Katalog

Aemınuz lao4 CUMHURİY£T ttttg J Müzik ve Sahne Danışma Kurulu toplanlıy a başlıy or Pazartesi başlayıp çarşamba günü sona erecek olan CüSfiurıyet \iiıiiiı ıliiıı\ iiıııı/ılii önemli bir merhale: I toplantılarda müzik ve sahne I ve bn konuda alınması gerekl tedbirler. 12 Bütün bn konularla yakından ilgili dilek ve teklifler.» «Müzik ve Sahne Danışma Kurulu» üç gün süre ile Güzel Sanatlar S Müzik ve Sahne Sanatlan önemi olan bestecilerle yazarların Akademisi salonunda gündeminde alanında bize has millî ve devrimci daha çok sayıda yetişmeleri ve vebulunan bu konular üzerine eğile bir üsluba vanlabilmesi için alın rimli olabilmeleri için alınması ge cek ve tartışmalarını yapacaktır. ması faydalı görülecek tedbirler. reken tedbirlerle kendilerine sağ Toplantı 5 Ağustos çarşamba akşa 9 Müzik ve Sahne Sanatlan lanması gereken maddî ve manevî mı sona erecek ve alınacak kararla< mızdaki yaratışların ve gelişmelehaklar. rın Milli Eğitim Bakanlığı tarafınrin yurt içinde ve dışında en iyi 11 Müzik ve Sahne Sanatların dan tatbik yoluna konulması için ça şekilde yayıhp tanıtılabilmem İçin da çalışan sanatçılarımızın, teknis lışmalara baslanacaktır. alınması gereken tedbirler. yenlerin ve onların çalışmalarına «Müzik ve Sahne Danışma Kuru10 Müzik ve Sahne Sanatlan konn teskil eden eserleri mevda lu», toplantısında câzip fikirlerin nın gelişmesinde birincl derecede na getirenlerin sosyal durumları çarpısacağı beklenmektedir. kollannda inkişafı I sağlıyacak tedbirler göruşülecek [ Müzik ve Sahne Danışmo Kurulu toplamrken [ glllllllllllllllMIIUIHIIIIMIIIIIIIIIIIIIHIIMIIIIIIIIIIIIIIIHIMIIIIIIIIIIII llllllllllllllllllllllllllllllllllllinillU'i Yurdumuzda müzik ve sahne sanatlarımn öğretim ve icrası ile gorevli kurumlann ve genel olarak bu alandaki sanat çahşmalarının günümüzün gereklerine uygun şeJrilde geliştirilmesi vt yurt ölçüsünde yayılması için alınacak tedbirleri görüşmek, bu konu üzerinde yetkili sanat adamlanmızın düşüncelerinden de faydalanmak üzere Millî Eğitim Bakanlığınca bir «Müzik ve Sahne Danışma KuruYazan: Turgut ÖZAKMAN lu» toplanmasına karar verilmiştir. Müzik ve Sahne Danışma KuruSayın Bakan, lu, 3 ağustos 1964 pazartesi günü 5 saat 10 dan itibaren üç gün müdE Müzik ve sahne sanatçıları birinci Danışma detle Güzel Sanatlar Akademisi E Kurulunu toplamayı düşündüğünüz ve düşüncenisalonunda toplanacaktır. E zi gerçekleştirdiğiniz için sizi yflrekten kutlaBu toplantı su gündem çerçevesi E rım. Türk Tiyatrosunun içinde olanlar bilirE ler pek çok ve çetin sorunu vardır. Bir kısiçinde cereyan edecektir : «1 Milli Eğitim Bakanı Dr. îb E mı temel ve kuramsal sorunlardır. Bir kısmı E da kuruluş ve gelişim sorunlandır. Bir kurulrmJüm öktem'in açıs konnşması. E tayda, bu sorunların bütün açıklığı ile ortara t Memleketimizde, sahne ve E atılması, tartışılması elbette çok yararlt olaAltan Karındaş müzik tanatkârlarının öğretim ve E caktı. Olacaktı diyorum, çünkü