusma ve takirir kabiliveti bulun bılecek olan niteiiklerden. «Bilgi malı ve feragatle çalışabilmelidir. te «Kabılnot» uzerinde duracağız. Butun bunlar kısmen çalışmakia Zıra, \atandaş hak ve hukukunun elde edilebilen ve fakat daha ziteminata bağlanabilmesi için bazı \ade yaratılıştan mevcut olan va tedbirlerin ahnması ve bir takım oz .vapıdan gelen niteliklerdir. yeniliklere gidilmesi gerektiği ka Stajdan sonraki imtihanda bn nısmdayız. niteliklerin de gozonunde bulunBugunku staj sistemimiz hic bir dıırulması. vatandas hukukumı bl pratik fa>da sağlamayan ve sade raz daha teminata bağlamış olur. •Hâkim teminatı» deyimi. dillece zaman kavbına sebep olan bası bos kontrolsuz bir sistemdir Filha re pelesenk olmuş, mânâ ve makika. >eni Hâkimler Kanunu tasa hivetini bilmeven kalmamıştır. Ve rısı ile stajdan sonra bir imtıhan bu mutlak teminat. tecnıbel) v« ongorulmekte ise de. bunun da kabili.vetli hâkimleri büyuk. SO<Pbeklenen neticeyi vereceğini um val imkânlan geniş merkezlerde toplamıjtır mak fazla iyimserlik olur Bir meslek ve sanat sadece go Bugün Ankara veya tstanbulda rerek ve duyarak değil, bizzat ya bir katil olavı mevdana gelmekte, parak oğrenilir Simdiki sistemde Van veva Hakkâride de aynı sue hakim adayı. sadece dinlemekte ışlenmektedir Milyonluk hukuk pratik imkânını bulamadan hâkim ıhtilâfları Batıda da vardır. Doğusıfati ile bilfiil çalıştna durumun da da Ancak bir yerde böyle bir da kalınca da pek haklı olarak bo dâvava vıllann tecrubesine sahip calamaktadır. Tecrubesizlikten ge bir hâkim bakarken. diğer tarafta len bu bocalamanın vatandas hu «tajını hemız bitirmiş bir hâkimin kukunu zedeleveceği ga>et açık bakması karşısında vatandas hak hr. ve hukukunun tam bir teminat al Bu noksanın giderilebilmesi için. tında olduğo ileri suriilemez. Çabelirli bir devreden sonra stajye lıskanlığına ve ivi nivetine rağre fiilen çalıjma imkânı verilme men, tecrubeli blr arkadaşla birdahl lidir. Boylece o, daha az bir so likte çalısmak tmkânından rumluluk içinde ve hâkiminin mahrum boyle genç bir arkadaş. kontrolu altında isıicvap ve tak adlî hatava duşebilir. rir alışkanlığmı edinmiş ve gele Vatandas korkmadan ve emin ceğin buyuk sorumluluğuna ken olarak mahkemeve gelebilmelidir. disini hazırlamış olacaktır. Bu Gandi'nin dediği gibi. «Adaletten nun için de aday. ilk ve hazırlık doğan korku, adaletsizlikten doğan tahkikatı işlerinde çalıştinlmah korkudan daha tehlikelidir.» dır. Esasen vuksek derecell hâkiO itibarla. adalete olan inanrin min vesayetl altında bulunan ve korunabilmesi. vatandas hak ve hu fuzull bir muessese olan Sorgu kukunun tam hir teminat altına Hâklmliğini. icabı halinde baskâ alınabilmesi için. tesbit edilecek ıip, hazırlık tahkikatını polis ve mahrumiyet bolgelerinde sosval >a Jandarma eri yapabildiğine go imkânlar yaratmak ve ek ödenek re, uç beş ay sonra hukum verme vermek suretiyle, her yargt cevdurumuna gelebilecek olan bir resmde en azından bir tecrubeli adayın, hükim veya savcılannın ve bilgili hâkimin r»lısmasinı sağ kontrolu altında bu işlerde çalıştı lamak gerpktır iMiıııııımıııııım rnuTnı ı Bakırkoy ılçesıne bağlı Mahmutbey bucağınm Şamlar ve Kayabaşı koylerı kendı butçe imkânlanyla yol ve su ı;lerını halletmışlerdır. Bunlardan Kayabaşı koyu 3.000 met re uzunluğunda kaldırım, Şamlar koyu de 3 bın lıra sarfıyle koy ıçıne kadar ınen su yollarını yaptırmışlardır VılSyet, koylenn bu çalışmalarmı ızlemekfe ve tesvık etmektedır tki köyde yol ve şu işlerini halk haUetti Yanndan itibaren derslere € boykot» edecek olan Teknıker okulları öğrencılerı, bugun bir mıtıng yapacaklardır. Sultanahmet meydanında saat 10 30 da toplanacak olan oğrencıler Yerebatan yolu ıle Mıllî Eğıtım Mudurluğüne kadar yuruyeceklerdır. 1961 yılmda yapılan 7. Mılli Eğıtım Şurası toplantısında alınan kararlann hâlen uygulanmadığuu ve kuruluş kanunlarının dahı mevcut olmadığmı, kendılenne yedeksubay oğretmenhk hakkı verılmedığıni ılen suren oğrencıler, yarın sabahtan itibaren başlamak üzere Turkıyenın yırmi altı vilâyeünde mevcut olan okuliarda derslerı boykot edeceklerdır. B r Nodir Son eseri AMU6INDAN Bir devrin hikâyesi I KİTABIÇIKTI faydalanmıştır Yoîcuların taşmabılmesı ıçın 1dare ortalama olarak gunde 327 otoI bus, 71 troleybus, 41 de tramvay çalıştırmıştır Kendı oz toprağına değıl, Bır başka sevınce bu emek. Guluverınce jesıl jeşıl Kasaturalı kadının O uzaktan o\le geçecek duruşmasına başlandı Kalbının en kutlu ^erınde, Edımekapıda, annesıyle munakaSofrava duasını \a^dı. şa eden Remzıye Guveyler adındaSu genış dunya uzennde, kı bır kadını kasatura ıle kovalıyan Bır parça toprağı olsaydı Sevım Tanınmış'ın yargılanmasma Gonlura Hurnyetındır ısımlı sıırınde Kansu dun başlanmıştır. Duruşmada buluşojle konuşu^or nan dâvacı Remzıye, «Sevımın an<tlk sıcak somunumu bir dılenciye \frdira.» nesı kocamla ılgılenıyordu Bu yuz«l çurtmasi çalınan çocnk için döfüstöm.» den munakaşa ettık Kocasının ka«Bütün e\ler htp bana çevinnis gozlerinı, saturasıyle bana saldırarak, yaralaDüiündüm hürmetı toprak toprak düsundüm.» mak ıstedı. Fakat ben ehnden kasa«Bir iyilık vağmuru sardı beni ıslandım, turayı aldım, sonra da karakola Güfüm euiüm iyilik datıtacajhm yolda.» teslım ettım' • demıştır Hurrıvete Övgu ı«ımlı «ıınnın bır bolumunde : İ.E.T.T. bir yılda 156 milvon «Hev sabanın kutlu olsun yolcu taşıdı Ben, altın emeeı öpmek için yollara dusmü^üm» 1 E T T ıdaresıne aıt taşıtlarda Dı\e ha\kırı\or geçen yıl içinde 156 milyon 652 bın ımi kınk dökuk, kımı kolsuz kanatsız, kımı 392 yolcu seyahat etmış ve 70 mılıvice snıclu siirlerinde. yirmi yıl önce Ceyhun jon 958 bın 282 hra odemıstır Atuf Kansu avaklarını verden hiç kesmeden, Yolculardan 107 560 565 ı otobus, gozlerinı kırpmadan, ürkmeden utanmadan hep 29 997 079 u troleybus, 12.873.947 sı gerçe|e bakmıs. Bunu ojremnee artık sairın butramvay, 6 220 801 ı de tunelden Turkıye LâsükIş Sendikası. bır hafta surelı ve 80 kursıyenn katılacağı serı s«minerler duzenlemıştır. 52 hafta devam edecek semmerlerde 4160 ışçının eğıtılmesı mumkün olacaktır. Toplu sozleşmedekı hukumden yararlanılarak organıze edılen seraıner, pazartesı gunu başlıyacaktır. Işçıler, bır hafta sure ıle ışlerınden mezun sayılarak, haffalık ucretlerını de işverenden alabileceklerdır Semınerlerde • ışçının ışletme sermayesıne ıştırakı, toplumsal ılışkıler, demokrası duzenı içinde sendıkalar> gıbı çeşıtlı konular ^er almak tadır Lâstikİş Sendikası eğitim semineri duzenledi S AST CEHENNEM ANKARA SANAT Tıyatrosu DANSI (Totentanz) 15 Ocak Cuma Suareden İtibaren K Yazan. Yoneten: August Strindberg Semıb Sergen Paaartesi harıç her gece 2115 de pazar gunlen 15 30 da r SULTAN GELİN Beledıye Zabıta talımatnamesınin 2 maddesınde bır değışıklık yapılarak bır kısım umuma açık yerlerde ve taşıtlarda sigara ıçmek >asaktır «Dolmuşta sigara ıçılmez» şeklınde levha asılması mecbunyeti konulmuştur Talımatnameye konan bu hukum 15 ocaktan itibaren yururluğe girecektır Dolmuşlarda sigara içmek yeniden yasaklanıyor İKOdiKSAHüiEIILVIIimi Sezonun Alkış Rekoru VEFAT (Kocamustafapasalı Burhan Bey) çarşamba sabahı geçırdlgi ellrn kazadan kurrulamıyaralc vefat etmıştır Cenazesi 10 Ocak 19€5 Bugunkıi pazar gunu oğle namazını mutaakıp Kocamustafapasa Zumbul Efendı Camıinden kaldırılarak Zınclrlıkuyu aıle kabrıstanına deftıedilecektlr Allah rahmtt eyliye Aileri re Ç«uklan Ilâncıhk: 4480 404 BURHANETTİN HANİBU 100. Oyun (Son iıç Hafta) Pazar hariç, her gün 1815 de pazartesi geceleri 2115 de Onbes. gunluk bilet satışa çıkarılmıstır. Yenişehir Ihlamur Sokak No: 7 TELEFON: 17 81 71 HAS: 84/398 ELEMAN ARANIYOR L~ j 1 8 O . TEMSİL Reklâmcılık 70/420 Vfujde! Yedek yaka ve yedek kollu yıiksek kalite 0 1 Çarşamba Cumartesı Pazar Yeniköy Boüaziçi Lohalinde GEORGE STEEL GITARI : Çarşamba • pumartesı Yenikny Boğazıçi İ Lohalinde GEORGE STEEL GİTARI Pazar ; •"»*«•»*•«#& OCAK 10 RAMAZAN 7 î •3 9 O V E J 7 23112 21 U 46 16 59 18 37 5 35 1 2 25 7 23| 9 47 12 00 1 38 12 37 O ı l\i 1 BUYÜK BÎR SINAİ MUESSESE universıte mezunu işletmecilık İ uzerinde ıhtısas yapmış, ımâl uzerinde tecrubesi olan eleman an î yor. Ecnebı lisan bılenler tercıh edılir Muracaat: Plastel Plâstık • ve Kauçuk Sanayıi A. Ş. Salhane sokak No. 6 Topkapı. * Ilâncıhk: 4450 409 MTCTfrtZMTM n «EMOOİluAt Dr «.MMHMtlDt (.ÜHt Ttp Kaabrvttruuif Cumhunyet 416 1 akso CUMHURtYliTr'in refrikası Cumhuriyet'e un TERYLENE (Nylontex) GOMLEKLEIU Turkıyenın ^ P Her Urafındaki Maruf Dukkanlarda utıja arzedlldl. Doğu Reklâmkol (Even) 296/418 TRAFIK KAZALARİ Güner Selçuk Mil&nodan yazıyor: OtomobUleri ile Türkiyeye giden turistler hep bizdeki trafik düzensizliğinden şikâyet etmrktedirler. Şoförlerimizin kaidelen hiçe sayması, yollarda emniyetı mektuplar Devlet haslaneleri rcaba kime bakar? BOZKIRDAKİ Bozkırdaki Cekirdek 85 86 Oyle Mudurum! Yuz parayı ben \erdım. Gunde yedi buçuktan onbeş gunluk, yuz on iki buçuk kutuş eder. l u z on beş verdi bu Cuıci, yuzluğu de alıp cebine ko\du. Deraek bili>or ki. .Neden yuz on iki buçuk?» dıje sormujor. Cmci, bır an şaşırdJ, sonra bahtuıı bır daha denemek içın Onbaşıya donup bağırdı.: Neji soracakmışun?.. Burası neresi onbaşı? Burası mahkeme mi ki tanık dinliyor bunlar? Suncacık bebenin tanık lığı mı olur?. Mudurse, mudurluğu okulda Mudur >argıç mı? Zorla paramı aldılar, dâvacıyım Hırsızımı savcıja gotureroezsen, gerisini kendin duşun!.. Bak bakalım. Genel Komutanlığa telgrafı çekmez miyim?... Senin ode\in, tutanağı tutup, bizi savcıya vermek Onbası, Cincı Nezırin ne bulasık herıf olduğunu bilıvordu. Bıran durakladı, tutanağı tutup isı Savcıya aktarmayı daha tehlıkesiz bularak Esefe isaret ettı : Turu bakalım karakola Esef, yardım ıstemek içın, hiç kımsenin yuzune bakmadan yürumüstü ki, Müdür Halim Akın, syaga kalktı : Durun! Ben de gelıyorum.. Esef ayrıca ıftira dâvası açar mı, açmaz mı bilmem, ama ben bu Cinciden dâvacıyım! Cinci bir an ürktu, sonra hemen kendısmı topladı : Senın juzunu sımdi gordum! Adını bilmem, sdımı bilmezsın! Ne dâıasıymıs? Niyetin bize iftira etmekse, vağma yok! Çevresine baktı : Tanıksımz llcazlılar, bizi boğacak bu elin ysbanı Kasaba meydanında, falcılık ettın, mnska lattın. Eczacı olmadıgın halde şuna bana uydnrma USç verdin. Hadi karakola'.. Sakın kaçmann, Ç E K İ R D E K // Y z n : KML T H aa EA AR İ Bozkırdaki Cekirdek Bozkırdaki Çekirdek 87 yım derken yırttı ağzını Okulda öğretmedıler mi? Insan, kendı hakkını, kendisi almaya kalkmaz. Ksnun yollanna basvnrur. Yurt Bilgisınde okuduk ögretmenim Okudunsa büsbütün kötü Bir sey olsaydı, hapse girseydin, enstitüye de almazlardı seni . Almazlardı ögretmenim Yüz on iki buçnk kurus yfizünden Para için değil ögretmenim Bu Cinci, yanına girdik gireli, bize, iki lâfta bır, «Itoglu it Kahpe dölii» dedi durdu. Çagırmıys ömer Ağam gelmiyeydi de, göreydin bakalım, Cincide, cincilik mincilik kalıyor muydu?.. Müdürle konusurken bir yandan da Esefe kulak veren Zeynel Afa, birden, kahkahalarla gülmeye başladı. Cincive yanm kllo esrarı, sabahle yin, kendisi getirmis, dükkan aranıp «mal» bulu nursa, rezi! Cincinin ilk sopada kimin getirdigini söyliveceginden korkmnstu. Emine öğretmen kesilmek bilmiyen bu kahkshaların sebebini merak ederek, lıerifin morarmış suratına arastıncı bakışlarla baktı, sinir bozuklnğundan, daha doğmsu, korkudan güldügünü anlavınca. Millt Eğitim Bakanlığmm külustür cipi, bu kez ügazdan Yusuflu Esefi de alarak iklndlye doğru yola çıkmıjtı. Arabayı Nurl süruvor, arkada oturan Esefi eni konu sorguya çekiyordu Kasabalıyı gozum rutmadı benim pek, Esef Ağa!.. Ne dersin, koyluler de boyle ml? Kasabalı az biraz düzenct olur ama oğretmenbn, hiç bir yerin kasabalısı Clndye benzemcı. (Arkası rar) onbası, kımseyle de konusmasın! Sa\cıdan dükkanda arama yapılmasını istiyeceğim. Bakalım, neyin nesiymis o haplar?.. Candarma Onbaşısı kolundan tutonca, Cinei Nezir, hiç sıkılmadan hemen yelkenleri suya indırdi. Dukkânında yarım kilo esrar bulundugu için, arama sözü iflâhım kesmısti. Aflamalı bir sesle yalvarmaya başladı : Hemserilik böyle midir Zeynel Afa?.. Elin vabanları bizi, goz gdre bitirecek Bu itoğlu it, az kaldı ki, kolurau kopara İki lâf da aen etsene Hacı Zekeriya Biz simdi . Hacı Zekeriya, Cincinin söziinü kesti : Hemserilikmis Ulan senin gibi rezil var mı? Ulan, senin yüzunden, biz inıan içine hiç mi çıkamıyacağız? Ulan Allah belânı vere Ulan aen hiç iek durmaz mısın namussaı? Hakçası arava gırmemektir ya, «Deli ntanmaz, sahlbi utanır» denilmiştir. Müdür Halim Akına yalvardı : Bu kez, bize bagısla bu alçagı Müdür Bey. Bu kes bu dümbfik, bilmezden, zorln yere çarptı kopasıca kafasmı Çok kıımış gibl yumruğnno masaya vurarak bagırdı: Dsha durmakta, «Sıvnsayım da, tatlı canımı kurtarayım» demekte ml hiç? Ulan Salih Onbaşı .. Şuna bir candarma saman yetiştirmek yok madur, taerif? Şnnn yere yv kıp kemiklerini kırmak yok mndar? Birkaç kisi, Cinei Neziri ite kaka uzaklastırırken Haeı Zekeriya ds Müdür Halim Akını otortmnş, Cineinln rezflllklerinc'en birini anlatmaya başlamıştı. Emine Sgretmen, dargin bir sesle Esefe sorda: Sen ml kanattın, adamın »fnnı? Bls kanatmadık Sğretmenlm .. Sop»yı çektt M biıe vnrs . Omer Afam araya gfrdl. Kartnia sağlayıcı tedbirlerin aünmaması, memleketimizde araba kullanma vı maalesef tehlikeli bir macera haline getirmiştir. Her yıl bin193S dotumlnvum. 