sorunları üyeioralan ile görevll kurumlanmızın = ler atar ortaya, çözüm yollannı üyeler dile ge«Arena» da! E tirir. Kurultay'm üye listesi bende umutsuzluk millî amaçlara ve günümüzün icap E ve kuşku nyandırdı. Açıklıyayım nedenlerini. Arena Tlyatrosu 1964 • 1965 lanna aygnn, yaratıcı bir faaliyet E 67 üyeden kurulu Kuraltay'da 30 tiyatro adatiyatro sezonunu 1 Ağustos cuiçinde geliştirilmelerl, yenilerinin E mı var. Bu otuz üyeyi şöyle sınıflamak tniimmartesl güntl Izmir Açıkhava Tlyatrosunda açacaktrr. Tiyatde kanılabilmesi için alınması ge E kün: = 2 yönetici: Muhsin Ertuğrul, Cüneyt Gökro, yenl sezona Roger Ferdirckeeek tedbirler. Ç çer. nand'ın «Kargalar Okulu» ad3 eskiyeni edebî heyet fiyesi: Refik Ahmet S lıtanbul Operau ile Şehir s: ü ünlii oyunu lle girmektedir. E Sevengil, Prof. Irfan Şahinbaş, Prof. Bedrettin Bu oyurüa Arena'nın bu seneOrkestrMinın Millî Eğitim BakanE Tuncel. ki kadrosu da aşağı yukan bel lığına devri teklifi ve îstanbol O E 6 tiyatro yazan: Vedat Nedira Tör, Cevat li olmaktadır. Kadrodaki «n per» binan inşaatının bitmek üze E Fehmi Başkut, Ahmet Kutsi Tecer, Haldun Taönemli değişik, Ger • Ar'ın baş aktristi Altan Karındaş'ın bu re olmaa karşısınds, Bakanhğa ~ ner, Çetin Altan, Turgut Ozakman. E 4 eleştirmeci: Lütfi Ay, Burhan Arpad, Adoyunla «Arena» olann arasına devredilecek Opera toplnlugnnnn E nan Benk, Metin And. katüması oluyor. Altan Kannhangi gartlar altında devralınması E 9 oyuncasahneye koyucu: Salih Canar, Ziv» daş, «Kargalar» oununda Paturel rolünü oynıyacaktlr. Yüve tstanbolda Devlet Tiyatro ve Demrreli Mahir Canova, Ragıp Uaykır, Şahap E Akalın, Vasfi Rıza Zobu, Galip Arcan, NiLvU dırım Önalin sahneye koyduOperaa adı altınd» faallyette bu = Özdoğru, Tunç Yalman. oı, oyunda aynca Türker Telonması gerekecek yeni teşekküle E an, Âli Yolaz, Bilgi Adalan, 4 özel tiyatro sahibi: Abdullah Ziya KozaNezih Kunt, Tunçay Erenay nasıl bir sekil ve hüviyet verilme E noğlu, Yıldız Kenter, Haldun Dormen, Lâle ve Esen Günay rol «îmairtariif. 3 Oraloğln. li uygun olacaktır? lar. "~ 2 dekoratör: Refik Eren, Tarık Levendoğlu. 4 îstanbul Operası binasında, Bu listeyi kim hazırladı, üyeler nasıl seçil«Kent Oyunculan» Ankarada olduğn gibi, yalnız ope E di, ne gibi bir ölçü uygulandı, kimlere danışılra temsilleri verilemiyeceğine g5E di, bilmiyorum. Büyük bir kısmı bu üyelerin, yazhklarda... E tiyatromuzun öncüleri, kesif kollandır. Ama re, barada Devlet Tiyatrosunun ve bugünkü sorunların büyük bir kısmından da Turneleri sona eren «Kent Balesinin katılacağı müşterek ça E sorumlndurlar. Bu çoğunluğun tiyatro sanat*. Oyunculan» bugünlerde şehriE mızın sorunlarını çözebilecek düştincesi, >onteIışmasının esaslan. mizin sayfiye yerlerindeki a E mi olsaydı, herşeyden önce bugünkü sorunlar çıkhava sinemalarında faaliyet5 Yürürlükte olan kannnnn = doğmazdı. Tiyatroyu bütünüyle, bütün yönlcri lerine devam etmektedirler. yetersizllği anlaşılmış bnlundngnn. E ile kavrarlar, gerekli tedbirleri alırlardı. Kent Oyunculan yenl sezonun dan, Opera ve Bale bölümlerine, Sayın Bakan; başına kadar Kartal, Maltepe, Küçükyaü, Moda, Büyükada, Ayrıntılara girmek istemiyorara. 34 yaşınTiyatro bölümü ile aynı çatı ve Heybeli, Amavutköy, Büyük 2 dayım ve yukarıdaki üyelerin en genciyim. Ben dere, Azak, Bakırköy ve Ye bfitçe içinde kalmakla beraber, E den genç ve çok daha yetenekli, yaratıcı sanatşilköy'de «Naünlar» ile «Mary ssflanabileeek meslekî özgurlük E çılar var bugün tiyatromuzda. Onlar nerde? Mary» yi oynıyacaklardır. sekilleri. E Onlar tiyatro sanatının cephelerinde savaşıyorS Sahne ve müzik çalışmalan ~ lar ve aramızda yoklar. Tiyatromuza yeni bir mızın yeni bir dftzen içinde ve E ruh üfleyen, yeni bir çalışma biçimi getiren = genç aktörler, sahneye koyncular nerde? Ergin memleket çapında gelistiriiebilme = Orbey, Genco Erkal, Ergun Köknar, Beklan Alsi için bağımsız veya Millî Eğitim E gan, Gflner Sümer v.b. nerde? Bilimsel yönBakanlıfına bağlı olarak kurulma E temlerle tiyatro araştırmalan yapanlar nerde? = Yalnız Istanbul'da mı özel tiyatro var? Ankası uygun görülecek idari teşkilât. E ra'daki özel tiyatroların temsilcileri nerde? IsE 7 Memleketimizde Müzik ve tanbul'daki öteki özel tiyatrolann temsilcileri Sahne Sanatkârları ile sanatçılan Ş nerde? Gücenmesinler amma A. Z. KozanoğluE nun, L. Oraloğlu'nun olduğn yerde Engin Ceznın kendi bünyeleri ve branslan E zar, Ulvi Uraz, Asaf Çiyiltepe, Çetin Köroğlu, içinde gellşebilmesi için alınması E Avni Dilligil de mutlaka bulunmalt değil miygereken tedbirler ile bu alanlarda Z di? Adana, Eskişehir Belediye Tiyatrolarımn E temsilcileri nerde? Eskişehir Belediye Tiyatroözel teşebbüse yapılması gereken yardımlar. I iirılı nıeklııp lliilıiiııııiii illi lııiıiııı Şehir Tiyatrosu, 50 nci yılını bu hafta kutluyor T Nedret Güvenç, Hüseyin Kemal, Ayşegfil Devrim, Rıza Tüzün ve Zihni Rona yukanda masa bajında Muhsin Ertuğrul görülüyor) provalarda (en lilllllllllllllllllllllillillllllilili I lilllllllllllllllllllliiilllllllliir illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Şehir Tiyatrosu, 50 nci yıl kutla olmak üzere 1964 yılı sonuna kadar ma programı hazırlıklarını tamam devam edecektir. lamak üzeredir. Evvelce de bildir Rumelihisarı'nda oynanacak «Codiğimiz gibi; 50 nci yıl kutlama riolanus» piyesinde Şehir Tiyatroprogramı, 1 ağustos cumartesi ge sunun en kıdemlisinden en müptecesi, Rumelihisarı'nda William Sha disine kadar bütün sanatçıları rol kespeare'in «Coriolanus» oyunu ile alacaklar ve oyun 250 kişilik bir başlıyacak ve kış sezonu da dahil kadro ile sunulacaktır. f lllllllllllllllilllllllllllllllillllllllllilllllllllllllillllilillllllllllllllllllliiilllilllillllllllllillllll'yönetiminllilllllllil Muhsin Ertuğrul'un deki kadro günlerdenberi Rumelihisarında kızgın güneşin altında «Coriolanus» a hazırlanmaktadır. Şehir Tiyatrosu'nun 50 nci yılını kutlar ve başarı dolu