114fi da ierce vatandaşunızın dlraesıne sancı vuzünden bır eozum sebep olan bu felâketin önüne kör oldu Kendım I ıncı sınıt geçebibnek için aşağıda belirttı marangozum. 1955 te amelı ğim hususların ilgüilerce nazan vat sonunda ıkıncı îoziım d> f itibara alımp trafikte nizam ve kapandı. Sımdı pıva^ada a / eraniyetin sağlanması icabetmek vdvmıve ile çahsıvorum. tedir. Gözümün bırınin amelnat a) Şehir ıçindeki mubim kavnetıce'i acılacaSı ortava çık şaklara trafik lâmbalannın kotı. Fakat SO lırava ıhtıvar îO nulması. oldujuno sövledıler. Şu ışin amması olmas* iyi o b) Trafik kaidelerüıe uymılacak. Herhangı bır vatandas ve yanlann cezalandırüması. (BıEfendim ne olmuş, nasıl ol zim trafik polislerirniz sadece va muessese tarafından hu muş, kısaca derdimizi anlatalım. ıçküi veya ehiiyetsiz olarak ara vardım vapılırsa ben de ısı Enalan köyünden Ali Ceyhan ba kullananlarla dolmuş şofor Sa kavasmus olacatım. Bor ısminde biri, ikinci sınıftaki kı lerine yasak ılan verlerde müş cumu ndiveretımr daır he» zı Elif Ceylan için doktora git teri aldıklan için ceza kesmektdrlıi senedı vermeje hazı mis. Doktordan rapor istemis tedir. rım Yardım heklıvorum öyle bir rapor vermıs ki bn siv c) Polıs ekiplerinin şehirde ve (smaıl Ersov rı akıllı dokter tam iki sy. şehir dısında devamiı olarak geDerecevıran knvünden Gorüyorsunnz ya, biz, daj ba zip kaidelere uymryan, tehlikeli R n 1 n sında millî eğitim yspacsğız dı ve lâübali şekilde araba kulla ve çırpınırken, bu iki aylık ra nanlara ceza vermesi. por, insanı çileden çıkarır mı" Türk şoforlerının rıayet et Cıkanr. medığı trafik kaıdelerı Şimdilik, Saflık Sosyal far 1) Sağa veya sola dönülecegı dım Bakanlıfından soralım: zaman bunun evvelden bildiril 1 Hükümet tabibi, kaç gün mesi. (Kolun çıkarılması kâfi de luk rapor verebilir? tıldir, geceleyin görulmez. Işaret 1 Bir haftadan faıla vere lâmbalan kulUnılmslıdır ) miyeceğıne göre, kime, bangı 2) Kavşaklarda yavaşlamak ve dayıgına ve kaç liraya ve kaçın kesisen yollar esit derecede ise cı olarak böyle rapo? verdi. sağdan gelenlere yol vermek. 3 Millî egitime ystınlan 3) Araba ârtzalandığı takdır milyonlarea lira masrafı, veri de (bilhassa geceleyin ve şehir len emek vatan çocakları rapor dışında) 100 m geriye üçgen şek alsın da okumaıın dive mi olu lindeki işareti verleştirip yolun Vmerıka'dan Dr. S. D yazıvor: yor? kenanna çekilmek. Hukumet neden yalnız vurt Not: Bızzat çocnk babası, kı4) Yokuş ve vırajlarda hiç bır dışındaki işçilerin dovizlerinı 499 zının pamuk tarlasınds küçuk sayılı kanun gereğince resmî kursurette araba sollanmaması. çocuga baktıfım ıtiraf ettı. Bu kaidelere riavet etmiyenler dan alır da savısı blnleri hulan şiddetle cezalandınlmadıkça mem Doktor, Muhendis. Kimvager ve Kınık Eralan köyü leketimizde trafik kazalannın ar diğer serbe«it meslek erbabınınllkoknla Md. taca*ı şüphesizdir. kazancını bu kanuna dahil ermez? All K»xan Bakanhk ne der acaba! isci DÖVİZİNE Öİİ DAİR