çok uzun yıllar dileriz. I Turgut ÖZAKMAN su bölge tiyatroları sorununa ısık tutan çok önemli bir deney ve çalışma yeriydi. Sahne sanatını memleket çapında geliştirecek tedbirlerin görüşüleceği gündemde kayıtlı. Turne hızıyla Anadolu'yu tanımak, anlamak hattâ sezmek mürakün mü? Nerde Anadolu'da çırpınan sanatçılar, yöneticiler? Anadolu'nun gözden ırak şehirlerînde, ş^hirciklerinde her gece perdelerini açan özel sanat tiyatroları oldu^undan lıaberiniz olmak gerekir. özel tiyatrolarda çalışanların da sosyal durumlannın, gelişme imkânlarının görüşüleceğini belirtiyor gündem. Ama üyeler arasında özel tiyatrolarda çalışan bir tek sahneye koyuou, oyuncu, dekoratör, lcknisyen, yardımcı sanatçı ve işçi yok. Sahne gerisi hizmetlileri nerde? Ozdemir Nutku, Ergun Sav, S. Günay Akarsn, S. E. Siyavusgil, H. Asılyazıcı v.b. gibi tenkitçiler, tiyatro araştırmacıları nerde? Genç yazarlar nerde? Adalet Ağaoğlu, Güngör Diİmen, Cahit Atay, Yıldırım Keskin nertfe? Halk tiyatrolannın, gençlik »iyatrolarının temsilcileri neden yok? Sayın Bakan; Büyük, etkili, çok yönlü, gündemdeki deyimlerle «tHusal ve Devrimci» bir atılımın esaslarını konuşurken, genç ve yaratıcı sanatrılara sırt çevirmek, amaca ihanet S3yılmaz mı? Yanm yüzyılda ilk defa höyle bir kurnltay toplanıyor. Belki bir yarım yüzyıl daha toplanamıyacak. Böyle bir fırsatın en iyi ve etkin şekilde kullanılmasını istemek, sanatsevcrlerin, tiyatro gönüllülerinin hakkıdır, genç sanatçıların, çeşitli yerlerde bulunan tiyatro adamlannın fikirleri mutlaka benimsensin demiyorum. Ama dinleyelim onları. Adlarını yazdığım sanatçıların bir kısmı ile birçok konnlarda anlaşmazlık halinceyim. Ama onların söz haklarını savunmayı bir şeref borcu, görevi sayıyorura. Sizden istirham ediyorura, önüınüzde daha beş gün var, bu işi bir kere daha ele alın, bu fırsatın heder olmasını önleyin. L'çlar beürmezse, değerler sistemi kurulmaz. Düşünceler çarpışmazsa, doğru yol bulunamaz, Bu apacık gerçeklerin dikkate alınmasını sağlayın. Size güvenmek istiyoruz. Saygılarımla. Hayati Kaffe, Stockholm'deki bir programında İsveç'len mektup var Altan POYRAZ Stokholm'den yazıyor Tanınmış eksistansialist Fransız şarkıcısı Greco.Stokhclm'un Tivolisinde konserler verdi. Kendisini, kaldığı otelde ziyaret ettim, basit giyinişli, kasılmasını bilmiyen cana yakın bir Fransız kadını. Yurdumuza geleceği sırada, son ihtilâl teşebbüsü olmuş ve kontratını iptâl etmişler. Bilhassa Istanbulu çok görmek istiyor. «Şairlerinizi tanımak isterdim» dedi ve ben çoğunun fransızca konuştuğunu hatırlattım, sevindi Greco, şairlere âşık... Konuşmamız eksistansializme yöneldi, dış dünya ile insanın iç âlemi arasında fark olmadığını ileri sürenlerin felsefesi. U zun, siyah saçlan serbestçe o muzuna dökülen, sırtında basit bir buluz, dar pantalon giyen çıplak ayaklı şarkıcı, gösterişe yüz vermiyor. «Giyimle alâkam yoktur» diyor. Isveçlilerin fransızca bilmedığinin üstünde durduk ve bu yüzden konserlerinde her biri şiir olan şarkılarının mısralarını ingilizce izah ediyor. O da anlamış, kuzeylüeri hislendirmek çok zormuş... Prevert, Queneau, Kosma'nın şiirlerinin anlattıklanndan konuştuk. Aynlırken tekrar etti, İstanbula muhakkak geleceğini söyledi. Les feuilles mortes şarkısından ta nıdığım Juliette Greco'ya veda ettim. bildirdi. «Yanhş kararlar alınmasiyle ün yapan Berlin film festivalinde, ALTIN AY1 armağanı, amatör bir Türk filmine verildi...» Duyunca sevindim ama, ıilmimizi profesyonel biliyorduk. Dönüsünde Isveçliyı aradım ve uzunca konuştuk Yurdumuzda yerli film yapıldığından haberi yokmuş, fakat biz, ilk defa bir beynelmilel festivale iştirak etmiyorduk. Bergman yapılı kordelâlarda, konu şaçmahklarını da biliriz. Onlar da çok az tanısalar ne çıkar? tsveç basınında filmimiz hakkında çıkan haber ve yorumlar ilgi çekici oldu. Gazeteciler neticeyi şaşırarak ele aldılar, arzuladığımız gibi Susuz Yazdan bahis ettiler. Stockholm tanıtma büromuz da, vitrinlerinı filme ait fotoğraflarla süsledi, seyir".i eksik olmuyor. i Halk Tiyatrosu Bahkesir'de Bursa'dan ayrüan «Halk Tiyatrosu» temsillerine Balıkesir'de devam etmektedir. Büyük bir ilgi gören «Şıpsevdi* den sonra «O ve Kendisi» adlı oyunu sahneye koyan Halk Tiyatrosu, Balıkesir'de tertiplenen «Kiraz festivali» ne bu oyunla katılmıştır. Tiyatro ayrıca yeni sezon için Füruzan Hüsrev Tökin'in yazdığı «Aiı Gülüş» adlı komediyi hazırla maktadır. Öte yandan «Halk Tiyatrosu» yöneticisi Avni Düligü kendi adma çevireceği «Gecelerin Getirdiği» adlı filnıin hazırlıklarını da bu turne sırasında tamamlamıştır. Filmin rejisörü ve senaristi Avni Dilligil, baş rolü de kendi oynıyacaktır. Giizel Sanatlar Akademisi NuruIIah BERK Güzel Sanatlar Akademisi, sene sona sergisinde, okulnn holünü ve birinci katını kaplayan öğrenci eserleri ile yılın ilginç sanat gösterilerinden birini tertiplemiş oldu. Akademinin bütün bölümleri bu sergiye katılmışlar: Resim, Mimarlık, Heykeltraşlık ve Süsleme sanatlannın çeşitli kolları; afiş, tiyatro dekorları, tekstil, seramik, iç süsleme, doğn süsleme sanatlan. Güzel Sanatlar Akademisi dışında kalanlar tarafından yönetilen saldınlara, tenkidlere bakıyoruz da bu saldınlar tümünün şu olaya tepki olduğuna inanıyoruz: Akademi başarılı bir varlıktır, iyi çalışıyor, olumlu sonuçlara vanyor. Sanat eleştirisini zıpzıp oynıyan, küfreden, çelme takan, söğüp sayan mahalle çocaklarının oyunu seviyesine düşüren kişilerin, böyle bir varlık ve başarı karşısında başka türlü tutumları olamazdı. Bu sergi daha iyi olabilir mi idi? Olabilirdi elbet. Nasıl ki üniversitelerimiz, enstitülerimiz, oknllarımız daha iyi olabilirler. Biz Akademiyi, her yıl sonn gösterdiği böylesine sonuçlarla, «faydasız başarılar» içinde bunalmış görüyoruz. Resim bölümü ilk yıllar öğrencilerinin antik heykellerden ve tabiattan meydana getirdikleri sağlam, klâsik çalışmalar karşısında kübizmden ve soysuzlaşmadan söz açan kişiler ne der acaba? Böylesine sağlam işleri yabancı akademilerde bile zor görürsünüz. Utkn Varlık, Neşe Erdak, Nevin Zahal imzalı siyah beyazlar, gravürler de güzel. Resim bölümü birincisi Suna Okçu'yu hayat, sanattan, sanat çalışmalarından uzak tutrnasm! Sadettin Bektaş, Kale Aydar, Turgay Betil, Fuat özçelik pek güzel fotoğrafik ve grafik afişler meydana getirmişler. Mimarlıktan söz açmaya pek yetkili değiliz ama «müstakbel» bir Resim ve Heykel Müzesi için proje çalışmalannı ilgi çekici bulduk. Ne zaman gerçekleşir bu modern müze hayali? Dolmabahçede üstüne titrediğimiz koleksiyonları kısın buz gibi soğuğundan, yazın cehennem sıcağından kurtanp, geniş, ferah, klimatize salonlara ne zaman aktarabileccğiz? Kitaplığı, arşivleri, konferans salonları, yayınları ile Istanbulup modern Resim ve Heykel Müzeli ne zamana? Sergide süsleme bölümleri ile heykel bölümü daha kaliteli olabilirdi belki. Heykelleri yabancı etkilere fazla kapılrnış görmek mümkün, bu 'işlerde resim bölümündeki sami milik yok gibi; sonra az, çok az parça var ki, etkide bu azlığın da rolü önemli halde. Bütünfi ile Akademinin sergisi temiz ve asıl değeri iddiasız bir gösteri. Öğrenci devrini yaşamakta olan gençlerin fazla iddialı olmamaları ileriyi pençinleyen en sağlam temeldir. Hamleye erken başlamamak, hızını uzunca alabilmek gerek. Zaten, sanatçı için, genç olsun, olgnn olsun kişilik peşinde koşma kadar tehlikeli, bir bakıma boş çaba düşünülemez. Kişilik ya var, ya yoktur. Belki güçlü sanatçı, ne yaptığını bilmeden çalışanı!. «Susuz Yaz» filminin tepkileri Berlin festivaline buranın televizyonundan muhabir yolla mışlardı. Adam, haberi tuhaf İsveç'ten Endonezyaya tâyin tsveç Büyük Elçimiz Veysel Versan, Uzakşarka gidiyor, artık Endonezyada sefirlik yapacak. Eşi, şehrin en güzel yerinde bulunan rezidansı zevkle döşemesıyle buradaki Türkler arasında sevilmişti. Bu arada Büyük Elçi dahil, diğer memurların çalıştığı bakımsız, havasız, kadın berberi yanındaki apartman katına el atmak lâzım mıydı? bilmiyorum. Veda partisinde Türk sefareti mensupları ve Stockholm'un tanınmış kişileri vardı. Eski Protokol Umum Müdürümüz, dâvetlerde misafirlerini ağırlamasını iyi biliyor, son seferinde buradan aynldığını bile unutuverdi Nihat Erimin oğlu Işık, hayatından memnun görünüyordu, sefirle bir türlü anlaşamamışlardı, mesleğin sırrından olsa gerek. Julietto Greco Hayati Kafe üzgün îki yıl önce dans müziği orkestramızla buraya gelen ve mesleğinde çabuk ilerliyen, değerli şarkıcımız tsveçli toplulukla çalışıyor. Hakkında tstanbulda asker kaçağı diye sövlentiler çıkmış. Hayati Kafe; Stookholm Akademisinde, Londra talebe müfettişliğinde kayıtlı bir öğrenci konsolosluk. askerlini resmen tecil ediyor Gencin maneviyatını bozmıyalım, îsveç basınında, Türk şarkıcısı Hayati Kafe adını görmek gece kulüplerinde onu dinlemek iyi oluyor. GÖMLEKLİK POPLİNİ m holay ythanır, çahuh hurur yıkamnca cekmex ütüistemez, gıyımi rahat ve SIHHİDİR